0UD1ADV0CAAT
EEN FILMVERTELLING.
De Valschspeler".
TREFFERS
De roman van een
duikboot.
KRUSCHEN SALTS
ledereen wil wel
naar Amerika,
GARAGE RABO
V R TT D A G 27 MET '1938
HAARLEM'S DAGBLAD
13
t)
Hef vlammenspel van de huise
lijke haard, verwisseld voor het
lichtende witte doek.
Er is nauwelijks een vluchtiger en tegelijk
dynamischer kunst denkbaar dan die van de
vertelling. Er zijn tegenwoordig niet meer zoo
veel vertellers als vroeger blijkbaar, want de
vertelling is als het ware een oerkunst, die
het heelemaal zonder techniek, zonder ver
eeuwiging wil stellen, en tegenwoordig zijn
alle kunsten min of meer met de techniek
vermengd.
Sacha Guitry.
Een vertelling ontstaat door het levend
contact 'tusschen den verteller en zijn luis
teraars, en groeit in de sfeer van gezelligheid,
bij de haard, over
zijn jeugd, zijn
avonturen. Meest
al loopt het kalm
van stapel maar
Rembrandt
eensklaps krijgt de verteller den geest en dan
komt zijn fantasie eraan te pas en groeit
zijn verhaal uit tot een vluchtig monument'
van vertelkunst, een fantasie, plotseling in-
tuitief vorm gegeven, een kunstzinnig optrek-
sel van geestige invallen, dat weliswaar met
het verklinken van de woorden, waarmee het
ter wereld komt, oplost, doch dat in de her
innering van de luisterenden nablijft als een
kunstzinnige belevenis. Dat is de vertelling
die wij kenden. Een kunst met de minst moge
lijke middelen.
En nu is het merkwaardige dat deze kunst
die van huis uit alle hulpmiddelen ontberen wli
en louter voortkomt uit de kracht van het
menschelijke woord, een andere kunst van
den modernen tijd ontmoet, die juist niet dan
met een maximum aan technische hulpmid
delen tot stand pleegt te komen: de film. En
deze ontmoeting leidde tot een vereeniging.
Er ontstond een nieuwe ster aan het firma
ment der kunstverschijnselen, uit de vertel
ling en de film kwam de filmvertelling.
In hoeverre de filmvertelling een blijvertje
zal blijken te zijn is nog niet te voorspellen.
Eigenlijk zijn er pas twee filmvertellingen
verschenen: „De valschspeler" er „De paar-
len van de Kroon" en we zijn er nieuwsgierig
naar in hoeverre Sacha Guitry de befaamde
Fransche tooneelspeler, die de vereeniging
van vertelling en film bewerkstelligde, op het
ingeslagen pad voort zal kunnen gaan. Daar
van zal het voorloopig wel afhangen of de
film vertelling een nieuw aspect beteekent
met vele vruchtbare onontgonnen velden
voor het zaad van de fantasie, of wel als een
incidenteel verschijnsel, gerekend zal moeten
worden. Voor 't geval het eerste waar mocht
blijken hebben we hier gewezen op de ge
boorte van de filmvertelling („Do valschspe
ler" is Sacha Guitry's eerste werk. „De paar-
len van de kroon" maakte hij later, doch het
werd in Haarlem eerder vertoond) en indien
het slechts bij een incidenteel geval zal blij
ven ware het te wenschen dat we nog vaak
met zulke „incidenten" verrast zullen
worden!
In „De Valschspeler" vertelt Sacha Guitry
ons. op het stemmig terras van een Parijsch
Boulevardcafé voor een tafeltje gezeten, zijn
memoires (de associatie met het schrijven
van een roman werkt m.i. hier vertroebelend,
want wat wordt het ingewikkeld als we in de
films vertellen gaan wat we schrijven, over
drie schijven dus!) hoe of hij als jongen in
leven blijft door valsch te zijn, terwijl zijn
heele eerlijke familie om hem heen wegsterft,
hoe of hij opgroeit en als piccolo en liftjon-
gen de groote wereld der hotels leert kennen,
hoe of hij croupier wordt, hoe of hij met een
vrouw „op contract" trouwt omdat hij denkt
met haar tezamen een geheimen invloed op
de roulette te bezitten, en hoe of hij van haar
scheidt omdat deze invloed plotseling op
houdt. hoe of hij eerlijk willend toch oneer
lijk wordt. (Hierin ligt een soort „logica der
oneerlijkheid") valsch met kaarten gaat spe
Dit zijn de succesvollekleine ADVER-
TENTIëN in het HANDELSBLAD, die
in geheel Nederland worden gelezen
Toch zijn „TREFFERS" voordeelig I I
8 CENT PER WOORD
en voor betrekkigzoekenden
5 CENT PER WOORD
Een TREFFER plaatsen beteekent slagen1
Bijkantoor HANDELSBLAD Haarlem
(WENSING'S Alg. Advert Bureau)
TEMPELIERSSTRAAT 32 - Telef. 1020!'
len, in allerlei vermommingen optreedt en de
minnaar wordt van zijn gewezen vrouw. Als
de memoires verteld zijn culmineert de ge-
heele geschiedenis in een nachtmerrie. De
verteller krijgt nog een van zijn vele gran-
aiooze invallen. Hij ontmoet de gravin, die
eens een avontuurtje met hem heeft gehad
toen hij nog liftjongen was. En dan zegt hij
plotseling: Het verhaal is uit. En als het zoo
ver is hebben we het gevoel dat we dit keer
in de bioscoop eens niet voor het witte dook
hebben zitten kijken, maar behagelijk om de
haard heen geschaard hebben gezeten, waar
Sacha Guitry ons wat vertelde, uit zijn leven,
van zijn avonturen, zooals iedere verteller.
Maar nu via de film.
Op het rythme van de sonore stem van
den verteller Guitry ontwikkelen zich de
beelden, waarover hij verhaalt. En terwijl we
hem op het doek zien bewegen hooren wij
de stem van den verteller. Het is dus een ver
telling, niet alleen in woord dit keer maar
ook in beeld, vol van geestige invallen, dich
terlijke uitvallen (o.a. over de schoone na
tuur!) onwaarschijnlijke momenten, zijde-
lingsche gebeurtenissen, enfin alle ingrediën
ten, waaruit elke vertelling opgebouwd pleegt
te worden. En we worden geboeid.
Alleen, we hebben voor deze vertelling de
huiselijke haard (met van die knappende
houtblokken en lekkende vlammen, weet u
wel?) verwisselt voor het lichtende doek van
de bioscoop, onzen leustoel voor „eerste rij
stalles" en onze Goudsche hangpijp voor een
slanke sigaret.
Nieuwe tijden, nieuwe zeden. v. H.
Cinema
Pat O'Brien in een vlootfilm.
„Echt Amerikaansch" denkt men onwille
keurig, wannffer men de avonturen van de
duikboot Dolphin I op het doek gadeslaat.
Want het zijn niet alleen de wederwaardig
heden van een onderzeeër, die men beleeft,
neen men ziet zoo ongeveer alle eenheden
van de moderne oorlogsvloot in actie, tot aan
de vliegtuigmoederschepen toe. Dientengevol
ge krijgt men een indruk hoe het bij de vloot-
manoeuvres toegaat. De kern van de film
blijft uiteraard de roman van duikboot Dl.
Wij volgen het schip boven zoowel als onder
het zee-oppervlak, maken zijn voorspoed en
zijn tegenslag mee
en worden op popu
lair wetenschappe
lijke wijze op de
hoogte gebracht
met de technische geheimenissen in het bin
nenste van den oorlogsbodem. Zij, die een te
veel aan „documentair" mochten vreezen,
kunnen gerust zijn: de avonturen van de Dl
omvatten ook een flinke dosis zeemansroman-
tiek, waarin de uitstekende acteur Pat O'Brien
een belangrijk aandeel heeft.
Aan spanning en sensatie is in deze film
allerminst gebrek. Er zit een onmiskenbare
climax in het stuk en deze culmineert in den
ondergang van de duikboot na een aanvaring
en de emotioneele redding der manschappen.
Met de tweede hoofdfilm betreden we een
terrein, dat weinig gemeen heeft met de be
wogen avonturen van den onderzeeër. Het is
nu de heer Joe E. Brown, die onze aandacht
vraagt voor een volmaakt ander onderwerp.
Deze welbekende grapjas heeft nauwelijks
eenige introductie van noode. Hij is immers
de held uit vele Amerikaansche kluchten, de
onweerstaanbare verspreider van den lach-
bacil, waar hij jong en oud zoo grondig mee
„infecteert". En Joe E. Brown houdt zijn re
putatie hoog, want ook in zijn optreden als
hardloopkampioen is hij onbetaalbaar. Hi]
behoeft overigens zijn oubollige facie maar
nauwelijks getoond te hebben of de bacil be
gint al met zijn werk. De fratsen van dezen
komiek laten zich moeilijk navertellen en
zij moeten ook niet naverteld worden, men
moet ze zien en beleven!
Vermelden wij uit het bijprogramma nog
het teekenfilmpje in kleuren, dat fijn van
geest en opzet is
Maak 'n spoedig einde
aan die kwellende
rheumatische pijnen.
De zes minerale zouten inKruschen Salts sporen
Uw ingewanden, lever en nieren aan tot krach
tiger werking, waardoor Uw bloed gezuiverd
wordt en de oorzaak van Uw rheumatische pijn
wordt weggenomen. De pijnen zullen spoedig
afnemen om tenslotte geheel te verdwijnen.
STRALENDE GEZONDHEID VOOR I CENT PER DAG
(Adv. Ingez. Med.)
(Adv. Ingez. Med.)
Centrale erkplaats voor jeugdige
werkloozen.
Omdat nog steeds naar verhouding van
het aantal jeugdige werkloozen in onze
stad te weinig gebruik gemaakt wordt van
de mogelijkheden die de Centrale Werk
plaats biedt, willen wij nogmaals de aan
dacht vestigen op deze instelling, die bedoelt
jeugdige werkloozen van 14—24 jaar door
nuttige bezigheid onder vakkundige leiding
te bewaren voor den demoraliseerenden in
vloed van de ledigheid en op te voeden tot
parate vaklieden, die niettegenstaande de
kansen, die het maatschappelijk leven van
dezen tijd voor hen heeft, gereed staan om
zoo mogelijk direct in het bedrijfsleven te
kunnen worden opgenomen.
De vakken die worden beoefend zijn: tim
meren, metselen, schilderen, loodgieten en
electrotechniek, smeden, bankwerken, me-
taaldraaien en metaalschaven; ook voor
teekenaars in de verschillende vakken ge
legenheid is tot plaatsing. Alles wordt door
jeugdige werklooze kantoorbedienden gead
ministreerd, zoodat ook voor deze categorie
gelegenheid is, zich practisch te bekwamen
Daarbij ontvangen allen naar verhouding
der leeftijden eenig zakgeld. Voor het ont
vangen van inlichtingen en het zich aan
melden voor deelneming bestaat gelegenheid
bij den algemeen leider. Spaarnwouderstraat
12. ingang Beeksteeg 12, eiken werkdag van
9 tot 11 en 2 tot 3 uur, alleen 's Zaterdags
van 9 tot 11 uur.
twee wereldtentoonstellingen zien New
York en San Francisco 1939
zooals
iedereen wel
een auto of een pam-
pusjacht, een motor
rijwiel of een electr.
koelkast of een van de
vele andere kostbare
prijzen uit de Artis
Rcddingsloterij
hebben wil.
Daarom koopt
iedereen
voor slechts
één gulden een lot
ARTIS REDDINGSLOTERIT. Heerengracht 466,
Amsterdam-C., Postgiro 321500.
Goedgek. b. besl. Min. v. Just. 2e afd. A No.
1193 d.d. 2-3-"8. 60.000 loten.
LUIEN /I.IN VERKRIJGBAAR BIJ DE AGENT
SCHAPPEN V VN !>E VMSTKKDAMSCHE BANK
N.V., INCASSO BANK NA.. NEDERL. HAN
DELMAATSCHAPPIJ N.V., ROTTERDAMSCHE
BANK VEREENIGING N.V., 1 WEM SCHE BANK
N V. Wederverkoopers uitsluitend Fa. I. SAJET
TE AMSTERDAM-O.
(Adv. Ingez. Med.)
Openbare Vergadering van dc
N. S. B.
M. M. Rost van Tonningen en J. R. L. dc Bruin
aan het woord.
Woensdagavond hield de Nationaal-socialisti-
sche beweging in Nederland een openbare
vergadering in de groote zaal van het Gem.
Concertgebouw. De zaal was nagenoeg vol
toen de districtscommissaris de heer S.
L. A. Plekke de vergadering met een
welkomstwoord opende. Spr. zeide dat de
N.S.B. er tegenwoordig wel eens voor doorgaat
ons land aan Duitschland te willen uitleveren.
De N.S.B. zou ook financieelen steun van
Duitschland ontvangen. Dat is alles onwaar.
De sympathie, die de NjS.B. ongetwijfeld voor
Duitschland koestert, houdt op bij onze lands
grens.
Na het inleidend woord hield het Tweede
Kamerlid mr. M. M. Rost van Tonningen een
rede. Spr. wilde iets vertellen over Oosten
rijk.
In 1918 werden Oostenrijk en Duitschland
geslagen. Het zelfbeschikkingsrecht vormde
de basis van de vredesonderhandelingen, doch
dit werd met voeten getreden.
In 1922 was de ellende in Oostenrijk tot het
hoogtepunt gestegen. Mgr. Seipel berichtte
aan de geallieerden dat zijn, noch een
lander, regeering het in Oostenrijk zonder
de hulp van de geallieerden zou kunnen bol
werken.
Na een tijdelijk schijnbaar hei-stel steeg de
nood in Oostenrijk ten top. Toen besloten
Duitschland en Oostenrijk samen te gaan
Nauwelijks was dit plan bekend of Engeland
en Frankrijk ontketenden een diplomatieke
en economische tegenactie.
Na het algemeen Duitsche-Oostenrijksch
(bankroet werden Duitschland en Oostenrijk
voor den Volkenbond gesleept; zij werden ge
dwongen hun aaneensluiting op te geven.
Ook kanselier Dolfuss moest aan den voor
avond van het toestaan van de Fransche
leening een verklaring teekenen dat Oosten
rijk zich nooit bij Duitschland zou aansluiten.
In '33, na de ontbinding van het parlement,
ging de terreur met recht beginnen. Dolfuss
was zelf niet-anti-Duitsch maar hij werd
in anti-Duitsche richtingen gedwongen.
In Januari wordt een poging tot onderhan-
handelen tusschen Duitschland en Oostenrijk
nog verijdeld.
Daarna kwamen de Marxistische arbeiders
in opstand. Dolfuss was onder den indruk van
het bloedbad.
Spr. had toen nog in de functie die hij van
wege den Volkenbond bekleedde, geprobeerd
Dolfuss tot zijn volk terug te voeren. Maar
Dolfuss was niet meer vrij tot onderhandelen.
Het schrikbewind nam toe. In '34 was de
politie reeds nationaal socialistisch. Dolfuss
viel als het meest tragisch slachtoffer;
Schuschnigg beloofde de verzoening van de
nationaal-socialisten in Oostenrijk met
Duitschland te bevorderen. Maar hij kwam
deze belofte niet na. Spr. heeft voor het
karakter van dezen, kanselier, in tegenstelling
tot dat van Dolfuss, geen goed woord over.
Toen de nation aal-socialistische opstand in
Oostenrijk uitbrak deed Schuschnigg een be
roep op het meest katholieke deel van Oosten
rijk; Tirol. Doch ook daar greep de opstand
om zich heen. In Weenen dreigde het gevaar
van een burgeroorlog. Schuschnigg trad op
aandringen van Hitier af om een bloedbad te
voorkomen. Spr. verzekerde dat het jongere
deel van de geestelijkheid reeds langen tijd
voor de beslissing grootendeels lid was van de
NB.D.AP.
Ook kardinaal Innitzer heeft uit vrijen wil
en zonder eenigerlei angst, noch onder dwang,
zich voor het nationaal-socialisme verklaard.
Wij hebben in Duitschland en Oostenrijk
gezien dat twee separate socialistische be
wegingen door natuurlijke oorzaken tot elkaar
kwamen.
Ook in Nederland staat de nationaal socia
listische beweging de eenheid van het volk
voor oogen. Met betrekking tot de kwestie-
Oss zeide spr. nog dat wanneer hij voor het
gerecht moet komen zonder den minister Go-
seling daar te kunnen zeggen hoe of hij over
hen denkt hij een beroep zal doen op het
Nederlandsche volk.
Na dc pauze sprak de heer J. R. L. de Bruin
over: „De aftakeling van het Nederlandsche
volk".
Het volk heeft zichzelf niet afgetakeld,
maar het is afgetakeld geworden, aldus spr.
Het Nederlandsche volk van vandaag is als
een kind opgesloten in een kamer, dat de vrij
heid daarbuiten alleen door beslagen glas kan
zien. Wij nationaal-socialisten willen voor het
Nederlandsche volk strijden net zoo lang tot
dat de grauwte en de toonloosheid opgelost
zullen zijn. De tijd zal nabij zijn dat niet een
minister een nationaal socialist naar huis kan
sturen spr. doelde op hetgeen minister
Steenberghe aan den heer Maarsing heeft ge
zegd maar wel ccn nationaal-socialist een
minister.
De groote geestelijke waarde van het natio
naal-socialisme is de oprechtheid.
De wensch van de nationaal-socialisten
groeit uit hun recht en daarom zal dien
wensch vervuld worden.
De kracht van de democratie is de luste
loosheid van de menschen. De nationaal-so
cialisten willen niet steeds gebeten worden,
maar willen terugbijten.
Wij staan voor het bankroet van Christen
dom in volks- en staatsleven
Wij hadden een veestapel maar omdat we
die vernietigd hebben importeeren we bevro
ren vleesch uit Duitschland.
We hebben een overbevolking en hebben
emigranten als gasten. Wij zijn legaal maar
onder het asch smeult het vuur van de re
volutie.
Wij schelden op Duitschland, maar we stu
ren arbeiders naar dat land om er te werken.
We hebben veel goud maar het volk is dood
arm. We produceeren goede boter, die we met
verlies exporteeren. en we verrijken zelf de
margarinefabrikanten.
Zoo is ons volk, zoo heeft men ons volk ge
maakt. Er zijn menschen. die misdadig han
delden jegens ons volk, en omdat zij dat de
den zijn wij nationaal-socialisten. In '37 kwam
er een opleving, maar deze was schijn. In '38
sloeg menige fabrieksdeur weer dof dicht. We
hebben thans weer bijna een half millioen
werkloozen in ons land.
Een stervende middenstand is de werkelijk
heid van Mei '38. De heer Marchant heeft- in
zijn orgaan gezegd dat de vrijwillige bijdragen
voor de defensie afkomstig zijn van emigran
ten. Ook die vormen dus geen symptoom van
nationaal gevoel.
Nederland rekent op de hulp van Engeland
ingeval van militair gevaar.
Durft Nederland zich nog een imperium te
noemen? Nederland heeft geen nationaal le
ven meer.
De schijnheiligheid van het heden staat te
genover de oprechtheid van het nationaal-
socialisme, aldus spr.
Men mag gaan probeeren de nationaal-so
cialisten te beknotten maar wanneer men
denkt dat daarmee de nationaal-socialisten
zullen ophouden voor het nationaal-socialisme
te getuigen heeft men nooit iets van het na
tionaal-socialisme begrepen. Nationaal-socia
lisme kan niet alleen rekenen met de stem
bus of een aantal zetels, maar nationaal-so
cialisme beteekent een ommekeer in alle
dingen.
Nationaal-socialisme is anti-kapitalistisch
in den besten zin van het woord. Het natio
naal-socialisme zal met inachtneming van de
heiligheid van het bezit toch zoo werken dat
men gaarne zijn bezit in dienst zal stellen van
de gemeenschap. Van den eersten dag af dat
tenminste als Oud er Advocaat van
maakt. Versche Nederlandsche eieren -
de beste echte brandewijn en suiker.
VAN VahScftü NEDERLANDSCHE EIEREN
7c - I ii betaalt dus niet
50/ ,leSnCrh 0 85 uit HIET-maathoudand.
„ié, i.» 20 i ,.30). 0.
""""J
lüSAMÓOKl
(Adv. Ingez. Med.)
het nationaal-socialisme aan het bewind zou
zijn zou gewerkt worden aan de opheffing van
de werkloosheid, totdat er geen werkloosheid
meer is.
Het pian-Romme maakt de arbeiders tot
paupers. De 60 millioen, die thans voor de
werkverschaffing zullen worden uitgetrokken,
zullen slechts luttele duizenden werkloozen
tijdelijk aan het werk zetten.
Uit het bestaan der werkloozen wordt de zin
van het leven weggetrokken. Over deze men
schen gaat een zee van leed. Hen de zin van
het leven teruggeven beteekent het openbre
ken van een toekomst, en dat is niet alleen
materialistisch. Het beteekent ook duizenden
jonge menschen, die elkaar liefhebben de mo
gelijkheid schenken te huwen.
Er zijn twee stroomingen in het Nederland
sche volk, daar is de onderstrooming van het
communisme en de bedding van het nationaal-
socialisme, welke alles nog kan opvangen.
Na de rede van den heer de Bruin werd de
vergadering besloten met het zingen van het
Wilhelmus.
ONDERZOEK VAN VERLOFGANGERS.
De burgemeester der gemeente Haarlem
brengt ter kennis dat de volgende regeling
van het onderzoek, bedoeld in artikel 39. derde
lid, van de Dienstplichtwet, voor dit jaar is
vastgesteld:
Verplichting om aan het onderzoek deel te
nemen
Behoudens vrijstelling (zie hierna onder
punt 6) Is de groot-verlof ganger van de land
macht. die voor een der lichtingen 1926 of
1929 is ingelijfd, hieronder ook begrepen hij
die tengevolge van uitstel van eerste oefening
of om een andere reden tegelijk met een an
dere lichting de eerste oefening heeft vol
bracht, krachtens het bepaalde in artikel
39. derde lid, van de Dienstplichtwet ver
plicht, zich aan het onderzoek te onderwer
pen.
Hetzelfde geldt voor den dienstplichtige
van een der genoemde lichtingen, die:
a. een verbintenis heeft aangegaan ter op
leiding tot hoefsmid bij de infanterie;
b. een verbintenis heeft aangegaan ter op
leiding tot verzorger bij den voormaligen
rijkspostduiven dienst.
c. wegens erkende gewetensbezwaren als
dienstplichtige, een verbintenis heeft aan
gegaan, of
d. als vrijwilliger op zich heeft genomen
gelijke verplichtingen te vervullen als rusten
op een gewoon dienstplichtige.
Plaats en tijd van het onderzoek.
Hij die volgens de onder punt 1 opgenomen
bepalingen aan het onderzoek moet deelnemen
is verplicht te verschijnen te Haarlem, in de
Kazerne aan den Koudenhorn en wel:
Voor de lichting 1926: op Vrijdag 24 Juni
1938. des voormiddags 9, 10 en II uur en des
namiddags 2, 3 en 4 uur en op Zaterdag 25
Juni 1938. des voormiddags 9. 10 en 11 uur; en
voor de lichting 1929: op Maandag 27
Juni 1938. des voormiddags 9, 10 en 11 uur en
des namiddags 2 3 en 4 urn* en op Dinsdag,
28 Juni 1938 des voormiddags 9, 10 en 11 uur
en des namiddags 2 uur.
GASTnUISVEST 11 - HAARLEM - TEL. 17266
BETROUWBARE AUTO'S
0 v. zelfrijders (zonder chauffeur)
O p. dag, week, maand en langer
Onze wagens zijn AllRisk verze
kerd en voorzien van triptiek.
Uitsluitend modellen 1937 en 1938
(Adv. Ingez. Med.)
PROVINCIALE STATEN.
RAPPORTEN DER COMMISSIES.
Uitbreiding duintcrrcinbezit der
Provincie.
Ofschool vele leden der Commissie boven
genoemde voordracht van Ged. Staten warm
toejuichten, waren er enkele leden, die daar
tegen ernstige bezwaren aanvoerden, terwijl
voorts nog verschillende vragen werden ge
steld.
Een der leden uitte zijn teleurstelling en
verwondering over het voorstel, om nu op
nieuw een belangrijken grondaankoop te doen,
in hoofdzaak voor het P.W.N. Naar zijn oor
deel beschikte de Provincie thans over vol
doende duinterreinen. Nieuwe duingronden
zijn voor de watervoorziening niet meer noo-
dig, terwijl exploitatie van het Heemskerker
duin wederom tot gevolg zou hebben, dat
kostbare geestgronden, waarop thans nog vele
kleine eigenaars hun bestaan vinden, waarde
loos zouden worden gemaakt.
Ook het tweede argument, nl. de uitbreiding
van recreatie-gebied, achtte hij niet steekhou
dend, daar het duinbezit der Provincie hierin
ruimschoots voorzag.
Een der leden had in hoofdzaak bezwaar
tegen het door Ged. Staten genoemde motief
onder c (werkverschaffing) inzake uitbreiding
van werkverschaffingsobjcctcn. zoolang de
Provincie doorging loonen te betalen, welke
bleven onder de van Regeerlngswege vastge
stelde steunnormen. Dit lid had reeds meer
malen op de slechte loonen en arbeidsvoor
waarden gewezen en noemde uitbreiding der
werkverschaffing op deze wijze funest.
Vele andere leden betuigden hun volledige
instemming met het voorstel van Ged. Staten.
Zij waren van meening. dat de aangevoerde
motieven voor dezen aankoop voor hen door
slaggevend waren. Zij wezen op de in de laat
ste jaren zich sterk en nog voortdurend ont
wikkelende liefde tot de natuur en noemden
dit een verheugend verschijnsel.
Het aanwezige lid van Ged Staten gaf een
omstandige verdediging van het voorstel. Hij
sprak er zijn verbazing over uit, dat van de
zelfde zijde, welke zich vroeger zoo krachtig
en met zooveel succes uitgesproken had voor
uitbreiding van het Provinciaal bezit met Ge
versduin. thans verzet werd vernomen tegen
deze voordracht. Wat Gedeputeerde Staten
voorstelden was immers van geheel denzelf
den aard als genoemde uitbreiding: wat zij de
den was niet anders dan het doortrekken van
de lijn der historie, die nu reeds een tiental
jaren werd gevolgd.
Men mag het streven van de Provincie om
de watervoorziening zoo goed mogelijk te ma
ken en daarvoor het haar toevertrouwde pand
te verzorgen en tot grooter waarde te brengen,
nimmer bestrijden met een verwijzing naar
slechtere voorzieningen ln andere steden of
andere landen.
Het lid van Ged. Staten herhaalde zijn bij
vroegere gelegenheden gemaakte opmerking,
dat er geen enkele reden is te klagen over een
te hoogen waterprijs. De Provincie maakt ten
deze in Nederland een uitstekend figuur; haar
prijs is vaak belangrijk lager, soms meer dan
de helft, dan in sommige steden.
Uitdrukkelijk constateerde het lid van Ged.
Staten, dat er geen sprake van is, dat het
College de waterwinning uit het IJselmeer
naar den achtergrond zou dringen. Hij ont
kende pertinent, dat van de wateronttrekking
verdroging der gronden en verdorring van het
gewas het gevolg zou zijn. bij diepwaterwin-
ning.
De opmerkingen inzake de loonen bij de
werkverschaffing achtte het lid van Ged. Sta
ten hier niet ter zake. Wil men deze aangele
genheid ter sprake brengen, dan dient dit bij
een andere gelegenheid te gebeuren.
Tenslotte verklaarde de groote meerderheid
der Commissie accoord te gaan met de voor
dracht van Ged. Staten.
Verleening van financieelen steun
voor bouw van een koloniehuis.
Een lid wijst er op. dat slechts een deel der
te verplegen kinderen uit Noord-Holland
komt; dat echter het geld alleen door deze
Provincie wordt gegarandeerd. Is er niet door
door Ged. Staten gevraagd of ook andere pro
vincies willen steunen?
Een ander lid vraagt of het wel juist is, dat
160 kinderen aan andere tehuizen worden ont
trokken om het nieuwe huis te bevolken.
Het aanwezig lid van Ged. Staten heeft niet
den indruk, dat de salarissen hier lager zijn
dan bij andere dergelijke instellingen. Door
het onttrekken van Noord-Hollandsehe kinde
ren aan tehuizen in andere provincies komt
daar weer ruimte voor andere patientjes.
De voordracht bedoelt de vervanging van
een zeer slecht huis door een nieuwe inrich
ting. De verstrekte cijfers geven de overtui
ging. dat het nieuwe huis, hoewel iets grooter,
steeds bezet zal zijn. Algemeen wordt geadvi
seerd de voordracht aan te nemen.
Intrekking van dc korting van 10 pCt.
op de provinciale bijdragen.
Een der leden betuigt zijn warme instem
ming met de voordracht, waarbij Ged. Staten
voorstellen over te gaan tot intrekking van de
10 pCt. korting op het subsidie ten bate der
Kinderuitzending. Het speet dit lid echter
zeer, dat niet ook iets in deze richting wordt
voorgesteld betreffende dc tuberculose-be-
strijding. Hij kan het niet eens zijn mei de
mecning van Ged. Staten, dat inderdaad alle
tuberculose-patiënten, die het noodlg hebben,
worden uitgezonden.
Een ander lid informeert hoe het staat met
het subsidie aan Pro Juventute te Haarlem;
er zouden bij deze vereeniging verwachtingen
zijn gewekt, waaraan nu niet voldaan wordt.
Het in de commissie aanwezige lid van Ged.
Staten zegt, dat het subsidie van Pro Juventu
te buiten de hier aanhangige kwestie om gaat,
daar het betreft een nieuw subsidie en geen
herstel van de 10 pCt. korting; overigens is
deze subsidie-aanvrage nog ln onderzoek.
De voordracht nader toelichtend, merkt spr.
op, dat de ervaring heeft geleerd, dat het aan
tal kinderuitzendingen aanmerkelijk Is ge
daald door de 10 pCt. korting op het provin
ciaal subsidie. Hii Ls er van overtuigd, dat al
tijd een mogelijkheid voor uitzending wordt
gevonden; mocht er nog iets gedaan moeten
worden, dan zou eerder moeten worden ge
dacht aan verhooging van het subsidie aan
het verpleegfonds der Provinciale Vereeniging
dan aan intrekking van de 10 pCt. korting.
