Oud-Burgemeester
Boreel J
Het graven van de Haarlemsche Haven.
DE ONWEERSSTORM VAN CISTEREN.
Monsterachtigheden.
55e JAARGANG Nö. 16583 Verschiirrt <dag:eliiks, behalve op Zon-en Feestdagen* VRIJDAG lt> |l LI ly«v
HAARLEM S DAGBLAD
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
DirectieP. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vs.
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim 100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60.
één of twee leden wijsvinger 25.alle leden anderen vinger ƒ15.één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.pap TM A5 Q
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Ge'ïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEJN 10 Jr AG UNA p.
Als bijna 85-jarige is Jhr. Mr. J. W. G.
Boreel van Hogelanden, oud-lid der Tweede
Kamer (1888—1893), oud-burgemeester van
Haarlem (18931912) en oud-Gedeputeerde
van Noordholland, heengegaan. Hij heeft een
zeer hoogen leeftijd mogen bereiken en het
is hem gegeven geweest zijn scherpte van
geest en tot voor enkele maanden ook
zijn lichamelijke gezondheid in den ouder
dom te behouden. Ongeveer een half jaar ge
leden, in een door hem gepresideerde verga
dering, had schrijver dezes nog de gelegen
heid zijn actieve belangstelling, zijn rake
commentaar, zijn humor met bewondering
waar te nemen. In het voorjaar vernamen
wij dat zijn gezondheid wankel was gewor
den. Een verblijf in het buitenland scheen
geen verbetering te brengen en daarna de
den de berichten wel vermoeden dat het
einde nabij was. Het is dan ook niet onver
wacht gekomen.
Vooral in onze stad zal de tijding van
Boreel's overlijden met ontroering vernomen
worden. Alle ouderen zullen zich hem her
inneren als een voortreffelijk burgemeester,
die zich zijn positie als eerste burger van
Haarlem tenvolle waardig heeft getoond,
wiens persoonlijkheid dan ook algemeen eer
bied genoot en die in zijn tijd met energie
den vooruitgang der stad heeft bevorderd.
Wat hij voor Haarlem heeft gedaan, wat
onder zijn leiding nieuw tot stand is geko
men of in wezen werd verbeterd, wordt in
hoofdtrekken elders in dit blad opgesomd.
Ik herhaal het hier niet- bij lezing zal men
begrijpen dat ook die tijd er een was van
verandering en nieuwe ontwikkeling. Niet al
leen in feitelijke organisatie trouwens, maar
ook in de politiek. Met Boreel's negentien
jarig burgemeesterschap viel een groot deel
van den ontwikkelingsgang der S.D.A.P. sa
men. Haar vertegenwoordigers wonnen in
aantal en in invloed ook in den Haarlem-
schen gemeenteraad. De burgemeester, zelf
stammend uit een eeuwenoud aristocratisch
geslacht, welks naam men telkens terug
vindt in leidende en verantwoordelijke func
ties in 's lands historie, bejegende ook de
jonge oppositiepartij der arbeidersklasse met
de strikte rechtvaardigheid en onpartijdig
heid die hem niet alleen door zijn ambt wa
ren opgelegd maar die voor hem een natuur
lijke plicht waren. Hij, regent van den ouden
stempel, voorbeschikt tot de uitoefening van
gezag, had begrepen dat de tijden geboden
dat de taak der wethouders naast de zijne
meer op den voorgrond werd gesteld, dat zij
nevens hem zaten en voor hun deel der ge
meentezaken het woord voerden. Tot deze
openlijke decentralisatie der bevoegdheden
van het college had hij zelf den stoot ge
geven. Evenzeer wist hij de rechten van een
nieuw opkomende oppositiepartij te erken
nen en te eerbiedigen.
Uit den aard zijner persoonlijkheid was hij
een uitstekend voorzitter van den gemeente
raad. In een tijd waarin het in vele gemeente
raden nogal eens placht te stormen bleven in
den Haarlemschen Raad de beste parlemen
taire vormen behouden. Niet de felle hamer
slag, niet het dreigement met ordemaatrege
len, maar een persoonlijkheid, die allen als
intègre, rechtvaardig en geroepen-tot-onpar-
tijdige-leiding erkenden, bewerkte dit.
Toen hij als zestigjarige, in 1912 zijn bur
gemeesterschap verruilde voor de functie van
Gedeputeerde van Noord-Holland die hij
nog vele jaren zou vervullen was dat zeker
in de overtuiging dat de zoozeer in het licht
der openbaarheid uitgeoefende taak des bur
gemeesters nu een jongeren man eischte. Hij
had inderdaad een zoo hooge opvatting van de
overheidstaak dat hij het algemeen belang
boven eigenbelang wist te doen gelden. En de
tijd was al gekomen waarin men van een bur
gemeester meer gemoedelijkheid, meer per
soonlijke toegankelijkheid verwachte dan. in
zijn aard lagen. Die eigenschappen deden zich
inderdaad gelden in de ilsrsoon van zijn uitste^
kenden opvolger, jhr. mr. W. B. Sandberg.
Toch was zijn aftreden algemeen betreurd en
was de lof voor zijn arbeid en zijn leiding al
gemeen. Veel later, in 1932, toen hij zijn tach
tigsten verjaardag vierde en op uitnoodiging
van het gemeentebestuur ten Stadhuize reci-
piëerde, zou dat nogmaals blijken. Want de
belangstelling was zeer groot en onmisken
baar bleek dat Haarlem zijn ouden burgemees
ter niet vergeten was. hem dankbaar bleef en
zich verheugde in zijn blijvende vitaliteit in
zoo hoogen ouderdom.
Juist op een tijdstip waarop Haarlem bur
gemeester-loos is en de benoeming van een
nieuwen armbtsdrager verwacht, is deze oud
burgemeester gestorven en natuurlijk zal men
de herinnering aan zijn groote qualiteiten wil
len verbinden aan de wenschen ten aanzien
van een nieuwen ambtsdrager. Die wenschen
zijn al eens eerder op deze plaats geformu
leerd en burgemeester Boreel van Hogelanden
heeft er in het kader van een vroeger tijdvak,
toen men ze ook koesterde, aan beantwoord.
Dat mogen wij met den eerbied en de dank
baarheid, die zijn herinnering wekken, ge^
tuigen.
Natuurlijk verlangen wij thans, in een
nieuwen tijd, niet naar een regent van den
ouden stempel; maar wel naar 'n regent. Het
woord wordt in ons land vaak verkeerd be
grepen, omdat men het licht verbindt aan
minder aangename herinneringen aan een
bepaald tijdvak in onze historie. Maar als
men het breeder opvat, namelijk als de aan
duiding van een man, die de persoonlijke
eigenschappen tot regeeren bezit, dan be
grijpt men wat ik bedoel. Regeeren is geen
schoolvak en er bestaat op zichzelf be
schouwd geen opleiding voor.
Het is een persoonlijke gave, dikwijls in niet
geringe mate door overerving beïnvloed en
door opgedane ervaringen versterkt. Slechts
weinigen bezitten deze gave. Die weinigen op
de voor hen geschikte posten te brengen, waar
zij een onpartijdig beleid kunnen uitoefenen,
is een landsbelang. Voor den burgemeester van
de vijfde stad des lands, die in zijn ambt de
belangen van 133.000 menschen te dienen heeft,
is de gave-des-regenten zeer zeker vereischte.
Wij hebben thans een regent van den nieu
wen stempel noodig. Als hij aan deze gave
de voortreffelijke karaktereigenschappen en
bekwaamheden van een man als wijlen Jhr.
Mr. J. W. G. Boreel van Hogelanden paart,
zal Haarlem een periode intreden, waarin
het even trotsch op zijn burgemeester zal zijn
als in het tijdvak 18931912.
R. P.
Ir. Cramer afgetreden als lid van
den Raad van Bloemendaal.
Zijn opvolgster is mevr. Romeijn geb. Scholts.
Na afloop van de vorige raadsvergadering
van Bloemendaal heeft ir. C. G. Cramer een
brief aan B.' en W. overhandigd, waarin hij
zeide te bedanken als lid van den Bloemen-
daalschen raad wegens vertrek naar Indië
met September a.s. Zijn opvolgster in den
raad is mevr. Romeijn, geb. Schols.
VRIJWILLIGE BURGERWACHT.
Zaterdag 7 Augustus a.s. „Jamboree Wan
deltocht" van 30 KèM. Startplaats gebouw
Olympia, Kinderhuissingel te 3 uur. Inschrij
ving vóór 23 Juli bij den administrateur.
Aanleg van het industrieterrein
aan het N. B. Spaame.
Dezer dagen is, in verband met het feit,
dat rechtstreeks door een schip uit Wales
kolen naar Haarlem zijn aangevoerd, weer
eens de uitdrukking Haarlem Zeehaven ge
bruikt. Wie evenwel goed met de plaatselijke
toestanden op de hoogte is. begrijpt dat dit
bij dit kleine scheepje (ruim 300 toni wat
grootscheepsch gedacht is! Haarlem heeft,
zoolang de sluizen te Spaarndam niet aan
merkelijk vergroot worden en andere min
stens even kostbare waterwerken worden uit
gevoerd, geen schijn van kans ooit zeehaven
te worden. Natuurlijk kan, temeer nu de bou
wers zich den laatsten tijd gaan toeleggen
op het maken van schepen van geringen
diepgang, hier af en toe misschien zelfs meer
dan vroeger, eens een zeescheepje komen,
maar daarmee wordt Haarlem nog geen zee
haven. Dan zouden de groote vrachtbooten
met even veel gemak naar Haarlem moeten
kunnen opstoomen als nu naar Amsterdam
en er zou hier ook handel moeten zijn! In
de vervlogen eeuwen is meer dan eens op die
mogelijkheid gezinspeeld, maar er is in de
praktijk niets van terecht gekomen.
De haven die Haarlem nu met finan-
cieele medewerking van het Werkfonds en
van de Provincie Noord-Holland aan den
Oostkant van het Noorder Buiten Spaame
gaat graven, is dan ook geenszins opgezet
met de gedachte, dat die grootsche ideeën
van het verleden nu verwezenlijkt zullen
worden. De haven is alleen bedoeld voor aan-
en afvoer van grondstoffen en artikelen die
in onze stad gebruikt of gemaakt worden.
In het bijzonder door de industrie.
In de onmiddellijke nabijheid van de ha
ven wordt een industrie-terrein aangelegd.
Dit wordt gedaan omdat de overtuiging bij
het gemeentebestuur bestaat, dat daaraan
behoefte is.
In de afgeloopen crisisjaren heeft de Haar
lemsche industrie zwaar geleden. Tal van be
drijven hebben den strijd om het bestaan
moeten opgeven en zijn geheel ten onder
gegaan. Dit heeft natuurlijk een funesten in
vloed op de Haarlemsche arbeidsmarkt ge
had. Wil Haarlem door den tijd van een be
langrijk deel van zijn werkloozen afkomen
er zijn er niettegenstaande er door de
opleving die thans geconstateerd kan wor
den en die gelukkig een vermindering van
een kleine 1000 werkloozen tengevolge had,
toch nog 5200 over dan moeten hier nieu
we industrieën komen.
Haarlem is voor de industrie gunstig gele
Wat eens de trotsche theatertent op het Jamboree-terrein te Vogelenzang was,
ligt nu uit elkaar gerukt, op den grond.
Op de Dreef woei een boom op de bovenleiding van de electrische tram,
waardoor een ijzeren mast bij den grond, afknapte.
gen. Er bestaat dus een goede kans van sla
gen. Vooral als het industrie-terrein aan het
Noorder Buiten Spaame in gebruik genomen
kan worden.
Reeds nu zijn er vele industrieele
ondernemingen van elders, die willen
verplaatsen of uitbreiden, die inlich
tingen te Haarlem over de mogelijk
heid van vestiging inwinnen.
Belangrijke toezeggingen voor de
vestiging zijn wel is waar nog niet
aan Haarlem gedaan, maar de hoop
mag toch gekoesterd worden, dat
eenige onderhandelingen succes zul
len hebben.
VP.H9.T
- C.EPROJ. POOV WEOöf
.qattp
...- vtptootfj <Qir|q
Daarom is het van zooveel beteekenis, dat
de haven en het industrie-terrein zoo spoedig
mogelijk gereed komen. Nu moet men nog
met „beloften" onderhandelen, maar dan
kunnen immers bestaande dingen aangebo
den worden. Er zal gewezen kunnen worden
op de gunstige ligging van het industrieter
rein, het gemakkelijke transport over water
en per spoor, goede verbindingen met de
groote verkeerswegen voor transport per
vrachtauto, enzoovoort.
Uit de reeds gevoerde onderhandelingen is
wel komen vast te staan, dat Haarlem voor
vele industrieelen een plaats is, waar zij
gaarne hun bedrijven zouden willen vestigen.
Er is hier te beschikken over voldoende per
soneel en het personeel woont gaarne in onze
stad, omdat het een aangename woonplaats
is. Er wordt van de zijde van het gemeente
bestuur van Haarlem alles gedaan om zoo
spoedig mogelijk te kunnen beginnen met
het graven van de haven en het aanleggen
van het industrieterrein. Voor het zoover is,
moeten nog verschillende moeilijkheden over
wonnen worden. Er loopen nog onteigenings
zaken en ook moet nog verder onderhandeld
worden met het bestuur der Provincie en van
het Werkfonds. Gehoopt wordt evenwel, dat
medewerking door de betrokken instanties
verkregen zal worden om alles zooveel moge
lijk te bespoedigen.
De verwachting bestaat, dat voor
het maken van de haven en het in
dustrieterrein in het begin van het
jaar 1938 de eerste spade in den
grond gestoken zal kunnen worden.
Op het kaartje is aangegeven waar de ha
ven komt. Daaruit is te zien, dat zij den
vorm van een rechthoek krijgt die door het
verbreede Vuilrak in verbinding staat met het
Spaarne. Voorloopig wordt slechts de helft
van de haven gegraven, naarmate van de
gebleken behoefte zal dan uitbreiding daar
aan gegeven worden.
In het midden van 1938 zal het werk wel
zoover gevorderd zijn, dat er voor de eerste
industrieën die er een plaats willen hebben
terrein beschikbaar is.
Er is in het verleden een tijd geweest, dat
gemeentebesturen, ook het Haarlemsche, er
blijkbaar geen bijzonderen prijs op stelden om
aan nieuwe industrieën een plaats voor ves
tiging aan te bieden. Wat het college van
Haarlem betreft is daarin een wijziging ge
komen. B. en W. zijn overtuigd, dat het een
belang voor onze stad is dat alles gedaan
wordt om vestigingen zooveel mogelijk te be
vorderen.
Japan treft voorbereidingen.
Voor eventueele ernstige gebeurtenissen.
TOKIO. 16 Juli (A.N.P.) Hoewel
officieel de verwachting wordt uitge
sproken. dat het wellicht nog mogelijk
zal zijn tot een vreedzame regeling te
komen van den toestand in Noord-
China door middel van rechtstreek-
sche onderhandelingen met de plaat
selijke autoriteiten, blijkt toch uit vele
omstandigheden, dat Japan zich op
ernstige gebeurtenissen voorbereidt.
Zoo hebben de militaire leiders reeds maat
regelen genomen om de reserves van het leger
voor geval van nood in gereedheid te brengen.
Aan duizend reserve-officieren is instructie ge
zonden zich gereed te houden om ieder oogen-
blik te kunnen vertrekken naar hun troep.
Het woord is aan
Wieland:
Van te veel licht wordt
men blind.
(Uit Engeland wordt berichtdat
het monster van Loch Ness in
Schotland weer is waargenomen en
nu vergezeld van twee kleinere
monsters, die jongen moeten zijn.)
Het Schotsche monster van Loch Ness
Had een paar jaar geleden.
Een monsterachtig groot succes.
Maar 't is vergeten heden
Toeristen trekken niet in drom
Meer naar de Schotsche meren,
In de vacantiedagen, om
Het monster t' observeeren.
Het bleef volkomen buitenschot.
Het kwam geen keertje boven.
En deed dat zoo hardnekkig tot
Geen mensch 't meer wou gelooven.
De Schotten trokken zich dat aan.
Hun monster bleek tenslotte,
Niet langer schotsch maar.scheef te gaan,
Dat hinderde die Schotten.
Maar toen de nood het hoogste steeg.
Toen hebben z' iets verzonnen.
Hoort, hoe het monster jongen kreeg,
Weer is het pleit gewonnen.
Twee jongen zwommen naast mama,
Heusch, het is waargenomen,
Twee monstertjes van monsters ha!
Nu zal de drom weer komen.
Het spreekt vanzelf, de wetenschap
Gaat nuchter weer aan 't speuren,
Die accepteert geen flauwe grap,
Die wil zélf monsters keuren.
Intusschen heeft de brave Schot
Geen haast met controleeren,
Dat kan wel even wachten tot
De gasten huiswaarts keeren.
Eerst is de vraag van groot belang
Voorloopig weer aan d' orde,
Zal een voorwereldlijk soort slang
Toch nog gevangen worden?
't Is vroeger wel mislukt, niaar thans
Is zij geducht gestegen,
Die schoone. lang verbeide, kans.
't Gezin heeft kroost gekregen
Er leeft, ik heb dat lang beseft
Veel raars op onze aarde.
Maar 'k hou me, wat Loch Ness betreft
Aanmonsters zonder waarde.
WERELD-JAMBOREE 1937
IN KENNEMERLAND.
ZEEVAREND NEDpRLAND EN DE
ZEEVERKENNERS.
Behalve het aanbieden eener folklo
ristische demonstratie zal het Comité
van Gastvrijheid o.m. ook door finan-
ciëelen steun het Waterkamp te Benne-
broek en den gemeenschappelijken
Zeeverkennersdag op de Kaag mogelijk
maken.
Helpt den naam van ons land hoog te
houden door de uitvoering van deze en
verdere plannen te bevorderen door Uwe
bijdragen op postrekening No. 8250 of
op rekening van het Comité bij de
Twentsche Bank N.V., kantoor Bloe
mendaal.
Het graven van de Haarlemsche haven.
Een zwaar onweer heeft boven ons land
De gevolgen van den storm in Haarlem en
omgeving,
gewoed.
De „Thorpehall" is hedennacht vertrok
ken.
Het conflict in liet Verre Oosten.
De Spaansche nationalisten achten de
Britsche compromisvoorstellen onaan
vaardbaar.
Bij een mijngasontploffing in den Ame-
rikaanschen staat Indiana zijn 20 ar
beiders om het leven gekomen.
De gemeente Bloemendaal werkt niet
mede aan betere afwatering van Distel
laan en Rijnegomlaan.
Jhr. mr. J. VV. G. Boreel van Hogelanden
is overleden.
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Oud-burgemeester Boreel t
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Borgstellingsfond
sen voor den Middenstand.
Van onzen Stockholmschen correspon
dent: Sandler's reis naar Rusland.
Dr. E. van Raalte: Problemen van de
Tsjechische republiek.
H. D. Vertelling: De gedienstige Heer
K. de Jong: Concert der H. O. V.
Onze Indische Luchtpostbrief.
Voor de Jeugd
Voor de Vrouw
De Burgerlijke Stand van Haarlem is oo
genomen op
pag.
1