U
Alg. Vereen, voor Bloembollencultuur.
F* KJ ic
U/if eiaUeteu: 7**20
f 95.-
240.-
Soesbergen
Ernstige
Verkeersongelukken.
i?
SCHENKT
Zwaarlijvigheid
maakt oud
URODONAL
MAANDAG 20 DECEMBER 1937
H
A ARE EM'S DAG EL'AD
3
Moeten bedrijfsmaatregelen door het bedrijf
zélf worden uitgevoerd?
Een Complete
I badkamerinrichting
Een Complete
douche-badcelinrichting
vanaf
Een Complete
keuken-installatie
vanaf
(Adv. Ingez. Med.)
KONINGSTRAAT 39, TEL. 10425
,,Voor Volkenbond en Vrede".
Mr. dr. J. P. Fockema Andreae tot voorzitter
zakelijk: 1. het Volkenbondsverdrag losmaken
van de vredesverdragen: 2. de bepaling dat een
stemming in beweging kan worden gezet; 3. het
gemis aan universaliteit.
Zelf doen biedt groofe voor-
deelen, mits er goede
samenwerking zij.
Doelmatige reclame moet afzet
stimuleeren.
Hedenmiddag hield de Algemeene Vereeni-
ging van Bloembollencultuur haar 185e alge
meene vergadering in het Krelagehuis, onder
leiding van haren voorzitter, dr. A. J. Verhage.
Te half twee opende deze de vergadering met
een rede, waaraan het volgende is ontleend.
Nadat dr. Verhage eenige personen had her
dacht, die door den dood aan de vereeniging
zijn ontvallen, o.a. jhr. mr. J. W. G. Boreel
van Hogelanden, oi. d-burgemeester van Haar
lem; den heer Jan Philippo, bestuurslid van
„de Hyacinth", den heer T. F. Vlieland, die
gedurende 50 jaren bestuurslid der afd. Oègst-
geest was en de heeren Jan Blokker Nzn., Wil
lem van Lierop, K. Oudshoorn en C. v. d. Lobbe
ging spreker voort:
Sedert onze vorige algemeene vergadering,
die zich tegen het voortbestaan der saneerings-
maatregelen uitsprak, welke uitspraak met na
druk onder de aandacht van den Minister van
Economische Zaken is gebracht, is door Z.Exc.
een beslissing in deze kwestie genomen, waar
bij wel rekening is gehouden met de uitspraak
onzer vereeniging, maar waarbij deze uit
spraak toch niet is opgevolgd.
Het is weer zeer kort geleden gebleken dat
Minister Steenberghe aan zijn beslissing, die
wat meer vrijheid wil geven, door de afschaf
fing der buitenlandsche minimumprijzen, vast
houdt. Het lijkt mij niet het juiste tijdstip om
op het voor en tegen hiervan in te gaan, daar
de discussies over deze punten helaas een on
rust in het vak plegen te brengen, die onge-
wenscht is. Om deze reden is het slechts ver
dedigbaar voor alle partijen om dit vraag
stuk in het publiek aan te snijden op een tijd
stip, dat inderdaad discussie over dit punt
practisch resultaat kan hebben. Op dit oogen-
blik kunnen wij allen niet anders doen dan ons
aan deze beslissing te onderwerpen, of wij het
er mee eens zijn of niet. En hopen, dat het
'vakbelang, dat allen willen bevorderen, ermee
gediend is!
Men zal, naar mijn meening, echter moeten
oppassen met de gedachte, dat na de afschaf
fing der buitenlandsche minimumprijzen, het
prijspeil in het buitenland sterk zal dalen. De
tulpenoogst was dit jaar slecht, waardoor in
het afgeloopen seizoen de overschotten gering
en de prijzen sterk gestegen zijn. De narcis-
senhandel is zeer vlot, met stijgende prijzen,
verloopen, en slechts de hyacintenhandel heeft
uiteindelijk weer teleurgesteld.
Dat wil niet zeggen, dat de bedrijf suitkom-
sten beter zijn bij een slechten oogst is dit
ondanks hoogere prijzen zelden het geval
maar wel, dat men bij de prijszetting voor het
volgend seizoen van een hoogere basis moet
uitgaan, dan men gedaan zou hebben wanneer
er een overvloedige raap geweest zou zijn.
Men zal goed doen, voorzichtig te zijn met
het denkbeeld dat, nu de buitenlandsche mini
mumprijzen vervallen zijn, men met een veel
lager prijspeil moet rekenen. Dit jaar heeft
aangetoond, dat in geval van vrije of vrijere
prijsvorming het prijspeil niet lager behoeft te
zijn dan bij kunstmatige prijszetting.
Afgewacht moet worden of het prijspeil on-
noodig naar beneden wordt gedrukt; gehoopt
moet worden dat de exporteurs voldoende
koopmanschap en ruggegraat toonen te bezit
ten om dit te voorkomen. Dat wil niet zeggen,
dat alle prijzen voor alle orders gelijk moeten
blijven, maar wel, dat elke order de kosten
moet dekken en winst moet brengen.
Zélf cloen?
Nu er dus maatregelen voor het bloembol-
lenbedrijf blijven— n.l. teeltbeheersching en
opkoop van het surplus, met alles wat daaraan
verbonden is moet, mede in verband met
wat hierover in de jongste Troonrede is aan
gekondigd, het vraagstuk, of het bloembollen-
bedrijf zelf, zij het onder sanctie en toezicht
van de Regeering, de maatregelen moet en kan
uitvoeren, aandachtig worden bezien. Het
komt mij voor dat het „zelf doen" groote voor-
deelen biedt en dat de invloed van het vak op
den aard der maatregelen hierdoor ook aan
zienlijk versterkt kan wordena Mits opgepast
wordt voor fouten in den organisatievorm,
zooals die naar mijn meening gemaakt waren
in het geruimen tijd geleden weer ingetrokken
voorontwerp-landbouwordeningswet, waarvan
de uitwerking niet met het beginsel overeen
kwam.
Willen wij tot een dergelijk „zelf doen" en
„zelf beslissen" onder het bovengenoemde
voorbehoud komen, dan zal er een samen
werking moeten komen tusschen de organisa
ties, die het bloembollenvak en de onderschei
dene onderdeelen daarvan vertegenwoordigen.
Slechts uit een samenwerking, waarbij het
vakbelang voorop staat en waarbij geen voor
ingenomen standpunten domineeren, kan wat
goeds geboren worden. Ik hoop, dat een der
gelijke samenwerking tot stand kan komen.
Voor een goed verloop van den handel in
het volgend seizoen zonder kunstmatige prijs
zetting is ook de stemming van beteekenis,
welke in den handel mede sterk pleegt af te
hangen van de ontwikkeling der wereldcon
junctuur. Nu is het een niet te miskennen feit,
dat de economische vooruitgang, die nog in de
eerste helft van dit jaar groot was, in de
tweede helft tot stilstand is gekomen, en eer
der in een teruggang is omgeslagen. De waar
schuwing, die ik in Juni voor deze zelfde ver
gadering heb geuit, n.l. niet te vertrouwen op
een aanhouden van een zoo snellen vooruit
gang, bleek dan ook niet ongemotiveerd te
zijn. Ik moge er echter direct aan toevoegen
De arm van een
fietser isgeentoo-
verstaf: vóór het
veranderen van
richting moet hij
•ich ervan over-
cuigen of de ma
noeuvre VEILIG
volvoerd zal kun
nen worden!
dat de rem, die op deze ontwikkeling van den
economischen wereldtoestand in het tweede
halfjaar is geplaatst, naar mijn meening het
gevaar van een ernstige en diepen terugval
vermindert, waarbij ik er natuurlijk van af zie
voorspellingen te doen over ernstige politieke
conflicten, die den economischen toestand in
grijpend zouden kunnen wijzigen.
Geen reden tot ontevredenheid.
Wanneer wij de ontwikkeling in het bloem
bollenbedrijf gedurende het laatste jaar be
zien, mogen wij niet ontevreden zijn. Het
blijkt dat ondanks alle mogelijke handelsbe
lemmeringen en monetaire moeilijkheden on
ze uitvoer in kilogrammen ongeveer op het
zelfde peil is gebleven.
Dat de waarde van den uitvoer dit jaar zou
stijgen was te voorzien, toen in September
1936 ook in Nederland de gouden standaard
werd opgeheven. In de verwachting van gun
stige gevolgen van dezen maatregel is men in
het bloembollenbedrijf, naar ik meen, aller
minst teleurgesteld. De cijfers toonen aan dat
dit gemotiveerd is. Want terwijl tot December
in 1936 voor 22 millioen werd geëxporteerd,
is in 1937 de waarde van onzen uitvoer over
hetzelfde tijdvak gestegen tot 27 millioen.
Ook al zijn de bedrijfskosten wat gestegen
wat niet alleen een gevolg is van de devaluatie
van den gulden is toch een aanmerkelijk
voordeel te boeken.
Voor het bloembollenbedrijf was deze maat
regel te belangrijker omdat de beteekenis van
den binnenlandschen afzet die overigens
allerminst onder dezen maatregel heeft gele
den gering is in verhouding tot het belang
van den export. Wanneer wij doelbewust af-
zetverruiming willen nastreven en ik meen,
dat het oogenblik daartoe gekomen is moe
ten wij dan ook ons oog op het buitenland
richten. Wij mogen daarbij niet vergeten dat
andere bloemen en planten ons product con
currentie aandoen, en dat de handelspolitiek
in dezen een gewichtige rol speelt. Maar dit
zijn redenen te meer om ons niet te doen stil
zitten en door doelmatige reclame voor ons
product onzen afzet te stimuleeren. Ik zeg met
opzet: doelmatige reclame, omdat wij ons
moeten hoeden voor fouten, die in andere be
drijfstakken op dit gebied gemaakt zijn, veelal
door reclame, zooals die met name. voor in
dustrie-producten gevoerd wordt, na te boot
sen. Wij kunnen met ons artikel een reclame
voeren, die voortvloeit uit den aard ervan.
Maar om hiermede werkelijk goede resultaten
te bereiken moet deze onder ter zake kundige
leiding staan, en zijn hiervoor aanvankelijk
grootere fondsen benoodigd dan thans be
schikbaar zijn. Wanneer het bloembollenvak
deze fondsen voor dit doel bijeenbrengt, en
de zaak goed aangepakt wordt, zullen hieruit
voor het vak echter goede resultaten komen.
Gelden voor meer en doelmatiger reclame
zullen een winstgevende belegging blijken te
zijn.
Tenslotte herinnerde spr. aan het feit, dat
de afd. Bennebroek-Vogelenzang dezer dagen
50 jaren bestaan heeft.
SOIRéE-DANSANTE „DIE RAECKSE".
„Die Raeckse", de vereeniging voor leerlin
gen van de H.B.S. a, gaf Zaterdagavond in de
groote zaal van het gemeentelijk Concertge
bouw een soirée-dansante, waarvoor, waar
schijnlijk door het samenvallen van dezen
dansavond, met enkele andere fuiven, niet die
belangstelling bestond, die de beide bands on
getwijfeld verdiende.
De dansmuziek voor het eerste deel van
dezen avond werd verzorgd door Felix Kwast
and his red hot Peppers, die omtrent het mid
dernachtelijk uur opgevolgd werden door Eddy
Meenk and his radio Stars. De leden van „Die
Raeckse" met hun introducés hebben onge
twijfeld een genoeglijken avond gehad en het
voordeel van de geringere belangstelling was,
dat er voldoende ruimte was voor de dans-
lustigen. Wat anders niet altijd het geval was.
Al met al een gezellige avond.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag reed een zware vrachtauto
van den vrachtondernemer Frencken
uit Roggel met groote snelheid den
bocht in nabij de kerk te Baexem.
De auto ging daarbij rechtstandig
over den kop. De naast den bestuur -
dergezeten Th. Janssen, eveneens uit
Roggel, werd op slag gedood.
Omwonenden, die op den slag van de over
den kop gaande auto aankwamen, gingen
daarop den in den buurt wonenden pastoor
Tummers halen. Deze begaf zich aanstonds
naar de plaats van het ongeluk. Onderweg
echter werd hij door een beroerte getroffen en
overleed spoedig daarna.
De cabine van den vrachtwagen is in elkaar
gereden.
De bestuurder van de auto zou onder den
invloed van sterken drank hebben verkeerd.
Zonder op te letten
overgestoken.
De ruim zestig-jarige wielrijder Blokker uit
Apeldoorn stak Zaterdagmiddag zonder op het
verkeer acht te slaan, van den Osseveldweg
aldaar den Deventerstraatweg (een voor-
rangsweg) over. Op hetzelfde oogenblik, werd
hij door een auto, bestuurd door den heer
uit Diepenveen gegrepen. D. was vrijwel op
slag dood. Den autobestuurder treft aan het,
gebeurde geen schuld.
Oude vrouw door auto
aangereden en overleden.
Zaterdagavond is op den Korvelscheweg te
Tilburg de ongeveer 80-jarige mej. Reynders
door een auto aangereden en gewond. Zon
dagmorgen is zij aan haar verwondingen
overleden.
De zestig-jarige landbouwer C. van den
Vlist uit Willeskop, die Zondagmiddag met.
zijn vrouw en zoon in een auto op weg was
naar Oudewater, raakte op den provincialen
weg de macht over het stuur kwijt. De auto
ging slingeren en vloog over de kop in een
sloot.
Toegeschoten hulp wist alle drie inzitten
den uit het voertuig te halen.
De heer v. d. Vlist was slechts licht gewond
doch zijn vrouw en zoon bleken een zeer
ernstige hersenschudding te hebben opge-
loopen.
BINNENLANDSCHE
PAKKETTEN
T/M 3 KG
VOORDEELIGST
MET DE POST
TOT 1 KG-20 CENT
TOT 2 KG-25 CENT
TOT 3 KG - 30 CENT
(Adv. Ingez. Med.)
EEN PLECHTIGE KERKDIENST.
De kerkeraad der Ned. Heiw. Gemeente al
hier deelt mede, dat hij besloten heeft aan
den avond van den dag volgende op den dag,
dat het bericht der geboorte van een prms of
prinses der Nederlanden zal bekend geworden
zijn, een kerkdienst te houden in de Groote
of St. Bavokerk om acht uur.
Een NIEUW COSTUÜM ol WINTERJAS naar maat voor
KERSTMIS NIEUWJ.: Kleerm. E.E.K. Gr.Houtstr. 88
(Adv. Ingez. Med.)
BRANDSTOFFEN
aan hen die hei nootiig. hebben
Zoudt ge U een mooier en
edeler Kerstgeschenk
kunnen indenken? Er zijn
helaas nog zoovelen, wien dit
hoogst noodige ontbreekt.
Geeft hun warmte I Zij zullen
J U dankbaar zijn.
11. Geeft ons Uw opdracht
1 Wij zorgen er voor, dat deze
M I op de meest correcte-en dis-
BJI crete wijze wordt uitgevoerd.
\m/ (Wij hebben hiervoor speciale
\w/ diensten).
Tel. 10070* Schouwtjeslaan 23
(Adv. Ingez. Med.)
ST. NICOLAAS BIJ KORFBALCLUB
„HAARLEM".
Zaterdag hield d, H.K.C. „Haarlem" weder
om een St. Nicolaasavond, thans voor de groote
leden en donateurs met genoodigden in het
Gebouw Rosenhaghe.
Het is een gezellige avond geworden, waar
toe de muziek veel bijdroeg.
Toen de voorzitter, de heer W. van Leeuwen
den avond had geopend, werden door den heer
v. d. Berg eenige liedjes ten beste gegeven. Af
gewisseld met een gezellig dansje brachten
de leden drie één-actertjes voor het voetlicht,
die zeer in den smaak vielen en die goed wer
den gespeeld.
Het hoogtepunt van den avond was de
komst van St. Nicolaas en Zwarten Piet, die
op een tandem de zaal binnenstoven. Na
eenigen tijd onder de leden te hebben vertoefd
en presentjes te hebben uitgedeeld, vertrok
het tweetal weer. Verder werd nog menig
dansje gemaakt.
gekozen.
Na de rede, waarmede Vrijdagavond j.l. de
voorzitter mr. J. C. A. Everwijn de algemeene
vergadering van de vereeniging „Voor Volken
bond en Vrede" had geopend, sprak mevr. O.
van Vlotenjkvr. van den Berg als voorzit
ster der ontvangende afdeeling Wageningen,
een welkomstwoord tot de afgevaardigden.
De voorzitter deed vervolgens mededeeling
van de ontslagaanvrage van mr. A. D. H.
Fockema Andreae uit Arnhem als lid van het
hoofdbestuur wegens zijn minder gunstige ge
zondheidstoestand.
Vervolgens werd op voorstel van het hoofd
bestuur besloten tot het zenden van een tele
gram aan H.K.H. Prinses Juliana, waarin
uiting wordt gegeven aan het medeleven der
vereeniging in de moeilijke dagen.
Medegedeeld werd ten slotte nog, dat het
hoofdbestuur een onderzoek zal doen instel
len naar de vele malen geuite wenschelijkheid
de vereeniging te doen aansluiten bij de inter
nationale vredescampagne. De resultaten van
het onderzoek zullen in een buitengewone
algemeene vergadering worden medegedeeld,
waarna een besluit kan worden genomen.
Uitvoerig hield de vergadering zich vervol
gens bezig met de hierna aan de orde zijnde
wijzigingen in de statuten, het huishoudelijk
reglement en het werkprogramma.
Na de goedkeuring van het ontwerp jaar
verslag en de rekening van den penningmees
ter, werd overgegaan tot de verkiezing van een
voorzitter ter voorziening in de door het pe
riodiek aftreden van mr. Everwijn ontstane
vacature. Op voordracht van het hoofdbestuur
werd tot voorzitter gekozen mr. dr. J. P.
Fockema Andreae, oud-commissaris der Ko
ningin in de provincie Groningen. De andere
aan de beurt van aftreding zijnde hoofdbe
stuursleden, alle herkiesbaar, werden bij ac
clamatie herbenoemd.
Ook de heeren mr. A. M. Joekes, lid der
Tweede Kamer, Vorrink, lid der Eerste Kamer
en A. Willemse, die candidaat waren gesteld
voor een hoofdbestuursfuiictie, werden zonder
stemming gekozen
In de plaats van de ontslag gevraagd heb
bende hoofdbestuursleden, de heeren H. M.
Martens te Sneek en ir. B. S. H. Stieler te
Eindhoven, werden de heeren H. J. Langman,
burgemeester van IJlst en H. van Tooren uit
Eindhoven aangewezen.
Overeenkomstig het prae-advies van het
hoofdbestuur werd vervolgens na ampele dis
cussie het voorstel van de afdeeling Naarden-
Bussum om de bevordering van het gebruik
eener super-nationale taal door de vereeniging
te doen bevorderen, verworpen.
Tot uitvoerige discussie gaf aanleiding het
voorstel van 's-Gravenhage tot het aannemen
eener resolutie om alle middelen aan te wen
den, geëigend om ook van Nederlandsche zijde
aan de verwezenlijking van het beginsel van
collectieve verantwoordelijkheid en beveiliging,
krachtigen steun te verleenen.
Op voorstel van prof. dr. E. Moresco werd
tot wijziging der resolutie besloten.
Door deze tekstwijziging kon hoofdbestuur
zoowel als de Haagsche afdeeling zich met de
resolutie vereenigen; zij werd hierop aange
nomen.
De tekst dezer resolutie luidt als volgt:
De vereeniging voor Volkenbond en Vrede,
zich rekenschap gevende van den gevaar
lijken toestand waarin de staten-samenleving
verkeert, doordat telkens opnieuw macht
wordt gesteld boven recht en daarbij de rege
len van het Volkenbondsverdrag niet of in
onvoldoende mate worden geëerbiedigd en na
geleefd.
Van oordeel, dat alleen een einde gemaakt
kan worden aan dezen gevaarlijken toestand
door het beginsel van collectieve verantwoor
delijkheid en beveiliging vast te houden en
daaraan practische uitwerking te geven,
Van oordeel voorts, dat de noodzakelijkheid
van collectieve verantwoordelijkheid en be
veiliging en het vinden van middelen ten einde
de collectieve veiligheid te verwezenlijken,
veel meer dan tot dusverre het geval is, tot
het geheele Nederlandsche volk dient door te
dringen
besluit in dien zin met de meeste kracht
werkzaam te zijn.
Aan de orde was vervolgens bespreking van
het rapport met betrekking tot het vraagstuk
van een internationale weermacht, uitge
bracht door een commissie der vereeniging
onder leiding van mr. L. A. Nijpels. Naar aan
leiding van het verzoek van verschillende af-
deelingen der vereenigingen om het rapport
uitvoerig ter vergadering te behandelen, prae-
adviseerde het hoofdbestuur tot het instellen
van een commissie tot nadere bestudeering.
Besloten werd in zooverre mee te gaan met
het advies van het hoofdbestuur, dat de com
missie op zoo kort mogelijken termijn een
concreet voorstel van deze kwestie uitwerkt,
waarna het der vereeniging dan tevens moge
lijk zal zijn een standpunt in te nemen t.a.v.
de al of niet wenschelijkheid eener interna
tionale weermacht.
Rede van den heer Joekes.
Mi-. A. M. Joekes, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, sprak hierna over het
onderwerp: „Om grooter veiligheid in de vol
keren-samenleving".
Er zijn, aldus Mr. Joekes, krachten die naar
oorlog drijven. Deze krachten vatte mr. Joekes
in drie categorieën samen: ten eerste: de
zucht naar gewin door de oorlogs-industrieën,
ten tweede: de drang naar machtsuitbreiding
in sommige landen en ten derde: de wensch
naar herstel van geleden onrecht.
Bij de vraag wat gedaan kan worden tegen
den funesten invloed dezer krachten stelde
spr. in de eerste plaats een uitgebreide vredes-
propaganda, waarbij zooveel mogelijk den na
druk zal worden gelegd op de moreele grond
slagen die op den bodem van het streven naar
rechtsorde liggen.
Maar daarnaast behoort onbeperkte steun
te worden verleend aan den Volkenbond, het
groote instituut van den vrede.
Spr. achtte echter enkele wijzigingen nood-
Wie wordt voorzitter der R.-K.
Staatspartij?
Partijraad wil nog geen beslissing nemen.
De partijraad van de RK. Staatspartij
kwam Zaterdag in het Jaarbeurs-restaurant
te Utrecht in vergadering bijeen, onder voor
zitterschap van mr. J. Houben uit Nijmegen.
In zijn openingswoord memoreerde de voor
zitter het ongeluk van Z.K.H. Prins Bernhard.
Besloten werd een telegram aan den Prins
te zenden, waarin de vergadering haar beste
wenschen voor een voorspoedig herstel uit
sprak.
Na ampele gedachtenwisseling in huishoude
lijke vergadering heeft de partijraad besloten
den heer Van den Brule te veroorloven het
lidmaatschap der Tweede Kamer te aanvaar
den.
Na de middagpauze is in huishoudelijke
vergadering aan de orde gekomen de verkie
zing van een voorzitter der R.K. Staats
partij.
Een aanbeveling werd ingediend van twee
personen, n.l. van mr. F. Teulings en Mr. Dr.
J. de Quay. Op een voorstel uit de vergadering
dat door het partijbestuur werd overgenomen,
is in principe besloten vast te leggen, dat aan
den partij-voorzitter representatiekosten kun
nen "worden vergoed.
Mede omdat de vergadering van oordeel
was, dat zij te voren van de aanbeveling door
het partijbestuur in kennis moest zijn gesteld,
is de benoeming van den partij-voorzitter
uitgesteld tot de volgende partij-raadsverga
dering in Februari 1938.
Ter vervulling van de vacature in het dage-
lijksch bestuur van den heer A. C. de Bruyn,
heeft het partijbestuur een aanbeveling inge
diend van 2 personen t.w. A, C. de Bruyn en
Jos. Maanen. Voor de vacature van J. W.
Mols heeft het partijbestuur aanbevolen Mr.
E. baron Van Voorst tot Voorst te Beek en
Mr. H, W. de Vink te Utrecht, in de vacature
Mr. E. baron Van Voorst tot Voorst. Mr. Dr.
J. Witteman en Th. P. Elzen, in de vacature
Mr. J. Houben in de eerste plaats Mr. J.
Houben en vervolgens Mr. J. Claessen te
Reuver.
en maakt U het leven moeilijk.
Aarzel niet... Urodonal staat gereed
om U te helpen. Het verwijdert het
urinezuur en de overtollige vetten en
herstelt daardoor Uwgezondheid.Die
neemt blijft zich lenig en
gezond voelen.
lAav. ingez med.)
De „President Hoover" in tweeën
gebroken.
Bemanning in veiligheid.
Uit Tokio: De „President Hoover", die bij
Kasjoto aan den grond was geloopen, is ten
gevolge van de ruwe zee in tweeën gebroken.
Men heeft allerlei maatregelen getroffen om
de bemanning, die nog aan boord was, in vei
ligheid te brengen.
HAARL. WEER- EN STERREK. KRING.
Vrijdagavond sprak voor de leden van dezen
Kring de heer dr. ir. Groot uit Huizen over
„Kometen en vallende sterren".
Dr. Groot begon met een bespreking van de
historie der kometen, in het bijzonder wat be
treft de baanproblemen. Eerst door Tycho
Brahe en Keppler en later Newton werd het
ware wezen van deze bezoekers van ons zon
nestelsel nader bekend. Halley was tenslotte
de man, die de periodiciteit der kometen ont
dekte met behulp van vele oude komenten-
verschijningen.
Door de korte zichtbaarheid der kometen
was het zeer moeilijk, de baan nauwkeurig aan
te geven, doch niettemin wist Halley den te
rugkeer van de naar hem genoemde komeet
vrij nauwkeurig te bepalen. De meerderheid
der banen blijkt parabolisch of niet gesloten
te zijn. Indien een komeet de zon nadert, be
gint de lichtsterkte grooter te worden, terwijl
zich tevens een staart begint te ontwikkelen,
die steeds van de zon afgekeerd blijkt te zijn.
Vooral indien de komeet dicht langs de zon
suist, kan de lichtsterkte zeer groot worden.
Zelfs werd in de vorige eeuw, slechts op enkele
graden afstand van de zon, op klaarlichten
dag zulk een object gezien. De meerderheid
blijft echter voor het bloote oog onzichtbaar.
Na een uitvoerige bespreking van baan, be
weging en soort behandelde spr. het kometen-
lichaam zelf. Dit blijkt naast koolstof, ook
calcium, natrium en zelfs ijzer te bevatten.
Het spectrum van de staart toont ons o.a. ge-
ioniseerde koolstof en het zonnespcetrum. Het
kometenspectrum vertoont tenslotte in het
verre violet nog lijnen, waarvoor men nog geen
verklaring heeft kunnen vinden. Na de staart-
vorming nog nader besproken te hebben ver
klaarde spr. tot besluit, hoe de kometen lich
ten.
Door tijdgebrek konden de vallende sterren
niet meer besproken worden; dr. Groot be
loofde echter deze een volgende maal te zul
len behandelen.
