Chauvinisme.
Waterwas
VACANTIE!
Brand in de Ravesteeg.
Het belangrijkste
54e 'JAARGANG No. 16571
Verschijnt ctao*ëïiil:s. Feïïalve öp Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 2 JULI 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. ƒ0.65, franco p. post 0.72Vs.
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 13054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTIëN 15 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.16. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid f 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim 100.één lid duim 50.-
één of twee leden wijsvinger 25.alle leden anderen vinger 15.één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk 30enkelbreuk 15.polsbreuk 15.
Nog afzonderlijke verzekering voor aJbonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
alle leden ^wijsvinger 60.
HEDEN: 14 PAGINA'S.
De Amsterdamsohe Rechtbank heeft eeni-
gen tijd geleden een melkboer, die middenvoor
had gespeeld voor Amstel Boys in een voet
balwedstrijd tegen D.T.S.S. (Duivendrecht)
tot zes maanden gevangenisstraf veroordeeld
omdat hij, na den bal kwijtgeraakt te zijn aan
een Duivendrechtschen back, diens linkerkuit
besprongen had. Gevolg: het kuitbeen brak.
Gisteren heeft de procureur-generaal bij het
Hof bevestiging van het vonnis geëischt na
een langdurige behandeling van de zaak in
hooger beroep. Er werden namelijk vijftien
voetballievende of voetballende getuigen van
de beide vereenigingen gehoord en ik lees in
de Tel. dat zij elkaar „clubsgewijze tegenspra
ken". Maar de scheidsrechter verscheen ook
als getuige en die bleek de meening te deelen
van de D.T.S.S.'ers. De melkboer was ook dooi
den Amsterdamschen Volksvoetbalbond ge
schorst, waarop de procureur-generaal in zijn
requisitoir de aandacht vestigde.
Dit geval bewijst weer eens treffend de vat
baarheid van den mensch voor chauvinisme.
Als hij in nationalen zin chauvinist is pleegt
men hem dat in deze wereld ten goede te re
kenen. Althans in zijn eigen land. Is hij het
in provincialen zin, als fanatiek Limburger of
Fries bijvoorbeeld, dan loven hem daarvoor
zijn mede-Limburgers of mede-Friezen. Wordt
hij door locaal-patriotisme meegesleept, een
chauvjnistisch Amsterdammer of Zwammer-
dammer, dan zullen Amsterdam of Zwam-
merdam dit waardeeren. Maar het blijft bij
deze dingen geenszins en uit de behandeling
van de bewuste zaak tegen den aanvalsleider
der Amstel Boys blijkt opnieuw dat het men-
schelijk chauvinisme al even fel tot uiting
komt als de belangen van een zooveelste-
klasse-voetbalelub, spelend in de competitie
van den Amsterdamschen Volksvoetbalbond,
op het spel staan.
Want het moet u evenals mij treffen dat de
getuigen elkaar clubsgewijs tegenspraken. Het
zou toch wel erg toevallig moeten zijn als nu
net de D.T.S.S.'ers den boozen opzet van den
melkboer wèl geconstateerd hadden en de
Amstel Boys daarentegen daar niets van had
den kunnen waarnemen. Maar, nietwaar, zij
werden toch allen onder eede gehooi-d.
Gaat het chauvinisme voor Amstel Boys of
voor D.T.S.S. dan zoover dat het desnoods
meineed pleegt? Neen, dat lijkt wat te sterk.
Maar wèl zoover dat het dei*mate verblindt,
dat des getuigen waarnemingsvermogen een
bril opzet in hetzij de Duivendrechtsche club
kleuren. hetzij die der Boys van den Amstel.
Natuurlijk belemmert dit de taak van den
rechter Gelukkig is er de scheidsrechter nog,
van wien men hopen mag en moet dat hij
door de verhevenheid van de hem opgelegde
taak evenzeer een rechtsprekende en
door het machtig vertrouwen, dat de Amster-
damsche Volksvoetbalbond in zijn persoon
heeft gesteld, in staat zal zijn de waarheid
en niets dan de waarheid te spreken,. Kleur
loos moet zijn brill zijn geweest, afwezig zijn
liefde of haat, zoowel jegens Duivendrecht als
de Boys, strikt onpartijdig zijn rapport over
de wandaad des melkboers.
Maar ik vrees dat men dit in Amstel boyish-
kringen niet erkent, ook nu nog niet en dat de
scheidsrechter de volgende maal, als hij aan
geschreven wordt om een wedstrijd van de
Boys te leiden, voor de eer zal bedanken en de
Boys hunnerzijds om een anderen arbiter zul
len vragen.
Dit alles bedenkende komt men tot de slot
som, dat het bewonderenswaardig, ja schier
ongeloofelij k mag heet endat de Volkenbond
en daarmee verband houdende internationale
instanties toch inderdaad successen hebben
gehoekt en meermalen een wereldramp voor
komen hoewel de internationale spelregels, in
tegenstelling met die van het voetbalspel en
van de Nederlandsche rechtspleging, niet
eens vaststaan.
En dat wij niet moeten lachen of schamper
doen over de mislukkingen, als we in ons
eigen land, ergens in het dorpje Duivendrecht,
nog niet eens kunnen waarborgen dat een
voetbalpartijtje goed verloopt
R. P.
NIEUW WERELDRECORD ZWEEFVLIEGEN
VOOR DAMES.
KONINGSBERGEN, 2 Juli (D.N.B.-A.N.P.)
De studente Inge Wetzel heeft een nieuw
wereldrecord voor vrouwen gevestigd in het
zweefvliegen. Zij is achttien uur in de lucht
gebleven, waarmede zij het voor eenige dagen
behaalde wereldrecord van Eva Schmidt uit
Silezië, dat veertien uur bedroeg, aanzienlijk
heeft overtroffen.
JONGETJE TE WATER.
Donderdagmiddag vier uur is een onbe
kend gebleven jongetje door een nog niet
opgehelderde oorzaak in het water van de
Westergracht gevallen. Dit werd gelukkig op
gemerkt door den 26-jarigen chauffeur B.
Cliteur te Heemstede, die gekleed te water
sprong en het kind op het droge bracht. Een
wielrijder, wiens naam niet bekend is, heeft
het jongetje, dat oogenschijnlijk geen letsel
had gekregen, meeegenomen.
(Te Parijs is de prijs van het
water met 30% verhoogd.)
Het water van de stad Parijs
Is per 1 Juli kostbaarder geworden,
En deze stijging van den prijs
Is er nog een van niet geringe orde..
De brave burger van die stad
Zal zich voortaan dus wel in weelde baden,
Hoe graag hij anders dit ook had,
In dezen vorm doet het hem waterschade.
Al mocht hij waterzuchtig zijn
Hij zal nu wel gedwongen zijn intusschen,
Wat water te doen in zijn wijn,
Om zoo het ergste watervuur te blusschen.
Hij veelt zich niet meer waterkraan,
Misschien zal hij zich voortaan minder
wasschen,
Zijn waterstaat zal lager staan.
Hij' moet wel nolens volens waterpassen.
Hij krijgt het op zijn waterbrood
En durft straks nauwelijks meer
watertanden,
De burger raakt in watersnood
AI zal hij zich niet aan koud water branden.
Het eenig voordeel dat hij krijgt,
Komt hoogstens, als het nog eens staat te
T-. i x vreezen.
Dat t water tot de lippen stijgt,
Zal het tenminste kostbaar water wezen.
P. GASUS.
Niet alleen voor
de kleinen, maar
ook voor Uw
grootere kinderen,
tot lengte 75.
'T KLEUTERHUIS,
Gen. Cronjésïr. 116 - Telef. 16527
Blazers
Uurken
Pakjes
Broeken
Blouses
Hoeden enz.
(Adv. Ingez. Med.)
Inschrijvingen voor de M. T. S.
Meer aanvragen dan plaatsen.
Naar wij vernemen is het aantal opgaven
van leerlingen voor de M. T. S. dit jaar bij
zonder groot. Reeds thans zijn meer dan 300
opgaven binnengekomen, terwijl er slechts
150 plaatsen beschikbaar zijn. Een vergelij
kend examen zal dus moeten beslissen, wie
als leerlingen tot het eerste jaar zullen worden
toegelaten.
EXAMEN NUTTIGE HANDWERKEN.
Rijkskweekschool voor onderwijzers (essen)
te Haarlem.
Geëxamineerd 7 vr. candidaten. Geslaagd
de dames:
A. G. van Brederode, Haarlem, C. R. ten
Dam, Haarlem; M. Doom, Haarlem; A. B.
eiffers, Bentveld; M. J. Geus, Heemstede;
B. Hendrikse, Haarlem; M. de Lange, Haar
lem.
Woning- en gezinstelling.
EXAMEN HANDENARBEID.
Rijkskweekschool voor onderwijzers (essen)
te Haarlem.
Geëamineerd 14 vrl. candidaten. Geslaagd
de dames:
A. R. Heyting Heemstede, A. M. Keyzer
Heemstede; M. D. Oostindie. Velsen-N.; J.
Slebe, Heemstede; F. M. van Slogteren, Heem
stede; C. Teunisse Haarlem; B. W. Weide,
Haarlem; C. A. Willemse, Heemstde; C. E.
Wringer, Velsen; J. Wringer Velsen; M. P.
S. van Wijk, Heemstede; V. Weidema, Haar
lem.
Begint 5 Juli.
B. en W. van Haarlem deelen mede, dat den
5en Juli e.k. een begin zal worden gemaakt
met het houden van een woning- en gezins
telling in de Gemeente. Zij verzoeken den
ingezetenen in het belang der Volkshuisves
ting, door beantwoording van de vragen,
voorkomende op de in het bezit van de tellers
zijnde telbriefjes, mede te willen werken tot
een spoedigen en goeden afloop dier telling
De tellers zullen in het bezit zijn van een
door B. en W. onderteekende legitimatiekaart,
die op verlangen van de ingezetenen moet
worden getoond.
De taxis te Haarlem.
Tarieven blijven vermoedelijk onveranderd.
De inwerkingtreding van de nieuwe rijks-
voorwaarden voor het taxibedrijf, die eerst
op 1 Juli zou zijn, is nu uitgesteld tot 1
September.
Vermoedelijk zullen de tarieven van de
taxi's te Haarlem bij de nieuwe regeling die
dan voor onze stad zal worden vastgesteld
onveranderd blijven. De huur-auto's die uit
de garages rijden, zullen dan dezelfde tarieven
moeten berekenen als die voor de taxi's door
het gemeentebestuur vastgesteld worden. Nu
waren de garagehouders vrij in het bepalen
van hun prijzen.
Toen de vaststelling der arbeidsvoorwaar
den die na 1 September voor het autobedrijf
te Haarlem zullen gelden, worden nog on
derhandelingen gevoerd met de organisaties
van werkgevers en werknemers.
KIND TE WATER.
Op de De Ruyterkade te Amsterdam is Don
derdagmiddag een jongen van vijf jaar, spe
lend te water geraakt. Het kind is door voor
bijgangers op het droge gebracht, doch had
toen reeds zooveel water binnengekregen, dat
hij in bewuseloozen toestand in het Binnen
gasthuis moest worden opgenomen.
BRANDJE OP EEN TANKSCHIP.
Op het Noorsche tankschip „Toshammer"
liggende, in dok 2 van de Nederlandsche
Dokmaatschappij, is Donderdagavond een
vonk van een laschapparaat in eenige hout
spaanders terecht gekomen. Het vuurtje, dat
daardoor ontstond, is door personeel met eigen
materiaal gebluscht. De brandweer, die uitge
rukt is, behoefde geen dienst te doen.
Het incident op de Amoer.
Het Japansche standpunt.
TOKIO, 2 Juli. (D. N. B.) In het ministe
rie van Buitenlandsche Zaken werd ver
klaard, dat Japan's standpunt ten aanzien
van het incident op de Amoer ongewijzigd is.
Het blijft staan op onmiddellijke ontruiming
van de eilanden. Deze ontruiming dient on
voorwaardelijk te geschieden, d. w. z. niet op
voorwaarde dat tegelijkertijd de Japansche
troepen van den tegenoverliggenden Amoer-
oever worden teruggetrokken. Het ministerie
kan geen toezegging doen dat het Japansche
leger niet de eilanden zal bezetten, nadat
deze door de Sovjettroepen ontruimd zijn.
^calroentjes in Haarlem's Dagblad en
succes, dat is één begrip.
Daarom worden er jaarlijks tienduizen
den ter plaatsing opgegeven.
In 1936, om het laatste jaar te nemen
45303.
Tuberculose te Haarlem.
Een sterke toeneming' van het aantal
nieuwe gevallen.
Wij hebben er al eens de aandacht op ge
vestigd, dat in de laatste jaren het aantal
sterfgevallen aan tuberculose vrij belangrijk
verminderd is. Dit verschijnsel deed zich zoo
wel te Haarlem als in ons geheele land voor.
Het zou evenwel absoluut onjuist zijn om
daaruit de conclusie te trekken, dat de waak
zaamheid op het gebied der tuberculosebe
strijding verzwakt kan worden.
Integendeel.
Het is namelijk gebleken, dat te
Haarlem in den laatsten tijd het
aantal nieuwe gevallen van tuber
culose sterk is toegenomen.
Aan "net Consultatiebureau der Haarlem-
sche Vereeniging tot bestrijding der tubercu
lose werden nieuw ingeschreven voor onder
zoek de volgende personen:
1935
1936
1937
Januari
56
72
61
Februari
55
60
91
Maart
59
68
97
April
48
72
113
Mei
78
54
99
Juni
52
59
82
Totaal
348
385
543
Daaruit blijkt dus dat het aantal over het
eerste half jaar van 1937 543 is geweest,
dus 195 meer dan over 1935. Een toeneming
dus van 56 pet.
De toeneming kan voor een deel een gevolg
zijn van de omstandigheid dat het Consulta
tiebureau steeds meer bekendheid verkrijgt
en de doctoren steeds meer medewerking ver-
leenen om ook verdachte gevallen ter onder
zoek naar het bureau te zenden, maar ook
zullen de minder gunstige tijdsomstandig
heden, die den voedingstoestand in verschil
lende gezinnen hebben verslechterd, daarop
hun invloed hebben doen gelden. Ongetwij
feld zou het aanbeveling verdienen een ern
stig onderzoek in te stellen naar de verschil
lende oorzaken van de toeneming van het
aantal tuberculose-patiënten. Het is reeds
geblekendat de toeneming alle leeftijden in
vrijwel dezelfde mate omvat. Onder de 543
personen die zich in de eerste 6 maanden van
1937 voor het eerst op het Consultatiebureau
lieten onderzoeken zijn in verhouding even
veel (ook niet meer) kinderen als onder de
348 personen die in de eerste twee kwartalen
van 1935 werden onderzocht.
Op dit oogenblik staan alleen te
Haarlem 2273 personen, verdeeld over
1202 gezinnen onder geregeld toe
zicht van den geneesheer-directeur
van het Consultatiebureau te Haar
lem.
Gelukkig zijn dit niet allen lijders aan tu
berculose. Het aantal positieve gevallen be
paalt zich tot een kleine 900. De overige zijn
twijfelgevallen en personen die onder controle
gehouden moeten worden.
De Haarlemsche Vereeniging is tot heden
in staat om op het gebied der tuberculosebe
strijding te doen wat noodig is. Dit dankt zij
aan de subsidies van de gemeente en de pro
vincie en ook aan den steun van particulieren.
Maar wil het zoo blijven, dan mag de steun
van particulieren niet verminderen. Bij de
toenemende bemoeiïngen is zelfs verhooging
daarvan dringend noodig. Daarom is het te be
treuren, dat door de tijdsomstandigheden ge
dwongen verschillende contribuanten in de
laatste jaren hun bijdragen hebben stopgezet.
Er zal binnenkort een krachtige actie worden
ingezet om het aantal vaste contribuanten
weer op te voeren.
10-jarig bestaan van het
„Brederodeduin"
Op 1 October zal het 10 jaar geleden zijn, dat
de stichtingen van de vereenigingen op het
Brederodeduin geopend werden. In den strijd
tegen de tuberculose hebben die uitstekende
diensten bewezen.
Het bestuur der Vereeniging heeft van de
regeering toestemming gekregen dit jaar weel
een groote verloting te houden. Dit zal nu een
Jubileumsverloting worden. Enkele dagen na
den jubileumsdag zal de trekking gehouden
worden. Vorige jaren waren er 500 prijzen bij
de verloting, maar nu zullen er 200 extra prij-
zijn aan toegevoegd worden. Het bestuur ver
trouwt, dat de burgerij, lettende op het mooie
doel van deze verloting geld te krijgen om
den zoo noodzakelijken strijd tegen de tuber
culose krachtig te kunnen voortzetten weer
haar volle medewerking zal verleenen. De 200
extra prijzen bestaan uit zilveren theelepels
die een herinnering zullen vormen aan het
jubilé van het Brederodeduin.
Om meer vaste contribuanten te verkrijgen
is het voornemen aan elk die een lid van f 2.50
per jaar aanbrengt, of twee leden van f 1 per
jaar, kosteloos een lot te geven. Een lot dat
kans geeft op een automobiel of een van de
overige 699 prijzen.
Het jubilé van „Brederodeduin" zal overigens
slechts op bescheiden wijze in de inrichting
zelf herdacht worden. De plannen daarvoor
zijn nog niet vastgesteld.
HET WERELDRECORD HOOGVLIEGEN VERBETERD. De Engelsche vlieger,
luitenant Adams, slaagde er in met zijn toestel een hoogte van 16450 M. te
bereiken. Hij verbeterde door deze phenomenale prestatie het oude record dat.
op naam stond van den Italiaan Marco Pezzi met 785 M.
SCHIETPARTIJ IN BELFAST.
LONDEN, 2 Juli (D. N. B.). In Belfast, de
hoofdstad van Noord-Ierland, is vannacht een
schietpartij ontstaan, welke waarschijnlijk
een politieken achtergrond heeft. Op den hoek
van een straat werden plotseling tien schoten
gelost op een groep menschen, waardoor een
man gewond werd. Tevens werd een bom ge
worpen, welke echter niet ontplofte. Terstond
werd een groote politiemacht op de been ge
bracht om onlusten te voorkomen.
Het woord is aan
Mendelssohn
Het wezen van het schoone
is eenheid in verscheidenheid.
Veel rook maar weinig vuur.
Hedenmiddag omstreeks een uur ontdekten
omwonenden, dat in een groepje onbewoon
baar verklaarde huizen in de Ravesteeg,
brand was ontstaan.
Dikke rookwolken kringelden uit de gaten
in het dak, en de openingen in de muren, die
eens ramen en deuren waren geweest.
Toen de brandweer arriveerde, stond het
smalle steeegje naast het Teyler's Hofje vol
dikke grauwe rook, die het ergste deed ver
moeden.
Gelukkig bleken de reeds lang door de be
woners verlaten woningen niet veel meer te
bevatten dan een uitgezochte collectie afval,
die op een vuilnisbelt volstrekt geen slecht fi
guur gemaakt zou hebben, doch het vuur
weinig voedsel bood.
Met enkele stralen op de waterleiding bond
de brandweer den strijd tegen de rookende
en smeulende balken en dakspanten aan, en
het liet zich aanzien, dat deze strijd, zooals
vrijwel steeds, ten voordeele van de brandweer
beslecht zal worden.
Omtrent de oorzaak van den brand kon
ons nog niets worden medegedeeld, doch het
vermoeden ligt voor de hand, dat een onna
denkende voorbijganger een brandende siga
ret of sigaar naar binnen heeft geworpen, dan
wel dat de jeugd dit brandje op haar geweten
heeft.
Jacues Doriot eere-burgemeester
vail St. Denis.
Communisten bctoogen tegen besluit van den
Gemeenteraad.
PARIJS. 2 Juli (Reuter) De gemeente
raad van St.-Denis heeft Jacques Doriot, den
vroegeren burgemeester der stad, thans lei
der van de uiterst rechtsgezinde Fransche
volkspartij, die door de regeering Blum tot
aftreden werd genoopt en bij de herverkie
zing verslagen werd, benoemd tot eereburge
meester der stad.
De raad nam dit besluit, nadat Marcel
Marschall met 28 stemmen tot nieuwen
burgervader was gekozen. De zeven leden der
minderheidspartij in den raad onthielden zich
van stemmen. Na de gemeenteraadszitting
hield een groep van 300 communisten, onder
wie Doriot eens een leidende rol speelde, een
betooging tegen den gemeenteraad.
De Gereformeerde Kerk te
Haarlem.
Vergrooting van het kerkgebouw in
Haarlem-Noord.
Twee jaar geleden nam de Gereformeerde
Kerk van Haarlem een nieuw kerkgebouw in
Haarlem-Noord (in de Spaarnrijkstraat) in
gebruik, waarin 480 zitplaatsen waren. Door
de toenemende bebouwing van Haarlem-
Noord en de daarmee verband houdende uit
breiding van het ledental der kerk in dit deel
der gemeente, is de nieuwe kerk al weer te
klein.
Er is thans besloten een gaanderij in deze
kerk te bouwen, waardoor het aantal zit
plaatsen verhoogd wordt tot 640.
De plannen voor deze verbouwing zijn van
den architect B. T. Boeijenga uit Amsterdam,
die ook de kerk ontworpen heeft.
Toeneming1 van het aantal tuberculose-
gcvallen te Haarlem. 1
Explosie aan boord van een Nederland
sche duikboot. 3
Het monetaire driemogendhedenaccoord
blijft gehandhaafd. 4
De bekende Duitsche predikant ds. Nie-
moeller is gearresteerd. 4
Een vliegtuigongeluk in Duitschland
eischte vijf dooden. 4
Dammen: De 22ste partij SpringerRai-
chenbach is remise geworden. 8
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Chauvinisme. 1
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Ottawa. 2
K. de Jong: Concert der H. O. V. 2
T.: De Europeesehe vrouw in Indië. 4
H. D. Vertelling: „Muzikale liefde" door
Guus Betlem Jr., 6
Speciale correspondentie: Wimbledon
voorheen en thans. 7
Voor de Jeugd. 9
Voor de Vrouw. 10
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op U
