De Medici tegen den
Oorlog.
Het belangrijkste
Vierdaagsche.
55e JAARGANG No. 16591'
Verschijnt" tfageTijhs, FèKaTvë op Zon- en Fce"st3agfen.
MAANDAG 26 JTJET 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10; per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week f 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. pret 0.721/».
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid f 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim 100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60.
één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger ƒ15.één of .twee leden anderen vinger ƒ5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.T daptma'c
Nog afzonderlijke verzekering voor afoonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. rlEUilN 1Z irAUlJNA o.
Uit een bericht op deze pagina blijkt dat de
sinds 6 jaar gevoerde Nederlandsche actie van
medici voor het voorkomen van oorlog een
zeer belangrijke fruitenlandsche steun heeft
gekregen door een besluit van het congres
der British Medical Association te Belfast.
De machtige Britsche Maatschappij tot be
vordering der Geneeskunst heeft namelijk
besloten en dat nog wel met een overwel
digende meerderheid ter vergadering om
aandrang uit te oefenen tot de stichting van
een permanent orgaan te Genève dat zich
met het vraagstuk der psychologie van den
oorlog zal bezig houden. Het is duidelijk dat
de thans verworven instemming en de acti
viteit van een zoo belangrijk lichaam als de
British Medical Association voor de Neder
landsche actie nieuwe verschieten openen en
de kans geven op het bereiken van een al
gemeene internationale actie der organisa
ties van doktoren.
In 1931 besloot de Nederlandsche Maat
schappij tot bevordering der Geneeskunst,
eveneens met groote meerderheid in haar
jaarvergadering tot het Instellen van een
Commissie voor Oorlogsprophylaxis. Dat ge
schiedde op voorstel van een kleine groep
Haarlemsche medici, en één hunner, dr. J.
Roorda, is sindsdien als secretaris der com
missie het middenpunt der actie gebléven.
Men zal zich herinneren hoe o.a. door toe
doen dezer commissie een waarschuwenden
open brief aan de staatslieden van alle mo
gendheden uitging, onderteekend door 350
psychiaters uit de geheele wereld, die groo-
ten indruk maakte en in de geheele wereld
pers geciteerd werd. Het principe, indertijd
door de Nederlandsche Maatschappij aan
vaard, dat het voorkomen van oorlog als psy
chologisch vraagstuk op het beroepsterrein
van den arts ligt en dat hij, wiens taak de
bescherming van het leven is, niet alleen de
mogelijkheid maar ook de plicht heeft daar
voor te ijveren, is thans ook door de British
Medical Association erkend. Een der woord
voerders van het district Sheffield dat de
motie indiende, dr. H. Caiger, heeft de zaak
zeer bondig geformuleerd door te verklaren
„Als ons beroep zich met geestelijke afwij
kingen heeft bezig te houden en als de psy
chologie tot ons beroep behoort moeten wij
ons inlaten met de psychologie van den oor
log". Dezelfde spreker heeft uitgeweid over
de actie der Nederlandsche medici en ge
zegd: „zij vragen onze hulp en zij zijn ervan
overtuigd dat de zusterverenigingen in an
dere landen zullen volgen als wij die geven".
Dr. Nunan, die de motie indiende, pleitte
voor opvoeding der massa in humaniteits-
besef door de doktoren.
Het voorstel tot stichting van een centrale
afdeeling der medische actie te Genève zal,
uitgaande van een zoo machtige organisatie
als de B.M.A., ongetwijfeld wel succes hebben.
Het is m.i. alleszins waarschijnlijk te achten
dat de Britsche regeering het zal overnemen en
dat het dus t.z.t. te Genève als Engelsch voor
stel ter tafel zal komen. De medische beroeps-
actie ter voorkoming van den oorlog zal hier
mee een nieuw en zeer belangrijk stadium in
treden.
Uit dezen loop van zaken blijkt weer eens
dat ondanks alle stormachtige gebeurtenis
sen van dezen tijd de strijd tegen den oor
log zich voortzet en dat het rustige, volhar
dende werk van de menschen die blijven
doorzetten met een groot doel voor oogen,
zooals dr. Roorda, zijn goede gevolgen moet
hebben en op den duur toch steeds meer
terrein wint.
Op de anti-oorlogsactie in haar geheel zal
een besluit als dat van de British Medical
Association zeer zeker heilzaam en moed
gevend werken. Ook de arbeid van anderen
draagt, ondanks alle scepticisme en hoon van
lieden die niet tot zulk een geloof en volhar
ding in staat zijn, tenslotte steeds meer
vrucht.
De zaak is vol te houden en telkens opnieuw
alle middelen toe te passen om de geesten rijp
te maken voor een houding ten aanzien van
den oorlog, die alleen in staat zal zijn hem
op den duur te beletten. Dat de medici op dit
gebied een belangrijke taak te vervullen heb
ben, die uit hun roeping zelf voortkomt,
spreekt vanzelf en is dus voor ieder volkomen
begrijpelijk.
R. P.
NED. VEREEN. TER BEVORDERING DER
SCHRIFTKUNST.
Voor het examen schooldiploma Eenvoudig
Sier- en Reclameschrift dezer dagen te Haar
lem gehouden, welk diploma is ingesteld door
de Nederlandsche Vereeniging ter bevorde
ring der Schriftkunst te Utrecht zijn ge
slaagd de volgende jonge dames: M. Vader,
M. Nederstigt. G. de Wit, M. Dijkzeul, B. van
Schie. D. van Schie. G. Stam, N. van Schie
en M. Barnhoorn, allen leerlingen van de
St. Philomenaschool te Haarlem.
1
Het woord is aan
Sainte-Beuve-,
Door zich onmogelijke din
gen ten doel te stellen be
reikt men op den duur mo
gelijke dingen, waartoe men
het anders nooit zou heb
ben gébracht.
Russisch-Mandsjoerijscli incident.
Officieel protest te Moskou?
Uit Hsingking wordt aan het pers
bureau Domei gemeld: De consulaire
autoriteiten van Mandsjoekwo te
Tsjita en Blagowestjensk zijn door
plaatselijke Sovjet-autoriteiten ge
molesteerd.
Volgens uit officieele bron op het consu
laat van Mandsjoekwo in beide plaatsen ont
vangen inlichtingen zouden deze ambtenaren
niet in staat zijn hun werkzaamheden te ver
richten.
De Sovjet-autoriteiten te Tsjita hebben een
prikkeldraadversperring doen aanbrengen om
het consulaatsgebouw van Mandsjoekwo.
De regeering van Mandsjoekwo zou een pro
test hebben gericht tot de Sovjet-regeering.
Barcelona gebombardeerd.
65 dooden. 150 gewonden.
MADRID, 25 Juli. Vanochtend zijn
bij liet bombardement van Barcelona
door reclitsche vliegtuigen 65 perso
nen gedood en 150 gewond.
De rust op „De Boekhorst''
weergekeerd.
Het kappen is gestaakt.
Sinds Zaterdag wordt op „De Boekhorst"
niet meer gekapt. Baron van Hardenbroek
heeft namelijk aan den burgemeester van
Noordwijkerhout, den heer A. A. C. M. van
Iersel gevraagd de veldwachters te verwij
deren daar het kappen zou worden ge
staakt.
Baron van Hardenbroek zal zijn bezwaren
tegen de verordening indienen en verder den
gang van zaken afwachten.
Zoo is dan de rust op „De Boekhorst" weer
gekeerd. een rust die vele natuurliefhebbers zal
doen verademen.
AFSCHEID Ds. A. P. BARENDREGT.
Zondagmiddag hield Ds. A. P. Barendregt in
het gebouw der Baptistengemeente te Haarlem
zijn afscheidsrede.
Ds. Barendregt begon in zijn afscheidsrede
met er aan te herinneren, hoe hij voor drie
jaren hier z'n intrede deed.
Zijn reeds betrekkelijk vlugge verwisseling
van standplaats ligt niet in het feit. dat hij
meent dat hier z'n werk reeds „af" zou zijn. In
tegendeel: te vlug moet hij afbreken. Sterfge
vallen in het kader der Baptisten-predikanten
nopen hem naar 't Noorden des lands te gaan.
waar nu groote arbeidsterreinen onverzorgd
liggen.
Spr. dankte het bestuur voor de prettige
samenwerking, alsmede het Comité voor
Jeugdwerk voor z'n toewijding in den arbeid
en de gemeente voor haar offerzin en liefde.
Als tekstwoord voor dezen laatsten dienst had
Ds. Barendregt gekozen: Rom. 16:25a en 24.
De scheidende predikant werd nog toege
sproken door ouderling J. Baartse namens de
gemeente en door verschillende anderen.
In zijn plaats zal Ds. L. de Haan uit Utrecht
den len Augustus z'n intrede doen na vooraf
bevestigd te zijn door Ds. A. P. Barendregt.
pag.
Het Noord-Chïneesche leger zal weer
stand bieden. l
Te Haarlem zullen enkele gemeentebe
drijven op den duur onder één hoofd
komen. 3
School 7 aan het Leidscheplein te Haar
lem zal opgeheven worden. 3
Te Eist is een laffe overval op een chauf
feur gepleegd. 3
De uitspraak in de „van der Wyck"-ramp. 3
Verwarde politieke toestand in Noord-
China 4
In Duïtschland is men overgegaan tot
nationalisatie der ijzerproductie. 4
Ook do broer van den Duitschen predi
kant ds. Niemoeller is thans gearres
teerd. 4
De Nederlandsche honkballers winnen
met 13 tegen 2 van België 5
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De medici tegen den oorlog. 1
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Verbetering in
den tuinbouwexport. 3
K. Andr: Henlein, adspirant dictator der
Sudeten-Duitschers. 4
Twee Nederlandsche padvinders in Ame
rika. g
J. B. Schuil: Jongensboeken. n
De Burgerlijken Stand van Haarlem is op
genomen op 9
MIDZOMERDAG'' TE ZANDVOORT. Het weinig zomersche weer van Zondag drukte duidelijk zijn stempel op deze anders zoo druk
bezochte badplaats hetgeen bovenstaande foto op veelzeggende wijze aantoont.
Oranje-Vereeniging Haarlem-
Noord.
Oranje-ronde en muziek- en zangavond.
Men schrijft ons:
In aansluiting op een vorig bericht over de
a.s. Oranjefeesten, doet de Oranje-Vereeni
ging in Haarlem-Noord ons de volgende me-
dedeeling:
In het belang van een welslagen dezer
feesten in dit noordelijk stadsdeel met zijn
7000 inwoners, heeft zij het plan opgevat om.
behalve de verleden jaar bekende „Oranje
Ronde", welke op Koninginnedag aldaar
zal worden verreden en waarvoor reeds een
wisselbeker is beschikbaar gesteld door
Schoten's oud-burgemeester Mr. J. N. J. E.
Heer kens Thijssen, het daarheen te leiden
dat ook een muziek- en zangavond ter in
wijding van den Koninginnedag zal worden
gegeven op 30 Augustus a.s. Daarbij stelt zij
ernstige pogingen in het werk om een daar
toe geschikt terrein ter beschikking te krij
gen, opdat aan minstens 2000 toehoorders
een goede plaats en een ongestoord genot zij
verzekerd. Niet dat de Oranje-vereeniging
reeds 2000 leden zou tellen, doch daar moet
het naar toe. En dat kan, zoodra onverschil
ligen meer zin krijgen voor eenheid en een
open oog voor het plaatselijk belang bij ge
legenheden als deze.
Wat de Oranjevereeniging dan wil?
1. Opgave voor het lidmaatschap.
2. Opgave van zangers, aanmelding tot
uiterlijk 15 Augustus.
3 Opgave van collectanten voor de te hou
den huiscollecte op Zaterdag 23 Augustus.
Een comité van aanbeveling is gevormd.
Het bestuur, doordrongen van de noodzake
lijkheid alle Noord-Haarlemsche burgers op
te wekken haar streven te steunen op waar
dige wijze de Nationale feestdagen in Haar
lem-Noord te vieren, roept dringend aller
medewerking in.
Sluit u aan. Bezoekt de vergadering van
leden en belangstellenden op Donderdag a.s.
te 8 uur in de vergaderzaal van Verwer,
Petroriaplein.
Aanmelding en inlichtingen, adres: S.
Glastra, voorzitter Oranjevereeniging Haar
lem-Noord, Schotersingel 2 tel. 10461.
Noord-Chineesche leger zal weer
stand bieden.
Generaal Soeng stelt Nanking op de
hoogte.
NANKING, 26 Juli (Reuter).
Generaal Soeng Tsje Joean. die het
bevel voert over het 29ste leger en
voorzitter is van den politieken raad
van Hopei en Tsjahar heeft vanmorgen
de centrale regeering er telegrafisch
van in kennis gesteld, dat hij het 29ste
leger bevel heeft gegeven den Ja
panners weerstand te bieden.
Een uit de omgeving van Peiping
komend bericht meldt, dat de toe
stand bij Loekoetsjau zeer gespannen
is.
Directeur «Ier 2He H. B. S. B.
Aanbeveling van B .en W.
B. en W. hebben de volgende aanbeveling
opgemaakt ter voorziening in de vacature
van directeur der 2e Hoogere Burgerschool B
met 5-jarige cursus (vacature dr. J. J. van
den hoek)le. dr. J. Thie, te Amsterdam; 2e.
ir. E. J. Bcumann te Ter Apel.
(>De vierdaagsche afstandsmarsch
ivordt van Dinsdag tot Vrijdag in
de omgeving van Nijmegen ge
houden.)
Meer dan vierduizend gaan marscheeren,
Het beste beentje voorgezet.
Zij die een loopbaan prefereeren
Als weg naar hun vacantiepret.
Hoewel ik zelf niet mee zal loopen.
Neem ik er heusch geen loopje mee,
Ik hoop dat het hun mee zal loopen,
Zooals 't al vaak tevoren dêe.
't Heeft heel wat voeten i n de aarde
En op de aande, voor z' er zijn,
Maar dit maakt het vooral van waarde,
Het is zoo'n algemeen festijn.
De armen loopen met de rijken.
De jeugd loopt met den ouderdom
Als wandelmakkers en gelijken,
Viermaal een slordig straatje om.
Die loopbaan staat voor allen open,
Elk gaat zijn weg, gelijk van recht,
Loopjongens en loopmeisjes loopen
En de loop graaf met den loop knecht.
't Is een van de gezondste sporten,
Al lijkt de weg soms wel wat lang.
Zij zullen zich den tijd wel korten,
En moeheid weren, met gezang.
Zij nemen opgewekt de beenen
En komen 's midldags vroölijk thuis,
Tot men hun d' orde zal verleenen,
Van 't vierdaagsch wandelridder kruis.
Er liggen voetangels en klemmen,
Die zetten hun den voet soms dwars.
Maar dat zal 't loopend vuur niet temmen.
Zij hebben 't allen in hun mars.
Volbreng den tocht die u tot eere.
Tot vreugde en gezondheid strekt,
O wandlaars 't zal weer best marscheeren,
Ik volg u (zittend) met respect.
P. GASUS.
De Medici en de Vredesactie.
De British Medical Association
stelt permanent orgaan te
Genève voor. Actie der Ne
derlandsche medici heeft hier
toe geleid.
GENèVE, 23 Juli <R. U. P.).
De British Medical Association heeft in haar
jaarlijksche algemeene vergadering te Belfast
met overweldigende meerderheid besloten
aandrang uit te oefenen tot instelling van
een internationale actie, ressorteerende onder
de Health Organisation (Gezondheidsdienst)
van den Volkenbond, die zich bezig zou hou
den met de psychologie van den oorlog.
Dr. J. Nunan (Sheffield) die de motie in
diende, zeide dat de taak der medici is de
massa op te voeden tegen den oorlog. Hij
somde de oorlogsmotieven op ij delheid en
eerzucht, gepaard aan matelooze helden-
vereering, dynastieke belangen, streven naar
uitbreiding van grondgebied, handels- en in-
dustriëele belangen en gaf als zijn meening
te kennen dat alle organisaties der medici in
de geheele wereld haar aandeel zullen moeten
nemen in het onderwijzen van hetgeen hij
betitelde als „massa-menschelijkheid" (mass-
humanity)
Dr. H. Caiger (Sheffield), die de motie on
dersteunde, noemde oorlog de misdadige waan
zin van de menschheid en verklaarde „Als
ons beroep zich bezighoudt met geestelijke
afwijkingen, en als de psychologie tot ons
gebied behoort, moeten wij ons met de psycho
logie van den oorlog inlaten. De Nederland
sche Maatschappij tot Bevordering der Ge
neeskunst houdt zich sinds zes jaar met het
vraagstuk bezig en heeft onzen hulp ingeroe
pen. De Nederlandsche Maatschappij is ervan
overtuigd dat als wij die verleenen andere
zuster-organisaties zeer zeker zullen volgen,
zoodat een sterke internationale beweging
hieruit zou voortkomen."
Prinses Juliana en Prins Bernliard
wonen zweefvliegwedstrijden bij.
Zaterdagmiddag zijn de Nationale Zweef-
vliegwedstrijden, door den Bond van Ne
derlandsche Zweefvliegtuigenclubs georgani
seerd op het vliegveld Teuge. begonnen.
Prinses Juliana en Prins Bernliard hebben
het kamp in oogenschouw genomen.
Om kwart over vijf kwam het prinselijk
paar in een groene two-seater het veld op,
waar het door den burgemeester van Voorst,
mr. A. C. baron van der Feltz werd ontvan
gen. Na eenige demonstraties van lierstarts
te hebben bijgewoond, zijn de vorstelijke be
zoekers vertrokken.
Het populairste Indianenopperhoofd van de
Vereenigde Staten, Adelaarsschimmelge
naamd is op 115-jarigen leeftijd naar de
„eeuwige jachtvelden vertrokken". Zijn beelte
nis komt op een der Amerikaansche munt
stukken voor.
De aula op de INieuwe Begraaf
plaats.
Beeldhouwwerk van Theo van Reijn.
Naar wij vernemen, heeft de Haarlemsche
beeldhouwer Theo van Reyn een ontwerp
vervaardigd, in opdracht van B. en W. onzer
gemeente, voor een beeldhouwwerk, dat ge
plaatst. zal worden in het hoofdportaal van
de aula op de Nieuwe Begraafplaats aan den
Vergierdeweg. Bij informatie deelde men ons
mede, dat B. en W. evenwel nog geen defini
tieve opdracht tot uitvoering van het ont
werp hebben gegeven.
De Stervlucbt naar Ziiricli.
Het D.N.B. meldt uit Zurich, 25 Juli: De
vierde internationale vliegweek te Zurich
was ingeleid met een stervlucht, waarvoor
zich 64 deelnemers hadden aangemeld, van
wie zich evenwel 16 voor den start nog had
den teruggetrokken. Drie vliegers waren niet
vertrokken, terwijl vier anderen moesten
worden uitgesloten wegens de niet nakoming
der voorschriften.
Een en veertig vliegers hebben dus aan
den wedstrijd deelgenomen van wie drie
hebben opgegeven, zoodat 38 deelnemers den
tocht hebben volbracht. Winnaar werd de
Franschman Clément. De Nederlander Wer-
nink bereikte de zeste plaats.