U A Am 1
iKi/e HA
f%0 B AH
HAAk LI
:M O DA
UDLAU
De Bond van
Goede Mevrouwen.
De heer Charlie.
Vuurtje gestookt in
een kolenhok.
r
Hef belangrijkste
5Sé JAARGANG No. TS636
-VëVscfiljnt ^ag'ëlïj^s, Feïïalve op Zoif- eri Feestdagen.
DONDERDAG 16 SEPTEMBER' 1937
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lomens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 nrnd. 0.65, franco p. post Ö.72Vi.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTTëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid f 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim 100.eén lid duim 50.alle leden wijsvinger 60.
één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger ƒ15.één of twee leden anderen vinger ƒ5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.-p a /-"tnt a >c
Nog afzonderlijke verzekering voor atoonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. xlxLUiLiN 10 Jr ALrliNA 0.
De Engelsche minister van Arbeid, Ernest
Brown, is een beetje overmoedig geworden
want hij verbeeldt zich het dienstboden-
vraagstuk te kunnen oplossen. Dit oude we
reldprobleem, in ons land blijkbaar tegen
woordig weer wat minder nijpend geworden
ik druk mij voorzichtig uit -is in Enge
land blijkbaar uitermate lastig, doornig, ne
telig en wat u maar meer wilt. Men heeft
het daar ook niet met Duitsche import kun
nen bestrijden in dezelfde mate waarin
dat in ons land geschied is. Het taai-bezwaar
is te groot. En bovendien is de afstand, door
mevrouwen jegens dienstboden bewaard, die
in ons land aanzienlijk is ingekort, aan de
overzijde der Noordzee nog zeer groot. Het
beroep van dienstbode is er dan ook zoo
weinig in trek, dat toen de staat tijdens de
groote malaise zes opleidingscentra inrichtte
de belangstelling maar heel matig was. De
centra zijn thans, naar de Tel. in een stuk
over dit onderwerp meedeelt, maar half vol
en de arbeidsbeurzen hebben in de laatste
jaren slechts aan 44 pet. der ingekomen aan
vragen voor huishoudelijk personeel bunnen
voldoen.
Niu is minister Ernest Brown den boer op
gegaan en heeft in de „distressed areas", de
districten waar de werkloosheid blijvende
vormen heeft aangenomen, een onderzoek
ingesteld. Zijn slotsom is: de arbeidsvoor
waarden van de dienstboden moeten verbe
terd worden. Zij moeten meer vrij hebben,
minder in eenzaamheid leven, en de opvat
ting dat het beroep minderwaardig zou zijn
dient ook te worden bestreden. Daarom wil
de minister, mede „ter verbetering van de ge-
heele atmosfeer" een Bond van Goede Me
vrouwen stichten, waarvan de leden zich ver
binden, zich aan bepaalde arbeidsvoorwaar
den te zullen houden.' De Goede-Mevrouwen
zouden dan een diploma brijgen en, daarmee
gewapend, zeker goede dienstboden kunnen
verwerven. Dat verwacht de minister althans.
Maar de mevrouwen zijn blijkbaar gesteld
op waarborg van een goede tegenprestatie,
die in het plan ontbreekt. En anderzijds
vraagt men wat er gebeurt als een gediplo
meerde mevrouw in de practijk haar belof
ten niet nakomt. Staatsinspectie van den
dienstboden-arbeid is nog niet door minister
Brown voorgesteld. En is het toch al niet
erg gewaagd van Pa Staat, zijn bemoeienis
te gaan uitstrekken tot de verhouding tus-
scheri mevrouw en dienstbode?
Minister Brown heeft dit blijkbaar toch
ook wel vermoed, want hij heeft nu tijd ge
vraagd om nog een beetje na te denken.
Maar afstel wordt dit uitstel niet, want met
grimmige vastberadenheid zegt hij: „Men
kan er van op aan dat de regeering vastbe
sloten is, in te grijpen".
Al nadenkend zal hij m.i. moeten beginnen
met zijn eerste plan op te geven. Die Bond
van Goede Mevrouwendat zou vast mis-
loopen. Ik wil de verleiding weerstaan om
een vergelijking met Duitsc'hland te maken
en een Engelsche verdeeling te voorspellen
in staatsburgeressen le en 2e klasse. Die ver
gelijking gaat inderdaad niet geheel op.
Maar hoe denkt minister Brown de verhou
ding tussohen de gediplomeerde en de onge
diplomeerde mevrouwen te regelen? Meent
hij dat die goed zal zijn? Hoe denkt hij de
ongediplomeerde mevrouwen aan goede
dienstboden te helpen? Meent hij dat ze alle
maal maar de arbeidsvoorwaarden moeten
onderschrijven? Maar de verschillen zijn im
mers legio en velen zullen dat niet kunnen
doen omdat zij zooveel kinderen en/of inwo
nende familieleden en zoo weinig inkomen
hebben, dat zij er niet toe in staat zijn! Als
minister Brown al die verschillende huise
lijke verhoudingen gaat onderzoeken zal bij
er duizelig van worden. Vooral als hij de af
meting van woningen, de last veroorzaakt
door zeer jonge kinderen, het tijdverlies ver-
.oorzaakt door de verzorging van chronisch-
zieken enz. in aanmerking gaat nemen. „Het
gezin" is een gansch ander begrip, en een
oneindig variabeler, dan „het fabrieksperso-
neel".
Als mevrouw Brown haar man van dit
plan af kon brengen, dat zoowel de mevrou
wen als de dienstboden in twee partijen
verdeelen zou en daarmee een vreeselijke
bron van nieuwe onrust in de Britsohe sa
menleving scheppen, zou zij vermoedelijk
den dank der natie oogsten. En wellicht zelfs
beroemd worden als Engelands „Ma Brown'",
zij het dan op anderen grondslag dan de
onze....
R. P.
(Charlie Chaplin heeft verklaard
dat hij in zijn nieuwste film, die
\MA thans in bewerking is, niet meer
in zijn landlooperscostuum zal
optreden, maar normaal gekleed,
\./l en tevens dat het een sprekende
1 film zal zijn.)
Van IJsland tot Afghanistan,
Van China tot Saskatchewan
En van den Dollart tot de Schelde,
Kent heel het bioscooppubliek
Den Charlie, die als filmkomiek,
Door jaren als de grootste telde.
De wijde broek, de nauwe jas,
Het hoedje, dat wat wankel was.
Te groote schoenen aan de voeten,
Het snorretje, het Spaansche riet,
Wie was door al die jaren niet
Steeds weer verheugd, ze te begroeten.
En ondanks dat den laatsten tijd
Een nieuwe Chaplinfilm een feit
Van groote zeldzaamheid mocht heeten,
Is niemand den verschoppeling,
Die droevig zooveel dwaas' beging,
Den genialen clown, vergeten.
Nu kondigt Charlie Chaplin aan,
Dat zijn costuum heeft afgedaan,
En 't snorretje ook gaat verdwijnen;
In 't werk, dat nu op stapel staat
En waarin hij niet zwijgt, maar praat,
Zal hij gekleed als heer verschijnen.
O Charlie Chaplin, is het heusch?
Als stakker was je steeds een reus,
Nu zitten wij in angst en vreeze,
Dat je, zoo eensklaps met geweld
Gemetamorfoseerd tot held,
Niets dan een kleine man zult wezen.
MINISTRIEELE „NOODLANDING".
THOLEN, 16 September. Gisteren heeft
de minister van financiën Z. Exc. J. A. de
Wilde, het nieuwe laboratorium van het be
stuur der visscherijen op de Zeeuwsche stroo
men te Bergen op Zoom geopend. Z. Exc. had
van deze gelegenheid gebruik gemaakt om
van Middelbrug met het vaartuig „De Gier"
van het bestuur- der visscherijen, met een
referendaris van het ministerie en vergezeld
van het bestuur der visscherijen op de
Iersche bank, om vandaar naar Bergen op
Zoom te varen. Waarschijnlijk doordat niet
voldoende op het getij gerekend is, of doordat
de tocht langer geduurd heeft dan verwacht
werd, kon de haven van Bergen op Zoom,
die getijhaven is, niet meer worden binnen-
geloopen, waardoor naar Tholen werd geva
ren, waar aan de Eendracht in allerijl een
noodstijger was gemaakt, zoodat het hooge
gezelschap alhier zou kunnen landen.
Na bezichtiging van oesterloods en een mos-
selknipperij alhier is de minister per auto
naar Bergen op Zoom gereden.
Brand op zolderverdieping.
Krachtig optreden van de
brandweer voorkwam erger.
Gistermiddag was het zesjarig zoontje van
de familie Van der Horst met een vriendje op
den zolder van zijn ouderlijke woning aan de
Maarten van Heemskerkstraat 29 aan het
spelen. De jongens begingen de onvoorzich
tigheid, in een kolenhok een vuurtje te sto
ken. De gevolgen bleven niet uit, want weldra
vatte het gevaarlijke materiaal vlam.
De jongens wkaren zeer verschrikt over
deze gevolgen van hun onvoorzichtigheid en
renden naar beneden, de straat op. Daar de
ouders niet thuis waren, duurde het enkele
oogenblikken, voor de brand werd opgemerkt.
Doch weldra baanden dikke rookwolken zich
een weg door de dakkapel.
Dit wend gezien door omwonenden, die
onmiddellijk de brandweer waarschuwden.
Toen deze arriveerde lekten er reeds kleine
vlammetjes langs de dakkapel en het leek,
alsof de brand ernstige afmetingen zou gaan
afnemen.
Onmiddellijk werd de strijd tegen het vuur
met twee slangen op de waterleiding aange
bonden.
Inmiddels waren de bewoners thuis geko
men, die in allerijl begonnen, het meubilair
naar buiten te dragen, waarbij de heer des
huizes een bloedende wond aan een der han
den opliep.
Na ongeveer een half urn* was de brandweer
de situatie meester en was het gevaar, dat
de brand naar de belendende perceelen zou
overslaan geweken. De zolder was echter ge
heel uitgebrand en de benedenverdiepingen
hadden veel last van het bluschwater.
Vele sloegen op straat, waar de politie voor
een goede afzetting zorgde, den strijd van de
brandweer tegen het vuur gade.
Daar de bewoners niet verzekerd waren,
hebben de jongens door hun onvoorzichtigheid
veel schade en ellende veroorzaakt.
Auto botst tegen motortram.
Bestuurder ernstig gewond.
GERAAMTE GEVONDEN.
BUREN, (Gld.) 15 Sept. Bij graafwerk
ten behoeve van de automatiseering der te
lefoon is op de markt te Buren OGld.) te
genover het Stadhuis op V/z meter diepte
een nog betrekkelijk gaaf geraamte gevon
den van vermoedelijk een manspersoon van
ruim vijftig jarigen leeftijd.
Dame loopt zware hoofdwonde op.
Woensdagavond om tien minuten
voor half acht is op den onbewaak-
ten overweg nabij het station Schoorl
een personenauto in volle vaart in
botsing gekomen met een motor
tram van de Noorder Stoomtram
Maatschappij, welke op weg was van
Warmenhuizen naar Alkmaar. De
wagenvoerder van de tram had het
ongeluk zien aankomen en had de
tram welke langzaam reed halver
wege den overweg tot stilstand weten
te brengen. De auto werd door de
buffers van de tram opengereten en
totaal vernield. De auto werd be
stuurd door den heer van Riessen
uit Overveen, die tusschen de wrak
stukken bekneld raakte en moest
worden uitgezaagd.
Hij was er ernstig aan toe. Nadat
door dokter Heringa de eerste
hulp was verleend, is hij in bewuste-
loozen toestand, met verschillende
bloedende verwondingen en inwen
dige kneuzingen naar het stadszie
kenhuis te Alkmaar vervoerd. De
dame, die naast den bestuurder zat,
mej. de Waal Malefijt, eveneens uit
Overveen, kreeg een zware hoofdwon
de en werd eveneens in ernstigen
toestand naar het ziekenhuis te Alk
maar vervoerd.
Naar wij hedenmorgen bij informatie ver
namen, is de toestand der beide gewonden
naar omstandigheden redelijk wel. Er is geen
levensgevaar aanwezig, doch de wonden van
de dame zijn nog zeer pijnlijk.
De oorzaak van het ongeval moet ongetwij
feld worden toegeschreven aan de onbekend
heid van den automobilist met de plaatselijke
sitjjatie. De tram had geruimen tijd vertra
ging.
Anderhalf jaar voor straatroof.
Het stoffelijk overschot van president
Masaryk op het doodsbed.
Haarlemsche handelsreiziger veroordeeld.
AMSTERDAM, 16 September. Het ge-
I rechtshof veroordeelde vandaag een Haar-
I lemsche handelsrijzlger, die in Maart van
het vorige jaar een straatroof had gepleegd
en een onderwijzeres een taschje met 160
had ontrukt, tot onderhalf jaar gevangenis-
l'straf. De rechtbank te Haarlem had hem tot
dezelfde straf veroordeeld.
In hooger beroep vorderde de procureur-
generaal een jaar en twee maanden met af-
i trek van voorarrest. De man is onlangs door
de rechtbank te Den Haag eveneens veroor
deeld tot een zware gevangenisstraf wegens
straatroof.
In het Haarlemsche geval hield hij zijn
onschuld vol, ofschoon zijn mededader een
bekentenis had afgelegd.
Frans Hals Tentoonstelling trok
lotnutoe ruim 51000 bezoekers.
Meer dan een derde deel vreemdelingen.
Nog steeds blijft de toeloop naar de Frans
Hals Tentoonstelling voortduren. Tot heden
middag hadden 51326 personen de expositie
bezocht. Ruim een derde deel van dit respec
tabele aantal bestond uit vreemdelingen.
PERSONALIA.
Tot leeraar in de klassieke talen aan het
Gem. Gymnasium te Groningen is benoemd
onze stadgenoot, Drs. J. Smits.
AAN DE GEVOLGEN VAN AANRIJDING
OVERLEDEN.
Zaterdag 4 September stak de 75-tjarige
heer H. K. op den Wagenweg onvoorzichtig
den weg over. Hij werd door een bestelauto
aangereden, maar kreeg oogenschijnlijk geen
letsel. Woensdag is de heer K. overleden.
Tien mensclien bij brand
omgekomen.
Zij konden niet meer uit boerderij
vluchten.
LONDEN, 16 Sept. (Reuter.)'
Tien Ieren, die een boerderij bewoonden te
Kirintilloch in de omgeving van Glasgow, zijn
levend verbrand toen hun woning heden in
de vroegte in brand geraakte.
Het huis was verdeeld in verschillende ver
trekken, welke bewoond werden door gezinnen,
die op de aardappelvelden werkten. Ver-
scheidenen wisten de boerderij tijdig te ver
laten, maar alle pogingen om de tien anderen
te redden, mislukten wegens de geweldige
vlammenzee.
KU KLUX KLANLTD OPPERSTE RECHTER
IN AMERIKA?
WASHINGTON, 15 Sept. (Havas-A.N.P.)
Welingelichte kringen zijn thans van meening
dat de berichten, volgens welke senator Black,
de rechter in het opperste gerechtshof, lid zou
zijn van de Ku Klux Klan van zoodanigen
aard zijn, dat zij ernstige politieke consequen
ties kunnen hebben. Het stilzwijgen van Black
bevestigt den indruk, dat de doro een blad te
Pittsburgh gepubliceerde documenten waar
schijnlijk authentiek zijn.
De openbare meening kan moeilijk de aan
wezigheid van een lid der Ku Klu Klan in het
opperste gerechtshof aanvaarden en de op
posities aldus verzekert men, zal dit incident
ongetwijfeld uitbuiten, indien het niet snel
wordt opgeklaard. Welingelichte kringen zijn
van meening, dat rechter Black, die niet af
zetbaar is, zou kunnen aftreden.
Twee Engelsclien in Rotterdam
verdronken.
ROTTERDAM, 15 Sept. Vandaag zijn te
Rotterdam twee Engelschen verdronken. De
45-jarige bootsman A. Amourette uit Londen
is te water geraakt, door het breken van den
touwladder van het in de Maashaven lig
gende s.s. „Flimton", over welken touwladder
hij zich aan boord wilde begeven. Het lijk is
in den loop van den avond opgehaald.
Verder is in de Parkhaven de 35-jarige
hotelhouder J. Moris uit Louglrboro (Lei
cestershire) bij het aan boord gaan van de
„Melrose Abbey" te water geraakt en ver
dronken.
NIEUWE RELAYZENDER VAN DE NIROM.
BATAVIA, 16 September (AnetaX De on
derzoekingen van de Nirom inzake verbete
ring van de ontvangst overdag in Noord-
At jeh hebben tot het besluit geleid een relay -
zender te Medan op te richten. Hierdoor zal
niet alleen de ontvangststerkte overdag in
Noord-At jeh voldoende zijn, doch tevens trek
ken hiervan de luisteraars in Medan en om
geving in ruime mate profijt. De in bedrijf-
stelling kan vóór het einde van het jaar wor
den verwacht.
DE HEER CRONE IN INDIë.
BATAVIA, 16 Sep. (Aneta) Met de „Sla
mat" arriveerde de" heer Gottfried H. Crone,
voorzitter van de Amsterdamsche Kamer van
Koophandel. Hij werd verwelkomd door den
heer Goorissen. vertegenwoordiger van de fir
ma Crone te Batavia, dr. Mansfeit van het
departement van economische zaken, den heer
Van de Stad van de Nederlandsche Handel
maatschappij e. a.
De heer Crone zal circa twee maanden op
Java verblijven, waarna hij een bezoek brengt
aan Sumatra. Hij zal zijn verblijf hier te
lande ook benutten voor contact met autori
teiten, openbare instellingen enz.
De heer Crone wees er op, dat de Amster
damsche Kamer van Koophandel immer
speciale belangstelling heeft gehad voor In-
dische aanglegenheden, hetgeen mede tot
uiting kwam in zijn redevoeringen welke hij
als voorzitter van die Kamer in het begin van
elk jaar houdt.
Het woord is aan.
Bishop Creighfon:
Hoe hooger de maatschap
pij is gestegen, hoe lager het
individu kan vallen.
Ook Krylenko uit de gratie.
Russische Volkscommissaris van Justitie uit
zijn functie ontheven.
Kryteikw.
MOSKOU, 15 September (Tass-A.N.P.)
Het telegraaf agentschap der Sovjet
Unie deelt mede, dat het centrale
'uitvoerende comité van Groot Rus
land den Volkscommissaris van Justi
tie van Sovjet Rusland van diens
functie van Volkscommissaris van
justitie van Groot Rusland heeft ont
heven.
Hij is vervangen door Antonef
Ofsénko.
Wereldkampioenschappen
Biljarten in 1938 te Haarlem
Dan is een garantiefonds noodig.
De wereldkampioenschappen biljarten zul
len in 1938 in ons land gehouden worden.
Naar Jhr. Dr. J. C. Mollerus, voorzitter van
den Nederlandschen Biljartbond, ons mede
deelde, staan de kansen dat Haarlem voor
die belangrijke wedstrijden die steeds een
evenement vormen op biljartgebied uit
gekozen zal worden, zeer gunstig. Maar dan
is het noodig dat voor het financieel welsla
gen van deze onderneming een garantie
fonds gevormd wordt om eventueele tekorten
te dekken. Daarmede zijn weliswaar geen ka
pitalen gemoeid,-doch wel zal het noodig zijn
dat allen die belangstellen in het biljartspel
de handen ineen slaan om aan het vereischte
bedrag te komen.
De wedstrijden zouden uitstekend gehou
den kunnen worden in de zalen van de So
ciëteit Vereeniging. Het is de bedoeling dat
zij drie- dagen duren. Elk land vaardigt zijn
besten speler af, zoodat wij dan zouden ken
nismaken met de kopstukken uit de biljart
wereld.
DE BESTE ANTHRACIET
En billijk bovendien,
Die koopt U nog altijd
BIJ FRANS PERQUIN
TELEFOON 10212.
(Adv. Ingez. Med.)
pag.
De wereldkampioenschappen biljarten in
1938 te Haarlem? 1
Nabij Slagerskil is gisteren een bestel
auto tegen een boom gereden, een fiet
ser werd gedood, twee inzittenden zwaar
gewond. 3
China waarschuwt in de Assemblee voor
Japan's „gepantserde vuist". 4
Een bomaanval op Valencia heeft talrijke
slachtoffers geëischt. 4
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De bond van goede mevrouwen. 1
Mr. E. Elias: Verrassingen. 3
Tijdgenooten: Gandhi 3
A. D. L.: Amsterdamsche aspecten. 3
Speciale correspondentie: Schacht en het
financieel beleid in Duitschland. 4
J. B. Schuil: De jubileerende tooneelver-
eeniging „Herman Heyermans". 5
J. H. de Bois: Herman Robbers overleden 5
E. E. J.-P.: Modeshow Wisbrun en Liff-
mann 0
H. D. Vertelling: De Vaas. q
Modeshow van Weill-Muller 8
Jhr, dr. J. C. Mollerus: Petroleumwinning
op Venezuela. g
K. Andr: Atatürk over de democratie. 9
De Burgerlijke Stand v»" ic op
genomen op
Voor de Vrouw'