De laatste "Zeilschepen. wets Z@ur niet M' KRUSEMAN OPERAKOOR Huishoudster-Verpleegster Keukenmeisje Vleugelpiano gevraagd BALLET Flinke Winkeljuffrouw Monteur-Chauffeur flinke nette jongen Slagersbediende gevraagd Te Huur Centrumstad Nieuwbouw Nu Nu Nu! DONDERDAG 24 MAART 1938 HAAREEM'S DAGBLAD Van onzen Scandinavischen Correspondent Gustaf Erikson, reeder-verzamelaar van de ten doode gedoemde zeilschepen, beheert van zijn kantoortje te Mariehamn uit de helft van wat er aan barken en brikken nog in de vaart is. Maar ook aan de laatste vloot van louter zeilschepen worden nu stoom- en motorvaartuigen toegevoegd. -ET zoevenden wind in hun hooge want, dat in haast Gothische rijzing ten hemel streeft, liggen daar in enkele Scandinavische havens nog oude zeilschepen als schoone relieken uit den romantisch-verheerlijkten tijd van de groote zeilvaart, als natuurlijke monumenten in ze- ren zin ook voor die glorierijke periode van de, voor deze zee-omspoelde landen zoo belangrij ke, scheepvaart. Kopenhagen heeft zijn fiere fregat „Jyl- land", dat tot jeugdherberg is ingericht. Op Oslo's Vika ligt de brik „Lingard", die des zo mers als restaurant-met-dans-aan-dek ge ëxploiteerd wordt tot men genoeg verdiend zal hebben om de heele schuit schuldvrij aan het scheepvaartmuseum over te kunnen dragen. Gavle is trotsch en gelukkig, dat het twee jaar geleden het laatst-overgebleven van de daar gebouwde zeilschepen, de al zeventig jaren oude brik „Gerda", onder 't geloei van de stoomfluiten van de schepen van dezen tijd binnen heeft kunnen halen om het voor eeuwig als nummer zooveel van de scheep vaartverzameling van het stadsmuseum op te leggen. En de Stockholmers op hun Zonclag- sche pantoffelparade langs Strandvagen blij ven soms even staan kijken naar de -witte vier- mast-bark „Af Chapman", die met zijn als kantwerk zoo fijne takelage gemeerd ligt naast een paar grauwe, stalen torpedojagers aan de marinewerf om opgekalefaterd te worden, waarna hij als wachtschip een schoone zinrijke stoffage van het, door de hooge gevels van Skeppsbron en de ranke torens van de Oude Stad afgesloten havenbeeid zal vormen. Maar soms kunnen er ook brikken en bar ken, driemasters en viermasters liggen, waar van de zeilen nog niet voor goed opgeborgen zijn, hooggetuigde volschepen, die opnieuw de ankers zullen lichten voor verre reizen over de zeven zeeën, voor lange, langzame reizen met hout naar Afrika of Zuid-Amerika of naar Australië om er graan voor Engeland te halen, Want terwijl haast overal ter wereld de groote zeilschepen op een stuk of wat na, die als opleidingsvaartuig gebruikt worden afge dankt en gesloopt zijn, het af hebben moeten leggen tegen de stoom- en motorschepen, die grooter en sneller zijn en veel minder afhan kelijk van wind en stroom en daardoor vrij nauwkeurig op tijd kunnen varen, wat de zeil schepen nimmer zullen kunnen, hebben en kele Finsche reeders, profiteerend van de niet al te strenge wetgeving van hun land op scheepvaartgebied, een loonende vaart met zeilschepen vol kunnen houden. Zoo heeft Fin land op het oogenblik meer dan de helft van de groote zeilschepen, die er op heel de wereld nog in de vaart zijn, en zoo komt het ook, dat de grootste Finsche reeder van zeilschepen, Sjöfartsradet Gustaf Erikson te Mariehamn, de hoofdstad van de Arandseilanden, eigenaar van de grootste zeilvloot ter wereld is. TOET kantoor van de grootste zeilvaartree- ■*-J derij ter wereld is een laag houten huisje van een paar kamers achter in den tuin van het huis van den reeder. Er prijkt geen naam bord boven de deur, maar de kunstig van touw gevlochten mat op het stoepje, het oliegoed in het portaaltje, de bundel nieuwe talies naast de deur, dat alles zegt je, dat je hier terecht bent. Een zware stem buldert van „kom bin nen" met iets in den toon, dat je vermoeden doet, dat men hier niet pleegt te kloppen. Dat is de stem van kaptein Andersson, oud-gezag voerder op vele zeilschepen en tegenwoordig chef van de administratie, een langere, ma gere zeeman met een bruin-verweerden kop en kort grijs haar en een handdruk alsof hij in vliegenden storm het stuurrad beetgrijpt. Er komen Hollandsche sigaretten voor den dag en terwijl de rook opkringelt naar de oude scheepslantaren aan 't plafond praten we lang en breed over de oude ,ten doode gedoemde zeilvaart, over de laatste zeilschepen, die met hun stalen boegen nog de zeeën klieven, over Gustaf Erikson van Lemland, die van kajuits jongen opklom tot gezagvoerder en niet alleen reeder. maar ook verzamelaar van volgetuig- de zeilschepen werd. Van die tientallen sche pen, die in den loop van welhaast een kwart eeuw onder zijn vlag voeren en waarvan de foto's en de schilderijen en de sierlijke mo dellen de kasten en de wanden van dit kleine kantoortje vullen, zoodat er nauwelijks plaats voor een kalender met een gekleurde prent van een gestroomlijnden oceaanstoomer overblijft. ]T]\ E Alandsche boeren schilderen ankers aan weerszijden van den naam van hun ge hucht op den bovenbalk van het poorthek van hun akkers en bovenop de vlaggemasten van hun hoeven en op de torenspitsen van hun kerkjes draait vrijwel altijd een windwijzer, die den vorm van een zeilschip heeft. Maar vele welgestelde boeren hebben ook hun geld op zee verdiend en laten zich fier tot hun dood toe kaptein noemen. En een Alandsche jongen telt eigenlijk niet mee, wordt niet voor vol aangezien, als hij niet gevaren heeft. Zoo is ook Gustaf Erikson zoo vroeg als dat kon, dat wil zeggen op zijn tiende jaar, naar nootschap en „parten" in zijn schepen ver koopt hij niet ongeveer de helft van alle volgetuigde zeilschepen in handen. Maar se dertdien zijn er verscheidene af gegaan, de „Herzogin Cecilie", op twee n% de grootste der viermasters. is op de Engelsche kust vergaan, de „Lingard" is in 't Kattegat overvaren en als wrak aan de Noorsche vereeniging voor de zeilvaart overgedaan, de beroemde viermaster „L'Avenir", de „Ponape", de „Kylemore" en nog enkele andere schepen zijn verkocht voor de sloop of als opleidingsschip. Het is dien indruk krijg je ook op dit kantoortje in Mariehamn, waar de laatste groote vloot van zeilschepen beheerd wordt het is met de oude zeilvaart voorgoed gedaan. Stuk voor stuk raken de trotsche viermasters, die er nog over zijn, opgebruikt als ze voor dien niet stranden of zinken en nieuwe wor den er niet meer bijgebouwd. En de zoons van Erikson, die toch met de zeilschepen zijn op gegroeid, ook opklommen tot gezagvoerder en evenals hun vader die oude „windjammers" lief-hebben, zij voelen moderner, hebben niet zoo'n antipathie tegen stoom en motor, heb ben aandeelen genomen in kleinere ree derij- tjes met een enkel stoomschip. En in „Gustaf Eriksons positionsrapport", in de twee maal per week verschijnende krant Aland, dat nog voor enkele jaren alleen maar zeilschepen ver meldde, staan nu al verscheidene scheepsna men met S.S. of zelfs reeds M.S. ervoor. C. G. B. PIET en AGNES COEBERGH HENDRIKSE jeven met vreugde kennis van de geboorte van hun Zoon HEIN. Haarlem, 24 Maart 1938 DIRECTEUR MAATSCH. IIULPBET. TE UTRECHT MET VERLOF. Wij lezen in het Utr. Nieuwsblad: Naar wij vernemen, hebben B. en W. den directeur van den Dienst voor Maatschappe lijk Hulpbetoon buitengewoon verlof verleend met behoud van wedde. Dit besluit, dat uit sluitend samenhangt met verdere maatrege len tot reorganisatie van den dienst, is heden i Donderdag) ingegaan, teneinde den be drijfseconomisch adviseur in de gelegenheid te stellen tijdelijk zijn plaats in te nemen en den reorganisatie-arbeid op korten ter mijn te voltooien. Verloofd: GREET KNUYT en J. B. COSTER semi-arts. Overveen, Prins Mauritslaan 122 Leiden, Boerhaavelaan 8. Thuis: 27 Maart 3—4.30 uur. Ondertrouwd: INY PLEITER en F. J. D. v. SITTEREN Aerdenhout 24 Maart 1938 Huwelijksinzegening: 14 April, 12 uur, door Ds. M. Hinlopen, Kerkgeb. Waalsche Gem. (Be gijnhof) Haarlem. Ontvangdag: 2 April, 3.30—5.30 Rijnegomlaan 27. ZONDAGMIDDAG 3 TOT 6 UUR THé DANSANT in den H. K. B. THE MARGIANS Introductie voor niet-leden 50 cents. W O L Z A A K. Voor DIRECTE INDIENSTTREDING GEVRAAGD: een VAKKUNDIG ONDERLEGDE VERKOOPSTER. Zelfstandig breimodellen kunnende ontwerpen en onderricht «reven. Kennis moderne talen. Zonder bovengenoemde vereischte kennis onnoodig te reflecteeren. Brieven met opg. van leeftijd en vorigen werkkring onder nr. 8833 Bureau van dit Blad. Ondertrouwd: F. H. HOEVENAGEL A. H. RUTGERS VAN DER LOEFF 24 Maart 1938 Mariehamn, de idyllische hoofdstad van de Alandseilanden, is de thuishaven van de grootste vloot van zeilschepen ter wereld cn soms liggen er daar verscheidene drie- en vier masters in de haai voor anker. zee gegaan, en zeven-en-twintig jaar oud in 1899 was dat had hij zijn kapteinsbrief voor stoom- en zeilvaart al in zijn zak. Hij werd schipper op een schoener, later gezagvoerder op de bark „Southern Belle", op den viermas ter .Albania" en het fregat „Lochee" en toen hij in 1913 het varen er aan gaf om in het rustige Mariehamn scheepsagent te worden, had hij al vele reizen op Australië en op de Pacifickust achter den rug. Hij nam aandee len in Alandsche zeilschepen, begon voor eigen rekening als reeder en kon dank zij den wereldoorlog zijn vloot gestadig uitbreiden. Hij ging daarmee door, ook toen na den oorlog de omstandigheden gansch veranderd waren, want hij hield van de oude zeilschepen, hij ge loofde in hun mogelijkheden om het op be paalde „trades" ondanks de concurrentie van stoom- en motorvaartuigen te kunnen bol werken. Dat zijn vertrouwen niet beschaamd werd, dat hij schappelijke winsten met zijn oude „windjammers" maken kon, terwijl anderen in Finland hun zeilschuiten van de hand moesten doen omdat ze 't niet langer vol hielden, heeft hij echter in de eerste plaats aan zichzelf, aan zijn liefdevolle zorg voor zijn vloot, aan-zijn groote ondernemingslust en zijn werkkracht te danken. Hij is de reeder die, zooals in den ouden tijd van de zeilvaart meestal het geval was, persoonlijk alle risico en alle verant woordelijkheid draagt, die persoonlijk zijn ge zagvoerders en stuurlui uitkiest, die persoon lijk de schepen van onder tot boven inspec teert voor ze 't anker lichten en langzaam de witte zeilen ontplooien, de reeder ook, die per soonlijk zoekt en speurt naar geschikte vrach ten. Hij heeft zijn schepen veelal voor de sloopwaarde gekocht en ze niet verzekerd, hij heeft stuurmansleerlingen uit andere landen, waar een jaar practïjk aan boord van een zeil schip als voorwaarde voor stuurmansexamen vereischt werd. gelegenheid gegeven voor vijftig pond sterling een jaar op een van zijn schepen te varen als betalende werkkracht, hij heeft kans gezien in tijden, dat tien jaar oude stoomschepen nauwelijks emplooi konden vin den en opgelegd werden, voor zijn veertig of vijftig jaar oude zeilschepen loonende vrach ten te verkrijgen. Nog altijd is de graanvaart van Australië naar Engeland voor de zeilschepen die een maand of vier, vijf silohuur uitsparen van belang en het vorige jaar kon Sjöfartsradet Erikson zelfs zeer voordeelige vrachten voor de uitreis die anders in ballast wordt gemaakt boeken tengevolge van de sterke stijging der vrachten voor stoomtonnage. En een heel enkele maal heeft hij ook een van zijn sche pen als opleidingsschip kunnen verkoopen voor een som, die vele malen grooter was dan wat hij weinige jaren tevoren voor het schip had betaald. Een jaar of drie geleden telde de vloot van Sjöfartsradet Erikson van Mariehamn vijf-en- twintig schepen, waarvan de fiere snelzeiler ..Passat" met 3137 ton de grootste en de slechts 800 ton metende „Ostrobotnia" de kleinste was. Waarschijnlijk had Erikson toen alleen zijn reederij is geen naamlooze ven- HAARLEMS TEHUIS VOOR OUDEN VAN DAGEN. Teylerfeest. In Haarlem's Tehuis voor Ouden.van Dagen wordt heden het jaarlij ksch Teylerfeest ge vierd. Er werden zooals gebruikelijk weer extra- maaltijden gehouden en eenige traktaties ge distribueerd. Van half een tot half twee was er muziek op de binnenplaats. Hedenavond te half acht begint een feest avond in de Mannenzaal, met medewerking van de Elsenerusband en van den heer J. C. Toledo in zijn repertoire. - - De viermast-bark Viking, een der grootste schepen van 'dë vlooti van Gustaf Erikson. VIJF EN DERTIG JAAR GETROUWD. Het echtpaar van der Steyle, dat. zooals wij meldden 1 April a.s. zijn 35-jarig huwelijks feest viert, woont Brouwersvaart 102. STADS EVANGELISATIE. Zondagavond a.s. hoopt de heer J. Sevensma Evangelist, te spreken in gebouw Lange Hee renstraat. Deze samenkomst is belegd in aan sluiting op de gehouden .conferentie, waarbij de heer Sevensma verhinderd was te komen. De toestand in Palestina. Tcrroristcn-actie wordt met kracht bestreden. JERUZALEM, 23 Maart (Reuter). Om ge wapende Arabische terroristen uit Syrië en den Libanon te weren is bepaald, dat in twee uitgestrekte gebieden in Noord-Palestina nie mand zich tusschen zonsondergang en zons opkomst buitenshuis mag bevinden. De auto riteiten zouden voorts overwegen, langs de geheele Noordelijke grens een hooge, onder electrischen stroom staande, prikkeldraad versperring aan te leggen. Uit Haifa wordt gemeld, dat daar een Arabier is gearresteerd, die rustig in een café zat, doch die door politiehonden werd aange wezen als een der medeplichtigen aan den overval, die Maandagavond gepleegd is op een Joodsche nederzetting nabij de Libanee sche grens. De honden wezen eveneens een huis in het nabijliggende Arabische dorp Bassa aan, waarvan de eigenaar werd ge arresteerd. De beruchte bendeleider Hassan Aboe Enin, die door de politie werd gezocht, is gisteren door een lid zijner bende doodgeschoten. AARTSHERTOG JOSEF FERDINAND IN HECHTENIS GENOMEN. WEENEN 23 Maart (D. N. B.) De 64- jarige aartshertog Josef Ferdinand van Tos cane, is te Mondsee gearresteerd omdat hij zich beleedigend over het nationaal-socialis- me heeft uitgelaten. Naar Havas aan de Voelkischer Beobachter ontleent, zou de aartshertog hebben gezegd „ik zal mij de krachtige woorden van Goetz von Berlichingen in de hand laten griffen, zoodat, wanneer ik iemand groet, deze dit citaat zal kunnen zien." LENTE EN WINTER IN TURKIJE. ISTANBOEL, 23 Maart (Stefani). Terwijl de bewoners van het gebied van Marmara een zeer vroege lente genieten, lijdt men in Oos telijk Anatolie nog onder zwaar winterweer. De thermometer is daar gedaald tot 50 graden onder nul en de wolven naderen de dorpen. Een halve eeuw geleden Uit Haarlem's Dagblad van 1888. 24 Maart: Dezer dagen zal men te dezer stede weder in de gelegenheid zijn de klokken spelers (Bellringers) van H. M. de Ko ningin van Engeland te hooren. De „koninklijke klokkenspelers" zullen de hooge eer genieten zich voor den „Czaar aller Russen" te doen hooren. Op hun reis naar Rusland zullen zij ook ons land bezoeken en in het begin der volgende maand alhier een concert geven. De op brengst daarvan is bestemd voor de be kende inrichting voor zwakke en zieke kinderen „Bethanie", te Zeist. Heden overleed in zijn Heer en Heiland, na een kort, doch smartelijk lij den, onze innig geliefde Echtgenoot en Vader Pieter Kalbfleisch Weduwnaar van C. S. Gokkel, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, oud-administrateur ter Gemeente-Secretarie, in den ouderdom van bij na 71 jaar. C. J. KALBFLEISCH— BAAS YDA KALBFLEISCH R. K. P. KALBFLEISCH Haarlem, 23 Maart 1938 Coornhertstraat 17 Geen bloemen De teraardebestelling zal D.V. plaats hebben op Za terdag 26 Maart a.s. om 11.45 uur op de Algemeene Begraafplaats te Haarlem (ingang Kleverlaan). TABAK - H.K.D. SIGAREN CR. HOUTSTRAAT 124 Dr. M. H. Eijsvogel Keel-neus-oorarts TOT MAANDAG AFWEZIG. Heden is de door den E.A. Heer Rechter-Commissaris goedge keurde eenige uitdeelingslijst in het faillissement van J. J. KO- FOED, zonder beroep, wonende te Haarlem, ter Griffie van de Arrondissements-Rechtbank te Haarlem gedeponeerd, om al daar gedurende tien dagen ter kostelooze inzage van crediteu ren te verblijven. De Curatrice: Mr. L. M. I. L. VAN TAALINGEN-DOLS Haarlem, 24 Maart 1938 Jansweg 52. Kousenfabr. HIN N.V. Eenige Meisjes gevr., leeft. 16-20 j.. bij voorkeur wonende te Haarlem. Gevraagd bekwame winkeljuffrouw jruidenierswaren. Kloosterstraat 71, Hii. Nrd. Eenige nette meisjes gevraagd le Haarl. Dameshoedenfabriek F. J. DAMAVE, Duvenvoorde- straat 67. TERSTOND GEVRAAGD GER. CASSIèRE. Salaris 12.— per week. Br. ond. het Bureau van dit Blad. nr. 8831 aan CHEMISCHE WASSCHERIJ PEEPERKORN vraagt AANK. STRIJKSTER en HANDIGE NAAISTER. Aanm.: Bleekersvaartweg 39, tusschen 9—5 uur. N.V. KROMHOUT MOTORENFABRIEK, Amsterdam, vraagt DRAAIERS en AANKOMENDE DRAAIERS. Schriftelijke sollicitaties Postbus 959, Amsterdam. r> P tv e T n N Dame- R.-K- ™istg- pensionbedi- uit- Jr Ui ii o 1 oefenend, zoekt samenwerking met dito dame, teneinde gez. hare zaken te kunnen uitbreiden. Brieven onder nr. 8825 aan het Bureau van dit Blad. Dames en Heeren met goede stem kunnen zich aanmelden bij JULES MOES, Wilhelmina- straat 51, Tel. 15691'. In studie de opera CARMEN. b. z. a., uitst. k. koken en m. alle huishi bezigh. op de hoogte, liefst extern, v. zeer g. g. v. Br. no. 8824 bur. van dit blad GEVRAAGD met 1 of half Mei te Bloemen- daal zeer goed kunnende koken en genegen eenig huiswerk te ver richten, v. g. g. v. Loon 45.— p. mnd. plus verval. Br. no. 8823 bur. van dit blad B. z. a. 1 Mei net Chr. LEERLING-VERPLEEGSTER Gen. huishoud, bezigh. te verr. Br. no. 8829 bur. van dit blad Neen, maar vind je het zelf dan zo gezellig? Verkoop al die on gebruikte spullen en je bent veel vlugger klaar. Juist mevr. En uw adres hiervoor en voor inkoop voor van alles en nog wat is 't huis m. d. oranje gevel, b. d. Gr. Kerk, tel. 14911. pl.m. 1.50 M. lang. zwart en in goeden staat. Br. m. prijsopg. no. 8828 bur. van dit blad Bij nieuw te vormen BALLET-GROEPEN' onder leiding van Mevr. IRIS RAY kunnen talentvolle jonge dames toetreden. InlichtingenWilhelminastraat 51, Tel. 15691. Gevr. voor directe indiensttred. Aanm. Chocolaterie Lido, Gen. Cronjéstraat hoek Kloosterstr. Gevraagd in omgeving van Hrl. aank. rijwielhersteller Tevens voor opleiding in garage. Zij, die in het rijwielvak werk zaam geweest zijn genieten de voorkeur. Br. no. 8830 bur. van dit blad gevr., vrij van dienst, 18-22 jaar. Garage VERMEER, Drichuis- Westerveld. MANUFACTUREN. Gevraagd in manufacturenbe- drijf te Hillegom een voor loopwerk en om in het vak te worden opgeleid. Leeft, niet ouder dan 15 jaar. Br. no. 8827 bur. van dit blad Nette aank. v. g. g. v. K. VEDDER Raadhuis straat 94, Heemstede winkel met kelder. Huurprijs 7 p. w. Te bevr. Makelaar Henk Th. Fibbe, Nassaustr. 14, Haarl. D.- en H.-KAPPERSZAAK te koop tegen elk aann. bod, we gens vertr. n. Indië. Contant. Br. J. Brouwer, Weimarstr. 378. Den Haag. Oproeping Allen, die iets te vorderen heb ben van- verschuldigd zijn aan- of onder zich hebben betreffen de de nalatenschap van nu wij len Mevrouw Hendrika Rem mers, weduwe van den Heer Cornells Bosman, gewoond heb bende te Haarlem, Rijksstraat weg 151 en aldaar overleden op 28 Februari 1938, worden ver zocht daarvan opgave of beta ling te doen ten kantore van Notaris Mr. H. C. Ittmann te Haarlem, van Eedenstraat 16; voor 10 April 1938. Wynhuys _de GuWe Druy f" „Slechte dranken „drinkt men vaak: „Maar nooit uit „Neérland's Oudste „Zaak!" Witte Spaansche Zoete Wijnen 1.25 - 1.75 - 2.75 moet u komen kijken en kunt u nog uitzoeken. tegen Mei, kunt U huren I.Juni of Juli Bk|_-kunt U nog uitkiezen: Sri II kleur marmer, verf, plastiek en behang, kunnen wij nog met uw nschen rekening hou den. NUverhurcn wij nog voor 30.— PER MAAND. Mi«liss:on onzo groote MO- PlUl>ERNE VRIJE HUIZION 3 min. van bu3 A halte en de N.Z.H. tramhalte MUTSTE R SLAAN. NUkunt u wonen 30 min. v. Amsterdam, 10 min. v. Zandvoort. 5 min. van station Heemstede, 3 min. van de Aerden- houtsclie bosschcn. jen- 5Ü kunt U zich elft oc ■^Mblik van lederen dag wenden tot do N.V. I-Iui- zenadm.Bank, Kam. On- nesstr. 3436 Tel. 27060, Haarlem. Onze nieuwbouw bevat o.a.: groote marmeren hal, suite van 10 M. lengte, 15 stopcontacten, de ideale keukenkast, geïnstall. badkamer of douche-cel, vier slaapk,, voor- cn achtertuin, voor- en aehterbalcon, zolder, schuur en achterpad. The popular Home Journal of Great Britain The journal that tells how Britishers live think, work, and play Splendid Stories and Bright Articles

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 3