AMSTERDAMSCHE BEURS IAAT/TE HHIIÏEN - Vrouwenhanden crebruikten vaak vergift. H' V R I JD A G 24 JUNI 1938 HAAKJE M'S DAGBLAD 13 Vliegveld van Leeuwarden in gebruik genomen. Opening had hedenmiddag plaats. LEEUWARDEN. 24 Juni. Hedenmiddag is de luchthaven Leeuwarden, welke slechts drie kilometer van het centrum der stad is gelegen, officieel geopend. Na een langdurige voorbereiding werd in Februari 1936 met den aanleg begonnen. Het terrein is 700 bij 700 meter groot. De kosten bedragen rond f 492.000. waarvan f 100.000 uit het werkfonds en eveneens belangrijke bijdra gen van provincie en Kamer van Koophandel. De Commissaris der Koningin, mr. P. A. V. baron van Harinxma Thoe Slooten. sprak het openingswoord uit. Daarna werd nog het woord gevoerd door den burgemeester jhr. mr. J. M. van Beijma en ir. Kramer, waarna mevrouw Tresling na mens een damescomité een vlag aan bood. welke daarna door den Commissaris der Koningin omhoog werd geheschen De dochter van den burgemeester gaf eenige oogenblikken daarna het eerste officieele startsein, waarop het vlaggeschip der K.L.M., de F 36, met een aantal genoodigden een eere- ronde maakte, waaraan nok al de andere vliegtuigen deelnamen. Zaak Oss voor het Ambtenaren gerecht. (Vervolg van pag. 2). In de zaak van de werkverschaffing heeft getuige gemeend, dat het gemeentebestuur zelf een onderzoek moest instellen, hetgeen dan ook is geschied. Op een vraag van mr. Meyes antwoordt ge tuige, dat hem door ingezetenen der ge meente is gevraagd een protestvergadering bijeen te roepen tegen het optreden der ma rechaussee. Dit verzoek is o.m. gedaan door eenige raadsleden. Getuige heeft zich echter tegen een pro test-vergadering verzet. Op een andere vraag zegt getuige, dat hij steeds heeft getracht de verhouding tusschen gemeentepolitie en marechaussee te verbe teren. Voorts verklaart getuige nog, dat een dei- pastoors zich bij hem heeft beklaagd over het onderzoek van de marechaussee. Getuige heeft den pastoor echter niet kunnen helpen, omdat hij de feiten niet kende. Ik heb, aldus getuige, den pastoor medegedeeld, dat hij zich tot zijn eigen overheid moest wenden, wan neer hij meende onbehoorlijk te zijn behan deld. Tenslotte zegt getuige naar aanleiding van een mcdedeeling. als zou hij bij den officier zijn ontboden, die daarbij tot hem gezegd zou hebben, dat getuige een slecht hulp-officier van justitie was, dat een dergelijk onderhoud niet heeft plaats gehad en dat de officier dat nooit heeft gezegd. Terechtstelling wegens spionnage. Executie te Bei-lijn voltrokken. BERLIJN, 24 Juni (D.N.B.) Heinrich Menz uit Biberach, die op 22 Februari ter dood veroordeeld werd, werd verdacht van spion nage ten behoeve van een anderen staat en van het leveren van materiaal aan dien staat, is heden terechtgesteld. ESPERANTISTEN. Zondag 3 Juli a.s. wordt in Hotel Lion d'Or, Kruisstraat, een congres van Esperantisten gehouden. Na de lunch maken de deelnemers een excursie naar Zandvoort. Garage „Americaiii". Een typisch verschijnsel van onzen tijd is de belangrijke toeneming van het aantal autorijders, die voor een of meerdere dagen een auto huren om daarmede tochtjes of groote reizen te gaan maken. Deze manier van reizen heeft veel voor en weinig tegen mits men ervoor zorgt een goeden wagen uit te kie zen. Dit heeft ook de directie van garage „Americain" Spaarne 96, begrepen en daarom heeft zij heden haar garage geopend met veertien prachtige wagens, waarmee het wer kelijk een lust moet zijn om te rijden. De wagen, waaronder ook eenige bijzonder fraaie two-seaters, zijn per dag. week of nog voor langoren tijd te huur zonder chauffeur, terwijl de berijder tevens W.A. verzekerd is. De auto's zijn bovendien meestal van trip tieken voorzien, zoodat ook buitenlandsche reizen gemaakt kunnen worden. Ook diverse reparaties kunnen in de garage plaats vinden. Ongetwijfeld zal garage Americain" bij de liefhebbers van autotochtjes spoedig een uit stekenden naam hebben. ZANDVOORT De gemeente is bezig zich tegen fraude te verzekeren. Is een particuliere maatschappij niet zoo voordeelig? In de raadsvergadering van 30 Mei werd het voorstel betreffende toetreding van de gemeente als lid van d.e Fraude-risico onder linge van gemeenten aangehouden, omdat er inmiddels van een particuliere instelling een aanbieding voor fraude-verzekering was binnengekomen. Met de financieele commissie zijn B. en W. van meening dat de Fraude Onderlinge van Gemeenten fF.O.G.) op den duur goedkoo- per moet werken dan een particuliere on derneming, welke uiteraard hooge uitgaven heeft voor provisie en bovendien is opgezet om winst te maken. Bij nader inzien vinden B. en w. het te waarborgen bedrag van f 40.000 zeer hoog en met de financieele commissie zijn zij van meening dat met een te waarborgen bedrag van f 30.000 kan worden volstaan. In verband met nog loopende verzekerin gen, die niet aanstonds kunnen worden be ëindigd, zal voorloopig een korting van 10 pet. op de voorschötpremie worden verleend. De gemeente als hypotheek- geefster. In het belang van de Volkshuisvesting. In het belang van de volkshuisvesting heeft de gemeente in 1922 en volgende jaren op verschillende wijze medewerking verleend om den bouw van woningen te bevorderen en wel door het verstrekken van voorschotten, het uitgeven van woningen volgens het huurkoop- BOKSEN. Schineliug's nederlaag. NEW YORK, 24 Juni. De vraag, of er in derdaad in den wedstrijd Louis—Schmeling een „foul" is geweest, is ook door de eerste film, die ervan vertoond is, niet opgelost. In besloten kring werd deze opname vertoond. De camera stond echter op het gegeven oogen- blik niet op de goede plaats. Men krijgt den indruk, dat de nederlaag het gevolg is van de harde linksche en rechtsche slagen tegen Schmeling's hoofd, van den bewusten slag is niets te zien. Wij vernemen voorts, dat Schmeling zijn vrouw en zijn moeder getelegrafeerd heeft, dat hij niet ernstig gekwetst is en spoedig de kli niek zal verlaten. (United Press). CRICKET IN ENGELAND. DE 2E TESTMATCH ENGELAND— AUSTRALIë. Vanmiddag om half twee bij de lunchpauze was de stand van Engeland in de tweede test match EngelandAustralië 134 voor 3. (Ham mond 70 not out en Paynter 34 not out). WATERPOLO. V.Z.V. I—HAARLEM I (0—4). Gisteravond is een in zeer goeden vorm spelend Haarlem I er in geslaagd het gevreesde V.Z.V. I op eigen terrein een gevoelige 40 nederlaag toe te brengen. Reeds onmiddellijk bracht de Haarlem voorhoede het V.Z.V.-doel in gevaar, zelfs werd reeds direct gedoelpunt, doch het fluit signaal van scheidsrechter Braam, die uitste kend leidde, had reeds geklonken. Dadelijk daarop echter deed Haarlem het beter; Joop van Hemsbergen scoorde met een omhaalbal 0—1. terwijl dezelfde speler voor de rust nog tweemaal den VZV-doelman wist te passeeren. Met een voorsprong van 30 voor Haarlem gaat dan de rust in. Na de hervatting wordt een Haarlem-speler wegens het liggen bin nen de twee-meter-lijn het water uitgezon den. Haarlem speelt in deze periode buiten gewoon goed, zoodat zelfs de numerieke minderheid ten spijt de stand door Jan van Hemsbergen op 04 wordt gebracht, waar mede het einde aanbreekt. AANBESTEDING PAROCHIEHUIS. Heden, Vrijdagmorgen, heeft de architect Jacq. van Velsen namens het R.K. Kerkbe stuur van „O.L. Vr. van Zeven Smarten en St. Bavo" te Haarlem Noord in café „Stals" aan den Rijksstraatweg aanbesteed: het bou wen van een Parochiehuis bp een terrein aan den Rijksstraatweg naast de kerk. Laagste inschrijver was firma G. J. Evers, Bloemendaal voor 49870. BURGERLIJKE STAND. HAARLEM, 24 Juni Bevallen 22 Juni: J. A. BreeuwerBalk, d.; 23 Juni. G. A. HoremanJol, d.: E. C. de ReusMulders, d.: D. HandgraafRootlieb, d.; A. Zwartv. Dijk, d.; 24 Juni: W Achter berg—Bom. d.; A. P van Dijk—Versteeg, d.; G. v. d. Beek—Veen. z.; C. J. RoestTitzing, d.; 22 Juni: H. A. Bos—Spiering, z. Overleden 23 Juni: J. Wijnands, 71 j. Gen. de Wetstraat. STAATSLEENINGEN BIN NENLAND. 4 pet. ld 1933 n 3 pet. Nederland STAATSLEENINGEN BUI TENLAND sy2 pet. Dultschl. 1930 (Youngleening) Youngleening (met ver klaring) BAN K-INSTELLINGEN. Amsterd. Bank Handel Mpij. Cert, van f 250 Koloniale Bank Ned. Ind. Handelsbank Rotterd. Bank INDUSTR. OND. BINNENL. Alg. Kunstzijde Unie v. Berkels Patent Calvé Delft Cert. Ned. Ford ex 40 afst. Philips Gloeil.Gem.Bezit Unilever INDUSTR. OND. BUITENL. Intern. Tel and Tel Anaconda Bethlehem Steel Cities Service Gew. Steel U. S. Steel Kennec Copper Radio Corp PETROLEUM. Kon. Petr Perlak Petr. Shell Union Continental Oil Tidewater MIJNBOUW. Alg. Explor. Mij Redjang Lebong Billiton ROLONGATIE. SCHEEPVAARTEN. Kon. Ned. Stoomboot. Scheepvaart Unie Koninkl. Paketvaart Rotterdamsche Lloyd Maatschappij Nederland Holland—Amerika Lijn I LTUUR MAATSCH. H. V. A. Java Cultuur Ned Ind. Suiker Unie Vorstenlanden TABAKKEN. Dell Batavia Dell Maatschappij Senembah MER SPOORWEGEN. Southern Pacific Wabash Railroad Union Pacific Chic. Milwaukee Missouri Kansas Texas 1 KBERS Amsterd Rubber Cell Bat Rubber Indische Rubber Ondom- Lemboe Terbadjadl Rotterdam Tapanoell landar Rubber ."Tear.gPi R-'hber Java Caoutch. Sumatra Rubber KOERS VAN HEDEN KOERS pl.m pl.m plm pl.m 1.30 1.45 2.00 2.15 23i/, - - - - 28ty - 28% 28% - 146 - - - 247 135 131% - 1357, >7% c&V 38 38% 38 58 911/? 300 - 271 273 271 269 2t9%- 153 153% 1537, 153% - 6 7 6% 20% 217» 21% 21% 21% 37% 39% 39 39 39% - - - 39% 34% 35% 37% 34% 37% 25% 27 26% 26 7, 26% 4% 5 5 5 >347, 3371/, 3361/, 335% 334 77% 77 - 10% 11 10% 10% 10% 21 21% 21% 21% 22 10% 10s/, 103/, 103/, 10% 751/j 166 - - 111 113% 166 - - - 107 10D, - - 4571/. 463 4877 460 460 163 - - I6S - - 65 65 63 2167, 2237? 223 281%. 288 2887 252 2597, 9% H% 10% 1^« 03% 208 .08 <071/ 207 iJ5i 142 143 142 27 131'' 131 '31 71 - 46 - 100 100 591/, - - - 63 68 021/2 - - 6S 123 - 1271/2 - 165% - 174 systeem en door zich garant te stellen voor rente en aflossing van door derden voor de stichting van woningen aan particulieren ver strekte hypotheken. In den laatsten tijd is bij B. en W. de vraag gerezen of de wijze waarop de gemeente haar medewerking verleent om den bouw van woningen te be vorderen wel de meest geschikte is. Overwo- theekgeefster kan optreden. In beginsel werd gen werd of de gemeente zelf niet als hypo- hiertoe besloten, omdat de gemeente instaat is tegen zeer aannemeiyke voorwaarden geld te leenen. Hierdoor is zij in staat de gelden te verstrekken tegen een matige rente. Daar door kan de aflossing wat hooger gesteld wor den. De gemeente kan de gelden leenen voor twintig jaar, waardoor zy in staat is de hy potheken voor twintig jaar te verstrekken, zoodat de debiteuren de zekerheid hebben, dat de hypotheek niet op een ongelegen tydstip wordt opgeëischt. Toen B. en W. eenmaal in beginsel hadden besloten in deze richting werkzaam te zyn, hebben zy zich eerst met elk van de de biteuren verstaan en hen medegedeeld, dat de gemeente waarschijnlijk aan hen hypotheek wilde verstrekken tegen een rente van 3 3/4 pet. en een looptyd van 20 jaar, mits de jaar- ïyksche aflossing op een hooger bedrag werd gesteld. Allen verklaarden zich bereid, hier aan mede te werken. Door bemiddeilng van de N.V. Nationale Maatschappy voor kasgeldleeningen Mulié en Co. te 's-Gravenhage. is een aanbieding ont vangen van een 20-jarige geldleening, groot f 100.000 a pari tegen een rente van 3 1/4 pet., na 10 jaar te brengen op 3V2 pet. Dit aanbod is in de raadsvergadering van 30 Mei j.l. be reids geaccepteerd. Het rente-voordeel dat wordt verkregen, zal telkenjare op den kapi- taaldienst worden gereserveerd tot dekking van mogehjke verliezen uit dezen hoofde. Na 20 jaar zal een reserve van f 4500 zyn ge vormd. Van het geleende bedrag van f 100.000 kan voor de aflossing van de hypotheken in totaal f 82.751 worden gebruikt. Het overblijvende bedrag van f 17,249 kan worden aangewend voor de financiering van de kosten van verbe tering van den Zeeweg. HAARLEMMERMEER De nieuwe Rijksweg is nog niet opengesteld. Toch vond er reeds een aanrijding plaats! Donderdag werd er by de politie te Hoofd dorp mededeeling gedaan, dat er een aanrij- Een halve eeuw geleden Uil Haarlem's Dagblad van 1888. 24 Juni: Aan het gemeentebestuur is vergun ning gevraagd le. door S. Nyssen tot oprichting van een kleerenwasscherij door stoom gedreven in het perceel aan de Brouwersvaart get. no. 86/88 en 2e. door H. van Stipriaan tot oprichting van een slachterij en rookery in het perceel aan de Brouwersvaart get. no. 66 en 3e. door L. Kuyk tot oprichting van gelijke zaak in het perceel Kleine Houtstraat 28. ding had plaats gehad op den nieuwen Rijks weg tusschen den Kruisweg en den geniedyk, die nog niet voor gewoon verkeer openge steld is Het bleek dat aldaar een rechts van den weg stilstaande auto. waarin een Hoofdopzich ter van den Rijkswaterstaat en eenige buiten landsche leden van het internationale wegen congres waren gezeten, was aangereden door een tractor met oplegger van den heer H. en na ongeveer 30 meter te zyn meegesleurd, op het rijwielpad was terecht gekomen. Al de in zittenden Bleken er wonderlijk goed te zyn afgekomen. De tractor reed na de aanryding den grasberm in. Bewusteloos op den weg gevonden. Zelf gevallen of aangereden? In verband met het feit dat op den Ringdyk bij Vijfhuizen een wielryder bewusteloos aan den kant van den weg met een hersenschud ding werd gevonden, vernemen we. dat uit het door de politie ingesteld onderzoek biykt, dat de juiste toedracht der zaak nog niet is ko men vast te staan. Het slachtoffer is de 17-ja- rige T. D. uit Heemstede. Er zyn omstandigheden, die er op wyzen. dat er waarschyniyk geen sprake is van een aan rijding, maar dat de voorvork van de fiets gebroken is, waardoor het vermoeden voor de hand ligt, dat hy tengevolge daarvan voor over geschoten en met het hoofd op den grond is terechtgekomen. Wanneer de toestand van D.. die naar om standigheden redelyk goed is, het toelaat om door de politie gehoord te worden, bestaat er wel eenige kans dat er dan omtrent het ge beurde nog eenige nadere byzonderheden be kend worden. Geschiedenis kent een heele rij gevalleni Van Medea tot het Luiksche proces. LOCUSTA. - ET proces tegen de Weduwe Becker te Luik doet onze ge dachten teruggaan naar vroe ger eeuwen, toen een moord door vergif 'tot degebruikely ke midde len behoorde om iemand uit den weg te ruimen. Hierby speelde ook de vrouw direct en indirect dikwyls een groote rol; niet alleen was ze soms de aanleiding tot den moord, de sa menstelling en aflevering had in de meeste gevallen ook door vrouwen handen plaats. Behalve Medea. van wie de sage als gift- mengster spreekt, wordt Locusta genoemd als eerste vrouw, wier vergiften honderden men- schen het leven hebben gekost. Agrippina, de zuster van Caligula, kocht by haar het vergif, toen zij haar eerster man wilde dooden. om in het bezit te komen van zijn groot vermogen. Messalin?.. de mede dingster van Agrippina. eindigde later even eens haar leven door vergif, dat Locusta had gemengd. Den Keizer Claudius, Agrippina's tweede echtgenoot, bracht deze vrouw eveneens om het leven, om voor haar geliefden zoon Nero den troon te veroveren. Den keizer te vergif tigen was echter geen gemakkelijke taak; hij had namelijk een voorproever, die met het toezicht in de keuken was belast en die alle dranken en gerechten tevoren moest proe ven. In dien verdorven tyd was het voor Agrippina evenwel niet moeilijk om zoowel den voorproever als den lyfarts van haar ge maal om te koopen. T OEN de keizer na een luidruchtig feest maal half dronken was, bracht men hem zijn lievelingsgerecht van paddestoelen. De voorproever maakte een beweging alsof hij de spijs keurde, die Agrippina hem daarna toereikte. Nauwelijks had hij er van gegeten, of hy kreeg hevige krampen en brakingen. Agrippina. bang, dat hierdoor het vergif zyn werking zou verliezen, bood den lijfarts schatten om haar te helpen. Deze had niet veel keuze; zou de keizer herstellen, dan was hii. zoowel als de voorproever, verloren. Hij deed alsof hij den van pijn inéénkrim penden heerscher wilde verlichten, doch stak hem een pen met vergif in de keelDen volgenden morgen verscheen Agrippina in rouw de keizer was dood. Locusta bleef nog verder haar diensten be wijzen. want ook Nero had haar kunst noo- dig. Hy wilde ,in de eerste plaats Brittanni- cus, zoon van Claudius en rechtmatig erf genaam van den troon, uit den weg ruimen. Maar ook deze had een voorproever en bo vendien bestond de vrees, dat de opwinding onder het bevolk te groot zou worden, wan neer ook Brittannicus aan vergiftiging zou sterven. Men waagde het er echter op en zette hem een byzonder warmen drank voor. die de voorproever had gekeurd Hy wilde ze koeler en men goot er water bij. Dit werd zijn ongeluk, want juist het water bevatte het doodelijk vergif. Reeds na eenige secon den viel hij bewusteloos op den grond. Een ontzettende schrik maakte zich van het eezelschan meester, doch Nero wist de gasten tot bedaren te brengen en het vroo- lijke feestmaal werd voorteezet Nero heeft ook driemaal eetr^cht znn moe der met vergif te dooden Agrippina echter die uit ervaring het vak kende droeg steed?- een tegengif by zich zoodat haar edele zoon tenslotte sluipmoordenaars moest huren om haar uit den weg te ruimen In dien tyd was in Rome een moord door middel van vergif een algemeen verschijnsel, waaraan men ten slotte geen aanstoot meer nam. Madame Tofana. ]TN de rij der beruchte giftmengsters behoort ■3-ook Madame Tofana thuis, wier naam in een van de verschrikkelykste vergiften, het Aqua Tofana, voortleeft. Aan het eind der 17de eeuw viel het op, dat er zooveel weduwen waren, wie echtgenooten een eigenaardigen dood waren gestorven. Wel meende men vergiftigingsverschynselen te kunnen vaststellen, maar in het lichaam kon men nooit het vergif aantoonen. De verdenking viel op een vereeniging van jonge weduwen, aan wier hoofd een oude vrouw stond, Hyeronima Spara genaamd, zy noemde zich profetes en had al meermalen den dood van mannen voorspeld, die dan ook werkelyk op het bepaalde tydstip stiexwen! Men nam nu een vrouwelyke spion in den arm, die zich voordeed als een dame, die graag haar man kwyt wilde zyn en al spoedig kreeg zij toegang tot den kring van Hyero nima. Het geheele gezelschap werd ln hech tenis genomen en jammerend bekende de oude vrouw, dat zy het vergif van Monna To fana in Palermo had ontvangen. Zooals vanzelf spreekt, werd deze onmid- dellyk gevangen genomen en de overlevering vertelt, dat deze dame meer dan 600 moorden op haar rekening had. Daar zy echter een groot aantal bekende personen kon compro- mitteeren, werd het proces niet in het open baar gevoerd en door worging eindigde zy haar leven. Markiezin de Brinvilliers. lp EN ander benicht giftmengster was de JL' Markiezin de Brinvilliers. Zy was getrouwd, doch had een liefdesver houding met den jongen kapitein St. Croix. Haar man had er in berust, doch haar vader diende een aanklacht ln wegens het gedrag van zijn dochter, met het gevolg, dat de ka pitein in de Bastille werd opgesloten. St. Croix werd in haar oogen nu een martelaar. In de gevangenis leerde hy een Italiaan kennen, die vergif kon bereiden en toen hij weer in vrijheid kwam, was hy in alle ge heimen der giftmengerij ingewyd. De eerste, die als slachtoffer viel, was de vader van Markiezin de Brinvilliers en niemand kon vermoeden, dat de treurende dochter de moordenares was. Hebzucht deed haar haar twee zusters en broers uit den weg ruimen, zoodat zij het vaderlyk erfdeel alleen in handen zou krijgen. Langzamerhand groeide by haar de ziekelyke behoefte steeds meer menschen uit den weg te ruimen, dageiyks eischte haar hartstocht nieuwe slachtoffers. Niemand kon vermoeden, dat zy een giftmengster was, als men haar iederen dag met haar gebedenboek naar de kerk zag gaan. Slechts een toeval bracht haar misdryven aan het licht. St. Croix gebruikte n.l. bij het samenstellen van het vergif een soort glazen masker. Door onvoorzichtigheid sprong dit op zekeren dag stuk en hij stierf aan de ver giftige gassen. In zyn nalatenschap vönd men een kistje met brieven, die de medeplichtig heid van de Markiezin duidelijk bewezen. Tevergeefs trachtte ze te vluchten, tevergeefs beweerde ze, dat ze ontoerekenbaar was ge weest, de doodstraf maakte een einde aan haar leven. O NG£VEER negen jaar geleden werd in Hongarije een beruchte giftmengster ter dood gebracht en haar medeplichtigen kregen levenslang, maar hoewel de tegenwoordige tijd werkelijk niet groot kan gaan op het ver minderen der misdadigheid, is toch het aan tal moorden door middel van vergift betrek- kelyk gering en daarom trekt het proces te Luik zoo byzonder de aandacht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 7