Verdere behandeling der Begrooting
voor 1938.
Uit Haarlem's Gemeenteraad.
Ü1VIÉEIA-PLAN
DONDERDAG 3 MAART 1938
HAARDEM'S DAGBEAD
9
Ged. Staten keurden de begrooting voor 193 7
onder reserve goed. Met 19 tegen 18 stemmen
werd besloten tot het ontwerpen van een verorde
ning om het reclamemaken voor anti-conceptioneele
middelen strafbaar te stellen. Er komt voorloopig
geen verordening tegen het verontreinigen van
trottoirs door honden. Wat te Haarlem gedaan
wordt voor luchtbescherming. 100 krotwoningen
zullen onbewoonbaar verklaard worden. Maat
regelen tegen te grooten aanbouw van midden
standswoningen.
Woensdagmiddag zette de Raad van Haar-
lem de behandeling der Begrooting voor 1938
voort.
Begrooting 193 7.
De voorzitter las voor een brief van
het college van Gedeputeerde Staten, waarin
medegedeeld werd, dat het college de goed
keuring van de begrooting voor 1937 niet lan
ger wilde aanhouden. Dit besluit werd geno
men in de overtuiging dat de Raad bereid zal
zijn besluiten tot wijziging van de begrooting
te nemen, als vaststaat welk bedrag van de
extra subsidie uit het Werkloosheidssubsidie-
fonds niet zal worden ontvangen. Het college
maakt deze opmerking onder herinnering aan
de plaats gehad hebbende correspondentie
betreffende de inkomsten uit niet geheven
belastingen en de niet geheel uitgevoerde be
zuinigingen op den dienst van den Hout en
de Plantsoenen.
Subsidie aan de
Burgerwacht.
ïn herstemming kwam het voorstel-Weus-
tink c.s. om f 1000.— subsidie aan de Vrij
willige Burgerwacht te Haarlem te geven.
Het voorstel werd nu verworpen met 19
tegen 18 stemmen.
BEGROOTING VOOR 1938.
Daarop werden algemeene beschouwingen
over de Politie voortgezet.
De politie.
De heer Weustink (r.k.) vond het jam
mer, dat het transformatiehuisje van het G. E.
B. bij het begin van den Wagenweg bij het
Plein, nog niet verwijderd kan worden. Het is
een leelijke sta-in-den-weg voor het verkeer.
De heer Van Kessel (r.k.) constateerde
dat de politie zich in het algemeen goed van
haar taak kwijt. Spreker heeft eenige aanmer
kingen. Winkeliers moeten niet de straat tot
étalage maken, vooral niet in drukke straten
zooals de Kruisweg,
Er moeten maatregelen genomen worden te
gen verontreiniging van trottoirs. Vooral in de
buitenwijken is het schandelijk zooals de toe
stand is. Een artikel in de Politieverordening
daartegen het strafbaar stellen van het
verontreinigen van trottoirs zal ook preven
tief werken
De heer Wolzak (A.-R.) ondersteunde
het verzoek van den heer Mars om op en
kele punten waar wegen op een weg uitloo-
pen die langs water ligt, waarschuwingsbor
den te plaatsen. Een zoo'n punt is waar de
Romolenstraat op den Heerensingel uitkomt.
Het transformatorhuisje op den Wagenweg
hp.lemmert het uitzicht. Het zal zoo spoedig
mogelijk moeten verdwijnen. Laten B. en W.
daarop hun aandacht nog eens vestigen.
Spreker huldigt B. en W. voor de verbete
ring van de verlichting op den Wagenweg
en den Amsterdamschen weg.
Het betoog van den heer Van der Veldt
inzake het verbieden van propaganda voor
geboortebeperking kan spreker volkomen
deelen. I-Iet is niet de bedoeling om de over
tuiging van anderen aan banden te leggen,
maar er is hier een taak voor de overheid
om de propaganda daarvoor tegen te gaan.
De heer Visser (C.-H.) vond het auto-
busverkeer in de Spekstraat een gevaar voor
de veiligheid van het verkeer
Spreker is op de fiets daar eens bijna over
reden. Er moeten door chauffeurs op den hoek
absoluut signalen gegeven worden. Is het niet
mogelijk de bussen een andere route te
geven
Met het betoog van den heer van der Veldt
is ook spreker het eens. Op dit gebied is van
excessen te spreken. Een rijkswet zou beter
zijn maar de gemeenten mogen maatregelen
nemen.
De heer Castricum (r.k.) heeft als voor
zitter van de vereenig'ing die het gebouw St.
Bavo exploiteert goede ervaringen van de
politie-maatregelen in verband met het toe
zicht op vergaderlokalen. Er worden geen
overdreven eischen gesteld.
Er zijn dit jaar 1560 verkeersongevallen te
Haarlem voorgevallen. Spreker hoopt dat alles
gedaan zal worden om dit groote aantal naar
beneden te brengen.
Spreker gaf in overweging op drukke uren
ook het rij wiel verkeer op de Gravesteenen-
brug te verbieden. Om 12 uur 's middags loopen
er zooveel voetgangers dat er geen plaats is
voor fietsers. Ik loop er om dien tijd vaak en
ik waarschuw fietsers dat ik niet uit den weg
ga (gelach), ik laat me niet over de leuning
van de brug duwen.
Burgers moeten er voor zorgen dat hun hon
den niet de trottoirs van anderen bevuilen.
De heer van Engelen fKD.P.) zei dat
de politie één bekeuring heeft gemaakt in
zake het kalken in verkiezingsdagen. Er zijn
toen 1200 biljetten van sprekers partij in beslag
genomen en dat was absoluut verkeerd want
daarom is het bewuste artikel van de Politie
verordening niet gemaakt.
fBove71staan.de is reeds in een deel onzer
vnriao nvlarip nvaenomen.)
Spreker verwacht weinig van de maatrege
len tegen luchtaanvallen. Voor zware bommen
zijn kelders noodig mot een afdekking van
beton van 4 meter dik. Onze tegenwoordige
kelders zijn dus absoluut onvoldoende, Het is
veiliger de duinen in- te gaan. Een bescher
ming die iets zou kunnen beteekenen zou mil-
lioenen kosten en de regeering wil die niet be
schikbaar stellen. In een der officieele stukken
heeft gestaan dat men op het waarschuwings-
sein bij een luchtaanval 10 c.M. zand op den
zolder moet strooien. Voor een arbeidershuis
wil dat al zeggen 5 M3. zand. Moet moeder de
vrouw die 5 M3. zand in het kwartiertje naar
boven brengen als haar man aan het front is.
Afgezien nog van de vraag of het mogelijk is
zooveel zand op een zolder te brengen.
(Geroep; zand er over heen!)
De luchtbescherming wordt op zoo'n wijze
door de autoriteiten tot kinderspel verlaagd.
De heer de Braai (A.R.) zei dat de be
moeiingen van het gemeentebestuur inzake
de luchtbeschermirïg enorm zijn uitgebreid. De
verdediging tegen luchtaanvallen moet voor
bereid worden, want het kan helaas noodig
zijn. Men moet niét weerloos op dit gebied
blijven maar doen wat mogelijk is.
Het standpunt der democraten te dezen
opzichte begrijpt spreker niet.
De mensch is verplicht om te doen wat hij
kan en dan mag hij het verder aan God over
laten. Spreker herinnerde aan eenige voor
vallen uit de geschiedenis van het volk Israel.
De voorzitter: mijnheer de Braai, wij
zijn aan hoofdstuk politie
De heer van Dam (V.D.) wil zijn oordeel
over de quaestie der propaganda voor ge
boortebeperking opschorten tot hij den tekst
heeft van het voorstel van der Veldt. Spreker
kan zich indenken dat er iets voor te zeggen
is dat de overheid geen propaganda zal
toelaten. Maar men moet niet het doel hebben
de zaak zelf te willen tegen gaan. Andersden
kenden moeten geheel vrij gelaten worden.
Het voorstel van Kessel c.s. (de verontrei
niging van trottoirs strafbaar stellen) zal
moeilijk uit te voeren zijn. Het zou er op neer
komen dat niemand zijn hond meer kan laten
losloopen. Zelfs niet met zijn hond aan een
ketting wandelen, want ook dan kan het dier
een trottoir verontreinigen.
De heer Schaafsma (C.D.U.) is het eens
niet het standpunt van den heer van der Veldt
inzake de propaganda voor geboortebeperking.
Zoolang de luchtbescherming het karakter
van voorzorg heeft, kan sprekers partij daar
mee accoord gaan. Lucht bescherming is
plicht, luchtafweer is af te keuren.
De heer Noordhoff (s.d.a.p.) drong er
op aan in de commissie voor de ventvergun
ningen ook plaats te geven aan vertegenwoor
digers van de organisaties van venters.
De heer van Liemt (r.k.), wethouder,
vond het gewenscht ook zijn standpunt inzake
de propaganda voor de geboortebeperking uit
een te zetten. Het is thans gebleken dat de
Hooge Raad heeft uitgemaakt dat de gemeen
ten bevoegd zijn maatregelen te nemen op dit
gebied. Nu het mogelijk is acht spreker het
ook gewenscht. Op het gebied der winkelslui
ting zijn de gemeenten ook voorgegaan. Pas
later is de rijkswetgever met algemeene be
palingen gekomen. Zoo kan het ook op dit ge
bied gaan.
De heer van der Wall (C.H.), wethouder,
kon zich hierbij aansluiten.
De heer B ij v o e t (r.k.) zei, dat de heer van
der Veldt wegens ziekte afwezig was. Hij ver
zocht hem zijn taak over te nemen.
Het reeds aangekondigde voorstel houdt in
aan de rechtsgeleerde commissie te verzoeken
een verordening te ontwerpen, waarin straf
baar gesteld wordt het maken van reclame
voor geboortebeperking, alsmede het verkoo-
pen of voor verkoop in voorraad hebben van
middelen.
Het is een misverstand het voor te stellen
of de bezwaren tegen geboortebeperking in
het bijzonder van de R.K. kerk afkomstig zijn.
Geboortebeperking botst tegen een natuurlijke
zedenleer en daarom treedt de R.K. kerk er
tegen op.
Geboortebeperking door onthouding is een
heel andere quaestie. Onjuist is de vaak ge
hoorde meening dat de R.K. opdracht krijgen
zooveel mogelijk kinderen ter wereld te bren
gen. Verkeerd zou evenwel zijn van de weten
schap op dit gebied misbruik te maken.
Geheel anders staat het evenwel met de ge
boortebeperking die nu in het geding is, daar
hier van een zedelijk kwaad gesproken kan
worden. Daartegen moet worden opgetreden.
De overheid, ook de gemeente, heeft hier een
taak.
De voorzitter zei dat de meerderheid
van het college van B. en W. van meening is,
dat het niet gewenscht is een opdracht aan de
meer
Als de politie uw fiets zondof
achterlicht ziet
óf: als 'n automobilist u
il mocht zien
Dan kan u dat duur.te staan
komen, terwijl u voor 'n paar
kwartjes klaar kunt zijn I I
Maar let op 't „RIJKSKEUR"!
n JOOt). RUWIELACHTÏR1;I£HT
DAARTOE BENT U VERPL1CHTI1
rechtsgeleerde commissie te geven zooals de
heeren v. d. Veldt c.s. voorstellen.
De heer Drilsma (s.d.a.p.) hield vol dat
hier een zuiver R.K. beginsel aan de orde is.
Spreker kan de quaestie van de geboorte
beperking niet erkennen als behoorende tot de
algemeene zedenleer. Als anderen een andere
opvatting van de zedenleer hebben als de heer
Bijvoet, dan mag de heer Bijvoet nog niet zeg
gen, dat hij alleen den goeden maatstaf heeft
aangelegd. Het gaat hier niet om een alge
meen zedelijk beginsel, een kwaad dat de
volkskracht zou ondermijnen. Als dat trouwens
zoo zou zijn, zou de Minister van Justitie, die
geen maatregelen daartegen neemt, immers
ernstig in de uitoefening van zijn taak te kort
schieten. Spreker is evenwel overtuigd, dat de
regeering niet ingegrepen heeft omdat niet
erkend wordt dat hier een algemeen zedelijk
beginsel in het gedrang is.
Excessen wil spreker tegengaan, misbruik
der middelen wil hij tegen gaan, maar ge
bruik is igeen ondermijning der volkskracht.
De heer Van Dam (V.D.) wilde wel zijn
steun geven aan een voorstel om overmatige
propaganda tegen te gaan, maar men moet
ieder vrij laten zijn eigen gedachten na te
leven. Principieel ziet spreker geen verschil
tusschen onthouding naar een bepaald
systeem en geboortebeperking door middelen.
Mevrouw Scheltema (V.B.) was tegen
het voorstel v. d. Veldt. Alleen tegen exces
sen moet opgetreden worden, maar die zijn
hier niet.
De heer B ij v o e t (R.-K.) vroeg gesplitste
stemming over de motie.
Eerst kwam in stemming a (aan de rechts
geleerde commissie verzoeken een verorde
ning te maken om het reclame maken voor
anti-conceptioneele middelen strafbaar te
stellen) werd aangenomen met 19 tegen
18 stemmen.
Daarna werd b (het strafbaar stellen van
verkoop en voor verkoop in voorraad hebben
van deze middelen) verworpen met 18
tegen 17 stemmen.
De verdere behandeling van het hoofdstuk
politie werd aangehouden tot de avondver
gadering omdat de voorzitter eenigen tijd af
wezig moest zijn. De heer Van Liemt nam
den voorzittershamer over. In het verdere
deel van de middagzitting werd toen het
hoofdstuk Volkshuisvesting afgehandeld.
(Zie hiervoor het verdere deel van dit ver
slag)
In de avondzitting werd de behandeling
van het hoofdstuk Politie voortgezet.
De heer Drilsma (S.D.A.P.) zei, dat het
moeilijk zal zijn het verontreinigen van trot
toirs door honden strafbaar te stellen. Als er
een „corpus delicti" op een trottoir gevon
den wordt, kan de eigenaar van een hond
ontkennen dat het van zijn hond is. Moet er
dan een scheikundig onderzoek ingesteld
worden?
De voorzitter begon met den heer
Klein antwoord te geven over het aanbeste
den van de politie-uniformen. B. en W. heb
ben er geen bezwaar tegen een proef te ne
men met een aanbesteding onder Nederland-
sche fabrikanten.
Den heer van Tetering antwoordt spreker
dat de quaestie van de winkelsluiting op bij
zondere feestdagen onder oogen gezien zal
worden.
De heeren Noordhoff c.s. hebben gevraagd
vertegenwoordigers van de organisatie van
venters op te nemen in de commissie die
14 dagen individueele reizen
Vertrek eiken
Vrijdag en Zaterdag
Prijzen vanaf
I 93.— (2e kl. trein?
REISBUREAU LINDEMAN 5
Barteljorisslraat 3, Telefoon 12679
(Adv. Ingez. Med.)
over de ventvergunningen beslist, Het opne
men van zulke vertegenwoordigers past niet
in het tegenwoordige stelsel, Laten de hee
ren Noordhof c.s. goed vinden dat B. en W.
dit voorstel voor prae-advies nemen, dan kan
de quaestie nog eens onder oogen gezien
worden.
B. en W. zien bezwaar in een strafbepa
ling tegen het verontreinigen van trottoirs
door honden.Handhaving van zoo'n artikel zal
moeilijk zijn. Het artikel in de politie-veror-
dening zou een doode letter zijn.
De opmerkingen van den heer Noordewier
wat betreft controle op vergaderingen zijn
niet gegrond. De politie treedt onpartijdig op.
Met genoegen heeft spreker in het alge
meen waardeering voor de politie gehoord.
De politie verdient de huldiging ook inder
daad.
De meening van den heer Van Engelen,
dat de politie te ver is gegaan wat het kalk-
verbod betreft deelt spreker niet.
De luchtbescherming is een ernstige zaak
en verdient ook ernstig te worden besproken.
Er kan nog geen toezegging gedaan wor
den dat binnenkort een nachtoefening ge
houden zal worden.
Met genoegen heeft spreker de algemeene
belangstelling voor het vraagstuk der lucht
bescherming geconstateerd. Het eerste en
laatste woord inzake de luchtbescherming is
niet gesproken met het maken van vlucht-
kelders. Zelfs meent spreker dat daarin niet
hef zwaartepunt moet worden gelegd.
Er wordt reeds nu regelmatig nagegaan of
bij nieuwe bouwwerken vluchtkelders ge
maakt moeten worden.
Het onderzoek dat nu zal worden inge
steld naar de aanwezigheid van geschikte
vluchtkelders is niet tot mislukken gedoemd.
Maar er kunnen meer maatregelen genomen
worden ter bevordering van de luchtbescher
ming.
Een voorname taak is de burgerij in te
lichten wat gedaan moet worden bij een
luchtaanval. De burgers moeten weten hoe
een begin van brand het best gebluscht kan
worden, want de brandweer kan in zoo'n ge
val niet overal te gelijk zijn.
Dan de hulpdienst die veel menschen zal
moeten omvatten. Voor elke wijk zullen per
sonen aangewezen moeten worden om de
leiding te nemen.
Het eerste en het beste wat de burgerij than:
kan doen is het steunen van de Vereeniginc
voor luchtbescherming. Van gemeentewege
hebben reeds verschillende personen een voor
opleiding gehad om op te treden voor instruc
teurs voor de andere personen die bij den
hulpdienst zullen optreden.
Een bezwaar is dat er nog geen voldoende
materiaal is voor de oefening. Haarlem heeft
recht op 650 gasmaskers, meer hpt gemeente
bestuur is er nog niet in geslaafd van d-
regeering te krijgen. De regeer >g heeft nu
voorloopig 50 gasmaskers toegezegd, maar
zij zijn er nog niet. Als zij niet binnenkort
komen zullen B. en W. overwegen of het
noodig zal zijn ze van gemeentewege aan te
schaffen.
B. en W. zijn overtuigd van de noodzake
lijkheid van een goede organisatie van de
luchtbescherming. De noodige maatregelen
zullen dan ook genomen worden.
De Vereeniging voor de luchtbescherming
krijgt te Haarlem binnenkort een eigen bureau
met een secretaris die de leiding van het werk
op zich kan nemen. Laat de burgerij nu die
vereeniging zoo veel mogelijk steunen.
De heer Reinalda (s.d.a.p.), wethouder,
zei dat B. en W. dankbaar zijn voor de hulde
van den heer Wolzak over de verbetering van
de verlichting op enkele punten der gemeente.
B. en W. zullen op den weg ter verbetering
voortgaan.
Er is geklaagd over het lange wachten bij
enkele stoplichten. Nu zijn evenwel de moe-
derklokken aangekomen waarop gewacht
werd. Binnenkort komt er dus verandering en
verbetering.
B. en W. zullen overwegen om nog op
enkele andere punten der stad automatische
lichtseinen aan te brengen.
Ook zal overwogen worden of het gewenscht
is bij enkele vaarten en singels waarschuwings
borden te zetten.
B. en W. erkennen dat er een aantal straten
is waar het autobusverkeer eenige moeilijk
heden veroorzaakt. De heer Visser heeft o.a.
de monding SpekstraatGroote Houtstraat
genoemd. Dit punt is gevaarlijk in verband
met het feit, dat de bussen een gevaarlijke
draai moeten nemen als er auto's parkeeren
in de Groote Houtstraat. B. en W. zullen nog
een advies van den commissaris over dit punt
vragen.
Een uitgaaf van f 7500 voor de verwijdering
van het transformatiehuisje bij den Wagen
weg is niet verantwoord. Toch zullen B. en W.
hun aandacht op dit punt blijven wijden.
De Gravesteenenbrug doet nog dienst voor
wandelaars en fietsers. Leerling-fietsers moe
ten er niet rijden, vooral niet in de spitsuren
Toch gebeuren er geen ongelukken omdat
ieder van het gevaar overtuigd is. Het is even
wel niet noodig de brug voor rijwielverkeer te
sluiten.
De raad vereenigde zich met het voorstel
van B. en W. om het voorstel-Noordhoff (het
opnemen van vertegenwoordigers van de or
ganisaties in de commissie voor de ventver
gunningen) aan B. en W. te geven voor prae-
advies.
De heer van Kessel (r.k.) wilde zijn
voorstel (strafbaar stellen van 't verontreini
gen van trottoirs door honden) handhaven.
Amsterdam heeft ook pas zoo'n verordening
gemaakt.
De voorzitter: laten wij dan eens af
wachten hoe de bepaling te Amsterdam werkt,
dan kunnen wij het volgend jaar nog eens
zien.
De heer van Kessel: daarmee ga ik ac
coord.
V olkshuisvesting.
De heer Wester veld (S.D.A.P.) consta
teerde dat de complexen middenstandswonin
gen belangrijke tekorten opleveren. Die tekor
ten stapelen zich op. Er zullen tenslotte maatre
gelen genomen moeten worden om die te
korten te regelen.
Het aantal leegstaande woningen is in het
laatste jaar te Haarlem verminderd. Er is een
te veel aan middenstandswoningen, maar
het overschot van de huizen met lagere huren
is veel kleiner, temeer omdat men toch geen
rekening mag houden met de onbewoonbaar-
verklaarde woningen.
Oogenschijnlijk heeft de Woning- en Ge-
zinstelling uitgewezen dat er geen tekort op
woninggebied te Haarlem is. Maar als men de
cijfers goed bestudeert, zijn er absoluut te
weinig woningen met een lage huurwaarde.
Dit komt evenwel omdat het inkomen van
vele ingezetenen te laag is.
De heer Visser (C.H.) was er verheugd
over dat het aantal leegstaande woningen ver
minderd is. Met voorzichtigheid zal de vraag
beoordeeld moeten worden of er nieuwbouw
moet plaats hebben. Particuliere bouwers heb
ben goede woningen in Haarlem-Noord ge
bouwd die niet duur zijn. Die nieuwbouw zal
evenwel niet ten koste van de gemeentefinan-
ciën mogen gaan..
De heer Meyers (S.D.A.P.) drong aan op
spoed met de onbewoonbaarverklaring van
een aantal krotwoningen. Nu het aantal leeg
staande huizen afneemt is 't tijd om een stel
krotten onbewoonbaar te verklaren, temeer
omdat het dan nog eenigen tijd duurt voor ze
ontruimd zijn.
Er zijn te Haarlem 903 gezinnen die bij
andere gezinnen inwonen. Dat is een onge-
wenschte toestand. De middenstandshuizen
die voor dubbele behuizing gebruikt worden
zijn daarvoor te klein. Badkamers worden dan
als keukens gebruikt. Bovendien is er meestal
slechts één W.C.
Particuliere bouwers voorzien wel in de be
hoefte aan huizen voor goed-betaalde arbei
ders en middenstanders, maar zij doen niets
voor de arbeiders met lage loonen. Een aan
tal arbeiders wonen in huizen waarvan ze de
huren niet kunnen opbrengen. De gemeente
zal een aantal goedkoope arbeiderswoningen
moeten bouwen.
Het zal moeten komen tot een ordening op
het gebied van den woningbouw, daar te
veel middenstandswoningen worden gebouwd
en de huizen leegstaan is het dood kapitaal,
dat beter anders gebruikt had kunnen zijn,
bv. voor de industrie.
De heer Noordewier (communist) was
ook overtuigd, dat er goedkoope huizen ge
bouwd zullen moeten worden. Er staan wel
wat goedkoope woningen leeg, maar die vol
doen niet aan redelijke eischen. Als voorbeeld
noemde spreker 55 leegstaande huizen in de
Tulpenstraat.
Samenwoning moet tegengedaan worden
omdat dit ongewenschte gevolgen heeft.
De gemeente moet dan ook goedkoope ar
beiderswoningen bouwen. Particuliere bou
wers zorgen alleen voor huizen met huren
van 6, 7, 8 gulden en hooger. Daaraan is geen
behoefte en zij benadeelen de gemeente, ook
al is er nu weer in de courant te lezen dat een
bouwer klaar staat er weer enkele honderden
van dat slag te bouwen.
In enkele gevallen moeten bewoners van
woningen van arbeiders-bouwvereeni-
gingen verfraaiingen en verbeteringen in hun
huis zelf betalen. Dat is onjuist, de kosten
moeten door de overheid gedragen worden.
De heer Reinalda (S.D.A.P.)wethouder,
zei, dat B. en W. erkentelijk zijn voor de wijze
waarop de Volkshuisvesting door den raad be
sproken is.
In den loop der jaren zijn groote te korten
ontstaan op het terrein der volkshuisvesting.
Op den duur zal de regeering moeten komen
tot de afschrijving van de nadeelige saldi. Het
zal misschien gemakkelijker worden door de
rentedaling die te constateeren is.
Het onderhoud der woningen is een be
langrijke factor voor de volkshuisvesting.
Soreker brengt hulde aan de bewoners in het
algemeen, die er veel voor over hebben om
hun huis zoo goed mogelijk te bewonen. De
besturen der vereenigingen hebben zich ook
(Adv. Ingez. Med.)
goed gekweten van hun taak om de huizen
zoo goed mogelijk te onderhouden.
Als het financieel mogelijk is, zullen de hui
zen van de oudste woningcomplexen zoo spoe
dig mogelijk gemoderniseerd moeten worden.
Anders is er gevaar dat die huizen minder ge
wild worden.
De inspecteur van de Volkshuisves
ting- heeft van B. en W. een opgaaf
gekregen van 100 woningen, die onbe
woonbaar verklaard zullen moeiten
worden.
Spreker hoopte dat B en W. spoedig met
een voorstel kunnen komen.
Enkele raadsleden hebben al conclusie ge
trokken uit het rapport van de Woning- en
Gezinstelling. Dit is te gauw, want de tijd
voor bestudeering is nog te kort geweest. B.
en W. zijn ook nog niet klaar met him con
clusies.
De rente van de waardepapieren is gedaald,
tot gemiddeld 3%. Goede maatschappijen (de
levensverzekeringmaatschappijenhebben in 't
algemeen voor hun bedrijf 'n 4% basis aange
nomen. Het gevolg is, dat veel maatschappijen
in den woningbouw vluchter waardoor mil-
lioenen belegd worden ii m bouw van
nieuwe woningen. Daaraar men ernstige
bezwaren verbonden zijn, voor de ge
meente Haarlem.
Er is tot heden een regel- en een stelsel»
looze aanbouw van huizen waaraan geen be
hoefte is. Honderden middenstandshuizén
staan leeg, hoewel de bevolking normaal is
toegenomen, De aanbouw was vael grooter
dan noodig was.
Spreker spreekt over de hoofden van de
raadsleden heen tot de personen buiten den
raad die beweren, dat 't verkeerd is, dat de ge
meente den bouw wil tegengaan van huizen
in Haarlem-Noord. Zij zeggen dat dit in het
nadeel is van de werldooze bouwvakarbeiders,
maar dat gaat niet op, want door den bouw
van zulke woningen, met een huur van 6 of 7
gulden, waaraan geen behoefte is, worden
andere elementaire belangen geschaad.
De dubbelbewoningen zijn een gevolg van
economische achteruitgang, wij hebben be
hoefte aan huizen met een huur van niet meen
dan 4 gulden. De particuliere bouwer kan die
niet bouwen. De overheid evenwel ook niet,
maar toch moet getracht worden daartoe te
komen.
De gemeente Haarlem heeft behoefte aan
goedkoope arbeiderswoningen en goedkoope
woningen voor ouden van dagen.
De raad zag af van replieken.
V olks gezondheid
De heer Peper (Communist) betreurde het
dat B. en W. nog niet veel gedaan hebben om
te komen tot bestrijding van de rundertuber-
culose. Er wordt zeer veel tuberculeus veë
aan het Haarlemsche Slachthuis geslacht.
Er worden voor rekening der gemeente pa-
tienten uitbesteed in particuliere rusthuizen.
Daarvoor wordt 60 per maand betaald. Dat is
te weinig om aanspraak te maken op een
goede behandeling. Een arts zei spreker
„kregen de menschen maar gevangeniskost".
De nachtzuster die in zoo'n huis met 30 pa-
tienten werkt begint 's nacht om half twee al
haar patiënten te wasschen, daar ze anders
niet klaar komt. De controle van den Genees
kundigen Dienst beperkt zich tot een bezoek
van een dokter per week.
Het resultaat van het onderzoek naar den
voedingstoestand der kinderen is niet zoo
geruststellend als B. en W. meenen. De melk-
verstrekking op de scholen moet zoo spoedig
mogelijk beginnen.
Onderzoekingen elders hebben aangetoond,
dat ook de voedingstoestand van vele volwas
senen, in het bijzonder in de gezinnen der
werkloozen, tot bezorgdheid aanleiding geeft.
De gelegenheid tot kosteloos zwemmen is
te gering. De zweminrichting aan cle Hout
vaart moet weer geheel voor het kosteloos
zwemmen bestemd worden.
Mevr. Me ij boom (S.D.A.P.) wees er op,
dat de algemeene gezondheidstoestand in een
crisistijd een bijzondere aandacht verdient.
Het sterftecijfer is te Haarlem sinds 1928 ge
stegen van 8.37 tot 8.79. Het is weliswaar een
kleine stijging, maar de aandacht moet er op
gevestigd blijven. Misschien is de stijging te
wijten aan de eenigszins veranderde structuur
der bevolking, maar er kunnen ook andere
oorzaken zijn.
Ei' zijn in de laatste jaren meer patiënten
m de ziekenhuizen opgenomen. Dit kan een
aanwijzing zij dat er meer ziektegevallen voor
gekomen zijn die wijzen op een achteruitgang
van den weerstand der bevolking.
Volgens het pas gehouden onderzoek is de
voedingstoestand der schoolkinderen in de
laatste jaren stationnair gebleven. Dat op zich
zelf zegt niet veel. Spreekster is door het on-
dei'zoek niet gerustgesteld. Waakzaamheid is
en blijft geboden. Zoo noodig moeten er maat
regelen genomen worden.
Aanstelling van een tweeden schoolarts,
door B. en W. voorgesteld, juicht spreekster toe.
Goed toezicht geeft een waarborg. Gelukkig
geeft „Kindervoeding" goede resultaten. Melk-
voeding op scholen moet er zoo spoedig moge
lijk komen.
De runder-tuberculose bij het vee is bij B.
en W. in studie. Dit is een quaestie van groot
belang voor de volksgezondheid.
Spreekster uitte tenslotte waardeering voor
het werk van den Geneeskundigen Dienst.
De heer B a r t e 1 s (S.D.A.P.) wat 't eens met
de verklaring van B. en W. in de memorie van
antwoord, dat de commissie voor de licha
melijke opvoeding thans niet veel heeft te
beteekenen. Maar als de taak dei- commissie
wordt uitgebreid, kan zij toch goed werk ver
richten als een centraal punt voor de licha
melijke opvoeding. Karakter en werkingssfeer
der commissie moeten dan uitgebreid worden.
Er bestaat een tekort aan speelvelden te
Haarlem, sommige clubs moeten naar velden
buiten de stad gaan. Ook is er een tekort aan
zweminrichtingen. In het oosten der stad
dient zoo spoedig mogelijk een zweminrichting
te komen.
De heer Wolzak (A.R.) drong er op aan
met de schoolmelkvoeding niet aan te vangen
voor de raad zich over deze quaestie heeft uit
gesproken. Kennisgeving alleen is niet ge
noeg.
(Vervolg op pag.