JAPAN IS ZICH GEEN VER
DRAGSSCHENDING BEWUST
Nazi-Duitschland herdenkt den
9den November.
N'
Tien dooden bij
vliegramp in
Duitschland.
Thijs Ijs in het bosch van-hou-je-maar-stil
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1937
HAARDEM'S DAGBEAD
4
China's uitdagend optreden dwong Japan
tot zelfverdediging".
De Japansche minister van Bui-
tenlandsche Zaken heeft, naar wij
reeds gemeld hebben, den Belgischen
ambassadeur te Tokio Bassompierre
een nota overhandigd, waarin Japan
de tweede uitnoodiging van de con
ferentie te Brussel afwijst.
De ontvangst van de Belgische nota van
7 November, inzake de conferentie van Brus
sel wordt bevestigd. Het volgende is er verder
aan ontleend: „Terwijl zij verheugd is ken
nis te nemen van de meening van de deel
nemende mogendheden, uiteengezet in de
Belgische nota betreurt de keizerlijke re
geering dat deze meening na zorgvuldige
overweging niet voldoende is om haar te be
wegen haar inzichten en haar politiek,
welke duidelijk uiteen zijn gezet in het. laat
ste antwoord van 27 October, en in haar
openlijke verklaring op dien datum, te wij
zigen. De deelnemende mogendheden stellen
vast, dat zij bereid zijn vertegenwoordigers
van een beperkt aantal mogendheden aan
te wijzen, die van gedachten kunnen wisse
len met een of meer vertegenwoordigers van
Japan binnen het kader van het negenmo-
gendheden verdrag en in overeenstemming
met de voorschriften hiervan, de keizerlijke
regeering is evenwel diep overtuigd, dat haar
huidige optreden een verdediging is, welke
Japan is opgedrongen door de uitdaging van
China en dus niets te maken heeft met het
negen mogendheden verdrag en dat er dus
geen reden is voor het bespreken over de
toepassing van dit verdrag.
Het is voor haar zeker onmogelijk de uit-
nooiging te aanvaarden tot de conferentie,
die Japan van verdragsschending heeft be
schuldigd.
Aangezien de huidige toestand een gevolg
Is van de bijzondere toestanden in Oost-Azië.
kan een goede oplossing alleen tot stand ko
men door onmiddellijke besprekingen tus-
schen de beide betrokken partijen. De keizer
lijke regeering is verder vast overtuigd, dat
een poging om te onderhandelen in het ka
der van een gemeenschappelijk organisme,
zooals de huidige conferentie, alleen de ge
voelens van beide volken zou prikkelen en
het tot stand komen van een goede oplossing
zou hinderen.
De keizerlijke regeering zou verheugd zijn.
Indien de mogendheden deze meening zou
den eerbiedigen en zoo zouden bijdragen tot
het stabiliseeren van Oost-Azië, op een wijze,
welke in overeenstemming is met de werke
lijkheid. De mogendheden, welke deelnemen
aan de conferentie stellen vast. dat alle mo
gendheden belangen hebben in het Verre
Oosten, welke bedreigd worden door de hui
dige vijandelijkheden en dat de geheele we
reld met belangstelling ziet, welken terugslag
deze vijandelijkheden hebben op den vrede
en de veiligheid van de gemeenschap der
volken. In verband hiermede wil de keizer
lijke regeering er nogmaals de aandacht op
vestigen, besluit de nota. dat uit haar ver
klaringen duidelijk is gebleken, dat zij alles
doet, wat in haar macht is om de rechten
en belangen van de vreemde mogendheden
in China te eerbiedigen en dat zij een vrede
in Oost-Azië tot stand wil brengen door een
bevredigende oplossing van het huidige ge
schil.
Zekere berichten uit Brussel meldden giste
ren. dat Japan bereid zou zijn een bemiddeling
te aanvaarden van de Amerikaansche regee
ring, door tusschenkomst van haar ambassa
deur te Tokio.
De japansche ambassadeur te Brussel heeft
op een vrtag van den correspondent van Havas
dit gerucht echter tegengesproken.
Rusland
Rillerig-Kou gevat?
Neem 'n „Mijnhardtje"
Onfeilbaar by kou en or iep, hoofdpijn, kiespijn,
ucnuwpijnen, spit, spierpijn, rheumatische pijnen,
^migraineperiodieke pijnen, moe- en lusteloosheid.
Helpen wonder snel. 12 stuks 50 ct. 2 st. 10 ct.
M IJ N H ARDTJ ES'
(Adv. Ingez. Med.)
Honderden mijnwerkers bedolven.
Grondverschuiving veroorzaakt ramp in de
Japansche prefectuur Goemma.
Een ernstige mijnramp heeft zich voorge
daan op den 2028 M. hoogen berg Kenasji in
de Japansche prefectuur Goemma. Er ont
stond een grondverschuiving, tengevolge
waarvan de administratiegebouwen, 54 hui
zen van mijnwerkers, benevens de fabrieksge
bouwen van de zwavelmijnbouwmaatschappij
verwoest werden. Ongeveer 300 mijnwerkers
en bedienden der maatschappij werden be
dolven onder de puinen, dertig werden ge
wond. Tegelijk met de grondverschuiving ont
plofte een kruitmagazijn, waardoor zwavel-
opslagplaatsen in brand vlogen. Andere be
richten zeggen, dat de ontploffing in het
kruitmagazijn zich het eerst heeft voorge
daan en dat de grondverschuiving daar het
gevolg van is geweest, evenals de branden.
Ongeveer 1500 man brandweertroepen be
strijden het vuur. Het reddingswerk wordt
belemmerd door den sneeuwval.
Nantau in Japansche handen.
Vocdsclschaarschle in de internationale
nederzetting- van Sjanghai.
De Japansche troepen hebben giste
ren de laatste Chineesche stellingen in
Nantau bezet. Het is niet wel moge
lijk vast te stellen, hoeveel manschap
pen zijn gesneuveld. De strijd is zeer
verbitterd geweest.
Nu Sjanghai's internationale, nederzetting
van de landzijde geheel is ingesloten, begint
een schaarste in levensmiddelen merkbaar te
worden, terwijl de prijzen van 25 tot 50 procent
zijn gestegen. De autoriteiten nemen maat
regelen om bij eventueele levensmiddelen
relletjes te kunnen optreden.
Het Japansche front bij Sjanghai strekt zich
thans uit over een lengte van honderd kilo
meter van Lioehotsjen aan de monding van
de Jangtse via Sjahotsjau. aan den spoorweg
Sjanghai-Nanking, tot Kasjan aan den spoor
weg Sjanghai—Hangtsjau—Ningpo.
Chineesche troepen die zich den terugweg
naar Kinsjan afgesneden zagen, trekken zich
thans in noordelijke richting terug. De Chi-
neezen hebben bij Anting zware verliezen ge
leden.
Zes doodvonnissen in het
Donetz-bekken.
Het blad „Sotzialitcheski" bericht, dat de
speciale rechtbank van het Donetz-bekken
den vroegeren directeur van de steenkool
trust „Buennovugol", vier ingenieurs en twee
mecaniciens ter dood heeft veroordeeld, we
gens sabotage.
Slachtoffers onder de
Geestelijkheid.
De te Charbin verschijnende „Wremja"
meldt, dat talrijke kerkelijke hoogwaardig-
heidsbekleeders, die tot dusverre in het land
mochten blijven, gearresteerd en naar Sibe
rië verbannen of doodgeschoten zijn. Het
blad noemt den plaatsvervangenden metro
poliet van Moskou, Sergius, die verbannen is,
den metropoliet van Kazan, Kirill, die we
gens „godsdienstpropaganda" tot dwangar
beid veroordeeld is, zijn rechterhand Arte-
mius, die doodgeschoten is, de bisschoppen
van Orel en Minsk en de geestelijken van
Orenburg, Oefa, Samara, Kazan en Omsk, die
in hechtenis genomen zijn. Te Petrosawodsk
is een aantal geestelijken ter dood veroor
deeld.
Framkrljlk
Oud-minister Franklin Bouillon
overleden
Gisteren is te Parijs oud-minister Franklin-
Bouillon overleden.
Henry Franklin-Bouillon, die Onafhanke
lijk Radicaal was, werd in 1870 geboren. In
1898 stichtte hij het blad „La Volonté". In
1904 deed Franklin-Bouillon zijn intrede in
de Kamer, in 1917 werd hij minister van pro
paganda. Hij vertegenwoordigde Frankrijk op
de conferentie te Rapallo.
Engeland
Lord Halifax zal Hitler ontmoeten
De aankondiging van het bezoek van Lord
Halifax aan Berlijn is in het Lagerhuis ge
daan door Sir John Simon, die in antwoord
op een vraag van den Labour-afgevaardigde
Greenwood mededeelde, dat de Lord Presi
dent of the Council de uitnoodiging, een be
zoek te brengen aan de jachtten toonstelling
te Berlijn, had aanvaard, en dat hij zich te
gen het midden der volgende week derwaarts
zou begeven.
Ofschoon het bezoek van Halifax geheel
van particulieren eji niet-officieelen aard is,
aldus deelde Simon verder mede, heeft Hitier,
na zich op de hoogte te hebben gesteld, te
kennen gegeven, dat hij Halifax bij zijn be
zoek gaarne zou ontmoeten, en de laatste had
deze uitnoodiging aanvaard.
Berlijn hecht er groot belang aan.
Het a.s. bezoek van Lord Halifax
aan Berlijn en de aankondiging van
zijn ontmoeting met den Fuehrer
worden volgens Havas te Berlijn aan
gediend als een politieke gebeurtenis
van den eersten rang.
De bladen geven een beschrijving van de
loopbaan van den Britschen staatsman en
jeven uitdrukking aan de hoop, dat dit bezoek
vruchtdragend zal zijn voor den wereldvrede.
Zij vermijden evenwel een vergelijking te
maken met de Engelsch-Italiaansche bespre
kingen.
Een punt van het officieus commentaar, dat
de aandacht waard is, is de zinspeling op het
Italiaansch-Duitsch-Japansche pact.
Deze zinspeling schijnt er op te wijzen, dat
de anti-Russische tendenz het terrein is,
waarop Duitschland de besprekingen met En
geland zou willen plaatsen.
Politieke kringen werden er door getroffen,
dat de Voelkische Beobachter, het officieele
orgaan der nationaal-socialistische partij een
breedvoerig artikel heeft gewijd aan de Oe
kraïne, waarin de politieke onafhankelijkheid
van dit gebied wordt opgeëischt en een op
sommin gwordt gegeven van de rijksdommen
van dit land.
Malcolm MacDonald leider der
Nationale Labour partij?
Het is waarschijnlijk, dat Malcolm Mac-
donald zijn vader zal opvolgen als leider der
Nationale Arbeiderspartij, althans volgens
een verklaring van Delawaree den Lord
Grootzegelbewaarder.
Het incident bij de Cenotaph.
Stanley Storey krankzinnig verklaard.
Stanley Storey, die Donderdag tijdens de
twee minuten stilte bij 'd.e Cenotaph te Londen
het incident veroorzaakte, is na medisch on
derzoek opnieuw krankzinnig verklaard.
HENRI BARMAT IN POLEN?
Het Belgische blad „Libre Belgique" ver
neemt uit particuliere bron, dat Henri Barmat
zich in Polen bevindt. Daar hij vroeger reeds
de Poolsche nationaliteit heeft verkregen, zal
zijn uitlevering waarschijnlijk niet bewerkt
kunnen worden.
VLIEGONGELUK IN ITALIë
Bij het vliegveld Ciampino is een militair
vliegtuig omlaag gestort. Hierbij vonde» de
beide inzittenden den dood.
„Recht boven macht", pleit
Einstein.
Noodlottig compromis mag niet aanvaard
worden.
Het A.N.P. verneemt uit New-York:
Professor Albert Einstein heeft in
een schrijven aan de Young Men
Christian Association een scherpen
aanval ondernomen op de tegen
woordige neiging, macht met recht
gelijk te stellen.
In dit schrijven zegt Einstein o.m.: „De
politieke en economische ingewikkeldheid van
de laatste tientallen jaren hebben ons ge
varen onder oogen doen zien, waar zelfs de
grootste pessimisten van de laatste eeuw
niet van droomden. De voorschriften van den
Bijbel betreffende het gedrag der mensch-
heid werden toen door den geloovige en den
ongeloovige aanvaard als geboden, voor den
enkeling zoowel als voor de maatschappij.
Niemand, die in gebreke bleef het zoeken
naar objectieve waarheid en de kennis van
den mensch als hoogste en onsterfelijkste
doel te erkennen, zou als volwaardig be
schouwd zijn.
Heden ten dage moeten wij echter met
afschuw toegeven, dat deze steunpilaren van
het beschaafde bestaan der menschheid aan
het wankelen gebracht zijn. Naties, die eens
respect afdwongen, gaan nu gebukt onder
het juk van tyrannen, die openlijk durven
te verklaren: recht is wat ons dient.
In den wereldoorlog trachtte iemand
een groot Nederlandsch geleerde er
van te overtuigen, dat macht in de
geschiedenis der menschheid lboven
recht gaat. „Ik kan de juistheid van
uw bewering niet weerleggen", zei
deze, „maar ik weet wel, dat ik er
niet veel prijs op zou stellen, in zulk
een wereld te leven".
Laat ons denken, voelen en handelen als
deze man en weigeren een noodlottig com
promis te aanvaarden. Laat ons zelfs niet
bevreesd zijn voor den strijd, indien deze
onvermijdelijk is voor het behoud van het
recht en van de waardigheid van den
mensch. Als wij dit doen, zullen wij spoedig
terugkeeren tot toestanden, die het mogelijk
maken ons in het menschdom te verheugen.
Hitler's mislukte greep naar de macht in '23.
FRANSCHE BANK VERLAAGT HET
DISCONTO.
De Bank van Frankrijk heeft het disconto
verlaagd van 3 J/2 op 3 pCt., voor beleeningen
op effecten van 4,/2 op 4 pCt. en voor dert.ig-
daagsche voorschotten van 3J/2 op 3 pCt.
VUURBAL WAARGENOMEN.
Te Gdynia in Polen heeft men een grooten
vuurbal waargenomen, die zich van het oosten
naar het westen bewoog en een lichtstraal
achter liet. Het verschijnsel deed zich voor in
den avond boven zee en duurde ongeveer 12
seconden. Klaarblijkelijk betrof het hier een
meteoor, welke volgens ooggetuigen van bij
zonder groote afmetingen was. Men neemt
aan, dat hij aan de Zweedsche kust in zee is
;evallen.
Toestel van de Lufthansa
verongelukt.
Het gewone lijntoestcl van de
Lufthansa, dat den dienst onder
houdt tusschen Berlijn en Mann
heim, is naar het D. N. B. meldt, Viïj-
dagmiddag tegen vijf uur, kort voor
de landing te Mannheim, met den
grond in aanraking gekomen en ver
ongelukt. Zeven passagiers, de be
stuurder Guenther, de radiotelegra
fist en de mecanicien zijn bij het on
geluk om het leven gekomen, terwijl
twee passagiers werden gewond. De
gewonden zijn naar het ziekenhuis
overgebracht..
BERLIJN 10 November 1937.'
(Van onzen correspondent.
EGEN November, de dag, waarop 19
jaar geleden Duitschland zich op
genade of ongenade aan den vijand
moest overgeven, is tot nu toe steeds
met enkele plechtigheden als rouwdag ge
vierd en op regeerings- en particuliere gebou
wen werd de vlag halfstok geheschen. Voor
het eerst schreef nu de regeering voor
„Flagge vollmast", de vlag in top.
Voor de nationaal-socialisten heeft deze
dag nog een andere beteekenis. Op 9 Novem
ber 1923 deden zij in München hun eerste
daadwerkelijke en vergeefsche poging, de
macht in handen te nemen. In die dagen
waren ook de communisten vol goeden moed
weer het krijgspad opgegaan. Zij deden een
aanval op de Kruppfabrieken in Essen, die
eerste na zwaren strijd waarbij vele dooden
en gewonden vielen, kon worden afgeslagen.
Ook in Dortmund, Duisburg en andere plaat
sen in het industriegebied, trokken zij op,
goed georganiseerd en beter bewapend dan
de politie en vielen onder leiding van voor
malige sergeanten de schupo's aan.
Het was overal ook hier in Berlijn
doodslag en plundering. Dit moet aanleiding
hebben gegeven tot de omineuze onderhan
delingen, die de Nazis in die dagen hebben
kunnen aanknoopen met Beiersche autori
teiten als regeeringscommissaris Von Kahr,
den bevelhebber der Beiersche troepen Von
Lossow en den politie-president Seiszer.
Deze schijnen Hitier toezeggingen te hebben
gedaan, die hem bij zijn greep naar de'macht
deden vertrouwen op de hulp van politie en
leger.
Toen op dien dag in de voormiddaguren op
een anti-Marxistische vergadering in den
grooten Bürgerbrau Keiler von Kahr een cau
serie hield over het Marxisme, waarbij bin
nen gedrongen tegenstanders nog al rumoer
maakten, verschenen plotseling enkele man
nen in de „storm-uniform" der nazi's, die
zich onder leiding van Adolf Hitler naar het
podium begaven.
Het rumoer nam toe, waarop Hitler met een
pistoolschot stilte gebood. Onder de doodsche
stilte, die er op volgde, hield hij een korte
rede en verklaarde, dat hij „bij deze" het be
wind van het Duitsche Rijk in handen nam.
Generaal Ludendorf, die naast hem stond,
„als een standbeeld in gekleede jas", zeide,
diep bewogen, de leiding van het Duitsche
leger op zich te zullen nemen. Toen vormde
zich een kleine stoet, die met de hakenkruis-
vlag voorop naar buiten trok, om beslag te
leggen op regeeringsgebouwen en op de ka
zernes en politie-bureaux, waar zij met open
armen dachten ontvangen te zullen worden.
Von Kahr was intusschen verdwenen en tele
foneerde naar de politie zijn bevelen, die voor
den stoet argelooze nazimannen zoo noodlot
tig zijn geworden. Met gejuich begroetten zij
de politie, die hun tegemoet ging, als bond-
genooten. Het antwoord was een salvo, waar
bij zestien hunner werden neergeschoten.
In die dagen en nog jaren daarna is ge
weldig de spot gedreven met, wat men noem
de „de mislukte bierknijprevolutie". Voor
Nazi-Duitschland is zij een aanleiding tot de
indrukwekkendste plechtigheid die het Derde
Rijk kent.
Onder tromgeroffel en treurmarschmuziek
uit luidsprekers, waarbij de namen van „de
bloedoffers <ier beweging" worden uitgeroepen,
trekken blootshoofds en in dezelfde bruine
blouse-uniform als 14 jaar geleden de nog
levende Nazimannen, die in 1923 aan den
marsch deelnamen achter de „Blutfahne" van
den Bürgerbrau Keiler naar de „Feldherrn-
Halle". Hier sluiten zich de bevelhebbers van
leger en vloot bij den stoet aan. Er vallen zes
tien schoten. Bij de „Eeuwige Wacht", de
hal waar de 16 gevallen zijn bijgezet wordt
appèl gehouden en worden de namen der zes
tien dooden afgeroepen. Een luid „hier" wordt
voor elk hunner geroepen door een der 16
kransdragers, die zich bij de sarcophagen heb
ben opgesteld. Op het bevel „Ewige Wache
heraus" trekt onder de toonen van Chopin's
treurmarsch de wachtparade op.
Als de kransen zijn neergelegd, gaan de
vlaggen, die halfstok stonden omhoog en een
„Siegesmarsch" en het Duitschlandlied beslui
ten de plechtigheid. Den avond brengt de
Führer met zijn „alte Kampfer" door in de
vermaarde Bürgerbrau-Keiler. Niet in plech
tige „Trauerstimmung", maar ongedwongen
en vriendschappelijk. De dag is een feestdag
geworden. De eenige nationaal socialistische
minister, die er niet persoonlijk aan deelneemt,
is Dr. Goebbels, die pas in 1927 lid van de
partij is geworden.
In Berlijn is de dag gevierd met een S.A.
parade bij de graven der Berlijnsche ,31ut-
opfer". Er is veel gevlagd en Radio-Berlin gaf
marsch-composities van Wagner, Liszt, Ri
chard Strauss en andere grooten, maar in het
dagelijksch leven der stad is van den grooten
dag niets te bespeuren geweest.
H. L.
MILITAIR TOESTEL IN BELGIë
VERONGELUKT
Nabij Dinant is een militair vliegtuig ver
ongelukt. De beide inzittenden zijn om het
leven gekomen;
De Volkenbond in liet geding.
Tweede Kamerleden over de begrooting van
Buitenlandsche Zaken.
Engelsck schip in het Kanaal
Het Britsche stoomschip „Pylades", dat met
een lading van 750 ton zink op weg was van
Havre naar Antwerpen, is tengevolge van het
slechte weer in het Kanaal vergaan. De nood
seinen van de „Pylades" werden opgevangen
door een treiler, die elf leden der bemanning
in veiligheid wist te brengen.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC
Thijs! Thijs, ze hebben het huis half afgebroken, brulde hij.
Dat hebben zij natuurlijk gedaan. Ik wil wedden, dat zij zich hier
verstopt hebben. We zijn er leelijk ingeloopen, Thijs!
Thijs en Sim keken verbaasd naar de verwoesting, die de boeven
hadden aangericht. De deur hing van zijn hengsels af en het leverde
een hopeloozen aanblik op.
Kom mee, Sim, dan gaan wij eens kijken of we niet iets kunnen
vinden, bromde Thijs kwaad. Die boeven waren nu toch wel heel erg
brutaal geworden!
Ook oom Mopperniet ging met hen mee en spoedig waren ze in de
hun zoo welbekende kamer aangekomen.
Kijk daar eens, oom. een gat in de vloer! zei Sim opeens. Ik
geloof
Maar wat die geloofde, zullen we morgen wel zien, jongens en
meisjes.
Bij de bespreking van de begrooting van
Buitenlandsche Zaken, ontwikkelden enkele
Tweede Kamerleden opnieuw hun principieele
bezwaren tegen den Volkenbond, die zich
niet laat leiden door de beginselen van Gods
woord. De gevolgen daarvan aldus deze
leden hebben zich niet laten wachten. De
Volkenbond is feitelijk reeds failliet. Hij heeft
het recht niet gediend en is steeds meer ver
zwakt.
Ook de voorstanders stellen in den bond
geen vertrouwen meer.
Eenige andere leden, ofschoon allerminst
geneigd zich van den Volkenbond af te wen
den, verklaarden in meer dan een opzicht het
door dien bond gevoerde beleid geenszins te
kunnen bewonderen. Het hoofddoel van den
Volkenbond is geweest de verzekering van
den wereldvrede en juist op dit cardinale
punt is hij in gebreke gebleven. Het zijn
vooral de fascistische staten, door wier op
treden de onrust in de wereld toeneemt.
Zeer vele leden namen het met overtuiging
voor den Volkenbond op. Volmondig toegevend
dat deze bij menig conflict in gebreke is geble
ven, wezen zij er op, dat toch ook eigenlijk
moeilijk verwacht kon worden, dat de bond
er aanstonds in zou slagen, zijn hooge ideaal,
het verzekeren van den wereldvrede, te ver
wezenlijken.
Dat ons land tegenover Italië of welk ander
land ook onjuist zou hebben gehandeld, kon
den de hierbedoelde leden niet toegeven.
Naar him oordeel is Nederland's houding
steeds in overweging seweest met de inter
nationale rechtsgedachte.
De stelling, dat de Volkenbond een werk
tuig van de derde internationale zou worden,
omdat aan den arbeid te Genève door Max-
xdsten wordt deelgenomen, behoeft naar de
meening desier leden wel geen uitgebreide be
strijding. Het is voldoende, te zeggen, dat zij
uit de lucht is gegrepen en dat het verbreiden
daarvan slechts de afbraak in de hand kan
werken van hetgeen thans moeizaam wordt
opgebouwd.
Ook de beschouwing, dat het alleen de 'fas
cistische staten zouden zijn, die moeilijkheden
in de wereld verwekken, noemden de hier
bedoelde leden onjuist. Niet alleen van die
zijde dreigt gevaar. Evenzeer van de zijde van
Rusland, dat in verschillende landen onrust
poogt te zaaien en zich mede in de Spaansche
aangelegenheden heeft gemengd.
Vele der hier aan het woord zijnde leden
bestreden met kracht de opvatting van hen.
die meenden, dat men den Volkenbond zou
moeten verlaten, omdat die zich niet door
de beginselen van Gods woord laat leiden.
Uitvoerig werd van gedachten gewisseld over
de middelen, welke worden aanbevolen om een
meer succesvolle werking van den Volkenbond
te bereiken.
Het eerste middel met de voorbereiding
van welks toepassing bereids een aanvang is
gemaakt te weten het losmaken van het
pact uit het verdrag van Versailles, ontmoet
te geen enkel bezwaar. Integendeel werd dit
middel algemeen een zeer verstandige maat
regel geacht.
Het tweede der bedoelde middelen bestaat
in de opoffering van een deel van de ver
plichtingen, welke uit het pact voortvloeien.
Ook de strekking van dit middel is, de univer
saliteit van den bond te bevorderen.
Tegen dit remedie meenden verscheidene
leden ernstig te moeten waarschuwen. Zij
achtten het veel erger dan de kwaal. Wilde het
doel treffen dan zou het moeten bestaan in
een verzwakking van het Volkenbondsstatuut,
die het ook voor de meest agressieve staten
aanvaardbaar zou maken.
Het gevolg.zal alleen kunnen zijn, dat een
aantal staten voortaan binnen in plaats van
buiten het raam van den bond zich uitleven
in schending van broederschap en recht. Naar
de meening der hier aan het woord zijnde le
den zou op deze wijze slechts een schijnover
winning worden behaald, waardoor vrede en
recht allerminst zou worden gediend. Beter
achtten zij het, het pact onveranderd te laten
en niet langs de moeilijkheden heen te gaan,
doch die open onder de oogen te zien en aan
te pakken met al de forschheid, die de om
standigheden mogelijk maken. De resultaten
van Nyon zijn daar om aan te toonen, dat met
zulk een optreden nog iets te bereiken valt. En
dat „iets" kan tot meer uitgroeien, als men de
geesten langzamerhand met de internationale
rechtsgedachte weet te doordringen.
Verscheidene andere leden erkenden de
waarde van de universaliteit, die ook zij be
schouwden als een der onmisbare elementen
voor het welslagen van den arbeid van den
bond. Intusschen zouden zij daarvoor niet
alles willen offeren.
Als derde middel tot versterking van de
positie van den bond werd ter sprake gebracht
de vorming van een internationale politie
macht
Verscheidene leden achtten het tot stand
brengen van zulk een orgaan ter verzekering
van de naleving van de door de organen van
den Volkenbond genomen besluiten absoluut
noodzakelijk
Vele andere leden achtten de bezwaren, aan
de oprichting en instandhouding van een sta-
tenpolitiemacht verbonden, zóó groot, dat de
verwezenlijking van dit denkbeeld practisch.
zonder twijfel onmogelijk zou blijken.
