De titel „Held".
Kabinetwerk.
Samenstelling van het nieuwe Kabinet.
Vermindering der
werkloosheid.
BERICHT
Het belangrijkste
54e JAARGANG No. Ï6563
Verschijnt ciag'êtiilts. heïïalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 23 JUNI 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie:P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.721/*.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haa r 1 em - N oo rd. Telefoon 12230
ADVERTENTïëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim f 100.één lid duim 50.—
één of twee leden wijsvinger 25.alle leden anderen vinger 15.—, één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk 30enkelbreuk 15.polsbreuk f 15.
Nog afzonderlijke verzekering voor atoonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
alle leden wijsvinger ƒ60.
HEDEN 12 PAGINA'S.
Een bericht uit Moskou, dat eigenlijk onder
„Personalia" thuishoort, meldt dat het Cen
trale Uitvoerende Comité den titel „Held der
Sovjet Unie" en de orde van Lenin heeft toe
gekend .aan de commandanten van leger
korpsen Takof, Smots jkewitsj en Dimitri
Pavlof, aan den divisiecommandant Petrof,
den kolonel Kopez en den majoor Proskurof,
„wegens het met succes volbrengen van hun
speciale missies ten behoeve van de verster
king der weermacht van de Sovjet-Unie, daar
bij van heldhaftigheid blijk gevende". Nadere
toelichting omtrent deze missies ontbreekt.
Gevochten hebben ze evenwel zeker niet, want
dat zou uitgelekt zijn. We hebben er niets van
vernomen. Wat is het dan, dat de weermacht
der Sovjet Unie versterkt heeft en heldhaftig
heid vereischte? Het ronselen van „vrijwilli
gers" lijkt geen taak voor zulke hooggeplaat
ste officieren. Het bestellen van oorlogsmate
riaal vereischt geen heldhaftigheid; alle wa
penfabrieken in de andere landen leveren met
vreugde hun kanonnen, vliegtuigen, tanks,
munitie enz. aan de Sovjet-Unie. Ik hoop
maar dat het geen spionnage is, die de weer
macht der Russen zoozeer heeft versterkt.
Want dat zou heel erg zijn. De niet-communis
tische wereld wil Rusland graag wapenen le
veren maar wordt zeer toornig als Rusland
gaat onderzoeken, langs slinksche wegen, hoe
veel en welke wapenen zij zelf heeft. Want
daar verdient zij niets aan. Dit klinkt nu wel
niet prettig, maar het is het kennelijke en
logische verschil.
Intusschen stemt de verleening van den
titel „Held" tot nadenken, evenals die van de
Orde van Lenin. Door zulke dingen te doen
schept men een élite, een uitverkoren groep.
Men kent zulk een groep meteen voorrechten
toe, al bestaan die dan niet in geld of onroe
rende goederen of vrijdom van belastingen.
Want, nietwaar, zij wordt gesierd met een
etiket dat onmiskenbaar tot den landgenoot
zegt: „Deze man is een zeer bijzonder mensch,
hij is een Held (zij het dan op gronden die wij
niet voor nadere uiteenzetting vatbaar ach
ten), respecteer en ontzie hem derhalve ten
zeerste en stel hem aan u zelve ten voorbeeld".
Hetgeen de Russische bevolking ongetwijfeld
zal doen, althans wat het ontzien betreft. De
Russische bevolking heeft ongetwijfeld rede
nen te over om al diegenen te ontzien, die in
de speciale gunst van vadertje Stalin staan.
Doet zij dat niet dan treft de gestrenge hand
van vadertje, zooals zij bij ervaring weet, erg
hard.
Het scheppen van een élite is evenwel in
lijnrechten strijd met de communistische prin
cipes en dit heeft meer dan theoretisch be
lang, want hoe gaat het overal en altijd met
élites? Zij worden zich bewust van hun bizon-
dere voortreffelijkheid; zij voelen zich erkend
als lieden die boven de massa uitsteken en
zij achten zich daarom gerechtigd tot het be
zetten van de voornaamste posten, het uit
oefenen van macht, het verwerven van den
hoogsten welstand. Dit is een zeer mensche-
lijke reactie. En nu kan men dat in beschei
den vorm doen', zooals in Nederland geschiedt
door het verleenen van een lintje of in
Frankrijk, behalve door het verleenen van
lintjes, in bijzondere gevallen door een par
lementsbesluit, waarbij van iemand wordt
verklaart „qu'il a bien mérité de la patrie"
dat hij zich zeer verdienstelijk jegens het va
derland heeft gemaakt. Dan is het effect nog
niet zoo heel groot. Maar als men iemand
officiéél tot Held proclameert moet het heel
wat grooter zijn. Een Heldtjonge, da's
niet gering. Dat lijkt haast nog meer dan de
toekenning van adeldom in den vorm van
een baronnen- of graventitel. De titel Held
geeft zulk een erg onmiskenbaren, universee-
len adeldom aan.
Nu is deze Sovjet-adel nog niet erfelijk.
Maar als een élite eenmaal bestaat en dus
voorrechten heeft, laat zij niet na haar kroost
ermee te begiftigen. Dat is al in een voordee-
lige positie als kinderen van Helden, dat
kroost wordt al ontzien, dat profiteert al van
de Helden-relatieshoeveel jaar zullen er
vereischt zijn om het Russische heldendom in
een erfelijken titel te belichamen? Als u het
mij vraagt: niet veel. Er zullen natuurlijk
Helden zijn die Stalin overleven en niet bij
tijds door zijn rechtbanken geëxecuteerd zijn
wegens hoogverraad of zoo, en die hebben een
aardige kans.
Ja, die Russische élite is een hervormings
verschijnsel van beteekenis. Die is een symp
toom dat groote veranderingen in de naaste
toekqmst aanduidt. Let u maar eens op, bin
nen een jaar of tien....
R. P.
Oranjevereeniging Haarlem-
Noord.
Door het bestuur van bovengenoemde ver
eeniging en de besturen van de vier Haarlem-
sche wielerclubs De Kampioen, Achilles, De
Jonge Kampioen en Excelsior zullen plannen
besproken worden, om op 31 Augustus voor
de tweede maal een Oranje-ronde te organi-
seeren langs het volgende traject: Van Nes-
istraat, Marsstraat, Planetenplein, Orionweg.
Delftlaan, Van Nesstraat.
In 't woordenboek heb ik eens nageslagen,
Wat is nu wel precies een kabinet,
En, zooals altijd op mijn vele vragen,
Werd hier ook 't antwoord op uiteengezet.
Een kabinet is, heb ik dan gelezen,
Een fijn en kostbaar stukje meubilair,
Dat reeds vanouds bewaarplaats pleegt te
wezen
Voor zeldzaamheden, zegt mijn dictionnair.
Ik lees zooveel van kabinetsformeering,
In Frankrijk en ook in ons eigen land,
Zoo hier als daar een „zaak van de regeering",
In Frankrijk kwam ze al heel gauw tot stand.
Daar-knutselt men er van vandaag tot morgen
Een in elkaar, met waren Franschen slag,
Bij ons maakt men zich vele zware zorgen
En timmert het niet klaar in éénen dag.
Men weet wel, in de stormen dezer tijden,
Heeft menig meubel, ook een kabinet,
Van slagen en van nattigheid te lijden,
Dus het moet hecht zijn in elkaar gezet.
Men wil bij ons de zeldzaamheden sparen,
Waarvoor men er een plaats in heeft gedacht,
Hier streeft men naar een duurzaamheid
voor jaren,
En Frankrijk heeft het nooit zoo ver gebracht.
Wij hopen dat het onze, klaargekomen,
Het in ons huisje goed en rustig „doet",
Het Fransche heeft zijn plaats al ingenomen,
Daar gaat Chautemps een „chaud temps"
tegemoet.
P. GASUS.
W raag en Aanbod (Groentjes) adver
tenties in Haarlem's Dagblad zijn een
instelling geworden.
En een instelling die ieder jaar in om
vang toeneemt.
Profiteer mede van het voordeel, dat zij
brengen door er bij voorkomende gele
genheid een ter plaatsing op te geven.
De Autotocht voor Ouden van
Dagen.
Ook de negende tocht
zeer welgeslaagd.
Het Haarlemsche Comité voor den Auto
tocht voor Ouden van Dagen hield Dinsdag
middag voor de negende maal zijn jaarlijk-
schen tocht. Voor het eerst was Scheveningen
het doel van de reis, die haar voorgangsters
in succes evenaarde. Het spreekwoordelijk ge
worden mooie weer van den Autotocht was
er trouwens ook, en op zijn allerbest: zonnig
en niet al te warm.
De stoet bestond uit 85 auto's, waarin ruim
200 verpleegden van het Stads Armen- en
Ziekenhuis, Joannes de Deo, het Luthersche
Huis, St. Jacobs Godshuis, de Herv. Diaconie
en eenige hofjes de reis meemaakten. Zooals
altijd heerschte de meest opgewekte stemming
zoowel onder de passagiers als onder de auto
rijders. Klokslag twee uur vertrok de stoet
van de Fonteinlaan met den wagen van den
Commissaris van Politie voorop en tot de
grens der gemeente uitgeleide gedaan door de
verkeerspolitie. De afstand van 46 K.M. naar
Scheveningen werd in vijf kwartier afgelegd.
Daar reden de wagens in groepen voor bij
„Seinpost" waar de oude menschen werden
onthaald en geruimen tijd genoten van het
prachtige uitzicht op de zee in stralende
zomerpracht.
Te kwart voor zes zette de stoet zich weer
in beweging voor den terugtocht en om zeven
uur werden de Haarlemsche gestichten weer
bereikt. Vooral bij de tenigreis, op een spits
uur, bleek de krachtige medewerking der
Haagsche verkeerspolitie v-an het grootste be
lang. De 85 wagens kwamen vlot Den Haag
door
Avond-Beiaard-concerten te
Haarlem.
De eerste op Woensdag 30 Juni.
Eenige beiaard-enthousiasten hebben het'
initiatief genomen dezen zomer op het mooie
carillon van de Groote Kerk avond-concer
ten te laten geven, om daardoor te bereiken
dat er meer belangstelling komt voor het
klokkenspel. Voor het eerste, dat Woensdag
30 Juni gegeven zal worden 's avonds van
8.30 tot 9.30 uur door den blinden beiaar
dier Willem Créman uit Zwolle worden de
kosten door hen zelf gedragen.
Zij hebben voor de organisatie den steun
gekregen van „Haarlem's Bloei" en het ge
meentebestuur. Daarenboven hebben zij aan
deze instanties gevraagd de financieele las
ten te dragen van nog eenige avond-bespe
lingen. Daarvoor is een toezegging gedaan
als op den eersten avond blijkt dat er vol
doende belangstelling bestaat.
De straten achter de Groote Markt, Spek-
straat. Oude Groenmarkt, Damstraat en het
Klokhuisnlein worden tijdens de beiaard
concerten voor het verkeer afgesloten, zoo
dat de luisteraars daar rustig zullen kunnen
genieten. Ook zal voor een 100 tal stoelen op
de Oude Groenmarkt gezorgd worden.
Als het weer meewerkt zuller, ongetwijfeld
zeer velen a.s. Woensdagavond naar de om
geving van de Groote Markt trekken, Willem
Créman is een van de bekwaamste beiaar
diers uit ons land!
Mr. Ch. J. Weiter
(R.K.)
Mr. M. P. L. Steenberghe (R.K).
Prof. Mr. C. P. M.
Romme (R.K.)
vOnze Haagsche correspondent
seint ons/:
Het nieuwe kabinet Colijn schijnt
thans samengesteld te zijn, naar ver
luidt is de samenstelling als volgt:
Minister-president, ad interim Bui-
tenlandsche Zaken: dr. H. Colijn, die
vermoedelijk binnenkort aan het
hoofd van een in te stellen departe
ment van Algemeene Zaken zal
komen te staan, térwijl men het
nog altijd mogelijk acht, dat ten
slotte onze gezant te Brussel, mr. J.
A. N. Patijn bereid gevonden zal wor
den, de portefeuille van Buitenland-
sche Zaken te aanvaarden.
Justitie: Mr. C. M. J. F. Goseling
(R.-K.)
Financiën: Mr. J. A. de Wilde (A.-R.)
Binnenlandsche Zaken: H. van
Boeijen (C.-H.), lid van Gedep. Sta
ten van Zuid-Holland, voorzitter van
den Radioraad.
Onderwijs, Kunsten en Weten-,
schappen: Prof. Dr. J. R. Slotemaker
de Bruine (C.-H.)
Defensie: Oud-minister J. J. C. van
Dijk (A.-R.)
Economische Zaken, waartoe dan
tevens weer Landbouw en Visscherij
zouden komen: Mr. M. P. L. Steen
berghe (R.-K.)
Sociale Zaken: Mr. C. P. M. Romme
(R.-K.)
Koloniën: Mi'. Ch. J. I. M. Weiter
(R.-K.)
Waterstaat: Mr. Dr. Ir. J. A. M.
van Buuren, die tot het kath. geloof
schijnt te behooren, doch als partij
loos, of z.g.n. als wild-vrijzinnig
geldt.
Men verwacht dat de afgetreden
minister, Mi*. J. H. van Schaik, leider
van de Katholieke Kamerfractie zal
worden.
Mr. C. M. J. F. Goseling.
Mr. C. M. J. F. Goseling heeft Amsterdam
tot geboorteplaats. Hij is thans 46 jaar. Eerst
bezocht hij het St. Ignatiuscollege te Am
sterdam èn studeerde daarna te Amsterdam
in de rechtswetenschappen. In 1916 promo
veerde hij, waarna hij zich in 1919 te Am
sterdam vestigde als advocaat en procureur.
Gedurende de jaren 19201922 was de heer
Goseling secretaris van commissie XII van
den Hoogen Raad van den Arbeid. In 1929
werd hij gekozen voor de R.-K. Staatspartij
tot lid der Tweede Kamer.
Sedert 1930 is de heer Goseling voorzitter
van het bestuur van de R.-K. Staatspartij.
Den laatsten tijd was hij ook leider van de
R.-K. fractie in de Tweede Kamer.
H. van Boeyen.
De heer Van Boeyen werd in 1889 te Putten
geboren. Hij bezocht de H. B. S. en was na
zijn studie eerst ambtenaar op de Provin
ciale Griffie van Gelderland, In 1915 werd hij
benoemd tot adjunct-commies bij het hoofd
bestuur van de P. T. T., in 1917 werd hij be
vorderd tot commies. Gedurende de jaren
19191925 was de heer Van Boeyen tevens
wethouder der gemeente Voorburg. In 1923
werd hij gekozen tot lid van Gedeputeerde
Staten. Sedert 1932 is de heer Van Boeyen
voorzitter van den Radioraad en Radio-Om-
roepcontrölecommissie. Ook is hij penning
meester van de vereeniging van Ned. Herv.
Stichtingen voor Geesteszieken en redacteur
van „Gemeentebeleid". Tot heden is Voorburg
zijn woonplaats gebleven.
Mi'. J. J. C. van Dijk.
Mr. J. J; C. van Dijk werd in 1871 te Leeuwar
den geboren. Hij bezocht de H.B.S. te Haarlem
genoot daarna zijn opleiding bij de Konk. Mil.
Academie te Breda. Vervolgens werd hij
directeur van de Topografische Inrichting.
Van 1921 tot 1925 was hij minister van oor
log en van 1921 tot 1922 minister van marine
ad. int. Hij was voorzitter van de Vlootcom-
coanimissie.
Sedert 1915 is hij lid van de Tweede Kamer
voor de AJt. Partij. Voorts is hij 2de voor
zitter van het college van directeuren van de
Vrije Universiteit te Amsterdam, voorzitter
van de Vereeniging tot Christelijke verzorging
van krankzinnigen in Zeeland, voorzitter
van de Konk. Ned. Vereen. Ons Leger en
voorzitter van den Ned. Militairen Bond en
van vele andere vereenigingen en instellin
gen.
Mr. Ch. J. I. M. Weiter
Mr. Ch. J. I. M. Weiter, oud 57 jaar, bezocht
de H. B. S. te 's-Gravenhage. Van 1898 tot
1901 studeerde hij te Delft en deed in 1901 het
groot ambtenaarsexamen. Van 1902 tot 1909
was hij ambtenaar B.B. op Java en Madioen.
In 1909 werd hij benoemd tot controleur a la
suite, wat hij tot 1911 bleef. In dat jaar werd
hij benoemd tot adjunct-inspecteur van agra
rische zaken. Van 1914 tot 1921 doorliep hij
de verschillende rangen ter algemeene secre
tarie. In 1921 werd hij benoemd tot alg. secre
taris van het Gouvernement van Ned. Indië,
wat hij tot 1924 bleef. In dat jaar werd hij lid
van den Raad van Ned. Ihdië, waarna hij in
1925 tot minister van koloniën benoemd werd.
Hij bleef dit tot 1926. Daarop werd hij weer lid
van den Raad van Ned. Indië en in 1929 werd
hij tot vice-president van dien Raad benoemd.
Mi-. Welter was verder voorzitter der be
kende Staatscommissie voor de verlaging van
de Rijksuitgaven. Sinds 1933 is hij eveneens
voorzitter van den Ondernemersraad van Ned.
Indië. Ook is hij curator van de Techn. Hoo-
geschool te Delft, lid van den Economischen
Raad, lid van de Contactcommissie van eco
nomische aangelegenheden bij het dep. van
koloniën en voorzitter van de rijkscommissie
voor werkverruiming en lid van het Werk
fonds.
Mr. M. P. L. Steenberghe.
Mr. M. P. L. Steenberghe doorliep het Gym
nasium te Utrecht, van 1917 tot 1920 stu
deerde hij aan de Universiteit aldaar in de
Rechtswetenschap. In 1920 promoveerde hij
tot Dr. Van 1921 tot 1934 was hij directeur
van de N.V. H. van Puyenbroek's Textiel
Maatschappij. In 1922 werd hij benoemd tot
lid van den Nederlandschen Werkloosheids-
raad, welke functie hij tot 1931 vervulde.
Tevens was hij van 1924 tot 1934 lid van den
Nijverheidsraad en van 1926 tot 1934 lid van
de Centrale Commissie voor de Staten.
Voorts was hij van 1929 tot 1934 lid van
den Hoogen Raad van Arbeid. Verder was
hij van 1930 tot 1934 voorzitter der Alg.
R.-K. Werkgeversvereniging waar hij sinds
1925 lid van was.
Mr. Steenberghe was verder tot 1934 lid
Het woord is aan
Fliegende Blatter:
Snel handelen is soms het
gevolg van a?igst voor een
vast besluit.
van den Raad van Toezicht der R.-K. Han-
delshoogeschool te Tilburg. In 1934 werd hij
minister van Economische Zaken in het mi
nisterie Colijn. Mr. Steenberghe heeft toen
zijn ontslag genomen omdat hij zich niet kon
vereenigen met de anti-devaluatie politiek
van dr. H. Colijn.
Mr. Steenberghe is thans 38 jaar.
Mr. C. P. M. Romme (R.K.)
Mr. C. P. M. Romme is lid van den ge
meenteraad van Amsterdam en was lid van
de Provinciale Staten van Noord-Holland.
Ook is hij eenigen tijd wethouder geweest
van de gemeente Amsterdam.
Doodelijk ongeluk op de
Hazepaterslaan.
Juist voor het ter perse gaan van ons
blad, bereikte ons het bericht, dat bij het
plantsoentje op de Hazepaterslaan (bij den
Wagenweg) een aanrijding met doodelijken
afloop heeft plaats gehad. Een jongeman,
die daar op de fiets reed, werd door een
auto aangereden, en tegen den grond ge
smakt. Hij werd op slag gedood.
In één jaar met 64.300.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek geeft
verheugende cijfers met betrekking tot de
Werkloosheid.
Ondanks de toeneming der bevolking en het
daarmede gepaard gaande nieuwe aanbod van
arbeidskrachten bedroeg het aantal ingeschre
ven geheel werkloozen einde April 1937 rond
56.000 en einde Mei zelfs 64.300 minder dan een
jaar geleden.
De reeds in vorige maanden geconstateerde
sterke daling van het aantal werkloozen (van
Maart op April 1937 met 43.600) zette zich ook
in Mei 1937 voort (van April op Mei 1937 met
31.200). In het vorige jaar was de vermindering
van Maart op April en van April op Mei resp.
slechts 13.000 en 22,800. Ook in alle gemeenten-
groepen was de daling in 1937 grooter dan in
193-6.
Het aantal geheel werkloozen, bij alle or
ganen van de openbare arbeidsbemiddeling
als werkzoekenden ingeschreven, bedroeg op
het einde van
Mei 1937 Apr. 1937 daling
Gemeenten met
100.000 en meer inw. 137.129 142.305 5.176
50.000-100.00 42.195 44.487 2.292
20.000-50.000 40.823 44.090 3.267
minder dan 20.000 108.3'90 128.844 20.454
Totaal 328.537 359.726 31.189
Mei 1936 Apr. 1936 daling
Gemeenten met
100.000 en meer inw. 158.387 163.155 4.768
50.000-100.000 49.102 50.466 1.3G4
20.000-50.000 48.412 50.736 2.324
minder dan 20.000 136.983 151.386 14.403
Totaal 392.884 415.743 22.859
Zij, die zich met ingang van 1 Juli
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in 3 u n i nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
De mogelijke samenstelling van het
nieuwe kabinet. 1
E. van der Wall, Haarlem's nieuwe wet
houder. 2
Het kabinet-Chautemps samengesteld. 4
Duitscliland wil een vlootdemonstratie
voor Valencia houden. 4
Het hoofdelijk inkomen in Haarlem en
omgeving. 6
Jaarlijksche algemeene ledenvergadering
der Haarlemsche Orkcstvereeniging. 7
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De titel „Held". i
J. II. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
Van een bijzonderen medewerker: Frank-
rijk's nieuwe minister-president. 4
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Eenige opmerkin
gen over het plan-Deterding. 6
H. D. Vertelling: „Parels" door Guus
Betlem Jr. 6
K. Andr: De geheime oppositie in het
Derde Rijk. 7
L. Spruit: Ismene of Hymenocallis. 7
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 10
