Franco's troepen blijven vorderen in Aragon. Race-auto rijdt op publiek in. Hongarije vol hoop op de toekomst. ^02333 KREYMBORG THIJS IJS ONDER ZEEROOVERS M A A N D A G 4 APRIL 1938 HAARLEM'S DAGBLAD Thans Lerida bezet. MrejofK MOATOvV—TAMARIte DE OMSINGELING VAN LERIDA Beschieting van Madrid eischt tientallen dooden en gewonden. k C troepen van generaal Fran- I co hebben Zondagavond om 7 uur aan het front van Ara gon de stad Lerida, om welks bezit al vele dagen gestreden wordt, bezet. Langs drie wegen rukten de Nationalisten de stad binnen. De correspondent van Havas bericht, dat, terwijl het vreemdelingenlegioen en de ge vechtswagens de straten van Lerida binnen drongen, de regeeringstroepen nog stand hiel den tegen de reehtsche ruiterij, welke in het noorden poogde den weg voor de vluchtelingen af te snijden. Na de bezetting van Lerida hebben de reehtsche troepen verscheidene dorpen, die tien tot vijftien K.M. meer naar het noorden zijn gelegen, veroverd, waarbij hun een aan zienlijke hoeveelheid materiaal en honderden krijgsgevangenen in handen vielen. Ook de stad Gandesa is in handen der Nationalisten gevallen. Het legerbericht van Franco van heden morgen deelde mede, dat het verzet, dat nog in Lerida werd geboden, snel werd onderdrukt. De troepen, die langs den weg Biescas— Bfozo oprukken, zijn het dorp Vesero reeds voorbij, zoo vervolgt het communiqué. Meer naar het zuiden hebben andere strijdkrachten verscheidene dorpen en stra tegische punten ten Z.O. van den weg naar Nacha bezet. De legionnaires hebben den vij andelijken tegenstand gebroken en het dorp Pinell bezet, waarna zij verder oprukken naar het dorp Paros. Zij maakten meer dan 300 krijgsgevangenen en veroverden tien tanks. Op den rechtervleugel brak het Galicische korps door de vijandelijke verdedigingslinie en maakte zich van verscheidene stellingen meester, terwijl twee vijandelijke brigades vernietigd werden. In den sector van Teruel en aan het front van Guadalajara werden verscheidene aan vallen van den vijand afgeslagen. Veroveringen der republikeinen. In een mededeeling van het ministerie van landsverdediging te Barcelona wordt gezegd, dat het oostelijke leger de reehtsche troepen, die de Rio Noguera Ribargozana waren over getrokken, terug heeft gedreven. Het centrale republikeinsche leger heeft gisteren de versterking Poncasila bezet en zich meester gemaakt van een belangrijke hoeveelheid materiaal, talrijke krijgsgevange nen werden gemaakt. Madrid hevig bestookt. Madrid is Zondagavond hevig onder vuur genomen. Naar schatting heeft de reehtsche artillerie tweeduizend granaten op de stad doen neerkomen, waaronder projectielen van 15.5 c.M. en zwaarder. Vooral om het paleis van de Cortes op het Prado, in de Granvia en in de Alcalastraat vielen de granaten neer Een groot aantal personen werd ge troffen, totnutoe heeft men vijftig dooden en gewonen geteld. Frankrijk zendt duizenden vluchte lingen terug. Havas meldt uit Toulouse: Reeds zijn zestienhonderd Spaansche vluch telingen in" twee treinen naar Cer- bere vertrokken, terwijl reeds eerder werden 5440 manschappen van de regeeringstroepen teruggezonden. Van de zesduizend vluchtelingen, die in Luchon zijn aangekomen, hebben 254 ge vraagd naar Hendaye te worden gezonden. Van de burgers werden twaalfhonderd opge- Vreemd optreden van Japansch diplomaat. Zou gepoogd hebben Russisch collega tot spionnage over le halen. Het Russische Telegraafagentschap meldt, dat de Japansche zaakgelastigde in Afghani stan tijdens een beleefdheidsbezoek aan den nieuwen Sovjet-Russischen ambassadeur in Kaboel. Michailof, getracht heeft den Russi- schen diplomaat over te halen spionnage- diensten ten behoeve van Japan te verrichten. Het agentschap voegt hieraan toe. dat de Russischen ambassadeur te Tokio een ener giek protest heeft ingediend bij het Japan sche ministerie van buitenlandsche zaken tegen deze houding van den Japanschen di plom a tie keu vertegenwoordig nomen in de kampen in Midden-Frankrijk, te Luchon bevinden zich thans nog 220 burgers en 60 soldaten. Omtrent het lot van de 43ste divisie, die in de bergen bij Lantea omsingeld is, is niets bekend. De autoriteiten, van Hendaye hebben de reehtsche autoriteiten te Irun gevraagd, of zij de vluchtelingen en soldaten, die uit het door de regcering bezette deel zijn gevlucht, willen ontvangen. Hierop is geantwoord, dat geen bezwaar bestaat voor hen, die geen ern stige misdrijven op hun geweten hebben. Egypte Verkiezingsn ederlaag der oppositie. Volgens de laatste berichten uit Kaïro heb ben bij de verkiezingen de regeeringspartij 96 zetels, de Saadisten 7. de Wafdisten 12 en de onafhankelijken 59 zetels behaald. In acht tien districten moet herstemming worden gehouden. Oud-ministerpresident Nahas Pasja en de vroegere minister van financiën, Makram Beid Pasja werden niet gekozen. De Wafd heeft een verpletterende neder laag geleden, in de ontbonden Kamer telde zij 168 zetels. Hongarije. Horthy waarschuwt de extremisten In een radiorede, die voor een deel gericht was tegen de fascistische groepen in Hon garije, zeide rijksbestuurder Horthy o.a.: „Het is niet voldoende, dat men zichzelf op werpt als verlosser der wereld en met phrasen en leuzen en een sluwe demagogie de massa der bevolking met inbegrip van de halve in- tellectueelen in verwarring brengt. Hen, die onrust en tweedracht wil len zaaien, maak ik met nadruk op merkzaam op de gevolgen, die dit voor hen kan hebben. In 1919 hebben wij het land gezuiverd van de onver antwoordelijke elementen en wat wij toen konden, hebben wij nbg niet verleerd. Met nadruk verklaarde Horthy, dat de Hon garen de vrijheid liefhebben, die de grondwet hun waarborgt. Vrijheid is de schat van het volk. Zonder vrijheid kunnen wij niet leven, maar evenmin kunnen wij gedoogen, dat van de vrijheid misbruik gemaakt wordt. Tevens heeft onze constitutie gewild, dat slechts mannen van beproefde bekwaam heid en niet demagogen het roer van den staat m handen houden. In den laatsten tijd zijn er lieden geweest, die gepoogd hebben, de politieke eensgezind heid onzer officieren te verstoren. Ik ben er evenwel van overtuigd, dat de pogingen dezer onrustzaaiers nimmer met succes bekroond zullen worden. Degenen, die onder het mom van idealisten, doch gedreven door «eigenbe lang willen trachten te experimenteeren. waarschuw ik: Blijft van onze officieren af. Onze officie ren v/eten, dat het leger aan geen enkele par tij, maar aan de geheele natie behoort. Eeni- gerlei afwijking van deze stelregel en de in voering van revolutionnaire methoden zal ik nimmer dulden. Dictatoriale maclit voor Tsjang Kai Sjek. Algemeen uitvoerend bestuurder der Kwomintang. Op de Zaterdag te Hankau bijeen geroepen spoedbij een komst van het congres der Kwomintang is Tsjang Kai Sjek met dictatoriale bevoegd heden bekleed. Hij is nu nl. benoemd tot algemeen uitvoerend bestuurder van de Kwomintang met het recht van uiteindelijke goedkeuring en veto Deze functie is geschapen met het doel een eenhoofdige staatsleiding te bezitten in het conflict met Japan. Tevens bevestigde de vergadering op nieuw de beginselen van de Kwomin tang en verwierp zij het communis me. Het congres der partij behoudt haar algemeene controle op de lands zaken maar verleende aan Tsjang Kai Sjek het recht het congres te verzoe ken zijn besluiten te herzien. SPOORWEGONGELUK IN ZUID FRANKRIJK. pe sneltrein van Dax naar Bordeaux is nabij hel .station St. Vlncente de Tyrossc in botsing gekomen met een lokaaltreln. Bij dit ongeluk werden acht personen ge wond, waarvan vijf ernsti* Radio Vaticana handelde op eigen initiatief. Vaticaan ontsticht over de uitzending. Reuter meldt, dat het Vaticaan zijn afkeuring heeft uitgesproken over het optreden van Radio Vaticana, die in de Duïtsche taal een rede liet uit spreken, waarin de houding van de Oostenrijksche bisschoppen tegenover den „Anschluss" werd gelaakt. De semi-officieele nieuwsdienst van het Vaticaan heeft bevestigd, dat de radio-uitzending is gehouden buiten medeweten van den pauseiijken staats secretaris. De uitzending was van privaat karakter. De autoriteiten van het Vaticaan zullen strengere maat regelen nemen om vergissingen van dezen aard te voorkomen. Men verneemt, dat de uitzending is verzorgd door een Duitsch-spre- kenden Jezuït, die regelmatig Vrijdags voor den zender spreekt. Men merkt op, dat de uitzending niet officieel door den staatssecretaris is gedesa voueerd en dat de Osservatore Ro mano oprer de aangelegenheid zwijgt. Tien dooden en zeventien gewonden bij wegwedstrijd in Italië. Het A.NP. meldt uit Rome 3 April: De internationale wedstrijd voor race automobielen over duizend mijl, die vandaag voor de twaalfde maal is ver reden, heeft een tragisch verloop ge had. De wagen met de Italiaansche coureurs Bruzzo en Mignanego is te Bologna op het rechte traject tus- schen Porta Zambori en Porta Masca- rella met volle vaart door onbekende oorzaak op het publiek in gereden, dat in dichte rijen langs den weg stond geschaard. Bij dit ongeluk werden tien personen waaronder zeven kinde ren gedood en zeventien gewond. Gebleken is, dat de auto slipte op de tram rails, welke ter plaatse over den straatweg loopen. Ticeede ongeluk bij denzelfden icedstrijd. Tijdens dezen wedstrijd heeft zich nog een tweede ongeluk voorgedaan, namelijk te Fer- rare. waar eveneens een der wagens in het publiek terecht is gekomen. Hierbij werden zes toeschouwers gewond. De uitslag luidt: Groote sportwagenklasse 1 Biondetti (Italië) met Alfa Romeo 11 uur 58 min. 29 sec. gem. uursnelheid 135.391 K.M. 2 Pintacuda (Italië) met Alfa Romeo 12 uur 31 sec. gemiddelde uursnelheid 135.009 K-M. Internationale sportwagenklasse tot 2.000 ccm (zonder compressor): 1 Fane (Engeland) op B.M.W. 13 uur 36 min. 19 sec. gem. uursnelheid 119.165 K.M. 2 Prins Zu Schaumburg (Duitschland) op B.M.W. 13 uur 38 min. 52 sec., gem. uursnel heid 118.794 K.M. Revisieplannen nog dit jaar verwezenlijkt? Monarchistische kwestie schijnt van de baan. Het anti-semietisme. WEENEN, 1 April. (Van onzen correspondent). VANDAAG heb ik een onderhoud ge had met iemand, die een belangrijke positie in het staatkundige leven van Hongarije bekleedt. Om begrijpelijke redenen wenschte deze diplomaat, dien ik reeds sedert jaren persoonlijk ken, dat zijn naam hier niet vermeld wordt, daar hij zich in ons gesprek beschouwingen ten beste gaf, die anderen wellicht niet graag uit zijn mond zouden vernemen en die mogelijk aanleiding zouden kunnen geven tot internationale po litieke wrijvingen. Het is begrijpelijk, dat wij het over den toe stand hadden, waarin zijn vaderland Honga rije zich op het oogenblik bevindt. Hongarije, zoo zeide hij mij, heeft niets te verliezen en alles te winnen. Wij zijn vol hoop voor de toekomst. Eindelijk zal onze droom van de revi sie-politiek in vervulling kunnen gaan. De automatische ontwikkeling heeft het zoo ver gebracht. Hongarije zal weer een groot en machtig land kunnen worden. Wij zijn er van overtuigd, dat Slowakije weer tot Hon garije zal behooren voordat dit jaar ten ein de is. Het lot van Tsjecho Slowakije schijnt beslist te zijn vervolgde hij. Niemand op de wereld twijfelt er meer aan dat de Sudeten-Duit- schers bij hun broeders in het groote Duitsche rijk gevoegd zullen worden. Voor ons staat het vast, dat de Slowaken weer bij ons zullen komen. Deze streek heeft altijd een typisch Hongaarsch karakter gehad en de zeden en gewoonten van de bevolking zijn steeds door en door Hongaarsch gebleven. Wanneer Slowakije eenmaal weer tot het moederland Hongarije teruggekeerd is, zal Zevenburgen spoedig volgen. Wij hebben nu al redenen genoeg, die er op wijzen, dat Roe menië ertoe geneigd is ons dit gebied met zijn meer dan anderhalf millioen rasechte Honga ren terug te geven. Wat er in het zuiden zal gebeuren staat nog niet vast, maar een ieder weet, dat de Kroa- ten zich in het nieuwe Yoego Slavische rijk lang niet gelukkig gevoelen. De kloof, die hen van de Serviër scheidt, is niet alleen van godsdienstigen aard de Kroaten zijn Roomsch-Katholiek en de Serviërs Grieksch- orthodox maar hangt ook samen met tal van cultureele verschillen. Bovendien woont nog ongeveer een half millioen Hongaren in den Yoego Slavischen staat, die niets vuriger wenschen dan weer tot hun oude vaderland terug te kunnen keer en. De verhouding tusschen Hongarije er Duitschland. dat nu ziin onmiddellijke buur man geworden is, laat niets te wenschen over. Een sprekend bewijs voor de gemeen schappelijke gevoelens van vriendschap was wel de ontmoeting van Duitsche en voormalig- Oostenrijksche troepen met Hongaarsche ca valerie aan de grens bij Oedenburg oftewel Sopron. De koningskwestie is voorloopig voor langen tijd van de baan. Otto van Habsburg is eigenlijk nooit bijzonder populair geweest en vooral zijn moeder Zita is er ook toen zij nog Welk artikel U ook noodig hebt, het liefst koopt U van een goed merk. Waarom zoudt ge aan de voortreffelijke Waarborg-kleeding ook niet de voorkeur geven? alléén bij (Adv. Ingez Meel.) ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING Zeg, Thijs, weet jij eigenlijk al, dat Dikbuik heelemaal de kapitein van de boot niet is? Hij is de stuurman, de kapitein heet Bulderhoofd. Hij moet een kwaaie rakker zijn. Thijs keek oom verbaasd aan. Nee. daar wist ik niets van af. Ik dacht werkelijk, dat Dikbuik de kapitein was. Hoe is het mogelijk? Bulderhoofd? Mooie naam is dat? Een naam, die goed bij hem schijnt te passen, merkte Neusopius op. Maar wat hoor ik daar? Ik geloof, dat we gehaald worden! En zoo was het ook. Een halve minuut later traden twee mannen de hut van oom en Thijs binnen. Den eenen man hei-kenden ze dadelijk dat was Dikbuik. Den ander hadden ze nog nooit gezien, maar aan het pakje dat hij aan had, meenden ze wel. dat dat Bulder hoofd moest zij. Hij keek dan ook werkelijk nog al dreigend. Jullie gaan mee naar beneden! commandeerde Dikbuik gewichtig, terwijl ook hij de gevangenen dreigend aankeek. Wat moeten we daar doen? vroeg Neusopius onwillig, maar een dreunend geluid deed hem verschrikt opzien. Jullie hebt te gehoorzamen, snappen jullie dat! Jullie gaat naar beneden, vooruit! Dit was kennelijk kwaadaardig gemeend en Thijs, oom en Neusopius haastten zich naar beneden, waar zij dadelijk aan het werk gezet werden. En toen het avond werd en eindelijk nacht, vielen ze In een diepen slaap. Maar Neusopius heeft wat bedacht! Hij gaat nog niet slapen! aan de zijde van koning Karei vorstin van Hongarije was, nimmer in geslaagd de harten van de Hongaren en nog minder hun vertrou wen te winnen. Men is ook in den laatsten tijd nog altijd bang geweest, dat zij een te sterken invloed op haar zoon zou uitoefenen, wanneer hij eens de kroon van den heiligen Stefan zou dragen. Ook van een vrije koningskeuze, voor enkele jaren nog de leus van zeer veel Hongaren, is thans nergens sprake meer. Albrecht van Habsburg, die als de meest serieuze candidaat voor den troon gold. heeft, grootendeels door zijn huwelijk met een dame van niet-adelijke afkomst, welke verbintenis later weer ontbon den werd, de sympathieën van het monar chistische deel van het volk verloren. En toch blijft. Hongarije een koninkrijk, zij het dan ook maar alleen in naam. Er heerscht op het oogenblik een buitenge woon zenuwachtige stemming in heel Hon garije, welke natuurlijk het sterkst te Boeda pest tot uiting komt.. Deze is natuurlijk een gevolg van de overhaaste gebeurtenissen in het naburige Oostenrijk. Men moet niet ver geten, dat er nog altijd hechte banden tus schen Weenen en Boedapest bestonden, die voor een groot deel ook van persoonlijken aard zijn. Oostenrijk en Hongarije hebben te lang bij elkaar gehoord dan dat men dit ooit zou kun nen vergeten. Het antisemietisme, dat in de laatste jaren ook in Hongarije steeds sterker werd. wordt aangewakkerd door hetgeen en zoo vlak in de buurt over de westelijke grenzen ge schiedde. Reeds nu ziet men, dat de Joden overal door het jiiet-Joodsche deel van de be volking gemeden worden. Het Jodenvraagstuk in Hongarije zal echter buitengewoon moei lijk op te lossen zijn, want de Joden spelen er een nog veel belangrijker en grootere rol dan bijvoorbeeld te Weenen het geval is. Mijn zegsman schatte het aantal Joden te Boedapest alleen op ongeveer veertig procent. De Hongaarsche hoofdstad telt circa een mil lioen inwoners. Vierhonderdduizend daarvan zijn dus Joden. Deze Hongaar zeide: „Men kan hen moeilijk allemaal opeens wegjagen uit het geheele zaken- en bedrijfsleven zetten, zonder dat dit ontwricht zou worden, maar wel kan men hen hoogere belastingen opleg gen. waardoor de lasten, die op de boerenbe volking op het land rusten, verminderd zou den worden. Joden worden verder ook niet meer in Hon garije binnengelaten, noch uit Oostenrijk, noch van elders. Ze worden aan de grens te ruggestuurd." W. M. BEKAAR. PPDERAMMA DINSDAG 5- APRIL 1938. HILVERSUM I, 1875 en 415,5 M. KRO-Uitzending. 8.009.15 en 10.Gramofoonmuziek. 11.30 Godsdienstig halfuur. 12.— Berichten. 12.15 KRO-orkest. (l.OO1.20 Gramofoonmuziek). 2.Vrouwenuur. 3.Modecursus. 4.KRO- Kamerorkest. 4.45 Gramofoonmuziek. 5. KRO-Melodisten en solist. (5.456.05 Feli- citatiebezoek)6.40 Esperantoles. 7.Berich ten. 7.15 HRO-orkest. 7.35 Sportpraatje. 8. Berichten A.N.P. Mededeelingen. 8.15 Lijdens meditatie. 9.30 KRO-Symphonie-Orkest. Klein Gemengd Koor en solist. 10.30 Berichten A. N. P. 10.40 Bela Ksis en zijn Hongaarsch or kest. 11.0012.00 Gramofoonmuziek. HILVERSUM n, 301,5 M. AVRO- uitzending 8.00 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding 10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 Ilona Palmay's ensemble. 11.Hiuishoodelijke wenken. 11.30 Ilona Palmay's ensemble en Gramofoon muziek. 12.45 Omroeporkest. 1.45 Gramofoon muziek. 2.— Omroeporkest en solist. 2.45 Kniples. 3.45 Zang met pianobegeleiding. 4.30 Kinderkoorzang. 5.— Kinder uurtje. 5.30 Gra mofoonmuziek.. 6.30 Ensemble Rentmeester. 7.Voor de kinderen. 7.05 Zang met piano begeleiding. 7.30 Engelsche les. 8.Berichten A.NP. Mededeelingen. 8.15 Bonte Dinsdag- avondtrein. 9.15 Gramofoonmuziek. 9.45 Ver volg bonte Dinsdagavondtrein. 10.30 Schaak- les. 11.Berichten A.N.P. Hierna tot 12. „The Jumping Jacks". DROITWICH, 1500 M. 11.20 Orgelspel. 12.05 Gramofoonmuziek. 12.35 Actueel programma. 1.05 Gramofoon muziek.. 1.50 BBC-Northern Ireland-Orkest. 2.50 Gramofoonmuziek. 3.20 A. Salisbury en zijn orkest. 3.50 Gramofoonmuziek. 4.20 Cau serie „A Schoolmaster looks back". 4.40 Gra mofoonmuziek. 4.50 Het Arthur Dulay-kwin- tet en solisten. 5.20 Cellovoordracht. 5.40 Or gelspel. 6.20 Berichten. 6.45 Gilbert Stacey's Sextet. 7.20 Cello en piano. 8.Medische causerie. 8.20 Radiobewerking van de operette „Der aus Dingsda" 9.20 Berichten. 9.40 Ame- rikaansch nieuws. 10.Het Londens Film- Symphonie-Orkest. de BBC-Zangers en soliste. 10.40 Alfredo Campoli's Salonorkest. 11.20 Het Grosvenor House-Dansorkest 11.50- 12.20 Dansmuziek (gr.pl.) RADIO PARIS, 1648 M. 6.558.05 en 9.10 Gramofoonmuziek. 11.40 Cantrelle-Orkest (Om 12.50 Zang. 2.05 Piano voordracht. 2.20 en 3.20 Zang. 3.35 Pianovoor dracht. 4.20 Locatelli Orkest. 7.35 Het Parijsch Strijktrio en solisten. 8.50—10.50 Radiotooneei KEULEN, 456 M. 5.30 Gramofoonmuziek. 6.30 Het Rheinische Landesorkest. 11.20 Omroepkleinorkest. 1.30 Gevarieerd concert. 7,20. Gramofoonmuziek, 7.5011.20 Gevarieerd concert en dansmu ziek. BRUSSEL, 322 M. 11.20 Gramofoonmuziek. 11.50 Omroep- rokest. 12.501.20 Gramofoonmuziek. 4.20 Omroepsalonorkest en Gramofoonmuziek. 5.50 en 6.20 Gramofoonmuziek. 7.20 Omroeporkest. 9.3010.20 Gramofoonmuziek. BRUSSEL, 484 M. 11.20 Gramofoonmuziek. 11.50 Omroepdans- onkest. 12.501.20 Gramofoonmuziek.. 4.20 Orgelconcert. 5.35 Gramofoonmuziek. 6.35 Declamatie met muzikale begeleiding. 7.20 Het Omroepsymphonie-Orkest en solist. 8.35 Omroepsymphonie-Orkest en soliste. 9.30 Gramofoonmuziek. DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 6.30 Oswald Heyden's orkest en solisten. 7.20 Declamatie. 7.30 Met Omroeporkest en solisten. 18.20—8.35 Politiek Dagbladover zicht). 9.20 Berichten. 9.40 Barnabas von Geczy en zijn orkest. (10.0510.20 Berich ten). 11.202.20 Nachtconcert.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 6