Vestigingswet brengt vele vragenstellers
in het geweer.
H'
KRUSCHENSALTS
Het lied van het Meisje
en den Moordenaar.
Drup...
Drup...
Drup..
D I N S DA G 13 FEBRUARI 193S
HAARLEM'S DAGBLAD
Antwoorden zijn echter niet altijd te geven.
Cursussen van groot
belang.
Wat wordt onder vestigen
verstaan
et aantal te verstrekken inlichtingen
over de uitvoering der Vestigings
wet Kleinbedrijf 1937 blijft groot.
Het kan ook niet anders. Op ver
schillende vragen kan men „an höchster
Stelle" nog geen, of slechts ten deele, antwoord
geven. Voor velen moge dat onaangenaam
zijn, maar het ware onjuist „Den Haag" daar
over hard te vallen. De ingrijpende voorzie
ning eischt nu eenmaal veel voorbereiding,
met allerhande instanties moet overleg ge
pleegd worden en het is volkomen begrijpelijk,
dat men er naar streeft zooveel mogelijk uni
forme richtlijnen vast te stellen. Langzamer
hand is over bepaalde onderdeelen wel het
een en ander op te merken, waarmede belang
hebbenden hun voordeel kunnen doen.
Middenstands-cursussen.
Het is bekend, dat deze Vestigingswet de
instelling van middenstands-cursussen nood
zakelijk maakt. De voorbereiding daartoe
eischt veel arbeid. De drie middenstandsbon
den spelen daarbij een belangrijke rol. Van de
zijde van den R.K. Middenstandsbond is zeer
onlangs medegedeeld, hoeveel cursussen er
thans georganiseerd zijn. Het blijkt, dat de
R.K. Middenstandsbond over het geheele land
de beschikking zou hebben over 140 cursussen
met circa 6200 leerlingen, de Christelijke Mid
denstandsbond over een 10-tal en de Konink
lijke Nederlandsche Middenstandsbond over
een 5-tal cursussen. Het officieel orgaan van
22 Januari 1938 van de Algemeene Winkeliers
vereniging te Amsterdam, een organisatie
aangesloten bij den laatstgenoemden centra-
len Bond, slaakt de kreet, dat het bereikte
resultaat voor de neutrale middenstanders
„wel heel erg poover" is en dat de Hollandsche
bedachtzaamheid wel zeer naarstig wordt be
oefend.
Indien deze gegevens juist zijn, dan wordt
in bepaalde middenstandsgroepen nog altijd
onvoldoende ingezien, dat de vakorganisaties
en de standsorganisaties de opleiding ter hand
moeten nemen. De vakopleiding en de han
delskennis-opleiding zijn nu eenmaal in han
den dezer organen gesteld. Vele middenstan
ders moeten het groote belang van het volgen
van een cursus evenwel nog inzien. Intusschen
zou uit het Maandschrift van den Konink
lijken Nederlandschen Middenstandsbond van
Januari 1938, getiteld Theorie en Techniek
van het Middenstandsbedrijf, opgemaakt moe
ten worden, dat het aantal „cursussen en les
sen" van die zijde circa 60 zou bedragen. Deze
cijfers kloppen dus niet, doch onze waarschu
wing blijft van kracht.
Vestigingseischen en Sperregeling.
Tot 1 Februari 1938 had de Minister van
Economische Zaken van de hem verleende be
voegdheid om vestigingseischen vast te stellen
nog geen gebruik gemaakt. De Minister gaat
daartoe immers alleen over, wanneer uit een
bepaald bedrijf het verlangen tot deze vast
stelling kenbaar wordt gemaakt en deze be
windsman de ingediende concept-vestigings-
eischen heeft goedgekeurd. Tot bovengenoem-
den datum bestonden slechts twee sperrege-
lingen, voor de slagers en voor de broodbak
kers. Beide gelden voor een termijn van zes
maanden en kunnen ten hoogste nog voor één
maal zes maanden verlengd worden. Geduren
de de sperregeling kunnen de concêpt-vesti-
gingseischen ingediend worden. Gedurende
den sper-tijd beslist, uitsluitend de Minister
over de al- of niet-vestiging. Beroep op de ge
vallen beslissing bestaat niet. Inmiddels is de
sperregeling voor het slagersbedrijf met ingang-
van 1 Februari 1938 vervallen en zijn de ves
tigingseischen van la-acht geworden.
Het begrip „vestigen".
Wat verstaat men onder het „vestigen" van
een bedrijf? De wet vermeldt, dat onder het
vestigen moet worden verstaan: het doen aan
vangen van de uitoefening van het bedrijf
ten aanzien van het publiek. Men dient even
wel te bedenken, dat artikel 10 van de Vesti
gingswet aan het begrip „vestigen" nog een
uitbreiding heeft gegeven en daarmede gelijk
stelt: de uitbreiding van het in een inrichting
uitgeoefende bedrijf met een tak van detail
handel, ambacht of kleinbedrijf, zoomede de
voortzetting van het uitgeoefende bedrijf in
geval van wijziging van de personen van on
dernemers of beheerders. Indien dus bijv. voor
de kruideniersbranche vestigingseischen zijn
ingevoerd en de kruidenier wil een ander ar
tikel bijv. sigaren gaan voeren, dan zal hij aan
de vestigingseischen voor de sigarenwinkeliers
moeten voldoen.
De zoon die den vader opvolgt, zal omdat
er een wisseling van personen plaats heeft
eveneens aan de vestigingseischen moeten vol
doen.
De wet kent een tweetal uitzonderingen op
dezen regel. In de eerste plaats in het geval
van opvolging door weduwen, om minderjarige
kinderen en het tweede geval: voor kleine
koop- en ambachtslieden (venters, markt
kooplieden) en voor sommige plattelandsge
meenten, waar een winkelier slechts kan be
staan als hij alles verkoopt.
Algemeen erkende centrale organisatie.
In de Vestigingswet is vastgelegd, dat de
vestigingseischen ingediend moeten worden
door rechtspersoonlijkheid bezittende ver-
eenigingen van ondernemers, aangesloten bij
een „algemeen erkende centrale organisatie."
Deze laatste toevoeging is per amendement in
de wet gekomen. Er bestaat nog altijd ver
schil van meening over deze woorden. Hebben
de voorstellers dezer redactie de bedoeling ge
had aan te geven, dat voor zoover de onderne
mers middenstanders zijn, de vereenigingen
aangesloten moeten zijn bij een stands-or
ganisatie, met name bij de Middenstandsbon
den? Er zijn er velen in de eerste plaats
natuurlijk de leiders dezer Bonden die
daarop bevestigend antwoorden, anderen
staan op het tegenovergestelde standpunt.
Zij wijzen er op, dat de minister geen enke
len vorm van dwangorganisatie wenscht, ter
wijl de andere groep er aan herinnert, dat
de minister toch in ieder geval het bewuste
amendement heeft overgenomen. Hoe het zij,
de practijk zal ons nader moeten leeren. Zijn
verzoeken voor het vaststellen van vestigings
eischen ingediend door vereenigingen, niet
aangesloten bij een der centrale Midden
standsbonden, niet ontvankelijk? t? cen
trale van vakorganisaties een „algemeen er
kende" centrale? Intusschen moet toch een
oplossing gevonden worden voor die vakorga
nisaties, die oin financieele- of principieele
redenen zich niet bij een der centrale mid
denstandsbonden kunnen aansluiten. Vandaar
dan ook, dat reeds in overweging is gegeven
om een afzonderlijke centrale door de drie
landelijke middenstandsbonden te doen stich
ten, waarbij bovenbedoelde vakorganisaties
zich zouden kunnen aansluiten Dit nieuwe
centrale orgaan zou dus de verzamelplaats
worden van meer of minder heterogene vak
organisaties. die elk voor zich niet bij de cen
trale middenstandsbonden zijn aangesloten.
De Middenstandsraad, de officieele vertegen
woordiging van den geheelen Nederlandschen
georganisecrden middenstand, heeft in boven-
staanden geest ook aan den minister van
Economische Zaken geadviseerd.
Uniforme afwikkeling.
Gedurende de sper-tijd-periode worden zij,
die een bedrijf als slager, dan wel als brood
bakker willen vestigen (en wat met vestigen
gelijk gesteld moet worden) door het depar
tement van Economische Zaken opgeroepen
om hun aanvraag toe te lichten. Dergelijke
besprekingen hebben plaats onder leiding
van een der ambtenaren van bovengenoemd
departement.
De beslissing omtrent het al of niet verlee
nen der vergunning berust bij den minister
en dus niet bij de Kamer van Koophandel en
Fabrieken in welker ressort betrokkene woon
achtig is. Het doen instellen van het bewuste
onderzoek rechtstreeks van Den Haag uit
waarborgt een zekere uniformiteit bij het ne
men der beslissingen en biedt daarnevens de
mogelijkheid de noodige ervaring op te doen
Zoodra de sperregelingen plaats maken voor
de goedgekeurde vestigingseischen zal de pro
cedure veranderen en zullen de Kamers van
Koophandel en Fabrieken de vergunningen
hebben af te geven.
MOLLERUS.
Lijders aan chronische
rheumatische pijnen
laat niets onbeproefd!
Als U geen raad meer weet van de rheuma
tische pijnen, alles reeds hebt geprobeerd
zonder goed gevolg, probeert dan de zes
zouten uit Kruschen Salts. Zij hebben duizen
den lijders reeds afdoend geholpen. Ook U
zullen zij zeer snel van Uw pijnen verlossen.
STRALENDE GEZONDHEID VOOR I CENT PER DAG
(Adv. Ingez. Med.)
EXAMENCOMMISSIE TEEKENEN M. O.
De minister van Onderwijs, K. en W. heeft
lo. bepaald dat de commissie tot het exa-
mineeren van hen, die een akte van be
kwaamheid wenschen te verkrijgen tot het
geven van middelbaar onderwijs in het teeke
nen (akten M.A, MBenMC), bedoeld in
het Kon. besluit van 28 Mei 1936 (Staatsblad
no. 366), voor het jaar 1938 zitting zal houden
te 's-Gravenhage;
2e. benoemd tot leden van deze commissie:
o.m.: M. D. van Dijk te Haarlem, H. Ellens te
Santpoort, M. P. J. van der Weiden te Haar
lem, ir. W. Zwaan, te Haarlem.
EVENGELISCHE SAMENKOMST.
Woensdagavond 16 Febr. belegt de Gemeen
schap voor Practisch Christendom een open
bare zang- en getuigenissamenkomst in ge
bouw „Ons Huis" Ged. Voldersgracht 15.
De inleiding tot de getuigenissen zal worden
gehouden door den heer G. Oversteegen, mu
zikale medewerking zal worden verleend door
den heer Joh. Mïnderman.
DE 59e BEURS VAN DE DAMESKRONIEK.
De 59e Beurs van „De Dameskroniek" zal
van 4 tot en met 13 Maart te Amsterdam in
het R.A.I. Gebouw worden gehouden.
Als onderdeel van de Beurs wordt dezen keer
een internationale handwerktentoonstelling
gehouden.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIOCENTRALE OP WOENSDAG
16 FEBRUARI 1938.
Programma I: Hilversum II.
Programma II: Hilversum I.
Programma III: 8.00 Keulen. 9.50 Pauze.
10.40 Parijs Radio. 12.05 Radio P.T.T., 12.20
Parijs Radio. 1,20 Ned. Brussel. 2.20 Radio
P.T.T. 3.05 Parijs Radio. 3.20 London Regio
nal. 3.50 Keulen. 5.20 Parijs Radio. 6.20 Keu
len. 6.30 Ned. Brussel; 7.50 Keulen. 9.20 Boe
dapest. 10.20 Fransch Brussel; 10.30 Keulen.
11.20 Diversen.
Programma IV: 8.00 Ned. Brussel. 9.20 Di
versen. 10.35 London Regional. 11.20 Droitwich.
11.50 London Regional. 12.35 Droitwich. 2.05
Londen Regional. 3.20 Droitwich. 6.40 Diver
sen. 7.00 Droitwich.
Programma V: 8.00—7.00 Diversen.
7.00 Eigen gramofoonplatenconcertDuet-
tisten.
1. Throw another log on the fire, Lay ton
en Johnstone.
2. Omdat ik zooveel van je hou, J. Koopman
en W. Derby.
3. En som a glad, Duo Ja.
4. Duet uit Die Zauberflöte, F. Mihaczek en
W. Faesbaender.
5. Will you remember, J. Mac Donald en N.
Eddy.
6. Indiana skies, Queenie en Dave Kaili.
7. One Minute to one, Layton en Johnstone;
8. Het Angelus. J. Vincent en Th. Versteegh.
9. Duet uit Don Juan, F. Mihaczek en
Faesbaender.
10. Draaien, J. Koopman en W. Derby,
11. Farewell to dream, J.è MacDonald en N.
Eddy.
12. Hawaiian Moon, Queenie en Dave Kaili.
13. Lente, J. Vincent en Th. Versteegh.
14. What good am I without you, Layton en
'ohnstone.
15. Satervalsen, Duo Ja.
16. I'm wearing out my heart, Layton en
Johnstone.
8.00—12.00 Diversen.
Kathedrale Kerk St. Bavo.
Bestaat 40 jaar.
De kathedraal St. Bavo aan de Leidsche-
vaart te Haarlem, indertijd opgericht door de
bemoeienis van mrg. Bottemanne, Bisschop
van Haarlem, zal 2 Mei a-s. 40 jaar bestaan.
Op 15 Juni 1895 werd de eerste steen gelegd;
op 2 Mei 1898 had de consecratie plaats. Men
hoopt het feit plechtig te vieren.
LIJST VAN MAIL- EN LUCHTPOSTVERZEN
DING T M. 20 FEBRUARI 1938.
Neöè Indië, zeepost via Amsterdam per m.s.
Johan de Wit 16 Febr. gewone stukken 3.25;
mail via Genua per m.s. Poelau Bras 16 Febr.
gew. st. 22.30; luchtdienst AmsterdamBan
doeng 17, 19 Febr. gew. st. 2.15.
Suriname, mail via Antwerpen 15 Febr.
gew. st. 7.luchtdienst Duitschland—Zuid
Amerika 16 Febr. gew. st. 3.25; luchtdienst
FrankrijkZuid Amerika 19 Febr. gew. st.
10.40.
Aruba, Bonaire, Curagao, mail en zeepost
via Amsterdam 18 Febr. gew. st. 3.25.
Aruba, mail via Southampton 16 Febr
gew. st. 3.25.
Bonaire, Curagao, mail via Southampton
16 Febr. bew. st. 8.55.
Luchtdienst als Suriname.
Amerika. Canada. Mexico. Cuba, Ecuador,
via Cherbourg 15, 18 Febr. gew. st. 19.10.
Argentinië, Brazilië, Chili. Uruguay, via Lis
sabon 17 Febr. gew. st. 16.45.
Luchtdienst als Suriname.
China, Hongkong, Japan, via Siberië Ï7
Febr. gew. st. 18.
Philippijnsche Eilanden en Mantsjoerije.
via Siberië 17 Febr. gew. st. 18.
Luchtdienst alleen voor Hongkong en Phi
lippijnsche Eilanden AmsterdamBangkok,
HongkongManilla 19 Febr. gew. st. 2.15.
Irak (Mesopotamië) via Istanbul—Damas
cus 18 Febr. gew. st. 3.25.
Luchtdienst als Ned. Indië.
Palestina, via Genua 16 Febr. gew. st. 22.30
via Piraeus 18 Febr. gew. st 22.30; via Piraeus
20 Febr. gew. st. 22.30.
Luchtdienst als Ned. Indië.
Britsch Indië, via Marseille 17 Febr. gew.
st. 10.—.
Luchtdienst als Ned. Indië.
Ceylon, via Toulon /Napels 18 Febr. gew. st.
10.—.
Luchtdienst als Ned. Indië.
Penang, Siam, via Marseille/Aden 17 Febr.
gew. st. 10.
Luchtdienst als Ned. Indië.
Singapore, via Genua 16 Febr. gew. st. 22.30.
Luchtdienst als Ned. Indië.
Egypte, via Brindisi 16 Febr. gew. st. 10.
via Genua 16 Febr. gew. st. 22,30; via Piraeus
18 Febr. gew. st. 22,30; via Piraeus 20 Febr.
gew. st. 22.30.
Luchtdienst als Ned. Indië.
Oost Afrika, via Marseille/Aden 17 Febr.
gew. st. 10.—: via Marseille 18 Febr. gew. st.
6.—.
Zuid Afrika, via Southampton 17 Febr. gew.
st. 16.45; luchtdienst AmsterdamAlexandrië
19 Febr. gew. st. 2.15; luchtdienst Amsterdam
—Durban 19 Febr. gew. st. 2.15.
Australische Statenbond, via Toulon/Napels
18 Febr. gew. st. 10.—; luchtdienst Amster
damSingaporeBrisbane 19 Febr. gew. st.
2.15.
Nieuw Zeeland, via Cherbourg—S. Francisco
18 Febr. gew. st. 19.10.
Luchtdienst als Australië.
NED. NATUURHISTORISCHE
VEREENIGING.
Voor de leden van de afd. Haarlem en om
streken der Ned. Natuurhist. Vereen, zal
Donderdagavond 17 Februari a.s. in de bo
venzaal van café-restaurant Brinkmann,
Groote Markt, ir. D. C. van Schaik uit Heer-
Maastricht een lezing houden over „De St.
Pietersberg, zijn natuurlijke gesteldheid en
de onderaardsche gangen".
Zondagmorgen 27 Februari wordt een vo
gel-excursie gemaakt onder leiding van dr.
O. Degelen Jr. te Spaarndam,
KAMER VAN KOOPHANDEL.
De eerstvolgende vergadering der Kamer
van Koophandel en Fabrieken zal worden
gehouden op Dinsdag 8 Maart 1938 's avonds
te 8 uur in het gebouw der Kamer, Nassau-
plein 46.
VEREENIGING „GRUNO".
De vereeniging van oud-Groningers te
Haarlem en omstreken. „Gruno", zal Vrijdag
18 Februari een Groninger tooneelavond ge
ven in den Stadsschouwburg.
Opgevoerd wordt een toone'elstuk in drie
bedrijven, „De Koekoek", door Jan Fabricius.
Het is vertaald in het Groningsch dialect
door den bekenden Groninger schrijver Geert
Teis Pzn
DE BROUWERSVAART.
De werkzaamheden voor het vernieuwen
van den walmuur en het opnieuw bestraten
van de Brouwersvaart van de Leidschevaart
tot de Kousenbandbrug, loopen ten einde.
Sedert enkele maanden is hieraan gewerkt.
De oude, overal afgebrokkelden schuinen wal
kant is vervangen door een verticalen beton
nen walmuur en de vroegere, zeer slechte
straat laat nu niets meer te wenschen over.
Het geheele werk zal weldra gereed zijn,
waarmede een groote verbetering tot stand is
gekomen
Het was in 1887, in den tfjd van de „queues
en ae wespentailles, dat heel Frankrijk in
beroering werd gebracht door een drievoudi-
gen moord in de Rue de Montaigne te Parijs.
Pranzini. een Egyptenaar van Italiaansche
afkomst, vermoordde er een bekende cocotte,
haar kamenier en het 12-jarig dochtertje en
vluchtte daarna met de gestolen juweelen
naar Marseille, waar hij in de Opera werd
gearresteerd. Het proces van Pranzini trok de
aandacht van heel de Parijsche demi-monde,
die in grooten getale gekleed in het zwart
de rechtszittingen bijwoonde, waar het
ging om het hoofd van den geadoreerden
avonturier.
In dienzelfden tijd leefde in Normandië een
jong meisje, Therèse Martin, dat na haar
dood de Heilige Theresia van Lisieux zou
worden. De berichten van de vreeselijke mis
daad hadden een diepen indruk op haar ge
maakt en terwijl het in de rechtszittingen
ging om het leven van den moordenaar bad
zij in de eenzaamheid voor de ziel van den
zondaar. Op 11 Augustus werd Pranzini
onthoofd, maar even voor zijn dood bekeerde
hij zich tot God en kuste het Kruis, dat de
priester hem voorhuid. Het gebed van de
jonge Therèse was verhoord; de ziel van
Pranzini was gered.
Op dit „historische gegeven" heeft Henri
Ghéon, de Katholieke tooneelschrijver. wien
het in al zijn stukken om den geestelijken
hier Katholieken tendenz te doen is
„La Complainte de Pranzini et de Therèse de
Lisieux" geschreven, welk stuk thans onder
den titel van „Het Lied van het Meisje en den
Moordenaar" door De Amsterdamsche Too-
neelvereeniging in den Stadsschouwburg op
het Leidsche Plein wordt gespeeld.
Het is 'n merkwaardig stuk en een zeer bij
zondere vertooning. die bij het publiek een
heel groot succes heeft. Men denkt bij het zien
van dit tooneelspel nu en dan terug aan De
Drie Stuivers Opera. Evenals in dat stuk, komt
ook hier een orgeldraaier voor een bont ge
schilderd doek en zingt er het sentimenteele
„lied van het meisje en den moordenaar" in
den trant van het bekende Lied van den Moord
van Raamsdonk". Deze sensationeele moord
geschiedenis leende er zich geheel voor om
door een straatzanger bezongen te worden
en men kan zich voorstellen, hoe dit droevige
lied a raison voor 'n paar centimes door de
omstanders gekocht werd.
Maar het was Ghéon natuurlijk niet in de
eerste plaats om deze lugubere moordgeschie
denis te doen. Hij stelde daar tegenover het
pure, reine meisje uit Lisieux, dat na haar
dood een Heilige zou worden en hij geeft in
zijn stuk den strijd om de ziel van den misda
diger tusschen den duivel, die in de gestalte
van een ouden baron en later van gevangenis
cipier verschijnt en het meisje. Een soort mys
teriespel dus, gezien door de oogen van een
straatzanger, die in felle kleuren het kwade
tegenover het goede stelt.
In heel de vertooning is ook die tegenstelling
Aan den eenen kant het rood van de misdaad
en de zonde, aan de andere zijde het pure wit.
van de onschuld en de reinheid. Een voortdu
rende strijd, dus tusschen den duivel en God.
Ghéon geeft ons de zonde in de gruwelijke
verschrikking min of meer als een goedkoop
melo-drama, zooals ook de straatzanger en
zijn publiek haar zien. Het is de wereld van
de cocottes, waarin de duivel de scepter zwaait.
Heel die moordgeschiedenis brengt stukken
als „De Voddenraper van Parijs" in herinne
ring. Maar daarnaast staan de wereld en het
zieleleven van Therese van Lisieux. die het
geheel op een heel ander en hooger plan
brengt.
In heel de voorstelling is opzettelijk
het naieve van de ballade van den straat
jongen gehouden, zooals Ghéon dit heeft ge
wild. De duivel, de cocottes, de moordenaar,
de onschuldige slachtoffers de kamenier en
het kind zij behooren er in, even goed als
de jonge Heilige van Lisieux. Vooral aan het
slot, wanneer Therese den duivel overwint en
zij door haar gebed den moordenaar tot be
rouw brengt, komt de tendenz van Ghéon naar
voren en herkennen wij den Katholieken
schrijver, die altijd weer in zijn stukken een
zoo groote plaats geeft aan het „Wonder".
Het is te begrijpen, dat Paul Storm, die zijn
eerste opleiding bij Copeau in Frankrijk heeft
genoten, zich tot dit spel aangetrokken heeft
gevoeld. Hij vindt in dit stuk met zijn sterke
tegenstellingen volop gelegenheid tot fel-
kleurig tooneel. Reeds dadelijk de opkomst
van den straatzanger met zijn orgeltje, voor
dat kakelbonte doek met zijn groteske schil
dering was een succes, dank zij ook den
larmoyanten zang van den prachtig gegri-
meerden Bob de Lange. En hoe geestig ge
vonden de daarop volgende pantomimische
scène in balletvonn, die even herinnerde aan
de balletten van Kurt Jooss en Trudi Schoop
en een zoo levendig grotesk beeld gaf van het
milieu der zonde uit den tijd der tachtiger
jaren van de vorige eeuw.
Heel gelukkig is ook het decor van Tou-
chaques links, het wereldsche deel met een
verhoogd, rood omlijst tooneel, waar de dui
vel regeert, rechts het terrein van Therèse
met een wit, klein huisje en een ijl, fantas
tisch torentje, dat aan een minaret doet
denken.
Er wordt door allen in dit Lied van het
Meisje en den Moordenaar voortreffelijk ge
speeld en als geheel is het een der beste voor
stellingen, die wij in lang van de Amsterdam
sche Tooneelvereeniging hebben gezien. Albert
van Dalsum is in de gedaante van baron de
Tijdens den jongsten storm is het Engeische lichtschip „Edinburgh" losgeslagen.
Het dreef eenigen tijd machteloos rond in de monding van den Theems, vóórdat
hulu n-eboden kon worden.
ledoro minuut, mot do eon-
tonigo regolmsat
lokkondo kraan.,
uit ïich do verkoudheid»-
catarrh.
Het met bacillen besmette slijm hindert
het ademen, hooren. eten. Mentholatum
stelt U in staat catarrh op slag tegen
te gaan. Zorg voor een vrijen neus en
houd hem vrij met Mentholatum.
Wanneer de neusgaten ermee bestreken
worden, vervluchtigt deze wonderbaarlijk-
weldadige balsem onmiddellijk. De uiter
mate actieve, antiseptische dampen maken
het slijm los, verdrijven de bacillen, be
ëindigen infectie en maken de verstopte
luchtwegen weer vrij. Daar, waar D Men
tholatum aanbrengt, blijft het urenlang
werkzaam, geneest hoofdverkoudheid ln
een enkelen nacht. Zelfs chronische catarrh
wordt door Mentholatum met succes be
streden. Verkrijgbaar bij apothekers cn
drogisten. Prijzen vanaf 25 ct.
(Adv. Ingez. Med.)
Craux een prachtige, markante, moderne dui
vel, suggestief van spel en dictie. Een ware
verrassing was het spel van Jacques de Haas
en Josephine van Gasteren in hun rollen van
Pranzini, den moordenaar en Reglne de Mon-
telle, de grande cocotte. De Haas, die bij de
A.T.V. reeds veel groot werk heeft gedaan,
bracht de sfeer van het Zuiden in zijn roman
tische uitbeelding van deze door de vrouwen
aanbeden avonturier en was vooral heel mooi
in het slot, wanneer hij zich buigt voor het
Kruis en Josephine van Gasteren in welke
nog zeer jonge kracht wij een der meest be
lovende actrices van ons tooneel zien
speelde sterk dramatisch en toch beheerscht
de groote vrouwenrol in dit stuk.
Tatia Wij ma zorgde voor de tegenstelling
als de reine, jonge Therese. Zij brengt- voor dit
soort rollen zeer veel mee en speelde het
streng geloovige meisje met innige devotie.
Er was voor deze tweede voorstelling van
Gheon's stuk een verheugende belangstelling
en het zou mij niet verwonderen, als Het Lied
van het Meisje en den Moordenaar het. groote
succes van dit seizoen voor De Amsterdamsche
Tooneelvereeniging werd. J. B. SCHUIL.
Jeugdconcerf met de H. O. V.
Het Jeugdconcert. dat oorspronkelijk 2 Fe
bruari zou plaats hebben, maar dat wegens
den nationalen feestdag uitgesteld moest
worden, werd nu Maandagavond in de Gem.
Concertzaal gegeven. De verschuiving was
oorzaak, dat voor de laatste jaren gebruike
lijke inleidende besprekingen in de verschil
lende scholen geen geschikte dag beschikbaar
was; daarom gaf Frits Schuurman nu zelf
vóór de uitvoering van elk der beide program
manummers een korte bespreking van den
muzikalen inhoud. Door een luidspreker wer
den zijn woorden zóó verstrekt, dat ze tot
achter in de zaal duidelijk te verstaan waren.
Ter inleiding van Haydn's „Symphonie
concertante" schetste spr. in 't kort de eigen
lijke beteekenis van deze benaming; het ver
schil tusschen een „symphonie" waarin,
zoo zeide spr. gevoelsconflicten een rol
kunnen spelen en een „Concert". Dit laat
ste draagt meer de bedoeling om aan een so
list gelegenheid tot demonstratie zijner speel-
kwaliteiten te geven. De „Symphonie concer
tante" houdt het midden tusschen een sym
phonie en een concert. Zij is voortgekomen
uit het z.g. „Concerto grosso", waarin een
groep van solisten het „concertino" met
het overige deel van het orkest „concerteert",
d.w.z. op vreedzame wijze wedijvert, hetgeen
de leden der solistische groep ook onderling
doen. In Haydn's Symph. conc. treedt het
orkest bijna steeds zuiver begeleidend op; de
vier solo-instrumenten ontwikkelen de hoofd
gedachten. Tot ontplooiing van het virtuoze
kunnen geeft vooral de solistische cadens ge
legenheid.
Betreffende de Drie Spaansche Dansen uit
het ballet „El sombrero de tres picos" „De
driekante Steek" deed spr. het volgende
opmerken: Het Spaansche volk uitte veelal
zijn gemoedsbewegingen door zan°. en dans.
Er zijn zeer veel soorten van Spaa..sche dan
sen en elke soort heeft haar speciaal karakter.
Dit karakter is veelal door exotische, voor
namelijk Oostersche invloeden bepaald, voor
al in Zuid-Spanje. Moorsche, Joodsche en
Hindoesche elementen zijn vaak in de ryth-
men en melodieën te herkennen. Spr.
illustreerde dit door een fragment uit no. 2
van De Falla's balletsuite ten gehoore te
doen brengen. In een ballet, zeide spr., wordt
het geheele tooneelgebeuren door bewegings
kunst uitgedrukt.
Zeer kort sprak Schuurman over het onder
werp van „El Sombrero de tres picos". De
driekante steek is in dit geval een der uiter
lijke teekenen van de waardigheid eens bur
gemeesters. In een dorp wonen een molenaar
en diens vrouw, een echtpaar, in welks geluk
ook de buren zich verheugen. Doch de burge
meester heeft een surplus van liefdesgevoe
lens en verstoort daardoor de idylle. In den
lsten Dans der trits is nu de vroolijkheid dei-
buren, in den 2den de woede des molenaars
uitgedrukt. De 3de Dans, de Slotdans van het
ballet, heeft een zeer gemengd type. Voor
beelden van de typen zijn o.a. de Malaguena
in I, de Faroucha in II, de Fandango, de Bo-
léro en de Malaguena in III. De instrumenta
tie is daarbij telkens aangepast. De karakters
zijn heftig, fel, soms wel liefelijk, doch nooit
week of sentimenteel.
De uitvoering van beide werken was zeer
goed. Viool, cello, hobo en fagot wedijverden
in de Symph. conc., al bleef de viool volgens
den wil des componisten de meest gezagheb
bende. Merkwaardig is het vioolrecitatief
waarmee de eerste inzet der fmale beant
woord wordt. Het is zooiets als dat in Beet
hoven's 9de Symphonie: een „O Freunde,
nicht diese Töne!". en wordt verhoord, want
daarna treedt het beginthema in veranderde
gedaante op. In het eerste Allegro wordt men
getroffen door de gelijkenis van een wending
met die in een der aria's van de Koningin der
Nacht in Mozart's „Die Zauberflöte". Niet al
leen Byvanck's volkomen beheerscht spel,
maar ook de mooie hobo-toon van Daems, de
zuivere intonaties van de meerendeels zeer
hoog liggende cellopartij door Van Maan en
het vaardige fagotspel van De Wit verwierven
veel gerechtvaardigde bewondering.
En Schuurman's uiteenzettingen, waarin het
verhaal van den verliefden dorpsburgemees
ter bij de jeugd natuurlijk vroolijkheid deed
ontstaan, hebben er zeker toe bijgedragen om
van de 3 Dansen een beter begrip te krijgen
dan alleen de kleurijke instrumentatie en dc
levendige vertolking zouden hebben kunnen
schenken K d. J
