Haarlem's Dagblad
smit's
Welgeslaagd.
Een statistiek.
Weet wat U eet!
WEIHNACHTS-
STOLLEN
KERSTKRANSEN
Het belangrijkste
55e Jaargang No. 16718
Uitgave Lourens Costcr, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerjj 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 21 ÖecemKer 1937
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franeo per
post f 3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Wij kunnen vandaag zonder eenige beper
king verklaren dat de inzameling bij de lezers
van ons blad van gelden ten bate van het
Kerstfeest van de Stille Armen welgeslaagd
is. Immers, vandaag overschrijdt het totaal
reeds de eindsom van verleden jaar. Daar
hadden wij op gehoopt, maar in den aanvang
hadden wij zooiets niet verwacht. Het is ver
heugend omdat, rekening houdend met de bij
het comité zelf en bij andere bladen ingeko
men bijdragen, men de kans nu wel zeer
groot mag achten dat het comité met Kerst
mis een uitkeering van vijftien gulden per
gezin zal kunnen doen. Het bewijst buitendien,
dat de algemeene toestand in het district,
waarin Haarlem's Dagblad verschijnt en
dus waarschijnlijk in het algemeen in geheel
Nederland, want deze streek verheft zich niet
boven het lands-gemiddelde beter is dan
verleden jaar. Ervaring heeft ons geleerd dat
men de resultaten van inzamelingen als deze
als een tamelijk nauwkeurigen welvaarts
meter kan beschouwen. In andere steden is
dat ook herhaaldelijk gebleken en de jaren
van dalende conjunctuur gaven dan ook een
constante vermindering van de opbrengsten
van inzamelingen te zien. Het aantal giften
daalde in een stad als. Haarlem, die zich gun
stig pleegt te onderscheiden als het geldt,
noodlijdende medemenschen te helpen, niet of
nauwelijks. Maar velen waren genoopt hun
bijdragen te verkleinen omdat de omstandig
heden hen dwongen tot bezuiniging op alle
uitgaafposten die daarvoor maar eenigszins in
aanmerking kwamen. Waarbij zich dan de
extra-moeilijkheid voordeed, dat de uitgaven
die men als „vaste lasten" pleegt aan te duiden
niet verminderden tengevolge van verhooging
van belastingheffingen e.d.
Het is moedgevend dat een verschijnsel als
dit, op zichzelf natuurlijk een klein détail in
het groote geheel der economische verschijn
selen maar daarom niet van minder beteeke-
nis als graadmeter, aantoont dat de algemeene
toestand toch beter is dan een jaar geleden.
Velen, vooral diegenen die door hun werk of
hun belangen in directe aanraking met de
Beurs komen, zijn geneigd het tegendeel te
gelooven na de nieuwe wereld-inzinking die
de laatste maanden in economischen zin heb
ben opgeleverd. Men moet sombere beschou
wingen in dien trant niet te spoedig aanvaar
den. "Ten eerste is de mensch daar licht toe
geneigd als hij zelf in bizondere mate getrof
fen is en vereenzelvigt hij dan den algemee-
nen toestand met zijn eigen ervaringen. Ten
tweede zijn de meeste Hollanders zwaartillend
van aard en geneigd tot de opvatting die
zegt: laat ik het vooral niet te vroolijk inzien,
dan valt het misschien nog wel mee. Ik ge
loof niet dat deze eigenschap onder de natio
nale deugden gerekend moet worden en ben er
integendeel zeker van, dat zij haar slechte uit
werking vaak doet gelden als het getij rijzen
de is en optimisme en ondernemingsgeest ver-
eischt worden. Maar het baat niet het te ne-
geeren ieder volk heeft zijn zwakke naast
zijn sterke zijden, het onze ook en men doet
verstandig er rekening mee te houden als men
de menschen hoort redeneeren die „dicht bij
het vuur zitten".
Natuurlijk is het resultaat van deze inza
meling niet het eenige dat ons aantoont, dat
de algèmeene toestand op dit oogenblik gun
stiger is dan een jaar geleden. De resultaten
van de St. Nicolaas-inkoopen bij den mid
denstand, in de meeste gevallen verbeterd,
hebben het ook bewezen. De activiteit in han
del en industrie bewijst het evenzeer; telkens
weer krijgen wij den indruk- dat December,
evenals November, iets beter dan verleden jaar
is. Al geldt dat niet voor alle gevallen. Men
zou eruit kunnen afleiden dat de weerstand
van het publiek, sinds de algemeene levens
standaard in acht jaar tijds aanzienlijk ver
laagd en het leven versoberd is, zoozeer is
vergroot dat men economische inzinkingen als
die van de laatste maanden veel beter verwer
ken kan. Zoodat de mogelijkheid van een snel
herstel ook veel grooter is.
Terugkomend op onze inzameling zij eraan
herinnerd dat het totaal verleden jaar 5467
bedroeg. Nu is het reeds 5627.24 en er resten
nog eenige dagen. Het einde is niettemin na
bij; dit moge een aansporing zijn voor velen
die nog niet gegeven hebben, om het alsnog
te doen. Wij hebben onze talrijke aanspo
ringen met zooveel mededeelmgen omtrent
het droevig lót der Stille Armen toegelicht en
zooveel verklaringen gepubliceerd van men
schen, die hun lijden van nabij kennen, dat
dergelijke toelichting nu wel overbodig is ge
worden. Onze lezers weten het wel. Het huidige
winterweer is misschien wel het beste argu
ment om velen nog eens extra te herinneren
aan de beproevingen van medemenschen, die
in dezen tijd voor hun kinderen en zichzelf
niet eens over voldoende warme kleeding en
brandstof beschikken om zich tegen de ruwste
uitingen van ons klimaat te beschermen.
Daarom verwacht ik nu ook dat de laatste drie
dagen de totale som nog aanzienlijk zullen
vermeerderen en een waardig slot vormen van
deze welgeslaagde inzameling.
Daarbij zij nu reeds hartelijken dank betuigd
aan de zeer velen, die tot dusver aan onzen
oproep gehoor hebben gegeven en wier aantal
het totaal van 1135 giften ver overtreft omdat
vele bijdragen het resultaat van particuliere
inzamelingen zijn.
R. F.
(Nu de regeering blijkbaar wil
bezuinigen op de lichamelijke op
voeding als leervak op de scholen
geeft de Nederlandsche bond tot
het redden van drenkelingen een
statistiek, waaruit blijkt dat in de
laatste 4 jaar nog meer dan 200
kinderen beneden 16 jaarlijks
door verdrinking om het leven zijn
gekomen.)
Als je leest van Nida, Dini,
Rietje, Willy, Cor en Rie,
Geflankeerd door Jopie, Tini
En ik weet niet allen wie;
Als je zooveel stoere knapen
In de snelle zwemsport kent,
Die van alles doen dan slapen
In het natte element;
Ben je, zachtgezegd, verwonderd,
Als je zwart op wit ziet staan:
Er zijn jaarlijks nog tweehonderd
Door verdrinking heengegaan.
En dat zijn geen hoogbejaarden,
Achteruitgegaan in kracht,
Of door rheumatiek bezwaarden,
Dat is huidig jong geslacht.
Ruim tweehonderd, telken jare,
Onder zestien jaren oud,
Die zich 't lijf niet konden sparen,
Ondanks drang tot zelfbehoud.
Zie, het moest niet mooglijk wezen,
Dat ons waterlandsch publiek,
Jaarlijks weer een les moet lezen
Uit zoo'n droeve statistiek.
Kindren moeten leeren reeknen,
Lezen, schrijven en de rest,
Op die dingen, die beteeknen,
Doen ze nooit genoeg hun best;
Omdat ieder hunner later
Knap en flink en groot moet zijn,
Maar wat baat dit, als het water
Lang voordien hun dood moet zijn?
Lr het machtig koor van stemmen,
Dat reeds eer sprak, zeg ik mee:
Kindren moeten leeren zwemmen,
In ons land van plas en zee.
Waar men kosten wil vermindren,
Als men 't hier maar niet mee doet,
Want de levens van de kindren,
Zijn een veel te kostbaar goed.
UITSLUITEND MET
ROOMBOTER BEREID
LUXE-BAKKERIJEN
TELEFOON 10876
13714-11643-12193
(Adv. Ingez. MedJ
Ijsbanen Brederode en Eindenhout geopend
Toegangsprijs overdag: Brederode 30, Eindenhout 40
's avonds: 40, 50
kinderen ben. 15 j. 20, 25
Rijwielstalling gratis.
Tel. Brederode: Santpoort 340. Tel. Eindenhout 17997.
Nad. Inl. Sporthuis Haarlem, Tel. 12215.
(Adv. Ingez. Med.)
Asfalteeringswerk in 1938.
Voor ƒ118.500.
Op de begrooting voor 1938 zijn door B. en
W. de volgende posten op den kapitaaldienst
uitgetrokken voor uitbreiding der asfaltee
ring:
Ged. Oude Gracht van Kleine Houtstraat
tot Verwulft, f 37.500 en van Zijlstraat tot
Verwulft, f 53.000; verder voor de Raaks
f 28.000. Tezamen dus f 118.500.
Winkels op len Kerstdag
Actie tot sluiting.
De Haarlemsche inkoop vereeniging van
Roomseh katholieke comestibleshandelaren,
de inkoopvereeniging „Door Eendracht Macht",
de Haarlemsche inkoop combinatie, de ver
eeniging van winkeliers in koloniale waren
enz. „Ons Belang" voor Haarlem en omstre
ken, allen te Haarlem, berichten hiermede,
gezien de mededeeling in de plaatselijke bla
den over de „Ontheffing bepaling Winkelslui
ting", dat de leden en besturen van boven
genoemde vereenigingen, van de geboden ge
legenheid om Zaterdag a.s. eersten Kerstdag-
hun winkels open te mogen houden, geen
gebruik zullen maken.
De 1ste Kerstdag, Zaterdag a.s. 25 Decem
ber zijn dus alle zaken van leden van boven
genoemde vereenigingen gesloten.
Bakkerswinkels gesloten.
Naar wij vernemen zullen de Haarlemsche
bakkerspatroons beide Kerstdagen als feest
dagen beschouwen. Op beide dagen zullen
dus de bakkerswinkels zijn gesloten en er zal
geen brood worden bezorgd.
De besturen van de R.K. Middenstands-
vereeniging en Christ. Middenstandsvereeni-
ging te Haarlem hebben de volgende circu
laire verspreid:
Wij nemen de vrijheid er op te wijzen, dat
de lacune in de wet, waarop speciaal dit jaar
de aandacht valt (de wet bestaat reeds een
zevental jaren), niet tot gevolg behoeft te
hebben, dat de winkels ook geopend zijn. In
tegendeel, voor zoover noodig adviseeren- wij
met klem, dat de' gebruikelijke Zondag-
sluiting ook op Eersten Kerstdag zal plaats
vinden, evenals dat vorige jaren is geschied.
Aan het publiek verzoeken wij, hoogstwaar
schijnlijk ten overvloede, op dien hoogen feest
dag geen inkoopen te doen.
Ons advies is dus:
WEL SLUITEN, NIET KOOPEN op eersten
Kerstdag.
BOTSING TUSSCHEN TWEE AUTO'S.
Maandagmorgen kwart voor twaalf had
bij den verkeerscirkel nabij Raaks en Wilhel-
minastraat een aanrijding plaats tusschen een
vrachtauto, bestuurd door een 18-jarige
chauffeur uit Lisse, en een vrachtauto, be
stuurd door een 63-jarigen groentehandelaar
uit Haarlem. Deze laatste verzuimde voorrang-
te geven. Zijn auto werd aan de rechterzijde
zóó ernstige beschadigd dat die moest worden
weggesleept. Van de andere auto werden de
koplamp en het chassis beschadigd. Persoon
lijke ongelukken hadden niet plaats. Tegen
den groentehandelaar werd proces-verbaal
opgemaakt.
De wieg, welke indertijd bij de geboorte van H. K. H. Prinses Juliana door de
Zuidhollandsche vrouwen aan H. M. de Koningin ten geschenke werd gegeven, is
te Baarn gerestaureerd en zal ook voor het te verwachten Prinsenkind worden
gebruikt.
De Kerstinzameling voor de
Stille Armen.
Veertiende verantwoording van bij ons blad
ingekomen giften.
P. C. f 0.50, N.N. f 1, Z. f 1. J. R. f 2, Trio
Aerdenhout f 5, Bridgepot v. M. f 1, Kinderen
O f 1.50, Dames B. M. en J. f 3, v. W. f 2.50,
X. f 1, H. K. f 1, I. B. 10. La Gaité f 20,
J. C. S. f 0.50, M. V. O. f 0.50, H. M. f 1, Pers.
Boekbinderij W. Knoop f 5.65, N.N. f 1,50,
N.N. f 1, P. P. J. f 1, v. d. S. f 2, N.N. f 2.
Mevr. R. f 2.50, Dames L. f 1,50, G. N. f 1,
V. S. K. f 3, NU. f 2,50. De G. f 0.50. L. R. "f 1,
Mej. J. W. f4.—; Mevr. N. N. f 1.„Sjoel
potje" f 1,80; P. W. f 1,50; N. N. f2,50; M. V.
f 1,E. S. f 1,W. v. R. f 1,50; fam. T. R.
J. f2,50; M. O. f 1,N. f2.—; van Rudi
f 0,50; v. d. M. f 1,K. A. f 0,50; R. f0,25;
Tasch f 10.M. L. Bloemendaal f25,
Haarlemsche Hulpbank f 25,Wed. M. P. K.
f 1,—; C. P. f 1,—; J. W. P. f 25,— Th. v. H. en
kinderen f 12,—; H. H. f 10,—; Mevr. Wed. B.
N.—K. f 10,—; J. A. L.—K. S. f 10,—; P. d. G.
D. f 10,Dodge Agentschap f 10,W. v. V.
f 10,—H. A. J. d. B. N. f 10,—fam. L. f6,50;
Speelpot R. f3,35; P. F. C. f5,—; Ir. E. W.
f 5,—; N. N. f 5,—; S. W. de C. f 5,—; J. R. v.
B. f5,M. B. H. 2e bijdrage Kerstmis 1937
f 5,Dames Leeskring Ad Lucem et Pacem
f5,—; J. W. V. f3,—; J. C. V. f3,—: A. M. J.
f 2,50; Mevr. J. R. V. f2,50; Wed. P. W. f2,50:
J. W. f 2,50; Mevr. v. H. f 2,50; J-. v. d. W. f 2.50:
J. G. F. f2,50; J. J. v. d. H. f2,50; J. C. F. S.
K. f 2,50; J. A. V. f 2.—: Mevr. J. W. v. B. f2,—;
C. G. de G. f2,—; Mej. S. de W. f 1,J. S.
f 1.—
J. W. M. f 1, W. J. v. T. f 1, Mej. C. de J.
f 1. Mej. A. B. f 0.50, Hans f 1, H. B. f 2.50,
Met dank aan God, dat we nog geven kun
nen f 3.50, C. C. KL—L. f 5, N. J. f 1, J. L. f 1,
F. B. f 1.50, Wed. B. 0.50. D. I. f 1, C. V. f 1,
C. H. f 0.50, N. N. f 1, P. H. T.. G. K. J. G. H.,
A. T. Treinpersoneel Station Hrl. f 3, C. f 1.
Wed. G. S. f 0.50, Uit de spaarpot van kin
deren T. f 1.50; Opdat ze weer gelooven in
Liefde, Blijdschap en Vrede f 2.25, v. B. f 1.50,
fam. H. f 1, Namens de C. J. M. V. Hrlm.-N.
f 3.03; Uit de spaarpot van H. en H. f 1.36,
fam. K. en B. f 2, R. f 0.50; A. M. V. f 2, Uit
de spaarpot van m'n vrouw en mij f 1, totaal
f 392.69; vorig totaal f 5234.55. In het geheel
zijn thans bij ons ingekomen 1135 giften tot
een bedrag van f 5627.24.
Ten behoeve van het Comité voor de
„Stille Ai-men" werd bij de Twentsche Bank
gestort:
Ir. P. V. D. f 25: A. d. G. f 25; K. W. f 25;
Mevr. S. F. v. D. K. f 5; mevr. A. v. D.—E. C.
f 5; C. v. V. f 5; mej. W. f 10; v. W. f 2.50;
Mr. w. H. v. N. v. M. f 10; M. v. V. f 5;
J. W. M. f 3; de „R. C." f 200; mevr. M. S.
O.-G. f 50; J. M. C. H. f 10; A. H. f 10; mej.
•S. T. W. f 2.50.
Door het comité ontvangen:
H.Z.V. „De Delft" f 16.40; A. C. F. f 0.50;
Stichting „E. F." f 100.
Giften kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Groote Houtstraat 93, en Soendaplein
37 of gestort worden op onze postgirorekening
no. 38810 onder vermelding „Voor de stille
armen". Alle giften worden door ons verant
woord.
Het woord is aan
Ernst Schulze:
Hij is gelukkig voor wien
de herinnering, zonder ooit
oud te worden, steeds de ge
daante van de hoop aan
neemt.
Een dagje uit
Limburger in Den Haag een paar duizend
gulden kwijtgeraakt
's-GRAVENHAGE, 21 December. Een Lim
burger was Vrijdag in de residentie op stap
geweest. Zaterdagochtend meldde hij zich aan
bij de politie en toen bleek, dat hij niet alleen
op stap was geweest maar een vrouwelijke
metgezel had gevonden. Wat er Vrijdag pre
cies gebeurd is. waar hij geweest is met zijn
vriendin, wist de man niet. Maar wel wist hij,
dat hij een paar duizend gulden kwijt was.
Eenige rechercheurs zijn toen met den Lim
burger alle huizen afgegaan, die in aanmer
king voor gevallen van berooving komen en
gisteravond omstreeks 6 uur meende het
slachtoffer zijn vriendin te herkennen. Het
was mejuffrouw S. S., die in de Muzenstraat
met zekeren N. woont.
Het tweetal werd naar het hoofdbureau van
politie gebracht. Beiden ontkennen iets met
de zaak te maken te hebben. Het geld blijft
weg. Voor het huis is een politiepost gezet.
lts? e vragen en aanbiedingen door
„Groentjes" in Haarlem's Dagblad wor
den door vele duizenden gelezen. En
altijd zijn daar wel bij. die aanleiding
vinden er op te reflecteer en.
Vandaar het succes van de „Groen
tjes".
Frank Kellogg.
Hoop op herstel opgegeven.
ST. PAUL (Minnesota) 21 December (A.N.P.)
Hoewel de doctoren gisteren mededeelden, dat
Frank B. Kellogg, de mede-ontwerper van het
Briand-Kellogg-pact tegen den oorlog, die Oip
het oogenblik zeer ernstig ziek ligt als gevolg
van longontsteking, iets was vooruitgegaan,
verheelden zij later niet, dat practisch alle
hoop voor zijn herstel moest worden op
gegeven.
Commissionnair verdacht van
verduistering.
Zaak naar de instructie teruggewezen.
De Amsterdamsche rechtbank wees van
morgen een interlocutoir vonnis in de straf
zaak tegen een Amsterdamschen commission
nair in effecten, verdacht van verduistering]
van effecten voor een zeer groot bedrag. Zi
wees de zaak naar de instructie terug.
De effecten waren hem door een dame tei
hand gesteld met een volmacht, waarin hen
de onbeperkte bevoegdheid werd gegeven oir
namens zijn lastgeefster alle denkbare trans
acties op financieel gebied te verrichten.
Hij heeft met deze effecten gespeculeerd,
met het gevolg, dat het kapitaal verloren if
gegaan. Voorts was verd. ten laste gelegd, daf
hij een aantal waardepapieren, welke aar.
een broer van bovengenoemde dame toebe:
hoorden, heeft verduisterd. In de derde plaat
had hij zich te verantwoorden gehad wegenl-
verduistering van effecten, welke eigendom
waren van den in 1933 overleden broer van
bedoelde dame.
De officier van justitie eischte tegen ver
dachte twee jaar gevangenisstraf en diens
onmiddellijke gevangenneming, welke dooi
de rechtbank werd geweigerd.
De verdedigers mr. H. G. Stibbe en mr. G.
J. Salm pleitten vrijspraak.
De rechtbank was van oordeel, dat het on
derzoek niet volledig was geweest, zoodat zij
de zaak terugwees naar den rechter-commis-
saris.
Hel bloedbad op de grens van
Haïti.
Meer dan 12000 dooden?
WASHINGTON, 21 Dec. (Havas). De
legatie van Haïti te Washington heeft mede
gedeeld, dat naar schatting 12.168 personen
zijn gedood bij het bloedbad op de grens van
Haïti en Santo Domingo in October van dit
jaar. De republiek Santo Domingo wordt be
schuldigd het vredesverdrag van 1874 en het
vriendschapsverdrag van 1929 te hebben ge
schonden.
KERSTGESCHENKEN
KU N STHANDEL R E E K E R
WAGENWEG 102 Geopend toMO uur
(Adv. Ingez. Med.)
BRANDJE.
In den afgeloopen nacht ongeveer half drie
ontstond een brandje in de bovenkamer van
perceel Vergierdeweg 169, doordat een voor de
kachel liggende mat in brand was geraakt.
Het werd ontdekt door de 15-jarige dochter
des huizes, die door den rook wakker was ge
worden. De bewoner en eenige buren hebben
het vuurtje met eenige emmers water ge-
bluscht, zoodat de brandweer uit Haarlem-
Noord. die spoedig ter plaatse was, geen dienst
behoefde te doen. Alleen de mat en een ge
deelte van den vloer zijn verbrand. De schade
wordt niet door verzekering gedekt.
Feestviering Cbr. Oraiijevereeni-
ging „Prins Willem I".
Als de Oranje-telg geboren wordt.
Ter gelegenheid van de a.s. blijde gebeur
tenis in het Vorstelijk gezin is de Christelijke
Oranjevereenïging „Prins Willem I" voorne
mens in de Gemeentelijke Concertzaal het
groot historisch schouwspel „Slaet op de trom
melen" van „Nedarb" te doen opvoeren. De
datum zal later bekend gemaakt worden.
HEDEN14 PAGINA'S.
De vier architecten, welke hun plannen
voor een nieuw stadhuis te Amsterdam
nader moeten uitwerken, zijn aange
wezen. 3
Arbeids- en rusttijden voor koffiehuis- en
hotelpersoneel. 3
De automatische telefoon zal over het
heele land gaan werken. 3
Bij een brand in een Japansche volks
school zijn 78 kinderen om het leven
gekomen. 4
Engeland erkent de „voorloopige regee
ring" van Peking niet. 4
Van Zeeland stelt in zijn economisch rap
port directe onderhandelingen tusschen
Londen, Parijs, Berlijn, Washington en
Rome voor. 4
De Alg. Ver. voor Bloembollencultuur
heeft nog geen beslissing genomen
inzake reorganisatie. q
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Welgeslaagd. 1
H. D. Vertelling: Haute Finance. 6
Schaakrubriek. 7
Bram v. S.: Boomen in Haarlem's Plant
soenen. 9
K. de Jong: Kerstconcert. jo
G. J. Kalt: Weihnachts-Oratorium. 10
J. B. Schuil: Kerstfeest. 10
J. B. Schuil: Voordracht mevrouw Iris
ZeilingaDoodeheefver. 10
Feestelijkheden in de stad Haarlem als
de Oranjetelg geboren wordt. 10
Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 9.