UW VLEESCH EN VET
KOOPT voor de a.s. Feestdagen
.PASTOL
AMSTERDAMSCHE
VLEESCHHOUWERIJEN
AMSTERDAMSCHE
VLEESCHHOUWERIJEN
„Stoelendans" in het Engelsche
kabinet.
Nieuwe Uitgaven
Drie millioen buitenlanders in Frankrijk.
in A. MEIJER'S
in A. MEIJER'S
DONDERDAG 2 TUN! 1938
H A 'A R i; E M'S DAGBÜAD
5
De verdeeling der zetels tusschen Peers"
Commoners".
en
Wet en gebruik.
TOEN onlangs wijzigingen in het En
gelsche kabinet werden aangebracht
heeft men niet zonder reden van
een soort ministerieelen stoelendans
gesproken. Twee staatssecretarissen, die van
luchtvaart en die van koloniën, stonden op
om door twee andere hoogwaardigheidsbe-
kleeders vervangen te worden. Vooral de
verwisseling aan het luchtvaartdepartement
geschiedde om politieke redenen. Wat den
premier niet behoefde te beletten, bij wijze
van doekje voor het bleien, te verkondigen,
dat het wel practisch was den „Peer", welke
dat departement leidde, door een „Com
moner" te vervangen, aangezien dan het del
partementshoofd zelf aan het Lagerhuis de
gewenschte inlichtingen en voorlichting zou
kunnen verstrekken en zulks niet meer door
een plaatsvervanger zou moeten geschieden.
In Engeland geldt n.l. nog steeds dit be
rust niet louter op ongeschreven recht, ge
lijk ten opzichte van zooveel andere kwesties
wel het geval is, maar zelfs op geschreven
recht, neergelegd in een oude wet dat een
lid der regeering alleen kan optreden (en
dus ook het woord voeren) in die tak van
het panement waarvan hij deel uitmaakt.
Nu de staatssecretaris van koloniën een
Pairschap had geërfd werd het tevens ge
schikt geacht ook dezen functionaris door een
lid van het Lagerhuis te laten vervangen,
omdat men het wel wat veel vond dat er
zonder het stuivertje wisselen waartoe nu
werd overgegaan op de tweeëntwintig
kabinetsleden acht tot het Hoogerhuis be
hoord zouden hebben. Deze uitdrukking
„stuivertje wisselen" is hier in het bijzonder
op haar plaats met betrekking tot hetgeen
er gebeurde met de secretarissen van Staat.
Want onder hen bleef de verhouding tusschen
„Lords" en „Commoners" gelijk: immers,
het Hoogerhuislid Lord Swinton kreeg aan
luchtvaart het Lagerhuislid Malcolm Mac-
donald tot opvolger, terwijl op zijn plaats
aan het hoofd van kolonieën weer een Pair
kwam, te weten Lord Stanley.
Zoodoende is de kans nog niet toegeno
men, dat Chamberlain bij een eventueel
volgenden stoelendans In het kabinet, ter
stond zou vastloopen, wat het wetteljk
voorschrift aangaat Inzake het aantal se
cretarissen van Staat (en onder-secretaris
sen), dat deel van het Lagerhuis mag uit
maken. Wie namelijk mocht meenen, dat de
wet eigenlijk volle vrijheid laat ten aanzien
van de bezetting der verschillende ministe-
rieele posten door Pairs of Lagerhuisleden
en dat men in dit opzicht uitsluitend met het
gebruik te maken zou hebben, vergist zich.
Oorspronkelijk bepaalde een in het vijfde
regeeringsjaar van Koningin Anna (die in
1702, na den dood van den Koning-Stadhou
der, onzen Willem III, aan het bewind was
gekomen), dat slechts twee secretarissen van
Staat en hetzelfde gold voor de onder
secretarissen tegelijkertijd deel van het La
gerhuis mochten uitmaken. In den loop dei-
jaren heeft men. in verband met het feit,
dat er nieuwe staatssecretariaten gescha
pen werden, dit getal met behulp van wets
wijziging verhoogd. Het laatst geschiedde dit
in 1926, toen het achtste secretariaat van
Staat, dat van Schotland tot stand kwam (de
overige zijn: Buitenlandsche Zaken, Do
minions, Koloniën, Oorlog, Indië, Binnen-
landsche Zaken, Luchtvaart) en het maxi
mum aantal staatssecretarissen en onder
secretarissen, die tot de Lagerhuisleden mo
gen behooren, voor elk dezer beide groepen
op 6 bepaald is. Merkwaardig genoeg geldt
een dergelijke wettelijke beperking alleen
voor de „voornaamste staatssecretariaten" (de
wet bezigt deze algemeene term zonder na
der de diverse departementen aan te duiden)
en niet voor de overige departementen, waar
onder er ook hoogst belangrijke zijn, zooals
bijv. dat van de Schatkist, hetwelk niet door
een staatssecretaris, maar door een kanselier
wordt geleid, hetgeen verder in feite ten aan
zien van de beteekenis vaft den ministeriee
len post niet het geringste verschil uitmaakt!
MacDonald „betrapt".
OE dit ook zij, een Britsch premier heeft
bij de samenstelling van zijn kabinet nog
speciaal op zijn tellen te passen doordat hij
ook op de hier bedoelde wet acht moet slaan.
In tusschen, zelfs een premier kan wel eens,
gelijk wijlen Homerus, een dutje doen. Dat
moet dan zeker gebeurd zijn, toen Ramsay
Macdonald zich in 1929 gewoonweg verre
kende in plaats van zes onder-secretarissen-
leden van het Lagerhuis, er zeven uit dien
tak van het parlement in zijn combinatie
opnam. Vijf maanden lang kon deze. onte
genzeggelijk inconstitutioneele toestand be
staan, zonder dat zelfs de toch liefst zoo cri-
tisch en uitgeslapen mogelijke oppositie er
iets van had. gemerkt. Het was een eenvoudige
plattelandsdominee, die in een brief aan de
pers de aandacht op het geval vestigde. Daar
op haastte men zich een z.g.n. l^ijtscheldings-
wet („act of indemnity") te doen aannemen:
zonder dien maatregel zouden alle zeven on
der-secretarissen het was immers onmoge
lijk uit te maken, wie van hen als de eenige
zondaar kon gelden ingevolge de typische
wettelijke bepalingen, publiekelijk aange
klaagd kunnen worden, wat hun dan op een
veroordeeling te staan ware gekomen om voor
eiken dag, dat zij ten onrechte in het Lager
huis zitting hadden gehad en gestemd, een
boete van liefst 500 pond te betalen. Het ze
vende „boventallige" onder-secretariaat werd
vervolgens aan een pair toegekend.
Los van het op de wet berustende voor
schrift in zake de staatssecretarissen en hun
plaatsvervangers, valt er het betrekking
tot de verdeeling der plaatsen in een kabinet
tusschen Hooger- en Lagerhuisieden. een ge
bruik waar te nemen. Al zij hieraan onmid
dellijk toegevoegd, dat het gebruik in den
loop der jaren, dank zij gewijzigde staats
rechterlijke en politieke omstandigheden,
wel verandering heeft ondergaan.
Zoo kan men zeggen, dat, globaal genomen,
nog in de negentiende eeuw in de verschillen
de kabinetten, onverschillg of zij van conser
vatieven dan wel van liberalen huize waren,
het aantal Hooger- en Lagerhuisleden vrij
wel tegen elkaar opwoog. In het begin van de
twintigste eeuw vindt een verplaatsing van
het overwicht in de richting der Commoners
plaats. Daartoe bestond vooral sinds en in
verband met ae parlementswet van 1911, die
aan het Lagerhuis, nu ook in het geschreven
H
recht, een overheerschende positie toekende,
ongetwijfeld mede uit staatsrechtelijk oog
punt bijzondere aanleiding. Na den wereld
oorlog, toen het aantal Pairs-kabinetsleden
zeer gering was geweest, zien we echter even
een stijging ten gunste van de pairs: van de
zestien leden, die in het 1922 opgetreden ka-
binet-Bonar Law telde, hadden er zeven zit
ting in het Hoogerhuis. Doch wanneer
vervolgens de Arbeiderspartij aan het bewind
komt, daalt het aantal pairs in het kabinet
aanmerkelijk, o.m. doordat nu eenmaal niet
veel aanhangers van die partij onder de
Lords te vinden waren en ook slechts weini
gen van hen zich bereid verklaarden tot pair
verheven te worden.
Maar ook in ae verdere na-oorlogsche ka
binetten van andere politieke kleur en o.a.
nog in het nationale kabinet Baldwin, het
welk aan dat van Chamberlain voorafging
Baldwin's ploeg bevatte niet minder dan
zestien, op een totaal van eenentwintig, kabi
netsleden, die tot het Lagerhuis behoorden
bezaten Lagerhuisleden een onmiskenbare
meerderheid. Zoodat dus de tegenwoordige
premier, toen hjj kort geleden een tweetal
Pairs loosde, de samenstelling van zijn kabi
net wat meer in overeenstemming bracht
met het liedendaagsche geldende gebruik ten
aanzien van de zetelverdeeling tusschen
Lords en Commoners.
Dr. E. v. RAALTE.
DE FA. A. H. DE WILDE HEEFT HAAR
ZAAK VERNIEUWD.
De winkel van de firma A. H. de Wilde
op de hoek Turfmarkt-Kampervest is van
binnen en buiten geheel vernieuwd. Het
exterieur is zeer mooi, de bovenlijst van de
pui is op een voor onze stad nieuwe wijze
bewerkt en de étalages, waaruit de voorbij
gangers des avonds een zee van licht tegen-
straalt, bieden een keur van verschillende ar
tikelen: babywagens in up-to-date uitvoering,
tuinmeubelen, parasols, gasfornuizen, wasch-
machines, fietsen, keukengerei, haarden, kin
derstoeltjes enz. Misschien wel te veel om
op te noemen. In twee maanden tijds heeft
de aannemer J. Verheul het klaargespeeld om
het geheele oude verdeelde interieur uit te
breken en te herscheppen in één groote
ruimte, waar het licht vrijelijk door heen
speelt. De étalageverlichting bestaat uit een
groot aantal moderne lampen. In de winkel
zijn de artikelen zeer overzichtelijk opge
steld. Het geheele interieur ademt ruimte en
licht en het is voor de clientèle een genot
om hier haar keuze te bepalen. Van buiten
schenkt het gemoderniseerde pand een aan
trekkelijke aanblik. In de winkel getuigden
vele bloemstukken van de beste wenschen, die
de firma de Wilde in de nieuwe periode, welke
voor haar aangebroken is, vergezellen.
AANBESTEDING.
Hedenmorgen werd door het Provinciaal
bestuur te Haarlem aanbesteed het aanleggen
van een aardebaan van gedeelte prov. weg
Niedorper VallaatWognum tusschen de
nieuwe brug over de Langereis bij de Malle-
gatsluis en de Hoogewijzend te Opmeer, be
nevens het aanbrengen van verhardingen
voor den rijweg in die aardebaan, met bij
komende werken, in de gemeenten Hoog
woud en Opmeer.
Het laagst werd ingeschreven door de N. V.
P. Daalder's Aannemingsbedijrf te Alkmaar
voor f 141.724.
BOTSING TUSSCHEN MOTOR WIELRIJDER
EN FIETSER.
Woensdagmiddag half vijf had op den
Rijksstraatweg tegenover de Fuhrhopstraat
een aanrijding plaats tusschen een 21-jarï-
gen motorwielrijder uit Beverwijk die geen
voorrang aan 'net verkeer van rechts verleen
de, en een 52-jarigen fietser uit Haarlem,
die te veel links op den weg reed. Het gevolg
was dat beiden vielen. De motorwielrijder
kreeg een lichte hersenschudding en een
wond aan het hoofd; de fietser klaagde over
pijn in linkerbeen en -heup. Door een juist
passeerende ziekenauto werden zij naar het
Diaconessenhuis vervoerd; laatstgenoemde
werd ter observatie opgenomen. De motor
wielrijder is, na behandeld te zijn. per zie
kenauto naar zijn woning gebracht. Beide
rijwielen werden beschadigd. Tegen beide
mannen is proces-verbaal opgemaakt.
ZJ
„Dieren zien en
leeren kennen".
Van de hand van den heer A. F. J. Por-
tielje is bij de Nederlandsche keurboekerij
te Amsterdam verschenen het boek .Dieren
zien en lepren kennen".
Een dierenboek. Maar een, zooals we hier
in ons land, in dien uitgebreiden zin, nog
niet kennen. Want dit boek beschrijft ons
niet alleen het dier in zijn gedragingen, het
gaat nog verder en voert ons naar de struc
tuur en het oorzakelijk verband van het
dierengedrag, waardoor allerlei dwaze ver
halen over dieren ontmaskerd worden en de
schoonheid en harmonie van het leven in
't algemeen, van de dieren in 't bijzonder,
aan 't licht komen.
Zulk een boek is het resultaat van tien
tallen jaren objectieve waarneming en
proefondervindelijke onderzoekingen over
het levensgedrag der dieren, op welk
terrein de schrijver stellig een der meest
bevoegden is. Als inspecteur van ae levende
have van het koninklijk Zoölogisch Genoot
schap „Natura Artis Magistra", heeft de
heer Portielje meer dan 30 jaar dag aan dag
geleefd te midden van dieren van uiteen-
loopende soort en daarnaast een open oog
gehad en gehouden voor de dieren buiten den
dierentuin. En niet tevreden met waarne
ming alleen, heeft hij zich tevens verdiept
in het hol en waarom het waardoor en waar-'
toe. Hierdoor danken wij den schrijver niet
alleen een boek, dat ons inwijdt in het drift
leven der dieren en de ontwikkeling van het
instinctbegrip, maar dat ons ook inzicht
geeft in het primaire leven in algemeenen,
dus ook menschelijken zin..
„Dierenkennis is menschenkennis", zoo te
verstaan, dat wij bij de dieren duidelijker
dan bij ons zelf, de primaire roerselen leeren
kennen, die als natuurlijk gedrag aan ons
persoonlijk leven ten grondslag liggen. „Die
ren zien ên leeren kennen" is daarom niet
uitsluitend een boek voor biologen en dieren
vrienden, maar even zeer van beteekenis
voor artsen, psychiaters, psychologen, on
derwijskrachten en opvoeders.
Ook de foto's van W. F. H. Schut, die
de uitingen der dieren weergeven, welke terug
te brengen zijn tot aangeboren strevingen
en aangeleerd gedrag en die ons in het bij
zonder ook het affectieve leven der dieren
in tal van prachtige uitdrukkingsvormen te
zien geven, vertegenwoordigen een arbeid
van meer dan tien jaren. Zoodat we hier
spreken kunnen van een boek, dat zoo al
niet volstrekt eenig in zijn soort dan toch
Uiterst zeldzaam is.
Bij de Uitgeverij Philip Kruseman zijn de
volgende romans verschenen: „Veelkleurige
roos" van Jennifer Ames (vertaald door
Jeanne KloosReyneke van Stuwe)„Daar
komt de zon" van Emile Loring; „De wet van
den kogel" van E. B. Mann; „Grijpt het ge
luk" van Maysie Greig, en „De berg der edele
gesteenten" van Edison Marshall.
Regeering voor een lastig vraagstuk.
Gecompliceerd werkloosheids
probleem.
PARIJS. 31 Mei.
FRANKRIJK herbergt meer vluchte
lingen binnen zijn grenzen, dan welk
ander land van Europa en is waar
schijnlijk na de Vereenigde Staten
het land, dat de meeste immigranten op
neemt.
Op het oogenblik leven er meer dan drie
millioen buitenlanders op Franschen bodem,
tegen 400.000 in 1851. Daarentegen is de bevol
king van het land zelf sedert 1851 slechts wei
nig gegroeid, terwijl het bevolkingscijfer se
dert den wereldoorlog practisch gelijk is ge
bleven. Het bedraagt thans 42 millioen.
Dit groote aantal buitenlanders een veer
tiende deel van de geheele bevolking heeft
zijn voor- en nadeelen. Onlangs zijn een aan
tal decreten uitgevaardigd, waarbij den
vreemdelingen wordt bevolen zich onmiddel
lijk te laten inschrijven of anders het land te
verlaten. Doch niettegenstaande deze scherpe
maatregelen dreigt de stroom immigranten
voornamelijk uit de totalitaire staten
een schrikbarenden omvang aan te nemen.
De immigratie-politiek van na-den-oorlog
vond haar oorzaak in het feit. dat de bevol
king van Frankrijk stationair was geworden,
terwijl de oorlog Frankrijk van 1.350.000 van
zijn jongste en krachtigste mannen had be
roofd. Daaraan moet nog worden toegevoegd
de scherpe teruggang van het. geboortecijfer
en de slechte gezondheid van die personen, die
als kinderen gedurende den oorlog o.a. aan
ondervoeding hadden geleden.
Uit één oogpunt worden de immigranten
door de autoriteiten met een gunstig oog be
schouwd. n.l. van een militair oogpunt. Im
mers het meerendeel der immigranten zijn
jonge mannen, die over het algemeen met
Fransche vrouwen huwen.
Doch daartegenover staat, dat er veel kri
tiek wordt uitgeoefend op het groote aantal
immigranten. Zoo voert men aan. dat de bui
tenlanders het probleem van de werkloosheid
'.n Frankrnk nog gecomnlice^rder maken
Frankrijk telt 400.000 werkloozen. daaron
der zijn tevens de buitenlanders begrepen
Mochten echter alle buitenlandsche werk
loozen met hun families worden uitgewezen,
dan, zoo rekent men. zouden ongeveer 1 mil
lioen menschen het land moeten verlaten,
hetgeen tegelijkertijd een velles «en mil
'ioen consumenten zon betekenen
Het grootste deel van de buitenlandsche
arbeiders zijn geen vakmcnschen, maar on
der de geschoolde arbeiders is de werkloosheid
juist het grootst. 30 pCt. van de buitenlanders
werken in de mijnen, 24 pCt. in het bouwbe
drijf en bij den wegenaanleg en 15 pCt. in de
chemische industrie. In al deze industrieën
werken de buitenlanders als ongeschoolde
arbeiders en elk jaar is het moeilijker, niet
tegenstaande ae werkloosheid, om Franschen
te vinden, die deze zware en gevaarlijke be
trekkingen willen vervullen. Het grootste aan
tal buitenlanders vindt men onder de land
bouwers en boeren (in 1936 249.000). Hierin is
tot nu toe geen werkloosheid geconstateerd.
De criminaliteit onder d3 buitenlanders is
groot. Volgens cijfers door het ministerie van
justitie gepubliceerd, worden er jaarlijks
50.000 buitenlanders voor de rechtbanken ge
voerd. 17,5 pCt. van de misdadigers in de
Fransche gevangenissen zijn buitenlanders.
Van de faillissementen komen er 25 pCt. voor
rekening van buitenlanders.
Ingewikkelde naturalisatie.
|p\E aanhangers van een liberale politiek
JL-7 tegenover buitenlandsche immigranten
beweren, dat deze situatie te danken is aan
de weinig doeltreffende controle en niet aan
het principe van het asylrecht. De verschil
lende verwarringen, een kwaal die menig ad
ministratief departement aankleeft, maakt
het probleem van de controle op buitenlan
ders nog moeilijker. Vincent Auriol, zoo luidt
het verhaal, zou verteld hebben dat er, toen
hij minister van justitie was, 100.000 dossiers
betreffende naturalisaties in een van de ka
mers van het ministerie lagen opgestapeld.
Er zijn vaak verscheidene jaren noodig alvo
rens de vreemdelingen, die daarvoor in aan
merking komen, ae noodige papieren voor hun
naturalisatie machtig worden, want de bui
tenlanders staan onder de jurisdictie van vijf
verschillende ministeries: Justitie, Landbouw.
Handel, Binnenlandsche Zaken en Buiten
landsche Zaken.
Een van de voorgestelde veranderingen om
dit probleem op te lossen zou het instellen van
een departement zijn, dat uitsluitend met de
immigranten belast zou zijn. Een tweede voor
stel is, dat er onmiddellijk een razzia zou
worden gehouden onder de 110.000 buïtenlan-
ders. die zonder legale papieren in Frankrijk
leven Met dit laatste stemmen zelfs de meest
liberalen in. daar een groot percentage van
deze lieden in verbinding staan met de in- j
ternationale misdadigers. De recente decre-
ten zijn echter een aanwijzing, dat Frank
rijk de zaak ditmaal door zijn besluit om al
thans de ongewenschte vreemdelingen te wc
ren. ernstig opneemt. i
(United Press
(Nadruk verboden).
J0E AAL
Juist- omdat gezonde, sterke en
tevens prachtig blanke tanden
zoo'n onschatbaar bezit zijn, moet
U den veiligsten weg kiezen:
Pastol! Ons veilige, Hollandsche
tandmiddel, dat het gevaarlijke
en ontsierende tandsteen door
oplossing doet verdwijnen, dat
het kostbare tandglazuur nimmer
beschadigt.en Uw tanden prach
tig blank maakt èn houdt!
In tuben van 20 en 35 ct.,
in groote ronde doozen v. 20 ct.,
in ovale doozen van 10 ct.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
WIJ GARANDEEREN U PRIMA KWALITEIT TEGEN DEN LAAGSTEN PRIJS.
Onze SPECIALE RECLAME is
fijn gekruide ROLLADE van 45 - 50 en 55 cent per pond.
PRIJSCOURANT
RUNDVLEESCH
per pond
Reclame Lappen 40
Riblappen 45
Ribstuk 45
Braadstukjes 45
Rollade 45 en 50
Roastbeef 55 en 60
Ossengehakt 35
EET NU LAMSVLEESCH
per pond
Lamslappen m. b. 25
Lamscoteletten 30
Lamslappen 40
Lams Rollade 45
Lamsbout 40
Lamsgehakt 30
Lamsvet, gemalen 25
Dik Lamsvet 30
BLANK VARKENS.
VLEESCH.
per pond
Karbonade
schouder 45
Karbonade, rib.50
Hamlappen 50
Rollade 45
3 pond voor 1.25
Fricandeau 55
Saucijsjes 40
Krabbetjes 35
In onze filialen GEDEMPTE OUDE GRACHT 80, RIJKSSTRAATWEG 97 en
LEIDSCHEVAART 354 zijn de prijzen van het Rundvleesch 10 cent per
Kilogram hooger.
VOOR DE SOEP.
Kalfsvleeschbeenen
3 pond voor 25 ct.
Ossenvleeschbeenen
3 pond voor 25 ct.
Kalfspooten 2 voor 15 ct.
Kalsschenkels, per stuk 5 ct.
VOOR RECLAME.
Dik vet gerookt Spek
per pond 35 ct.
Fijn gekruide Leverworst
per stuk 15 ct.
Fijne gekookte Worst
per stuk 25 ct.
Dik versch Niervet,
per pond 45 ct.
ALLE GEVESTIGD TE HAARLEM.
GEDEMPTE OUDE GRACHT 80 (hoek Botermarkt).
SPAARNWOUDERSTRAAT «9 (naast De Batavier).
PAUL KRUGERSTRAAT 15 (naast De Gruyter).
LEIDSCHEVAART 534 (t.o. Schouwtjesbrug).
RIJKSSTRAATWEG 97 (naast Wijnbergh Co.)