Haarlem's Dagblad
N.S.B.
Vijfkleurig bridge.
ELECTR. KETELTJES
KROUWELS - Koninginneweg 6
Z.H.P. BEHANGSELS
Te Rotterdam nog
steeds: mysterie.
55e Jaargang No. 16848
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Croote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEF.REBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 25 He! 1938
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f Ï.IO. per 3 maanden f3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertcntiën1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Croentjea zie rubriek.
Arbeiderswoningen te
Haarlem.
Nieuwe bouwplannen?
Eenigen tijd geleden hebben wij er de
aandacht op gevestigd, dat het aantal leeg
staande huizen te Haarlem aan het vermin
deren is. Dat geldt ook voor de arbeiderswo
ningen. De onlangs gehouden Woning- en
Gezinstelling heeft weliswaar aangetoond, dat
er op dit oogenblik nog geen tekort is, maar
wel is het noodig nauwlettend de schomme
lingen op de woningmarkt gade te slaan om
de vraag te kunnen beantwoorden wanneer
de gemeente weer handelend zal moeten op
treden.
Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling
van het gemeentebestuur binnenkort een vrij
groot aantal „krotten" onbewoonbaar te ver
klaren. Als die onbewoonbaarverklaring een
maal een feit is en een termijn voor de ont
ruiming is vastgesteld, moet nagegaan wor
den of de menschen uit die „krotten" er in
slagen andere woningen te vinden. Blijkt dit
niet mogelijk dan zou daaruit afgeleid kun
nen worden dat de gemeente zelf weer huizen
met een lage huur moet bouwen.
Ongetwijfeld zal daarbij dan onder oogen
gezien worden of er aanleiding bestaat daarbij
de finaneieele hulp van het Werkfonds in ce
roepen. Zooals men dezer dagen heeft kunnen
lezen heeft de Regeering beslist, dat in het
vervolg door het Werkfonds ook credieten
kunnen worden verstrekt voor den bouw van
woningen voor groote gezinnen.
Het Openbaar Lager Onderwijs te
Haarlem.
Eindelijk weer een toeneming van het
aantal leerlingen.
In de laatste jaren deed zich wij hebben
daarop meermalen de aandacht gevestigd
het verschijnsel voor, dat het aantal leerlin
gen aan de openbare lagere scholen te Haar
lem. niettegenstaande den gedurigen groeider
bevolking, achteruitliep. Van 7475 leerlingen
op 31 Maart 1933 verminderde het aantal tot
6701 op 31 Juli 1937. Onder deze telling zijn
begrepen de kinderen der gewone lagere
scholen, die van het buitengewoon lager on
derwijs en van het uitgebreid lager onder
wijs.
Daarentegen steeg geregeld het aantal
leerlingen van de bijzondere scholen. Het
vermeerderde van 9611 op 31 Maart 1933 tot
10110 op 31 Juli 1937.
Na het begin van den nieuwen cur
sus op 1 September 1937 is evenwel
te constateeren dat er een einde ge
komen is aan de daling van het aan
tal leerlingen bij het openbaar lager
onderwijs te Haarlem.
Op 1 September 1937 waren er bij het open
baar onderwijs te Haarlem 6976 leerlingen
wat 22 meer is dan op 1 September 1936.
Daarna Is het gunstige verschil met het vo
rige jaar grooter geworden. Op 31 Maart 1938
waren er 6877 tegen 6800 op 31 Maart 1937.
Het verschil is dus gestegen van 22 tot 77.
Bij 't bijzonder onderwijs waren op 31 Maart
1938 10634 leerlingen tegen 10381 op 31 Maart
1937. Het aantal leerlingen van het bijzonder
onderwijs blijft dus ook nog steeds stijgen.
GROOTE OPENBARE VERGADERING
van District 14 der N. S. B.,
op WOENSDAG 25 MEI 1938, in de Gemeent.
Concertzaal, Lange Begijnestraat, te Haarlem.
Sprekers:
Mr. M. M. ROST VAN TONNINGEN,
Lid der 2e Kamer der Staten-Generaal.
J. H. L. DE BRUIN,
Lid der Provinciale Staten.
Opening der zaal 7.30 uur. - Aanvang 8.15 uur
Toegangsbewijzen a 10 en 25 cent verkrijg
baar aan de bekende adressen en Kringhuis
der N. S. B„ Ged. Oude Gracht 84, Haarlem,
en des avonds aan de zaal.
(Adv. Ingez. Med.)
Conflict in haringvissckerijbedrijf
verscherpt.
Reeders ontslaan al het personeel.
Het conflict in de haringvisscherij heeft
nog scherpere vormen aangenomen, doordat
de reeders besloten hebben met ingang van
Zaterdag a.s. al hun personeel te ontslaan.
Te Scheveningen alleen zijn in totaal 1000
man bij het conflict betrokken.
Nu de weigering om te monsteren vast
staat. geven de autoriteiten ook geen steun
meer aan de zeevisschers. Dezen zullen nu
dus door de bonden moeten worden gesteund.
De Westergracht.
Een hulpbrug bij de Voorzorgstraat?
De raadsleden M. L. A. Klein, A. v. d. Veldt,
Joh. Visser. G. Wolzak en Mr. F. A. Bijvoet
stellen aan den Raad voor, het bedrag f 9800
bestemd voor de verbreeding der Westerbrug.
te verhoogen met circa f 2500 om een hulp
brug te bouwen over dezelfde gracht van de
Van Oosten de Bruynstraat naar de Voor
zorgstraat.
Wervelstorm maakt vele slacht
offers.
Zuid-Brazilië ernstig geteisterd.
Volgens berichten uit Zuid-Brazilië heeft
een cvcloon. die Zondag in Noordwestelijke
richting over het land trok groote schade aan
gericht In de omgeving van Curityba werden
verscheidene huizen verwoest, terwij! een groot
deel van den veestapel om het leven kwam.
Doordat de huizen instortten werden 25 per
sonen gedood.
De jongste foto van Prinses Beatrix.
(Foto F. ZIEGLER, Den Haag.)
(Een bridge-enthousiast te Wee-
nen heeft eenigen tijd geleden een
nieuwen vorm van bridge uitge
vonden met vijf kaartkleuren. dus
in totaal 65 kaarten. Eén kaart
blijft dan „op stok". De vijfde
kleur heet: groen. In het buiten
land schijnt dit spel eenig succes
te hebben.)
Ik ben niet zulk een enthousiast
Voor bridge, dat mag ik niet verhelen,
Maar als het zoo een keertje past,
Dan mag ik het wel gaarne spelen.
Dan wijd ook ik mij aan 't probleem,
Hoe 't beste aan mijn „trek" te komen,
Maar ik volg geen bepaald systeem,
Die studie heb 'k nooit opgenomen.
'k Zie het misprijzende gelaat
Van enthousiasten, die dit lezen.
Maar troost u, als 't om bridgen gaat,
Moeten er toch ook krukken wezen,
Enfin, als 'k weer ter zake kom,
In wat dit spel voor mij beteekent,
Ik doe het wel, maar zie niet om.
Slechts „dummy" speel 'k bepaald
uitstekend.
Nu heeft me daar een Weensche heer,
Ik weet niet goed op welke gronden,
Eén kleur en dertien kaarten meer,
Voor 't nobel bridgen uitgevonden
Slechts schoppen, klaver, hart en ruit,
Konden dien vinder niet behagen,
Hij breidde 't met een serie uit,
Die groen, de kleur der hoop, moest dragen.
En ik. die al zoo'n tobber was.
Wil men mij dat nog doen genieten,
Dan zeg ik eens voor al: ik pas,
Laat mij maar verder Zwarte Pieten.
P. GASUS.
IN VERBAND MET HEMELVAARTS
DAG VERSCHIJNT HET VOLGEND
NUMMER VAN ONS BLAD VRIJ
DAG A.S.
Schoten «elost o|> drie Sudcten-
Duitschers.
Incident te Ellbogen.
BERLIJN 25 Mei (A. N. P Het Duitsche
Nieuwsbureau meldt uit Praag:
In Tsjecho Slowakije is opnieuw een inci
dent voorgevallen, dat. evenals in tal van an
dere gevallen, door Tsjechische soldaten is
veroorzaakt en dat ernstige gevolgen had
kunnen hebben.
Te Ellbogen bevonden zich drie ordebe
waarders van de Sudeten Duitsche partij, die
in het districtsbureau dienst hadden gedaan,
op weg naar huis.
Om circa 1 uur kwamen zij in de buurt van
de Johapnesbrug. Even voordat zij de brug
betraden, bemerkten zijn eenige soldaten, die
blijkbaar de brug bewaakten.
In de nachtelijke stilte klonken plotseling
geweerschoten, zonder dat tevoren door de
soldaten gesommeerd was. De drie ordebe
waarders gingen daarop terug en begaven
zich ijlings weer naar de stad.
De soldaat, die geschoten had. zond hun
daarop drie tot vier schoten achterna, welke
gelukkig hun doel misten. In de muren ziet
men duidelijk de plaatsen, waar de kogels
zijn ingeslagen.
De drie ordebewaarders begaven zich ter
stond naar het districtsbestuur. dat de poli
tie onverwijld op de hoogte stelde van het
gebeurde.
Voorts werd nog in den loop van den nacht
de districtsleider." de afgevaardigd Wollncr te
Karlsbad, op de hoogte gesteld.
Na het aanbreken van den dag diende de
districtsleiding der Sudeten Duitsche partij
een pro Use t in bij de Tsjechische districts
autoriteiten.
PLOTSELINGE DOOD.
Hedenmorgen ongeveer tien uur viel in de
Doelstraat een bejaarde bewoner van de
Schermerstraat plotseling neer Een hartver
lamming had een eind aan zijn leven ge
maakt. Het lijk is per ziekenauto naar het
Sint Elisabeths Gasthuis vervoerd.
GEHEEL NIEUWE COLLECTIE
(Adv. Ingez. Med.)
ANEGANG 28 TELEFOON 18800
STEEDS HET NIEUWSTE
(Adv. ingez. Med.)
GROOT BADHUIS - ZANDVOORT
HEMELVAARTSDAG
3.30 uur CLARA DE VRIES.
8 uur THE RHYTHM MANIACS.
I Grote bezetting
(Adv. ingez. Med.)
Japanners bezetten Lanfeng.
Verdedigers worden vervolgd.
TOKIO, 24 Mei (D.N.B): Naar het leger -
bericht uit Langfeng meldt, hebben de Ja-
pansche strijdkrachten vanmiddag de stad
volkomen bezet. De hoofdmacht» van het
centrale Chineesche leger, die Lanfeng ver
dedigd heeft, wordt in westelijke richting
door de Japansche troepen achtervolgd. Het
legerbericht noemt Lanfeng een belangrijke
post van Hankau.
De Japansche troepen hebben hedenochtend
Tsjenlioekau. aan den zuidelijken oever van
de Gele rivier, ten N.-W. van Lanfeng, inge
nomen.
Advocaten-Generaal bij den
Hoogen Raad.
Mr. A. Rombach en mr. J. G. Holsteyn
benoemd.
Na het aftreden van mr. L. C. Besier als
procureur-generaal bij den Hoogen Raad, nam
de advocaat-generaal mr. W. J. Berger zijn
plaats in.
Door het overlijden van den advocaat-gene
raal mr. S. E. J. M. van Lier kwam voor deze
functie nog een tweede plaats open, welke
thans worden bezet door de nieuw-benoemde
advocaten-generaal mr. A. Rombach. advo
caat generaal bij het Haagsche Gerechtshof en
mr. J. G. Holsteijn, president van de arrondis-
sements-rechtbank te Alkmaar.
CHR. FANFARECORPS „ARTI ET
RELIGIONI".
Bovengenoemd corps za] op Hemelvaartsdag
deel nemen aan het groot Nationaal Concours
te Beverwijk, waar het uitkomt in de afd. Uit
muntendheid.
KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN.
De eerstvolgende vergadering der Kamer
van Koophandel en Fabrieken zal worden ge
houden op Dinsdag 14 Juni 1938 des namid
dags te 8 uur in het Gebouw der Kamer Nas-
sauplein 46.
Politie zoekt in allerlei
richtingen.
Het mysterie van de ontploffing
op den Coolsingel in Rotterdam is
nog steeds niet ontsluierd. De gear
resteerde Oekraïner Ladislaw Bora
blijft zwijgen en de Rotterdamsche
politie heeft nog tal van vragen op te
lossen, een taak, waarin zij. misschien
wel nimmer zal slagen.
Men wacht op de inlichtingen welke men
uit het buitenland moet ontvangen, maar
speurt toch tevens verder in ons land, of hier
soms een oplossing is te vinden. Zoo zoekt
men nog naar den derden man, die vermoede
lijk in het complot moet zitten. Allereerst
rijst n.l. de vraag: hoe moesten Bora en
Novack, die over zeer weinig contanten be
schikten, aan geld komen om hun reizen
voort te zetten, En Bora zelf heeft ook ge
sproken van geld, dat hij aan Novack moest
afdragen, hoewel men hier waarschijnlijk
aan deze mededeeling niet te veel waarde
moet hechten.
Bij de door Novack in zijn hotel achterge
laten bagage is een schrijfmachine gevonden,
welke van Russische letterteekens is voor
zien en in de Russische taal gestelde pam
fletten, zoodat verschillende sporen in deze
zaak naar de Russische grens leiden.
Op den Coolsingel herinnert thans weinig
meer aan de ontploffing, die Maandagmiddag
heel Rotterdam in rep en roer bracht. Wel
staat er nog steeds een zwaar houten hek on
der politiebewaking om de zwarte plek op
het trottoir, doch de ruiten van het gebouw
de „Nijverheid" en van den tapijtenwinkel zijn
vernieuwd, terwijl de voorstellingen in de
bioscoop zijn hervat. Men heeft zware stut
ten onder de luifel van het theater aange
bracht en hoe geweldig de kracht van de ex
plosie was. kan nog blijken uit het feit, dat
een brandbluschapparaat dat achter in het
theater hing, van den muur werd geslingerd
en uit zichzelf begon te spuiten. De schade,
in dit theater aangericht, wordt op vele dui
zenden guldens geschat.
Melk op Haarlemsclie Scholen.
Bespreking dezer aangelegenheid in den Raad
B. en W. van Haarlem hebben aan den
Raad medegedeeld, dat het in de bedoeling
ligt de verstrekking van melk op de Haar-
lemsche scholen met l September a.s. te la
ten beginnen.
De raadsleden G. Wolzak, P. J. M. van Te-
tering, H. J. L. Klein Schiphorst, A. v. d.
Veldt, M. L- A. Klein en mevr. H Weber-
Strik stellen den raad voor B. en W. uit te
noodigen dezen maatregel niet toe te pas
sen, maar zoo mogelijk de Commissie voor
Schoolvoeding in staat te stellen melk te ver
strekken aan daarvoor in aanmerking ko
mende schoolkinderen.
Hedenmiddag komt deze aangelegenheid
in de vereadering van den Raad aan de orde.
De gevel aan het Roerdompplein van een bijz. school voor L.O. aan het Roer-
dompplcin in Haarlem-N., die de Vereen, voor Scholen met den Bijbel te Haarlem
zal laten bouwen, onder architectuur van den heer H. van Kempen, architect
B. N. A., te Blocmcndaal.
Het woord is aan
Vauvenargues:
Er is niets waartoe vrees
en hoop de menschen niet
overreden.
rweehonderdduizend Chineezen
voor Soetsjau gevallen?
Mededeeling van het Japansche hoofdkwartier.
Het Japansche hoofdkwartier heeft
medegedeeld, dat het onderzoek naar
de resultaten van den slag bij
Soetsjau nog wordt voortgezet, doch
wel weet men, dat de Chineezen niet
minder dan 200.000 man hebben ver
loren.
De Japansche troepen hebben vier pant-
sertreinen, vijf treinkanonnen, veertig loco
motieven. 2000 wagons, alsmede een hoeveel
heid geweren, kanonnen en munitie buit ge
maakt.
De Japansche minister van Oorlog. Soe-
gijama, heeft gisterochtend in den kabinets
raad medegedeeld, dat generaal Tsjang Sje
Tsjoeng, de vroegere burgemeester van
Tientsin en commandant van de 38ste divi
sie van het 29ste Chineesche leger, is ge
sneuveld.
SCHUSCHNIGG NOG IN WEENEN.
Uit Berlijn: Uit officieele bron wordt het
bericht, volgens hetwelk Schuschnigg naar
Leipzig zou zijn overgebracht, tegengesproken.
Schuschnigg, zoo zegt men. bevindt zich nog
steeds te Weenen en er is nog geen enkele be
slissing te zijnen opzichte genomen.
Verkiezingsexcessen in het
Sandsjak.
Vijf dooden.
BEYROUTH, 25 Mei (Havas-A.N.PDes
nachts heeft zich in het Sandsjak Alexan
dre tte een incident voorgedaan, waarbij vijf
personen om het leven zijn gekomen. Benden
Turksch-gezinden hebben 'n aanval gedaan
op het dorp Arabi Oharki, dat in de vlakte
van Amoek is gelegen.
Zij schoten en doodden vier dorpelingen,
o.m. sjeik Chalan. Vervolgens staken zij de
woning van den sjeik in brand. Diens tien
jarige zoon, die lag tc slapen, is in de vlam
men om het leven gekomen.
De autoriteiten hebben direct maatregelen
genomen om de aanvallers te achterhalen.
Zooals men weet is in het Sandsjak de ver
kiezingscampagne in vollen gang.
Mislukte poging lot ontvoering
van Lord Nuffield.
Politic kon bijtijds gewaarschuwd worden.
LONDEN,2 5 Mei Havas-A.N.P.De
bekende automobielfabrikant Lord Nuffield
is gisteravond het slachtoffer geweest van een
poging tot ontvoering. Na sluiting der werk
plaatsen van de Morrisfabrieken te Cow
ley bij Oxford, werkte Lord Nuffield nog op
zijn kantoor, toen onbekenden, die uit een
zeer groote auto waren gestapt, zijn bureau
binnendrongen en Lord Nuffield gelastten
direct in de wachtende auto te stappen.
De industrieel bewaarde zijn kalmte. Een
vriend en medewerker, die in een aangren
zend vertrek bezig was, merkte wat er aan
de hand was en waarschuwde de politie, die
enkele minuten later de beide adspirant-
ontvoerders knipte.
lTMl en moet iets niet ingewikkeld ma
ken, als het ook en nog beter eenvoudig
kan worden gedaan.
Plaats een Groentje In Haarlem's Dag
blad Niets is eenvoudiger en niets is
beter.
HEDEN: 14 PAGINA'S.
pag.
Er zullen waarschijnlijk te Haarlem een
aantal arbeiderswoningen worden ge
bouwd. 1
De plannen voor een centraal vliegveld zijn
reeds verzonden. 3
De Tweede Kamer heeft een interpellatie
over Oss afgewezen 3
De onderhandelingen tusschen de Sudeten
Duitscliers en Hodza duren voort. 4
De opstand in .Mexico is nog niet geëindigd 4
In den Amerikaanschen staat Ohio is een
vliegtuig met tien passagiers verongelukt. 4
ARTIKELEN. ENZ.
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
Van een specialen medewerker: De verlan
gen der Sudeten Duitschers 5
H. D Vertelling: Stemmen 6
L. S.: Zomer-Azalea's. 6
Onze enquête over voetbal-amateurisme 7
Hel sportgesprek van de week 7
Voor de Vrouw 9
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op ij.