Beroering onder de Joden in Roemenië. M' THIJS IJS GAAT DOOR DIK EN DUN VRIJDAG 31 DECEMBER 1937 HA ARE EM'S DA'GBEAD' '4 Joodsche belangen ernstig bedreigd. Bulgaarsche regeering zet immigratie stop. Gelijk reeds gemeld, heeft de nieuwe Roemeensche regeering bevel gegeven tot opheffing van een aantal dagbla den, die eigendom zijn vair'Joodsche ondernemingen op grond van de over weging, dat deze bladen voornamelijk, geredigeerd worden door vreemdelin gen en zij steeds een houding hebben aangenomen, die strijdig is met de belangen des lands. Volgens berichten in de dagbladen zal de regeering nog een aantal maat regelen van uitgesproken anti-semiti- schen aard nemen,, o.a. een verbod voor Joden, mede te werken aan dag bladen, die in de Roemeensche taal verschijnen, een intrekking van de aan Joden verleende vergunningen tot verkoop van gemonopoliseerde producten van den staat alcohol, tabak, lucifers enz. herziening van de naturalisatieprocedures na het jaar 1922, onteigening van landbouwonder nemingen, die in Joodsche handen zijn, en verbod voor Joden zich bezig te houden met eenigerlei handel in plattelandsgemeenten. Deze berichten hebben groote be roering gewekt onder de Joodsche be volking, die betrekkelijk groot is in Roemenië, ruim één millioen op een totaal van 18 millioen inwoners. De consternatie is vooral groot in de Joodsche kringen in Boekarest, waar de Joden een overwegende plaats in nemen in den handel, de financën en de vrije beroepen. De Bulgaarsche regeering heeft, nu de maatregelen van het nieuwe "Roe meensche kabinet bekend geworden zijn, een verbod uitgevaardigd voor Joden en andere emigranten uit Roe menië om Bulgarije binnen te komen. Sympathie voor Engeland en Italië. Sommige Roemeensche bladen, o.a. de „Tim pul" drukken een verklaring af, die minister president Goga tegenover een vertegenwoor diger van een Italiaansch agentschap zou hebben afgelegd, Deze luidt: „Ik behoef niet opnieuw mijn oude gevoelens van aan hankelijkheid jegens Italië uit te spreken. De politiek van toenadering tot Italië, die ik voorgestaan heb toen ik in de oppositie was, zal ten uitvoer worden gelegd, nu ik aan de macht ben". In een exclusieve verklaring afgelegd tegen over den correspondent van Reuter heeft Go- ga voorts gezegd: „Ik heb in mijn zak den Ook Sjansi binnenkort weer gevechtsterrein Japanners verlioogen hun effectieven Vernietigende uitwerking van bombarde menten in Sjantoeng. De Chineesche pers verwacht, dat na een kalme periode van acht weken de strijd in de provincie Sjansi zal worden hervat. Gedurende dezen tijd hebben Chineesche troepen de ach terhoede van de Japansche legers las tig gevallen. In de laatste dagen werden de Japansche effectieven te Taijoean op zestien duizend man gebracht, terwijl te Joeanping meer dan tien duizend man Japansche soldaten met veel artillerie zijn aangekomen. In de omgeving van Taijoean en Sintsjien is een zestigtal vechtwagens aangekomen. Tot nu toe hebben de Japansche troepen zich tevreden gesteld met het behouden van de ingenomen stellingen. Het schijnt evenwel, dat zij nu willen oprukken naar de Toen- kwampas, een belangrijk strategisch punt, dat de provincies Sjansi en Honan beheerscht. Van hieruit zouden de troepen Sianfoe kun nen bereiken en de verbindingen met de Sovjet Unie kunnen verbreken. Tijdens luchtaanvallen in de pro vincie Sjantoeng hebben de Japansche vliegtuigen in de laatste dagen zeven honderd bommen geworpen op Taian- foe, eenige honderden huizen werden vernield en ongeveer tweehonderd personen vonden den dood. Het front in Sjantoeng is niet gewijzigd. Aan het front van Hangtsjau was het gisteren kalm. De Japansche troepen trachtten de rivier Tsientang over te trekken, doch dit werd hen door de Chineezen belet. Onder be scherming van de artillerie pogen thans Ja pansche geniesoldaten de brug te herstellen, welke de Chineezen bij hun terugtocht hebben vernield De affaire der „Csar". Pierre Pavent gehoord. De rechter van instructie heeft gisteroch tend den architect Pierre Parent, die betrok ken is bij de „Csar"-affaire gehoord. In den kelder van zijn huis was een aanzienlijke hoe veelheid wapenen gevonden, o.a. een mitrail leur en twee mitrailleur-pistolen. Parent be kende lid te zijn geweest van een geheim ge nootschap, dat den strijd tegen een eventueele putsch van de communisten voorbereidde. Hij had den kelder van zijn huis beschikbaar ge steld voor het verbergen van wapens. Hij weigerde nadere inlichtingen te geven over de personen, welke in het geheim bij hem kwamen. TWEE MIJN WERKERS GEDOOD BIJ MIJNINSTORTING DUITSCHLAND. Tengevolge van een instorting in een mijn gang zijn te Essen twee arbeiders om het leven gekomen. Eenige andere mijnwerkers werden ge wond. Een arbeider liep zware verwondingen op. tekst van een telegi*am dat ik Vrijdag aan den Britschen premier zal zenden, waarin ik mijn hooge waardeering voor hem, zijn re geering en zijn groote natie tot uitdrukking breng. Wij beschouwen Engeland als een grooten steunpilaar van den wereldvrede door zijn macht en zijn geest voor rechtvaardig heid en gelijkheid. Ten aanzien van de Roemeensche buiten- landsche politiek is ons plan, aldus Goga. onze vriendschappelijke betrekkingen met andere naties uit te breiden d.w.z. toe te voegen aan onze vriendenkringen zonder onze oude vrienden te verliezen. Wij hebben niet de bedoeling uit den Volkenbond te treden. Wat de kleine entente en den Balkanbond be treft, zullen wij een program van vriend schappelijke samenwerking handhaven. Engelsch commentaar. De toestand in Roemenië lijkt nog ondui delijk voor Londensche waarnemers, aldus de diplomatieke correspondent van Reuter. Men neemt echter aan, dat koning Carol beleidvol optreedt in het belang van het land. Men over weegt hier, dat aan het bewind komen van Codreanu gevaarlijker zou zijn geweest. Bo vendien moet er aan herinnerd worden, dat de mogelijke dreiging van een Russischen inval waarschijnlijk steeds koning Carol zal doen overhellen tot een anti-communisti sche politiek, ofschoon dit niet beteekent, dat Roemenië de samenwerking opgeeft met de andere leden der Kleine Entente, of op ande re wijze wijziging brengt in de tegenwoor dige buitenlandsche politiek. België. Louis Franck overleden. Louis Franck. De gouverneur van 'de Belgische Nationale Bank, Louis Franck, is hedenochtend over leden. Louis Franck werd 27 November 1868 te Antwerpen geboren. Hij studeerde rechten en als advocaat wijdde hij zich voornamelijk aan het zeerecht. In 1897 stichtte hij het Comité Maritime International, dat ten doel heeft het zeevaartrecht internationaal gelijk te maken. In 1906 werd hij lid van de Kamer en lei der van de Vlaamsch-liberalen. In 1910 wist hij de wet Franck-Segers op het Nederlandsch in het Middelbaar onderwijs te doen aanne men. Toen in 1914 de wereldoorlog uitbrak be vond hij zich op een studiereis in de Congo. Tij keerde toen naar zijn vaderland terug. Bij het bombardement van Antwerpen begaf hij zich door de vuurlinie naar het Duitsche kamp om te onderhandelen over het staken van het bombardement, hetgeen op 9 Octo ber leidde tot de conventie van Kontich. Ge durende de bezetting was Franck een van de leiders van het burgerlijk verzet, ook verzette hij zich tegen de Duitsche inmen ging in den taalstrijd en in Januari 1918 werd hij veroordeeld en naar Duitschland gevoerd. Na het sluiten van den wapenstilstand werd Louis Franck minister van koloniën in het kabinet-Delacroix. Ook had hij een actief aandeel in de vervlaamsching van de hooge- school van Gent, terwijl hij zich openlijk ver zette tegen het drijven van de Belgische Nationalisten inzake Nederlandsch Limburg en Zeeuwsch Vlaanderen. In 1924 trad hij uit de regeering en ging hij aan de universiteit van Brussel zeerecht doceeren. In September 1926 na de instorting van den Belgischen franc werd hij benoemd tot gouverneur van de Nationale Bank van Bel gië. Fraelkrijlk» Toezegging van Chautemps aan de gemeente-ambtenaren. De bond van vakvereenigingen voor het Parijsche gebied en de intersyndicale der openbare diensten publiceert een communiqué, dat verklaart: „Op grond van de nauwkeurige verplichtingen, aangegaan door de regeering in de persoon van drie harer ministers, welke spraken in overeenstemming met den mi nister-president, is de stakingsbeweging ge ëindigd en zal een jaarlij ksclie schadeloos stelling van 1320 francs aan de gemeente ambtenaren worden toegekend". Voorts pro testeert het communiqué tegen het gebruik van militaire vrachtwagens, die in dienst ge steld waren van de stakingsbrekers. Amerika. Uitbreiding van de luchtvloot. Het departement van Marine heeft met de Curtis Wright vliegtuigfabrieken een overeenkomst gesloten voor den bouw van 58 lichte bommenwerpers. Het aantal voor de marine in December bestelde vliegtuigen bedraagt hiermede 112. Nieuwe verliooren in de zaak- Weidmaiiii. De massamoordenaar ontmoet zijn moeder. De rechter van instructie in de zaak Weid- mann heeft, naar Havas uit Versailles bericht, Henri Tricot den echtgenoot van Colette Tricot, die vriendin en dienstmeisje was van Weidmann en Roger Million, verhoord. Uit dit verhoor blijkt duidelijk, dat zijn vrouw en Roger Million op de hoogte waren, vóór 28 September, van een moord op Jean de Koven. Op 3 November bekende Colette Tricot haar man, dat zij evenals Roger Million op de hoogte was van het tragische einde van Jean de Koven. Zij hadden het lijk gevonden bij de villa „La Voulzie". Toen Weidmann op 3 November vernam, dat zijn vrienden het lijk ontdekt hadden, verwondde hij Colette Tricot met een revolverschot in het been. De rechter liet hierop onmiddellijk een arts na gaan of zich inderdaad sporen der verwon ding op het been van Colette Tricot bevonden. Dit bleek het geval te zijn. Gistermiddag heeft Weidmann in de werk kamer van den rechter van onderzoek zijn moeder ontmoet. In een tragische scène vroeg hij haar vergiffenis. De moeder is des avonds naar Frankfort teruggegaan. Bij haar aan komst en vertrek moest de politie vele foto grafen, filmoperateurs en andere nieuwsgie rigen op een afstand houden. RAVEL TERAARDEBESTELD. Uit Parijs, 30 December: Hedenmiddag om half een is het stoffelijk overschot van Maurice Ravel teraardebesteld. Onder de aan wezigen bevonden zich o.m. de minister van onderwijs, Jean Zay, de componisten Ray- naldo Hahn, Florent Schmitt en Arthur Honnegger, benevens een aantal bekende di rigenten, o.a. Paul Paray, solisten, en tal rijke pensionnaires van de opera en de Opéra Comique. Franco's troepen marcheeren op bij Teruel. Republikeinen erkennen stellingen te hebben moeten prijsgeven. In een officieele medeeling van de troepen van Franco wordt gezegd, dat de zegevieren de opmarsch van de reehtsche troepen voort is gegaan met krachtige aanvallen op de vijandelijke stellingen en dat de regeering- troepen een bloedige nederlaag geleden heb ben. Zij werden teruggeslagen en hun ver liezen bedragen ongeveer zesduizend man. Meer dan zeshonderd man, waaronder een bri gade-commandant, werden gevangen geno men. Meer dan duizend dooden werden op het slagveld achter gelaten. Het aantal mitrail leurs en anti-vechtwagen, kanonnen, die in handen van de rechtschen is gevallen, is zeer groot. Tijdens de opmarsch zijn de reehtsche troe pen den weg Campillo naar Concud gepas- seeerd, evenals de hoogten ten zuiden van Campillo, Primervallejo, Pedrizas en Morro- nes. De opmarsch duurde nog voort op het oogen- blik dat deze ..mededeeling werd opgesteld. De verdediging van Teruel wordt heldhaftig voortgezet, aldus -'vervolgt het communiqué. Tijdens luchtgevechten werden acht vlieg tuigen van den vijand omlaag gechoten, ter wijl de reehtsche luchtmacht geen verliezen leed Het garnizoen van Teruel blijft draadloos zijn geestdrift bij de nadering van de reeht sche troepen betuigen. De linkervleugel van de regeeringstroepen is gedemoraliseerd, de stellingen van de regeeringstroepen worden voortdurend door de reehtsche artillerie be stookt. Anderzijds bericht het ministerie van lands verdediging te Barcelona, dat aan het front van Teruel de hevige bombardementen uit de lucht de regeeringstroepen dwongen de hoog ten bij Cerro Gordo te verlaten. Zij werden evenwel snel in een schitterenden tegenaan val hernomen. De linkervleugel van de re geeringstroepen moest eenige stellingen prijs geven, zonder dat dit evenwel gevaar oplevert voor de aanvallers van Teruel. In Teruel zijn de regeeringstroepen te zeven uur het seminarie binnengedrongen, in den middag werd het gebouw van de Spaan- sche bank opgeblazen en werd het groote water-reservoir, waaruit de rechtschen hun voorraden putten, vernield. Café-Restaurant ,,'T HEERENHEK" PLEIN 12 Wij beginnen het jaar 1938 met U iets geheel nieuws voor Haarlem te bieden, want vanaf 1 Jan. zal iederen avond TOM ERICH's SHOW ORKEST zijn buitengewoon en afwisselend programma ten gehoore brengen. Aan TOM ERICH's SHOW ORKEST werken mee: TRUUS KELLER, Lady-Crooner en Voordrachtskunstenares TOM ERICH, Pianist en Orkestleider FERRY DE ROOY, I NICO VAN OS Slagwerker Humorist Stehgeiger - Trombonist CEES LINDEMAN, de lachende saxophoon GEORGE SCHEIDEL I MARTIN ERICH Accordeonist - Pianist I De steppende trompettist ~=~T Slagwerker Het Accordeon-Trio MARNITOM EEN AVOND VOL AFWISSELING EN GEZELLIGHEID! GEWONE CONSUMPTIEPRIJZEN. (Adv. Ingez. MedJ IJl Carnavalsstemming heerseht in de hoofdstad. BERLIJN, 28 December 1937. CVan onzen correspondent. EER of minder plechtige volksge bruiken en vermakelijkheden op al- gemeene feestdagen hebben bijna alle in hun oorsprong een diepere beteekenis en zijn ook folkloristisch van waar de. Alleen van de oudejaarsavond-pret in de grooté steden laat zich dit bezwaarlijk zeg gen, al zou men het oorverdoovend lawaai in de Berlijnsche Friedrichstadt om Unter den Linden de „diepere beteekenis" kunnen toedichten van ketelmuziek, om de booze gees ten te verjagen, die ook in het afloopende jaar vrede en welvaart bleven verstoren. Voor zoo'n beschouwing temidden van het middernachtelijk feest is de heksensabbath echter te verbijsterend. De feestgangers heb ben zich reeds dagen te voren in uitdrage rijen en in zaken voor allerhand „Oudejaars- avond-hocuspocus" voorzien van helmen, pa pieren mutsen en harnassen, trommels en trompetten, orgeltjes, voetzoekers, huppelende lucifersdoosjes, lekke drinkglazen en krakende kaasjes, kinderwagens voor biggen, helle baarden van karton, neepjesmutsen uit alle perioden der Germaansche historie, vuurpijlen en serpentines. Verleden jaar had Berlijn 100 millioen serpentines noodig voor dit eene uur tusschen half 12 en half 1. Gezien de hoogcon junctuur des Rijks zullen ze er nu aan 200 millioen nog niet genoeg hebben. Tot ver in den zomertijd fladderen ze nog in de boomen Alle tafels en séparé's in hotels, cafés en restaurants van elk allooi zijn reeds in de Kerstdagen besproken. Het voornaamste ser viesstuk naast kruik of flesch op zoo'n feest tafel is het lood-garnituur, waarmee ge smolten lood wordt gegoten op een bord met koud water, om in den vorm van het gestolte lood het teeken of dier te zoeken, dat voor het geluk van de bijgeloovigen loodgieter in het nieuwe jaar van belang kan zijn. In den vooravond eet Berlijn 3 millioen kar pers, 500.000 ganzen en 15 millioen „Pfann- kuchen". Een statistiek uit het laatste jaar der de mocratie gaf het cijfer 10 millioen. De con junctuur veroorlooft ons voor dit jaar te schatten op 15 millioen pfalinkuchen. De kogelronde bruine „Pfannkuchen" is de koek van den avond. tp\ M 10 uur gaan de menschen de straat op en de Carnaval-achtige parade begint. Voetje voor voetje, kalm en ordelijk de Ber- lijners zijn een gemoedelijk goed volkje loopen ze in dicht gedrang met hun feest- attributen op de trottoirs van Leipziger- en Friedrichstrasse, Unter den Linden door Bran denburgerpoort, Hermann Goeringstrasse, Potsdamer- en Leipziger Platz weer de Leip ziger strasse in en al maar zoo door en steeds wat bewegelijker, totdat ze allen opeens uit den band springen met dolle sprongen, luid gejoel en knallen vuurwerk. Vuurpijlen sissen de lucht in, serpentines vliegen uit de vensters en kronkelen zich om de schreeuwende, dansende, razende hoop menschen. Het is 3 minuten, 2 minuten voor 12! De kalmsten, trotseh op het buitengewone instrument, dat ze wisten machtig te wor- ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING Ik vind, dat het maar heel best, gaat, zei Thijs tot zichzelf. Ik heb nog heelemaal geen zeedraken gezien. Ik geloof zeker, dat het maar bakersprookjes zijn, die Tom Baars me verteld heeft. Ik geloof er niets van! Thijs, jongen, wees niet zoo overmoedig. Je kunt nooit wetenoi! Zie je wel!! Wat is dat daarwat is dat daar Ook Thijs heeft het al gelukkig gezien. Hij springt overeind en kijkt met angstige oogen naar een vreemd verschijnsel. Wat zou dat nou zijn, daar! O, o, o, o, daar zal je zoo'n zeedraak hebben, zuchtte Thijs en keek angstig om zich heen. Neen. aan wegzeilen viel niet te denken, dat zou toch niets baten. Nu is het met me gedaan, jammerde hij. Nu is het met me gedaan. O, wat ben ik toch dom geweest, om die boot te huren. Had ik het maar nooit gedaan. Tja Thijs, als „had" komt, is hebben te laat!! Thijs weet zich geen raad. Hij probeert het roer om te gooien en een anderen kant op te varen, maar het monster den, draaien geroerd op hun orgeltjes duizend zoete melodietjes tegelijk af, of blazen met bolle wangen uit alle macht op fluiten, toeters en trompetten. Er valt geen instrument, geen lied of lawaai te onderscheiden, het gaat op in een enkel dynamischen cacaphonie. Als de klokken, boven het rumoer uit luid hoorbaar beginnen te luiden, ten teeken van het uitreden van het nieuwe jaar, gaat er er door de menigte iets van een hevige stuip trekking, een laatste. Dan komt er weer „orde" in parade, in dansen om de draai orgeltjes, in zingen en drinken en elk jaar loopen er bij dit feest dronken het water in of raken onder tram, autobus of onder den voet. Het geweldige straat-feest is merkwaardig om te zien, doch niet verkwikkend. Maar in de stille buitenwijken en voorsteden rustig en lieflijk als Haarlem's Heemstede, Bloemendaal, Overveen, daar komen om 12 uur de menschen op hun balkons of aan de open vensters om bij Bengaalsch vuur elkaar rhun beste wenschen toe te roepen. Ook hier schieten vuurpijlen op, menschen die elkaar het heele jaar door dagelijks voorbijgaan als vreemden, zonder eenige notitie van elkaar t-e nemen, werpen elkander kushanden toe en serpentines, die aan de balkons blijven han gen en zich wikkelen om de kale takken der boomen, waar zij ons bij zomerhitte nog her inneren aan dit nachtelijk uur bij vorst en mist, een uur dat zoovelen ernstig of wee moedig stemt en in Berlijn en andere groote steden met zooveel drinkzucht en gulzigheid en uitbundige pret wordt begroet. H. L. Japan belooft beterschap aan Engeland. Krachtige waarborgen voor tie rechten en belangen der buitenlanders. In het Japansche antwoord op de Britsche nota inzake het incident met de „Lady Bird" wordt gezegd, dat aan de verontschuldiging en het aanbod tot schadeloosstelling van 14 dezer niets behoeft te worden toegevoegd, Ten aanzien van de garanties voor de toekomst verklaarde de Japansche opperbevelhebber, dat strenge op drachten waren gegeven geen sche pen op de Jangtse aan te vallen, ten zij duidelijk blijkt, dat zij dienen voor militaire doeleinden van de Chinee zen. Deze opdrachten zijn thans her haald, de grootst mogelijke zorg moet in acht worden genomen, dat geen aanvallen worden gedaan op de le vens en eigendommen van Britten en andere buitenlanders. Voorts wijst de Japansche nota er op. dat de verklaringen in de Japansche nota van 14 December j.l. uiteraard ook van toepassing zijn op Britsche koopvaardijschepen, die on der gelijke omstandigheden worden aange vallen. De voltooiing van het onderzoek is vertraagd door de verspreiding van de be trokken eenheden, de onvoldoende verbin dingsmiddelen en andere oorzaken. Ten aan zien van het volledige rapport, waarvan de voornaamste punten reeds, aldus de nota. uiteengezet zijn door de Japansche militaire en vlootautoriteiten aan den Britschen am bassadeur, legt de nota er wederom den na druk op, dat de bewuste incidenten in ieder geval veroorzaakt zijn door het feit, dat de betrokken eenheden hadden aangenomen, dat onder de heerschende omstandigheden er in deze omgeving geen andere schepen kon den zijn achtergebleven dan schepen van vijandelijken aard en door het feit, dat ten gevolge van den dichten mist het zicht slecht was. Het is niet aan te nemen, dat zij opzettelijk, wetende met Britsche schepen te doen te hebben, tot den aanval zijn over gegaan, Zoodra de beide Japansche vloot- eskaders bombardementsvliegtuigen en de militaire eenheid tot de ontdekking kwamen, dat ze met Britsche schepen te doen had den staakten zij het vuur en trachtte de Ja pansche militaire eenheid bijstand te ver- leenen aan de dooden en gewonden van de „Lady Bird". Het misverstand te Woehoe tusschen den vice-admiraal en den Japanschen bevelheb ber ten aanzien van het vuren op alle sche pen op de Jangtse wordt toegeschreven aan een taalkundige moeilijkheid. Wat de maat regelen betreft jegens de verantwoordelijke personen is de Japansche regeering, ofschoon vastgesteld is, dat de incidenten geheel ver oorzaakt zijn door een vergissing, naar be- hooren volgens de wet opgetreden tegen de bevelvoerende en andere betrokken militaire officieren evenals tegen de bevelvoerende en andere verantwoordelijke vlootofficieren der luchteskaders op grond van de overweging, dat zij in gebreke zijn gebleven volledige voorzorgsmaatregelen te nemen, zulks ten einde waarborgen te bieden tegen de moge lijkheid van een herhaling van soortgelijke vergissingen. Na vervolgens een opsomming te hebben ge geven van de maatregelen, die genomen zijn ter voorkoming van een herhaling, wijst de Japansche nota er met nadruk op, dat de Japansche regeering al deze maatregelen slechts heeft genomen in den oprechten wensch om haar waarborg van de rechten en belangen van Groot-Brittannië en andere derde mogendheden doelmatiger en krachti ger te maken, en dat zij vertrouwt, dat deze feiten volledige waardeering zullen vinden bij de Engelsche regeerïne

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 6