Haarlem's Dagblad
Engelsche en Fransche
©vereenstemming
geconsolideerd.
De Haarlemsche
financiën
Vernietiging.
Prinses Juliana en
Prins Bernhard
naar de
Oostzeekust
De „Mercury" boven
New-Foundland.
Geen muziek meer
in den Hout.
r
56e Jaargang No. 16895
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 21 Juli 1938
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f 3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentjes «ie rubriek.
I De besprekingen te Parijs.
Sfeer van onderling vertrouwen.
Voortgezette actie tot internationale
kalmeering.
Gistermiddag zijn de besprekingen tusschen
Halifax, Daladier en Bonnet begonnen. Hier
bij waren geen deskundigen en ook geen tol
ken aanwezig. Te een uur werd de lunch ge
bruikt waarbij ook een aantal andere perso
nen aanwezig waren. Na de lunch werden de
besprekingen voortgezet tot half vier, waarna
de staatslieden zich naar een tuinfeest be
gaven.
In diplomatieke kringen veronderstelt men,
dat besprekingen handelden over het handha
ven van de samenwerking tusschen Frank
rijk en Engeland en dat de overeenkomst van
Londen van 29 April jl. bevestigd zal worden.
Het volgende communique is uitgegeven:
Het bezoek van den koning en de koningin
van Engeland aan Parijs heeft Lord Halifax,
Daladier en Bonnet de gelegenheid gegeven
het geheel van den internationalen toestand,
evenals de problemen, die in het bijzonder de
beide landen interesseeren, te bestudeeren.
Tijdens deze gedachtenwisselingen, die ge
schiedden in den geest van onderling ver
trouwen, welke de Fransch-Britsche betrek
kingen bezielt, hebben de ministers, eens te
meer hun gemeenschappelijken wil vastleg
gende om hun actie tot kalmeering en verzoe
ning voort te zetten,'geconstateerd, dat de vol
ledige overeenstemming hunner opvattingen,
tot stand gekomen tijdens het bezoek van de
Fransche ministers aan Londen op 28 en 29
April 1938, volledig gehandhaafd was.
(Havas).
Persoonlijkheidsonderwijs.
Uitbreiding der proef te Haarlem.
Sedert eenige jaren wordt aan een klas van
de openbare lagere school no. 16 ('Linschoten-
straat 57A) onderwijs gegeven volgens de
ideeën van het persoonlijkheidsonderwijs.
Door B. cn W. van Haarlem is met goedvin
den van den Inspecteur van het L. O., verlof
gegeven dit onderwijs ook te doen geven in
de met 1 Sept. a.s. te vormen nieuwe 5e klasse.
De vermiste leerling-vlieger nog
steeds niet gevonden.
BATAVIA, 21 Juli. (Aneta.) Nog steeds ko
men berichten binnen over den vermisten vlie
ger doch alle informaties blijken onjuist te
zijn. Ook heden zijn de opsporingen met vlieg
tuigen en met infanterietroepen voortgezet.
Het detachement infanterie had gisteren het
terrein waar feeitelijk de opsporingen moeten
worden geconcentreerd, nog niet bereikt. Het
opsporingswerk der vliegtuigen werd heden
door de zware bewolking nogal bemoeilijkt.
Een groot tekort over 1937,
maar toch kleiner dan over 1936
Nu het loopende jaar meer dan half ver
streken is, werken de financieele afdeelingen
van de gemeenten aan de samenstelling var-
de rekeningen over 1937.
Het is nog niet zoover, dat met zekerheid is
mede te deelen hoe voor Haarlem het resul
taat is geweest over het jaar 1937. Dat er een
groot tekort zal zijn, staat evenwel vast. Dat
werd ook trouwens niet anders verwacht, want
men weet immers, dat de gemeente Haar
lem voor 1937 ruim 400.000 aan het rijk ge
vraagd had als een extra bijdrage uit het
Werkloosheidssubsidiefonds, terwijl de ge
meente tenslotte slechts niet meer dan de
helft heeft gekregen. Dit is een gevolg van
het feit, dat de gemeente over 1937 een la
ger bedrag aan opcenten op de belastingen
geheven heeft dan voorgeschreven is in de
door het rijk gestelde regelingen.
Er was dus al een tekort op de begrooting
van 1937 van f 200.000.
Zooals in vrijwel alle andere groote ge
meenten van het land zijn ook te Haarlem
de uitgaven aan armenzorg over 1937 tegen
gevallen. In een suppletoire begrooting die
binnenkort door B. en W. bij den raad zal
worden ingediend zal dan ook een belang
rijke verhooging worden voorgesteld van de
aanvankelijk voor 1937 geraamde uitgaafpost
van Maatschappelijk Hulpbetoon.
Tegenover dien grooten tegenvaller staan
gelukkig ook eenige meevallers, ook al heffen
die het ontstane tekort dan ook niet op. Een
verblijdend verschijnsel is het, dat de ont
vangsten aan belastingen hoven de raming
zijn uitgegaan.
Al zal 1937 een belangrijk tekort op
de rekening aanwijzen, er is naar wij
vernemen, reden om aan te nemen,
dat dit belangrijk lager zal zijn
dan het tekort over 1936, dat, zooals
men zich herinneren zal, ruim f 700.000
bedroeg.
Ook daarin ligt een grond om den toestand
van de Haarlemsche gemeentefinanciën met
een beetje meer optimisme voor de toekomst
te bekijken
Naar aanleiding van een bericht
als zouden op veilingen aangevoer
de aardbeien, die den minimum
prijs niet opbrengen, vernietigd
worden, wordt medegedeeld, dat
dit in geen geval in de bedoeling
ligt).
O aardbei, onvolprezen vrucht,
Wat heb ik over jou gelezen,
Is over jou zelfs een gerucht,
Een griezelig gerucht, gerezen?
Jij, die de tong en 't harte streelt,
Troost, die in deze vreemde dagen,
Althans iets van de wonden heelt,
Door dezen zomerherfst geslagen.
Zou jij, met zooveel zorg gekweekt,
Vernietigd worden, nota bene?
Dat is, wat ons nog net ontbreekt,
Maar wie zou zich daar ooit toe leenen.
Gelukkig, 't was een loos gerucht.
Al kan je ook den prijs niet halen,
Men blijft je eeren als een vrucht,
Die na komt aan het ideale.
Ik stel je wel heel hoog op prijs.
En dat zijn niet slechts hooge woorden,
Ik lever gaarne het bewijs,
Van hoe je altijd mij bekoorde.
Ik doe je hierbij plechtig kond,
Dat ik, zoolang 't mij is gegeven,
Door toedoen van mijn eigen mond,
Naar jevernietiging zal streven.
P. GASUS.
Vacantiereis waaraan
ook Prinses Bentrix
deelneemt
Men meldt ons van officieele zijde:
Prinses Juliana en Prins Bernhard
zijn heden per auto naar het bui
tenland vertrokken om in Heiligen-
dam in een der villa's van den groot
hertog van Mecklenburg voor een
vacantieverblijf van enkele weken
aan de Oostzeekust te vertoeven.
Prinses Beatrix gaat op deze reis met
haar verzorgster, jonkvrouwe Feith,
met haar ouders mee. Dit is dus de
eerste groote reis van het prinsesje.
Het jacht „Piet Hein" is reeds in
de haven van Warnemuende aange
komen, teneinde aan H.H.K.K.H.H.
de gelegenheid te bieden bij gunsti
ge weersomstandigheden kleine
tochtjes langs de kust te maken.
HONGAARSCH BEZOEK AAN ITALIë. De Hongaarsche Minister-President
Imredy bracht in gezelschap van Minister Kanya een bezoek aan Rome, waar
Mussolini en Graaf Ciano de gasten ontvingen.
Wiedemann's conferentie met
Halifax.
Vreedzame oplossing voor Tsjecho-Slowakije
voorgesteld?
In Britsche officieele kringen wordt ver
klaard, dat de geruchten over de besprekingen
tusschen Halifax en Wiedemann geheel on
gegrond zijn. De diplomatieke correspondent
van Reuter meent evenwel dat er reden is om
aan te nemen, dat Wiedemann een „goodwill"
boodschap van den Fuehrer is komen bren
gen. Het gesprek van Wiedemann met Halifax
duurde twintig minuten. Vermoedelijk heeft
Wiedemann gezegd, dat hoewel op het oogen-
blik de betrekkingen tusschen Duitsch'land en
Engeland niet bevredigend zijn, er geen fun-
damenteele geschillen zijn en met moet een
gemakkelijke taak zijn ze te verbeteren. Wat
betreft Tsjecho Slowakije heeft Wiedemann
blijkbaar verklaard, dat Hitler een vreedzame
oplossing zou wenschen. Verder wordt verno
men, dat niet gesproken is over de koloniale
kwestie, evenmin over de beperking van de
bewapening. Wel schijnt Halifax het vraag
stuk der vluchtelingen ter sprake te hebben
gebracht en gezegd te hebben, dat het verstan
dig zou zijn, wanneer Duitschland een moge
lijkheid zou vinden mede te werken aan de
oplossing van het vraagstuk. Wiedemann kon
hier blijkbaar geen antwoord op geven, doch
heeft beloofd de zaak voor te leggen aan den
Fuehrer.
Gunstige indruk te Berlijn
In tegenstelling tot de ietwat gespannen at
mosfeer der laatste dagen blijken semi-offi-
cieele kringen te Berlijn plotseling iets opti
mistischer te zijn met betrekking tot de Tsje
chische situatie na het bezoek van Wiedemann
aan Londen en de besprekingen met Halifax.
Vernomen werd, dat de door Wiedemann over
gebrachte voorstellen van Hitler door Halifax
gunstig werden ontvangen. Men neemt aan,
dat deze onofficieele voorstellen van Hitier
thans officieel op de gewone diplomatieke ma
nier aan de Engelsche regeering in de naaste
toekomst belangrijke maatregelen zal nemen
betreffende de Engelsch-Duitsche gedachten-
wiisseling. Intusschen wordt de perscampagne
voortgezet onder het motto: niets kan worden
aangenomen dat niet voldoet aan de eischen
van Henlein.
Londen niet optimistisch
Het vandaag te Berlijn vertoonde optimisme
betreffende het nieuwe begin der onderhan
delingen over de Duitsch-Engelsche toenade
ring is te Londen niet in gelijke mate aan
wezig. Algemeen neemt men in diplomatieke
kringen echter aan dat Wiedemann inderdaad,
zij het dan ook ongedetailleerd, de wensch van
Hitier tot uiting heeft gebracht om de ver
houding tot Engeland te verbeteren, nadat de
Duitsch-Engelsche besprekingen ongeveer vijf
maanden geleden na de anschluss plotse
ling werden beëindigd. Men neemt echter aan
dat Halifax Wiedemann geantwoord heeft
dat Engeland de mogelijkheid tot verbetering
Van Ierland opgestegen voor een
vlucht naar New York.
FOYNES, Ierland, 21 Juli. Gis
teravond om 8 uur 20 Ned. tijd is de
Mercury, het bovenste toestel van een
dubbelvliegtuig, opgestegen boven
Foynes in Ierland voor de eerste
vlucht naar New York via Botwood
op New Foundland >n Montreal. Het
weer was gunstig terwijl de start een
vlot verloop had. Het onderste toestel
Maija kon na de Mercury in de lucht
te hebben gebracht, een geslaagde
landing op het water maken. De Mer
cury heeft 1000 gallons benzine aan
boord en vervoert couranten en ac
tueel filmnieuws.
Majoor May van het Departement van
Luchtvaart woonde het vertrek bij. Dit is de
eerste maal dat een zuiver commercieele
vlucht over den Oceaan wordt ondernomen.
(United Press)
Vannacht te één uur Greenwichtijd deelde
de bemanning van het watervliegtuig „Mer
cury" draadloos mede, dat op dat oogenblik
1.600 k.m. was afgelegd. Het regende hevig
en de zee was sterk bewogen. Te 4.44 uur
Greenwichtijd deelde de bemanning volgens
een Havasbericht mede, dat het watervlieg
tuig zich op 933 k.m. van Botwood op New
Foundland bevond. Het personeel van het
vliegveld vermoedt, dat het vliegtuig zon
der tusschenlanding door zal' vliegen naar
Montreal.
Vanochtend te half tien Britsche zomertijd
deelde de bemanning va de „Mercury" mede,
dat het vliegtuig zich bij Kaap Bauld, het
noordelijkste punt van New Foundland be
vond. Het toestel zette onmiddellijk koers
naar Montreal. Het gewicht van de lading
bedraagt een halve ton. Het toestel neeft de
reis in den vastgestelden tijd volbracht. Ge
deeltelijk moest worden gevlogen door re
gen en mist en boven een bewogen zee.
(Reuter)
Vroeger waren er op drie plaatsen
openlucht-concerten.
der verhoudingen tusschen beide landen ten
zeerste zou apprecieeren, maar dat echter eerst
ontspanning bereikt zou moeten worden in
den Midden-Europeeschen toestand door een
vreedzame schikking van - Sudeten kwestie.
'United Press.)
Herinnering aan de Buiten-Societeit;
een eeuw geleden werd tot haar
bouw besloten.
Onze lezers weten het al: de H.O.V.
geeft geen concerten meer in den
Hout. Althans dezen zomer niet. Het
gemeentebestuur heeft juist lieden
zijn goedkeuring gehecht aan het
voorstel om de H.O.V. toe te staan
deze concerten in het vervolg te ge
ven op Maandag- en Donderdagavond
in de Gemeentelijke Concertzaal. Het
geldt evenwel als een proef. Slaagt
die dan zal het een volgend jaar zoo
blijven.
Tot heden is de proef goed geslaagd. De vier
zomerconcerten die al in de gemeentelijke
Concertzaal gegeven zijn, waren uitstekend
bezocht, meestal waren vrijwel alle plaatsen
bezet. De H.O.V. zorgde voor aantrekkelijke
programmas en goede solistenbovendien.
Misschien waren er in den Hout af en toe
nog meer belangstellenden, maar of dit allen
ook muziekluisteraars waren wordt sterk be
twijfeld. Alleen het klein getal getrouwen,
dat stil in de onmiddellijke nabijheid van de
tent stond, kon hier immers wat hooren. In dit
opzicht is er dus wel vooruitgang!
Dus voorloopig geen concerten meer
In den Hout.
Dat hebben de auto-claxons als ook de bel
len van de tram en van de fietsen op hun ge
weten. Het steeds toenemende verkeer heeft
gemaakt, dat er te veel lawaai is om in den
Hout nog te kunnen genieten van een open
lucht concert van een symphonie-orkest. Daar
voor moet in het vervolg alleen de besloten
heid van de ocncertzaal worden opgezocht.
Vroeger was het heel anders.
Oude Haarlemmers hebben den tijd gekend
dat er in den zomer bijna geen dag voorbij
ging of er was concert in den Hout.
Er werden een 30-tal jaren geleden
op niet minder dan drie plaatsen in
den Hout muziekuitvoeringen gege
ven. Allereerst in de gemeentelijke
muziektent waar alleen het Stedelijk
Orkest (Haarlemsch Muziekkorps, la
ter H.O.V) Dan in de voormalige bui-
tensoc.ietcit van „Trou moet blycken"
cn tenslotte ook in het park van het
Brongebouw.
Juist een eeuw geleden werd door de socië
teit „Trou moet blycken" besloten de Buiten
Sociëteit in den Hout te bouwen. In de mu
ziektent die daarbij was gebouwd, werden op
Zondagavond, en ook wel op avonden in de
week, concerten gegeven, die zich mochten
verheugen In een groote belangstelling van
de leden en hun dames. Daar speelden niet
alleen ons stedelijk muziekkorps, maar ook
verschillende corpsen van militairen. Af en toe
liet ook de „Harmonie" zich hooren.
Nog slechts 25 jaar geleden trokken deze
concerten veel luisteraars. Ook buiten de hek
ken van de Buiten Sociëteit, want daar was
de muziek even goed te hooren.
Op den duur werd de exploitatie van de
Buiten Sociëteit voor het societeitsbestuur te
bezwarend. Het gebouw kwam in het bezit dei-
gemeente die het nu verhuurt voor vermake
lijkheden. Wij kennen het nu als „Dreefzicht".
Daarmee kwam ook een einde aan de concer
ten in de buiten-societeit.
30 jaar geleden werden er ook openlucht
concerten in het Brongebouw gegeven. Toen
het Brongebouw geen opgang maakte als
Kurhaus. werd het namelijk jarenlang ge
ëxploiteerd als centrum van vermaak. De
concerten in den tuin vormden daarvan een
belangrijk onderdeel. Buiten het hek was wel
niet veel van de muziek te hooren, maar toch
trokken bij elk concert duizenden naar het
Frederikspark, ook al hadden zij geen kaart
om de controle te passeeren. De exploitatie
van het Brongebouw als zoodanig werd ook
een lijdensgeschiedenis, zoodat er na eenigen
tijd een einde aan kwam
En nu zal de H.O.V. ook niet meer in den
Hout spelen. Er bestonden al vele jaren klach
ten over het lawaai in de nabijheid van de
tent. Er is nog wel eens getracht een betere
plaats voor de muziektent te vinden, maar dit
heeft ook geen oplossing gebracht.
Vroeger waren de concerten in den Hout
de kern van het Zondagprogramma voor vele
Haarlemmers.
De heer J. L. Tadema schrijft in zijn aar
dige boekje „Haarlemsche jeugdherinnerin
gen" (uitgegeven door de Vereeniging
„Haerlem":
,,'s Zondags speelde het muziekkorps der
schutterij, onder bevel van Muller, in den
Hout, soms afwisselend met de staf muziek
van het 7de regiment infantez-ie onder Zaag-
mans, dater Völlmar, of van de cavalerie, ge
dirigeerd door Bernhardt, in de Buiten-
Societeit.
Op Zondag bij mooi weer waren de con
certen een van de geliefdste verstrooiingen
voor Haarlem's burgerij, die zich in grooten
getale opmaakte naar den Hout en rustig
luisterde naar de welluidende klanken, welke
door het bosch galmden. Onder het genot van
madeira of port, de thee werd op dat uur nog
niet genuttigd, zaten de leden van Trou met
hun gezinnen te genieten.
Rondom de fontein tegenover Hotel Schol
ten (nu hotel den Hout) stonden de equipa
ges van de bekende families uit Haarlem en
mstreken me tde deftige koetsiers en palfre
niers, terwijl de inzittenden aandachtig toe
hoorden, aangegaapt door de omstanders.
Menigmaal reed de eigenaar zelf van den
bok.
Ms Carré met de kermis in de stad was,
sloot hij zich bij hen aan en maakte een
goed figuur.
Ge ziet een heele stoet, al zijn bezitters
van equipages niet iederen Zondag aanwezig.
Voorwaar een heel wat aanlokkelijker ge-
Het woord is aan
Victor Hugo:
De smart is een vrucht:
God laat haar niet groeien
op een tak die nog te zwak
is om haar te dragen.
zicht dan een parkeerterrein van auto's.
Tusschen al die eigen rijtuigen, waax-aan
het oog zich verlustigde, drentelde en slenterde
de eenvoudige man, die tegen betaling van
een cent uit de fontein zijn dox*st kon les-
schen met een koelen dronk, dien de bosch
wachter Kolderie hem aanreikte. Wilde hij
vrij nauwkeurig zijn gewicht vaststellen, dan
bood de weegschaal met de zware gewichten,
opgesteld aan de Dreef, daartoe voor 3 cent
gelegenheid. Door het luide roepen van den
wegger, „stap op en laat je wegen", werden
de xnenschen gelokt.
Tijdens de avondconcerten diende in de
buitensocieteit de knecht Jan Derr de thee,
welke de dames zelf zetten met behulp van
de geel gelakte stheestoof, het dito busjo,
waarnaast het trommeltje met lange be
schuitjes stond,
Was het op zulk een avond heel warm, dan
offerde men door het gebruik van een flesch
Rijnwijn tot slot nog aan Bacchus.
Na beëindiging van het pi-ogramma toog
half Haarlem op den strijk en zet als extra
nummer gespeelden marsch huiswaarts. Dit
deed op de Dreef heel wat stof opwaaien,
tenzij het middenpad juist van een nieuwe
laag schelpen voorzien was".
Nu is dus alle muziek in den Hout afge
schaft.
Misschien zou het overweging verdienen af
en toe In de gemeentelijke muziektent con
certen te laten geven door harmonie of fan-
farecoi-psen
Auto uit Heemstede op den
Haarlemmerweg over den kop
geslagen.
Een inzittende dame gewond.
Vanmorgen te ongeveer elf uur is
een auto uit Heemstede waarin de
heer en mevr. P, waren gezeten, op
den Haarlemmerweg ter hoogte van
het kruithuis tegen een boom gere
den en daarna over den kop gesla
gen.
Mevr E. P.-H. liep verwondingen van
hoofd en beenen op. Zij is per ambu
lance-auto van den G. D. naar het
Wilhelmina-gasthuis te Amsterdam
vervoerd.
Haar zoon die aan het stuur zat,
had enkele snijwonden gekregen en
kon na verbonden te zijn, naar huis
terugkeereiu
De auto werd ernstig beschadigd.
HEDEN: 12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Uitbreiding van dc proef met het Persoon-
lijkheidsondei'wijs bij het L. O. tc Haar
lem. 1
Geen muziek meer in den Hout. Vroeger
werden daar op niet minder dan drie
plaatsen concerten gegeven. 1
De rekening der gemeente Haarlem over
1937 zal een groot tekort aanwijzen,
maar er is reden aan te nemen, dat dit
toch belangrijk lager zal zijn dan het
tekort van 1936. 1
Bij een eenvoudige herstelling van de Jus-
litiekamer op het Haarlemsche Stad
huis bleek de eiken bekapping gedeeltelijk
verrot tc zijn, zoodat een grondige restau-
ratie noodig is. 2
Ben ik geschikt om forens te worden? Een
toetsteen om die vraag te beantwoorden 7
BINNENLAND.
Vele tweede Kamerleden achten een na
dere molivcering, waarom ingrijpende
wijziging noodig is, gewenscht. 3
De Karïmata wekt steeds weer de bewon
dering van vakmenschen. 3
BUITENLAND.
Koning George en Koningin Elisabeth
hebben te Parijs een tuinfeest bezocht,
op het stadhuis werden fraaie geschenken
overhandigd. 4
Het incident tusschen Japan en Rusland
aan de grens van Mandsjoekwo neemt
ernstige vormen aan; de Russen concen-
treeren sterke troepenmachten. 4
De opmarsch van Franco naar Sargento
stuit op wanhopige tegenstand der re-
geeringstroepen. 4
Bij de aardbeving in Griekenland is een
dorp verdwenen. 4
SPORT.
De cricketwedstrijd tusschen het N.C.B.-
elftal en M. C. C. 2
De Sportweek te Haarlem is Woensdag ge
ëindigd. 6
ARTIKELEN.
Mr. E. Elias: Lientje geeft 'n bilabiale
click. 3
H. D. Vertelling: De revolutie. 7
Van onzen Parjjschen correspondent; De
intocht van het Britsche Koningspaar. 11
Voor de Vrouw iq
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op g
