Haarlem's Dagblad
STILLE GETUIGEN.
RIJTIJDENWET
Vrijzinnigen!
Andere tijden.
Fa. VAN BASTEN
V erkeers wetgeving
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 11 December 1937
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertenticu1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelnhonnementstnrieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Sneeuwstormen hebben in Zuid-Engeland een ware ravage aangericht. Op den
Aveg van Southampton naar Bournemouth moesten speciaal de telefoonleidingen
het ontgelden.
begin 1938 van kracht.
De inwerkingtreding van de rijtij-
denwet 1936 wacht op vaststelling van
den algemeencn maatregel van be
stuur ter uitvoering van die wet. Dit
rijtijdenbesluit, waarvan de samen
stelling ook door het overleg met or
ganisaties van werkgevers en werk
nemers, uiteraard veel tijd heeft ge
vorderd, zal, naar de minister ver
trouwt, in den aanvang van 1938 het
staatsblad kunnen bereiken.
1
Het woord is aan
Voltaire
Zwakheid aan heide zijden
is het motto van alle twisten.
„Tliankgiviiigday,\
55e Jaargang No. 16710
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgavenen Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiteu Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Van het leed der
Stille Armen.
—enige maanden geleden was er een ver-
kooping van niet-geloste panden in de Bank
van Leening te Haarlem. Als er een lijst van
de verkochte voorwerpen gemaakt was, zou
die op een prijscourant van een warenhuis
geleken hebben. Van alles wat. Wat iemand
kan missen brengt hij immers in een tijd van
geldnood naar de lombard.
En de Stille Armen moeten dikwijls van
veel afstand doen. Zoo stonden er nu op de
tafel van den veilingmeester zeer veel stille
getuigen van de ellende die soms in groote
huizen geleden wordt. Het sterkste tot ons
sprak een praeht-eollectie zilveren kande
laars. Ik heb uit kiesheid geen poging ge
daan te weten te komen in welke
omgeving die eens geschitterd heeft.
Vizioenen van smaakvol versierde
feesttafels, waaraan een gelukkige
familie met haar gasten zich schaarde, re
zen voor mij op. Dat was in de gelukige da
gen van voorspoed, toen de brandkast effec
ten bergde die voldoende rente gaven. Toen
zijn de tijden van zorg gekomen. De hypo
theek moest betaald worden terwijl er geen
contanten waren omdat de maatschappijen
geen dividend uitkeerden. Eerst werden de
papieren voor wat ze nog waard waren, ver
zilverd. Maar nu was er geen andere uit
komst meer dan kostbaarheden verpanden.
Het zou slechts een tijdelijke beleening zijn,
want nu zou er eindelijk wel eens een einde
aan de crisis komen. Maar na den vervaltijd
was er geen geld om de panden te lossen,
ook zelfs niet om die te vernieuwen. Nu
moest de Bank wel tot verkooping overgaan.
Maar de Bank (een gemeentelijke instel
ling) is tevreden als een pand het voorge
schoten bedrag plus de kosten opbrengt. Het
overige kan op het beleenbriefje in ont
vangst genomen worden.
En zoo zaten bij de verkooping eenige
menschen met wezenlooze oogen den verkoop
van die stille getuigen gade te slaan. Zou
„hun" voorwerp zooveel opbrengen, dat er
nog iets op het beleenbriefje te halen was.
Dan zou er weer iets zijn om de eerste dagen
te eten.
Zesde verantwoording van hij ons blad in
gekomen giften.
B. f2,50; N.N. f3; Jo f2,50; Hesse f2,50; F.
B. f 1,—; Wed. B. L. f 5,—; L. t. D. f 1,—; H.
M. B. f 10,—; G. K. f2,50; de L. H. f 10,—J.
0. f2,—; fam. S. f 10,—van M. f2,50; Mevr
M. R. f2,—: J. V. f3,50; Oom Jan f 1,—Mej.
L. Z. f 1,J. de V. f2,—; „De Spin" f 1,
A. B. f 1,50; N. N. f 1J. de J. f2,—; I. R.
E. f5,05; Mevr. P. M. Z.—V. f 1 K. de G.
f5,—; E. G. M. f 1—F. S. f2,50; T. H. f5,—;
L. K. f5,—; R. R. f 1,H. fl—v. B. M.
f6,—; X. Z. f2,50; D. S. f 1 Mevr. de M.
f 5,Overschotje f 1,61P. E. f2,50: J. K.
K. f3,50; Mej. C. M. S. f0.50; W. B. f2; H. J.
D.—S. f50.—; H. M. B. f 25; fam. v. E. f20;
'Mevr. A. A. P.—B. f 10,—A. de V. f 10,—Mr.
C. G. B. flO,—S. V. f 10,A. H. K.—W.
f 5,—; Mej. G. v. L. f 5,—; J. B. Cz. f 5,—; L. V.
H. f5,—; J. B. L. R. f3,—; Mevr. H. f2,50;
Mevr. R. f2,50; H. M. G. S. f2,50; A. G. G.
f 2,—; K. L. E. f 1,50; Mevr. J. J.—C. f 1,50;
1. J. f 1,50; N. H. B, f 1,— H. Kr. f 1,—; N. N.
fl,—Wed. de W. f 0,25; M. fl,—P. J. V.
f2,50; Dames M. f 12.J. L. v. D. f2,50; A.
M. v. D. fl—fam. A. K. f 1J. S. f 1,—
N. N. fl.—Mej. F. W. f 0,25; Sch. f 1,—B.
A. C. f 0,50, totaal f 319,66; vorig totaal
f 1600,25. In het geheel zijn thans bij ons blad
317 giften ingekomen tot een bedrag van
f 1919,91.
Ten behoeve van het Comité voor de „Stille
Armen" werd bij de Twentsche Bank gestort:
K. B. f 5. Z. P. f 5, A. E. T. K. f 5, Mr. W. G.
D. B. f 10, A. H. B. f 2, Mevr, G. H. f 10, J. F.
B. f 2.50, M. A. D. f 2.50.
Giften voor de Kerstinzameling der Stille
Armen kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Groote Houtstraat 93 en Soenda
plein 37 of gestort worden öp postgiroreke
ning no. 38810 onder vermelding ..Voor de
stille armen". Alle giften worden door ons
verantwoord.
GOEDKOOPE KERST- EN NIEUWJAARS-
GESPREKKEN.
Van 23 December 1937 tot en met 4 Januari
1938 kunnen in het telefoonverkeer met Ar
gentinië, Brazilië, Chili, Egypte. Irak, Japan,
Palestina, Paraguay, Peru, Siam. Syrië,
Uruguay en Venezuela via Berlijn Kerst- en
Nieuwjaarsgesprekken gevoerd worden, waar
van de kosten de helft van die van een ge
woon gesprek bedragen. De duur dezer ge
sprekken is onbeperkt
Bovendien .kunnen op 25 December 1937
en op 1 Januari 1938 Kerst- en Nieuwjaars-
gesprekken worden gevoerd met den Philip-
pijnschen Statenbond, eveneens via Berlijn.
De kosten hiervoor bedragen per 3 minuten:
1ste zone f 37.50, 2de zone f 39.30 en 3de
zone f 42.
Sneltrein verbrijzelt vrachtauto.
Ernstig ongeluk op onbewaakten
overweg
Eén doode en één gewonde.
Vrijdagavond is op een onbewaakten over
weg- nabij Akkrum een groote ledige zeswie-
lige vrachtauto, welke afkomstig was uit Dok-
kum, door den sneltrein van Zwolle naar
Leeuwarden aangereden en vrijwel geheel ver
nield. Er zaten twee mannen in de cabine, die
op het laatste moment uit den wagen spron
gen. De auto kantelde en een van beiden
kwam er onder terecht, met het gevolg, dat
hij onmiddellijk werd gedood, zijn metgezel
liep ernstige kneuzingen op en is in bewus-
teloozen toestand naar een in de nabijheid
gelegen woning vervoerd. Indien mogelijk, zou
hij naar het ziekenhuis te Leeuwarden wor
den overgebracht. De trein had een half uur
vertraging.
(Naar aanleiding van de ontvluch
ting van tien Spanjaardenin
Nederland geïnterneerd.)
Een vreemd geval is 't met die Spaansche
mannen.
Die in ons land waren geïnterneerd
En waarvan tien, na stiekum samenspannen,
Een dezer dagen zijn geëclipseerd.
Ze zijn van hier per Noorderzon vertrokken,
Op zoek, vermoedt men, naar de Zuiderzon,
Die hen wel onweerstaanbaar scheen te
lokken,
Sinds in ons land de koude tijd begon.
Zij hebben al hun koffers laten schieten.
Opdat hun de ontdekking werd bespaard,
Terwijl z' ook 't eerewoord hier achterlieten,
Maar dat is, blijkt wel, bitter weinig waard.
Nu is het groepje hunner landgenooten.
Dat bleef, uitvrees dat het misschien
ook drost,
In een onzer kazernes opgesloten,
En daar tot onze lasten in den kost.
Wij zijn zoo gaandeweg aan veel gaan
wennen,
Op dit in hoofdzaak droevig ondermaansch,
Doch om een eerewoord niet te erkennen,
Dat is ons altijd toch een beetje
Spaansch.
Maar laat dat punt voor het moment
terzijde,
Je denkt toch, als je die historie leest:
Hier blijkt weer. hoe veranderen de tijden,
Hoe is 't driehonderd jaar gelêe geweest?
Toen hadden \vij in onze lage landen.
Ook de Spanjolen nou, zeg maar te gast,
Zij gaven ons geen eerewoord in handen,
Maar waren onzen vaadren ook tot last.
Doch in die waarlijk wel heel andre tijden.
Heeft Nêerland's volk het uiterste gedaan,
Ten koste van langdurig bitter lijden,
Om te bewerken, dat ze zouden gaan.
P. GASUS.
Groote Houtstraat 155 - Telef. 11159
PRACHT KERSTGESCHENKEN
(Adv. Ingez. Med.)
Een AMERIK. DROOGREK
aanschaffen, is de eenige manier om Uw
wasch op tijd droog te krijgen. Voor SLEDEN,
SCHOENKLOMPEN en alle maten DROOG-
REKKEN is de Klompen Centrale het aan
gewezen adres. Levert overal heen. Franco
thuis.
Reifzstraat 1, Dr. Leydsstr. 10, Tel. 11784.
(Adv. Ingez. Med.)
Een vereeniging van voetgangers.
Dezer dagen werd een vergadering gehou
den van de te 's-Gravenhage opgerichte Ned.
vereeniging van Voetgangers. De statuten wer
den vastgesteld. Besloten werd de koninklijke
goedkeuring hierop aan te vragen.
Genoemde vereeniging stelt zich ten doel:
a. Voorlichting te geven aan den voetganger
met betrekking tot het gebruik der straten en
wegen in den uitgebreidsten zin des woords;
b. bevordering van het toepassen der maat
regelen, die door of vanwege de overheid zul
len worden of zijn getroffen voor de veiligheid
van den voetganger op en/of langs den open
baren weg of straat;
c. te ijveren voor een doelmatig toezicht door
of vanwege de overheid, t. a. v. de naleving
der wetten en verordeningen in verband met
veilig verkeer der tractie op wegen en straten.
Besloten werd voorts een fonds in te stel
len in verband met verzekering der leden te
gen ongevallen op den openbaren weg, het voe
ren van procedures enz. Per 1 Januari is men
voornemens een orgaan, genaamd „De Voet
ganger", uit te geven.
In het dagelijksch bestuur zijn gekozen de
heerén F. N. Bruinooge, voorzitter, A. P. J.
Aarse, secretaris, beiden te 's-Gravenhage en
F. J. Huisman, penningmeester te Voorburg.
Het bureau van de vereeniging is gevestigd
te 's-Gravenhage: Noorderbeekdwarsstraat
ho. 228.
spoedig van kracht.
In wegenverkeersreglement ook
voorschriften voor voetgangers.
„Op zoo spoedig mogelijk in wer
king treden van de Wegenverkeers
wet blijft de aandacht van den
minister gevestigd". Ook hij ver
trouwt, dat door het in werking tre
den van de strengere bepalingen dier
wet het aantal verkeersongevallen
beperkt kan worden.
In het wegenverkeersreglement zullen ook
ten aanzien van voetgangers eenige voor
schriften worden opgenomen.
Er bestaat, naar de minister meent, geen
aanleiding om het voorschrift in zake de
witte spatborden te laten vervallen in verband
met de invoering van het roode achterlicht,
zulks te minder, omdat, ingeval het achter
licht onklaar mocht raken, en tevens indien
de wielrijder op den weg stilstaat, het witte
spatbord nog goede diensten kan bewijzen.
Overleg met het departement van defensie
omtrent maatregelen tot beveiliging van
militaire colonnes bij het oversteken van
trambanen is sedert geruimen tijd gaande.
De minister verwacht, dat dit binnenkort tot
een bevredigend resultaat zal leiden.
Haarlemsche Postduivenbond.
Jubileumtentoonstelling in Caecilia.
Ter gelegenheid van het 12y2-jarig bestaan
van den H.P.B. en de H.C.C. voor Haarlem en
Omstreken, wordt Zaterdag 11 en Zondag 12
December in gebouw Caecilia een jubileum-
postdui vententoonstelling gehouden, waar
voor ruim 450 inzendingen zijn binnenge
komen.
De 457 exemplaren zijn in lange rijen in
de ruime, verbouwde zaal van gebouw
Caecilia opgesteld., waar zij ongetwijfeld door
vele kenners en iiefhebbers uit Haarlem en
omstreken bewonderd zullen worden.
De Jury, bestaande uit de heeren L. Gim-
brère, Haarlem, J. Hoefakker, Beverwijk en
K. Gellekom, Amsterdam, heeft ongetwijfeld
geen gemakkelijke taak gehad, doch heeft
haar moeilijke taak reeds volbracht en de
toegekende prijzen zijn aan de kooien aan
gebracht.
De tentoonstelling werd hedenochtend om
tien uur voor het publiek opengesteld en zal
Zaterdag en Zondag dengeheelen dag ge
opend zijn.
Een Amerikaansche ontboezeming'.
In de San Francisco Chronicle brengt
Chester H. Rowell ter gelegenheid van
„Thanksgivingday" hulde aan de Ameri
kaansche vrijheidsprincipes en de Pilgrim-
fathers", de eerste Britsche kolonisten, die
in 1620 voet aan Amerikaanschen wal zet
ten.
Van laatstgenoemden zegt hij: „Zij en die
andere kleine groep van Jamestown waren
het, die met het bevolken van dit land een
begin maakten en de vrije instellingen schie
pen. die wij thans als ons erfdeel bewaren.
Nergens op aarde bestaat een zoo groot
en gevarieerd vastelandsgebied, dat door één
enkel volk wordt bewoond, zóó vrij en be
wust als het onze. Van oceaan tot oceaan en
zuid naar noord behoeft men geen grens te
passeer en; geen ambtenaar houdt den
vreemdeling staande om te vragen wie of
wat hij is; overal wordt dezelfde taal ge
sproken; alle bewoners voelen zich trotsche
Amerikanen, en. ofschoon zij het volste recht
hebben om „anders" te dóen geven de
meesten er de voorkeur aan zooveel moge
lijk elkaar gelijk te blijven. Slechts eenmaal
en alleen hier is dit alles geschied en wij zijn
de gelukkige erfgenamen van die voordee-
len, Laten wij dezen dag in nederigheid onze
dankbaarheid betuigen.
Wij leven in vrede in een wereld, die bezig
is zich m den oorlog te storten wij zijn vrije
menschen in een wereld, die aan tirannen
overgeleverd is. Tusschen de vreesachtige
volken hebben wij vertrouwen en hoop. Wij
kwamen uit den oorlog met ongeschokte
politieke stellingen en wij hebben de groote
depressie doorstaan met onze economische
structuur, die nog steeds gezond is.
Er rust op ons een plicht die gelijk is aan
dien van Nöach op den berg Ararat. Deze
is, in dit land het Recht, de Waarheid en
de Vrijheid te handhaven, wat elders ook
met deze begrippen moge gebeuren, zoodat
zij, wanneer de vloed eenmaal terug trekt,
opnieuw over de aarde kunnen worden ver
spreid.
Valschheid en verraad worden geen recht,
omdat regeeringen zich daaraan schuldig
maken: moord is nog altijd verschrikkelijk,
ofschoon de oorlog hem eischt: verdruk
king van de waarheid is nog altijd een zon
de tegen den Heiligen Geest, ofschoon som
mige machthebbers dit aanvaardbaar pogen
te maken door het aureool, dat hen omgeeft;
vele goden worden vereerd, maar aLs God
niet voor ons staat als de eeuwige geest van
Recht, Waarheid, Rechtvaardigheid. Goed
hartigheid en Broederschap, dan is hij God
niet, maar een verzinsel, ontstaan in onze
eigen verwarde verbeelding.
In dezen tijd van verwarring zijn er ge
noeg tijdelijkheden, die het ons moeilijk ma
ken Dezé dag zij gewijd aan de eeuwige din
gen.
De geesten van onze voorvaderen roepen
ons op deze eeuwigheden te bewaren, opdat
onze Zonen het roer niet zullen kwijt raken
in de wilde vaart van den vooruitgang. En
de stem der historie verlangt haar veilig in
Amerika te houden totdat de storm der we
reld uitgeraasd is".
VIER DOODEN RTT BOTSING IN DE
LUCHT
WARSCHAU, 10 December (P.A.T.) Bij To
roen zijn twee vliegtuigen met elkaar in bot
sing gekomen. Vier menschen zijn daarbij om
het leven gekomen.-
BEROEP AANGENOMEN.
D. van der Born, predikant te Helpman, be
roepen predikant bij de Geref. Gemeente te
Heemstede, heeft naar wij vernemen, dit be
roep aangenomen.
Waar anderen zich organiseren, mogen
wij, vrijzinnigen, niet achterblijven!
Versterkt de vooruitstrevende midden
groep, welke de democratie wil hand
haven en uitbouwen, krachtig stelling
kiest tégen alle uitersten en streeft
naar samenwerking en verdraagzaamheid.
Sluic U aan bij de
(Adv. Ingez. Med.)
Wees- en Oudeliedenhuis der
Evangel. Luthersche Gemeente.
200-jarig bestaan.
Het volgend jaar zal het 200 jaar geleden
zijn dat het Wees- en Armenhuis der Evan
gelisch Luthersche Gemeente te Haarlem in
de Zuiderstraat (hoek Gasthuisstraat) werd
geopend. Thans is het verdoopt tot Wees- en
Oudeliedenhuis. In 1905 werd het mooie
nieuwe gebouw in het Westerhoutpark betrok
ken.
1 Over den juisten datum der oprichting be
staat nog geen zekerheid. Allan, de -Haarlem
sche historieschrijver, stelt vast, dat in 1738
tot stichting besloten werd. nadat in een ver
gadering van den Kerkeraad door de twee
predikanten was medegedeeld, dat het ver
mogen der Kerk was toegenomen, waarop
gevorderd werd, dat „alle aardsche inkomsten
nooit beter besteed konden worden, dan dooi
den aanwas der ledematen der Kerk te bevor
deren, 't welk huns bedunkens best geschie
den zou door de onderhouding van eigen Wee
zen en Armen".
In 1738 werd het gebouw aan de Zuiderstraat
aangekocht, waarin voorheen een fabriek ge
vestigd was.
In de vergadering van 11 Nov. 1738 werd het
eerste personeel benoemd, het overige perso
neel werd 7 Jan, 1739 aangesteld.
SNEEUW WATTEN PAPIER
KERST-ETALAGE-
KAARTUES EN VERSIERING
J. MUIJS - PAPIERHANDEL
GED. OUDE GRACHT 103, TELEFOON 11723
(Adv. Ingez. Med.)
MODERNE WONINGEN
TE HUUR, op mooi punt bij Hyacinthen-
laan, 7 kamers, w.o. badkamer, ƒ40.per
mnd. U kunt nu het beste uitzoeken en
huren per Februari, Maart of April.
Bevr. op het werk en bij S. VELDKAMP,
Van Dortstraat 90, Telefoon 16373.
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN: 16 PAGINA'S
De rijtijdenwet wordt vermoedelijk begin
1938 van kracht. i
De regeering- zal voor verdergaande coör
dinatie van het verkeer zorgen. 1
Vele Tweede Kamerleden hebben klachten
over het spelüngsbelcid. 3
Treinbotsing in Schotland eischt een groot
aantal slachtoffers. 4
De strijd om Nanking woedt in alle heftig
heid voort, 4
Bioscopen 8
ARTIKELENENZ.
P. v. d. Hem: De eeuwige strijd. 3
Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk:
Verduisteringsoefeningen in Zwitser
land. 4
H. D. Vertelling: Jaloersch 5
Heemstede in vroegere eeuwen. 5
Dr. IVI. EuweWaardoor ik de match tegen
Aljechin verloor. g
Sport in 't Kort g
C. J. E. Dinaux: Zonderlinge levens. 7
J. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningen 7
Jules Kammeijer: Blijft Fit. 7
Financieel Economisch Weekoverzicht:
Wat beteekent de economische reactie
van dit najaar? 9
Vondelherdenking door J. B. Schuil. 11
K. de Jong Feestavond der II. O. V. 11
Hcriï van Booven: Schoonheid en traditie
in Italië. n
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen óp 23
SITDOWN STAKING IN EEN SCHOUWBURG. Personeel en artisten van het
Parijsche Renaissance Theater hebben bezit genomen van het tooneel en het
zich daar zoo aangenaam mogelijk gemaakt.