H. KROESEDE VRIES
H. KROESEDE VRIES
Met Paschen er op uit
W
REIJNDERS' BLOEMENMAGAZIJN
e^... Uw feestdagen
zijn paedkaaftee en
(teettipet!!
moet U altijd
een bril dragen?
keip
VRIJDAG 15 APRIL 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
fELISWAAR was de inzet van
April niet zoo mooi als die
van Maart, maar daar had
den we ook nauwelijks op
durven hopen. En er valt trouwens ge
noeg te genieten, vooral als de zon
maar even schijnen wil. Dan is het.
alsof alles kleuriger en fleuriger wordt
en er frisscher en vroolijker uit ziet.
De Primula's van het Vogelenzangsche Bosch.
De plantenwereld is nu definitief uit haar
winterslaap ontwaakt, de bloeiende bollen
velden liggen als reusachtige stalenkaarten
onder den matblauwen lentehemel uitgevou
wen. In de tuinen heeft de ribes zijn besten
tijd al weer gehad, maar de zwavelgele pri
mula's bloeien nog volop, evenals de vroege
heidesoorten, die het zoo aardig doen in den
rotstuin.
De primula's kunnen we ook in het wild
vinden. Het Vogelenzangsche bosch is er een
van ouds beroemde groeiplaats van. Daar staan
ze bij tienduizenden tusschen de gladde stam
men der beuken. Ook het Naaldenveld was
vroeger befaamd om zijn primulaweelde. Doch
de overblijfselen daarvan zijn nu hoogstens
nog in de tuinen der villa's te vinden.
Vooral de oevers van het beekje, dat door
het Naaldenveld stroomde, gingen schuil
onder een weelde van prachtig-gele bloemen.
De te vroeg gestorven natuurminnaar E. Hei
mans gaf daar. in een van de eerste jaargan
gen van „De Levende Natuur" een enthou
siaste beschrijving van, die de moeite van het
overlezen dubbel en dwars waard is, omdat we
er bovendien uit leeren, wat er in de laatste
dertig jaar verloren is gegaan in deze om
geving. En dat is heel wat.
De „sleutelbloemen".
De Hollandsche naam van de primula is sleu
telbloem en daar is een aardige legende aan
verbonden, waarin verteld wordt hoe Petrus,
die een dagje ouder begon te worden, zich liet
verschalken door een booswicht, die toen
Petrus een uiltje knapte, ongemerkt den
hemel binnen sloop. Toen Petrus ontwaakte
en het bedrog ontdekte, was hij zoo verbou
wereerd, dat hij zijn grooten sleutelbos uit de
vingers liet glippen. De sleutels vielen van
ster op ster en kwamen tenslotte op de aarde
terecht. In hun val hadden ze echter kleine
stukjes van de sterren afgestooten, en waar
die terecht kwamen, verschijnen nu elk voor
gaar nog de gouden sterretjes der sleutelbloe
men, die Petrus aan zijn plicht moeten her
inneren.
Schoonheid van het polderland.
Ook de boschanemoontjes staan in bloei.
Die vinden we nog vrij talrijk in den Haarlem
merhout en in het Bloemendaalsche bosch.
Maar misschien zijn ze daar wel verwilderd
uit Thijsse's Hof waar ze in grooten getale
staan en heel mooi bloeien. Hoewel ze toch
oorspronkelijk in het Bloemendaalsche bosch
ook wel in het wild gegroeid zullen hebben.
Want al die bosschen langs den duinrand zijn
waarschijnlijk overblijfselen van het oude
..Woud zonder Genade" of Schakerbosch", dat
eenmaal de geheele streek achter de duinen,
van Schiedam tot Kamperduin bedekte.
Nog een anderen merkwaardigen vertegen
woordiger van hel plantenrijk kunnen we om
streeks dezen tijd verwachten: de morielje, een
smakelijke paddenstoel, die er op het oog
echter erg onooglijk uit ziet. Eigenlijk ver
wachten we paddenstoelen, echte herfstkin-
deren als zij zijn, heelemaal niet in het voor
jaar. Maar de morielje is een uitzondering op
den regel en de mycophagen zooals de lief-
hebbers van paddenstoelengerechten zich met
een mooi woord noemen zien er elk jaar ver
langend naar uit. Rauw zijn de bruine rim
pelige zwammen net stukjes spons op een
steeltje vergiftig door het helvella-zuur
dat ze bevatten. Bij het koken wordt dit ech
ter onschadelijk.
De weidevogels zijn terug.
nET groene grastapijt van de weide
is nu doorspikkend met duizen
den Meizoentjes en zelfs de eerste
Pinksterbloemen bloeiden al, toen het
zelfs nog Paschen worden moest. En
dat terwijl we niet eens een bizonder
late Paschen hebben. Langs de slooten
pronken de dotters met hun dooiergele
bloemen, die uit versche boter gemo
delleerd lijken. En boven de weiden
buitelen de bonte kieften. joelen de
koperroode grutto's en lawaaien de
zwart-witte scholeksters. Slechts het
tureluurtje waadt rustig en onopval
lend door de modderslootjes. tot het
ook hem te machtig wordt en het luid
keels op een paaltje zijn naam gaat
staan roepen, met lange melodieuze
.uthalen.
Op i.ste plaatsen, waar ze elk jaar terug-
keeren en het gras door hen platgetreden is,
houden de kemphaantjes verwoede spiegelge
vechten, waaraan alleen de mannetjes deel
nemen. De wijfjes vertoonen zich daar nauwe
lijks en als ze er eens komen, hebben ze on
middellijk een heelen troep onstuimige aan
bidders achter zich aan, die haar op ondubbel
zinnige wijze het hof maken. Overigens be
kommeren deze heethoofden, wier Latijn-
sche naam Philomachus pugnax. d.i. ruzie
zoekende vechtersbaas, luidt zich weinig om
de wijfjes. Die moeten maar zien. dat ze alleen
de eieren bebroeden en de jongen groot bren
gen, terwijl haar gemaal den tijd verboemelt
met eten, vechten en slapen.
In het polderland.
Er schuilt een bizondere bekoring in. nu
door ons polderland te zwerven, waar de voor
jaarsluchten hoog en fantastisch mooi zijn
met bolle blanke stapelwolken, die zich ijdel
spiegelen in het donkere water der slooten.
De schoonheid van ons polderland wordt eigen
lijk veel te weinig gewaardeerd. Men staart
zich blind op de vlakheid, die eentonig wordt
genoemd, maar ziet niet, hoe de strakke lijn
van den horizon fraai gebroken wordt door
molens en boerderijen en lange rijen, hooge.
slanke peppels.
Vooral tegen den avond, als de wes-
terhemel in lichterlaaie gezet wordt
door de ondergaande zon en boomen
en huizen tot inktzwarte dreiging wor
den, als witte nevels uit de slooten
opstijgen en zich over de weilanden
ontrollen, komen we onder de bekoring
van de unieke schoonheid van dit
landschap.
Maar ook overdag is het een vreugd, hier
rond te zwerven terwijl de weidevogels de lucht
vervullen met hun juichende stemmen. Het
kievitmannetje buitelt als dol boven onze
hoofden, om de aandacht af te leiden van het
wijfje, dat in het gras haar kostbare bonte
eieren koestert. Prachtig roestrood zijn de
grutto's, die nieuwsgierig naar ons blijven
kijken, tot we al te dicht bij hen komen. Dan
gaan ze met veel misbaar op de wieken en
blijven ons omzweven met fladderende vleu
gels. luidkeels hun naam roepend, met een
plat-Amsterdamsch accent: grut-to. grut-to,
grut-to.
De nieuwe Vogelwet eischt, dat we vergun
ning hebben van den eigenaar van het land
waarop we ons bevinden, om naar de nesten
te zoeken. En dat mag dan nog maar tot 20
April, Daarna is het onherroepelijk uit.
Vooral den kieviten zal deze maatregel ten
goede komen. Dat zullen we tenminste hopen
want de laatste jaren is hun aantal sterk ver
minderd. Daar was niet alleen het rapen van
de eieren schuld aan. doch ook het gebruik
van kunstmest, waardoor de maaitijd aanzien
lijk vervroegd werd. Bovendien geschiedt het
maaien thans vrijwel overal met de machine.
En waar de maaier vroeger voorzichtig het
nest spaarde, waarvan hij zag dat het eieren
of jongen bevatte, daar snijden de scherpe
messen der machine nu dwars door alles heen.
En dan komt de Mei.
Nog is het April, en al is het reeds volop lente,
toch is er nog veel voor ons in het vat, dat
naar we hopen niet verzuren zal, voor we er
van genoten hebben. Nog zijn alle trekvogels'
niet uit het Zuiden terug, nog toeven de bonte
kraaien in ons land. Maar hun aantal vermin
dert snel, en de nachtegaal is al terug, en pro
beert aarzelend de eerste strofen van zijn
zoeten minnezang. De eerste zwaluwen glip
pen over de slooten, 's avonds dansen de mug
gen als bruingrijze rookkolommen onder de
kap van den hooiberg en de vleermuizen, die
in wankelende vlucht tusschen de stallen heen
en weer vliegen, vinden reeds rijken buit.
Maar het wordt wel Mei, voor de exo
tisch gekleurde wielewaal terugkeert
en de gierzwaluw zijn rank silhouet
tegen den avondhemel teekent. Het
wordt wel Mei. voor de hagedoorns zich
zullen tooien met een weelde van
blanke bloesems, de lucht doordren
kend met een zoet aroom.
Maart was de maand der beloften, die April
voor een deel reeds inloste, maar Mei zal ze
pas alle in vervulling doen gaan, met een
weelde en rijkdom, die onze stoutste verwach
tingen zal overtreffen.
IJmuiden, 1938. KO ZWEERES.
(Nadruk verboden).
PERSONALIA.
Aan de Prot.' Christ. Nijverh. School, Tet
terodestraat 109 te Haarlem, is benoemd tot
leerares in huishoudkunde en waschbehande-
ling mej. H .v. Dongen—Torman en tot ass.
huishoudster mej. C. H. Eskens. Beiden zijn
voorloopig tijdelijk aangesteld.
Bloemwerk voorelke gelegenheid voering en tegen de laagste prijzen bij
AMSTERDAMSTRAAT 15 TELEFOON 14805
Ruime keuze Luxe Glas- en Kunst-aardewerk (Mosa'i - Porceleinen
Vazen - Snijbloemen en Kamerplanten. Zie de lage prijzen in de Hj||
etalage. Beide feestdagen geopend. Bezorgen ook op Zondag, lillllll
Adv Ingez. Med.i
Voor FRUIT, CHOCOLATERIE
en COMESTIBLES naar:
Delmonte Zalm, p. blik 49 ct
Prima Sardines, 2 blik 25 ct
Ananas, p. biik 19 ct
Spercieboonen, 2 blik 35 ct
Sinaasappelen, 3 voor 10 ct
Wijn appelen, 2 pond 25 ct
Groote Crape ïruit, p. st. 5 ct
Advocaat, 89 ct p. Slesch
Div. Wijnen, 69 ct p. Slesch
1 BARTELJORISSTRAAT 1
hoek Smedestr., Tel. 13698
(Adv. ingez. Med.j
ARTIS -INZAMELING KEN NEMER LYCEUM.
Op een cabaretavond, gegeven door de leer
lingen van de lagere klassen van het Kenne-
mer Lyceum, voor klassegenooten, ouders en
leeraren en den" volgenden avond voor leer
lingen der hoogere klassen, was een nummer
gewijd aan Artis in noodtoestand. Door een
aantal jongens in dierencostuums werd jazz
muziek gemaakt, waarna deze „dieren" met
bussen in d ehand zich onder het publiek be
gaven en een collecte hielden voor Artis. Deze
collecte bracht aan kleine bedragen ten slotte
een eindbedrag van f 71.40 op. Dit was een
groote voldoening voor den biologie-leeraar
drs. J. W. Wichers. die den cabaretavond had
ingestudeerd en geleid.
EEN LEZING DOOR DEN HEEK J. VADER
OVER „JEUGDREGISTRATIE".
Eenigen tijd geleden werd door een aantal
personeelsleden van den Dienst der Werkloos
heidsbestrijding en Maatschappelijk Hulpbe
toon opgericht de „Haarlemsche Studiever-
eeniging van maatschappelijke werkers en
werksters". Deze vereeniging, waartoe vele
leden van beide gemeentelijke Diensten zijn
toegetreden als lid, beoogt haar leden een
ruimen blik en grootere ontwikkeling op maat
schappelijk gebied bij te brengen.
De directeur der Werkloosheidsbestrijding
en van de Arbeidsbeurs, de heer J. Vader,
werd bereid gevonden voor de vereeniging op
Maandag 25 April in het gebouw van den
Werkloosheidsdienst een lezing te houden
over het zeer belangrijke onderwerp: „Jeugd-
registratie". i
Deze registratie beoogt n.l. een juist beeld
te krijgen van den omvang der werkloosheid
onder de jeugd en er bestaat daarvoor veel
belangstelling.
GROOTE HOUT5TR.137 NAAST IUXOR
(Adv Ingez Med.)
VEREENIGING .ZUIGELINGENZORG".
Aan het jaarverslag over 1937 van de Ver
eeniging „Zuigelingenzorg" alhier is het vol
gende ontleend.
Wijlen de kinderarts E. S. Frank, die zoo
veel voor de vereeniging deed, wordt met waar
deerende woorden herdacht. De overbrenging
van het Centrale Bureau naar het gebouw van
den Geneeskundigen Dienst aan de Nieuwe
Gracht werd nog voor het grootste gedeelte
door hem voorbereid. Het nieuwe bureau daar
functionneert tot ieders tevredenheid.
Het totale bezoek was weer hooger dan ver
leden jaar: 1040 tegen 1030 het vorig jaar. Van
die 1040 nieuwgeborenen waren er 1029 uit
Haarlem, 4 uit Bloemendaal, 2 uit Aerdenhout,
4 uit Spaarndam en 1 uit Haarlemmerliede.
Het aantal huisbezoeken, door de huisbe
zoeksters mej. F. Keus en Zr. C. Serné afge
legd, was ongeveer even groot als het vorige
jaar en bedroeg 8111 (v.j. 8134).
Eén moedercursus, welke door 30 moeders
werd bezocht, werd dit jaar door dr. A. Dek
ker—Jonker gegeven.
Het aantal donateurs bedroeg 12 (11). het
aantal leden 109 (116) en het aantal begun
stigers 26 127
De gemeente Haarlem verleende weer een
subsidie van f 4500, de gemeente Bloemendaal
van f 25. De Commissie voor Kinderhygiëne
in de provincie Noordholland verleende een
bijdrage van f 1760.
Het verslag der le penningmeesteresse over
1937 maakt melding van een nadeelig saldo
van f 1897,35
INGEZ1MEN
/TUKKEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt d«
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj niet
geplaatst, wordt de kovii den inzender niet
teruggegeven.
Bloempjesdag, lijders aan
vallende ziekten.
VERGEET-IIET-NIET.
Er bestaat een lief klein bloempje,
Dat u af en toe wel ziet.
Niemand zal zijn naam vergeten,
Want die is: „Vergeet-mij-niet".
Het herinnert alle menschen
Aan hun menschelijke plicht
Om er een of meer te koopen,
Als 't in hun vermogen ligt!
't Is zoo'n leuk, gezellig bloempje!
't Brengt u in een blijde sfeer.
En dan.... wetenschap'lijk heet het
In 't Latijn: „kooptermaarmeer".
Want de baten zijn voor menschen,
Die in deze maatschappij
Steun en sterkte nóodig hebben.
Toont voor hen uw medelij!
In Bethesda helpt men velen.
Meer en Bosch doet evenzoo.
Koopt een bloem! Voor ieder duppie
Krijgt u tien pond dank cadeau!
Op den Zaterdag voor Paschen
Is heel Haarlem aan de beurt.
Negentien April wordt Heemstee
Door die bloempjes blauw gekleurd!
HET TOONEEL
De kievit bij het Best.
Door Inspanning Uitspanning
„DE JANTJES."
Het was te verwachten, dat na het groote
succes met „Zeemansvrouwen" D. I. U. het
spoedig weer eens met een volksschets zou
probeeren. Onze oudste tooneelvereeniging
heeft er geen gras over laten groeien en is
gisteren reeds gekomen met De Jantjes,
dat altijd nog het meest populaire stuk in dit
genre is. En ook nu is opnieuw gebleken,
hoe voortreffelijk dit soort wex-k de leden van
D.I.U. ligt.
De opvoering kenmerkte zich weer door het
levendige, realistische en overtuigende spel
der spelers, door hartelijkheid van toon en die
karakteristieke Jordaan-sfeer, welke de
stukken van Bouber altijd eigen is.
Het éclatante succes, dat D.I.U. ook met
De Jantjes behaalde, was wel in de eerste
plaats aan den heer Arie Mourik te danken
die hoe langer hoe meer een uitste
kend regisseur voor dilettanten blijkt te
zijn maar ook door de liefde en den ernst
waarmee de spelers zich aan dit werk van
Bouber hebben gegeven.
Door Inspanning Uitspanning stelt met
zulk een opvoering van De Jantjes een voor
beeld aan vele Haarlemsche dilettanten-
tooneelvereenigingen. Ik wil hiermee aller
minst zeggen, dat anderen zich nu ook op dit
soort stukken moeten werpen, maar zij kun
nen uit zoo'n voorstelling leeren. wat ama
teurs kunnen presteeren, wanneer de heilige
wil en de liefde achter het werk zitten. Men
lette er bijvoorbeeld eens op, hoe uitnemend
het spel der figuranten in deze opvoeringen
verzorgd is
Hier is nu eens geen sprake van dood spel,
integendeel, allen leven mee in de handeling
en zoo maakt het geheel den indruk van één
brok leven op het tooneel. Een voortreffelijk
staal van samenspel bijvoorbeeld gaf de „knok
partij" van Dries en Leendert te zien, niet al
leen van de hoofdpersonen, maar ook van alle
gasten op dit feest. En Mourik bewijst begrip
te hebben van het groote belang van dyna
miek: hij laat het tempo verlevendigen en af
nemen al naar dat het noodig is. Men lette
eens op het tempo, dat Mourik en mevrouw
de Vos-Jacobs durven nemen in hun groote
scène in n. Zij wachten nauwelijks op elkan
ders wachtwoord, de dialoog gaat rik-tik-tik
en steeds in een natuurlijkheid van toon, die
men zelden van dilettanten te hooren zal
krijgen.
Toch zou een zoo verblijdend resultaat niet
verkregen zijn, wanneer de spelers ook niet in
dividueel zulk goed spel hadden geleverd. Dat
soort werk het is opnieuw gebleken ligt
deze spelers voortreffelijk. Welke prachtig le
vende types zagen wij van Leen Ruif rok de
Mop -- Tinv Smit Tante Pietje al was
deze dan misschien ook wat te jong in verge
lijking- met haar zoon Leendert mevrouw de
Mon-Lugtig Na Druppel Jan Zwart
oom Gerrit en Greet Cornet toffe Jans.
Mevrouw de Mon maakte van Na Druppel wel
niet een zoo afzichtelijk vrouwmensch als wij
ons van vroegere opvoeringen van Bouber's
gezelschap herinneren, maar het was toch een
uitmuntende en overtuigende creatie.
Van de 3 Jantjes won Arie Mourik het als
Dolle Dries. Dat hij bij zijn veel-omvattende j
taak der regie ook nog de hoofdrol zoo levendig
en knap speelde, is een afzonderlijk compli
ment waard. Welk een hartelijke volksjongen,
was hijKlaas Schoon en Piet Wouda assisteer
den hem naar wensch, al was de heer Wouda
wel wat oud voor de rol van Blauwe Toon".
Maar hij toonde zijn dramatisch talent in het
zeer goed voorgedragen lied van „Als de tros
wordt losgesmeten" in IV.
Mevrouw de VosJacobs was Blonde Greet.
Voor een Jordaan-meisje was zij misschien
wat te gedistingeerd haar toilet in Hl bij
voorbeeld viel een weinig uit den toon maar
zij speelde de rol met warm gevoel en zij zong
haar liedje zuiver en met entrain, vooral in
haar samenzang met den heer Mourik.
Jan van Dam typeerde scherp en zonder
chargeering de ploertige Leendert en Bep de
Mon gaf dramatisch relief aan Door. Loes
Stines maakte van de oude Betje een sympa
thiek, goed, oud sloofje, al was zij van allen
het meest een tooneel-figuur.
En welk een werk was er ook van de decors
gemaakt! De Prinses Amalia had eigenlijk
een „open doekje" verdiend, zoo aardig en
goed was die boot.
Het is een genoegen, ook voor den criticus,
om zulk een voortreffelijk verzorgde en uit
stekend geslaagde opvoering bij te wonen. Dat
Bouber's stuk het nog altijd doet. bleek wel
uit het daverend succes van De Jantjes op
dezen avond. Voor D.I.U. deed het ons genoe
gen, dat juist op dezen avond de burgemeester,
Dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk tegen
woordig was. Hoe zeer deze belangstelling
van den nieuwen beschermheer ook door het
publiek op prijs werd gesteld, bewees wel het
hartelijk applaus na de toespraak, waarmee
de heer D. de Hoop den burgemeester welkom
heette.
Het was een alleraardigste avond, een voor
stelling. welke weer vertrouwen geeft in het
dilettanten-tooneel.
Op de Paaschdagen komt Bouber zelf met
De Jantjes te Haarlem. Moge ook dan de zaal
even vol zijn als gisteravond.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK
Dienst van Voorbereiding
in de Croofe Kerk.
Het lijkt wellicht verwonderlijk een verslag
over den „Dienst van Voorbereiding tot den
Goeden Vrijdag" in de muzikale rubriek te
vinden, verwonderlijk zelfs, als men in aan
merking neemt dat de muziek een belangrijk
bestanddeel uitmaakte. Nu was weliswaar dat
aandeel lang niet zoo groot als bij een Orato
rium of Passie het geval is, maar toch gaf het
geheel van dezen dienst me min of meer den
indruk van een Passie, al werden het Evan
gelieverhaal en de daaraan door den Dienaar
des Woords geknoopte beschouwing nu niet
als begeleid recitatief, maar als gesproken
woord gegeven en al waren de muzikale be-
standdeelen van verschillende herkomst.
Ik kan dan ook dezen Dienst niet anders
zien dan als één groot geheel. En wanneer ik
dus ook over de kern dezer bijeenkomst, de
Meditatie van den predikant Dr. J. C. A. Fet
ter, schrijf, hoop ik dat deze Evangelie
dienaar dat niet als ongepaste inmenging zal
opvatten, nog minder als critiek. Inderdaad:
van critiek is in dit geval natuurlijk geen
sprake. Ik kan alleen zeggen, dat de Meditatie
elkeen, die de nooden van onzen tijd gevoelt,
diep moest treffen. Ook in de meditatieve ge
deelten der klassieke Passies vindt men min
of meer den geest van hun tijd weergegeven;
de beschouwing van Ds Fetter had in de ver-
troebeldheid van den onzen stof te over. Zijn
eerwaarde stelde een vergelijking op tusschen
Christus en den Messias, wiens komst de Jo
den verwachtten om Jeruzalem tot hoofdstad
en beheerscheres der wereld te maken. Dan
zou een rijk van gerechtigheid op aarde ko
men, dan zouden de zwaarden tot ploegen
omgesmeed worden en de volkeren niet meer
tegen elkaar opstaan! Dit is ook Jezus' ver
wachting geweest, en ook reeds voor hem
hebben anderen (de schrijver van Jesaja 53
en Plato) zich geuit in den zin, dat een rijk
van liefde en gerechtigheid in het hart van
den mensch kan wonen. Doch hoe ver zijn we
daarvan nog verwijderd. Jezus is bespot en
gehoond door Semieten en door Ariërs, door
Joodsche schriftgeleerden en door Romeinen.
Eenstemmig was de menigte in haar hoon, en
wat zulk een eenstemmigheid der menigte
beteekent hebben we in onze dagen weer er
varen. En toen Christus de woorden aan het
Kruis sprak heeft aanvankelijk alleen een der
medegekruisigden Hem begrepen, en pas na
dat Hij den geest gegeven had ging bij den
hoofdman der Romeinen het licht op: te mid
den der duisternis straalde het licht der
liefde.
Zoo is het ook gegaan op den 30sten Mei
1431, toen Jeanne d' Are als heks werd ver
brand. En door onze boosheid zijn we er aan
schuldig dat Christus ook in onze dagen nog
telkens gekruisigd wordt, en we leven in een
werelddeel, waarin het gezond verstand vaak
schijnt verloren gegaan te zijn. Toch willen
we trachten Hem te zien opdat Zijn rijk van
gerechtigheid kome.
Deze zinrijke meditatie vormde het middel
punt van den Dienst. Zij werd voorafgegaan
door koorzangen, die zich aansloten bij de ge
lezen Evangeliegedeelten. Het gem. koor Poly
hymnia onder leiding van W. Hespe bracht
die ten gehoore. Na het verhaal der gevange
neming zong het „O bone Jesu" van Palestrina
en het koraal uit Bach's Matthaus-Passion
,0 Haupt voll Blut und Wunden" en het was
merkwaardig dat na de sereene muziek van
Palestrina die van Bach volstrekt niet de
mindere bleek, maar de verklanking door
.Polyhymnia" was dan ook in beide werken
zeer mooi en vol wijding. Na het verhaal van
de Kruisiging werden „Ave Verurn" van Mo
zart en „Du Hirte Israëls" van Bortniansky
gezongen: twee overbekende en in stijl ver
wante werkjes, die echter in dezen Dienst en
in dit kerkgebouw nog veel grooteren indruk
maakten dan als gewoonlijk in de concert
zaal. Geheel immaterieel klonk deze zang in
de hoog overwelfde ruimte en zuiver bleef
alles ook in de moeilijke overgang van „Ave
Verum". Maar het laatste door het koor ge
zongen nummer. ..Was mein Gott will" van
Bach klonk niet zoo goed en zoo zuiver. En
Pachelbel's koraalvoorspel over „O Lamm
Gottes, unschuldig", dat op de meditatie volg
de liet teveel de opzettelijkheid der muzikale
combinaties en de mechanische onvolkomen
heid van de gebruikte orgelregisters verne
men, dan dat het als vergeestelijking van het
zooeven gesprokene aanvaard kon worden.
Majestueus klonk ons door George Robert
bespeeld prachtig orgel echter in de begelei
ding van den gemeentezang en in Bach's Ko
raalvoorspel. dat dezen Dienst besloot, een
Dienst, die door de A. V R. O. georganiseerd
was en die voor een alle beschikbare plaatsen
vullend gehoor gehouden werd.
K. DE JONG.
