Haarlem's Dagblad
Twee zeelieden over boord geslagen
en verdronken.
Hoed u voor de mode!
Groote deviezensmokkelarij ontdekt
belangrijkste
55c Jaargang No. 16781
Uitgave Lourens Coater, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaus! Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drnkkerij: Zuider Bniten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 7 Maart 1938
Abonnementen per week f0.2f, f). maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f 3.55. losse nummer» 6 cent per ex.
Ad vertentiën i 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek
Nederlandsch s.s. ,,Vredenburg" bij de Noorsche
kust in stormweer.
BIJ de Halcyon-Lijn te Rotterdam is Zondag telegrafisch bericht ont
vangen, dat het vrachtschip „Vredenburg" van deze maatschappij,
hetwelk op 2 Maart met een lading erts van Narvik naar Rotterdam
was vertrokken, Zaterdagavond op 200 mijl van de Westfjord met
hevig stormweer te kampen heeft gehad. De 44-jarige bootsman M.
Stolk en de 39-jarige matroos M. Spanjersberg, beiden uit Vlaardingen,
werden door een stortzee gegrepen, sloegen overboord en ver
dronken. Beide slachtoffers waren gehuwd.
Het stoomschip „Vredenburg" meet 6419 ton en is in 1921 te Flens
burg gebouwd.
Groote Russische order voor
Nederland.
Bouw van twee passagiers-vrachtschepen.
AMSTERDAM, 7 Maart.
Door bemiddeling en medewerking
van de N.V. Handel Maatschappij „Ex-
portchleb" heeft de Sovjet-Russische
regeering heden de Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij opdracht
gegeven voor den bouw van twee
vracht-passagiersschepen, plaats bie
dend aan 518 passagiers en een be
manning van 102 koppen. Dit is een
der belangrijkste orders, die een Ne
derlandsche werf in den laatsten tijd
van Sovjet-Rusland heeft gekregen.
De bestelde schepen worden twee
zustei'schepen en derhalve volkomen
gelijk in uitvoering.
„Bemiddelaar" in hypotheken
bemiddelde slecht.
Alleen op eigen voordeel bedacht.
Na meer dan twee jaar onder verdenking
te hebben gestaan is een Amsterdamsche
assurantiebezorger, de 39-jarige H. A. P. V. op
verzoek van politie-autoriteiten in een dertig
tal plaatsen in ons land dezer dagen aan
gehouden en voor den Officier van Justitie
geleid.
De man maakte er zijn bedrijf van waarbij zijn
beroep van verzekeringsagent hem goede
diensten bewees, advertenties te plaatsen en
als bemiddelaar op te treden bij het afslui
ten van hypotheken. Hij vroeg dan een voor
schot van tien tot dertig gulden, dat hij
meestal kreeg voor de onkosten, die hij zeide
te moeten maken, verdween en liet de hypo
theek voor wat zij was. Gedurende twee jaar
heeft de bemiddelaar op deze wijze de pro
vincie bewerkt, waarbij hij wijselijk zijn
woonplaats, de hoofdstad, oversloeg. Klach
ten bleven echter niet uit en op verzoek van
de politie in tal van gemeenten, zooals Pur-
merend, Haarlem, Den Bosch, Bergen op
Zoom, Zutphen, en andere, waar hij zijn be-
middelingspractijken uitoefende, is hij door
de Amsterdamsche recherche niet minder
dan dertig maal aangehouden en in verhoor
genomen. Telkens moest hij echter weer op
vrije voeten worden gesteld wegens gebrek
aan bewijs. Tegen elke beschuldiging bleef
hij ontkennen.
Thans echter was het tegen hem inge
brachte bezwarend materiaal van zulk een
omvang geworden, dat de recherche er toe
overging hem in zijn woning te arresteeren
en voor den Officier van Justitie te leiden,
die zijn inhechtenisneming beval. 'Hij is op
gesloten in het Huis van Bewaring.
Trolski versus Moskou.
Wijsinski uitgedaagd.
In antwoord op de bekentenissen van Ro-
sengoltz tijdens het proces te Moskou betref
fende de geldsommen, die hij clandestien zou
hebben ontvangen van het commissariaat
voer buitenlandschen handel sedert zijn ver
banning, heeft Trotski te Mexico tegenover
vertegenwoordigers van de pers verklaard:
„De eenige som gelds, die ik sedert mijn ver
banning uit de Sovjetschatkist heb ontvan
gen, bedraagt 2500 dollar, die mij te Istan-
boel ter hand zijn gesteld door een agent van
de Gpoe, toen ik het Russische consulaat ver
liet, ter dekking van mijn pesoönlij'ke uitgaven.
Uiteraard is deze som mij niet tegen een
ontvangbewijs overhandigd. Wettig noch on
wettig, rechtstreeks noch middellijk heb ik uit
de Russische schatkist eenig ander bedrag
ontvangen".
Ten opzichte van de bewering volgens welke
een Duitsche firma als bemiddelaarster ge
diend zou hebben tusschen hem en zijn mede
plichtigen, verklaarde Trotski van meening te
zijn, dat het hier om een grove en ellendige
uitvlucht gaat, aangezien de Sovjet justitie
niet kan verwachten bijgestaan te worden
door de fascistische justitie. Ook ontkent
Trotski, dat zijn zoon 630.000 dollar zou heb
ben ontvangen. Mijn zoon, zoo zeide hij, heeft
geleefd en is gestorven zoo arar als een pro
letariër.
Door tusschenkomst van de Sovjetambas
sade te Washington heeft Trotski aan
Wijsjinski een uitdaging gezonden. „Open on
middellijk, voordat Rosengoltz terechtgesteld
wordt een onderzoek naar dat mythische mil-
lioen. Ik verplicht mij alle brieven, alle do
cumenten en alle rekeningen, die in mijn bezit
zijn, over te leggen, zooals ik dat gedaan heb
bij de commissie - Dewey, te New-York".
Trotski eindigde zijn verklaringen met te
zeggen, dat hij sceptisch stond tegenover de
vraag of zijn uitdaging aanvaard zou worden.
(Op een modeshow in het buiten
land droegen mannequins hoeden
in den vorm van zeilschepen.)
Misschien is 't u verveeld te moede,
Als 'k weer van hoedenmode zing,
Maar zulk een „hoofdzaak" als de hoeden
Is toch ook een belangrijk ding.
Als niet de mode door wat spotten
Voor d' ergste dwaasheid wordt behoed,
Dan loopt het, naar ik vrees, tenslotte,
Zelfs met het vrouwenhoofd niet goed.
In 't buitenland, heb ik gelezen,
Daar loopt, als men 't bericht gelooft,
De vrouw, tenminste gene of deze,
Met heel een zeilschip op het hoofd,
't Idee is zeker voortgekomen,
Uit watergolven in het haar.
Maar kalm en nuchter waargenomen.
Is dit toch wel bijzonder raar.
Is werkelijk zoo'n schip op 't droge,
Een vondst waar maar één vrouw om juicht,
Is één van haar maar opgetogen,
Wanneer zij zoo is opgetuigd?
Als heusch de vrouw, slavin der mode,
Ook hierdoor al werd meegesleept,
Dan zat zij, denk ik zoo, toch noode
Met die creatieopgescheept.
Men kan licht een voorspelling wagen
Hoe vreemd dit denkbeeld komt te staan,
Als 't haar, die zulke hoeden dragen,
Te krachtig voor den wind zal gaan
Ik heb nog wel genoeg vertrouwen,
In 't smaakgevoel in dezen tijd
Van negentig procent der vrouwen.
Dat vast dit scheepje schipbreuk lijdt.
P, GASUS.
WEEKBERICHT
Coöperatie Vooruitgang U.A., Haarlem.
VERSCHE ROOMBOTER, le kw. p. pond 79 ets
SPERCIEBOONEN blik 16 ets
GELE ZEEP pond 7 ets
TRANSPARANTZEEP 8 ets
HUISHOUDZEEP, per staaf a 600 gram 12 ets
ZEEPPOEDER per 3 pakjes 11 ets
ZELFWERKEND WASCHMIDDEL p.pak 8 ets
GROOTE POTTEN WASp. stuk 20 ets
MET DIVIDENDBONS.
(Adv. tngez. MecL.)
Verduistering van 30.000.
Een ontrouw bestuurslid.
AMSTERDAM, 7 Maart <G.P.D.) Naar
ons ter oore komt is de heer S.. bestuurslid van
den Algemeenen Bond van Handels- en Kan
toorbedienden te Amsterdam Zaterdagmiddag
door de politie gearresteerd, wegens verduiste
ring van een zeer groot bedrag ten nadeele
van den bond en van de federatie, bij welke
instellingen hij het financieele beheer voerde.
Het tekort moet reeds 30.000 bedragen. Bij
zijn arrestatie heeft de heer S. een volledige
bekentenis afgelegd.
De verduisteringen zijn over een reeks van
jaren geschied, hetgeen mogelijk was. omdat
de controle van de boeken van de Federatie
en van den Bond afzonderlijk geschiedden. Bij
controle van de Federatieboeken toonde de ge
arresteerde het. saldo van den Bond en bij con
trole van de Bondsboeken het saldo van de Fe
deratie.
De heer S. genoot het volle vertrouwen van
zijn medebestuursleden. Vermoedelijk heeft hij
den laatsten tijd geen uitkomst meer gezien,
zoodat hij een medebestuurder van den Bond
van een en ander op de hoogte bracht.
DéMENTI VAN DEN NEGUS.
De negus heeft de berichten, volgens welke
hij naar Abessynië zou terugkeeren op grond
van een overeenkomst met de Italiaansche
regeering, tegengesproken.
Tot een verslaggever van de „Paris Soir"
zende hij: „Evenmin als op elk ander oogen-
blik zou ik er thans, nu het Abessynische
volk heldenmoed en offers verdubbelt, aan
denken een oplossing te aanvaarden, die in
strijd zou zijn met de rechten en de hoop der>
Abessyniërs en met hun wil. een vrij en on
afhankelijk volk te zijn".
DE KOLKSLUIS TE SPAARNDAM.
Naar aanleiding van een verzoek van de
Kaamer van Koophandel en Fabrieken alhier
aan het Hoogheemraadschap van Rijnland,
de Kolksluis te Spaarndam weer voor de
scheepvaart open te stellen, heeft het Hoog
heemraadschap van Rijnland medegedeeld
dat het geen aanleiding kan vinden, wijziging
te brengen in den bestaanden toestand.
EEN DIJKDOORBRAAK IN BELGIë. In de nabijheid van Viersel brak een
dam door van het Albertkanaal, wat een ernstige overstrooming tot gevolg had.
Met' de hulp van militairen is men er'in geslaagd het gat te dichten.
Chauffeurs brachten flinke geldbedragen
over de grens.
Enkele Nederlanders in arrest.
Opsporingsambtenaren van den
Duitschen douanedienst heb
ben langs de grens in Limburg
een deviezensmokkelarij op groote
schaal ontdekt. Reeds zijn verschillen
de arrestaties verricht. Uit het onder
zoek is gebleken, dat deze smokkel-
affaire geleid werd van Amsterdam
en Berlijn uit.
Door tusschenpersonen, die in de grens
streek woonachtig zijn, werden chauffeurs van
taxi- en lexportondernemingen die geregeld
de grens passeeren, omgekocht om belang
rijke geldsbedragen Nederland binnen te
smokkelen. Wanneer een autobestuurder tot
medewerking bereid was, werd hem een be
paalde plaats aangewezen, waar hij een Duit-
scher kon ontmoeten, die met zijn kapi
taal graag naar Nederland wilde.
De chauffeur behoefde niets anders te doen,
dan het geld, dat de onbekende bij zich had,
in zijn eigen zak te steken en het tot over de
grens mede te nemen.
Bij het grenskantoor ondervond hij met
zijn auto, waarmede hij dagelijks passeerde,
geen moeilijkheden. Intusschen gebruikte de
onbekende een land- of boschweg om ongezien
op Nedei-landsch gebied te komen. Op een
van tevoren afgesproken plaats, gewoonlijk
onmiddellijk over de grens, ontmoetten zij el
kander weer. De chauffeur had dan zijn taak
volbracht en na het overgieven van het ka
pitaal, waarvan hij de waarde niet kende,
kreeg hij een belooning, welke in den regel
honderd tot vierhonderd mark bedroeg.
Een Duitscher uit Dusseldorf, die
ook op deze wijze naar Nederland wilde
komen en daartoe zijn kapitaal had
opgenomen en zijn eigendommen had
verkocht, werd door de Duitsche poli
tie geai'resteerd op het moment, dat
hij in Kaldenkirclien de grens wilde
passeeren. Ook de chauffeur van een
taxi-onderneming P. N. uit Venlo, die
als tusschcnpersoon dienst zou doen,
is gearresteerd. Het kapitaal, dat zij
over de grens wilden smokkelen, bedroeg
100.000 mark. Ei' bevinden zich reeds
meer chauffeurs in arrest. De auto's
zijn echter weer vrijgegeven, daar men
aannam, dat de smokkelaffaire geheel
buiten medeweten van de firma's, bij
welke de chauffeurs in dienst zijn, is
geschied.
Een rijwielpad door de duinen.
Van Scheveningen naar de Zilk.
De rijkscommissie van advies voor werkver
ruiming in Zuid-Holland heeft bij Ged. Staten
van die provincie bepleit in werkverschaffing
verschillende rijwielpaden aan te leggen. Een
plan is uitgewerkt, namelijk de aanleg van een
rijwielpad door de duinen van Scheveningen
naar de Zilk (grens van de provincie Zuid-
Holland). Het pad zal loopen van Scheve
ningen naar het Wassenaarsche Slag, van
daar naar Katwijk, Noordwijk aan Zee en de
Zilk. Daar komt het rijwielpad dan uit op den
weg VogelenzangNoordwij kerhout.
De kosten zijn globaal berekend op f 300.000,
waarvan f 180.000 aan loon. Vermoedelijk zal
het pad in 1940 gereed .zijn. In het algemeen
zal het pad 200 a 500 meter van het strand
komen te liggen.
LAATSTE TREIN UIT PARIJS ZAL TE
HAARLEM STOPPEN.
Naar aanleiding van het verzoek, door d'
Kamer van Koophandel en Fabrieken alhier
aan de directie der Ned, Spoorwegen gedaan
ien laatsten trein van Parijs naar Amsterdam
te Haarlem te doen stoppen, heeft het Bureau
der Kamer bericht ontvangen van de directie
Ier Ned. Spoorwegen, dat deze termen heeft
:evonden met ingang van 15 Mei a.s. bij
wijze van proef, genoemden trein te Haarlem
te doen stoppen
Von Ossietzky's Nobelprijs
Drie jaar opsluiting tegen Von Wannow
geëischt.
Uit Berlijn: De advocaat-generaal heef te
gen dr. Kurt von Wannow, die er van be
schuldigd wordt, een gedeelte van den aan
Karl von Ossietzky verleenden Nobelprijs te
hebben verduisterd, drie jaar opsluiting ge-
eischt, benevens een boete van 40.000 Mark
en intrekking der burgerrechten voor den
tijd van vijf jaar.
Dievencomplot le Ede aan
gehouden.
Drie jongens en een man.
De politie te Ede is er in geslaagd de hand
te leggen op een jeugdige bende, die de af-
geloopen maanden talrijke diefstallen heeft
gepleegd en ook op andere wijze de omgeving
onveilig maakte, bijv. door het veroorzaken
van brandjes op den openbaren weg en op
boerenerven.
Aangehouden zijn drie jongens van onder
scheidenlijk dertien, zeventien en twintig-
jaar en een 32-jarige man, zekere M. v. d. V.,
die de overigen tot hun misdrijven aanzette.
Voornamelijk hadden zij het op winkelladen
gemunt, waarvan zij er den laatsten tijd ver
scheidene wisten leeg te halen.
Zaterdagavond hadden de jongens zich tij
dens afwezigheid der bewoners door middel
van inklimming toegang weten te verschaf
fen tot het huis van de familie de B. aan het
Paaschbergerpark, waarbij zij een geldsbedrag
van 55 gulden buit maakten.
In den loop van Zondag slaagde de politie
er evenwel in het viertal in te rekenen. Een
gedeelte van het gestolene werd nog op hen
bevonden.
BEJAARDE FIETSER BREEKT EEN
BEEN.
Gistermiddag omstreeks 2 uur is den 75-
ja-rigen v. G. een ernstig fietsongeluk over
komen. De bejaarde fietser reed namelijk in
de Generaal Cronjéstraat achter een tweetal
fietsers, wier rijwielen met elkaar in aan
raking kwamen; een van deze fietsers sprong
van zijn rijwiel, waardoor de achter hem rij
dende v. G. tegen het achterwiel botste en ten
val kwam, en wel op zoo'n ongelukkige wijze
dat hij zijn linker bovenbeen bx-ak. Hij werd
naar het St. Elizabeths Gasthuis vervoerd.
Noorscli dorpje zwaar door brand
geteisterd.
Storm wakkerde de vlammen aan.
OSLO. 7 Maart (D.N.B.) Het plaatsje
Surnadelsoera in de provincie Moere is door
een brand, die als gevolg van den storm met
razende snelheid om zich heen greep, groo-
tendeels verwoest. Ongeveer 50 huizen wer
den in de asch gelegd, waardoor 200 perso
nen dakloos zijn geworden. De schade wordt
op een millioen kronen geschat.
,,De Nachtegaal" liet zich slechts
kort hooren.
Zondagochtend precies om elf uur heeft
de geheime zender „De Nachtegaal" zijn ge
luid weer doen hooren, doch thans voor
slechts enkele oogenblikken. Nadat de om
roeper een andere dan tot dusverre had
medegedeeld, dat ..de Nachtegaal' zou door
gaan met het uitzenden van een vroolijk
programma, werd een gramofoonplaat afge
draaid, doch de muziek hield plotseling op
en ook de stem van den omrroeper werde niet
meer gehoord.
Ook nu weer liet zich nog een tweede ge-
eime zender hooren op een goiflecngte var.
397399 meter, doch het geluid hiervan was
zeer zwak.
Het woord is aan
Byron
't Is vreemd maar waar,
want de waarheid is altijd
vreemder dan de verbeelding.
„Een Hondenleven".
Tweede druk verschenen.
Van „Een Hondenleven, den Baas toe-
geblaft", door Robert Peereboom, is thans
bij den uitgever Andries Blitz te Amsterdam
de tweede druk in een nieuw erf zeer aan
trekkelijk uitgevoerd omslag verschenen. Het
boek, waarin de teckel Tom zijn kijk op het
leven (en daarbij vooral op de menschen en
op zijn mede-honden) ten beste geeft, is nu
in den bockhandel verkrijgbaar tegen sterk
verlaagden prijs 1.90 ingebonden).
Van den schrijver, onzen hoofdredacteur,
verscheen ook, eerst in dit blad en later in
boekvoi'm, „Het Snelle Ding", een klaxonate,
behelzend de wordingsgeschiedenis van een
doodgewonen automobilist en in hetzelfde
genre publiceerde hij onlangs in Haarlem's
Dagblad „Ruiterlijke Bekentenissen" van een
beginnend paardrijder.
Anti-Jooflsche maatregelen in
Hongarije.
Regeering wil den invloed der Joden in
industrie, handel, financiën en pers
vermindex'en.
De Hongaarsche minister van openbare op
voeding, Homan, heeft gezegd, dat de Joden,
die naar Hongarije zijn geëmigreerd in over
treding van de wettelijke voorschriften en wier
verblijf in Hongarije niet wenschelijk is, zul
len worden uitgewezen. Verder verklaarde hij,
de invloed van de Joden in de industrie, han
del en financiën, alsook in de pers moet wor
den verminderd. Volgens den minister weten
de Joden zich niet aan te passen aan het Hon
gaarsche ras.
Homan zeide tevens, dat de Hongaarsche
pers noodzakelijk gereglementeerd moet wor
den, aangezien verscheidene elementen in de
pers zich nog niet laten leiden door den
rechts-nationalistischen geest. De regeering
zal. aldus Homan. een christelijk-nationale
politiek voeren, welke gegrondvest is op het
rassenbeginsel. de regeering wil haar program
ma tot uitvoer brengen in het kader van de
grondwet.
Koninklijke Familie ter kerke.
H.M. de Koningin heeft Zondagochtend on
der gehoor van ds. den Hertog deix jeugd
dienst in de Willemskerk te 's Gravenhage
bijgewoond.
Prinses Juliana en Prins Bernhard zijn
Zondagochtend, voor het eerst sinds de ge
boorte van Prinses Beatrix, ter kerke ge
gaan. Zij bevonden zich onder het gehoor
van ds. Ch. Blaauendraad, voorganger der ge
meente van de Nederl. Herv. Kerk. De dienst
onderscheidde zich in niets van een gewonen
dienst.
Vliegongeluk in Ned.-Indie.
Leerling-vlieger licht gewond.
Als gevolg van een motorstoring heeft de
reserve tweede-luitenant leerling-vlieger J, P.
G. F. Corsmit met een Fokker-toestel C-20 te
half acht een noodlanding gemaakt op de
onderneming Goenoeng Hedjo nabij Plered
(Poerwakarta). Het toestel kwam daarbij
neer in de theestruiken, waardoor het zwaar
is beschadigd. Luitenant Corsmit kreeg
slechts zeer lichte verwondingen, zoodat men
ka nspreken van een gunstigen afloop van
het ongeval.
WENSCHT U VOOR BEHANGSELS
een werkelijk groote sorteering en lage
prijzen? Vraagt dan dc collectie ter inzage van
HART'S BEHANGSELPAPIERHANDEL
Alléén
KLEINE HOUTSTRAAT 49,
TELEFOON 11279.
(Adv. Ingez Med.)
HEDEN: 14 PAGINA'S.
pag.
Twee zeeheden van de „Vredenburg" zijn
overboord geslagen en verdronken. 1
De Nederlandsche Scheepsbouw Maat
schappij te Amsterdam moet twee
vracht-passagiersschepen voor Russische
rekening bouwen. 1
Het centrum van Delft is Zaterdagavond
door een zwaren brand geteisterd. 3
De Duitsche douane heeft een ernstige
smokkelarij van deviezen ontdekt. 3
Bij een zeeslag in de Spaansche wateren is
een kruiser van Franco getorpedeerd. 4
De verhooren in het proces te Moskou.
Het Nederlandsch dameshockey-elftal
wint met 40 van België.
Dc wintel-wedstrijden van „Het Spaarne" 7
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Russischen correspondent: Rus-
land's invloed wordt merkbaar in
China. 2
J. B. Schuil over De Spaansche ge-
bi'oeders. 2
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Wonderlijke cijfers
over den tuinbouwexport. in 1937 3
Van onzen Weenschen correspondent:
Mengelberg dirigeert de Matthaeus
Passion te Weencn. 4
Criticus over den wedstrijd Haarlem—
Feijenoord. 5
lt. de Jong: Concert der II. O. V. 9
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op