hiiie
SCHEPEN OP DE NOORDZEE IN NOOD.
Welke
brengt
Wees
M A A N D A G 25 OCTOBER 1937
H A A R Tl E M'S D A G B E A D
3
Een Noor gezonken, maar bemanning gered.
De Westerstorm heeft weer onze kust gebeukt en de zeelieden heb
ben het zwaar te verantwoorden gehad. Het moeilijkst heeft ver
moedelijk wel de bemanning van het Noorsche motorschip „Aarsten"
het gehad, dat 80 mijl van LJmuiden is wrak geslagen en gezonken. De
te Dmuiden thuishoorende trawler „Eveline" heeft acht van de negen
opvarenden gered, de negende, de stuurman, werd aan boord van
het Engelsche stoomschip „Salerno" genomen. Het Zweedsche stoom
schip ,Axel" is Zondagmorgen ten Westen van Terschelling in nood
komen te verkeeren. De bemanning heeft de „Axel" verlaten en is op
een Duitsch schip overgegaan. Een sleepboot van Doeksen heeft het
onbemande, met zware slagzij ronddrijvende schip, op sleeptouw
genomen en naar Dmuiden gebracht.
IJmuidensche trawler verricht
goede diensten.
Acht man van gezonken schip
aan boord genomen.
Reederij Doeksen neemt onbemand
schip op sleeptouw.
Toen de „Eveline" IJrn. 115 gisteravond om
ruim 11 uur met de acht Noorsche schipbreu
kelingen van de 430 ton groote Aarsten in de
Visschershaven te IJmuiden binnenkwam,
vonden de Noren bij het van boord gaan den
vice-consul van hun land, den heer P. C. van
Hulzen, bereid het noodige voor hen te doen
en hen onderdak te verschaffen.
De kapitein mag dan Bang heeten,
maar hij heeft getoond, niet bang
te zijn. Ifij spreekt goed Engelsch. En
in zijn goed Engelsch vertelt hij ons...
dat hij niets te vertellen heeft. Er is
nog een schipbreukeling, die goed En
gelsch spreekt; die is wat meer me
dedeelzaam, van hem vernemen wij, 0
dat de Aarsten toebehoorde aan de
reederij Richard Petersen te Sande-
fjord en dat de ramp des middags 12
uur geschiedde tijdens zeer slecht
weer, dat de pompen weigerden, de
Aarsten lek was geslagen en de
scheepsboot vernield was.
Gelukkig' vonden wij schipper K. Blok van
de Eveline, ondanks dat het bijna midder
nacht was toen wij bij hem kwamen, bereid
ons iets meer te vertellen. Hij was pas thuis
en natuurlijk was de heele familie, moeder
de-vrouw en een zestal kinderen nog op om
te hooren, wat vader te vertellen had.
En dat was het volgende:
Donderdag 14 October was de
Eveline naar zee gegaan. En gisteren
tegen den middag, op de thuisreis zag
de bemanning van den trawler twee
schepen bij elkaar. De Eveline stoom
de naar de schepen toe en daar zag
men, dat het kleinste der beide vaar
tuigen, de Aarsten noodseinen op
had. Het bleek, dat het andere vaar
tuig het s.s. Salerno, (870 ton, toe-
behoorende aan Elierman's Wilson
Line te Huil) reeds bezig was te
trachten de opvarenden van de Aar
sten te redden. Dit ging echter moei
lijk, doordat het vliegend stormweer
was. En daarom stuurde schipper
Blok de Eveline zoo dicht mogelijk
bij de Aarsten, die zich in een zin
kenden toestand bevond. Het bleek,
dat de stuurman reeds door de Sa-
erno was gered. Maar nog acht
menschenlevens verkeerden in nood.
Omdat de Eveline gemakkelijker
kon manoeuvreeren dan het grootere
Engelsche vrachtschip, nam schip
per Blok het reddingswerk over. Maar
ook de Salerno bleef in de nabijheid.
Van de Eveline zag men, dat men op de
Aarsten een reddingsboei klaar had. Een man
ging in de boei, waaraan een lijn was be
vestigd. Met kloeke slagen zwom de zeeman
door de kokende zee. De afstand was kort,
maar het was eenzware tocht, een tocht
waarvan het leven van de anderen afhing.
Want als deze slaagde zou men een verbin
ding met het in nood verkeerende schip tot
stand kunnen brengen.
En de tocht slaagde. Toen de Noor de
Eveline genaderd was, werd hem een lijn
toegeworpen, die hij aan de boei bevestigde.
Toen was hij spoedig aan boord van de Eve
line. Uitgeput en verkleumd door het koude
water
Nu werd ook op de Eveline een lijn aan
de boei vastgemaakt. Deze werd daarop naar
de Aarsten teruggetrokken. Een tweede
schipbreukeling sprong over boord. Ook hij
ging in de boei en nu kon deze met behulp
van de lijn op de Eveline naar den trawler
toegetrokken worden. En zoo ging het zes
maal vrij vlot achter elkaar. Maar toen wa
ren de schepen zoover van elkaar verwijderd
geraakt, dat de Eveline eerst weer moest
bijdraaien. Toen kon de zevende gered wor
den en bevond zich alleen nog kapitein Bang
aan boord van de Aarsten, die op dat oogen-
blik reeds met- het kuildek onder water zat,
zoodat het zwaar beladen scheepje elk oogen
blik in de diepte kon verdwijnen. Maar ka
pitein Bang, die niet bang was, heeft eerst
nog met de grootst mogelijke koelbloedig
heid een zakje, waarin hij de scheepspapie-
i*en geborgen had. aan de boei bevestigd. En
toen liet ook hij zich redden.
Toemde Eveline haar taak had vol
bracht gaf zij drie lange stooten op
de fluit als afscheidsgroet, die op de-
z ""le wijze door de Salerno beant
woord werd. Eu de Aarsten zonk
steeds dieper weg en moet. wel spoe
dig in de golven verdwenen zijn.
Zondagmorgen kwart over acht werd op
Terschellingerbank van het s.s. Sandenburg
draadloos het bericht ontvangen dat het
Zweedsche s.s. „Axel" in nood verkeerde. Het
schip maakte zware slagzij.
De bemanning had het schip verlaten en
was aan boord van het Duitsche s.s. „Felix
Neumann" opgenomen.
De positie van de „Axel" was 53 gr. 20 min
30 sec. N.B., 5 gr. 6 min. 30 sec. O.L., ongeveer
20 mijl van Terschellingerbank verwijderd.
De sleepboot „Oceaan' van de. reederij
Doeksen te Terschelling is daarop ter assis
tentie uitgevaren.
De „Axel", die met graan was geladen, is
door een grondzee opgenomen, waarbij de
lading is gaan overwerken en het vaartuig
45 graden slagzij maakte.
In den loop van den middag is de sleep
boot „Holland" van de reederij Doeksen bij
het hulpeloos ronddrijvende schip aangeko
men. Men slaagde er in een verbinding tot
stand ae brengen, waarna de „Axel" op sleep
touw is genomen naar Emden.
De „Axel" behoort toe aan de reederij
Assmundson en Son te Gothenburg. Het
schip, dat in 1915 is gebouwd, heeft een bruto
inhoud van 325 registerton.
(Adv. lngez. Med.)
LAAT MU
DE WINTER
MAAR KOMEN
GOEDE BRANDSTOF
waarborgt
GOEDE WARMTE
met het
MERK VAN VERTROUWEN
de winter tegemoet!
UJLH
HAARLEM
Schouwtjeslaan 23
HEEMSTEDE
Julianalaan 14
(Adv. lngez. Med.)
Mr. P. J. Oud waarschuwt tegen te
groot optimisme.
De financieele toestand der gemeenten baart
veel zorg.
Op den elfden accountantsdag van de Ver-
eeniging van gemeente-accountants heeft
mr. P. J. Oud, oud-minister van Financiën,
gesproken over: „Het algemeen verband tus-
schen rijks- en gerneente-financiën".
Mr. Oud had zijn rede onderverdeeld in
verschillende stellingen, waarvan de eerste
luidde: èr behoort geen tegenstelling te be
staan tusschen de financieele belangen van
het rijk en die van de gemeente. Rijk en ge
meente, aldus spr., behartigen tezamen het
algemeen belang. De vraag, welke taak daar
bij aan het riik en welke aan de gemeenten
behoort te worden opgedragen, moet worden
beantwoord aan de hand van de eischen dei-
doelmatigheid. gezien in het licht der his
torische ontwikkeling. Wat specifiek plaat
selijk is en plaatselijk kan worden gedaan,
moet plaatselijk worden gedaan. Dat is een
eisch van het gezonde democratische staats
bestel.
De tweede stelling, die spr. ontwikkelde,
behelsde de vraag, op welke wijze in de kos
ten der gemeentelijke werkzaamheid zal
worden voorzien. Dit is in het wezen der
zaak een vraag, op welke wijze de publieke
lasten naar billijkheid over de ingezetenen
van het rijk worden verdeeld. In de practijk
is volledige financiering onmogelijk. Daar
bij zou de autonomie der gemeenten in het
gedrang komen. Ook de gemeenten moeten
een eigen terrein voor zelfstandige heffing
der belasting hebben, onder toezicht van het
rijk, doch zelf verantwoordelijk.
De financieele verhouding tusschen het
rijk en de gemeenten, zooals die is neerge
legd in de wet van 1929 zoowel in haar
oorspronkelijke als in haar gewijzigde redac
tie is in wezen der zaak een regeling van
de verdeeling van den belastingdruk over de
ingezetenen in de verschillende gemeenten
van het rijk. Het beginsel van deze regeling-
is naar spr.'s meening juist.
Tenslotte ontwikkelde spr.. de stelling, dat
de financieele nood der laatste jaren heeft
geleid tot een zoodanige toeneming van het
aantal gemeenten, dat extra-hulp behoeft,
dat het stelsel onzer gemeentelijke inrichting-
in ernstige mate wordt ondermijnd.
Zoolang in den financieelen toestand zoo
van het rijk als van de gemeenten geen
grondige verbetering zal zijn ingetreden, be
staat er weinig uitzicht, dat hierin verande
ring ten goede zal kunnen komen.
Spr. is er van overtuigd, dat niemand op
het oogenblik bij machte is, hierin verande
ring te brengen.'
Dat zal slechts mogelijk zijn. wanneer de
werkloosheid stevig daalt en de opbrengst
der belastingen grooter wordt.
Spr, wil waarschuwen tegen een
zeker optimisme, dat b.v. voorkomt
uit een verhoogde opbrengst van de
middelen.
De minister zal ondervinden, dat
men daaruit zal concludeeren. dat
van alles kan gebeuren, wat in wer
kelijkheid niet het geval is. Mijn
groote zorg aldus de oud-minister
betreft in de eerste plaats de fi
nancieele toestand der gemeenten.
Men kan op 't oogenblik geen opti
mist zijn, noch over den financieelen
toestand van het rijk, noch over die
der gemeenten. Men moet de werke
lijke toestanden onder het oog zien
om tot verbetering te komen.
immssinq
(Adv. lngez. Med./
Baldadigheid van Haagsche jeugd
wordt bestreden.
Wethouder van Onderwijs richt zich tot het
personeel der scholen
Zooals indertijd reeds is bericht, heeft de
Haagsche politie een aantal maatregelen ont
worpen, welke ten doel hebben strenger
tegen de baldadigheid der jeugd op te treden
Teneinde tot een doelmatige bestrij
ding van de baldadigheid te geraken
.is naast extra-surveillance van de
politie en krachtiger optreden van haar
zijde tegenover de bedrijvers van straat
schenderij de medewerking van de ouders,
de hoofden van onderwijsinrichtingen en het
publiek onontbeerlijk.
In verband met het dringend verzoek
dat de hoofdcommissaris van politie tot de
leerkrachten der Haagsche scholen richtte er
waarbij daadwerkelijke medewerking bij de
ten uitvoerlegging der ontworpen maatrege
len werd gevraagd, heeft dc wethouder vat:
onderwijs, prof. ir. C. L. van der Bilt, zich
met een schrijven tot de hoofden van de
openbare en bijzondere inrichtingen van on
derwijs gericht, in welk schrijven den hoof
den der scholen wordt verzocht '->f>t nnriT
wijzend personeel met klem op dit belang
rijk punt te wijzen opdat het in het vervolg
bij voortduring zijn aandacht er aan zal be
steden.
UW EiCjEN
erFoom
Sluit een verzekering bij de Nationale
met uitkering op 65 jarige leeftijd.
Vraagt inlichtingen
LEVENSVERZEkERINq-BANk- RoTTERdAM
(Adv. lngez. Med.)
Moord te Merkelbeek oog niet
volledig opgehelderd.
Daderes geeft wel toe gevochten te
hebben.
Naar wij vernemen heeft de 64-jari-
ge huishoudster M. C. van H., bijge
naamd de „Heks van Merkelbeek", die
verdacht van moord op den 71-jarigen
landbouwer M. Buysens en diens 70-
jarige schoonzuster, M. Senden, door
de rechtbank te Maastricht tot vijf
tien jaar gevangenisstraf was veroor
deeld, welk vonnis door het gerechts
hof van den Bosch werd bevestigd
ten overstaan van den advocaat-ge
neraal van het Bossche gerechtshof,
Mr. H. W. Massink toegegeven, dat
zij met de vermoorde menschen ge
vochten heeft en dat zij den ouden
landbouwer een scheermes heeft ont
rukt, doch tenslotte wilde zij niet be
kennen den moord met opzet te heb
ben gepleegd.
Dergelijke verklaringen heeft zij
vroeger bij den rechter-commissaris
ook reeds afgelegd, doch later weer
ingetrokken. Van een volledige be
kentenis is ook nu geen sprake.
v Fortuin bracht geen fortuin.
De jeugdige bakkersknecht S. te Lindenheu-
vel onder de gemeente Geleen won dezer da
gen bij een voetbalpool een bedrag van ruim
6900 gulden. Een van zijn eerste daden was
het koopen van een nieuwe motorfiets met zij
span voor een bedrag van rond 1700 gulden.
Hiermede maakte hij Zaterdag een ritje naar
het in de nabijheid gelegen Urmond, waar
bij hij echter minder fortuinlijk was. Hij vloog
met zijn motorrijwiel over den kop en kreeg
daarbij verscheidene verwondingen, zij het
niet van emstigen aard. Erger was het gesteld
met zijn passagiertje, het ongeveer acht-jarige
zoontje van de familie O. D. K. te Geleen. Het
ventje werd ernstig gewond aan beide beenen,
waaiwan de pezen werden doorgesneden. Het
kind is opgenomen in 't ziekenhuis te Sittard.
Deze tegenslag is voor S. des te pijnlijker, aan
gezien er een kwestie is gerezen over de uit
betaling van het door hem gewonnen bedrag
met de betreffende maatschappij, welke tot
nu toe-nog niets heeft uitgekeerd.
Opwekking aan liet K. S. D.-fonds
mede te werken.
Radiorede van den hoofdinspecteur voor de
steunverleening.
In aansluiting aan de rede van den minister
van Sociale Zaken, prof. 'mr. C. P. M. Romme,
heeft de hoofdinspecteur voor de steunver-
leening, de heer G. W. F. van Hoeven, over
den K.R.O.-zender een rede gehouden over het
kleeding-, schoeisel- en dekkingsfonds voor
werkloozen.
In verband met de opmerkingen, die som
migen hebben gemaakt, dat onmogelijk ver
wacht kan worden, dat de ondersteunden en
te werk gestelden een kwartje van hun steun
of werkverschaffingsloon ter zijde leggen, wees
spr. er met nadruk op, dat dit door de feiten
weersproken wordt.
De minister heeft in zijn radiorede erkend,
dat er gevallen kunnen zijn, waarin het inder
daad onmogelijk mn°t worden geacht om zelfs
het geringe bedrag van 25 ct. te sparen, doch
dit betreft slechts speciale gevallen In het
algemeen zullen de betrokkenen wel zij
het met veel overleg een kwartje voor de
spaarregeling kunnen afzonderen.
De practijk het zijn dus geen onjuiste
veronderstellingen heeft aan de regeering
het bewijs geleverd, dat het mogelijk is. Het
geen zich in de practijk reeds geruimen tijd
heeft voorgedaan, weerlegt de meening van
hen. die een andere opvatting huldigen op af
doende wijze.
Spr. kan de verzekering geven, dat elke
cent, die in het fonds wordt gestort, aan de
gezinnen van dê werkloozen ten goede komt.
Voor de propaganda, welke ten behoeve van
het besproken doel van regeeringswege nog zal
worden gevoerd en welke binnen enkele dagen
aanvangt, is volkomen belangelooze medewer
king verkregen van het betrokken reclame
adviesbureau, den filmfabrikant, de bioscopen
en anderen. Noch voor deze propaganda,
noch voor administratiekosten behoeft dus
een cent uit het fonds te worden besteed.
Landgenooten, riep spr. uit. ik eindig in
vol vertrouwen, dat ge zult voldoen aan onzen
oproep: Hebt ge werk, helpt dan mee!
'Het gironummer is, zooals bekend. 141400)
Van Kamervoorzitter lot lid van
den Raad van State.
Brutale diefstallen van rijwiel-
belastingplaatjes.
Drie arrestaties te Groningen.
Het aantal rijwielbelastingplaatjes. dat den
laatsten tijd te Groningen wordt gestolen, is
zeer groot. De dieven gaan op hoogst brutale
wijze te werk en zij ontzien zich niet. om zoo
noodig de rijwiellantaarns of zelfs de ge-
heele fiets te ontvreemden.
De recherche ontving dan ook herhaaldelijk
klachten en zij greep op krachtdadige wijze in.
Het is haar thans tenslotte gelukt drie per
sonen te arresteeren. Het zijn de 25-jarige
B. H. auto-oppasser, de 21-jarige H. D., ven
ter en de 20-jarige W. C poelier, allen wo
nen te Groningen en geen onbekenden van
de politie.
De drie mannen zijn ter beschikking van
den officier van justitie gesteld, Het onder
zoek naar de diefstallen wordt met kracht
voortgezet. Er werden nog meer arrestat^os
verwacht
Mr. Aalberse volgt Mr. Romme als
Staatsraad op.
Slechts enkele dagen nadat het besluit ver
scheen, waarbij aan Mr. Romme vader
van den Minister van Sociale Zaken wegens
het bereikt hebben van den 75-jarigen leef
tijd ontslag als staatsraad werd verleend,
heeft Mr. Aalberse aan zijn mede-Kamer
leden een schrijven doen toekomen om hun
mee te deelen. dat hij als opvolger van den
heer Romme den Raad van State zal bin-
stappen en dus als voorzitter en lid van de
Tweede Kamer zal aftreden.
Verrassend is dit wel. Want toen hij nog
maar kort geleden opnieuw met het presi
dentschap belast werd, had vermoedelijk bij
kans niet één afgevaardigde kunnen droomen
dat de heer Aalberse hun zoo spoedig het
vaarwel zou toeroepen. In 1903 deed hij een
intrede in 's lands vergaderzaal, om slechts
een tweetal jaren (van 1916 tot 1918) het
politieke strijdperk ontrouw te zijn. In die
korte periode was hij hoogleeraar te Delft en
daarom had hij als Kamerlid bedankt. Van
1918 tot 1925 volgde dan echter een Minister
schap en van laatstgenoemd jaar af weer het
Kamerlidmaatschap. Toen in 1936 de dood
aan het presidium van Mr. Ruys de Beeren-
brouck een einde maakte, mocht Mr. Aal
berse het genoegen smaken zich voor het
Kamervoorzitterschap uitverkoren te zien,
waarmee hij meteen bevrijd werd van de waar
lijk niet gemakkelijke taak, die, sinds Nolens
aan zijn partij en aan ons land ontviel, op
's heeren Aalberse's schouders had gerust, te
weten de taak van voorzitter der R.K. Tweede
Kamerfractie.
Op 9 November hoopt hij nog eenmaal den
hamer in de Kamer te hanteeren, ten einde
nog als voorzitter afscheid van ons Lager
huis te nemen; den dag daarop vangt zijn
functie van lid van den Raad van State
aan.
De kans, dat Mr. Van Schaik ("van 1929
tot 1933 was hij het ook) opnieuw tot het
Kamerpresidentschap geroepen zal worden,
waardoor deze dus al heel gauw bevrijd zal
worden van zijn functie van fractieleider, is
vermoedelijk heel groot. En dan zal het waar
schijnlijk wel tusschen Mr. Teulings en Mr.
Dr. Deckers gaan, als de R.K. groep zijn
nieuwen aanvoerder zal hebben aan te wij-
zijn.
Als opvolger van mr. Aalberse als Kamer
lid komt op de R.K. lijst mr. E. G. M. Rool-
vink, te Almelo, voor.
Het Koninkliik Besluit betreffende de be
noeming van Mr. Aalberse zal in de Staats
courant van hedenavond verschijnen.
Den Haag,October 1937
Beste Mary,
Je schryft my,dat je
vindt, dat myn kinderen er
zoo flink uitzien en wil
ik Je het geheim daarvan
mededeelen.Ik geef ze n.l.
Draisma van Valkenburg's
levertraan, die ik in myn
Jeugd ook heb moeten ge
bruiken. Ik raad je daar
om aan, geef je kinderen
diezelfde levertraan, het
is een oud bekend merk.-
Veel liefs van je
liefh.
(Adv. lngez. Med.)
Tewaterlating van het m.s.
„Trafalgar".
Nieuw schip van de Noorsche reederij
Wilhelmsen.
Van een der hellingen van de werf der N.V.
Nederlandsche Scheepsbouw-maatschappij,
Amsterdam, is Zaterdagmiddag, precies 3 uur,
met gunstig gevolg het, voor de Noorsche
reederij „Wilh. Wilhelmsen in aanbouw zijnde
m.s. „Trafalgar" te water gelaten.
De reederij Wilhelm Wilhelmsen is geen on
bekende in ons land. In de Rotterdamsché
haven kent een ieder de keurige schepen van
deze reederij. met den witten band om den
zwarten romp, en den zwarten schoorsteen met
de twee witte banden, welke schepen daar ge
regeld komen laden en lossen.
Velen in Amsterdam zullen zich de m.s.
.Tricolor" en .Tarn" herinneren, die door de
zelfde reederij werden besteld bij de N.V. Ne
derlandsche Scheepsbouw-maatschappij in het
diepst van de depressie, toen er bijna geen
werk meer was. Door deze grodte opdracht
konden toen honderden arbeiders voor gerui-
men tijd weer aan den slag. En begrijpelijker
wijze was de Nederlandsche scheepsbouw-
industrie trotsch, toen het m.s. „Ticolor" op
een van zijn eerste reizen, tusschen Freemantle
en Duinkerken, de snelste bleek te zijn en de
Wool-derby won.
In November 1936 slaagde de Nederlandsche
Scheepsbouw-maatschappij erin weer op de
bouwlijst van deze reederij te komen, en kreeg
opdracht voor een enkelschroef motorpassa
giersschip. Het m.s.Trafalgar" is het resultaat
van deze belangrijke order, en mrs. Wilhelm
sen en capt. Wilhelmsen waren zelf aanwezig
toen hun schoondochter, mrs. Tom Wilhelm
sen. om 3 uur precies de laatste beletselen
wegnam, waarna het schip vlot van stapel
liep. Ook mr. Tom Wilhelmsen, die een be
langrijk aandeel heeft in de leiding van dit
grootsche reedersbedrijf, was aanwezig.
