u A ADI 1
r kj 'c da
/tp| HD
IImAKLI
UDLAU
Hi
Juli een zeer goede maand
voor de schatkist.
China verzet zich krachtig te
Sjanghai
Zwakke signalen
van Lewanefski?
Geen voetbreed grond wordt pri jsgegeven
-Driemaal per week-
naar Batavia
K.L.M. breidt in October
haar dienst uit
„Alles wel" aan boord
Bevordering van de Industrie te Haarlem.
Overige middelen brengen ruim f 15.5 millioen
meer op dan in Juli 1936.
r
Een uitvinder.
belangrijkste
ïïe JAARGANG No. T6610
Verscïïijnt Ha'gëlijtcs, hëfiatvë óp Zón- ëri Feest3ag;eri.
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1937
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
mm IVI V l/A
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand f 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Va.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15034 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, H aa r 1 e m - N 0 0 r d, Telefoon 12230
ADVERTENTIëN 1—5 regels 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.overlijden ƒ400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim ƒ100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger ƒ60.
één of twee leden wijsvinger 25.alle leden anderen vinger 15.—, één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk 30enkelbreuk 15.polsbreuk 15.
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN10 PAGINA'S.
Vermoeide Japansche
troepen.
Chineesche vliegvelden
gebombardeerd.
- et wordt steeds duidelijker
I dat de Japansche troepen tè
Sjanghai op ongedacht hevi-
gen tegenstand van de Chi-
neezen stuiten. Ook de Chineesche
troepen beschikken ditmaal over een
uitstekend geoutilleerd leger en al zijn
de manschappen dan nog niet zóó ge
oefend als de Japanners, de Chinee-
zen hebben het voordeel dan zij over
aanzienlijk meer mensohenmateriaal
beschikken dan Japan.
Bepaalden de Chineezen zich in
1932 uitsluitend tot verdedigen, thans
gaan zij meermalen met ongedacht
succes tot het offensief over.
Niet minder dan vijf malen tracht
ten de Japansche vliegers gisteren
Nanking te bombardeeren zooals wij
ook op pag. 4 uitvoerig berichten, en
eiken keer werden zij door de Chinee
sche vliegers op de vlucht gedreven.
De Ohineesche minister van Financiën
Koeng, die op het oogenblik in Europa, ver-
blijf houdt, om te trachten China van de noo-
dige geldmiddelen te voorzien heeft verklaard5
dat de oorlog waarschijnlijk van langen duur
zal zijn.
De toestand te Sjanghai wordt overigens
steeds hachelijker. De voedselnood stijgt be
denkelijk en de buitenlanders en Japansche
burgers evacueer en op groote schaal,
In Chineesche kringen doet hardnekkig
het gerucht de ronde dat Tsjang Kai Sjek
Naar wij vernemen zal de drie-
maal-wekelijksche dienst van de
K. L. M. AmsterdamBatavia v.v.
met ingang van 1 October a.s. in
werking treden.
Het eerste vliegtuig zal dezen
dienst in de richting Amsterdam
Batavia op 2 October beginnen. In
de richting Batavia—Amsterdam zal
het eerste vliegtuig 9 October ver
trekken.
De vertrekdagen zijn bepaald op
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
en wel in beide richtingen.
De sluiting voor de mail valt dus
op Maandag-, Woensdag- en Vrij
dagavond, laatste lichting.
van de Tasman
Telegram van den
kapitein ontvangen
De directie van de K.P.M. ontving het
volgende telegram van den kapitein van
de Tasman
„Wij ver stoomden om 17.00 uur naar
Grass-eiland in verband met het inslaan
van granaten op 100 meter afstand.
Stoomen hedenochtend naar Woesoeng,
waar Hollanders en Hongaren, 150 vrou
wen en kinderen, embarkeeren. Het bom
bardement begon om 17.00 uur van
Chineesche zijde, gericht op de vlakbij
ten anker gegane Japansche vloot".
Het telegram eindigt: „Alles wel".
zelf de operaties van de Chineesche troepen
te Sjanghai zal leiden, een gerucht overi
gens dat door minister Koeng hardnekkig
wordt tegengesproken.
Van Japansche zijde wordt het door de
Chineezen verspreide gerucht als zouden de
Chineesche troepen het Japansche hoofd
kwartier ingenomen hebben, belachelijk ge
noemd, Wel wordt toegegeven dat de Chi
neesche druk op het Honkioe park, waar het
Japansche hoofdkwartier gevestigd is, zeer
zwaar is. De Japansche marine-attaché heeft
evenwel volgens een D.N.B.-telegram mede
gedeeld dat te Sjanghai belangrijke Japan
sche versterkingen zijn aangekomen om de
vermoeide marinetroepen af te lossen.
Chineesche vliegvelden
gebombardeerd.
Japansche vliegtuigen hebben gisteren een
aanval gedaan op het Chineesche vliegveld
Koejoeng. tusschen Nanking en Tsjenkiang.
Hier werden volgens berichten van Japan
sche zijde meer dan twintig Fiat-vliegtuigen
vernield. Naar verluidt trekt de Chineesche
luchtmacht rond Sjanghai zich terug op
Hankau, nu de Chineesche vliegvelden dooi
de Japansche luchtmacht zijn vernield. Vol
gens schatting van de Japansche luchtmacht,
heeft deze sedert 14 Augustus meer dan
honderd Chineesche vliegtuigen vernield,
waarvan een dertigtal omlaag werd gescho
ten in luchtgevechten. In de vergadering van
het Japansche kabinet verklaarde admiraal
Yonai, de minister van Marine, hedenoch
tend dat de Japansche luchtmacht 87 Chi
neesche vliegtuigen heeft vernield, op de
Chineesche vliegvelden werden 17 loodsen
vernietigd en ernstige schade werd aange
richt op het vliegveld te Nantsjang.
De Japansche minister van Oorlog. Soe-
gijama zeide, dat de troepen van de Chinee
sche centrale regeering in het noorden blij
ven oprukken, de hoofdmacht is geconcen
treerd te Pauting en Tsjangsjau.
Hedenmorgen hebben Chineesche vlieg
tuigen naar Reuter weet te berichten de
door de Japansche troepen bezette gebieden,
Honkioe en Tsjafei, hevig met bommen be
stookt. De vliegtuigen moeten echter niet ge
probeerd hebben de Japansche oorlogsbo
dems te naderen. Behalve uit vrees voor het
Japansche afweergeschut is dit misschien
ook geschied om niet meer, zooals van Ja-
nansche en Chineesche zijde eveneens ver
klaard is, boven de internationale nederzet
tingen te vliegen met bombardementsvlieg
tuigen.
Het Japansche consulaat-generaal te
Sjanghai is door het Chineesche luchtbom
bardement vernield. De consul en ziin staf
weigeren evenwel het gebouw te verlaten. De
consul-generaal Okamoto zeide lachend
tot journalisten: ..Ik vierde gisteren mijn
verjaardag en ik kreeg twee geschenken,
een bom en een torpedo, welke vlak vcwr het
consulaat ontplofte".
Vergrooting van de sluis te Spaarndam?
In ons vorig nummer hebben wij er op ge
wezen, dat de werkgelegenheid in de metaal
industrie te Haarlem slecht is. Van onze me
taalbewerkers is op het oogenblik 31.2 pet.
zonder arbeid, terwijl het werkloosheidscijfer
voor het geheele land slechts 23.7 is. Amster
dam staat met 24.5 pet. ver beneden Haarlem,
ook Rotterdam is met 29.2 pet. lager.
Dat het werkloozencijfer in de Haarlemsche
metaalindustrie zoo ongunstig is, moet gewe
ten worden aan het feit, dat in den loop dei-
crisisjaren tal van industrieën zijn verdwe
nen. De fabrieken en werven die overgebleven
zijn hebben thans wel behoorlijk werk, maar
wil Haarlem op den duur van zijn groot aan
tal werklooze metaalbewerkers afkomen, dan
moet de werkgelegenheid belangrijk uitge
breid worden.
Die 31.2 pet. werkloozen beteekent niet
minder dan 761 man, als volgt verdeeld: 41
beneden 20 jaar, 180 van 21 tot 30 jaar, 524
van 31 tot 64 jaar en 16 van 65 jaar en ouder.
De 761 werklooze metaalbewerkers vormen
meer dan 1/7 gedeelte van het totaal aantal
werkloozen te Haarlem.
Onlangs vestigden wij er reeds de aandacht
op, dat bij het Haarlemsche gemeentebestuur
een krachtig streven merkbaar is elke gunsti
ge gelegenheid aan te grijpen om te bevorde
ren dat nieuwe industrieën naar Haarlem
komen. Op dit gebied zijn reeds verschillende
onderhandelingen gevoerd en er bestaat een
gegronde verwachting dat als in den loop van
1938 de haven aan het Noorder Buiten Spaar-
ne gegraven wordt en het industrieterrein
daar wordt aangelegd, er inderdaad
eenige nieuwe industrieën hier zullen komen.
Van de zijde van het Haarlemsche gemeen
tebestuur wordt getracht de uitvoering van
deze werken aan het Noorder Buiten Spaarne
zooveel mogelijk te bespoedigen, waarbij ge
rekend wordt op de- medewerking van andere
instantk/ï, zooals regeering en provincie, die
bijdragen in de kosten zullen geven. Ook wor
den nog onteigeningsprocessen gevoerd voor
het verkrijgen van gronden.
Dat de toestand in de metaalnijverheid te
Amsterdam en Rotterdam belangrijk verbe
terd is wordt voor een belangrijk deel toege
schreven aan de drukte op de scheepswerven.
Gelukkig hebben den laatsten tijd ook ver
schillende werklooze scheepsbouwers en me
taalarbeiders op de Amsterdamsche werven
werk gevonden.
Er worden pogingen in het werk gesteld ook
scheepsbouw te Haarlem te bevorderen. Voor-
loopig zal Haarlem zich evenwel moeten be
palen tot kleine booten, want door de sluizen
te Spaarndam kunnen slechts schepen van
enkele honderden tonnen. Als aan de werven
groote bagger- of tinmolens worden gemaakt,
moeten die voor het transport gedemonteerd
worden.
Er is aandacht aan de vraag gewijd of de
mogelijklieid bestaat de sluizen te Spaarndam
te vergrooten. Zooals men zich herinneren zal
is het eigendomsrecht daarvan eenige jaren
geleden van „Rijnland" op Haarlem overge
gaan. Natuurlijk zijn met zulke sluiswerken
groote uitgaven gemoeid, maar het voordeel
is, dat dan grootere schepen de gemeente
kunnen bereiken. In den laatsten tijd zijn hier
eenige zeescheepjes van pl.m. 300 ton aange
komen met steenkolen, maar dit ging met
moeilijkheden gepaard. Als Haarlem goed be
reikbaar zou zijn voor zeeschepen van mid
delmatige grootte zou dit ongetwijfeld nieuwe
perspectieven openen. De haven die Haarlem
aan het Noorder Buiten Spaarne gaat aan
leggen zou aan beteekenis winnen. Bovendien
zou er meer perspectief komen voor scheeps
bouw te Haarlem.
Werkloosheid te Haarlem.
In de afgeloopen week daalde het
aantal werkloozen te Haarlem met
47, zoodat het nu 53620 bedraagt.
In dezelfde week van 1936 ging het
aantal 33 omhoog, een gunstig ver
schil dus van 80.
Er zijn thans 870 werkloozen min
der dan op hetzelfde tijdstip van het
vorig jaar.
Zooals de groote sluis nu is.
De Juli-maand zal de beheer
ders van onze schatkist in de
handen doen wrijven, want de
opbrengst der Overige Middelen
over die maand is volgens het
jongste overzicht der Rijksmidde
len geweest 43.7 millioen. D.w.z.
15.6 millioen meer dan over Juli
1936
ƒ12.6 millioen meer dan de ra
ming
3.3 millioen meer dan over
Juni j.l.
De stijging in de opbrengst dezer
middelen blijft dus aanhouden.
Het leeuwenaandeel in deze vermeerderde
opbrengst neemt de dividend en tan
tième b e 1 a st in g voor haar rekening. Zoo
als te verwachten was. zijn de cijfers aanmer
kelijk hooger dan in Juli 1936. De opbrengst
bedraagt thans f 8.347 401 tegen f 1.777.820 in
1936, een verschil dus van ruim 6'/2 millioen
gulden.
De omzetbelasting deed het in Juli
minder goed dan wij de laatste maanden van
haar gewend zijn. Wel is waar was de op
brengst grooter dan in Juli 1936, maar de
f 4,907.884 van de afgeloopen maand bleven
ruim drie ton onder de raming.
De accijnzen doen het 't heele jaar al
minder goed. Met name de accijns op het ge
distilleerd en op suiker bleven in de
afgeloopen 7 maanden met resp. f 85.207 en
f 594.106 onder de.raming over die periode. Ook
met den accijns op bier vlot het niet al te
best.
De eerste 7 maanden van 1937 heb
ben thatis, wat de overige viiddelen
betreft, opgebracht f 252.832.561, dat
is bijna 49 millioen meer dan in de
overeenkomstige periode van het
vorige jaar en ruim 34 millioen gulden
meer dan de raming voor 7 maanden.
Het netto-kohierbedrag voor den dienst 1937
van de directe belastingen steeg in
Juli van f 57.775.374 tot f 79.731.114 (v.j.
f 71.620.460).
Voor de rijwielbelasting is Juli een
belangrijke maand. Zij bracht f 3,618.802 op
tegen f 3.705.425 in 1936. Men zal de opbrengst
van Augustus dienen af te wachten, of de
totale raming van IVz millioen gehaald zal
worden.
De moto rr ij tuigen belasting die
1 1.950.378 in de schatkist deed vloeien, geeft
nog geen al te grooten stoot naar de
f 22.500.000. die eind December binnen moet
zijn.
Het woord is aan
Thomas a Kempis:
Waarom zoekt gij rust, die
tot arbeid zijt geboren?
(Op 22 Augustus zal in Franknjk
een obelisk worden opgericht ter
nagedachtenis van den Fransch-
man Perrin Lamothe. die in 1364
de roode bessengelei heeft uitge
vonden.)
Langs wegen van gelei-delijkheid
Komt in het veelbewogen heden,
Eèn echo uit den vagen tijd
Van haast zeshonderd jaar geleden.
'k Heb altijd bij mezelf gedacht,
Terugziend zooveel honderd jaren.
Dat mannen van dat voorgeslacht.
Nou ja. de echte mannen waren.
Misschien wat rauw, ongemanierd,
Maar nooit verwijfd en niet halfslachtig,
Groot van gestalte, zwaar gespierd,
Volbaardïg, breed van borst en krachtig.
Zij aten vleesch, zoo dacht ik rauw,
Zij dronken bier bij heele vaten,
Zij waren meester voor hun vrouw,
Die hen gehoorzaamde, gelaten.
Toen was de man nog 't sterk geslacht,
Waarvan de vrouw de kracht moest vreezen,
Althans, zoo heb ik steeds gedacht.
Naar wat ik van dien tijd mocht lezen,
Maar 'k ben gedesillusioneerd.
Sinds 'k over dit vergrijsd verleden,
Opeens iets anders heb geleerd,
Dat ook die mannen blijkbaar deden.
Wel niets kon mijn conceptie van
Dien ouden tijd zoo ernstig wonden,
Als het bericht, dat toen een man
De.... bessenjam heeft uitgevonden.
Nu wordt een obelisk gewijd
Aan dezen held uit vroeger jaren,
En 'k weet, dat mannen van dien tijd
Al een soort zoete kauwboys waren.
P. GASUS.
Opsporingsarbeid
wordt voortgezet.
De Sovjet-Russische ambassadeur te Wash
ington heeft een telegram uit Moskou ont
vangen, waarin wordt medegedeeld, dat de
radiostations te Moskou en Irkoetsk zwakke
seinen hebben opgevangen, die naar men
meent afkomstig zijn van Lewanefski.
Men tracht thans vast te stellen of het
radiostation van het Amerikaansche leger in
Alaska en de Canadeesche stations deze
zelfde signalen eveneens hebben opgevan
gen.
De vliegenier Mattern is met den piloot
Joe Crosson overeengekomen in het Noord
poolgebied naar den Russischen vliegenier
Lewanefski te gaan zoeken.
De poging van Mattern om de Sovjet-Rus
sische vliegers te vinden is uitgesteld wegens
de dreigende weersomstandigheden.
pag.
De maand Juli is een zeer goede geweest
voor de Nederlandsche schatkist. 1
Op 2 October begint de K.L.M. met een
driemaal wekelijkschen dienst naar Indië 1'
liet aantal werkloozen te Haarlem is in
de afgeloopen week weer afgenomen. 1
Rusland koopt weer haring in ons land. 3
Overwogen wordt het rijwielachterlicht
en keuring van autolampen nog niet
met 1 Januari a.s. verplicht te stellen. 3
Te Amersfoort is een wagenwerkplaats
der Spoorwegen uitgebrand. 3
De Keurmeester te Schagen krijgt een be
risping in verband met de vleeschver-
giftiging te Harenkarspel. 3
Hartjesdag bracht weer het noodige
rumoer te Amsterdam. 3
De strijd te Sjanghai woedt verbitterd
voort, de Chineesche troepen bieden
hevigen tegenstand. 4
De troepen van generaal Franco naderen
Santander. 4
Te Sjanghai doet zich het gebrek aan
levensmiddelen gevoelen. 4
ARTIKELEN. ENZ.
Uitstekende resultaten van de verkeers-
cxamens te Haarlem en Heemstede. 2
Tijdgcnooten: Marchant. 3
C. Sipkes: Kampeeren in den Achterhoek. 5
Van onzen Londensclien correspondent:
Luchtmanoeuvres te Londen. 6
H. D. Vertelling: Weggeloopen. 6
Serné: Over dieren. 6
Een bezoek aan het Provinciale Zieken
huis. g
Van onzen Londenschen correspondent:
Een nationaal Shakespeare-theater te
Londen? 9
Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 7.