Moderniseering der
Haarlemsche Reiniging
De Kabinetsformatie.
Langste Dag.
BERICHT
Hef belangrijkste
54c JAARGANG No. 16561
VerScliiint Hapelijks, ïïehalve bp Zon- 'en Reestïïasfén.
MAANDAG 21 TUNT 1037
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week f 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Va.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230
ADVERTENTTëN 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.—, overlijden f 400.—, verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim f 100.—, één lid duim 50—, alle leden wijsvinger 60—,
één of twee leden wijsvinger ƒ25—, alle leden anderen vinger ƒ15.—, één of twee leden anderen vinger ƒ5—, arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15—, polsbreuk ƒ15— Ttuttat"*\t n mru,,)c
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. LZ 1 AU UN A o.
Het verloop van dr. Colijn's pogingen om een
nieuwe regeering te vormen laat zich al ge
durende een week alles behalve gunstig aan
zien. Zoo weinig gunstig laat het zich aanzien,
dat bij herhaling het gerucht gaat dat de for
mateur tenslotte zijn pogingen wel zal moeten
opgeven en dit aan HJVL de Koningin mede-
deelen, met het gevolg dat H.M. de opdracht
aan een ander zou dienen te verstrekken.
Dergelijke berichten moeten de eenvoudige
lieden, wier gedachtenproces zich niet op de
slingerwegen der politiek ontwikkelt en zij
vormen de onbestreden meerderheid in den
lande wel verbijsteren. Colijn heeft immers,
na vier volle jaren met zijn extra-parlemen
taire kabinet „op breede basis", samengesteld
uit vijf partijen, geregeerd te hebben, een on
miskenbare verkiezingsoverwinning behaald!
Hoe is het nu mogelijk dat hij, wien men zoo
wel persoonlijk als in zijn regeeringsformatie
zooveel bijval heeft geschonken, zou kunnen
falen in zijn poging, op denzelfden weg voort
te werken?
Aangezien ook de lezers van een neutraal
dagblad een uiteenzetting zij liet dan
slechts een objectieve van deze aangele
genheden zullen wenschen, zal ik die pogen te
geven.
De ironie van het politieke Lot wil dat juist
Colijn's persoonlijke succes het hem thans zoo
moeilijk maakt, een nieuw kabinet op breede
basis te vormen. Het is dit persoonlijke suc
ces, dat ook velen van niet-antirevolutionaire
richting ertoe bewogen heeft, hun stem op
hem uit te brengen. Zoo talrijk waren zij, dat
de A. R. 17 zetels in de nieuwe Tweede Kamer
behaalden instede van de 12, die hun in
aanmerking genomen de nieuwste bereke
ningen van de Kieswet anders denkelijk ten
deel waren gevallen. In de practijk kwamen
stemmen, die extra op dr. Colijn werden uit
gebracht, dus niet aan hem persoonlijk ten
goede maar aan de nrs. 13,14, 15, 16 en 17 van
de A. R. lijst, die erdoor in de Kamer kwamen.
Wij leven namelijk onder het stelsel der Even
redige Vertegenwoordiging, waarbij men op
partijen stemt.
Het gevolg van dezen loop van zaken was
dat de drie rec.htsche partijen, R.K., A.R. en
C.H., die in vroeger tijden coalitie-regeeringen
hebben gevormd, gezamenlijk 56 zetels ver
wierven. Zonder den extra-aanhang van dr.
Colijn zouden zij er maar 51 verkregen hebben,
hetgeen te weinig is om mee te regeeren.
Maar 56 geven een regeeringsmeerderheid.
Deze nieuwe situatie leidde, blijkbaar voor
namelijk bij de R.K. Staatspartij, tot een
streven om de coalitie te herstellen en daar
mee opnieuw een parlementaire regeering te
vormen, die het Christelijk beginsel in de
staatkunde zou vooropstellen. Dr. Colijn, dit
streven kennende, begon zijn formatie-
pogingen met het ontwerpen van een formule
die naar hij hoopte zoowel voor de drie be
wuste partijen als voor de V.D. en V.B. aan
vaardbaar zou zijn, want hij wenschte kenne
lijk het kabinet-op-breede-basis te handhaven.
De vrijzinnige partijen achtten deze formule
evenwel niet in overeenstemming met hun be
ginselen te brengen en mr. Oud legde te
Leeuwarden in een partijbijeenkomst de ver
klaring af, dat in geen geval het beginsel aan
een ministerschap zou geofferd worden. De
V.B. toonden dezelfde opvatting en speciaal
van vrijzinnige zijde ontstond toen hevig pro
test tegen hetgeen men als manoeuvres van de
R.K. Staatspartij bestreed.
In het verdere verloop van de Haagsche be
sprekingen, voorzoover dat aan het licht kwam,
bleek dat de R.K. blijkbaar wel bereid waren
tot de aanvaarding van een tweetal vrijzinnige
„vakministers" met welke gedachte de vrijzin
nige partijen natuurlijk heelemaal niet accoord
gingen.
Kennelijk deed dr. Colijn pogingen om der
gelijke figuren buiten het partijverband te
vinden persoonlijkheden van vrijzinnigen
huize dus, die buiten de actieve politiek
staan hetgeen leidde tot uitnoodigingen
aan den gezant te Brussel, mr. J. A. N. Patijn,
voor Buitenlandsche Zaken en aan ir.
Blackstone voor Waterstaat. Beiden bedank
ten. De demissionaire minister van Buiten
landsche Zaken, jhr. mr.. A. C. D. de Graeff,
die. geen deel van eenige partij uitmaakt, had
tevoren al bedankt voor het deel uitmaken
van een coalitie-kabinet.
Op dit punt verkeerde men blijkbaar heden
morgen nog, toen de formateur zijn zooveelste
conferentie met mr. Goseling, den leider der
R.-K. Tweede Kamerfractie, hield
Welke zijn nu de zichtbare mogelijkheden?
De eerste is dat dr. Colijn zou toegeven en
toestemmen in de vorming van een regeering,
uitsluitend samengesteld uit de drie partijen
die vroeger de coalitie vormden, waarvoor dan
misschien ook nog een vakminister van vrij
zinnigen huize te vinden zou zijn. Dit zou
evenwel een bepaalde omzwenking van dr.
Colijn inhouden.
De tweede is dat dr, Colijn zijn opdracht
zou teruggeven in welk geval H.M. de Konin
gin vermoedelijk mr. Goseling met de for-
tmatie zou belasten. Het wordt evenwel zeer
De eerste wijk krijgt vuilnisemmers.
Indertijd hebben wij uitvoerige bijzonder
heden medegedeeld over de voorgenomen mo
derniseering van de Haarlemsche Reiniging
De voorbereiding is nu zoover gevorderd, dat
in een wijk begonnen "zal worden het nieuwe
systeem toe te passen.
Daarvoor is het stadsdeel gekozen
begrensd door Schotersingel, Ver-
spronckweg, Kleverparkweg, Delftlaan,
Stuyvesantpleïn, Duinoordstraat, ach
ter de Kweekerij en de Begraafplaats
om naar den Schoterweg.
Er zijn 3300 emmers en vier ophaalauto's
klaar. Morgen Dinsdag wordt begonnen met
de uitreiking der emmers.
Bij de emmers wordt een gedrukte kennis
geving gevoegd waarin het volgende te
lezen is:
twijfelachtig geacht of de A.R. zouden toe
stemmen in een coalitiekabinet onder R.K.
leiding, zoodat deze formatie-poging denke
lijk ook zou mislukken en de fractieleider
der C.H., de Minister van Staat, jhr. mr. de
Geer, als derde aan bod zou komen. Diens
kansen zouden dan wellicht beter staan.
Er is nog een andere mogelijkheid, n.l. de
vorming van een regeering door de twee groot
ste partijen, de R.K. en de S.D.A.P., die ge
zamenlijk evenwel slechts 51 zetels bezetten
en dus de medewerking van de V.D. zouden
moeten inroepen. Samenwerking met- de
S.D.A.P. is door de RK. altijd voorgesteld als
iets waartoe zij alleen in „de alleruiterste
noodzaak" bereid zouden zijn. Op het mo
ment is daar, volgens onze inlichtingen uit
het kamp der Haagsche onderhandelaars, nog
geen sprake van. Blijkbaar staan de VD., die
bij de verkiezingen een aanzienlijke stemmen
winst behaalden en wier minister van Finan
ciën, mr. Oud, het persoonlijk grootste succes
na dr. Colijn behaalde, thans geheel buiten de
formatie-besprekingen.
Men kan van het verloop der formatie ove
rigens nu nog niet zeggen dat het langdurig
is. Bij vorige gelegerd: eden heeft het vaak
veel en veel langer geduurd. Maar dat dui
zenden zich verbazen over de vreemde ver
schijnselen bij dit verloop, na een uitspraak
van de kiezers die hun zóo duidelijk toescheen
is geen wonder.
R. P.
VERKIEZINGSREDEVOERING VAN DE
VALERA.
DUBLIN, 21 Juni (D. N. B.) In een in zijn
kieskring gehouden verkiezingsredevoering
heeft de Valera verklaard, dat de regeering
na de verkiezingen zal streven naa^ de ver-
eeniging van Noord- en Zuid-Ierland, het
herstel der souvereiniteit over de havens en de
tot stand brenging van verstandige betrekkin
gen met Groot Brittannië.
Vijfhonderd kinderen uit
vluchtelingenkamp ontsnapt.
Vijfhonderd Baskische kinderen zijn, naar
Reuter uit Londen meldt, op het vernemen
van het radiobericht, dat (Bilbao was ge
vallen, uit het vluchtelingenkamp North
Stoneham, nabij Southampton, ontsnapt. Hier
van zijn er 350 teruggevonden. Naar de ove
rigen wordt nog gezocht,
Ten einde zoowel straatverontreiniging als
stofverspreiding bij het laden der wagens tegen
te gaan en tevens de hygiëne in huis te die
nen, voert de Gemeentelijke Reinigingsdienst
een mechanisch systeem van huisvuil-inzame-
len is.
Voor dit doel zijn afsluitbare vuilnisemmers
van een speciaal model noodig.
Aan ieder gezin wordt van gemeentewege
gratis één emmer van pijn. 35 Liter in bruik
leen verstrekt.
In bijzondere gevallen, ter beoordeeling van
de Directie, kunnen een of meer emmers voor
huisvuil worden gekocht. Ook voor winkel- en
bedrijfsvuil zijn deze emmers tegen betaling
verkrijgbaar.
Behalve groote stukken, mogen geen afval
stoffen buiten den emmer worden afgegeven.
Het deksel moet geheel gesloten zijn, anders
is lediging in de auto niet mogelijk.
De gebruikers zijn verantwoordelijk voor
zoekraken of vernieling der in bruikleen ge
geven emmers.
De gebruikers dienen den emmer goed
schoon te houden en telkens vóór het in ge
bruik nemen den bodem met kranten te be
dekken. Men verzuime niet om vochtige of
sterk aan bederf onderhevige stoffen in pa
pier te wikkelen en heete asch te laten af
koelen vóór ze in -den emmer te deponeeren.
Bij het uitreiken van den in bruikleen ge
geven emmer zal zich een nummer-kaart in
den emmer bevinden, welke bewaard moet
blijven en 'bij verhuizing met den emmer moet
worden achtergelaten.
Zet den emmer niet voor het waarschuwen
van den vuilnisophaler buiten en haal dezen
direct na het ledigen weder van den open
baren weg. Men plaatse den emmer aan den
rand van het trottoir opdat -het verkeer onge
hinderd kan doorgaan en het inzamelen wordt
vergemakkelijkt.
De directeur doet op de ingezetenen een be
roep op welwillende medewerking om een be
tere en meer economische huisvuilinzameiing
te verkrijgen, waarmede de reinheid van de
stad ook bij een beperking der uitgaven wordt
bevorderd.
De emmers worden twee keer per week ge
ledigd. Ervaringen met het systeem elders op
gedaan hebben aangetoond, dat voor normale
gezinnen de emmers van 35 L. ruim voldoende
is. Groote gezinnen die aan één emmer in de
practijk niet voldoende hebben kunnen zich
tot de directeur wenden om een tweede emmer
te verkrijgen. Als die noodig blijkt voor het
gewone huisvuil zal zij ook kosteloos worden
verstrekt.
Den eersten keer zal Dinsdag 29 Juni begon
nen worden met de nieuwe vuilnis-auto het
vuil op te halen. Den eersten keer rijdt achter
dezen nieuwen wagen ook nog een vuilnis
auto van oud-systeem omdat wel vermoed
wordt, dat in die overgangstijd door sommi
gen ook nog vuil in de gewone vulinisbak
wordt gestort. Den eersten dag nemen de vuil-
ophalers dan ook de oude vuilnisbak mee,
tenzij de bew-oners blijk geven die te willen
behouden. Maar voor vuilnisverzamelen heb
ben de menschen die toch niet meer noodig.
Als zij later eens verhuizen naar een wijk
waar het nieuwe systeem nog niet werkt kun
nen zij kosteloos van de Reiniging weer een
vuilnisbak krijgen, want de nog bruikbare
bakken worden voor dit doel op het terrein
der Reiniging bewaard.
De nieuwe vuilnisauto's werden hedenmor
gen voor de pers gedemonstreerd. De wagens
zijn zeer practisch, zoodat wij de overtuiging
hebben, dat het nieuwe systeem wel zal vol
doen.
De oude vuilnisauto's konden 4 MS. vuil ber
gen, deze nieuwe 10 1/2 M3.
Aan den wagen is ook een vak voor grof vuil.
Als iemand grof vuil heeft dat niet in den
emmer kan mag hij het bijeen binden en
naast den emmer leggen, waarna het ook
wordt meegenomen.
Dit jaar zullen er in totaal 24.000 emmers
uitgezet worden. In de komende jaren wordt
het aantal dan nog opgevoerd tot 40.000, zoo
dat dan over de geheele gemeente het nieuwe
systeem zal werken. Na de nu genoemde wijk
komt het eerst Haarlem-Noord aan de beurt.
Droevig verkeersongeval.
Haarlemsch predikant
het slachtoffer.
Ds.
P. A. E. Sillevis Smitt om
het leven gekomen.
Gistermorgen heeft op den Wagen
weg een aanrijding plaats gehad,
waarbij de Haarlemsche predikant, ds.
P. A. E. Sillevis Smitt zoo ernstig werd
gewond, dat hij enkele uren later in
het Diaconessenhuis is overleden.
De nieuwe vuilnisauto.
Ds. P. A. E. Sillevis Smitt.
Omstreeks kwart voor tien reed ds. Sillevis
Smitt met zijn echtgenoote op den Wagenweg,
ter hoogte van de Meester Lottelaan, in de
richting Haarlem. Uit de richting Heemstede
naderde op dat oogenblik een personenauto,
bestuurd door een 23-jarigen garagehouder uit
IJ-muiden, die "bij het passeeren van de beide
fietsers te laat naar links uitweek, zoodat ds.
Sillevis Smitt, die links van zijn echtgenoote
reed, door de rechter voorzijde van de auto
werd gegrepen en tegen den grond geslingerd.
Dr. P. van Paassen, die spoedig ter plaatse
was, constateerde een schedelbasisfractuur en
achtte overbrenging naar het Diaconessenhuis
noodzakelijk, waar het slachtoffer enkele uren
later is overleden.
Het zesjarig zoontje van den predikant, dat
achter bij hem op den bagagedrager zat, liep
slechts enkel lichte schrammen in 't gelaat op.
De politie heeft de auto, die slechts licht be
schadigd was, in beslag genomen. Bij het on
derzoek ver-klaarde de bestuurder, sinds Zater
dagmorgen negen uur, slechts drie uur gesla
pen te hebben. Hij was 's morgens om half zes
uit Velsen vertrokken, om een gezelschap
jongelui naar Rotterdam te brengen. Het staat
dan ook vrijwel vast, dat het ongeval aan over
vermoeidheid van den bestuurder te wijten is.
Ook de jongeman, die naast den bestuurder
had gezeten, verklaarde dat deze onderweg
voortdurend gevreesd had, dat de bestuurder
in slaap zou vallen.
De loopbaan van den overledene,
Ds. P. A. E. Sillevis Smitt werd 16 Novem
ber 1901 te Rotterdam geboren als zoon van
den bekenden Gereformeerden predikant, la
ter hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam. Hij genoot zijn opleiding in de
hoofdstad, eerst aan het Gereformeerd Gym
nasium van prof. Woltjer, daarna als theoloog
aan de Vrije Universiteit. In April 1927 legde
de heer Sillevis Smitt zijn candidaatsexamen
in de theologie af, doch hij was de eerste, wien
door de theologische factulteit der Vrije Uni
versiteit, op grond van zijn bezwaren tegen de
besluiten der Synode van Assen, het tèstimo-
nium, benoodigd voor het examen voor een
classis in de Gereformeerde kerken, gewei
gerd werd. Kort daarop sloot hij zich aan bij
de Geref. kerken in hersteld verband, waarna
hij het vereischte kerkelijk examen aflegde
teneinde zich beroepbaar te stellen. Nog het
zelfde jaar werd de jonge predikant naar
Haarlem beroepen, waar hij 9 November 1927
zijn intrede deed en sindsdien onvermoeid
werkzaam is geweest. Naar den aard van haar
ontstaan is deze gemeente verspreid over
Haarlem om omstreken: Bloemendaal, Over-
veen, Heemstede, tot in Bennebroek en Hoofd
dorp toe. Door zijn werkzaamheid had de
overledene zich tallooze vrienden verworven
ook buiten de. kringen van zijn eigen kerkge
nootschap. Bovendien was hij voorzitter van
de afdeeling Haarlem van Kerk en Vrede en
geestelijk leider van de Möttlinger-beweging.
Het bericht van het ongeval bracht onder de
gemeente, die vergeefs op de komst van den
predikant wachtte, groote verslagenheid. Hoe
wel de dienst geen voortgang vond, bleef de
gemeente bijeen, om op verdere berichten te
wachten. De oudste ouderling heeft de teksten
die ds. Sillevis Smitt had uitgekozen voorge
lezen.
's Middags om vijf uur werd in het gebouw
van het Blauwe Kruis aan de Oude Groen
markt een dienst gehouden, waarin de predi-1
kant werd herdacht door den oudsten ouder
ling, den heer P. Laméris.
De teraardebestelling zal plaats hebben op
Donderdag 24 Juni, des middags 13 uur op de
Algemeene Begraafplaats aan de Kleverlaan.
Aan het graf zal niet gesproken worden.
Vooraf zal in het gebouw van het Blauwe
Kruis een rouwdienst worden gehouden, die
om half elf zal aanvangen.
Het woord is aan
Goethe:
Wanneer wij ons in de zon
verblijden, zijn we alle zor
gen kwijt!
De langste dag dit is een punt,
Dat je, al naar je kijk en aard,
Met stille vreugd begroeten kunt,
Of slechts met droefenis aanvaardt.
In 't dagen van den langsten dag
Ligt voor den pessimist het kwaad,
Dat het, hoe langzaam 't wezen mag,
Nu steeds weer korter worden gaat.
Vandaag een tikje, morgen weer,
't Mag telkens maar een beetje zijn,
Dag in dag uit, gestadig meer,
Verliest het daglicht aan terrein.
Wanneer de pessimist zoo zegt:
We gaan weer naar den winter toe,
Is ei- geen menscli, die het weerlegt,
Het is een waarheid als een koe.
Maar d' optimist bezit een troef.
Waarmee hij d' ander kan verslaan,
'k Weet niet of ik het zeggen hoef,
Maar 'k sluit mij bij zijn standpunt aan.
Hij zegt: wat hebben wij al niet
Gehad aan warmen zonneschijn,
Ook ik weet niet, wat in 't verschiet
Op dit gebied ons deel zal zijn.
Maar wat ik wel weet, pessimist,
De langste dag, mijn brave vrind,
Is die, wanneer je 't soms niet wist,
Waarop de zomer pas begint
P. GASUS.
De Kabinetsformatie.
Mr. Goseling weer door dr. Colijn ontvangen.
Onze Haagsche correspondent seint ons:
Heden te 10 uur heeft de formateur, Dr.
Colijn de voorzitter der RK. Kamerfractie,
mr. Goseling, die ook Zaterdag j.l. bij hem
is geweest, wederom ontvangen.
Lawine overvalt Duitsche
Hinialaya-expedilie.
Verscheidene leden om het leven gekomen.
Uit SIMLA, 20 Juni.
Officieel wordt vernomen, dat de leden
van de Duitsche expeditie, die wilde trachten
clen Nanga-Parbat, den hoogsten top van het
Himalaya-gebergte, te bereiken, door een
lawine verrast zijn .Zeven hunner, benevens
negen dragers,, zijn om het leven gekomen.
De leider van de expeditie, Dr. Karl Wien, is
ongedeerd
PRESIDENT ROOSEVELT ZENDT GELUK-
WENSCH AAN DE RUSSISCHE VLIEGERS.
WASHINGTON, 21 Juni (A. N. P.) Pre
sident Roosevelt- en staatsecretaris Cordell
Huil hebben hun persoonlijke gelukwenschen
doen toekomen aan de drie Russische vliegers,
die gisteren te Vancouver zijn gedaald.
Zij, die zich met ingang van 1 Juli
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in Juni nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
pag.
Mr. Goseling is opnieuw door dr. Colijn
ontvangen. 1
Ds. P. A. E. Sillevis Smitt is bij een onge
luk op den Wagenweg om het leven ge
komen. 1
De moderniseering bij de Haarlemsche
Reiniging. i
De saneeringsmaatregelen besproken op
de Alg. Vereeniging voor Bloembollen
cultuur. 3
Bijeenkomst der Internationale Vredes
campagne te Scheveningen. 3
De Fransche minister-president Blum is
afgetreden. 4
De Duitsche kruiser „Leipzig" zou door
Spaansche duikbooten aangevallen zijn. 4
Franco's troepen zijn Bilbao binnenge
trokken. 4
De Russische Poolvliegers zijn te Vancou
ver geland. 4
De Olympische dag: Centraal Europa wint
met 31 van West-Europa. 5
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De kabinetsformatie. 1
Mr. E. Elias: pe pretentie der snelheid. .3
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen Op
