Hmdms
Iftfflêrf
BAKKER's VISCHHANDEL
Cornelissteeg 5 - Tel. 17951
CINEMATOGRAFISCHE INVENTARIS.
De drukkerij van
Drukwerk
DONDERDAG 10 FEBRUARI 193S
HAARLEM'S DAGBLAD
A. MEIJER'S
'610. OUDE GRACHT 80 (h. Bofcrm.irld) PAUL KRUGËRSTR IS (rP De' Cruylcr)
SPA ARNWOUOf RSTR .69 (nd B.itavicr) UIDSCHÊVAART 5JT(t.ó Schouwlieibr l
«UKSSrfiA^rwfG V7 (n. Wijnbergh). AUÉ GEVESTIGD. TE HAARIIM.
HEEFT HEDEN:
Tong, Tarbot, Griet, Kabeljauw;
Scheivisch, Schol, levende
Zuiderzeebot, Karper, Snoek
baars, Baars, Spiering, versche
Bakbokkirtg, levende Bak- en
Stoofpaling
Films die voorbij gingen
Van kaf en van koren.
Br gaat tegenwoordig zoo'n groote stroom
van gebeurtenissen over ons heen dat het
wel eens goed is zich achteraf terdege te reali
se er en wat ons nu eigenlijk overkomen is, wat
we eigenlijk gezien en beleefd hebben. Om ons
hier tot het gebied van de film te beperken;
de bioscoop is een dermate populair instituut
geworden dat velen van ons er meermalen per
week een gang heen ondernemen. Een ware
stortvloed van beelden trekt aan ons geestes
oog voorbij en wij vallen van de eene film in
de andere. Steeds opnieuw belooft de komende
film beter-, aantrekkelijker te zijn dan de
voorgaande, en de dynamische kracht, die de
bioscoop op het publiek uitoefent, valt niet te
ontkennen.
De journalistiek gaat uit van feiten; welnu,
het is een feit dat de cinema door zeer velen
vaak bezocht wordt. De journalistiek houdt
echter ook rekening met eventueel onder het
publiek levende behoefte. En het zou zeer
wel een behoefte van het publiek kunnen zijn
om zich n a het bezoek aan de cinema's, wan
neer de films voorbij zijn gegaan, te realisee-
ren wat of men nu eigenlijk gezien heeft en
wat niet. Wij leven snel, en de menschen heb
ben vaak helaas geen tijd om zich te bezinnen
op de dingen, die aan hien voorbij zijn gegaan.
De filmrecensies maken het publiek wegwijs
in den stroom van films, die komen gaat. De
recensie en het zien van de film mag het pro
ces, waarmede de menschen de dingen des
levens in hun ziel opnemen, niet afgeloopen
zijn; de sluitsteen ontbreekt, namelijk de be
zinning achteraf over hetgeen men ervaren
heeft, de scheiding van het kaf en het koren,
•het uitbannen van het verkeerde en het con-
solideeren van het goede, kortom de inventa
risatie van de eventueel© verworvenheden.
Zonder deze bezinning is de belevenis niet
compleet, en derhalve vaak waardeloos en
meestal zelfs gevaarlijk omdat ze negatief en
chaotisch is. Men moet zijn indrukken orde
nen, wil men er beter van worden. Wij willen
gaarne helpen in deze behoefte te voorzien
door periodiek de inventaris op te maken van
films, die voorbij zijn gegaan: Een cinema
tografische inventaris dus.
Zola's leven als kunstenaar.
Velen hebben ongetwijfeld veel plezier be
leefd van Paul Muni's creatie in de film „Emile
Zol-a", die inderdaad zeer knap was. Na zijn
rollen in „Ik ben een vluchteling", „De goede
aarde" en „Louis Pasteur" is het werkelijk een
wonderlijke gewaarwording hem hier weer
als Zola te zien. Vele bezitten een voorliefde
voor transformatiekunst en wanneer de film-,
acteur onherkenbaar gegrimeerd is en men
zich verbaasd afvraagt „Hoe is het mogelijk?"
noemt mien dat al vlug een kunstprestatie,
maar men is dan in de war met een kunstige
prestatie, hetgeen heel wat .anders beteekent.
Maar Muni geeft ons in „Zola" waarlijk wel
meer. Hij geeft ons een levend menseh te
zien. Maarof Muni's film-Zola ons nader
brengt tot het wezen 'van den echten Zola
blijft een open vraag. Ik geloof dat het in
het algemeen uiterst moeilijk, zoo niet on
mogelijk zal zijn om het wezen van een kun
stenaar in de filmmaterie uit te drukken. Im
mers het leven van een kunstenaar bestaat
als het ware voor 100 pCt. uit geduld. Een film
bestaat voor 100 pCt. uit snelheid. Hoe deze
twee grootheden met elkaar te verzoenen?
Wellicht blijken ze altijd onvereenigbaar.
Daarmee is niet gezegd dat de film zelf niet
kunst kan worden. Wanneer ze zich leert
beperken en zich aan de wetten van haar
eigen mogelijkheden houdt kan dat ongetwij
feld. Maar wanneer ze zich heeft leeren be
perken een voorwaarde voor alle kunst
uitingen overigens zal ze zich waarschijn
lijk er ook niet meer aan wagen om ons bin
nen het tijdsbestek'van 2 uren iets van het
62 jaren lange leven van één van 's werelds
grootste schrijvers te laten zien. Wanneer een
•film als „Zola" de titel zegt het reeds
iets aan het publiek wil mededeelen van het
leven van den schrijver moet toch in de eerste
plaats iets tot uiting gebracht worden van de
woelige wereld van het met vertwijfeling en
nederlagen strijdende rechtvaardigheidsgevoel,
van het met barre onbekendheid en totale
eenzaamheid worstelende streven om erken
ning, dat aan elke kunstenaarsleven ten
grondslag ligt.
De toegangspoort tot het wezenlijke leven
van een kunstenaar wordt gevonden door een
gat te graven in den grauwen grond, waarin
het zaad van zijn inspiratie ontspringt en uit
bloeit tot bloemen. En die grauwe aarde be
staat uit een mengeling van stoffen, van
krachten, die elkaar tegenwerken, wij noemen
het de hoop en de nederlaag, het geloof in
het hoogere en de wetenschap van het lagere,
maar bovenal domineert de grauwe donkex-te
vair haar kleur. De kunstenaar is wanneer
hij schept eenzaam en verlaten. En uit de
duisternis van zijn wanhoop voelt hij steeds
weer het licht van zijn geloof stijgen, hooger
en hooger totdat hij terugvalt in de donkerte.
Zola is ook eenzaam geweest, misschien zijn
leven laixg. Maar wanneer we in de film „Zola"
hean zijn handteekening zien zetten onder den
titel van zijn boek Nana, dat op dat moment
evengoed een hopelooze mislukking had kun
nen worden, hebben wij geen oogenblik de ont
roering gevoeld met den volslagen onbeken
den, eenzamen, met zijn tijd en zichzelf en
anderen worstelenden Zola te doen te hebben,
die evengoed Jansen had kunnen heeten en
die vervuld van hoop op succes doch volmaakt
onzeker van zijn slagen was, neen: wij hebben
dan dadelijk den indruk den beroemde Zola
voor ons te hebben, den man, die beroemd
is geworden. We voelen geen moment iets van
de onzekerheid in Zola's leven, iets van zijn
onbekendheid en eenzaamheid. Men is in de
film „Zola" noodzakelijk of niet noodzake
lijk dat wil ik daarlaten. voorbijgegaan aan
de deur, waardoor wij tot in het hart en de
ziel van den kunstenaar, tot in zijn wezen
hadden kunnen dringen.
Zola's filmdood.
Wij moeten er ons dus wel vaxi bewust zijn
dat wij in de film Zola niets van het wezen
van den schrijver ervaren. Wij zien de schijn
van zijn leven en zulks uiteraards slechts
fragmentarisch. Het klinkt even vreemd in
dit verband; de schijn. Toch is het zoo. Wij
zien namelijk den buitenkant van Zola's leven,
de handeling in zijn bestaan, die culmi
neerde in het proces-Dreyfus, waar deze film
beter naar genoemd had kunnen worden. Nu
heb ik al bij een huis het binnenste altijd be
langrijker gevonden dan d<? buitenkant. En
voois ook de innerlijke kant van het leven van
gea kunstenaar belangrijker dan de uiter
lijke. Maar ongetwijfeld is een aantrekkelijke
buitenkant van een huis er vaak de aanlei
ding toe ook eens een kijkje binnen te gaan
nemen. En wanneer men de film „Zola" als
een facade beschouwd van Zola's leven en
die facade een reden vormt om oolc eens of
weer eens een kijkje te nemen dan heeft de
film ook in dit geval haar populaire zending
van propagandiste, waartoe zij vaak geroe
pen wordt en als hoedanig zij zeker veel nut
heeft, goed volbracht. Maar meer als zulk een
facade is deze film beslist niet. Beschouwen
we haar als zoodanig dan blijf ik bij mijn
meening dat de film cinematografisch een
meesterweik is. Het tempo en de ontwikke
ling van de handeling zijn filmlogisch verwe
zenlijkt. Het werk is uiterlijk harmonieus.
Maar de opgave, die het zich innerlijk ge
steld heeft is geenszins opgelost.
Experts, wat de historische gegevens van
Zola's leven of alleen reeds wat het proces
Dreyfus beti-eft, zijn vair meening dat het een
en ander aan de film hapert; er zijn figuren
weggelaten, het proces heeft een ander ver
loop gehad, maar in hoofdtrekken heeft men
zich, met name wat de gesproken teksten be
treft, aan de histoiische feiten gehouden. De
uiterlijke gelijkenis van de figuren, we den
ken aan Anatole France, is treffend. En wat
den uiterlijken kant van de film betreft kan
men per slot van rekening vervuld zijn met
bewondering, Er is echter één historisch be
zwaar, dat met een kunstzinnig bezwaar sa
menvalt en als zoodanig nog zwaai'der weegt;
en dat is Zola's dood.
Terwille van de dramatische climax, zoo-
heet het, liet men Zola in de film sterven in
de wetenschap dat zijn strijd voor het recht
in de zaak Dreyfus gewonnen was. De triomf
was behaald, de strijd gestreden, en Zola
kon gerust de oogen sluiten.
In werkelijkheid echter stierf Zola volkomen
onzeker van zijn overwinning'; eerst vier
jaren na zijn dood werd Dreyfus vrijgespro
ken. Zola heeft de vruchten van zijn strijd
niet geproefd. Hij ging heen, innerlijk geloo-
vend in de juistheid van zijn streven, in de
juistheid van het recht, maar in feite even
onzeker van zijn overwinning als hij het aan
het begin van zijn carrière was. Dit noodlots
motief, dat men als een zenuwstreng door
elk kunstenaarsleven ziet gaan, werd met het
pincet van den ijskouden chirurg, die zich
filmproducer noemt, uit het leven van Zola
verwijderd. En ervoor in de plaats werd een
bloedader gelegd, die Zola's leven met een ge
voel van louter geluk, resulteerend in het
eewig zaligmakende „happy ending' vervul
de. Voor het laatst wordt ons de kans ontno
men om iets te voelen van het eeuwig, tot het
einde toe onzekere van hun kunstenaarsbe
staan.
De filmdramatisehe climax is echter hier
mede nog niet voltooid. Zola sterft in de we
tenschap dat Dreyfus vrijgesproken is en in
eere hersteld zal worden, maar nog juist vóór
dat de ceremonie van dit eereherstel plaats
vindt. Zola kan dus geen getuige zijn van
dit ceremonieel.
En we krijgen na de film een goedkoop
gevoel van „Arme Zola, maarhij heeft
het toch geweten". Dit kunstmatige einde is 1
intusschen een meesterlijk staaltje hoe men
in Hollywood de snaren van de behoeften,
die er in het publiek leven, weet te bespelen.
Maar hoeveel schoonere beter en juister wa
re het geweest na de film het heroïsche
gevoel gekregen te hebben dat hier een man
heenging, die na zijn leven lang gestreden
en overwinningen behaald te hebben zijn
laatste overwinning niet mocht beleven. Het
symbool van alle levens, die strijden voor het
recht óm het recht, voor het goede óm te
goede, en niet voor de overwinning, die zich in
den strijd werpen met een brandend geloof in
hun pogen, maar met een volsagen onzeker
heid van het succes. Het symbool van de
grooten onder ons, die zich in het leven
kunnen werpen zonder zekerheid te verlan
gen, die kunnen vechten voor hun opvattin
gen zonder de overwinning te zien. die kun
nen scheppen zonder waardeering te voelen,
sterker: die krachtiger scheppen naarmate
de tegenslagen heviger worden, die kunnen
geven zonderte nemen. Anders dan klei-
ïxere menschen, die voor alles wat zij doen
bij voorbaat zekerhedexi zoeken, die geven
wanneer ze weten er iets voor terug te krij
gen, die alleen iets doen wanneer de be
looning vaststaat, en die het uurwerk van hun
leven evenals het horloge in de vestjeszak
niet anders kunnen voelen loopen dan in de
wetenschap, er een garantiebewijs voor te. be
zitten
Wij mogen niet vergeten, wij jongeren voor
al die met de film zijn grootgebracht, dat
er vóór de film-Zola van Paxil Muni ook nog-
van 1840 tot 1902 ergens een échte Emile
Zola heeft bestaan.
Vreclestenlooiistelling.
Van 11 tot en met 21 Februari.
Van Vrijdag 11 Februari a.s. tot en met
Maandag 21 Februari d.a.v. zal een Vredes-
tentoonstelling gehouden worden in het pand
Groote Houtstraat 157, te Haarlem, tegenover
het Proveniershuis.
Deze tentoonstelling gaat uit van den Vre-
desraad Haarlem, waarin de volgende bonden
vertegenwoordigd zijn: Algemeene Nederland-
sche Vrouwen Vredebond. Jongeren Vredes-
actie, Internationale Vrouwenbond voor Vre
de en Vrijheid, Algemeene Nederlandsche Vre-
des-Actie (Alg. Ver. „Nooit meer oorlog"), Ver-
eeniging voor Volkenbond en Vrede en Kerk
en Vrede.
Juist in dezen tijd, nu alom cle volken zich
weer zwaar bewapenen, is het een gebiedende
eisch te toonen hetgeen de volken in den loop
der tijden door de vredesgedachte te propa-
geeren, tot stand brachten. Vele buitenstaan
ders rneenen dat al het werken voor den vrede
lam geslagen ligt en dat de volken onheilspel
lend den afgrond tegemoet gaan. Maar niet
tegenstaande de opvoering der bewapening.,:
leeft de vredeswil in het volk meer dan ooit. j
Alleen zal er meer gewerkt moeten worden j
voor den vrede, omdat vredeswil alleen niet.i
voldoende is om den oorlog te verhinderen..
Wanneer een ieder niet alleen voor den vrede
gevoelt, doch ook voor den vrede intensief wil
werken, zullen deze opbouwende krachten de:o
oorlog kunnen verhinderen: de oorlog wordüt
door den mensch tot stand gebracht en kan
dus ook door den mensch verhinderd worde-1-..
Men is geen entree verschuldigd.
De tentoonstelling is geopend van des moe--
gens 10 uur tot des namiddags 10 uur.
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem's Dagblad van 1888.
10 Februari:
Een Franschman, die in de loting valt,
koopt een veelkleurige prent* versierd
met afbeeldingen die zijn nationaal ge
voel levendig houden: met Boulanger,
met mooie soldaten, met vla/°;gen, met
loting-tafereelen, opgeluisterd door
woorden als: devoir, bravorar, mérite,
courage, honneur et patrie, plakt onder
het devies „Bon pour la sein/iee" zijn
nummer, en steekt dan dit jzegeteeken
op zijn hoed.
Het is niet onaardig te vermelden dat
deze prenten, die zulk een na.tionaal ka
rakter behooren te dragen, bij de firma
Emrik Binger, te Haarlet'm, worden
gedrukt.
ARROND. RECHTBANK
Kippenldiefstal en gros.
Een bewoner van IJmuiden Oost werd in
den avond van 16 December- 1.1. te Assendelft
aangetroffen op het terrein van een hoender
park, gelegen bij de kruising van het Zaan
dammer pad en den Provicialen weg. Op een
paa-r honderd meter afstarud stond zijn auto,
waarin 'n paar leege kippenkratten, zoodat 't
allen schijn had, dat hij daar was om „en
gros" kippen te stelen om 2© per auto te ver
voeren. Voor dat feit moest- hij dan ook heden
terecht staan.
De zoon van den kipperïhouder verklaarde
op genoemden avond omstreeks 8 uur zijn
hokken gesloten te hebben en toen gezien,
dat er in de nabijheid een auto met gedoofde
lichten stond. Hij vond dat eenigszins ver
dacht, bleef een poosje in het donker loeren
en zag een persoon natoer bij sluipen, maar
toen die hem opmerkte verdween hij. De kip
penhouder bleef nog eren kijken, maar nie
mand meer bemerkendeging hij naar huis
om zijn vader te vertellen, wat hij gezien had.
Deze waarschuwde toen de politie en met deze
begaf men zich naar de .'hokken, die 700 kippen
bergen en dus een tamelijke uitgestrektheid
hebben.
Terwijl de veldwachiter op den weg even
tueel ontvluchten beletten, ging de kippen
houder met zijn schoonzoon in de hokken,
waar zij aanvankelijk niemand zagen, maar
plotseling ontdekten zij een man, die van
achter de hokken kv/am en naar den weg
ontvluchtte, waar de veldwachter hem tot
stilstaan sommeerde en daarna aanhield» i
Gevraagd wat hij op. dat terrein moest doen,
zei de aangehoudene, dat hij op iemand
wachtte om op eorrden te gaan schieten.
Schietgerei had hij miet bij zich.
De aangehoudene--weid naar het gemeente
huis gebracht en koen stelde de politie met
den kippenhouder «en onderzoek in. Toen
bleek, dat een ruit uit een der hokken was
genomen en buiten, tegen het hok gezet, ter
wijl in het hok bij. -die opening een juten zak
lag, waarin kippen!veertjes. De kippenhouder
en zijn zoon, die 'het laatst in het hok was
geweest, hadden -dien zak nooit gezien en
wisten ooik, dat de ruit er, toen de zoon de
hokken had gesloken, nog in was.
De kippenhoueïer. zijn zoon en zijn schoon
zoon, die allen "met den veldwachter waren
meegegaan, venklaarden bij hun komst al
daar niet terstond den verdachte te hebben
gezien en evenmin, dat hij zich bevond ter
plaatse, waar cic: ruit was uitgenomen.
De veldwachter verklaarde bij die ruit
schoenafdrukken te hebben gezien, waarin
de schoenen van den vei'dachte precies pas
ten. Tegen hom had verdachte, nadat deze
eerst over eenden schieten had gesproken,
later gezegd, klat hij op het terrein was ge
komen om te 2;ien of er wat te handelen was.
Verdachte ontkende nu elk boos opzet en
zei, dat hij niet op het terrein was gekomen
om eenden te- schieten en evenmin om han
del te drijven, maar om aan een natuur
lijke behoefte: te voldoen.
De veldwachter zei, dat hij daar bij de
aanhouding! niet over had gesproken.
De kippenhouder zei nooit zaken met ver
dachte te Jxebben gedaan, maar wel eens
kippen te .hebben vermist. Hij vei^klaarde
verder dat hij nog eens geconstateerd had,
dat een ru/ït op dezelfde wijze als thans was
uitgenomea?,.
Op een vraag van den Officier, hoe ver
dachte op handel kon uitgaan, terwijl hij
geen geld in den zak had. antwoordde ver
dachte, dat hij dien avond zijn portemonnaie
had vergeten.
De Officier was van oordeel, dat hier ten
duidelijksite is gebleken, dat verdachte er op
uit was g;egaan om kippen te stelen en met j
zijn auto, te vervoeren; zijn drie verschillen
de verklaringen omtrent zijn verblijf ter
plaatse, de uitgenomen ruit, de leege zak, de
voetaf dl-ukken, de auto met de kratten, dat
alles klopt als een bus en als de kippenhou
der tevoren geen wantrouwen tegen den
autobestuurder had gehad en de politie ge
waarschuwd, zou de diefstal wel gepleegd
zijn. Ailleen de komst van de getuigen heeft
dien verhinderd.
De Officier vorderde een gevangenisstraf van
5 maanden met onmiddellijke gevangenne
ming; welke door de rechtbank werd bevo
len.
Diefstal van een portemonnaie.
Eén juffrouw in Beverwijk zag op 29 Novem
ber teen persoon uit een poort naast haar huis
komen, welke poort toegang tot een gang ver
schaft, die naar den achterkant der woning
voert. Zij kreeg dus den indruk, dat die per
soon achter ,haar woning was geweest en om-
dab' de man,zich met gebogen hoofd verwij
derde, als wilde hij zijn gezicht niet toonen,
kwam dit haar vei-dacht voor. Zij herinnei'de
zich nu even te voren in haar keuken een
krakend geluid te hebben gehoord. Naar haar
keuken gaande, zag zij, dat haar portemonnaie,
d3e daar even te voren nog in de vensterbank
•voor het gesloten raam had gelegen, ver-
.dwenen was. De portemonnaie had drie rijks-
•daalders, waaronder een nieuwen, bevat, met
.nog twee gulden en eenig klein geld, afkom
stig van tien gulden, door haar dien morgen
'bij den melkboer gewisseld.
Verdenking viel op een persoon, die dien
morgen te Beverwijk in een café met een nieu
wen rijksdaalder had betaald en door de juf
frouw herkend werd als de persoon, dien zij
uit de poort had zien komen. De man erkende
indertijd, ook uit de poort te zijn gekomen en
achter het huis te zijn geweest, maar ontkende
den diefstal.
Hü moest zich nu voor diefstal verantwoor
den, maar was niet verschenen: hij is zwer
vende. Zijn strafregister is ook niet schoon en
hii heeft al eerder met nortemonnaies te ma
ken gehad. De Officier achtte1 dan ook den
diefstal bewezen en vorderde gevangenisstraf
voor den tijd van 6 maanden.
Uitspraak in alle zaken op 24 Februari.
OPKLAPBEDDEN 7.90
2 pers. 12.90. Bedstellen 6.75
2 pers. 12.00. Ombouwen 30
modellen alles voorradig.
OPKLAPBEDDENPAÊEIS
Orionweg- 8, H.N. gesloten huis.
Telefoon 23932
Voor betere brandstoffen
VAN ALTERA
Kleverparkweg 21 B, Haarlem
Telefoon 11716
The popular
Home Journal
of Great Britain
The journal
that telis how
Britishers live
think, work,
and play
Splendid
Stories and
Bright Articles
HAARLEM
rOOf:
Vereen.-Druk werk
Handels-Drukwerk
Familie-Drukwerk
Massa-Oplagen
Periodieken
Uitsluitend goed Terrorgd
op dea lijd dien wy beloren
TEGEN BILLIJKE PRUZSN
Want welke andere zeep ik ook in de loop van dertig
jaar probeerde, dat heldere, vette sop, dat Sunlight
Zeep geelt, kreeg ik toch nooit. Door Sunlight Zeep
spaar ik niet alleen werk, maar ik kan trots zijn
op een kraakheldere linnenkast en dat wil voor een
huisvrouw toch wel wat zeggen!
Het hele huis, van kelder tot zolder, is nu even fris
en helder. En ondanks die reuze kwaliteit
en de dikke stukken, toch zo laag in prijs: één
dubbeltje voor het grote pak, het is geen geld!
En dan nog een bon voor geschenken, neen
hoor, in mijn huis alléén SUNLIGHT ZEEP!
Er zijn weinig particulieren die de kwaliteit van
WILD en GEVOGELTE op het oog kunnen schatten.
Daarom is het zeer raadzaam deze delicatesse te
koopen bij den CASTRICUMMER WILDI1AL. waar
groote en snelle omzet het leveren van de beste
kwaliteit tegen matigen prijs, mogelijk maakt.
CASTRICUMMEK WILD HAL,
A. TROMP,
SMEDESTRAAT 36 TELEFOON 12735.
VERSCHE HOLLANDSCHE DUINKONIJNEN, 2 pond
zwaar 75 en 85 cent per stuk
Kalfslappen met been
Carbonade
Kalfslappen
Kalfslappen
Kalfsfricandeau
Kalfsfricandeau
Kalfsvleeschbeenen
Kalfsgehakt
Dik vet rookspek
Gehakt half om half.
Fijne gekookte worst
p. pond 25 ct.
p. pond 30 ct.
p. pond 40 ct.
p. pond 45 ct.
p. pond 45 ct.
p. pond 50 ct.
3 pond 25 ct.
p. pond 35 ct.
p. pond 40 ct.
p. pond 55 ct.
p. stuk 35 ct.
