Haarlem's Dagblad
E
Drie dooden bij auto-ongeluk
ÊÉsiSfcl-: T
SMIT'S
Geschenken
Winkelsluiting
op 5 December.
Robert Taylor.
Weet wat U eet!
LETTERS
Bestuurder vergiste zich en
reed in de Zuid-Willemsvaart
E'
Hulp kwam te laat
Het belangrijkste
55e Jaargang No. 16696
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en AJgem, Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 25 November 1937
Abonnementen per weck f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elk®
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
St. Nicolaas valt dit jaar op een Zondag en
dat zal lastig voor het publiek en onaange
naam voor de Haarlemsche winkeliers blijken
te zijn. Want de ervaring leert, dat „op den
dag zelf" nog veel gekocht wordt en daarom
had men graag ontheffing van het bepaalde
in de Winkelsluitingswet gehad. Een gesprek
met een der leiders van de Middenstandsorga
nisaties bewees mij, dat deze daarvoor hun
best hebben gedaan. Volgens een bepaling in
art. 9 van de wet kunnen B. en W. ontheffing
verleenen „bij plotseling opkomende bijzon
dere omstandigheden". Het is deze bepaling
die aanleiding heeft gegeven tot het maken
van een uitzondering op Hollenzondagen".
Het verschil dat zich nu doet gelden is even
wel, dat men niet precies weet wanneer het
Bollenzondag zal zijn, maar dat men wel te
voren zelfs reeds jaren tevoren wist dat
de vijfde December van dit jaar een Zondag
zou zijn. Derhalve hebben B. en W. zich op
het standpunt gesteld dat hier geen sprake
van een „plotselinge omstandigheid" kon
zijn en nul op het request moeten geven. Van
de zijde van den Middenstand is betoogd, dat
deze zich voor een plotseling en onverwacht
effect van de Winkelsluitingswet zag gesteld.
Maar deze redeneering, schoon vernuftig,
heeft helaas de zege niet kunnen behalen,
hoewel men er met reden aan toevoegde, dat
de Winkelsluitingswet is ingesteld ten behoe
ve van de winkeliers en niet om hun moeilijk
heden te berokkenen.
Het is inderdaad een onplezierige loop van
zaken, des te onaangenamer omdat Amster
dam en eenige andere gemeenten op 5 Decem
ber wèl ontheffing zullen kunnen verleenen.
Die hebben namelijk, toen de Winkelsluitings
wet pas in werking was getreden, in hun ge
meenteverordeningen een bepaling opgeno
men volgens welke de gemeente de winkel
sluitingsbepalingen buiten werking kan stel
len als 2, 3, 4 of 5 December op een Zondag
valt. Van andere zijde werd mij gezegd, dat
het ietwat merkwaardig is dat op deze ver
ordening Koninklijke goedkeuring verwor
ven is, omdat de „plotselinge omstandigheid",
die de wet vergt, toch ook in deze formuleering
niet aanwezig geacht kan worden. De kalen
der heeft nu eenmaal van die onwrikbare ge
woonten Er werd trouwens bijgevoegd dat,
als de gemeente Haarlem het nu ook nog eens
met een dergelijke verordening zou probeeren,
de kans op Koninklijke goedkeuring niet groot
geacht zou moeten worden. Niettemin ware
het te beproeven voor de toekomst, want over
eenige jaren staan we weer voor hetzelfde feit.
Wij Haarlemmers zullen nu rekening moe
ten houden met winkelsluiting op Zondag 5
December a.s. behoudens de bekende uitzon
deringen, betreffende de levensmiddelen-be
drijven, die altijd op Zondag- gedurende
eenige uren open mogen zijn maar niet aan
huis mogen bezorgen.
Misschien zal dit velen ertoe leiden Sin
terklaas op Zaterdag 4 inplaats van op Zondag
5 December te vieren, te meer omdat de vrije
dag den kinderen de gelegenheid tot uitslapen
geeft. Het is maar de vraag voor hoevelen
zich de heilige Sinterklaas-traditie, die den
vijfden als de dag kenmerkt, overwegenden
invloed zal doen gelden.
In ieder geval vestig ik de aandacht op het
ongewone geval van winkelsluiting op Sinter-
klaasdag, opdat er algemeen rekening mee
kan worden gehouden. Doet men dat inder
daad algemeen, dan zal de middenstand geen
nadeel van de zaak behoeven te hebben. Voor
het publiek behoeft het nu toch zeker geen
plotselinge omstandigheid meer te zijn.
R. JF.
Negen-mogendhedenconferentie
verdaagd.
Nieuwe procedures moeten eerst bestudeerd
worden.
De negenmogendhedenconferentie is giste
ren sine die verdaagd.
Gistermiddag werden twee bijeenkomsten
gehouden. In de eerste zwichtte de Chineesche
delegatie voor den drang van verscheidene
andere delegaties: zij stemde in "met den tekst
van de slotverklaring. In die verklaring wordt
o.a. gezegd, dat de beginselen van het verdrag-
van Washington opnieuw bevestigd worden.
In de bestaande omstandigheden kan de con
ferentie niet met kans op succes bijdragen tot
de verwezenlijking van het programma, Er is
tijd noodig voor de bestudeering van nieuwe
procedures: een verdaging voor onbepaalden
tijd is noodig. De conferentie zal bovendien
opnieuw kunnen worden bijeengeroepen door
den voorzitter of twee statenleden.
In de tweede bijeenkomst verzocht de Chi
neesche gedelegeerde, terwijl hij de slotver
klaring in een geest van solidariteit wenschte
te aanvaarden, kennis te nemen van zijn eigen
verklaring en deze hieraan toe te voegen.
De Chineesche verklaring betreurt het, dat
de Chineesche voorstellen tot het aanvaar
den van zekere stellige maatregelen niet in
overweging zijn genomen. De'delegatie is van
meening, dat deze gemeenschappelijke actie
onontbeerlijk is bij iedere poging, een einde te
maken aan de Japansche agressie en het her
stel van den vrede in het Verre Oosten te ver
haasten.
Graaf Aldrovandi zeide namens de Italiaan-
sche delegatie: „Van de eerste bijeenkomst af
heb ik verklaard te twijfelen aan het nut de
zer conferentie. Mijn twijfel is gegrond ge
bleken. Niemand acht deze verdaging natuur
lijker dan ik. Ik zou het zelfs juist gevonden
hebben, als de conferentie ontbonden was.
Niettemin stem ik in met de voorgestelde ver
daging. Ik verklaar mij echter tegen de mo
tiveering- van het document. Onder deze om
standigheden kan ik mijn toestemming voor
aanvaarding van dat document niet geven".
(De beroemde filmspeler Robert
Taylor heeft een bezoek, dat nog
geen etmaal duurde, aan ons land
gebracht.)
Robert Taylor is gekomen
En hij is alweer gegaan,
Het heeft weinig tijd genomen,
Vóór hij Holland had „gedaan".
Robert Taylor, stadgenooten,
Is, zooals u toch wel weet,
Filmster van de eerste grootte,
Haast een (staartlooze) komeet.
Hij is stellig een der sterren,
Die het allersnelst verschiet
Heden hier en morgen verre,
Zoo zag j' em, zoo zie j' em niet.
Waarom is hij niet gebleven..
Vraagt u zich wel af misschien,
Om het Nederlandsche leven,
Ook eens rustig aan te zien.
Er is toch om te aanschouwen,
Iets dat mooi is, intressant,
In de steden en landouwen
Van ons lieve vaderland.
Taylor moet zich laten kijken,
Even maar, een kort moment,
Dat zal Holland al verrijken,
't Worde echter niet verwend.
En het zou hem weinig baten
Voor zijn kennis bovendien.
Als men hem eens vrij zou laten,
Om hier kalm wat rond te zien
Er is niets, dat hij hier miste,
Ieder land heeft één model:
Camera's en journalisten,
Bakvisschen en een hotel.
Uitsluitend met
roomboter bereid
Luxe Bakkerijen
Tel. 10876 13714 11643 12193
(Adv. lngez. Med.)
Opstandige sjeik ter dood
veroordeeld.
De dezer dagen gearresteerde sjeik Farhan
Saadi, een der beruchtste onruststokers in het
gebied van Jenin, is tot den dood door den
strop veroordeeld. Dit is het eerste vonnis, dat
de nieuwe Palestijnsche krijgsraden ter be
strijding van- het terrorisme hebben geveld.
Verscheidene Arabische organisaties en in
vloedrijke Arabische persoonlijkheden hebben
het voornemen opgevat aan den opperbevel
hebber der Britsche troepen een verzoek
schrift te richten ten gunste van gratie.
Vuurtoren bij ontploffing
verwoest.
Vuurtorenwachter aan den dood ontsnapt.
Het D.NH. meldt, dat de groote vuurtoren
van Le Croisic bij Nantes aan de kust van
den Atlantischen Oceaan gisteren door het
ontploffen van een met gas gevulden cylin
der geheel vernield is. De lamp werd meer
dan honderd meter ver weggeslingerd.
De vuurtorenwachter had door een toeval
den toren voor enkele oogenblikken verlaten,
zoodat hij met den schrik vrij kwam.
EN auto, bestuurd door den rector van de Landbouwhuishoud-
school te Posterhoit, den heer F. H. Wevers, is Don
derdagavond omstreeks zes uur, nabij de Hoogbrug
te Nederweert in de Zuid-Willemsvaart gereden, doordat
de bestuurder waarschijnlijk gedacht heeft rechts af te kunnen
slaan in de richting'Heythuizen. Van de vier inzittenden zijn er drie
om het leven gekomen: de heer F. H. Wevers, pastoor P. J. de Fauwe,
uit Leveroy en de heer P. J. Kessels, uit Heythuizen, lid van de Prov.
Staten van Limburg. De heer Derks, eveneens uit Heythuizen, die
ook in de auto zat, kon worden gered.
Het gezelschap kwam van een ver
gadering van jonge boeren te Weert
en was op weg naar Leveroy. Rector
Wevers zat aan het stuur. Na de bocht
welke de weg met de ernaast loopende
Zuid Willemsvaart achter Nederweert
maakt, te hebben genomen, heeft de
bestuurder, misschien in de meening,
dat hij reeds zoo ver was gevorderd,
dat hij rechts af kon slaan, om in de
richting Heythuizen te rijden, het
stuur krachtig naar rechts omgegooid,
met het gevolg, dat de wagen van den
meer dan zeven meter hoogen walkant
de Zuid Willemsvaart inreed.
Op het geschreeuw van de inzittenden
kwamen verschillende dorpsbewoners
?neld.
Tele minuten later was ook een
ix0jut van politie, die gewaarschuwd
was, ter plaatse. De politieman be
gaf zich onmiddellijk te water. Inmid
dels hadden de inzittenden van de
auto kans gezien het portier te ope
nen en uit den wagen te klimmen,
alleen de heerDerks was de zwem
kunst machtig. Hij zwom naar den
kant en werd met behulp van een
touw opgehaald.
De andere drenkelingen zijn, nog
voordat de agent van politie hen had
bereikt, verdronken.
De slachtoffers werden door den sterken
stroom, welke op dat oogenblik in het kanaal
stond, meegesleurd.
Personen, die in roeibootjes te hulp waren
gekomen, vonden de drie slachtoffers op groo-
ten afstand van elkaar. Zij brachten de dren
kelingen aan boord en voeren er ijlings mee
naar den wal.
Gedurende anderhalf uur heeft men kunst
matige ademhaling toegepast, waarbij ook nog
van een zuurstofapparaat gebruik werd ge
maakt. Dit alles heeft echter niet mogen baten.
De heer Derks, die zeer overstuur was, werd
bij omwonenden binnengebracht, waar men
hem van droge kleeren heeft voorzien en on
middellijk onder de wol heeft gestopt.
SIR CHANDRA BOSE, de beroemde Britsch-
Indische natuurvorscher, is op 79-jarigen
leeftijd overleden.
- - VX* -
h
-■ 1 m
Het All-America-kanaal, dat thans zijn voltooiing- nadert, ontsluit een onvrucht
bare vlakte en brengt aan 60.000 menschen water. Het kanaal loopt parallel met
de Mexicaansche grens van Yuma in Arizona tot Calexico in Caalifornic.
Vergadering Vrijz.-Dein. Bond.
De afdeelingen Haarlem, Bloemendaal en
Heemstede van den Vrij. Dem. Bond, hielden
Woensdagavond in het Gemeentelijk Con
certgebouw een druk bezochte vergadering.
De oud-minister voor Sociale Zaken, Mr. M.
Slingenberg, trad als spreker op over het
onderwerp: „De vrijzinnig-democraten en het
Regeeringsbeleid".
Wat de kabinetsformatie betreft, meende
hij, dat, hoewel napraten weinig nut schijnt
te hebben, de vrijzinnig-democraten er zich
toch rekenschap van moeten geven, of de vor
ming van een rechtsch kabinet in overeen
stemming is met den verkiezingsuitslag en
hoe zij de formatie hebben te beoordeelen in
verband met hun beginselen.
„Tegenover de verschillende tegenstellingen
welke bij de verkiezingen op den voorgrond
traden, beteekent de winst voor de lijstaan
voerders van de Anti-Re vol utionnaire Partij
en van den Vrijz.-Dem. Bond, Dr. Colijn en
Mr. Oud, de goedkeuring, door een belangrijk
aantal kiezers van het beleid der vorige Re-
geering", aldus spreker. „In een parlementaire
democratie mag hieruit sleohts één conclusie
getrokken worden: De nieuwe Regeering be
hoort in hoofdzaak op dezelfde basis sa
mengesteld te worden als de oude. Ook al
liet de opdracht van de Kroon den forma
teur formeel vrij, constitutioneel en parle
mentair, ja ook zedelijk, had deze formateur
op grond van zijn vroegere uitlatingen, de
verplichting een kabinet op breede basis te
vormen, of de verantwoordelijkheid voor een
andere formatie aan anderen over te laten.
Voor de vrijzinnig-democraten, evenals voor
de liberalen, was de formule, welke sprak
van positief-Christelijke beginselen onaan
vaardbaar, wegens de dogmatische beteeke-
nis, die in de politiek aan deze terminologie
verbonden is. De formule van 1933, welke de
vrijzinnigen geheel konden onderschrijven,
erkende de beteekenis van de Christelijke
levenswaarden voor ons volk. Juist de ge
wijzigde formule oont de juiste aan van de af
wijzende houding der vrijz.-democraten. In-
tussohen mag betwijfeld worden, of de thans
gekozen basis voldoende waarborgen biedt
voor eenheid van opvatting in de vraagstuk
ken van practische politiek".
Als voorbeelden noemde spreker de mee-
ningsverschillen over de toepassing der Zon
dagswet en over de echtscheidings-wetge-
ving.
„Er is", zei Mi'. Slingenberg, „van Sociaal-
Democratische zijde, ook gesproken over een
regeeringscombmatie van S.D.A.P. en Vrijzin-
ng-Democraten. Terecht worden door laatst
genoemden bezwaren tegen een dergeljke
combinatie geuit, vooral omdat de heer Al-
barda deze combinatie aankondigde in ver
band met zijn vreugde over den zoogenaam-
den „terugkeer" van de V.D. tot de demo
cratie en tevens wijzende op het volgens hem
zoo gunstige voorbeeld van het Volksfront in
Frankrijk".
Mr. Slingenberg vraagt zich af en hij denkt
hierbij aan de voortreffelijke samenwerking
in vele colleges van Ged. Staten en van B.
en W. of in de toekomst niet een samenwer
king kan groeien tusschen Sociaal-Democra
ten, Liberalen en Vrijzinnig-Democraten, wel-
lich ook Chr.-Hist. waaruit een gemeenschap
pelijk program zou kunnen worden opge
bouwd op een zoodanig breede basis, dat ook
voor sociaal-democraten plaats in het kabinet
beschikbaar wordt gesteld. Uitsluiting van
deze partij in de tegenwoordige nationaal- en
internationaal zoo uiterst moeilijke tijdsom
standigheden, acht hij on..uist.
„De Vrijzinnig-Democraten hebben tegen
over de nieuwe regeering een loyale houding
aan te nemen. Zij zullen de voor te stellen
maatregelen op hun eigen waarde beoordeelen
De financieele toestand is nog zorgwekkend.
Juist daarom moeten wij opkomen tegen te
hoog opgevoerde defensie-eischen. De grens
ligt daar, waar andere belangen, die evenzeer
groote waarde hebben voor het behoud van
onze volkskracht, in het gedrang dreigen te
komen". Spreker noemt: de voorziening in
den nood van ouden van dagen, die thans
niet onder de Ouderdomswet vallen, de ver
betering van ons volksonderwijs en de ver
betering van de salariëering van het over
heidspersoneel. Te meer wordt deze zienswijze
gerechtvaardigd, omdat absolute veiligheid,
zelfs bij de grootste offers voor defensie, on
bereikbaar is.
Ook bij de beschouwing van het werkloos
heidsvraagstuk moet men met den finan-
cieelen toestand rekening houden.
Een samenvatting gevend van zijn betoog,
eindigde Mr. Slingenberg met te zeggen, dat
de vrijzinnig-democraten blijven strijden voor
de staatkundige-, de ecoonomische- en de in
ternationale democratie.
Op deze rede, die met applaus beloond
werd, volgde een gedachtenwisseling.
De voorzitter, de heer A. Jongbloed dankte
hem vooj zijn zakelijk en helder betoog.
Het woord is aan..
Louis Lavelle:
De bestemming der mensch-
heid is vertegenwoordigd in
de roeping van elk individu,
als hij haar maar aanvaardt
en bemint.
Japanners vervolgen opmarsch
naar Nanking.
Oorlogsbodems op de Jangtse en in
Hangtsjaubaai in actie.
SJANGHAI, 25 Nov. (Reuter-A.NH.) Van
Japansche zijde wordt verklaard dat de tegen
aanval van de Chineezen is gestuit en dat de
Japansche opmarsch naar Nanking wordt
voortgezet. Japansche oorlogsbodems in de
Jangtse en in de Hangtsjau baai hebben de
vleugels van het Chineesche leger bestookt en
de Japansche luchtmacht heeft bommen ge
worpen op de verbindingswegen van de Chi
neezen en op de wegen, waarlangs zij verster
kingen en materiaal ontvangen.
Van Japansche zijde wordt verder verklaard,
dat Woesi geheel is bezet en dat een afdeeling
ten Noorden van het Taihoe meer is aange
komen op vier K.M. van Woesi.
onderhouden de
vriendschap. Sint
Nicolaasgeschen-
ken bestendigen
een traditie, die
vreugde brengt
aan jong en oud.
PIRITUS voor aanmaken
van haarden. (Houtskool
gedrenkt in spiritus)
Ideaal middel.
(Adv. lngez. Med.)
HEDEN14 PAGINA'S.
B. D. H. C. NAAR DUTTSCHLAND.
Een B. D. H. C.-elftal waarin, drie speel
sters van Rood Wit zijn opgenomen, speelt i
Zaterdag en Zondag a.s. te Bremen twee wed- I
li den.
Bij een auto-ongeluk nabij Nederweert
zijn drie menschen om het leven ge
komen.
Moet Bloemendaal een eigen II. B. S.
stichten?
Leden van den Blocmendaalschcn raad
klagen over het strandleven.
Mr. Goseling verklaart zich tegen verrui
ming van de mogelijkheid tot echtschei
ding.
Een Rotterdammer heel't kans gezien van
vijf bankbiljetten zes te maken.
Minister Patijn verdedigt den Volkenbond
Staphorst verbiedt het fotografceren op of
langs den openbaren weg.
Op de Fransch-Britsche besprekingen
komt de geheele internationale situatie
aan de orde.
Madrid Is gisteren op uiterst hevige wijze
gebombardeerd.
Komt er melkvoeding op de Haarlemsche
scholen?
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Winkelsluiting op 5 December.
Mr. E. Elias: Met mijn tante in de tea
room.
Van onzen Londcnschcn correspondent:
Toenadering tusschen Engeland en Ier
land?
H. D. Vertelling: De redding.
J. B. Schuil: Bonte Avond.
K. de Jong: Concert in de kapel van Be-
tliesda Sarepta
Haarlem's Salon Orkest.
Van onzen Weensclien correspondent:
Sjocmadija, de bakermat van Servië.
Voor de Vrouw.
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op
