*sw.
MEN SMULT.
DEKKERS
Bruinbrood
Franken S Broodfabrieken
Volkenbondshulp bij de bestrijding van
besmettelijke ziekten.
ttUEESV
WOE NSDAG 27 OCTOBER 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
2
De 11O. V. opent liet seizoen.
Met een Tsjechisch-Slowaakschen avond.
Vrijdag 29 October a.s. opent de H.O.V. haar
seizoen met een Tsjechisch-Slowaakschen
avond. Gastdirigent is de bekende Praagsche
dirigent Metod Vymetal. Als solist treedt op
Henk van Wezel, die het cello-concert van
Dvorak za! voordragen. Ook het verdere pro
gramma. is geheel gewijd aan Tsjechische
muziek, alle werken hiervan gaan in eerste
uitvoering. Smetana is vertegenwoordigd met
Sax-ka, een der zes symphonische gedichten
uit de cyclus Ma Vlast, waarmee hij op zoo'n
treffende wijze aan de schoonheid en den
roem van zijn Vaderland hulde bracht Van
Fibich. den romantischen tijdgenoot van
Dvorak, brengt Vymetal de ouverture „Een
nacht in Karlstein". terwijl verder nog Novak
met een serenade en Pischa met een suite op
het programma voorkomen.
Alles bij elkaar belooft de avond een fees
telijke opening van het seizoen te worden. De
Tsjechische gezant zal het concert met zijn
tegenwoordigheid vereeren.
WERELDSPAARDAG.
In ons blad van Dinsdag is vermeld, dat het
gebouw van de Nutsspaarbank te Haarlem 1
jaar in gebruik zou zijn. Men zal echter be
grepen hebben, dat dit 11 jaar moet zijn.
FILMAVOND.
De vereeniging ter bevordering der aqua
rium en terrariumkunde „De Natuur" organi
seert Dinsdagavond 2 November een bijeen
komst in Rest. Bolwerk.
De bondsvoorzitter, de heer Dr.. L. v. d.
Perk zal films en lichtbeelden vertoonen.
O.m. zal de film „Forellen-kweek" worden
vertoond.
VEREENIGING VOOR PAEDAGOGIEK.
Voor de afd. Haarlem en Omstreken van de
Vereeniging voor Paedagogiek zal in de Aula
van het Kennemer Lyceum dr. H. K. E. de
Jong op 28 October a.s. een voordracht hou
den over het onderwerp: „Parapsychologie".
Zooals bekend, is het doel van de Vereeni
ging voor Paedagogiek de paedagogiekkennis
van hen die onderwijs geven, op breeder basis
te plaatsen, de belangstelling warm te hou
den, den studiezin te stimuleeren en te
richten.
FRYSK SELSKIP „GYSBERT JAPICX".
Het experiment, zooals de voorzitter, de
heer Metz, Dinsdagavond de uitvoering van
het Friesche Zangkoor der Haarlemsche
„lansljue" noemde, is uitstekend geslaagd.
In het algemeen houden de Friezen van
meer variatie, dan thans geboden werd, b.v.
een klein tooneelstukje als afwisseling van
het muzikale en vocale programma. De op
komst was aanmerkelijk geringer, dan wij
gewend zijn, een bewijs, hoe moeilijk met
traditie gebroken wordt. De thuisblijvers mo
gen spijt hebben, want wat ten beste werd
gegdfren, was meer dan bevredigend, soms
zelfs uitmuntend dilettantenwerk. Vooral
het zangnummer na de pauze. „Maitiids-
nacht", tekst van het bestuurslid, den heer
A. de Groot en .getoonzet door J. Paardekoo-
per, verwierf een dankbaar applaus wat wel
grootendeels bestemd geweest zal'zijn voor
de solisten, mevr. j. Westra en den heer |G.
Damstra. Ook de „Sinnekantate" van den
heer de Groot op muziek van Mozart heeft
groot succes gehad. Bovendien werden nog
twee nummers ten gehoore gebracht, „Sigeu-
nerlibben" van S. de Vries en „Sneintomoam"
door mej. J. Schoppen, welke eveneens met
groote aandacht werden aangehoord.
De dirigent van het koor, de heer J. Post,
heeft eer gehad van zijn werk en hem is aan
het einde van den avond door den voorzitter
hartelijk dank betuigd, niet alleen voor den
nu opgeleverden arbeid, doch ook voor zijn
voortreffelijke leiding van de zangers in het
algemeen.
Dat het g'ebodene zoo goed tot zijn recht
kwam, is voor een zeer belangrijk deel te
danken geweest aan het trio van Haarlem's
Salonorkest, dat de begeleiding voor zijn re
kening had genomen: het kunstzinnige drie
tal heeft zich op lofwaardige wijze van deze
taak gkweten en is dankbaar toegejuicht,
vooral na „Ut it Sketsboek" van Schubert.
De zael luisterde in gespannen aandacht.
Alles bijeen genomen, is het begrijpelijk,
dat de voorzitter straalde van genoegen,
toen hij (het was ondertusschen laat ge
worden) de vergadering sloot over zijn „ex
periment" behoeft hij geen berouw te heb
ben.
Rest nog te vermelden, dat de heer J. de
Jong. die een paar voordrachten zou houden,
slechts ten halve in zijn voornemen is ge
slaagd. hij moest ditmaal voor den heer
Post de vlag strijken.
SITTERS EN VAK DER KRR
SCHOTERWEG 1, TELEFOON 16659.
(Adv. Ingez Medj
ACENDA.
Heden:
WOENSDAG 27 OCTOBER
Statenzaal Prinsenhof: Vergadering van
den gemeenteraad, 1.30 uur.
„De Kerkuil". Nieuwe Gracht 23: Schilde
rijententoonstelling Eekman.
Palace Filmac: 11—5 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Frans Hals Theater.' „Zeven oorvijgen"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: Nancy Steele wordt ver
mist", T— en 0.15 uur.
Rembrandt Theater: Mariene Dietrich in
„Gravin Alexandra", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Tarzan's vlucht".
2.30, 7 en 9.15 uur.
Cineone Theater: „Avonturen in Polen",
doorloopende voorstellingen van 1.30—5.30
en 7—11 uur. Toegang boven 14 jaar.
Teyler Museum. Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
DONDERDAG 28 OCTOBER
Stadsschouwburg: Liederenavond van
Lietje Vliet. 8.15 uur.
BroederkerkDs. B E. J Bik, 8 uur.
Remonstrantenkerk: Ds. H. Dorgelo, 8.15 u
Palace Filmac: 11—5 uur* Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
Heemstede: Raadsvergadering in het
Raadhuis. 8 uur.
Gepensionneerden procedeeren
tegen de spoorwegen.
Kan op vrij vervoer beknot worden?
Dinsdag zijn voor de civiele Kamer van
de Utrechtsche rechtbank de pleidooien ge
voerd in de eerste zaak die door den Bond van
Gepensionneerden bij de Ned. Spoorwegen
tegen de Ned. Spoorwegen is aanhangig ge
maakt. Bij dit proces gaat het om de al of
niet rechtmatigheid van de intrekking van
het vrije vervoer van de gepensionneerden.
Mr. v. d. Berg, die het standpunt van den
Bond verdedigde, betoogde, dat het hier gin^
om een onaantastbaar verkregen recht. Het
verleenen van vrij vervoer is nooit als een ge
schenk beschouwd en steeds werd er rekening
gehouden bij de vaststelling der salarissen.
Zooals een dienstbode salaris ontvangt en
daarnaast kost en inwoning krijgt, zoo had
ook een ambtenaar van de Nederlandsche
spoorwegen een salaris, plus vrij vervoer.
Spreker wees in dit verband nog naar een
arrest van den Hoogen Raad in 1926, waar
bij als juist erkend wordt, dat een spoorweg
ambtenaar van zijn recht op vrij vervoer in
komstenbelasting betaalt.
Het standpunt van de maatschappij was
dit, dat het eenzijdige recht tot wijziging
van de bepalingen bij de wet van 1907 zou
zijn verkregen.
De maatschappij ontkent het recht op vrij
vervoer, dat alleen zou gelden volgens het oude
artikel 85 van heet R.D.V., (Reglement
Dienst Voorwaarden), dat echter niet meer
geldig is. Geeft het R.D.V. aan gedaagde het
recht, de eenmaal verkregen voordeelen te
niet te doen? Naar pleiters meening niet.
Wijzigingen worden immers alleen voor het
personeel verbindend verklaard. Nu beweren
de Spoorwegen, dat dit ook geldt voor de ge
pensionneerden. Pleiter noemde dit een ab
surde stelling, aangezien op verschillende
plaatsen van hoofdstuk 2 van het R.D.V. valt
aan te wijzen, dat dit zeer kennelijk alleen
geldt voor actief dienstdoend persöxxeel. Bo
vendien moeten de gepensionneerden bun
exemplaar inleveren bij pensioen.
Pleiter citeerde een brief van de Spoorwegen
zelf aan den Bond van Gepensionneerden,
waaruit blijkt, dat de directie van de Spoorwe
gen de gepensionneerden niet beschouwd als
personeel en van personeel is juist in het
R.D.V. telkens sprake.
Namens de Ned. Spoorwegen sprak vervol
gens mr. Wijckerveld Bisdom uit Den Haag.
die er op wees, dat er 18.000 gezinsleden,
dén zijn, bovendien nog 12.000 gezinsleden,
die van het vrij vervoer gebruik maken. Wan
neer ze gemiddeld tien maal per jaar reizen,
den hebben de spoorwegen 300.000 reizigers,
die zij voor niets moeten vervoeren. Men
heeft dit gecontroleerd en daarbij is bijv. ge
bleken, dat op een zomer-Zondag naar Zand-
voort onder de 25.000 reizigers 1500 vrije ver
voeren waren. Op Kerstdagen en andere feest
dagen waarop het treinenvervoer toch al
zwaar belast was, werd eveneens druk ge
bruik gemaakt van vrij vervoer. Deze toe
stand achtte de directie onjuist. Bovendien
heeft zij thans berekend, dat zij f 1.400.000
per jaar meer zal innen bij het systeem van
betalen van halve bedragen en vergoedingen.
Er is de laatste jaren zeer ernstig bezuinigd
bij de spoorwegen op de loonen en het vrij
vervoer van het actieve personeel. Bovendien
werden ook de pensioenen gekort. Het is
niet meer dan billijk, dat nu ook het vrij ver
voer van de gepensionneerden aan, .bepgrking
onderhevig werd. Pleiter bestreed ook, dat
voor gepensionneerden geen .wijzigingen in
het reglement zouden gelden.
HERDENKING DER RUSSISCHE
REVOLUTIE.
Door het partij-bestuur der R.S.A.P. is be
sloten, om op Zondag 7 November, de Rus
sische Revolutie te herdenken, Door den
heer H. Sneevliet zal gesproken worden over
„Rusland van heden en de Revolutie van
1917". Medewerking wordt verleend door
Marie Hamel, declamatie, terwijl verder het
Hollandsch a Capellakoor, dirigent Joh. F.
Keja zal medewerken.
De bijeenkomst vindt plaats in Ibeide zalen
van Bellevue te Amsterdam.
Door de afdeeling Haarlem wordt deelge
nomen, door middel van een 'fietstocht en
goedkoope reisgelegenheid met den trein.
EXAMENS STENOGRAFIE GROOTE"
EN TYPEN,
Op de op 16 en 20 October j.l. gehouden
examens van de Federatie voor Stenografie
..Groote" te Den Haae en Amsterdam, slaag
den de volgende leerlingen van mevr. B.
Elling—Beeldman te Haarlem.
Machineschrijvenaangemeld 6 en ge
slaagd 6. de dames N. C. Heijblok. A. Frazel,
B. Klos. T. Huizinga, A. Weller en W. Jacobs.
Stenografie Engelsch 100 woorden: aange
meld 4 en geslaagd 4. de dames V. Hinze, C.
M. Schoen, W. Spronck en de heer S. dè
Back.
Stenografie Duitsch 100 woorden: aange
meld 1 en geslaagd 1, mej. J. A. H. M. Tapke
Lokenberg.
Stenografie Nederlandsch 130 woorden, de
dames T. Ponfoort. C. P. Esselman, V. Hinze
en de heer S. de Back.
ZILVEREN JUBILEUM AFD. HAARLEM
S. O. V.
Men schrijft ons:
Vrijdag -26 November zal het 25 jaar ge
leden zijn. dat de afdeeling Haarlem van de
S. O. V. i Vereeniging van Geheelonthouders
onder Nederlandsch Spoor-, Tram-, A.T.O.-
en Van Gend en Loospersoneel werd opge
richt. In de spoor- en tramwegkringen als
S.O.V. geen onbekende, heeft deze afdeeling
veei waardeering ondervonden, zoowel van
de directie, chefs als overig personeel. Zij
heeft al heel wat propaganda gemaakt voor
gpv^pionthoudHig ond°r het snelverkeer.
Haar vertegenwoordigers maken deel uit
van diverse onthoudersvereenigingen, Het zal
dan ook op 26 November voor de afdeeling
een feestdag zijn. Des middags wordt een re
ceptie gehouden in Zang en Vriendschap,
waar 's avonds ook aan de leden en genoo-
digden een feestavond wordt aangeboden.
Des avonds te 19 uur zal door de muziek
vereniging „Excelsior" een serenade worden
gebracht achter het station. Hierna wordt
een muzikale wandeling gemaakt naar de
Groote Markt.
PADDENSTOELEN-EXCURSIE
Op Zondag 31 October a.s. zal onder des
kundige leiding van leden der Nederland
sche Mvcologische (paddenstoelkundige)
Vereeniging. een paddenstoelen-excursie van
P'ergen naar Schoorl worden gemaakt, be
stemd voor niet-leden, waarop een ieder, die
zich voor paddenstoelen Interesseert, welkom
is. Na afloop hiervan zal een korte lezing
worden gehouden aan de hand van het ge
vonden materiaal door mej. Akke de Vries.
IMITATIE HOORNEN BRILLEN
W. KUIPERS Zn.
Opticiens.
ZIJLSTRAAT 97.
(Adv. Ingez. Med.)
VAN
W«SU*VOiDIAW»
\kaaqt bi aa/i Uw (xxkksr
DEKKER'S „ROGGO" blank gesneden
roggebrood kost8 ct. per pakje.
aüv. ingez. Med.j
De Bilt voorspelt:
Meest matigen Zuidoostelijken tot Oos
telijken wind, half of zwaar bewolkt tot
betrokken, waarschijnlijk eenigen regen
vooral in het Zuidwesten, iets kouder.
BAROMETERSTAND.
Hoogste 769.5 m.M. te Reval.
Laagste 747.5 m.M. te Jan Mayen.
De minima van het depressiegebied in het
Noorden vulden snel op. Dat in het Zuidwes
ten ligt thans over de Golf van Biscaye en het
Kanaal en is eveneens opgevuld. Zoowel in het
Westen als in het Oosten steeg de luchtdruk
sterk. De voor van lagen luchtdruk van de
Poolzee tot ver in het Zuiden is naar het
Oosten verplaatst en ligt thans over de Noord
zee en West-Frankrijk. De warmte aan haar
Oostzijde is nog toegenomen en de atmosfeer-
temperatuur is die van warme zomerdagen
(boven Soesterberg op 340 meter hoogte 20,6
graden Celsius, boven Kiel op 300 meter
hoogte 23,6 graden.)
Boven de zwakke grondwinden waaien zeer
krachtige bovenwinden. De groote warmte
reikt in Scandinavië tot binnen den Pool
cirkel. Haparanda meldt een temperatuur van
meer dan twaalf graden boven normaal. Aan
de Oostzijde der Noordzee en in het geheele
Westen is de temperatuur zeer laag. Op IJs
land melden alle stations vorst en ook in Ier
land en Schotland waren de ochtendtempera-
turen onder het vriespunt. In Frankrijk en
Engeland vielen zeer zware regens, langs de
kust van de Golf van Biscaye plaatselijk meer
dan veertig millimeter.
Het is te voorzien, dat het gebied van
warmte zich geleidelijk naar het Oosten
zal terugtrekken en dat in onze omge
ving de afkoeling zich spoedig zal doen
bemerken en waarschijnlijk met regen
gepaard zal gaan.
BAROMETERSTAND
Hedenmorgen 10 uur 755 m.M.
Stand van gister 749 m.M.
Neiging; Vooruit.
Opgave van:
CAREL v. HUIZEN, Opticien
KI.-Houtstraat 13 Tel. 14112
HOOG WATER TE ZANDVOORT
Donderdag V.riï. lo.04' uur; n.rri. 22.43"üur.
Strand .berijdbaar van .15.00—20*45.- uur.
Belangrijke telefoonnummers:
Politie: 11850.
Brandweer: 15333.
Ongevallendienst (Brandweerkazerne)
Ged. Oude Gracht: 14141.
Franken
bakt
Allinson-
Brood
Er wordt heel veel bruin
brood gebakken, dat er
gröuw en groezelig uit
ziet en niet lekker
smaakt. Bruinbrood van
fijne kwaliteit en op de
juiste wijze bereid, is
aangenaam van kleur en
aangenaam van smaak.
Systeem Dr. Allinson
wordt van allerbeste
Zeeuwsche tarwe be
reid, de tarwe wordt
voor de bereiding heel
b ij z o n d e r gereinigd,
daardoor is de kleur
van het brood zoo mooi
Haarlem, H'stede, Bl'daal RHB
(Adv. Ingez. Med.)
A. M. Verkerk.
Op 58-jarigen leeftijd is overleden de heer
A. M. Verkerk, die tot 1 November 1932 con-
cierge-bode van het Palels van Justitie alhier
was; met ingang van genoemden datum werd
hij wegens gezondheidsredenen gepensio-n-
neerd.
Nadat de heer Verkerk eerst in Marine-
dienst was geweest, werd hij hulpbesteller bij
de Posterijen en daarna hulpbode bij het ge
rechtsgebouw, waar zijn vader concierge-bode
was. In 1917 na het overlijden van zijn
vader, werd hij diens opvolger.
De overledene was bij de Rechtbank zeer
gezien om zijn bereidwilligheid en nauwge
zette plichtsbetrachting: bij zijn 121/2-jarig
jubileum viel hem Indertijd een hartelijke
huldiging ten deel. Hij was een rondborstig
man, die bovendien beschikte over een flinke
dosis humor.
De begrafenis is bepaald op Donderdag a.s.
te 12 uur op de Alg. Begraafplaats aan den
Vergierdeweg.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM.
10.15 uur.
Londen 8.95 5/8
Berlijn 72.54
Parijs 6.03
Brussel 30.50J/4
Zwitserland 41.69.
New York 1.80 7/8
CHRISTEN VROUWENBOND.
De afd. Haarlem en Omstreken van den
Ned. Christen Vrouwenbond zal een Oekraïne-
avond houden op Maandag 1 November in
het gebouw van de Haarlemsche J. M. V.
(aan de Lange Margarethastraat).
Het rapport van dr. Rajcliman over de dreigende
gevaren in en uit China. Plan van het hygiënische
Volkenbondscomité voor de meest doeltreffende
besteding der twee millioen Zwitsersche frankendie
de Volkenbondsvergadering voor dit doel bewilligde
GENèVE, October 1937.
(Van onzen correspondent).
TWEE millioen Zwitsersche franken te
verdeelen! Op het eerste gezicht
schijnt dit geen bijzonder onaange
name taak. Doch de leden van het
hygiënische Volkenbondscomité, die hier deze
week bijeen waren, om aan de financieele
controlecommissie van den Volkenbond een
precies plan voor te leggen, hoe de door de
Achttiende Volkenbondsvergadering bewil
ligde twee millioen franken het meest doel
treffend in den strijd tegen de besmettelijke
ziekten in China zouden kunnen worden be
steed, zaten menigmaal met de handen in
het haar en slaakten diepe zuchten, als tel
kens en telkens weder hun rekensom niet
uitkwam, omdat zij de maximum-grens van
twee millioen opnieuw overschreden had!
Somtijds vroegen de hygiënische Volken
bondsdeskundigen zich af, of de Volken
bondsvergadering hen niet voor een onmo
gelijke taak geplaatst had door hun de op
dracht te verstrekken een „doeltreffend" ge
neeskundig hulpplan voor China uit te wer
ken, dat echter in geen geval de twee mil
lioen Zwitsersche franken zou mogen over
schrijden. Twee millioen is stellig een mooi
bedrag, doch China is een reusachtig rijk,
waar millioenen burgers thans gevaar loopen
het slachtoffer van de een of andere be
smettelijke ziekte te worden! Het hygiëni
sche Volkenbondscomité, in welks midden tot
aller vreugde zijn bijna 80-jarige ondervoor
zitter, onze landgenoot dr. N. M. Josephus
Jitta, in volle geestelijke frlschheid weder
aanwezig was, nadat een lichte ongesteld
heid hem een jaar lang uit Genève verwij
derd had gehouden, heeft desniettemin ge
meend met goed geweten aan de opdracht
der Volkenbondsvergadering gevolg te mo
gen geven. Benijdenswaardig zal de taak
der mannen, die weldra naar China ver
trekken zullen, stellig niet zijn. Doch het
scheen aan het hygiënische comité toch vol
strekt niet ondenkbaar, dat zij bij de ver
vulling van hun overweldigend zware taak,
leiding gevend aan duizenden goedwillende
Chineesche medewerkers, tot zegenrijke re
sultaten zullen kunnen komen. In ieder ge
val. ook de hygiënische Volkenbondsdeskun
digen waren van oordeel, dat de door de
Chineesche regeering met zooveel aandrang
van den Volkenbond verzochte geneeskun
dige hulpactie niet zal mogen achtex-wege
blijven. Vooral het tijdig en op groote schaal
treffen van voorbehoedende maatregelen
tegen het dreigende besmettingsgevaar zal
aan de Chineesche bevolking onschatbare
diensten kannen bewijzen.
vereenkomstig den wensch van den C-hi-
neeschen vertegenwoordiger dr. Hoo zal de
Volkenhondsactie voornamelijk op den strijd
tegen de. besmettelijke ziekten in vijf bijzon
der bedreigde Chineesche provincies (Shensi,
Hoepei. Kiangsu, Kiangsi, Kwang-Tung) ge
richt zijn. Drie groepen buitenlandsche des
kundigen zullen voor dit doel naar China
worden gezonden. Iedere groep zal bestaan
uit een buitenlandschen „commissaris", be
last met de leiding van den strijd tegen de
besmettelijke ziekten, een buitenlandschen
ingenieur van den gezondheidsdienst, éen
buitenlandschen bacterioloog en een buiten
landschen chirurg. In het geheel zullen
dus twaalf buitenlandsche deskundigen uit
gezonderd worden. Het zullen voornamelijk
Engelse-hen zijn, die hetzij in China zelf,
hetzij in Britsch-Indië reeds ervaring bij de
bestrijding van besmettelijke ziekten hebben
opgedaan. Ieder dezer drie groepen zal voor
zien worden van de noodige middelen van
snelle verplaatsing, zooals automobielen,
ambulancewagens en lichte lastwagens, ter
wijl zij voorts in het bezit zullen worden ge
stéld van het noodige materiaal, om in ge
val van nood isoleer-barakken te kunnen op
richten, om de lijders aan besmettelijke ziek
ten af te zonderen en te verplegen. Het is
vooral met het oog op deze taak, dat inge
nieurs van den gezondheidsdienst met de ge
neeskundigen mede naar China zullen wor
den gezonden. De Chineesche regeering. die
natuurlijk het oppergezag ook over deze bui
tenlandsche hulptroepen zal verkrijgen en
hun het terrein van werkzaamheid zal heb
ben aan te wijzen, zal zorg dragen voor on
dergeschikt Chineesch personeel in ruimen
getale.
Hp waalf buitenlanders in een geweldig reu-
JL zenrijk als China, om namens den Volken
bond de daadwerkelijke leiding in den strijd
tegen het gevaar van massa-epidemieën op
zich te nemen! Angstwekkend en beklemmend
moet de hun toevertrouwd wordende taak
dezen deskundigen wel toeschijnen! Doch be
halve honderden Chineesche medewerkers
zullen zij als bondgenooten hebben honderd
duizenden voorbehoedende geneesmiddelen,
in het bijzonder inentingsstof. om de Chi
neesche bevolking immuun te maken tegen de
gevaren van cholera en pokken. De leden van
het hygiënische Volkenbondscomité huldi
gen de opvatting, dat de Volkenbondsactie
vooral van preventieven (verhoedenden)
aard zal moeten zijn. Indien een cholera-,
pest- of pokken-epidemie werkelijk onder een
groot deel der Chineesche bevolking zou
uitbreken, dan zou de strijd daartegen vrijwel
hopeloos zijn, tenzij nog gansch andere geld
middelen ter beschikking zouden staan als de
twee millioen Zwitsersche franken van den
Volkenbond! De Volkenbondsactie zal dus
vooral erop gericht moeten zijn het uitbre
ken van besmettelijke ziekten zooveel moge
lijk te verhinderen en in ieder gevgl ertoe bij
te dragen, dat, indien een epidemie ondanks
alle pogingen in deze richting toch zou uit
breken, de bevolking door tijdige inenting en
andere voorzorgsmaatregelen zooveel mogelijk
immuun tegen de ziekte gemaakt zal zijn.
Daarom meenden de hygiënische deskundi
gen, dat dringender nog dan een zeer zeker
wenschelijke vermeerdering van het aantal
naar China te zenden buitenlandsche des
kundigen geacht moet worden te zijn de zen
ding van ean reusachtig aantal geneesmid
delen, vooral van voorbehoedenden aard.
]Tn een rapport van de hygiënische Volken-
''•bondsorganisatie, wier directeur dr. L.
Rajcliman (Polen) herhaaldelijk in de laat
ste jaren een langdurig persoonlijk bezoek
aan China gebracht heeft en dus goed van
den gezondheidstoestand en de dreigende ge
varen op de hoogte is, is vooral de aandacht
gevestigd op het ontzettende gevaar, dat bij
het begin van het warmere jaargetijde, in
het voorjaar van 1938. de Chineesche lande
lijke bevolking bedreigen zou, indien dan
tengevolge van den oorlog de massa-verplaat
sing van tienduizenden, ja honderdduizenden
vluchtelingen zouden voortduren. Deze onge-
lukkigen, door hun ellende verzwakt en zonder
weerstandsvermogen, zouden dan niet alleen
zelf snel de prooi worden van een begin
nende cholera-, pokken- of typhus-epidemie,
doch zij zouden, indien zij van Noord-China
naar Midden- of Zuïd-China zouden worden
voortgedreven, tevens dood en verderf bren
gen onder de landelijke bevolking van deze
Chineesche gebieden, die over het algemeen
nog niet immuun tegen deze besmettelijke
ziekten gemaakt zijn.
Wat het pestgevaar betreft, hieromtrent
heeft het rapport van dr. Rajchman gewezen
op de volstrekte noodzakelijkheid van de
handhaving van een strengen quarantaine-
dienst. om een uitbreiding der pest-besmetting
langs den zeeweg tegen te gaan. Indien dê
quarantainedienst normaal zal blijven werken
dan schijnt geen ernstig gevaar te bestaan,
dat een pest-epidemie als rechtstreeksch ge
volg van den oorlog of van de verplaatsingen
van honderdduizenden vluchtelingen zou
ontstaan.
De Chineesche vertegenwoordiger dr. Hoo,
wiens wenschexxomtrent den aard der Vol
kenbondsactie grootendeels in het plan van
het hygiënische Volkenbondscomité zijn
overgenomen, heeft in zijn verklaringen voor
al op grooten spoed bij de hulpverleening
aangedrongen. Hij gevoelde zich verplicht ter
toelichting van zijn spoedaandrang mede te
deelen, dat de aanwezige geneesmiddelen-
voorraad in China in de afgeloopen maanden
reeds zeer aanzienlijk geslonken is en dat
thans nog hoogstens voor drie maanden ge
neesmiddelen in China aanwezig zijn. Met
groote instemming vernam dr. Hoo dan ook,
dat reeds aanstaanden Maandag de finan
cieele controlecommissie van den Volkenbond
bijeen zal komen, om het plan van het hygië
nische Volkenbondscomité vooral in financieel
opzicht grondig te bespreken. Mocht de com
missie daarbij van meening blijken te zijn,
dat het plan inderdaad uitzichten op doeltref
fendheid biedt en deix Volkenbond in geen
geval meer dan twee millioen franken kos
ten zal, dan zal reeds heel spoedig daarna de
verwezenlijking van het geneeskundige bij
standplan van den Volkenbond kunnen be
ginnen. Op Vrijdag 1 October eerst heeft de
Volkenbondsraad op verzoek van de Chinee
sche regeering aan de Volkenbondsvergade
ring in overweging gegeven een Volkenbonds
actie voor de bestrijding der besmettelijke
ziekten in China goed te keuren en daarvoor
een aanzienlijk crediet op de Volkenbonds-
begrooting uit te trekken. Binnen drie weken
zal waarschijnlijk reeds het geheele twee-
milliöenenplan in bijzonderheden zijn opge
steld en door het daarvoor aangewezen Vol-
kenbondsorêaan zijn goedgekeurd. Wij heb
ben hier een voorbeeld van bekwamen spoed,
zooals de Volkenbondsmachine helaas slechts
zelden te zien geeft!
B. DE JONG VAN BEEK EN DONK.
tl'JMNCENJ
HOLLAND—AMERIKA LIJN,
Veendam, 26 v. N.-York te Rott.
Drechtdijk, Vanc. n. Rott. 25 te Ls Angeles.
Blommersdijk, 24 v. Rott. te N.-Orleans.
Lochkatrine, Vancouver n. Rott. 22 te Seattle
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Bloemfontein, 25 v. Hbg. te Amsterdam.
Jagersfontein (uitr.) 24 v. Dakar.
Nijkerk, 23 v. Beira n. Rott.
HOLLAND—AUSTRALIë LIJN.
Aagtekei'k (u.) p. 25 Perim.
Almkerk (t.) 26 te Antw.
HOLLAND—OOST AZIë LIJN.
Meerkerk (t.) p. 26 Gibraltar.
HALCYON LIJN.
Vredenburg 26 van Narvik te Vlaardingen.
Stad Maassluis, 24 v. Vlaard. te Pto. Ferajo
voor Morphoubaai.
Stad Haarlem, Pto. Ferrajo n. Odessa 25 v.
Stamboul.
Stad Amsterdam, vertr. 27/28 v. Velsen, n.
Rott./Vlaard.
Stad Zaandam, Oxelos n. Vlaard 27 (4 n.m.)
Hk. v. Holland verw.
Maasburg. 26 v. Vlaard. n. Narvik.
Rozenburg, Vlaard. n. Lorient p. 25 Beachy
Head.
Stad Schiedam, Vlaard. n. Pto Ferrajo p. 25
Beachy Head.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Vesta, 26 v. Susa te Algiers.
Ariadne, 26 v. Kopenh. n. Gdynia.
Stuyvesant, 26 v. Paramaribo n. Amst.
Achilles, 26 v. Patras te Piraeus.
Berenice, 25 v. Oran n. Malta.
Ceres, 25 v. Rotterdam n. Algiers.
Fauna, 25 v. Candia te Calamata.
Nereus, 25 v. Konenhagen n. Stettin.
Rhea, 25 van Tunis n. Lissabon.
Tiberius, Rott. n. Napels p. 26 Ouessant.
Breda, Amst. n. Chili p. 24 Beachy Head.
Euterpe, Amst. n. Bordeaux p. 25 Ouessant.
Ganymedes,26 v. Vigi n. Amst.
Mars, 26 v. Haidar Pascha te Catania.
Saturnus, 26 v. Rott. te Genua.
Ulysses, Varna n. Antw. p. 26 Gibraltar.
Venezuela, 26 v. Barbados te Amst.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Baloeran (uitr.) 26 te Singapore.
Weltevreden (uitr.) 26 v. Londen.
Kedoe (uitr.) p. 26 Pt. de Galle.
Soekaboemi (th.) p. 25 Perim.
Slamat, 26 v. Batavia te Rott.
Willesden, 23 v. Macassar xx. Rott.
Sibajak (u.)26 v. Gibr.
Buitenzorg (u.) 26 v. Rott.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
Alwaki, 24 v. B. Ayres n. Rott.
Alcyone (th.) p. 25 Madeira.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
Peisaxider, Batavia n. Liverpool 25, 800 mijl
vaxi Land's End.
Clytoneus, 24 v. Batavia te Lvp.
Protesilaus, 24 v. Rott te Kobe.
Phrontis. Batavia n. Amst. p. 25 Prawle
Point.
Rhesus, Batavia n. Liverpool 25 v. Colombo.
Bellerophon, Rott. n. Japan 24 te Hongkong.
City of Pittsburg, Japan n. Rott. 24 van
Manilla.
Glenaffaric, Dairen n. Rott. 24 van Penang,
Menestheüs, 22 v. Yokohama n. Rott.
