Haarlems Dagblad De Scliaakmatch. Beursbericht. Van Zeeland's aftreden verwacht. 55e Jaargang No. 16669 Uitgave Louretis Co9ter, Maatschappij voor Courant-Uitgavenen Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: GrooJe Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Directie: P. W. PEEREBOOM EM ROBERT PEEREBOOM Feestdagen Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Maandag 25 October 1937 Abonnementen per week f 0.25 p. maand f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per post f3.55. losse aummers 6 cetii per ex. Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel. Regelabounementsturieven op aanvraag. Vraag en nanbod 1-4 regels f 0.60, elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Gisterenavond heeft Euwe in de negende partij het zoover weten te brengen, dat die vermoedelijk wel zonder verder spelen remise zal worden. Eerst, zeggen de deskundigen, ver wierf hij een klein voordeel, maar Aljechin's tegeiispel was zoo sterk en nauwkeurig dat het niet tot een winststelling kon uitdijen. En later kwam er nog een spannende periode, want beiden trachtten toen nog winst uit de situatie te puren, hetgeen niet schijnt te zijn gelukt. Als deze partij remise wordt is de stand 5V2-3J4 in het voordeel van den uitdager en heeft hij dus nog zijn volle twee punten voorsprong, behaald uit een achterstand van één punt, toen hij, telkens in snel offensief, .drie overwinningen achter elkaar behaalde. Zooiets heeft de vorige match niet opgeleverd en de heele „schaakwereld" plus het belang stellendepubliek is ervan geschrokken. De „Franco-Rus", zooals men hem tegenwoordig noemt, blijkt nog wel een zeer geducht tegen stander te zijn, Euwe „heeft een kennelijke in zinking gehad en „het initiatief" niet kunnen houden, en de negende partij heeft nog niet het bewijs van zijn volkomen herstel kunnen leveren. Natuurlijk wordt er nu heel wat omheen ge praat en geschreven. Waarom krijgt zoo'n wereldkampioen nou een inzinking, hoe ver liest hij het initiatief en hoe krijgt-ie het straks weer terug? Afdoende antwoorden op die vragen ontbre ken. Zooals op deze plaats al eens eerder be toogd is raakt iedereen die een wedstrijdsport beoefent af en toe uit vorm zonder te weten wat daarvan precies de oorzaak is. Het kan 'ook gebeuren als men zich volkomen gezond naar lichaam en geest en volkomen opgewekt en strijdlustig voelt. Golfers, cricketers en biljar ters bv. weten daarvan mee te praten. Ineens wg het niet meer. Het verschijnsel bepaalt zich trouwens niet tot de sport; iedereen onder vindt het bij tijden ook in zijn werk. Het is net of de intuïtie een beetje hapert, of er een onzekerheid komt die er anders niet is. En als men nu juist onder hoogspanning moet wer ken, leidt dat licht tot een terugslag en verlies aan zelfvertrouwen, waarmee men „het initia tief verliest". Misschien zal later blijken dat het juist Euwe's geluk is geweest dat hij deze inzinking, wellicht onvermijdelijk in een match die 2]A maand duurt, in den aanvang en niet in het tweede deel heeft gekregen. Misschien komt straks Aljechin's inzinking aan de beurt. Niemand kan het voorspellen. De match bestaat uit dertig partijen, er zijn dus dertig punten te verspelen/waarvan er nu pas negen zijn toegekend; een achterstand van twee is op de overige 21 dus best in te halen, ja, ook in een voorsprong om te zetten. Er komt bij dat Aljechin in de negende partij al heeft doen blijken dat hij geenszins van plan is met twee punten voorsprong een ver dedigende houding te gaan aannemen en ver der nu maar op remise te spelen. Zulk een tac tiek schijnt hem trouwens slecht te liggen. Het zoeken naar bijkomstige oorzaken voor Euwe's inzinking maakt een ietwat komischen indruk. Dat het publiek in de zaal bij eenige partijen een beetje storend is geweest door te luid praten zal niet-alleen hem, maar ook Al jechin gehinderd hebben. Bovendien zijn zul ke dingen wel eerder bij schaakmatches en -toumooieh voorgekomen zonder dat die maar meteen tot inzinkingen van grootmeesters en verliezen van reeksen partijen leidden. Maar een bepaald vermakelijke aangelegen heid is de geborduurde kater, Aljechin's ge- luks-kater, door zijn levensgezellin kunstig aangebracht op zijn grijzen pull-over. Sommi gen beweren dat dit voortbrengsel van naald kunst een ontmoedigende uitwerking op Euwe zou doen gelden. Vooral omdat het af en toe als een duveltje-uit-zijn-doosje te voorschijn komt. Laat Aljechin zijn jasje los hangen, dan is alleen een vormloos middenstuk van den kater zichtbaar. Maar hij is een nerveus en bewegelijk man: plots begraaft hij zijn handen in zijn broekzakken, zet een breede borst op, en de kater verschijnt in volle pracht, gereed tot den sprong, de staart om hoog. Het komt mij voor dat een zoo nuchter en beheersc-ht man als Euwe zich door een stukje borduurwerk niet van de wijs zal laten bren gen. Zijn secondant, de Amerikaan Fine, toont er zich*.(in de N.R.Ct.) een beetje ge prikkeld over, vindt den kater kinderachtig en spreekt van „dit soort mopjes". Ik ver moed dat Euwe het alleen maar raar vindt stel u een Hollander voor, rondwandelend met een geborduurden kater op zijn (borst! en bij zichzelf denkt: „Wacht maar tot het eind; ik bereik dat liever zónder kater!'' Van zulke nietigheden hangt de uitslag zeker niet af. R. P. Het gedenkteeken voor Mr. J. Gerritsz. Komt in den Noorderhout. Zooals bekend, is reeds geruimen tijd gele den een comité gevormd met het doel. gelden bijeen te brengen voor een gedenkteeken van mr. J. Gerritsz, in leven wethouder van Openbare Werken alhier. Naar wij vernemen mag de stichting van dit gedenkteeken nu binnen afzien baren tijd tegemoet gezien worden. Men wil het plaat sen in den Noorderhout, bij het Noordersport park, waarschijnlijk aan de Mr. Jan Gerritsz- laan. Nader overleg over een en ander moet nog met het gemeentebestuur plaats hebben. „Veranderlijk" is 't weerbericht, Óp onze Beurs de laatste weken, Zoo telkens flitst een bliksemschicht, Waarna de zon weer door komt breken. Het lijkt dan wel weer goed, te gaan. Maar- hoogstens duurt het een paar dagen, Dan zwelt er een nieuw onweer aan, Dan klinken nieuwe Donderslagen. Dan wordt de stormbel weer geluid, Door eiken ingewijden melder, Dan is de koers niet meer vooruit, Maar, als een schrikbeeldnaar den kelder. De leek voelt zich als op een zee, Vol onbegrepen avonturen, Ver van een veilig kalme rêe, Onwetend, hoe lang het kan duren. Hij wordt er danig zeeziek van, Als hij in 't schuitje mee moet varen, Dat hij niet zelf besturen kan, Op deze ongewisse baren. Van wilden vloed tot lagen eb, Is hij gedwongen mee te dansen, 'k Ben blij, dat ik geen „aandeel" heb In deze reis vól kwade kansen. Want wie een goeden slag wil slaan Op onze Beurs in deze dagen, Heeft kans, dat hjj 't zóó moet verstaan, Dat hij geducht wordtbeurs geslagen. P. GASUS. Bezuinigingen te Haarlem. Minder salaris voor de onderwijzers bij het Buitengewoon L. O. In verband met de aanvrage om voor het jaar 1937 een extra-bijdrage te ontvangen uit het rijkswerkloosheids-subsidiefonds, heeft de Commissie van Overleg in zake de ge- meente-begrootingen bezwaar gemaakt tegen de gemeentelijke toelage aan de hoofden en onderwijzers der scholen voor buitengewoon lager onderwijs alhier. De Commissie stelt zich hierbij op 't stand punt, dat de jaarwedden van het personeel onder de gegeven omstandigheden niet hooger behooren te zijn dan de bedragen, welke aan rijksvergoeding door de gemeente worden ge noten. Ingevolge raadsbesluit van 27 Dec. 1933 geldt een regeling op dien grondslag enkel voor het personeel benoemd na l Januari 1934, daar voor de overige leerkrachten de aanspraken op hooger bezoldiging te ontleenen aan vroe gere regelingen, door een overgangsbepaling (artikel 9) worden verzekerd. Deze overgangsbepalingen zal thans naar B. en W. aan den raad. mededeelen, moeten vervallen. Een ter zake gevoerde briefwisseling met Gedeputeerde Staten der provincie heeft in de zienswijze der Commissie geen verandering mogen brengen. Indien echter als maatregel van overgang toepassing moet worden gegeven aan'de con clusie 27 van het rapport der „Commissie- Schouten" in den strengsten zin(d.w.z. kortin gen van 10% en 15%, onderscheidenlijk" voor gehuwden en ongehuwden, hetgeen practisch beteekerit, dat de salarisvermindering in casu in twee jaarlijksche termijnen worden aangebracht) vreezen B. en W. voor de be trokken leerkrachten ernstige financieele moeilijkheden. Dit in aanmerking nemende, zoomede de omstandigheid, dat sedert 1 Januari 1932 reeds zeer belangrijke kortingen op de wedden heb ben plaatsgehad, zouden B. en W. voorkeur willen geven aan een milder overgangsbepa ling. Evenals de Commissie van overleg voor het onderwijzend personeel dat in haar eenstem mig geg-even advies uitdrukt, meenen ook B. en W., dat de aanpassing aan de verlaagde wedden meer geleidelijk moet geschieden. Zij zouden dit willen verkrijgen door verminde ring - in jaarlijksche termijnen, aanvangende 1 November 1937, telkens tot een zesde ge deelte van het bedrag, dat thans voor ieder ais gemeentelijke toelage behoort te worden aangemerkt. Uitzondering hierop maakt de kindertoelage welke eventueel wordt genoten, daar deze in gevolge de voorschriften moet worden vastge steld naar den toestand op den len Januari van het jaar. Noodweer in de Palembangsche bovenlanden. Talrijke slachtoffers PALEMBANG, 25 October. (Aneta/ A. N. P.). In den nacht van Zater dag op Zondag heeft een verschrik kelijk noodweer geheerscht nabij Loeboeklinggau, in de Palembang sche Bovenlanden. Een verschrikke lijke wolkbreuk barstte los. Door het noodweer zijn negen menschen om het leven gekomen. De schade is enorm. De brug tusschen Loeboeklinggau en Moeara Oroepit is door een bandjir geheel vernield. Van hier worden 14 dooden gemeld. Aneta meldt voorts uit Palembang: In de rivier Aer Klingi deed zich een bandjir voor de zwaarste sedert vijftig jaar, vermoedelijk veroorzaakt door den zwaren regenval, ge paard gaande met aardverschuivingen. De groote ijzeren brug in den weg van Loeboeklinggau naar Soeroelannoen. "'elke vijftig meter lang is, is totaal weggeslagen. Ook de nieuwe brug over de rivier Aer Klingi is zwaar beschadigd. Enkele steunpunten van de brug zijn als lucifershoutjes afgeknapt. Daar de bandjir juist plaats greep in den tijd dat de ladangs werden bewerkt, voerde de ri vier veel hout mee. De resident is reeds ter plaatse gearriveerd, terwijl hedenochtend een ingenieur naar Loeboeklinggauw is vertrokken. Gisterochtend is bij het opruimingswerk een inheemseh werkman verdronken. De afschuiving van den weg tusschen Tjoe- roep en Loeboeklinggau is zoodanig, dat deze groote postweg voor tenminste acht dagen zal zijn gestremd. Het Haarlemsche Gemeentebestuur ontving Zaterdagmorgen het Bestuur van den Bond van Gemengde Zangvereenigingen in Nederland, welke Bond 50 jaar be staat, op het stadhuis. Loco-burgemeester W. J. B. van Licmt in gesprek met den voorzitter A. Koning. HET BESTUUR IN DE BLOEMETJES. Zaterdagmiddag recipieerde in Restaurant Brinkmann het bestuur van den Bond Zittend v. 1. n. r.: F. W. Unlandt. penningmeester, I. Levy, secretaris, A. Koning, voorzitter, G. van 't Hoen. Staande: Th. Ugen, M. H. v. d. Wouw, M. C. Boekholt, A. Smits en W. Landré. Groote hoeveelheid goud buit gemaakt. Inbraak in Tandheelkundig Instituut te Utrecht. In het Tandheelkundig Instituut aan den Jutphaascheweg te Utrecht is ingebroken. De dieven hebben hier bij een groote hoeveelheid goud buit gemaakt, welker waarde door studen ten op 7 a 8000 gulden wordt geschat en i'n elk geval veilig op 3 a 4000 gulden kan worden gesteld. De dieven zijn de collegezaal van het In stituut binnengedrongen en hebben de ver schillende kastjes waarin de studenten hun materialen opgeborgen' hebben, opengebro-' ken. Gelukkig waren dezer dagen juist een aantal werkstukken aan de studenten terug gegeven, daar anders de buit voor de inbre kers nog veel grooter zou zijn geweest. Onder de studenten heerscht begrijpelijkerwijze ont stemming over het feit, dat hun bezit niet beter beschermd is, zoodat zij nu groote schade hebben geleden. Zes geldleeningen. B. en W. deelen den Raad mede, dat zij aanbiedingen hebben ontvangen voor het ver strekken aan deze gemeente van een zestal geldleeningen op onderhandsche schuldbe kentenis a pari, n.l.: a. 1.500.000.— voor den tijd van 40 jaar tegeri een rente van Zl/2 pCt. per jaar, met de bevoegdheid voor geldgeefster om na 15 jaar telken jare de rente te verhoogen tot ten hoogste 4 pCt. per jaar; b. f 1.000.000— voor den tijd van 40 jaar tegen een rente van Zl/2 pCt. per jaar. met de bevoegdheid voor geldgeefster om na 25 jaar de rente te verhoogen tot ten hoogste 4 pCt. per jaar; c. 1.000.000 voor den tijd van 40 jaar te gen een rente van 3% pCt. per jaar geduren de de eerste 25 jaar, daarna tegen een rente van 4 pCt. per jaar.; d. 343.400.— voor den tijd van 7 jaar te gen een rente yan 2 5/8 pCt. per jaar; e. 324.600.— voor den tijd van 7 jaar tegen een rente van 2 5/8 pCt. per jaar; en f. 50.000.— voor den tijd van 7 jaar tegen een rente van 2 5/8 pCt. per jaar. De opbrengst van de onde ra, b en c ge noemde leeningen zal dienen tot dekking van nog niet geconsolideerde kapitaalsuitgaven tot een totaal bedrag van 3.5CO.OOO terwijl met de opbrengst van de onder d, e en f ge noemde leeningen kan worden afgelost: le het restant van de 3% pCt. geldleening' oorspronkelijk groot 500.000.— aangegaan in gevolge raadsbesluit van 13 Februari 1935, no. 8; en 2e. het restant van de 3 1/4 pCt. geldleening oorspronkelijk groot 500.000— aangegaan ingevolge raadsbesluit van 13 Febr. 1935, no. 9 B. en W. achten de voorwaarden van deze aanbiedingen van dien aard, dat zij den Raad voorstellen die te aanvaarden. Reclame aan, op of boven den openbaren weg. Een Commissie geïnstalleerd. In een op 22 dezer ten Raadhuize gehouden bijeenkomst heeft de Wethouder van Open bare Werken, Volkshuisvesting en Algemeene Personeelszaken, de heer M. A. Reinalda, ge ïnstalleerd een commissie, die tot taak heeft voorstellen te doen ten aanzien van de al gemeene regelen, welke door den Raad c.q. door het College van B. en W. zouden moe ten worden vastgesteld eventueel met wij ziging van bestaande voorschriften met be trekking tot het maken van reclame aan, op of boven den openbaren weg. De commissie isals volgt samengesteld: H. J. Klein Schiphorst, lid van den Ge meenteraad. voorzitter; Joh. Visser, lid van den Gemeenteraad, onder-voorzitter; C. Al- berti, administrateur, chef van de 4e afd. der gemeente-secretarie;- E. F. Albrecht. lid van den Gemeenteraad; Ir. G. Friedhoff, Hoofdingenieur bij het bedrijf Openbare Werken; C. S. Th. van Gink, directeur van de Stichting „Haarlem's Bloei"; B. W. Lasschuit voorzitter van de Middenstandscentrale voor Haarlem en omliggende gemeenten; Ir. M. H. Maas, directeur van Openbare Werken; H. Meeusen, administrateur, chef van de 7e afd. der gemeente-secretarie (secretaris)J. J. Swens, voorzitter van de Kamer van Koop handel en Fabrieken voor Haarlem e.o., leden en A. Onkenhout, adj.-commies ter gemeente secretarie, 7e afd. adj .-secretaris. Nadat de wethouder den dank van B. en W. aan de leden voor hun bereidverklaring om in de commissie zitting te nemen had overgebracht gaf hij een ovei"zicht van de moeilijkheden, die zich op het gebied van het aanbrengen van reclameobjecten voor doen. Hij wees hierbij op het bijzondere ka rakter van de stad Haarlem met haar mooie historische gebouwen. Hoewel de gemeente het maken van reclame door den midden stand op hoogen prijs stelt dient er toch voor gewaakt te worden, dat de stad niet ontsierd wordt, Door het maken van goed gekozen reclameobjecten zou juist getracht moeten worden de stad te versieren en van Haarlem een levende stad te maken. Daarom nrijst het gemeentebestuur zich gelukkig, dat in de commissie zitting hebben raads leden, vertegenwoordigers van industrie, mid denstand, aeshetici en ambtenaren, die de zaak beheerschen. Met de hoop dat de commissie er in zou slagen de juiste richtlijnen aan te geven om Haarlem tot bloei te brengen verklaard 'ie wethouder de commissie geïnstalleerd. De voorzitter de commissie, de heer H Klein Schiphorst, sprak namens de leden dank voor de woorden van den wethouder en merkte op, dat er thans in de stad veel leelijke reclames zijn aangebracht, die mooi '"fidden kunnen ziin. Hij zegde alle medewer king van de commissie toe om te trachten van Haarlem een mooie stad te maken. Hierna heeft de commissie haar werkwijze vastgesteld. Het woord is aan Publilius Syrus: Het gevaar komt sneller als het gemaakt wordt. Ministerraad heden middag bijeen. BRUSSEL. 25 October (Belga). Volgens inlichtingen uit gezagheb bende kringen schijnt het thans vast te staan, dat dir. Van Zeeland den kabinetsraad, die vanmiddag om vier uur bijeen zal komen, in kennis zal stellen van zijn besluit om af te treden. Volgens Havas zal Van Zeeland tegelijker tijd zijn Kamerzetel ter beschikking stellen. Hij is, naar men verzekert, vastbesloten zelf zijn verdediging te voeren en zijn belaste raars te vervolgen. De eerste minister is er van overtuigd, dat de regeeringsformule na zijn vertrek die van de nationale vereeni- ging zal moeten blijven. Naar de Belgische bladen melden, heeft de minister-president een gedetailleerd rap port van zijn kabinet ontvangen over de kwestie der Nationale Bank en heeft hij zich de zaak door den procureur-generaal uiteen laten zetten. Aldus alle factoren van deze kwestie kennend, zal Van Zeeland zich een meening kunnen vormen met het oog op den kabinetsraad, van vanmiddag. De bladen melden verder, dat generaal Etienne Zondag plotseling is overleden en brengen in herinnering, dat deze bij het be reiken van de leeftijdsgrens in 1929 directeur is geworden van de bank Goldzieher en Penso. De Fransche bladen beschouwen het voor uitzicht van een Belgische crisis met onge rustheid. ,JL' Epoque" schrijft: „Van internationaal standpunt gezien zou deze crisis op een slecht oogenblik komen. Van Zeeland was door Frankrijk en Engeland er mede belast het onderzoek naar een economische ontwape ning tot een goed einde te brengen. Zaterdag a.s. zal te Brussel de negen-mogendheden- conf eren tie bijeenkomen. Het internationale belang, zoowel als het Belgische belang, zouden dus onze buren er toe moeten brengen voorzichtig te zijn met een ministerieele crisis". Het Britsche blad „Financial News", richt een waarschuwing tot het Belgische volk. Het blad schrijft: „Het zou voor allen, die op de hoogte zijn van de Belgische aange legenheid, duidelijk moeten zijn, dat de stabiliteit en de welvaart van het Koninkrijk geheel afhankelijk zi.in van het aanblijven of niet van Van Zeeland als hoofd der regeering. Hij boezemt niet alleen in België, maar ook in het buitenland vertrouwen in. Wanneer hij zou aftreden, zou niets den val van den Belga kunnen verhinderen", MEISJE AANGERAND TE HEILOO. HEILOO. 25 October. De twintigjarige dochter van den veehouder Van de Boogaart uit den Boekelermeerpolder te Heiloo ging vanochtend om vier uur naar het land om de koeien te halen. Zij werd bij het Damhek plotseling door twee mannen aangerand. Toen het meisje zich verweerde, brachten de onverlaten haar een tiental messteeken in de borststreek toe, waarna zij haar in een sloot wierpen en de vlucht namen. Niettegenstaande haar verwondingen zag het meisje kans, uit het water te komen en haar huis weer te bereiken. Onmiddellijk werd een geneesheer gewaarschuwd, die spoedig ter plaatse was. Het slachtoffer verkeerde in een zeer overspannen toestand. Haar verwon dingen zijn echter niet van ernstigen aard. De politie staat voor een raadsel. Het meis je kon geen signalement opgeven. Zij kon alleen mededeelen, dat de mannen naar ster ken drank roken. HEDEN; 14 PAGINA'S. pag. Van Zeeland's aftreden wordt verwacht. 1 Noodweer in de Palembangsche boven landen heeft talrijke slachtoffers ge- ëischt. 1 Op de Noordzee verkeerden Zondag twee schepen in nood; één ervan is gezonken. 3 Prof. Aalbersc is tot lid van den Raad van State benoemd. 3 De moord te Merkelbeek is nog niet vol ledig opgehelderd. 3 Jean Batten heeft den afstand Austra liëEngeland in recordtijd afgelegd. 4 De Japanners licbbcn bij Sjanghai een groot offensief ingezet. 4 Een onbekend vliegtuig heeft een Fransch schip gebombardeerd. 4 De negende partij tusschen Euwe en Alje chin is 11a veertig zetten afgebroken; remise is waarschijnlijk 9 ARTIKELENENZ. R. P.: De Schaakmatch. 1 S. Reshevskv: Euw verkeerde in de 9de partij in tijdnood. 5 Criticus over den wedstrijd De Kennemers n. r. c. 5 J. H. de Bois: Copieën naar Frans Hals in Kunstzaal Reekers. n G. J. Kalt: Onderling Genoegen. 11 K. de Jong: Fritz Hirsch avond. n De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op 12

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1