Haarlem's Dagblad
Ten Prinsenhove.
Conversie-leeningen
der provincie geslaagd.
Fa. VAN BASTEN
HEERENBUREAUX
Boom-inhoud.
55c Jaargang No. 16774
Uitgave Lotirens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgavenen Algem. Drukkerij N.V.
Bureaus: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarue 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
A dm in. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEER EBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 26 Februari 1938
Abonnementen per weck f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertenticn i 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstaricven op aanvraag.
Vraan en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek.
Het woord is aan
Honoré de Balzac:
De meeste menschen zoo
wel als de meeste dieren
schrikken van en stellen zich
gerust met nietigheden.
Als laatste van het college heeft de burge
meester Vrijdag-middag bij de beantwoording
der algemeene .beschouwingen een kort en
weloverwogen woord gesproken. Hij zei-de
daarin te zullen zwijgen over de financiën
ofschoon -de verleiding, erover te spreken,
groot was v-oor een burgemeester die vijf jaar
lang in Zwolle zelf de financiën had beheerd.
Op de gestelde vragen was evenwel door den
wethouder al voldoende geantwoord. Hetzelf
de gold grootendeels ten aanzien van het' al
gemeen beleid van B. en W„ maar de burge
meester maakte voorbehoud ten aanzien van
wethouder Reinalda's uitingen over het ge
meentelijk perspectief voor zoover die het on
derwerp samenvoeging van gemeenten betrof
fen. (De wethouder had dit aangeduid als
„een onderwerp dat binnen een aantal jaren
In Zuid-Kennemerland om oplossing vraagt"
en gezegd dat aan de oasen-methode in Ne
derland een eind moet komen). Maar des bur
gemeesters voorbehoud hield niet bij voorbaat
in, dat hij" het met wethouder Reinalda's' in
zichten niet eens zou zijn.
Ten aanzien van gemeentelijke samenwer
king wenschte hij nadere bestudeering maar
liet hij zich in principe gunstig uit. De bur
gemeester heeft ervaring op dit gebied, want
in Overijsel was hij voorzitter van zoo'n sa
menwerkend college; Hij verzocht evenwel
den Raad, de taak van B. en W. niet te be
moeilijken door er steeds op te wijzen wat
anderen wel hebben en wij missen. Hetgeen
zeker zijn uitwerking zal hebben want tel
kens weer blijkt ook tijdens deze begrootings-
behandeling, dat de Raad gaarne gevolg
geeft, aan de verzoeken van zijn voorzitter.
Dan was er een prettig en rustig woord over
het onderwerp „de homogeniteit van het col
lege". Als regel gaan de voorstellen van B. en
W. van het geheele college uit. Dat is een
uiterlijk teeken van homogeniteit. En de bur
gemeester heeft in de tot dusver door hem ge
leide vergadering tot zijn genoegen een goede
samenwerking geconstateerd, gebaseerd op
wederzijdscli vertrouwen. Voor het overige
zijn de heeren natuurlijk niet eenstemmig
wat hun politieke beginselen betreft, want als
daarover eenstemmigheid bestond zouden
eenige leden door him politieke partijen ge
royeerd moeten worden.
Inderdaad. Ik heb zoo'n vermoeden dat het
onderwerp „de homogeniteit van B. en W."
bij volgende Haarlemsche begrootingsbehan-
delingen onder leiding van dezen burgemees
ter weinig of geen redekaveling meer zal uit
lokken. Want er zal weinig of geen reden voor
zijn en de discussie bij deze begrooting had
m.i. geen ander motief dan de traditie. Het is
nu eenmaal een oud paardje dat jaarlijks van
stal wordt gehaald. Maar ditmaal bleek al dat
er niets meer aan te zien was.
De replieken waren kort -en de voorzitter
beperkte het debat pv-er het voorstel van
eenige leden, om opnieuw f 1000 subsidie aan
de Burgerwacht, te -geven. Dat wil dan weel
zeggen hij verzocht zulks en met succes.
Het had trouwens alleen een lange zooveelste
herhaling kunnen worden. En na eenige
stemmotiveeringen-in-tele-gramstijl staakten
de stemmen erover (1919). Wethouder Boes
(V. D.) was nog steeds afwezig wegens onge
steldheid. In de volgende vergadering van
den Raad zal opnieuw gestèmd moeten wor
den. Aangezien behalve de Communisten, de
S. D. A. P. en de heeren Van Engelen en
Schaafsma ook de V. D. tegenstemden is het
waarschijnlijk dat de subsidie dan opnieuw
zal worden afgewezen.
Met 2215 stemmen kreeg de Esperantor
Kindercursus f 50 subsidie. Ziedaar dan toch
een wijziging, in de begrooting!
En natuurlijk kwam de heer Van Tetering
(R. K.) opnieuw 1-os over de door de regeering
(op de begrooting van '37) gehalveerde sub
sidie aan Haarlem's Bloei, waarop wethouder
Van Liemt, als voorzitter van dit instituut,
zich strijdlustig verhief en zei dat B. en W.
de -subsidie op de begrooting-'38 opnieuw op
f 5000 uitgetrokken hebben en ervoor vechten
zullen. Geen geld, geen vreemdelingen. Wat
de gemeente ten koste legt aan Haarlem's
Bloei is zuiver eigen baat. En het bestuur dei-
stichting hoopt het ledental (elfhonderd)
aanmerkelijk te kunnen verhoogen. Nu, het
weet dat het op de medewerking van dit blad
kan rekenen. 1-Iet blijft merkwaardig dat in
Nederland het begrip, dat de overheid ook
moderne reclame-methoden moet toepassen,
zoo traag doordringt. Dat het Haarlemsche
gemeentebestuur te dezen aanzien wel mo
derne begrippen heeft is verheugend. De er
varingen van het particuliere bedrijf zijn on
miskenbaar en op den duur zullen de ge
meenten die een open oog voor de werkelijk
heid toonen hun zaak dan ook zeker winnen.
Een kwestie van volhouden.
Dan de H, O. V.
Natuurlijk de H, O, V,
Mr. Drilsma was opnieuw haar leidende
pleitbezorger en hij had een nieuw strijdmid
del: het batig saldo van de Frans Hals Ten
toonstelling, waarmee wij Kunst en Cultuur
moeten dienen. Hij had ook een nieuwe H. O.
V.'sche aanleiding: het jubileum van het
orkest, voor welks viering in het najaar men
schoone plannen heeft. B. en W. hadden, in
hun Memorie van Antwoord gezegd dat men
maar eenmaal op deze wijze zou kunnen hel
pen en vonden dat niet van belang, maar mr.
Drilsma achtte dat niet belangrijk en ik stem
met hem in. Hij noemde de mogelijkheid van
een'Weerstandsfonds bestemd voor hei onder
nemen van nieuwe concerten-reeksen buiten
de stad, die men nu moet achterwege laten
De Amsterdamsehe installatie voor automatisch interlocaal telefoon verkeer wordt Maandag door burgemeester Dr. W. de Vlugt officieel
in dienst gesteld. Een overzicht van de centrale, waar de telefonisten tot nu toe het geheele interlocale telefoonverkeer verwerkten. Inzet
de „finishing touch" aan de nieuwe installatie.
omdat zelfs daarvoor het risico te groot is.
Waarop de heer Johan Visser als concurrent
verrees en de Frans Hals-winst voor de Haar
lemsche schilders wou bezigen omdat Frans
Hals dan toch een schilder was en geen musi
cus. Het deed even wat griezelig aan: partij
schappen ook onder de nobele vlag der Kunst
met een groote K! Maar misschien kan het
gemeentebestuur voor schilders en musici bei
den iets doen. Ik keek het er eens op aan en
kwam tot de slotsom dat wij nog nooit een
college van B. en W. hebben gehad dat er zoo
kunstlievend uitziet als het huidige. Mr.
Drilsma moet dat ook wel gevoeld hebben:
zijn geestdrift scheen nog nimmer zoo sympa
thiek en belangstellend aan de college-tafel
beluisterd-
Bij de behandeling van de hoofdstukken,
die nu volgde, diende de heer Van Boekho
ven CS.D.A.P.) een motie in strevend naar
uitbreiding van de taak der vaste raadscom
missies en werd eveneens onder „Algemeen
Beheer" de motie-Posthumus (S.D.A.P.) tot
invoering van de speling-Marchant bij de ge
meente-administratie behandeld. Merkwaar
digerwijze haalde die motie, B. en W. uitxxoo-
digend de spelling-Marchant in te voeren,
een meerderheid (2116). Ik zeg: merkwaar
digerwijze, omdat ik geloof dat dit nu een
zaak is waarin de gemeenten geen aanspraak
op autonomie moeten maken. In Nederland-
sche aangelegenheden regeert Den Haag.
Maar ja: als men den mensch ter eene zijde
te— sl vrijheid van handelen ontneemt pro
beert hij haar ter andere te bemachtigen.
Het afwijzend antwoord van B. en W. in de
Memorie doet evenwel verwachten dat zij de
uitnoodiging, in de motie vervat, niet zullen
aanvaarden en haar „naa-st zich neerleggen"
zooals dat heet. Hetgeen de regeering overi
gens met de spelling-moties van de Tweede
Kamer ook heeft godaan.
De avondzitting leverde verder niet veel
belangrijks op. De Raad bleef om half elf
steken in het hoofdstuk Openbare Veiligheid
en zal a.s. Woensdag de behandeling van de
begrooting voortzetten.
Ik moet tot slot een onjuistheid in mijn
vorig overzicht herstellen. Daarin wreef ik den
heer Engelgeer aan dat hij gezegd zou hebben
dat hij de waarde der begrootingsdebatten
gering vond en dat de Raad toch geen dubbel
tje aan de begrooting zou kunnen wijzigen.
Dat zei hij niet; het was de heer Van Eingelen.
Een afgekorte aanteekening wreekte zich hier.
R. P.
Het electriciteitsverbruik te
Haarlem.
Particulier verbruik is wel sterk gestegen.
Eenige dagen geleden maakten wij uit cij
fers van de Statistische Gegevens der gemeen
te Haarlem op, dat het electriciteitsverbruik
door Haarlemsche particulieren in den crisis
tijd niet sterk vooruitgegaan is. De vergelij
kingen waren gemaakt voor het gebruik vol
gens tarief in de jaren 1918 en 1937. Onze aan
dacht wordt er evenwel op gevestigd dat sinds
1928 veel particulieren en winkeliers overge
gaan zijn naar de groep contractanten. Wan
neer men het gebruik der particulieren te
Haarlem dat in beide groepen zit bij elkaar
telt komt men tot een gebruik van 71 KWTJ.
per ingezetene in 1928 en 10J) KWU, in 1937.
Dit is dus een belangrijke vermeerdering.
De Gemeentebegrooting 1937.
Door Ged. Staten goedgekeurd.
Naar wij vernemen hebben Ged. Staten van
Noord-Holland thans de begrootinig van de
gemeente Haarlem voor 1937 goedgekeurd.
Zooals bekend heeft Haarlem indertijd een
^xtra subsidie van f 400.000 uit het R.ijks-
Werkloosheidssubsidiefonds gevraagd. Of de
xemeente dit. subsidié nu zal krijgen en tot:
welk bedrag hangt van de regeering' af: Ged.
Staten hebben in dezen niet te beslissen.
Bij de inschrijving op de 33 A pet.
obigatieleening Noordholland groot
f 34.883.000 is dermate van het voor
keursrecht gebruik gemaakt, dat op
de vrije inschrijvingen slechts een ge
ring percentage zal kunnen worden
toegewezen.
De toewijzing op de 2'A pet. 8-jarïge
öbligatieleening Noordholland groot
f 8.895.000 zal wegens de enorme
overteekening slechts minimaal zijn.
Haarlem „uitgebeend".
In het hoofdartikel van gisteren zijn door
een "zetfout de woorden opgenomen „Haarlem
is „uitgeleend"". Dit moest echter zijn „Haar
lem is „uitgebeend"", d.w.z. dat Haarlem aan
het einde van zijn bezuinigingsmogelijkheden
is gekomen.
Vliegtuigenfabriek in Ned.-Indië.
In Oost-Indië zal de heer Koolhoven een
vliegtuigfabriek oprichten, die den naam van
Eerste Nederlandsch-Indische Vliegtuigfabriek
zal dragen.
„RECHTS HOUDEN" IN OOSTENRIJK.
Naar de Weensche bladen melden zal de be
paling, dat in geheel Oostenrijk rechts moet
worden gehouden, eind 1939 definitief inge
voerd zijn. De kosten der verandering bedra
gen voor Weenen 14 millioen en voor geheel
Oostenrijk 20 millioen schilling.
HEDEN GEOPEND
KINDERWAGENS- en LEDIKANTENZAAK
JAC. VAN WEERT,
ANEGANG 46.
De babyzaak blijft voorloopig nog' gevestigd:
GIERSTRAAT 20.
(Adv. Ingez. Med.)
Groote Houtstraat 155 - Telef. 11159
(Adv. Ingez. Med.)
IJ ZONDEK CHAUFFEUR
ALLEEN TUPFMABKT 20 TELEF. 15738
BETROUWBARE WAGENS VANAF. r. 5." P. DAS
(Adv. Ingez. Med.)
(In Zweden is, ten behoeve van
den boschboiuo, een toestel uitge
vonden, dat binnen vijf seconden
den inhoud van een boom met
groote nauwkeurigheid kan vast
stellen.)
Wanneer u van een boom wilt weten,
Wat nou precies de inhoud is,
Dan moet u 't een en ander meten,
Die opgave is lang niet mis,
En als u dan, na veel gereken,
Tenslotte komt tot een totaal.
Dan is natuurlijk, strikt bekeken,
De uitkomst nog maar zeer globaal.
U zult niet gauw een taak aanvaarden,
Die zoo zwaar en omvangrijk is,
Maar voor den boschbouw heeft het waarde,
Die uiteraard belangrijk is.
Nu is een toestel uitgevonden,
In Zweden, dat dien inhoud meet,
In korter tijd dan vijf seconden,
Dat spaart den Zweed een massa zweet.
Er dient met nadruk op gewezen,
Dat dit merkwaardig apparaat,
Terecht als ingenieus geprezen.
Alleen op houten boomen slaat.
Men zal er niet erg ver mee komen
En 't heeft ook niets te maken met
Het meer figuurlijk soort van boomen,
Dat overal wordt opgezet.
Men mag dat een geluk verklaren,
Want werkte 't ook op dit terrein,
Dan zou men meestentijds ervaren,
Dat d' inhoud nul punt nul zal zijn.
P. GASUS.
BEGRAFENIS VAN WIJLEN KHOUW
KHE HIEN.
MAGELANG, 26 Februari. (Aneta-A.N.P.)
Het stoffelijk overschot van den sportvlieger
Khouw Khe Hien, gedood bij het ongeluk met
de Glenn Martin, is te Moentilan bijgezet. De
legercommandant was vertegenwoordigd door
majoor Blogg en de divisiecommandant door
kapitein Heesterman.
De Waterpachtcommissie van de Hengelaarsvereeniging „Tusschen het Riet" en
Haar!. Hengclaarsbond is vanmorgen begonnen met hel „zegenen" van den
Mooien Hel en hel Noorder Buitcnspaarne. Dit zou vandaag drie maal geschieden.
Niettegenstaande liet bijzonder groote net werd bij den eersten keer geen enkel
vischje verschalkt.
Het vastrcclil voor eleclrieiteil Ic
Haarlem.
Wordt verlaagd voor rommel-zolders.
Naar wij vernemen is door het Electrici-
teitsbedrijf te Haarlem een verandering in
gevoerd voor het berekenen van het vast-
rechtbedrag bij het huishoud tarief.
In het vervolg zullen niet gebruikte gedeel
ten van zolders (zoogenaamde rommelzol
ders! slechts voor de helft berekend worden
bij het bepalen van de oppervlakte van de
përceelen, welke oppervlakte de basis levert
voor het vaste bedrag dat. betaald moet wor
den.
Vanwege het bedrijf worden de zolder op
nieuw opgemeten.
De spelling Marcliant.
Invoering in de Haarlemsche gemeente
administratie?
De gemeenteraad van Haarlem heeft Vrij
dagmiddag een motie van den heer Posthu
mus aangenomen om B. en W. uit te noodigen
voor de Haarlemsche gemeente-administratie
de spelling-Marchant in tc voeren.
Het college van B. en W. moet zich dus op
nieuw over deze quaestie beraden.
In de memorie van antwoord op het af-
deelingsverslag hebben B. en W. geschreven,
„dat de regeling van het gebruik van de een
af andere spelling voor officieele stukken be
hoort tot de taak van de Regeering. B. en W.
achten het daarom juist, om. zoolang de van
de Regeering uitgaande stukken volgens de
oude spelling worden geschreven, eveneens
deze spelling toe te passen, zooals trouwens
door de officieele instellingen in groote meer
derheid geschiedt. Afgescheiden daarvan zou
het (zoo meenden B. en W.) nu nog geen
zekex-heid bestaat, hoe de definitieve spelling
zal worden, ondoelmatig zijn de spelling 1934
in te voeren, met het vooruitzicht binnen af-
zienbaren tijd hierin wederom wijziging le
moeten brengen".
Subsidie aan de Haarlemsche
Burgerwacht?
Over ccn voorstel staakten de stemmen in den
Haarlcmschcn Raad.
Vrijdagmiddag staakten de stemmen in
den Haarlemschen Raad over het voorstel
om weer f 1000 subsidie aan de Haarlemsche
Vrijwillige Burgerwacht te geven,
In de zitting' van Woensdag zal dus weer
gestemd worden. Vrijdagmiddag waren alle
dames en heeren aanwezig uitgezonderd de
wethouder de heer A. G. Boes, die licht on
gesteld is. Als de raad bij de herstemming
voltallig is, kan worden aangenomen dat het
voorstel verwox-pen zal worden, want de heer
Boes heeft verleden jaar tegen de sxxbsidie
gestemd
TAFELS ÏN ALLE AFMETINGEN,
strijktafels, keukentafels, vouw- en klaptafels,
dientafels, werktafels, tuintafels enz., levert
de Klompencentrale op het Pleintje, Reitz-
straat 1. Dx\ Leydsstraat 10. Telefoon 11784,
overal heen franco thuis. Ook heeft de Klom-
pencentralë extra solide uitgevoerde stelten.
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN16 PAGINA'S
De conversie-leeningen der provincie
Noord-Holland zijn geslaagd. 1
Het electriciteitsvei-bruik door particulie
ren is te Haarlem sterk gestegen. 1
Verschillende Kamerleden zijn niet pessi-
istiseh ten aanzien van Indie's toe
komst. 3
De Twentsche Bank keert 5M: pet. divi
dend uit. 3
Mr. F. J. Verschuur i.s gekozen lot voorzit
ter der U.K. Staatspartij. 3
Lord Halifax is thans definitief tot Britsch
minister van buitenlandsche zaken be
noemd. 4
Bij een vliegongeluk in Frankrijk zijn 5
personen om het leven gekomen. 4
De Haarlemsche Raad heeft een molic-
Posthumus aangenomen, B. en W. vcr-
zoekende de spelling-Marchant in te
voeren, 5
Bioscopen 8
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Ten Prinsenhove. 1
P. v. d. Hem: Dc Britsche ministercrisis. 3
Jhr. dr. B, de Jong van Beek en Donk:
Anthony Eden, een eerlijk kampioen
voor de Volkenbondsbegïnselen. 4
J. B. Schuil: De jubileumavond van Lau
Ezcrman. 4
Schaakrubriek g
C. J. Dinaux: Zonderlinge levens 7
J. H. de Bois: litteraire Kantteekeningen 7
Jules Kammeijer: Blijft Fit 7
K. de Jong: Concert der H. O. V. 3
Financieel Economisch Weekoverzicht:
Chamberlain's toenadering tot Italic
haussemotief voor de beurzen. 9
J. II. de Bois: Tent«onstelling,swerk W. O.
J. Nieuwenkamp
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op
