Japansch offensief
op alle fronten
Chineezen weten zich in Sjanghai te handhaven
Hervatting.
Het belangrijkste
55e JAARGANG No. 16616
Verschijnt 3agèlijCs, Eelïalve -op Zon- ën Fëe'stclagen.
DINSDAG 24 AUGUSTUS 193?
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vi.
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 13034 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlera-Noord. Telefoon 12230
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zi»
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnês. - Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, overlijden 400—, verlies van hand, voet of oog ƒ200—, beide
een of twee leden wijsvinger 25.—, alle_ leden anderen vinger 15.één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk 30enkelbreuk 15.
Nog afzonderlijke verzekering voor atoonnes op het Geillus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit bl
leden duim 100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60.—,
polsbreuk 15.
ad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN10 PAGINA S.
e Japanners zijn vanochtend te Sjanghai op alle fronten te
land, ter zee en in de lucht tot den aanval overgegaan.
Ondanks den bommenregen behielden de Chineezen het
door hen bezette gebied.
Te Sjanghai wordt een hevig geschutvuur gehoord uit de richting
van Woesoeng, waar de Japanners probeeren de Chineesche linies
door te breken. Zij maken daarbij van scheepsgeschut gebruik. Zij
ontmoeten daarbij evenwel bijzonder hardnekkigen tegenstand.
Pas van Nankau bezet.
Naar Domei meldt, hebben de Japansche troepen den pas van
Nankau bezet. Deze pas vormt uit strategisch oogpunt een zeer
belangrijk punt aan de Groote Muur ten Noorden van Peiping, aan
den spoorweg Peiping—Soeijoean.
Twee Amerikaansche vliegtuigen
verongelukt.
Geen 50.000 Japanners
ontscheept?
Berichten zouden
sterk overdreven zijn.
olgens het officieele nieuwsagentschap
v van de Kwo Min Tang, Central News, heb
ben Chineesche strijdkrachten aanvallen on
dernomen in de richting van Tientsin en heb
ben zij gisteren Yan Ling Tsjing bereikt, het
eerste station aan den spoorweg Tientsin-
Poekau, dat dicht bij Tientsin is gelegen. Er
wordt een hardnekkige strijd gevoerd. Central
News deelt verder mede, dat Chineesche vlieg-
tuigen vannacht acht Japansche oorlogs
schepen, die ter reede van Woesoeng voor
anker lagen, hebben gebombardeerd.
Men verneemt, dat op 17 Augustus Japan
sche vliegtuigen het Christian Hospital, een
Amerikaansch ziekenhuis te Nantoengsjau op
den noordelijken oever van de Yangtse heb
ben gebombardeerd.
Uit Japansche bond wordt vernomen, dat de
Chineezen op de kade loodsen van de Japan
sche rivierscheepvaartmaatschappijwelke
tegenover Nantau zijn gelegen, in brand heb
ben gestoken. Van de Frankrijk-kade kan
men de rookwolken zien.
Reuter seint uit Tokio, dat Tsingtau waar
schijnlijk gespaard zal blijven voor het lot
van Tientsin, de Japansche bladen melden
uit Tsingtau, dat in deze stad door de plaatse
lijke Chineesch-Japansche autoriteiten pogin
gen worden gedaan de spanning te verminde
ren en een vriendschappelijke regeling tot
stand te brengen van het incident van 14
Augustus.
Volgens Havas is het moeilijk de belangrijk
heid te schatten der Japansche versterkingen,
welke gisten en in den voorafgaan-den nacht
zijn ontscheept. Het schijnt, dat de Japansche
troepen er in zijn geslaagd gedeeltelijke ont
schepingen ten uitvoer te leggen in de buurt
van Woesoeng. De officieele cijfers der Japan
ners schijnen evenwel zeer overdreven.
De Japansche artillerie en luchtmacht heb
ben een zeer hevig vuur ontketend op de
dorpen in buurt van Sjanghai. Men vreest,
dat er een groot aantal slachtoffers onder de
Chineesche bevolking te betreuren zal zijn.
Hull's beroep.
WASHINGTON, 24 Augustus (Havas-A.N.P.)
Huil heeft in de verklaring, welke hij heeft
afgelegd ter gelegenheid van zijn beroep op
China en Japan gewezen op de door de
Amerikaansche regeering genomen maatre
gelen ter bescherming van de Amerikaan
sche onderdanen in China.
Hij verklaarde, dat de toestand te Sjanghai
de eenige reden is voor een veelheid van
rechten en belangen van tal van landen, met
name van de Vereenigde Staten. „De Ame
rikaansche troepen in China, aldus Huil, zijn
belast met de bescherming van Amerikaan
sche burgers en niet met „aanvalsopdrach-
ten", doch de toestand in het Verre Oosten
gaat uit boven het kader der vraag, welke
zich direct voordoet ten aanzien van de be
scherming van Amerikaansche burgers en
belangen.
De regeering der Vereenigde Staten ziet
zich dan ook geplaatst voor de taak de
vredespolitiek, waarin zij vertrouwen heeft,
doeltreffend te doen zijn, Zij doet alle mo
gelijke pogingen, opdat de fundamenteele
principes dezer politiek versterkt zullen wor
den in het gebied van den Stillen Oceaan en
op de geheele wereld".
Boodschap van Mevrouw Tsjang
Kai Sjek aan de Vereenigde
Staten.
WASHINGTON, 24 Augustus (Havas-A.N.P.)
De ambassadeur in China heeft draadloos
een boodschap van mevrouw Tsjang Kai Sjek
aan de Vereenigde Staten overgebracht.
Mevrouw Tsjang Kai Sjek betreurt de tra
gische voorvallen, welke veroorzaakt zijn
door de tegenwoordige vijandelijkheden, die
slachtoffers hebben gemaakt onder onschul
dige vreemdelingen.
„Deze treurige voorvallen zouden voorko
men kunnen zijn", aldus mevrouw Tsjang,
„indien de mogendheden de noodige voor
zorgsmaatregelen zouden hebben genomen
om de Japanners te verhinderen zich van de
internationale concessie als operatiebasis te
bedienen".
Tokio neemt financieele maatregelen
TOKIO, 24 Augustus (Havas-ANP.) Giste
ren werd een nieuwe sterke daling aan de
beurs genoteerd, zij wordt toegeschreven aan
de vrees voor den terugslag, welken de nieu
we aanvragen voor oorlogscredieten ten be
drage van ongeveer 2 milliard yen, de uiterst
strenge controle der oorlogsindustrieën en
de gebruikmaking van de reserves der maat
schappijen voor gedwongen inschrijving op
de regeeringslëeningen zullen hebben.
De minister van financiën zal aan de bui
tengewone zitting van den Landdag een spe
ciale wet voorleggen,, welke met name zal
voorzien in de noodzakelijkheid van de re
geering machtiging te ontvangen voor de op
richting van nieuwe maatschappijen, welker
kapitaal een bedrag te boven gaat, verder
heeft de wet betrekking op het beroep op
ingeschreven, doch nog niet gestorte kapi
taaldeelnemingen, op de gebruikmaking van
reserves voor kapitaal. Vergrooting of sa
mensmelting van maatschappijen. Er zal
voorts vergunning noodig zijn voor de uit
breiding der outillage van een maatschappij,
zelfs, indien zij uit eigen middelen bekostigd
worden. Het zal verboden zijn meer dan
100.000 yen voor langer dan zes maanden uit
te leenen zonder toestemming der regeering.
De wet zal niet alleen gelden voor particu
liere maatschappijen, doch ook voor finan
cieele instellingen, banken en verzekerings
maatschappijen.
Bataljon Fransche troepen verwacht.
SJANGHAI. 24 Augustus (Havas-ANP.)
Men verwacht morgen het oorlogsschip
Sphinx, dat een bataljon koloniale infanterie
aan boord heeft, afkomstig uit Indo China.
De „Van Galen" in aanvaring
met een sleepboot.
's-GRAVENHAGE, 24 Augustus. De com
mandant van de „Van Galen" heeft gisteren
het volgende aan de Marine-autoriteitèn in
Den Haag geseind:
„Opgestoomd naar Shanghai en om 15 uur
aangekomen. Bij manoeuvreeren aangevaren
door sleepboot, waardoor bakboord vooruit
deuk in voorsteven. Zeewaardigheid intact".
Negen dooden.
SAN DIEGO (Californië) 24 Augustus
(D.N.B.) i Tijdens nachtelijke oefeningen is
een Amerikaansch marinevliegtuig veronge
lukt. Van de acht inzittenden kwamen zes om
het leven. De beide anderen werden gewond
Het verongelukte toestel behoorde tot het
type, waarmede, als een der modernste ma
chines, de massavluchten zijn. ondernomen
naar Hawai en Panama.
Neergestort en verbrand
SAN LUIS, 24 Augustus (A.N.P.) Op 18
mijlen van hier is een vliegtuig van de Pan
American Airways, dat op weg was van Men-
doza naar Cordoba, neergestort en verbrand
Drie leden der bemanning kwamen hierbij om
het leven.
Engelsch schip door vliegtuigen
gebombardeerd.
Vaartuig niet getroffen.
PARIJS, 23 Aug. (D.N.B.) Uit Perpignan
wordt gemeld, dat het Engelsche stoomschip
Noemi Julia, dat op weg van Marseille naar
Barcelona hedenmorgen gebombardeerd is, de
haven van Port Vendres is binnengeloopen.
De kapitein van het schip verklaarde tegen
over vertegenwoordigers van de pers, dat bo
ven zijn schip vanmorgen tusschen acht en
negen uur op den 42sten lengtegraad en den
derden breedtegraad twee vliegtuigen hadden
gecirkeld, die op de vleugels een zwarte ko
karde met een doodskop en de nummers 528.
resp. 529 droegen. Toen de beide vliegtuigen
weer weggevlogen waren, was om kwart over
negen een bombardementstoestel verschenen
en had twee bommen neergeworpen, die op 10
meter afstand van het schip in het water wa
ren neergekomen. Het schip was niet getroffen.
De kapitein verklaarde verder, dat
zijn schip de vlag der niet-inmenging
had gevoerd en twee controleurs aan
boord had, een Engelschman en een
Nederlander.
Woordenwisseling in een café.
Dronken varensgezel vernielt een ruit.
Gisteravond ontstond in een café in de
Nassaustraat een woordenwisseling tusschen
een paar bezoekers en den caféhouder over de
betaling van de consumpties. Deze twist liep
tenslotte zoo hoog dat een 26-jarige varens-
gezel de vrouw van den caféhouder een duw
gaf. De caféhouder greep daarop een ploer-
tendooder en gaf een der bezoekers een 29-
jarigen koopman daarmee een klap op he'
hoofd.
Hierop ontstond een algemeene vechtpartij,
waaraan ook een derde, dnbekend gebleven
bezoeker deelnam. Tijdens deze vechtpartij
sloop de varensgezel naar buiten, met mede
neming van den biljarbal. niet met de bedoe
ling om deze te gelde te maken, doch slechts
om hem van buiten af weer door de ruit te
slingeren, welk voornemen hij ook prompt ten
uitvoer bracht.
Inmiddels was een politie-agent op het
gerinkel van vallend glas en het rumoer der
vechtenden toegesnedl, die den varensgezel
in den kraag pakte. Deze rukte zich evenwel
los en zette het op een loopen, met den agent
op de hielen.
Weldra had de agent den vluchteling weer
gegrepen. Deze verzette zicht heftig, zoodat
de agent genoodzaakt was hem enkele klap
pen met den sabel toe te dienen, waarna de
man naar het bureau vervoerd was.
Daar meldde zich enkele oogenblikken la
ter ook de caféhouder en de koopman, welke
laatste, evenals de varensgezel door O. D.
werd verbonden.
Tegen den varensgezel werd proces-ver
baal opgemaakt wegens vernieling van de
ruit en verzet tegen de politie. De caféhouder
werd eveneens verbaliseerd, wegens mishan
deling.
Het is niet meer enkel maar spel en maar
jool.
De plicht eischt haar deel weer, de plicht
van de school.
De weken van vrijheid zijn schielijk ver-
loopen,
De deur die gesloten was, staat nu weer
open.
Van allen kant stroomen zij 's ochtends weer
aan,
De fietsen of armen met tasschen belaan,
En dartelend gaan ze de schooldeuren
binnen,
Om vroolijk opnieuw met de ernst te
beginnen.
't Bestaan is niet louter meer vrijheid en
vreugd.
De lagere school legt beslag op de jeugd.
Op vluggen en langzamen, knappen en
dommen,
Met taaltheorieën en lastige sommen.
De school leest deskundig de kleuters de les,
Van klas nummer een tot aan klas nummer
zes.
Daar gaan ze, nu klein, maar de menschen
van morgen,
Met vroolijk gehuppel, maar niet. zonder
zorgen.
Zoo vaak door het ouder geslacht onderschat.
Omdat het zijn jeugd al te spoedig vergat,
't Is uit met vacantie, het gaat weer -be
ginnen,
Ze gaan weer vol moed en vertrouwen naar
binnen,
Voor 't eerst gaan de jongsten. de ouderen:
weer,
Leergierig gestuwd door de leer: leer om leer.
P. GASUS.
PA VILLON RICHE - Zandvoort.
Woensdag 25 en Donderdag 26 Augustus DE
BEROEMDE ENGELSCHE ORGANIST
ROBIN RICHMOND
met zijn Hammond orgel, waarop tijdens de
bespeling gedanst kan worden.
(Adv. ingez. Med.)
Minister Van Boeyen in het
ziekenhuis opgenomen.
De minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer H. van Boeijen, is in het ziekenhuis
Bronovo te 's Gravenhage opgenomen.
De toestand van den minister geeft geen
reden tot ongerustheid.
Het Haarlemsche Elektriciteits
bedrijf.
Belangrijke uitbreidingswerken.
Het Haarlemsche Electrciteitsbedrijf heeft
als elk betrekkelijk nieuw bedrijf waarvan de
omzet geregeld stijgt in ons vorig nummer
hebben wij nog medegedeeld dat in de nu ver
streken 7 maanden van 1937 8 pet, meer
stroom verkocht is dan in hetzelfde tijdvak
van 1936 steeds behoefte aan uitbreiding en
vernieuwing. Den laatsten tijd zijn belang
rijke uitbreidingswerken tot stand gekomen,
namelijk een nieuw gebouw voor de inschake
ling der kabels. Daarbij is gebruik gemaakt
van de nieuwste constructies. Vroeger werk
ten de schakelaars met olie, maar omdat het
gevaar van brand daarbij niet geheel uitge
sloten was, is nu een andere, absoluut gevaar-
looze, methode toegepast. In dit schakelge
bouw komen de vele kabels samen die overal
in de stad electriciteit leveren zoowel aan
aarticulieren als aan de industrie, zoodat elk
can nagaan, dat een goede inrichting van dit
schakelgebouw voor de electriciteitsvoorzie-
nmg van veel beteekenis is.
Tot heden werkt het G. E. B. met 5 stoom
ketels die de kracht leveren om de electrici
teit op te wekken.
In verband met de stijging van den omzet
was het noodig een zesde ketel te bouwen. Dit
werk is thans in vollen gang. De groote ketel,
die ongeveer 2 ton kost, wordt geheel door de
Nederlandsche industrie geleverd,
In den loop der jaren zijn reeds vele andere
belangrijke uitbreidings- en vernieuwings
werkzaamheden uitgevoerd, o.a. zijn, zooals
men zich uit onze vroegere mededeelingen
herinneren zal, nieuwe turbino's aangeschaft.
Een oude turbino staat nog op de nominatie
om door een nieuwe vervangen te worden.
Maar reeds nu kan geconstateerd worden, dat
het Haarlem's G. E. B. volgroeid is tot een
modern en zeer goed geoutilleerd bedrijf,
waarop de gemeente trotsch kan zijn.
Weer een toonkamer
Eenige jaren geleden, in den strengen be
zuinigingstij d, werd de toonkamer van het
Electricteitsbedrijf in de Groote Hout-straat
opgeheven. In de praktijk is evenwel geble
ken, dat het bedrijf toch niet geheel buiten
een toonkamer kan. Nu zal aan den Harmen-
Jansweg een der arbeiderswoningen inge
richt worden tot toonkamer. Daar zal het dan
mogelijk worden demonstraties met electrisch
koken te geven. In den laatsten tijd neemt
het koken op electriciteit vrij sterk toe. Dit is
mogelijk gemaakt door de gelegenheid open
te stellen bijzondere contracten te sluiten als
aanvulling op het bestaande huishoudtarief,
Behalve het bestaande vaste recht (gebaseerd
op de grootte der huizen) wordt als ten
minste 3000 KWU per jaar wordt afgenomen
voor de electriciteit niet 5 cent per KWU be
taald, zooals nu bij het huishoudtarief, maar
4 cent en in de goedkoope uren slechts 2
cent. De gemiddelde prijs wordt dan ongeveer
3>/2 cent. Er zijn reeds meer dan 100 van deze
contracten gesloten.
i
Het woord is aan
Wijnaendts Francken:
Gekwetste ij delheid heeft
een sterk geheugen.
De aanranding in Santpoort.
De politie is den dader op het spoor.
In verband met de laffe aanran
ding in den Neethof van het 6-jarig
zoontje van den heer de Boer te
Heemskerk vernemnen wij, dat de politie
den dader op het spoor is, zoodat zijn
arrestatie wel niet uit zal blijven.
De toestand van het knaapje is
iets beter; levensgevaar is momenteel
niet meer aanwezig.
Werkloosheid te Haarlem.
Weer een ongunstige schommeling.
In de afgeloopen week steeg het aantal
werkloozen te Haarlem weer met 37. Het aan
tal is nu 5397. Dezelfde week van 1936 gaf een
daling te zien van 101, zoodat de vergelijkings
statistiek in de afgeloopen week 138 ongun
stiger geworden is.
Er zijn nu nog 734 werkloozen minder dan
verleden jaar in het midden van Augustus.
Een verklaring voor deze slechte week is
niet te geven, alleen blijkt er uit, dat in
Augustus sterke schommelingen op de arbeids
markt voorkomen. De week die aan deze
laatste voorafging leverde, zooals wij mede
deelden, een gunstig resultaat op. Het gaat
dus nu op en neer.
Generaal Faupel, die afgetreden is als Duitsch
gezant bij de regeering-Franco.
IIVU en moet iets, dat eenvoudig gedaan
kan worden, nooit ingewikkeld maken.
Per jaar worden tienduizenden „Groen
tjes" in Haarlem's Dagblad geplaatst,
want niets is eenvoudiger en niets
succesvoller.
pag.
De Japanners vallen op de verschillende
fronten heftig aan; zij zouden den Nan-
kaupas hebben bezet. 1
Het aantal werkloozen te Haarlem is weer
iets toegenomen. 1
De politie is den dader van de aanranding
te Santpoort op het spoor. 1
Te Antwerpen zijn drie Nederlanders,
die kostbare voorwerpen, waarvan zij
de herkomst niet konden verklaren te
koop aanboden, gearresteerd. 3
Twee mannen, die midden op den weg
liepen zijn door een auto aangereden. 3
Amerika doet een beroep op Japan en
China.
Bij een scheepsramp voor de haven van
Alexandrië zijn 66 personen om het le
ven gekomen.
Een ontploffing bij een legerkamp nabij
Munster eischte 12 dooden en talrijke
gewonden.
De koning van Egypte heeft zich verloofd.
De bekende Fransche componist Albert
Roussel is op 68-jarigen leeftijd over
leden.
De Belg Meulenberg wint het wereldkam
pioenschap op den weg voor profs.
Bij het Haarlemsche eleetriciteitsbedrijf
zijn belangrijke uitbreidingswerken
tot stand gekomen. 1
ARTIKELENENZ.
K. de Jong: Propagandaconcert der
H. O. V. 2
TijdgenoolenBuziau. 3
Huize „De Beek". 5
H. D. Vertelling: Dagboekbladen. 5
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op
