Wat doel dank
in Imt veifek
V-
ONS WEKELIJKSCH
KNIPPATROON.
995
50 jaar
Concertgebouw.
ZATERDAG 7 MEI 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
S
m
We zijn bij de brie
venbestellers „aan
het juiste adres"
Hun antwoorden
.Een Posthoorn des overvlo
Er was eens een jongetje. Zijn vader vroeg
hem wat hij later wilde worden. En het ant
woord was: „Postbode!"
„Waarom" informeerde de vader daarop.
„Omdat je dan overal belletje mag trekken
zonder dat ze je iets doen!"
Zoo ziet men waarin de postbode door de
jeugd benijd wordt. En inderdaad, als een
belhamel bij u thuis o' aan het kantoor aan
de bel trekt of op het meer moderne knopje
drukt wordt u terecht nijdig, maar als de post
bode schelt bent u hem daarvoor erkentelijk,
want dat be teekent: „Er ligt een brief in de
bus". De tijding kan goed zijn of slecht, maar
in ieder geval komt er nieuws, dat voor u be
stemd is, door de gleuf van de bus in uw huis.
En de postbode zelf gaat voorbij
Hij brengt ons vreugd en lt ,d. hij bezorgt
ons berichten, die over ons wel en wee beslis
sen maar hijzelf gaat verder, alsmaar verder,
huis na huis
Hij is een van de vele „menschen in uni
form", die dagelijks in de loopgraven van
onzen maatschappelijken levensstrijd, de stra
ten, hun plicht doen. Weer en wind trotsee-
rend.
Maar wie zijn deze menschen, als zij de
uniform van hun maatschappelijke functie
niet aan hebben? M.a.w. wat doen zij in hun
vrijen tijd?
Wel. wij hebben ..Tante Pos" gevraagd wat-
zij in haar vrijen tijd doet. 'k Zeg „Tante Pos
want dit is een eerenaam. Hij teekent de nauwe
familiebetrekking, die er tusschen de maat
schappij en het bedrijfsleven der Posterijen
bestaat. De Post is één van de „Tantes", die
neef „Maatschappij" met hun goede zorgen en
hun toewijding op de been houden.
En het antwoord van Tante Pos vormt
„een posthoorn des overvloeds".
In 'de eerste plaats hooren wij besteller
Wijker vertellen hoe of hij in zijn vrijen tijd
speelgoed voor zijn zoon maakt. Niet zoo maar
speelgoed, maar heel bijzonder werk. De gara
ge met de lichtreclame, en het pompstation
ervoor heeft de dagelijksche belangstelling van
Wijkèr's zoon, Jacob, die er „in zijn vrijen tijd"
mee speelt. Maar de molen, die naar hem ge
noemd werd, is eigenlijk te mooi om mee te
spelen. Zijn vader heeft daarmee werkelijk
een pracht stuk werk geleverd. En dat zonder
ooit eigenlijk timmerles gehad te hebben! Ja
vroeger in zijn prille jeugd is Wijker eens
krullenjongen geweest. Maar wat je noemt
timmeren heeft hij daarmee niet geleerd.
„Neen al zeg 'k het zelf. ik heb er oog voor".
Zoo onthult de postbode-speelgoedfabrikant
©ns het geheim van zijn vrije-tijd-wer-k.
Postbode den Ouden neemt een loopje met één
van zijn collega's. Een paar potloodhalen en
de ccvricatuur is gereed enraak!
Inderdaad, hij heeft er oog voor. op het
plaatje van den molen is duidelijk te zien
hoe aardig het ding van architectuur is. En
tot in de puntjes is het afgewerkt. De lijntjes
van de baksteenen zijn door den maker rag
fijn met verf getrokken. De glazen heeft Wij
ker ook ingezet,. Enfin, van A tot Z is dit
werkstuk door hem gewrocht, hij is alles te
gelijk; aannemer, architect, timmerman,
glazenmaker, schilder, kortom een soort één-
mansbouwmaatschappij. 'k Vergeet wat:
electricien! want de molen kan electrisch
loopen. en als we door de glazen vensters
turen, zien we het graan in den zak glijden.
Het is allemaal zoo echt als men 't maar
hebben wil.
Achter opzij is een kantoortje en daarin
zit een juffrouw de secretaresse van den
molenaar, want het is een modern bedrijf!
boek te houden En als we onze oogen even
heel krachtig; inspannen zien we in het voor
haar op tafel opengeslagen boekje genoteerd
staan: „2 zak rogge5 zak mais
Zeer precies. Weet u nu waarom er bij de
post nooit een brief zoek raakt?
Willy den Ouden vergis u niet. we heb
ben het niet over onze zwemkampioene. maar
over de kampioen-earicaturist van de poste
rijen geeft een ander antwoord op onze
vraag „Wat doet u in uw vrijen tijd?"
We hebben ons het antwoord al laten ont
vallen: Den Ouden heeft een specialen kijk
op de menschen. hij ziet ze in caricatuur. En
teekent ze zoo. Menige collega heeft er aan
moeten gelooven. En al was die eerst soms
een beetje misnoegd een bewijs dat de
caricatuur goed getroffen was intusschen
later trok dat wel weer bij. Voor speeltuin-
vereenigingnrogramma's heeft den Ouden
ook veel geteekend. Aan de muren van zijn
huls hangt ook menig schilderij van zijn
hand: een hofje te Den Haag. de Bakenesser-
kerk en de Amsterdamsche poort. Een pape
gaai in fraaie kleuren uitgevoerd.
Ook e-m teekening van bloemen hangt er.
„Die rekening zag mijn vrouw in een etalage
en ze vond 't zoo mooi. Het ding was nogal
duur, en daarom heb ik het eens goed beke
ken, in gedachten meegenomen en thuis
rustig nageteekend.
„En is uw vrouw tevreden?"
„Zeker".
Daar zit wel iets in dat systeem geachte le
zer of lezeres. Als u morgen bijv. voor een
autoshowroom staat en er is wel iets bij, dat
Een andere van Tante Pos' discipelen A. van
Hoek mint de Muze van het tooneel. Hij is ook
voorzitter van de tooneelvereeniging„Postaal
Genoegen".
u aardig vindt, maar 't is nogal prijzig, dan
kijkt u 't eens goed aan en als het zoover
is kom 'k u beslist eens interviewen voor deze
rubriek.
Postbode Lansheer is in zijn vrijen tijd
tooneelspeler. In vele rollen heeft hij reeds
op de planken uitgeblonken. In 1929 richtte
hij de tooneelvereeniging .Postaal Genoegen"
op en sedert dien zijn er vele blijspelen op
gevoerd: „Zijn Zoon". „Op afbetaling". „Mug
gen om de kaars". ..Kitty jokt nooit". ..Wil
ly's trouwdag" en nog veel meer.
Nooit ontbreken de directeur van het post
kantoor de heer J. H. T. Pfaff en zijn vrouw,
mevr. R. J. Pfaff—Reudler, die eerevoorzitster
van de tooneelvereeniging is, op een voorstel
ling. De heer Pfaff is eerevoorzitter van de
welbekende „Postfanfare", waarvan de heer
Ph. Vlessing dirigent is. En wie wij ook spra
ken van de Posterijen, een ieder is het er
over eens dat de directeur en zijn vrouw mee
leven met het wel .en wee van het poste-
rijenpersoneel. Ook nadat de werktaak voorbij
is. „Tante Pos" is in haar vrijen tijd dan ook
een kunstzinnig mensch. Zingen kan ze ook.
Als de beste. Want in 1931 werd de postale
zangvereeniging opgericht. Hiervan is de heer
P. M. Germes dirigent.
En ook Landsheer verstaat de zangkunst.
Vroeger trad hij veel in operettes op. Ook
toen was hij al bij de post. maar er bestond
nog geen postale tooneelvereeniging in dien
tijd.
Lansheer vertelt ons van de tooneelrepe-
tities.
„Er komt bij de liefhebberij ook veel plichts
betrachting kijken. De menschen moeten op
tijd op de repetities komen. En ze kunnen
niet allemaal even mooie rollen krijgen".
Inderdaad. De liefde voor je liefhebberij
moet zoo diep zitten dat je zelfs je plicht uit
liefde doet en niet maar alleen omdat het
moet. Dan is „vrije tijd.. blije tijd" in de
beste beteekenis van het spreekwoord, dat 'k
hier ten doop houd.
Lid van „de Commissie voor Esperanto-
cursussen voor kinderen in schoien te Haar
lem" is de postman A. van Hoek. Een vijftal
jaren geleden verdiepte v. Hoek zich in het
leerboek „Tra la loborinto de la gramatiko"
(Door het doolhof van de gramatika) en
thans is hij penningmeester-administrateur
van de commissie (waarvan hij ook één der
oprichters is), die op school B. aan de Haar-
lemmerliedestraat na schooltijd kindercursus
sen hi Esperanto verzorgt. Op het oogenblik
doen 100 kinderen en 30 ouderen aan deze
cursus mee. En Haarlem is de eerste stad
in Nederland, die een officieele subsidie voor
het Esperanto-onderwijs heeft verstrekt De
heer van Hoek en de andere pioniers voor
de verbreiding van deze wereldtaal hebben
dus v/el succes met hun streven.
„Wij doen dit werk uit zuiver idealisme",
vertelt van Hoek ons. „Wij arbeiden aan een
stukje cultuur"
0 ziet, voor kunstzinnige en cultureele be
steding van den vrijen tijd zijn we bij de pos
terijen ..aan het goede adres".
Onze vraag. „Wat doet u in uw vrijen tijd"
is niet tot doovemansooren gericht, en gaat
niet „onbestelbaar retour".
Integendeel alles wat wij willen weten
wordt „per expresse" beantwoord.
„De Posthoorn des overvloeds" is echter
nog niet uitgeput.
Maar de rest ontvangt u „in een tweede
bestelling".
v. H.
Eindexamens II. B. S.
Aanwijzing van gecommitteerden.
De minister van Onderwijs. K. en w, heeft
de volgende personen aangewezen als des
kundige tevens lid der commissiën, belast
met het afnemen van de eindexamens <de
deskundigen zijn genoemd in de volgorde,
waarin de groepen onderwijsvakken in arti
kel 6 van het reglement voor de eindexa
mens ziin vermeld)
a. zelfstandige hoogere burgerscholen A en
afdeelingen A van hoogere burgerscholen:
Rijks H.B.S. te Velsen od 25 en 27 Juni; mevr.
W. de Vreese-van de Poll, Voorschoten; mr.
dr. E. Tekenbroek, Wassenaar; mevr. A. C.
Engelhart-Knappert. Utrecht: gem. H.B.S. A
te Haarlem, a. eerste commissie: op 14. 15,
16. 17. 18. 20. 21. 22 en 23 Juni; mr. A. Lies-
ker, Haarlem; J. Textor, Haarlem: jkvr. M.
Hartsen. Amsterdam; b. tweede commissie;
op 14. 15. 16. 17, 18, 22 en 23 Juni: mr. M.
Slingenberg. Haarlem; D. Winkel, Haarlem:
mr. K. Pliester. Haarlem:
b. afdeelingen hoogere burgerschool A van
lycea: Kennemer luceum te Bloemendaal op
2. 4, 5. 6. 7, en 8 Juli: Christ, lyceum te
Haarlem op 9. 11. 12, 13 en 14 Juli: R.-K.
lyceum te Haarlem op 15, 16 en 18 Juli; mej.
dr. G. van der Molen, Aerdenhout; J. van
Dijk, Amersfoort, mr. F. H. Poser, 's-Graven-
hage.
II. Hoogere Burgerscholen B; 1 zelfstan
dige hoogere burgerscholen B en afdeelingen
B van hoogere burgerscholen:
Rijks H.B.S. te Velsen op 14. 15.16. 18, 19,
2 en 21 Juli: dr. H. J. van Lummel te Doorn,
dr. G. A. Stutterheim te Zwolle; dr. G. Bes-
selaar te Amsterdam.
lste gem. H.B.S. te Haarlem op 23. 24. 25.
27. 28 29 en 30 Juni en 1. 2, 4. 5. 6 en 7 Juli.
ir. F. J. Heyligers. Utrecht: dr. R. Brinkman.
Groningen; mej. dr. A. Duinker. Haarlem;
2de gem. H.B.S. te Haarlem op 7. 8 9. 11.
12.13.14.15 en 16 Juli; mej. dr. J. G. Eymers.
Utrecht; dr. J. E. W. Ihle, Amsterdam; mevr.
dr. J. van den Bergh van Eysinga-Elias.
Santpoort.
2. afdeelingen hoogere burgerschool B van
lycea:
Christ, lyceum te Haarlem op 27, 28. 29 en
30 Juni en 1 Juli; R.-K. lyceum te Haarlem
op 2, 4. 5 en 6 Juli; ir. J. C Arkenbout Schok
ker. Scheveningen; dr. ir. P. Dingemans.
Delft; mej. dr. C. Serrurier Leiden.
Kennemer lyceum te Bloemendaal op 13.
14. 15. 16 en 18 Juli; dr. Th. Strengers.
Utrecht; mr. N. Stufkens, De Bilt
De zaak tegen Mr. Rost van
Toiiningen.
Bezwaarschrift tegen de dagvaarding
ingediend.
Naar wij vernemen heeft mr. A. J. van
Vessem een bezwaarschrift ingediend tegen
de dagvaarding, uitgebracht tegen den heer
mr. M. M. Rost van Tonningen, hoofdredac
teur van het Nationale Dagblad, die op 12
Mei a.s. voor de Haagsche Rechtbank had
moeten verschijnen wegens beleediging van
minister Goseling
Dit bezwaarschrift zal dus eerst behandeld
worden alvorens de zaak eventueel op de
openbare terechtzitting dient.
Het beste Bronwater
ktorfa vreter
(Adv. ingez. Med./
De molen, die postbode Wijker in zijn vrijen tijd voor zijn zoon Jacob maakte.
tnAZ
Leuk gebloemd zomerjurkje.
Groot-gebloemd materiaal is het meest ge
schikt voor dit vlotte jurkje, dat eenvoudig en
toch gedistingeerd is. Het blousje is in de
taille een ietsje ruim aangezet. De shawlkraag
is van effen materiaal; een groote cor
sage vormt een aardige halsafwerking. De ja
pon heeft geen ceintuur; daarvoor in de
plaats vertoont de taille een viertal stiksels.
Het mouwtje is eenvoudig en een weinig pof
fend. Benoodigd materiaal: 4 meter van 90
centimeter breedte. Het patroon is te verkrij
gen in maat 42: bovenwijdte 96 centimeter;
taillewijdte: 74 centimeter en heupwijdte: 104
centimeter. Door het al of niet aanknippen
van naden kan men het patroon passend ma
ken voor het eigen figuur.
Prijs van het patroon 26 ets. Het is ver
krijgbaar van Maandag af gedurende een
week, bij de bureaux van dit blad, Groote
Houtstraat 93 en Soendaplein 57.
MUZIEK
Mahler's Achtste Symphonie.
Het Amsterdamsche Concertgebouw viert
zijn 50-jarig bestaan Over de enorme betee
kenis van deze instelling voor de muziekcul
tuur m Nederland zal wel weinig of geen ver
schil van meening meer bestaan en sinds de
radio de abonnementsconcerten uitzendt
en dat is al heel wat. jaren het geval is
men tot in de uithoeken van ons land van die
beteekenis doordrongen.
Aan Willem Kes voortreffelijk vlolist en
pianist werd in 1888 de vorming van het
orkest opgedragen. Kes leidde het tot 1895;
toen volgde de 24-jarige Willem Mengelberg
hem op, die dus nu reeds 44 jaren aan het
hoofd staat. Beider arbeid, door uitzonderlijke
bekwaamheden en artistiek inzicht geleid,
heeft het orkest tot een der eerste van de we
reld gemaakt. Dit is ook in het buitenland
ontelbare malen erkend. De meeste dirigen
ten en solisten van internationale beroemd
heid hebben er mee samengewerkt: die allen
hebben zich die samenwerking tot een eer
gerekend.
Wat de artistieke beteekenis van Mahler's
Achtste betreft: ook daaromtrent zijn de te
gengestelde meeningen van eertijds nu wel
overbrugd. De eerste Nederlandsche uitvoe
ring van dit reuzenwerk had in 1912. een jaar
na Mahler's dood dus, te Amsterdam onder
Mengelberg's leiding plaats. Het werk ver
wekte eenerzijds grenzelooze bewondering,
anderzijds lang niet onverdeelde waardee
ring. Dat het aan een geniale intuïtie ont
sproot. daaraan twijfelde ook in den aanvang
niemand. Reeds de samenvoeging van twee op
het eerste gezicht zoo verschillende factoren
als de oude liturgische hymne „Vem Creator
Spiritus" en de slotscène van het tweede deel
van Goethe's ..Faust" tot één verheerlijking
der Goddelijke Liefde bewees een genialen
blik. En de uitwerking der idee was daaraan
evenredig. Zeker, het tweede deel heeft niet
geheel de homogeniteit van het eerste en
heeft gedeelten als b.v. de solo van den
.Pater profundus" waar de inspiratie ver
slapt schijnt. Maar als men aan de hand der
partituur de exuberante ontwikkeling van het
thematische materiaal, en de schier onge-
loofelijke rijkdom en verscheidenheid der
orkestratie nagaat komt men reeds tot groo
te bewondering voor den componist, en als
men dan het werk in al zijn grootsche pracht
hoort wordt men, willens of onwillens, over
weldigd.
De technische en instrumentale middelen,
die daartoe vereischt worden zijn echter van
dien aard. dat alleen zeer groote orkestinsti
tuten en zeer groote dirigenten zich aan de
verklanking kunnen wagen. En zelfs de meeste
groote orkestinstituten kunnen dit nog niet
doen zonder hulptroepen. Ook de eischen die
aan de vocale medewerkers gesteld worden,
zoowel wat het aantal als wat de kunde be
treft. overschrijden de gewone maat verre.
Twee groote koren, een sterk bezet jongens
koor en minstens acht solisten nu waren
de solostemmen tot veertien versterkt en
dan: wat wordt van die allen verlangd, welk
een moeilijkheden hebben zij te overwinnen!
Een uitvoering van Mahler's Achtste is
daardoor steeds een gebeurtenis die. ook door
de groote ermee verbonden kosten, slechts in
bijzondere omstandigheden plaats kan 'heb
ben. Het ligt voor do hand dat dit werk als
hoogtepunt van de iubileumsherdenking ge
kozen werd; te meer omdat wel geen andere'
muziekinstelling in ons land daartoe in staat
te achten is. Waar elders in Nederland vindt
men een orkest als dat van het Concertge
bouw. een koor als dat van de Amsterdamsche
afdeellng der M. t. B. d. T„ een jongenskoor
als dat van „Zanglust"?
Intusschen is men er met het bijeenbren
gen van al dat materiaal nog lang niet. Om
tot een samenwerking te komen, zooals we die
Vrijdagavond gehoord hebben is de ijzeren
hand van één grooten beheerscher noodig.
Die heeft Mengelberg en die is bij het voort
schrijden der jaren onverzwakt gebleven.
Maar uiterlijk merkte men daar weinig van.
Zijn gebaar was sober: vaste slagen en de
strikte noodige aanwijzingen Juist die voor
het oog weldadige rust en soberheid bewezen
den deskundige, hoe omvangrijk en hoe
nauwkeurig de voorbereidingen voor deze uit
voering geweest moeten zijn. „Dirigeeren is
repeteeren" las ik onlangs. En gerepeteerd is
er, twee, drie maal daags, met het orkest,
met de solisten, ten slotte ook met de door;
repetitoren voorbereide koren.
Zoo kon deze uitvoering tot een groot en
prachtig homogeen gehee! worden. Zij strekte
allen medewerkenden gelijkelijk tot eer.
Daaronder waren er ook uit onze stad en om
geving: bij de solisten Jo Vincent en Annie
Woud. by het orkest enkele werkende leden
der H. O. V.
Doch het afzonderlijk prijzen van enkelen
zou een tekortkoming jegens anderen inslui
ten: toch wil ik den heerlijken zang van To
v. d. Sluis in de partij der „Mater gloriosa"
en dien van Louis v. Tulder ui de party van
Doctor Marianus nog in 't bijzonder memo-
reeren
En den man, die alles bijeen hield en tot
een grootsche prestatie dwong, die even
frisch voor zijn ontzaglijke taak stond als
vóór 26 jaren, dien mag men wel nogmaals
hulde brengen.
Het Galaconcert van Vrijdagavond werd
o.a. door een vertegenwoordiger van H. M de
Koningin, door den Min. v. O K. en W., door
den burgemeester van Amsterdam en door
Mahler's weduwe bijgewoond.
Ten slotte nog een opmerking. Ik had de
den vorigen avond gegeven uitvoering der
Achtste door de radio beluisterd en hoorde nu
weer eens overtuigend het enorme verschil
tusschen radio-ontvangst en directe auditie.
Men zij zich daarvan steeds bewust en ver-
zuime dus geen gelegenheid tot persoonlijk
bezoeken van concerten
K. DE JONG.
EN DIT IS N
hel eens zo onmogelijke zolder
kamertje we hebben het laten
betimmeren met ANKARBOARD
is het geen pracht oplossing?
Vraagt technische inlichtingen.
- monsters en prijsopgave. -
VAN DEN BELT Co.
Lange Molenstraat 22 - Telefoon 16035
HAARLEM
TRIPLEX - ETERNIT - BOARDS
(Adv. Ingez. Med.)
AGENDA
ZATERDAG 7 MEI
Stadsschouwburg. Wllsonsplein: Volksvoor
stelling van „De Tijd en de Familie Conway"
door het Ver. Rotterd. Hofst. Tooneel. 8 15 u.
La Gaité. Raaks: Nachtfeest van 83 uur.
Bakenessergracht 27: Jaarvergadering
Haarl. Coop. Diner Vereenigir.g U. A„ 3 uur.
Palestina Diorama's. Schotersingel 117a.
Geopend eiken werkdag (behalve Vrijdags)
van 35 en 7—9 uur.
Dancing Terminus, Groote Markt 27: Nacht
feest, 83 uur.
Luxor Sound Theater: „Het verliefde spook"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: Weensche amusements
film „Artistenbloed", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Palace Familie Cinema; „De gevangene van
Zenda" en „De man die twee maal leefde". 2
en 8.15 uur
Rembrandt Theater: „Blauwbaard's achtste
vrouw", 2.30. 7 en 9.15 uur.
Spaarne Theater: „Het mysterie van de
zwevende parel" en .Sweet Music".
Frans Hals Museum: Tentoonstelling
.Kunst zij ons Doel". 104 uur
ZONDAG 8 MEI
Dancing Dreefzicht: „The 6 Milano's". 8 uur.
Frans Hals Museum: Tentoonstelling
„Kunst zij ons Doel". 10—4 uur
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
MAANDAG 9 MEI
Frans Hals Museum: Tentoonstelling
.Kunst zij ons Doel", 104 uur.
Bioscoopvoorstellinger 's middags en des
avonds
ROOSTER VAN APOTHEKEN
(Samengesteld door den Inspecteur der
Volksgezondheid)
Voor de apotheken, die toestemming ge
vraagd hebben, om *s avonds cn 's nachts en
Zondags te sluiten, is door den Inspecteur
der Volksgezondheid een sluitingsrooster op
gemaakt.
Van Zaterdag 7 Mei 's avonds 8 uur tot
en met Vrijdag 13 Mei zijn de volgende
apotheken op Zondag, 's avonds na acht uur
m des nachts geopend.
Firma C. G. Loomeijer en Zn., Barteljoris-
traat 11. Tel. 10175.
Park-Apotheek. Kleverparkweg 13 Tele-
'oon 11793
'0500W Flori^n' Groote Houtstraat 78. Telef.
Teyler Apotheek. W. C. Keizer, Tcvlcr-
plein 79. Telef. 17946.
