h;
Geen pardon voor de zeeschuimers.
De „Jubileurazittmg" van den Volkenbondsraad.
THIJS IJS GAAT DOOR DIK EN DUN
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
Verscherpt optreden in de Middellandsche Zee.
et Fransche ministerie van
buitenlandsche zaken deelt
mede, dat als gevolg van de
besprekingen, die te Londen
gevoerd zijn tusschen den Britschen
minister van buitenlandsche zaken
€n de ambassadeurs van Frankrijk
en Italië met het oog op de versterking
van de bescherming der koopvaardij
In de Middellandsche Zee tegen zee-
schulmerij, de Fransche regeering
maatregelen onder oogen heeft gezien,
welke genomen zullen worden in on
derling verband met de maatregelen,
waartoe besloten is door de Britsche
admiraliteit. Te dien einde is de
Fransche regeering bereid de volgende
schikking te treffen:
De Fransche oorlogsschepen, die
overeehkomstig het accoord der Brit
sche, Fransche en Italïaansche vloot-
deskundigen zorgen voor de controle
voorzien in de overeenkomst van Nyon,
zullen bevel krijgen in de aan hun
toezicht toevertrouwden sector iederen
onderzeeër aan te vallen en zoo moge
lijk te vernietigen, die onder water
varend aangetroffen wordt buiten de
Spaansche territoriale wateren op de
scheepvaartroutes gelegen ten Westen
van den Meridiaan van Bec. de
I'Aigle nabij Ciotat.
De diplomatieke redacteur van de „Daily
Telegraph and Morning Post" verneemt, dat
de Britsche regeering nog een voorstel heeft
gedaan voor de onderdrukking der zeerooverij
in de Middellandsche Zee. Volgens dit voorstel
zou, onmiddellijk nadat een schip tot zinken
zou zijn gebracht en de nationaliteit van den
aanvaller zou zijn vastgesteld, een commissie
uit de staten van Nyon bijeenkomen en mach
tiging geven voor beslaglegging op eigendom
men van den aanvallenden staat voor het
volle bedrag van de schade.
Voorts heeft minister Eden gistermiddag in
het Lagerhuis verklaard, dat de Britsche,
Fransche of Italiaansche vlootpatrouilles se
dert de onderteekening van het accoord van
Nyon geen enkele duikboot in de Middelland
sche Zee hebben waargenomen.
Italiaansche persaanvallen op
Engeland en Frankrijk.
De behandeling in het Lagerhuis van de
zaak der „Endymion" en de pogingen, die
ondernomen worden om den burgeroorlog in
Spanje te humaniseeren, worden door de Ita
liaansche pers voorgesteld als bestemd om
Fransch-Britsche hulp aan Barcelona te ver-
ïeenen.
De correspondenten der bladen te Rome
verwonderen er zich over en zijn zelfs veront
waardigd, dat Eden niet met meer energie
geantwoord heeft op de vragen, die hem ge
steld zijn over de samenwerkinug tusschen
Italië en generaal Franco. „La Tribuna"
schrijft: „Het roode Spanje dat volkomen tot
het uiterste is gebracht door den steeds hevi
ger en beslissender druk der rechtschen, is wel
een Europeesch oorlogje waard.
Machtige vlootconcentraties in de Middel
landsche Zee worden te Parijs en Londen min
of meer aangekondigd. Ernstige besluiten
schijnen ophanden. Wapengekletter moet ge
hoord worden en de klassieke atmosfeer voor
een incident geschapen. Welnu, de heeren
vergissen zich, dat alles laat ons volkomen
onverschillig".
Het ontwerp, strekkende tot humaniseering
van den oorlog, wordt beschouwd als een
„Fransch-Britsche vondst ten gunste van het
bolsjewistische Spanje". De Tribuna vervolgt:
„Het is het meest recente aspect van de uit
gebreide Fransch-Bri'tsche-Russische intrige,
Felle strijd aan den spoorweg
Tientsin—Poekau.
Japanners rukken op naar Pengpoe.
Het Chineesche Telegraaf Agentschap Cen
tral News meldt uit Hankau: Langs het zui
delijk deel van den spoorweg TientsinPoe
kau, in het noorden der provincie Anwei,
wordt fel gestreden. De Japanners rukken
langs twee wegen op naar Pengpoe, een stad
van meer dan 100.000 inwoners, en een knoop
punt van de verbindingen met de steden in
Noord Anwei.
Voorts zijn' Japansche oorlogsschepen de
Zuidwest kust van Sjantoeng genaderd ten
einde onder dekking van hun kanonnen de
ontscheping van Japansche troepen te ver
gemakkelijken. De Japansche troepen, die
aan land waren gegaan, werden Woensdag
avond genoodzaakt, dit gebied weder te ver
laten
Tijdelijke staat van beleg te Kanton.
Te Kanton is tijdelijk de staat van beleg
afgekondigd in verband met de omstandig
heid. dat geruchten de ronde doen, o.a. dat
elk oogenblik een inval der Japanners in
Zuid-China verwacht moet worden. Verschei
dene buitenlanders zijn van de woonwijken
naar de buitenlandsche concessie op het
eiland Sjamien getrokken, in verband met de
zenuwachtigheid hunner Chineesche bedien
den, die weigerden, in de huizen te blijven.
In de kringen der buitenlanders neemt men
de zaak kalm op, en is men van meening, dat
de vrees, die tot den gespannen toestand
heeft geleid, ongegrond is.
De Parelrivier geblokkeerd.
De scheepvaart te Kanton ligt thans geheel
stil, doordat de Parelrivier met een boom is
afgesloten. Onder de opgesloten schepen be
vinden zich vier Britsche kanonneerbooten
en een Amerlkaansche.
die niet alleen gericht is tegen de wederge
boorte van het Spaansche volk, maar ook te
gen den Europeeschen vrede".
De Messaggero schrijft: „Zij, die de con
trole over de gebeurtenissen uit hun handen
voelen glijden, doen een beroep op zedelijke
beginselen, die zij anderhalf jaar geleden
verwaarloosden, eenvoudig om Franco te be-
rooven van de meerderheid in de lucht waar
in zij het begin van het einde zien".
DuitscMand.
Von Blomberg's verwacht
aftreden.
Het aftreden van maarschalk
Von Blomberg, ï-ijksminister van
oorlog en opperbevelhebber van het
Duitsche leger, kan, volgens Havas als
een voldongen feit beschouwd wor
den.
Von Blomberg zou vóór zijn vertrek naar
Italië, waar hij op de huwelijksreis is, Hitler
zijn ontslag hebben aangeboden. In officieele
kringen wordt het bericht niet tegengespro
ken. Men wijst er op, dat Von Blomberg wel
dra de leeftijdsgrens bereikt zal hebben.Men
gelooft, dat de maarschalk, die op 2 Septem
ber 60 jaar wordt, tot op dat oogenblik verlof
zal genieten. Binnenkort wordt een officieele
mededeeling verwacht.
Spiouuage in Engelsch arsenaal.
„Miss X" weet een complot aan het licht te
brengen.
Voor den politierechter te Londen is giste
ren het proces begonnen tegen vier mannen,
die beschuldigd worden van overtreding van
de wet op staatsgeheimen. Bij de ondervra
ging verkreeg men belangrijke gegevens om
trent de wijze, waarop foto's van geheime
documenten in het arsenaal te Woolwich
waar de beschuldigden werkzaam waren
werden gemaakt, terwijl bovendien bleek, dat
de verdachten met een buitenlandsche mo
gendheid in contact stonden.
Een der vier mannen had de anderen over
reed plannen machtig te worden o.a. dat be
treffende het 14 inch marinekanon, dat tot
het nieuwste en meest geheime type behoort.
Een meisje „Miss X", die agente is van het
Britsche ministerie van oorlog en op instruc
tie van dit ministerie optrad, geraakte met
een der verdachten in kennis en wist aldus
het complot te ontmaskeren. Deze mededee-
lingen waren vervat in de aanklacht.
Recordpoging Engeland-Australië-
Nieuw Zeeland vice versa.
Clouston en Ricketts starten dezer dagen van
Croydon.
Over enkele dagen zullen de Engelsche vlie
gers Clouston en Victor Ricketts van het
vliegveld Croydon vertrekken voor een poging
tot een recordvlucht naar Australië en Nieuw
Zeeland, en terug. Hun toestel is gisteren ge
doopt. Het heeft den naam „Australian Anni
versary" gekregen. Het is een snelle de Havi-
land Cornet.
ONGEWONE REPRESAILLE:
Uit St. Louis (Missouri)3 Febr. (A.N.P.)
Toen een vakvereeniging een post voor een
linoleumzaak liet plaatsen, was de eigenares
daarover zeer ontstemd en besloot zij tegen
maatregelen te nemen.
Op zekeren dag kreeg de man, die voor den
winkel op en neer lie, met een bord van
zijn vereeniging, gezelschap van iemand an
ders, die steeds met hem meewandelde. Zijn
„collega" was een gemoedelijke negerin, ge
kleed in een fleurige japon en met een bos
bloemen in haar armen. Zij droeg een bord
met de' mededeeling „Pas getrouwd".
Het Amerikaansche leger in de
lange pantalon.
Traditioneele kniebroek uit de gratie.
Met uitzondering van de bereden afdeelin-
gen zal het leger der Vereenigde Staten bin
nenkort geheel in lange pantalons gestoken
worden. Hierdoor wordt gebroken met de tra
ditioneele kniebroeken voor manschappen van
de kustartillerie en andere afdeelingen. Reeds
eenige maanden geleden had men bij de
luchtvaartafdeelingen een begin gemaakt met
het dragen van deze nieuwe uniform,
Raven en zwijnen tot „openbare
vijanden'' verklaard.
Ware terreur in Turksche provincie.
De gouverneur van Tekirdagh, een pro
vincie aan de Dardanellen, heeft een decreet
uitgevaardigd, waarbij „iedere man tusschen
de 18 en 50 verplicht is een doode raaf te kun
nen toonen". Deze order zal 15 Februari in
gaan en iedere mannelijke inwoner, die aan
de gestelde leeftijdsgrens beantwoordt, zal
zwaar beboet worden, indien hij geen raaf
heeft kunnen toonen.
Als reden voor de houding van den gouver
neur wordt gegeven, dat in het district op het
oogenblik aanzienlijke schade wordt aange
bracht door ontelbare hoeveelheden raven,
Ook wordt de bevolking aangezocht mede te
werken in den strijd tegen de wilde zwijnen
Deze dieren, die dor de buitengewone koude
tot het uiterste gedreven zijn, houden ernstig
huis onöer het vee en de schapen en gaan
soms zelfs zoo ver menschen in de dorpen aan
te vallen. Thans worden in de verschillende
streken van hef dictrict groote drijfjachten
'eorganiseerd waarin' het wachtwoord ge
geven is. dat „nog deze maand duizend zwij
nen, dood of levend, gevangen moeten wor
den".
De ïuchtramp in Californië.
Aantal dooden bedraagt thans elf.
Reuter meldt uit San Diego (Cali-
fornië), dat een der inzittenden van
de beide groote vldegbooten, die het
ongeluk had overleefd, inmiddels ge
storven is, waarmede het aantal
dooden tot elf is gestegen.
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1938.
HILVERSUM I, 1875 M. en 415.5 M.
VARA-Uitzending. 10.00—10.20 v.m. en 7.30
—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonplaten. 10.00 Morgenwijding.
10.20 Voor Arbeiders in de Continubedrijven.
12.001.45 Gramofoonmuziek. 2.00 Causerie
„Medische hulp aan Spanje". 2.15 Zang en
piano. 2.45 Amateurs-uitzending. 3.15 Resi
dentie-orkest (gr.pl.). 4.05 Gramofoonmu
ziek. 4.30 Esperanto-uitzending. 4.50 Vervolg
van 3.15. 5.40 Literaire causerie. 6.00 Orgelspel.
6.30 „De Wielewaal" en causerie. 7.00 Film
land. 7.30 Bijbelvertellingen. 8.00 Herhaling
SOS-Berichten. 8.03 Berichten A.N.P.VARA-
Varia. 8.15 orkest, koor en solist. 9.05 Toe
spraak. 9.15 „En nuOké". 10.30 Berichten
A.N.P. 10.15 Internationaal programma uit
Londen en Kopenhagen. 11.1512.00 VARA-
orkest.
HILVERSUM II, 301,5 M.
KRO-Uitzending. 4.00—5.00 HIRO.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten. 11.30
Godsdienstig halfuurtje. 12.00 Berichten. 12.15
KRO-Melodisten en solist. 1.00 Gramofoon
muziek. 1.20 KRO-orkest. 2.00 Voor de jeugd.
2.30 Vervolg KRO-orkest. 3.00 Kinderuur. 4.00
Gramofoonplaten, 4.05 „Dr. Annie Besant en
de Theosofie", causerie. 4.25 Gramofoonmu
ziek. 4.30 HIRO-Post. 4.35 Gramofoonplaten.
5.30 Esperantonieuws. 5.45 Kinderkoorzang.
6.15 Gramofoonplaten. 6.20 Journalistiek
weekoverzicht. 6.45 Gramofoonplaten. 7.00
Berichten. 7.15 „Het zien van schilderijen",
cauesrie. 7.35 Actueele aetherflitsen. 8.00 Be
richten A.N.P. Mededeelingen. 8.15 Overpein
zing met muzikale omlijsting. 8.35 KRO-
orkest, de KRO-Melodisten en solist, accor
deon-ensemble en gramofoonmuziek. 10.30
Berichten A.N.P. 10.40 Sportrevue. 10.55 De
KRO-Melodisten en solist. 11.3012.00 Gra
mofoonplaten.
DROITWICH, 1500 M.
11.20 Gramofoonmuziek. 12.05 BBC-Northern-
orkest. 12.50 Gramofoonplaten. 1.20 Harx-y
Fryer's orkest. 2.20 Gramofoonmuziek. 3.00
Sport-reportage. 4.40 Gramofoonplaten. 5.00
Declamatie. 5.20 Geraldo en zijn orkest. 6.20
Berichten. 6.50 Sportpraatje. 7.05 Het Enfield
Central-orkest en soliste. 7.50 Radiojournaal.
8.20 Variété-programma. 9.20 .Berichten. 9.40
Nieuws uit Amexika. 9.55 BBC-Theater-orkest
en soliste. 11.00 Declamatie. 11.20 Ambrose en,
zijn Band. 11.50 Orgelspel. 12.10—12.20 Be
richten.
RADIO PARIJS, 1648 M.
7.50, 8.55 Gramofoonmuziek. 9.50 Conser
vatorium-orkest. 11.50 Gramofoonmuziek. 12.20
Piano-voordracht. 12.35 Cantrelle-orkest en
zang. 3.20 Zang. 4.05 Zang. 5.35 Zang. 6.20
Gramofoonplaten. 8.35 Vioolvoordracht. 8.50
Radiotooneel. 9.30 Gevarieerd programma.
10.25 Populair concert. 11.20 J. Bouillon's
dansorkest. «p
KEULEN, 456 M.
5.50 W. Noack's orkest. 7.50 Omroeporkest.
11.20 Orkest van het Oppersilezisch Grenz-
landtheater. 1.35 Gevarieerd concert. 3.20 Om-
roep-Amusementsox-kest, vocaal sextet en so
listen. 5.30 Studentenkoorconcert. 6.30 Gra
mofoonmuziek. 7.20 Omroeporkest, en solis
ten. 9.5012.20 W. Raatzke en E. Jahn met
him orkesten.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 Omroep-
oi'kest. 1.50 Gramofoonplaten. 2.20 Kamermu
ziek (gr.pl.) 3.20 Mandolinekwartet en zang
voordracht. 4.20 Conservatorium-orkest en
solist. Hierna: Gramofoonmuziek. 7.20 Zang.
8.20 Omroeporkest en solist. 10.30 Concex-t uit
Antwerpen. 11.35—12.20 Gramofoonplaten.
BRUSSEL, 484 M.
12.20 Omroepdansorkest. 12.50 Gramofoon
platen. 1.30 Omroep-dansorkest. 1.502.20 en
3.20 Gramofoonplaten. 4.20 Zang en piano.
4.50 en 5.10 Accoi-deonmuziek. 5.35 Omroep-
klein-orkest. -koor en solisten. 6.35 Luiksch a
Cappella koor. 7.35 Gramofoonmuziek. 8.20
Radiotooneel met muziek. 10.30 Omroepdans
orkest en vocaal trio. 11.20 Gramofoonplaten.
11.5012.20 Omroepdansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.20 Omroepkoor en militair oi'kest. 9.20 Be
richten. 9.35 Sportreportage. 10.05 Scheeps-
weerbericht. 10.2012.15 W. Raatzke en E.
Jahn met hun orkesten.
Vasthouden aan
kleine staten.
geleden.
(Van onzen Geneefschen correspondent).
DE honderdste, de „jubileum"-zitting
van cfcn Volkenbondsraad heeft niet
alleen de verwezenlijking gebracht
van de In mijn vorigen brief uit
gesproken verwachting, dat wij een „Ende
dispereert niet!" van den Raadsvoorzitter uit
Iran en van de ministers van Buitenlandsche
Zaken van Engeland en Frankrijk zouden te
hooren krijgen, zij heeft de stoutste ver
wachtingen van het zeer talrijke op rede
voeringen beluste publiek overtroffen: de
vertegenwoordigers van alle veertien in den
Volkenbondsraad zitting hebbende staten
hebben achtereenvolgens in bonte volgorde
het woord gevoerd. Zij hebben, de vertalin
gen van hun redevoeringen in het Fransch
of Engelsch medegerekend. drie uren noodig
gehad, om aan de wereld te verkondigen,
dat zij allen, ondanks het uittreden van Ita
lië en het „Nooit meer tex-ug!" van Duitsch-
land, aan den Volkenbond blijven vasthou
den en den Volkenbond ook in de toekomst
als middel tot internationale samenwerking
zullen blijven gebruiken. Indien deze verze
keringen er toe leiden zullen, dat men over
al, ook in de afvallig geworden landen, be
ter rekening zal houden met het voortbe
staan van den Volkenbond als een vast
staand feit, dan zijn deze drie uren redevoe
ringen niet vergeefsch geweest.
De toehoorders konden er niet over kla
gen, dat de veertien redevoeringen erg mo
notoon geweest waren, omdat iedereen pre
cies hetzelfde zegde: Hoezeer de slotsom van
allen dezelfde was, er bestond een groot ver
schil in de opvattingen, die de veertien spre
kers over de naaste toekomst van deze in
ternationale instelling hadden. Het eenige
aanwezige Raadslid, dat in 1919 op de Parij-
sche vredesconferentie tot de scheppers van
het Volkenbondsverdrag had behoord en dat
ook reeds 17 jaren geleden zijn land in den
Volkenbondsraad had vertegenwoordigd,
Wellington Koo (China), pleitte voor een
volledige toepassing van de> bepalingen van
het Volkenbondsverdrag, ook van die, welke
het gemeenschappelijk verzet tegen den aan
valler prediken, ja zelfs gebiedend voor
schrijven. Scherp sprak Wellington Koo als
een der vaders van den Volkenbond zich
over het verleden uit, over het prijsgeven
Bommen op Amerikaansche
autokaravaan.
Drie dooden en talrijke gewonden?
Getroffen tijdens bombardement op Figueras.
Een veertigtal gi'oote vrachtauto's, die bela
den met levensmiddelen uit Parijs waren ge
komen en deel uitmaken van de hulpverlee
ning aan Spanje eener Amerikaansche orga
nisatie, bevond zich gistermorgen te Fiqueras,
toen deze stad door vliegtuigen van Franco
werd gebombardeerd. De karavaan werd ge
troffen. Er zouden drie dooden en talrijke ge
wonden zijn. De niet getroffen auto's keeren
naar Frankrijk terug.
Zes jaar opgelegd wegens
kindermoord.
Man en vrouw veroordeeld.
De rechtbank te Groningen veroordeelde
den 46-jarigen ai'beider H. G. té Nieuwe Pe-
kela en de 36-jarige huishoudster J. D„
eveneens te Nieuwe Pekela, ieder tot zes jaar
gevangenisstraf wegens moord op hun pasge
boren kind.
De eisch was resp. anderhalf en twee jaar
gevangenisstraf. De vrouw is onmiddellijk in
hechtenis genomen.
Meisje door vrachtauto aangereden
en gedood.
Donderdagmiddag is het zesjarig dochter
tje van de familie E. Stoppels te Spijk door een
vrachtauto aangereden en gedood. De chauf
feur, die van het ongeval niets bemerkte
reed door
ONZE DAGELIJKSCHE KINDERVERTELLINC
Nadat Neusopius weer naar boven was gegaan, was Thijs achter de
jas, waar hij zich al dien tijd verborgen had gehouden, vandaan
gekomen. Hij liep voorzichtig, zonder eenig lawaai te maken, verder,
voortdurend goed om zich heen kijkend, vex-der, meer het kasteel in.
Ik geloof heusch, dat er buiten die Neusopius niemand anders
in het kasteel is, lachte Thijs. Dat kwam anders prachtig uit. au had
hij zich tenminste niet bezorgd te maken over nog meer vijanden.
Toch oppassen, anders loop ik misschien weer in de een of
andere val, dacht hij bij zichzelf. Nu eens kijken, waar ik heen
kan gaan. Wel, weet je wat, laten we eens gaan kijken, wat er in die
kamer daar is!
Hij liep de deur door en wat hij daar zag, deed hem watertanden.
Een tafel met allerlei schalen er op, met veel prachtige, heerlijke en
rijpe -■"ucht.en. E'- was geen electrisch licht in het kasteel jullie zien
wel. achter Thijs hangen een paar half-afgebrande kaarsen.
Het zal me benieuwen, wiens kamer dit is, dacht Thijs. Die
houdt tenminste van lekker eten!
den Volkenbond Het optreden der
Unden nog even taai als twaalf jaar
van het in 1919 gekoesterde ideaal van den
Volkenbond als beschermer van ieder Vol
kenbondslid tegen aanval. Des te scherper
was Wellington Koo natuurlijk, omdat juist
zijn eigen land tweemaal, eerst in 1931 met
betrekking tot Mandsjoerije en thans in den
grooten oorlog tegen Noord-China het slacht
offer van het prijsgeven van dit ideaal ge
weest is.
Nóg is het niet te laat, meende Wellington
Koo, om den Volkenbond weder tot den
rechtsbeschermer te maken, waarvoor hij
in 1919 wei'd opgericht, doch langer talmen
in de toepassing van de sancties tegen den
aanvaller kan doodelijk voor den Volken
bond worden!
Terwijl Livinof, Jordan (Nieuw-Zeeland)
en Costa du Reis (Bolivia)) het pleidooi van
Wellington Koo voor een volledige toepassing
van het Volkenbondsverdrag ondersteunden,
zonder echter zoo pessimistisch als de Chi
neesche vertegenwoordiger over de gevolgen
van een voortdurend verzuim in dezen te zijn,
waren de andere Raadsleden blijkbaar van
oordeel, dat het reeds „te laat" is om nog met
kracht te kunnen optreden. Een Volkenbond,
waarvan nog slechts drie van de zeven
groote mogendheden lid zijn, kan onmogelijk
de taak vervullen, die voor hem in 1919 werd
bestemd, toen de scheppers van den Volken
bond op diens universaliteit rekenden. Wij
moeten met de omstandigheden rekening hou
den, zeiden Delbos en Eden, en die eischen,
dat de Volkenbond zich voorloopig met een
bescheidener taak tevreden stelt. Ook dan zal
de Volkenbond als werktuig ter vergemak
kelijking van internationale samenwerking
nog nuttig genoeg zijn, om te verdienen in
stand te worden gehouden.
Onder hen, die deze opvatting verdedigden,
bestond echter ook weder verschil van mee
ning. Delbos en Eden wilden ondanks de
noodzakelijkheid van een rekening houden
met de werkelijkheid, toch de „fictie" van
1919 nog in het Volkenbondsvex-drag handha
ven. Raakt niet aan de sanctie-bepalingen
van art. 16, riepen zij hun medeleden van
den Volkenbondsraad toe. Laat ons de begin
selen,, de idealen van 1919 hooghouden, ook
al worden de daarop steunende artikelen voor
loopig niet toegepast. Hiertegenover klonk de
waarschuwing van Unden (Zweden) en
Spaak (België)laat ons den volkeren niet
meer beloven dan wij werkelijk bereid en in
staat zijn hun te bieden; boven de handha
ving van de fictie der collectieve veiligheid,
door den Volkenbond is de ruiterlijke erken
ning te verkiezen van de naakte werkelijk
heid, dat aan een algemeene toepassing van
sancties tegen den aanvaller voorloopig niet
meer te denken is!
Een heel bijzondere positie nam te midden
van al deze redevoeringen, die bij alle mee-
ningsverschil toch alle van voortdurende be
langstelling voor den Volkenbond getuigden,
de verklaring van den Poolschen minister van
buitenlandsche zaken Beck in. Hij verheelde
de volmaakte onverschilligheid van Polen voor
het al of niet voortbestaan van den Volken
bond niet. Polen is bereid lid van den Volken
bond te blijven, wanneer de anderen dit gaar
ne hebben, zoo was de strekking van zijn
verklaring, doch Polen zou het niet betreu
ren, als de Volkenbond verdween. Polen wil
vriendschappelijke samenwerking met alle
staten. De vorm dier samenwerking is Polen
echter onverschillig. Moet deze, zooals de
meeste staten nog verlangen, door tusschen-
komst van den Volkenbond geschieden, goed!
Kan het op andere wijze geschieden, dan
ook goed. Inhoud en toon van de verklaring
getuigde van de grootste onverschilligheid, in
krasse tegenstelling gelukkig tot die van de
andere Raadsleden, die bleken te beseffen,
welk een verlies voor de geheele ontwikke
ling der menschheid een weder ineenstorten
van de in 1919 in het leven geroepen groote
internationale staten organisatie zou zijn!
ID IJZONDERE belangstelling bestond deze
-0 week voor het optreden der vertegenwoor
digers der kleine staten: de Oslostaten (Bel
gië, Denemarken, Finland, Nederland, Noor
wegen en Zweden) en Zwitserland. Duitschers
en Italianen, die door een groot aantal pers
vertegenwoordigers toonden, dat zij voor de
gebeurtenissen in den „stervenden" Volken
bond toch nog niet geheel zonder belangstel
ling zijn, hoopten, dat de bom zou barsten en
de kleine staten den niet langer universeelen
en (als eenzijdig „bondgenootschap") voor den
vrede der kleinen gevaarlijken Volkenbond
den rug zouden toékeeren. Engelschen en
Franschen hoopten de kleine staten ertoe te
kunnen overreden ieder meeningsvei-schil te
verzwijgen en de fictie van de colleetieve-
veiligheid-door-den-Volkenbond nog langer te
aanvaarden. Geen van beide partijen hebben
hun zin gekaregen. Van een uittreden van de
kleine staten uit den Volkenbond is natuurlijk
geen sprake. Zij hebben zich ook reeds bij
monde van den Zweed Unden ertegen verweerd
dat Duitschland en Italië de kleine staten, om
dat zij lid van den Volkenbond blijven, als
„bondgenooten" van Engeland, Frankrijk en
Sovjet-Rusland zouden beschouwen, waartoe
in Duitsche en Italiaansche kringen een nei
ging bestaat. Het was uitstekend, dat Unden
met nadruk aan de Raadstafel verklaarde, dat
de kleine staten ondanks hun voortdurend lid
maatschap van den Volkenbond, toch staten
„zonder alliantie" blijven willen en blijven zul
len. Want de Volkenbond is niet tegen andere
staten gericht en de kleine staten willen juist
door hun lid-blijven van den Volkenbond ver-
hinderen, dat de Volkenbond ooit een tegen
buitenstaandei-s gerichte alliantie zal worden.
Ook de Engelschen en Franschen kregen
echter niet hun zin, voor zooverre zij de kleine
staten wenschten te „muilbanden". Delbos en
Eden trachtten hen te overreden -de strijd
vraag over het van kracht blijven van artikel
16 ditmaal niet op te werpen. Delbos en Eden
hadden echter het onaeluk daarbij in de han
den van Unden te vallen. Unden is de Zweed-
sehe professor in het volkenrecht, die als mi
nister van buitenlandsche zaken in Maart
1926, toen Brazilië en Spanje eischten dat
hun bij de toetreding van Duitschland tot den
Volkenbond eveneens een vaste raadszetel zou
worden verleend, geheel alleen een week lang
tegenover alle aansporingen van Engeland,
Frankrijk, Italië en Japan, om aan den Bra-
ziliaanschen en Spaanschen w&isch maar toe
te geven, standvastig zich daartegen bleef ver
zetten en door zijn veto het ook inderdaad
verhinderde. Unden bleek thans, twaalf jaar
later, nog even taai en vasthoudend. Hij eisch-
te voor de kleine staten het recht op in de
Commissie van 28 voor de Volkpnbondshervor-
ming reeds terstond nog in deze dagen te ver
klaren. dat zii zich niet langer door art. 16 ge
bonden achten Na de zitting der commissie
zal natuurlijk gelegenheid bestaan op deze
kwestie principieel terug te komen. Thans
wilde, ik slechts ex-op wiizen. hoe Unden, taai
als immer voor het recht der Heine riatexi,
om hun meening vri.i-uit te verkondigen, ee
streden heeft en overwinnaar geworden is!
-B. DE JONG VAN BEEK EN DONK
