Uit Haarlem's Gemeenteraad.
DONDERD'A'G 28 J U EI T938
HAXREEM'S DKGBESB
8
Het groote rioleeringsplan voor Haarlem aan
genomen. Verschillende andere werkobjecten die
in werkverschaffing zullen worden uitgevoerd.
75 krotten werden onbewoonbaar verklaard.
Woensdagmiddag vergaderde de gemeente
raad van Haarlem.
Voorzitter: de burgemeester.
PUNT 1.
Beëediging en installatie van een nieuw
inkomend lid.
De heer Vliegen (S.DA.P.) legt de beloften
af.
De voorzitter wenscht hem geluk met
zijn benoeming.
De overladen agenda.
De heer Peper (communist) maakte er
bezwaar tegen dat B. en W. den moed hebben
nu nadat er in 5 weken niet vergaderd is
te komen met een agenda van 33 punten. De
raad moet vaker vergaderen.
De heer Bijvoet (r.-k.) deelde mede, dat
ook in andere fracties dit bezwaar gevoeld is.
Daarom stelde hij mede namens de heeren
Noordhoff (S.D.A.P.)van Dam (V.D.) en Wol
zak (A.-R.) voor 7 putnen van de agenda aan
te houden tot de volgende vergadering.
De voorzitter had er geen bezwaar te
gen dat eenige punten werden aangehouden.
Het is evenwel beter ze nog niet van de agen
da af te voeren, maar ze voorloopig te ver
schuiven tot het laatst.
De heer Noordho ff (SJD.A.P.) had te
gen die gedachte bezwaar. Hij wil een uit
spraak hebben dat de raad niet voor zulke
zware agenda's wordt geplaatst.
De voorzitter ontraadde dit nogmaals.
Er is toch de mogelijkheid open gehouden een
avondvergadering te houden.
Geroep: Ja, ja.
De voorzitter: als men daartegen be
zwaar heeft
Een stem: Ons reglement van orde
bepaalt, dat het de gewoonte is om de 14 da
gen te vergaderen. Er moet gewaakt worden
tegen overalden agenda's.
De heer Ca stricum (r.-k.) was tegen al
te korte zittingen van den raad. Hij voelde
iets voor het denkbeeld van den voorzitter.
Laat men vergaderen tot 6 uur.
De voorzitter: Laten wij dit denkbeeld
overnemen.
De heer B ij v o e t (R.K.) handhaafde het
voorstel. Er zijn niet alleen raadsvergaderin
gen. maar ook fractie-vergaderingen. Op die
laatste bijeenkomsten kunnen lange agenda's
wel afgehandeld worden. Er is daarom van te
voren overleg gepleegd tusschen de rechtsche
en de soc. dem. raadsfracties. De 7 punten
zijn dus niet in de fracties behandeld.
De Voorzitter liet nog een woord van
protest hooren dat de fracties vooraf beraden
wat er in den raad behandeld zal worden.
Dat is niet juist. Spreker is tenslotte niet
tegen aanhouden der 7 punten, maar er is
tijd tot behandelen, tenzij de raad uitdruk
kelijk zegt, dat er geen avondvergaderingen
moeten worden gehouden.
De heer Noordhoff: Als wij om de 14
dagen vergaderen zijn wij bereid als het noo-
dig is ook 't avonds te vergaderen.
De heer Bijvoet vond het niet juist, dat
de voorzitter er tegen protesteert, dat twee
voorzitters van fracties van te voren even
overleggen over het behandelen der agenda.
De voorzitter stelt de agenda vast, maar de
raad moet de punten behandelen. De raad
zou desnoods kunnen besluiten de punten
niet te behandelen.
De Voorzitter: Laten wij deze debatten
niet te lang rekken. Zijn protest gaat tegen
een voorstel ter motiveering van het voorstel
der huren. Spreker nam tenslotte het voorstel
van de 4 raadsleden over.
Aangehouden werden dus de volgende voor
stellen
Verplaatsing woonwagenkamp.
Aanvulling der Politieverordening (recla
me voor anti-conceptioneele middelen).
Reglement voor de Reiniging.
Aanleg van een pergola en opstellen van
banken in het Noorder Sportpark.
Verleenen van een bijdrage voor den her
bouw van den molen „de Adriaan".
Reglementeering van den markt- en straat
handel.
Zaterdagavondsluiting van winkels.
Kasgeld.
De heer Van der Wall (C.-H.) wethou
der van financiën, deelde mede, dat het noo-
dig is het maximum voor het opnemen van
kasgeld te verhoogen van 6 tot 7 millioen.
Ontslagen.
Mededeelingen en ingekomen stukken.
De heer J. Pot, leeraar aan de H.B.S. A ver-
zocht eervol ontslag.
De heer C H. Folkerts, hoofd van school
No. 43.- vraagt om gezondheidsredenen eervol1
ontslag.
Mej. J. M. E. van Baer vraagt eervol ontslag
als onderwijzeres aan de Centrale School
No. 1.
Mej. B. J. Bellaart vraagt eervol ontslag als
onderwijzeres aan school 3.
Alle ontslagen worden eervol verleend.
Overplaatsing van een
onderwijzeres
Herstemming over het voorstel Drilsma om.
mej. Francken over te plaatsen als onderwij
zeres van school 30 naar 23.
De heer Drilsma (SJD.A.P.) stelde voor
de debatten te heropenen.
Mevrouw S cheltema (V. B.) had be
zwaar.
De raad besloot tot heropening.
De heer Drilsma deelde mede, dat hij be
reid was zijn voorstel 'in te trekken. Hij houdt
vol dat mei. Francken. recht had op over
plaatsing. maar het belang der betrokken
school eischt. dat hier een jeugdiger kracht
wordt benoemd.
Mevrouw Scheltema: dan neem ik het
voorstel over. Zij meende, dat de omstandig
heden niet veranderd zijn. De heer Drilsma
neemt de bezwaren tegen de overplaatsing te
hoog op.
De heer Visser (C.-H.) diende een amen
dement in om bij een eerstvolgende vacature
mej. Francken over te plaatsen.
De raad ging over in een zitting met geslo
ten deuren.
(Bovenstaande is reeds in een deel onze'
vorige ovlage ovgenomen.)
Na een half uur werd de openbare vergade
ring heropend.
Het voorstel van mevr. Scheltema om mej.
Francken over te plaatsen werd verworpen
met i23 tegen 14 stemmen
Hamerstukken.
Zonder discussie werden o.a. de volgende
voorstellen aangenomen.
Voorstel van B. en w. tot het verleenen van
eervol ontslag aan dr. W. L. Nolke, als leeraar
aan het Gymnasium.
Voorstel van B. en W. tot instandhouding
van de openbare lagere school te Spaarndam.
Voorstel van B. en W. tot verhooging van
het crediet voor de uitbreiding der bijzondere
school aan de Louise de Colignylaan.
Voorstel van B. en w. tot toekenning van
een subsidie aan de stichting Borgstellings
fonds voor Kennemerland.
Voorstel van B. en W. tot beschikbaarstel
ling van gelden voor de viering van het 40-
jarig regeeringsjubileum van H. M. de Konin-
ging.
(De communisten waren alleen tegen).
Voorstel van B. en W. tot wijziging van het
raadsbesluit inzake overdracht van grond aan
de Gibraltarstraat.
Voorstel van B. en W.. tot verkoop van
grond:
a. Muiderslotweg (N.V. Vondelkwartier).
b. Jan Luykenstraat (idem).
c. Gonnetstraat (F. Hop).
Voorstel van B. en w. tot het aanvaarden
van voor straat bestemden grond (Ekster
straat en omgeving).
Voorstel van B. en W. tot overschrijving van
de huur van het perceel Groote Houtstraat 1.
Voorstel van B. en W. tot het aanbrengen
van verschillende verbeteringen in het ge
bouw van de Bank van Leening in de Kleine
Houtstraat.
Voorstel van B. en w. om een kwakel over
de Westergracht te bouwen.
Begrooti tig 1937.
B. en W. stellen voor de 3e en 4e suppl. be
grooting dienst 1937 vast te stellen.
De heer Castricum (r.-k.) zou op enkele
details bij de behandeling der rekening te
rugkomen. Hij vond het verkeerd dat ver
schillende posten zijn overschreden.
De heer Van der Wall (C.-H.)wethou
der van financiën, zei dat het soms niet mo
gelijk is overschrijding van verschillende pos
ten te voorkomen.
Het voorstel van B. en W. werd aangeno
men.
Verlichting Gymnasium
B. en W. vroegen een credict voor verbete
ring der verlichting van het Gymnasium.
Mevrouw Scheltema (V.B.) drong aan
voor dit werk een prijsopgave te laten doen
door particuliere werkgevers.
De voorzitter zegde dit toe.
Onbewoonbaarverklaring.
Voorstel van B. en W. tot onbewoonbaar
verklaring van 75 huizen.
De heer Castricum (R.-K.) wees er op,
dat de regeering de mogelijkheid heeft ge
opend om arbeiderswoningen van particulie
ren te verbeteren. Er wordt dan door het rijk
een subsidie gegeven. Kan dit ook toegepast
worden bij deze woningen?
De heer Klein (R.-K.) zei. dat vele wo
ningeigenaren aan den financieelen afgrond
staan. Laten B. en W. daarom zoo soepel mo
gelijk handelen.
De heer Peper (communist)deze wonin
gen zijn absoluut ongeschikt ter bewoning. De
bestrating bij de bedoelde perceelen is ook
heel slecht. Er zijn evenwel huizen onder die
een lage huur doen. Zal het mogelijk zijn
andere huizen voor deze menschen te vinden
tegen dezelfde lage huur? Anders moet de ge
meente hen tegemoet komen.
De heer Wolzak (A.-R.) zei dat er een
adres is van den heer Jacques om perceel
Lange Lakenstraat 17 niet onbewoonbaar te
verklaren. Hij heeft er al'veel aan verbeterd
en wil er nog meer aan doen. Is het daarom
niet mogelijk om de beslissing op dit perdeel
nog aan te houden?
De heer Van Dam (V.D.) vroeg of er on
der de 75 huizen nog perceelen zijn die verbe
terd kunnen worden.
De heer R e i n a 1 d a (S.D.A.P.) wethouder,
zei. dat de 75 woningen die B. en W. nu onbe
woonbaar willen verklaren, niet geschikt zijn
om verbeterd te worden. B. en W. zijn steeds
bezig om eigenaren van huizen die verbeterd
kunen worden, daartoe aan te zetten. Daarbij
kan gebruik gemaakt worden van het aanbod
van de Regeering. De Volksgezondheid heeft
ook gemeend, dat die 75 huizen niet meer te
verbeteren zijn. Ged. Staten moeten beslissen
over het besluit dat de Raad neemt. Belang
hebbenden kunnen dus bij Ged. Staten in be
roep gaan.
In het belang van de Volksgezondheid moe
ten al deze woningen onbewoonbaar verklaard
worden. Voor het tot ontruiming komt duurt
eenigen tijd. Soms zijn er eenige jaren mee
gemoeid. Voor bijzondere gevallen handelen
B en W. soepel. De Woningwet opent de mo
gelijkheid om de menschen aan een nieuwe
woning te helpen. Het is de bedoeling van B.
en W. om gezinnen die geen hoogere huur
kunnen betalen te helpen aan een betere wo
ning.
Het voorstel van B. en W. werd daarop aan
genomen.
Het rioleeringsplan.
Voorstel van B. en W. tot het beschikbaar
stellen van een crediet van 5 millioen gulden
voor het maken van een centraal rioleerings-
stelsel, waarbij gebruik gemaakt wordt van
de hulp van het Werkfonds wat de financie
ring betreft,.
De heer Castricum (r.k.) vond het toe
te juichen dat B. en W. met dit voorstel ge
komen zijn. Het is een belang der gemeente
dat eindelijk de rioleeringsquaestie opgelost
zal worden, ook al zal daarmee misschien
een belastingverhooging in de toekomst ge
paard moeten gaan.
Spreker betreurt het evenwel, dat de regee-
ring den eisch gesteld heeft, dat f750.000 van
de f 5.000.000 in werkverschaffing moet wor
den verwerkt.
De heer Klein Schiphorst (r.k.) zei,
dat Haarlem benijd zal worden door verschil
lende gemeenten in ons land. dat hier zoo'n
belangrijk object voor werkverruiming kan
worden uitgevoerd. Spreker heeft evenwel
drie bezwaren. De tijd van 10 jaar voor de
uitvoering is te lang. Als de crisis nog 10 jaar
duurt, zal voor die tijd verstreken is reeds een
ordening moeten zijn gekomen, waardoor het
laatste deel van dit werk vermoedelijk onder
andere omstandigheden zal worden uitge
voerd. Het is bovendien ongewenscht om de
stadgenooten 10 jaar lang lastig te vallen met
opgebroken straten.
Het is bovendien een belang voor de tegen
woordige werkloozen om in de eerste jaren
van het werk een zoo groot mogelijk gedeelte
uit te voeren.
Het feit. dat de eigenaren der woningen
wat meer rioolbealsting zullen moeten beta
len is niet erg, het is slechts een verhooging
van fl,20 op f 4.
Het is de bedoeling f750.000 in werkver
schaffing te laten verwerken. Daaronder
zouden dan behooren het aansluiten der
rioolputten, maar dat is verkeerd, want dat
kunnen alleen vakmenschen doen. Het is on
billijk te eischen, dat vakmenschen zulk
werk doen tegen werkverschaffingsloonen.
Spreker stelde een motie voor, om B. en W.
uit te noodigen met de regeering in overleg
to treden om het geheele werk als object van
werkverruiming uit te voeren (dus geen deel
als werkverschaffing).
De heer Wolzak (A.R.) zei, dat de Volks
gezondheid in een stad zooveel mogelijk
moet worden bevorderd. Het is waar de grach
ten stinken soms, maar dat is alleen bij erge
warme dagen.
Het is goed als er werk gezocht wordt voor
de werkloozen, maar er zijn nog wel andere
objecten. Bijvoorbeeld het garven van de ha
ven. Bovendien moet de vraag gesteld worden
of de gemeente er wel veel financieel voor
deel van heeft als werkloozen aan het werk
gezet worden. De uitkeeringen aan steun die
voor rekening der gemeente komen vermin
deren niet veel. Spreker ontleent aan de offi-
cieele verslagen der gemeente verschillende
cijfers waaruit blijkt, dat de gemeente soms
meer uitkeert als het aantal werkloozen da
lende is.
Haarlem moet, al krijgt het geld uit het
Werkfonds, tenslotte toch rente en aflossing
opbrengen. Dat zal te drukkend voor de ge
meente zijn. Te meer omdat er f 100.000 per
jaar bijkomt voor exploitatie der zuiverings
inrichting.
De belangen der gemeente zijn gebaat bij
een goede rioleering, maar ook is het waar
dat een goed financieel beleid een belang dei-
gemeente is. Reeds nu zucht de gemeente elk
jaar onder tekorten. De rekening over 1937 is
nog niet opgemaakt, maar nu staat al vast.
dat het tekort minstens f427.000 is. B. en W.
beloven aan den Raad nog te zullen trachten
het rijk te bewegen tot gunstiger financieele
voorwaarden voor Haarlem. Maar zullen die
onderhandelingen gunstig verloopen.
Als de Raad het voorstel van B. en W. aan
neemt, zal daarmee beslist zijn, dat voor ja
ren de mogelijkheid van een belastingverla
ging uitgesloten zal zijn.
De heer Peper (C.H.) betoogde, dat het
een gemeentebelang is dat een einde komt
aan de rioleeringsmisère. Er is nu niet veel
verschil meer tusschen de contractloonen en
de Werkfondsloonen, zoodat de communisten
geen reden meer hebben bezwaren te uiten
tegen de Werkfondsloonen. De tijd is geko
men dat de arbeiders zich zullen moeten ver
eenigen om de contractloonen weer verhoogd
te krijgen, maar die zaak is nu niet aan de
orde.
Het is verkeerd 10 jaar over dit rioleerings
plan te doen. Er moet naar een vluggere uit
voering gestreefd worden, ook in het belang
der werkloozen.
De heer Wester veld (s.d.a.p.) vertelde
dat de Schotersingel Dinsdagavond stonk.
Dat was een aanwijzing, dat het rioleerings
plan zoo spoedig mogelijk moet worden uit
gevoerd.
Het voorstel zal evenwel ernstige gevolgen
voor de financiën der gemeente hebben. Het
rijk heeft wel aan Haarlem offers aangeboden
maar een nadere bestudeering toont aan, dat
die offers niet zoo groot zijn als eerst schijnt.
Het is namelijk een feit, dat het rijk het
meest profiteert van een vermindering van
het aantal werkloozen.
De gemeente zal f 160.000 aan rente en af
lossing moeten betalen. Maar dat begint pas
over 10 jaar. In dien tijd kan veel verande
ren. Ook het inzicht bij de regeering over de
financieele verhouding tusschen rijk en ge
meenten. Vooral de gemeenten die veel kosten
aan werkloozen- en armenzorg hebben, moe
ten in de toekomst tegemoet gekomen wor
den. Daarvan zal ook Haarlem profiteeren.
Het zou overdreven pessimisme zijn, als wij
meenen dat Haarlem over 10 jaar niet in staat
zal zijn de kosten te betalen voor een goed
rioleringsstelsel. Wij moeten vertrouwen heb
ben in de toekomst van onze stad.
De heer M e ij e r s (S.D.A.P.) zei, dat het
een zeer mooi object is voor werkverruiming.
Bovendien eischt het belang der gemeente,
dat er een einde komt aan de open riolen.
Er wordt evenwel door de overheid te weinig
uitgevoerd tegen normale loonen. Alles is
werkverruiming en werkverschaffing gewor
den en dat is verkeerd. Het bouwbedrijf staat
er slecht voor, het is daarom noodig. dat er
meer normale objecten aan de markt ko
men. Aan de rioleering zullen arbeiders moe
ten werken tegen 33 pet. lager loon dan in
de contracten voor het vrije bedrijf is vastge
legd. Kan er in zulke gevallen een toeslag op
dat loon gegeven worden aan de vakarbei
ders?
Spreker vond het aanlokkelijk voor het
amendement Klein Schiphorst te stemmen,
maar hij vreest, dat de regeering dan bezwa
ren zal maken. Iets anders is als B. en W. het
amendement overnemen, dan staat de ge
meente sterker.
De heer Schuifsma (C.D.U.) betuigde
zijn instemming met het voorstel van B. en W.
Alleen de tijd van 10 jaar voor de uitvoering
acht hij te lang.
De heer Blankevoort (V.B.) zou slechts
met schroom zijn stem aan het voorstel van
B. en W. geven, in verband met de financieele
lasten die op de gemeente zullen gaan druk
ken. Haarlem moet in de toekomst vrij komen
van het toezicht van het rijk en die moge
lijkheid wordt nu kleiner gemaakt.
De heer Visser (C.H.) had ook met inge
nomenheid het voorstel van B. en W. ontvan
gen. De gemeente kan tegenwoordig zulke ob
jecten niet tegen normale loonen laten uitvoe
ren. Dank zij nu de crisis, krijgen wij een be
hoorlijke rioleering. Spreker is niet opti
mistisch wat de toekomst betreft, het is helaas
nu geen crisis meer, maar een blijvende toe
stand geworden.
De heer Van Dam (V.D.) zou gaarne zijn
stem aan het voorstel van B. en W. geven.
Het college verdient hulde voor zijn succes dat
het voor dit object voor Haarlem de medewer
king van het Werkfonds kon krijgen.
Het zal ge wenscht zijn het werk over kor-
teren tijd dan tien jaar te verdeelen. Voor 10
jaar zou het slechts werk beteekenen voor
160 arbeiders. Dat is te weinig, terwijl er bo
vendien kans is. dat er over jaren geen be
hoefte meer is aan werkverschaffing.
Spreker maakt zich niet al te bezorgd over
den financieelen kant. Er is geen gemeente
meer die een sluitende begrooting heeft. Alle
gemeenten drijven op het rijk. althans de ge
meenten die veel werkloozen hebben.
De heer Wolzak (A.R.) laten we dan
maar geen begrooting meer maken.
De heer Van der Veldt (R.K.) zei dat
de werkloozen verlangend hebben uitgezien
naar het oogenblik, waarop dit voorstel be
handeld zou worden. Gelukkig is slechts door
de regeering geëlscht, dat 1/7 van het werk
in werkverschaffing moet worden uitgevoerd.
In het algemeen is spreker tegen werkver
schaffingsobjecten, maar ln dit geval zal hij
toch zijn stem aan het voorstel van B. en W.
geven.
De heer R e i n a 1 d a (S.D.A.P.)wethouder
van Openbare Werken, zei, dat B. en W. er
kentelijk zijn voor de hulde aan hun college
gebracht. De dienst van Openbare Werken
heeft in deze uitstekend werk verricht. Ook
brengt spreker hulde aan den technischen
dienst van het Werkfonds voor de medewer
king daarbij betoond.
Het is het belangrijkste voorstel dat in mis
schien 10 jaar van de tafel van B. en W. ge
komen is.
De nadeelen zijn, dat in de toekomst zware
financieele lasten op de gemeentenaren wor
den gelegd. Maar het college heeft niet ge
schroomd die lasten te aanvaarden, omdat een
groot belang der gemeente bevorderd zal
worden.
Met de gemeente Bloemendaal zal samen
gewerkt worden om tezamen een goede riolee
ring te verkrijgen.
Haarlem moet, 3'/i millioen gulden
uitgeven voor den aanleg van de rio
leering en l»/a millioen voor de zuive-
rings-installatie.
Deze installatie zal f 100.000 per jaar
aan exploitatie kosten.
Het rijk is bereid aan de gemeente
het geld te geven tegen 2*/s pet. (een
pet. lager dan de gewoonte is.)
Het college van B. en W. staat op
het standpunt, dat het offer van de
zijde der regeering te gering is.
Daarom wordt door het college ge
tracht, dat de rente slechts 2 pet zal
bedragen.
Voor dit Haarlemsche standpunt is zeer veel
te zeggen, omdat het rijk het allermeese profi
teert van een vermindering der werkloos
heid.
Na 10 jaar zal de gemeente 40 jaar lang
160.000 a 170.000 per jaar moeten op
brengen voor rente en aflossing.
B. en W. hebben aan de regeering gevraagd
vrijgesteld te worden van de verplichting tot
betaling van de jaren dat Haarlem extra steun
van de regeering moest hebben voor het
sluitend maken der begrooting.
Spreker hoopt, dat de regeering aan dit
billijk verlangen der gemeente zal voldoen.
Het is niet de schuld van Haarlem dat per
jaar 2 millioen gulden betaald moet worden
voor werkloozensteun en armenzorg.
Als over 10 jaar de werkloosheid nog op
hetzelfde peil is als nu, dan zal de financieele
toestand van de gemeente en de regeering ook
geheel in de war zijn. Dan moeten toch
buitengewone maatregelen genomen worden.
Maar wij mogen vertrouwen hebben in de
toekomst der gemeente. Uitvoering van het
rioolplan zal de vestigingsmogelijkheden voor
de gemeente vergrooten.
Van groot belang is ook de werkverruiming
die door dit voorstel zal ontstqan.
De organisaties van werknemers
zijn met het Werkfonds tot overeen
stemming gekomen over de loonen
die betaald zullen worden.
Er zal 2.000.000 gulden in werkverrui
ming uitbetaald worden.
B. en W. hebben voorgesteld het werk in 10
jaar uit te voeren. Theoretisch en practisch
is het misschien mogelijk het werk in 2 a 3
jaar uit te voeren. Maar dat zou geen ge-
meerttebelang zijn, het werk mag nooit een
trekpleister worden om arbeidskrachten van
buiten te halen. Er moet verband bestaan
met de curve van de werkloosheid te Haarlem.
Als over 5 jaar eens een zeer sterke daling
van het werkloozencijfer zou te constateeren
zijn, zou dit beteekenen, dat de uitvoering van
het rioleeringsplan vertraagd zal worden.
B. en W. denken er niet aan het werk in
eens op te soupeeren. De termijn van 10 jaar
moet men niet te abstrakt nemen, het kan
best zijn dat het 8 jaar wordt.
De zuiveringsinstallatie zal berekend zijn
voor 50 jaar wat betreft den groei der ge
meente.
In de stad zullen veel opbrekingen moeten
plaats hebben, zoodat gewenscht is dat het
werk zoo goed mogelijk geregeld wordt om de
overlast zooveel mogelijk te beperken.
Het zou, uit financieel opzicht bekeken, voor
Haarlem het goedkoopst zijn, als het geheele
werk in werkverschaffing zou worden uitge
voerd. Maar dit werd door het college van B,
en W. niet gewenscht. Een klein gedeelte (15
pOt.) zal slechts in werkverschaffing gebracht
worden. Dit is ook voor de werkloozen van
belang, anders zouden de Haarlemsche werk
loozen uitgezonden moeten worden naar de
rijkswerkverschaffing in het Oosten van het
land en dat zouden B. en W. betreuren.
Het grootste gedeelte van het werk zal wor
den uitgevoerd door vakarbeiders. 41/4 millioen
van de 5 millioen wordt bestemd voor werk op
Werkfondsbasis.
De raadsagenda van heden brengt 5V2 mil
lioen aan werkobjecten. Het overgroote deel
77 pCt. daarvan wordt op Werkfonds
basis uitgevoerd. Haarlem heeft nog steeds
veel werk op normale wijze laten uitvoeren,
daarnaast zeer veel werk op Werkfondsbasis
en in verhouding weinig in werkverschaffing.
Werken in werkverschaffing uitgevoerd
komen duur, maar het is toch een belang
voor de gemeente en voor de werkloozen. De
vrije markt en de Werkfondsobjecten nemen
de beste vaklieden van de arbeidsmarkt, zoo-
dat de minder bekwame arbeiders overblij
ven. Maar het is toch goed, dat die menschen
ook eens en kans krijgen om weer te gaan
werken.
De heer Klein Schiphorst heeft gezegd, dat B.
en W. voor de werkverschaffing werk gekregen
hebben dat alleen uitgevoerd kan worden door
vakarbeiders. Als zijn opmerking juist is. zal
ander werk voor de werkverschaffing gezocht
worden. Dat is geen bezwaar, want slechts
16 pCt. van het geheele werk moet in werk
verschaffing uitgevoerd worden.
B. en W. kunnen het voorstel van den heer
Klein Schiphorst niet overnemen, want als
er opnieuw met de regeering onderhandeld
moet worden, is er kans, dat gèëischt wordt
dat een grooter deel van het werk in werk
verschaffing wordt gebracht.
Spreker hoopt namens B. en W., dat de raad
het belangrijke voorstel van B. en W. zal aan
vaarden (applaus).
De heer V a n Li e m t (R.K.)wethouder van
sociale zaken, bestreed de cijfers van den heer
Wolzak, dat meer aan steun wordt uitgegeven
bij een dalende werkloosheid. Wel is een feit,
dat Armenzorg steeds zwaardere offers van de
gemeentekas eischt. daarvoor zijn verschil
lende oorzaken, oa. de langere levensduur der
menschen.
Het rioleeringsplan heeft belangrijke mate-
rieele voordeelen, maar het moreele voordeel
werk voor de werkloozen is van nog meer
be teekenis.
Het college van B. en W. streeft er steeds
naar om zooveel mogelijk arbeid voor de
werkloozen te zoeken. Normaal werk en ob
jecten en Werkfonds en werkverschaffing.
Het volgend jaar zal ook begonnen worden
met het graven van de haven en het aan
leggen van het industrieterrein in den Waar-
derpolder.
De heer Klein Schiphorst (r.k.) zei
dat als B. en W. bang zijn dat er niet vol
doende vakbekwame arbeiders onder de werk
loozen zullen zijn om het rioleeringsplan in
een wat vlugger tempo uit te voeren, dan be
hoeft men heelemaal niet te denken aan de
uitvoering van het werk tot verhooging van
de spoorbaan, want dan zijn daar zeker geen
arbeiders voor beschikbaar.
Spreker handhaafde zijn voorstel om te
trachten het geheele rioleeringswerk als Werk-
fondsoibject te laten uitvoeren. Wij moeten hee
lemaal van de werkverschaffing af. Aanneming
van zijn voorstel behoeft geen vertraging op
te leveren. Er kan toch onmiddellijk met de
uitvoering van het werk begonnen worden.
De heer Rei na Ida (S. D. A. P.), wethou
der, wees opnieuw het denkbeeld af. De zaak
is, dat hoogstens f 750.000 in werkver
schaffing zal worden uitgevoerd, B. en W. zul
len er naar streven zoo mogelijk dit bedrag
nog te verkleinen. Apeldoorn heeft al het
rioleeringswerk in werkverschaffing moeten
uitvoeren. Als B. en W. weer moeten onderhan
delen is er gevaar dat het tegenovergestelde
bereikt wordt dan de heer Klein Schiphorst
beoogd.
Bij het object tot verhooging van de spoor
baan, waarover B. en W. aan het onderhande
len zijn, komen dezelfde vraagstukken aan
de orde. B. en W. verspreiden de verschillen
de objecten over verschillende jaren.
De voorzitter drong ook bij den heer
Klein Schiphorst aan om zijn voorstel in te
trekken.
De heer Klein Schiphorst erkende dat
B. en W. reeds veel bereikt hebben. Om het
voorstel niet in gevaar te brengen trok hij
voorloopig zijn voorstel in.
De heer Peper (communist) stelde voor
den ter-mijn voor uitvoering te beperke* tot
jaar.
Deze motie werd niet voldoende gesteund..
Het voorstel van B. en W. werd aan
genomen, alleen de heer Castricum
stemde tegen.
De voorzitter: Ik hoop dat dit gewich
tige besluit zal strekken tot zegen der ge
meente. (Applaus)
W erkver scli af fi n g.
Voorstel van B. en W. om verschillende ob
jecten in werkverschaffing te laten uitvoeren
door den dienst voor den Hout en de Plant
soenen.
De heer van der Veldt (r.k.) vroeg of als
het voorstel niet aangenomen wordt, de Haar
lemsche werkloozen naar de rijkswerkver
schaffing gezonden moeten worden.
De heer van Kessel (r.k.) betreurde het
dat de commissie voor den Hout en de Plant
soenen niet over dit voorstel is gehoord.
De heer Castricum (r.k.) handhaafde
zijn bezwaren tegen werken in werkverschaf
fing.
De heer van Liemt (r.k.), wethouder, zei.
dat alleen de aanneming van de voorstellen
van B. en W. kan medewerken om te voorko
men, dat de Haarlemsche werkloozen naar el
ders moeten worden gestuurd.
De heer van Kessel heeft gelijk met zijn op
merking. Voor de uitvoering zal de commissie
nog gehoord worden.
Het voorstel van B. en W. werd aangenomen.
De heer Castricum stemde tegen.
Een Sportkaren in
Haarlem-Noord.
Voorstel van B. en W. om een crediet van
f 194.000 beschikbaar te stellen voor den aan
leg van een sporthaven aan het Noorder Bui
ten Spaarne, waarbij ook begrepen is de
bouw van bootenloodsen, alsook van een club
gebouw en restaurant.
De heer M e ij e r s (s.d.a.p.) meende, dat
het zetten van gebouwen geen werk is om in
werkverschaffing uit te voeren. Daarbij is
immers vakbekwaamheid noodig. Spreker
stelde dan ook voor te besluiten dit onderdeel
van het werk niet in werkverschaffing te
brengen. Het zou wel gaan als een Werkfonds
object.
De heer Peper (communist) steunde dit
voorstel. De soliditeit der gebouwen zal eE
door winnen.
De heer Klein Schiphorst (r.k.) vond
het geheele werk niet geschikt voor werkver
schaffing. Als B. en W. het voorstel Meijers
niet overnemen zal spreker tegen het geheele
voorstel stemmen.
Mevrouw Scheltema (V.B.) .vond het
geheele voorstel overbodig. De" gemeente moet
geen clubhuizen en restaurants gaan bouwen.
De exploitatie zal heel wat kosten. Zijn er ge
gadigden voor de exploitatie? Of gaat de ge
meente het zelf exploiteeren?
De heer Reinalda (s.d.a.p.), wethouder,
zei dat B. en W. 't voornemen hebben nog dit
jaar met het werk te beginnen. Het grond
werk is 2/3 van het object. B. en W. zijn gene
gen om te bekijken of het mogelijk zal zijn
het zetten der gebouwen (1/3-deel) op andere
wijze uit te voeren. Zij zullen dus later nog
praeadvies uitbrengen over het voorstel
Meyers. Dan kunnen B. en W. ook mededee-
len hoe zij zich de exploitatie zullen voor
stellen. B. en W. hebben het plan de bestaan
de clubs daarbij in te schakelen.
Het aldus gewijzigde voorstel van B. en W.
werd daarop aangenomen. De heer Castricum
stemde tegen.
Sport- en Speelterrein
aan het Z. B. Spaarne.
Voorstel van B. en W. tot aanleg van sport
en speelterreinen nabij den Schalkwij kerweg.
De heer Schaafsma (C. D. U.) 'drong er
op aan ook te denken aan het vervullen van
den wensch der bewoners van dit kwartier
om ook een zweminrichting te maken.
De heer Reinalda (s.d.a.p.', wethouder,
zei dat in de toekomst een zweminrichting zal
gebouwd worden aan de Zomervaart.
Weer met de stem van den heer Castricum
tegen werd het voorstel van B. en W. aan
genomen..
Omlegging Ooster-
singelgracht.
Voorstel van B. en W. tot omlegging van
de Oostersingelgracht en uitvoering van daar
mee in verband staande werken.
De heer Meyers (s.d.a.p.) was er op tegen
het bouwen van een brug in werkverschaf
fing te laten uitvoeren. Er moeten vaklieden
aan gezet worden. Hij stelde voor dit werk
op andere wijze te laten uitvoeren.
De heer Reinalda (s.d.a.p.), wethouder,
zei dat dit voorstel niet kan worden aange
nomen, omdat het een onderdeel van het
havenplan betreft. Het gaat hier over het
maken van een eenvoudige brug. Iedere werk-
looze handarbeider kan er aan gezet worden.
De heer Klein Schiphorst (r.k.)
steunde het voorstel Meijers.
De heer Meijers: ik ben vakarbeider en
kan het beoordeelen. Ik spreek niet over het
uitgeven van boeken
De heer Reinalda, wethouder, zei, dat
Openbare Werken de volle verantwoordelijk
heid op zich neemt voor het bouwen van deze
brug in werkverschaffing.
Het voorstel Meijers werd verworpen met 22
tegen 14 stemmen.
Het geheele voorstel van B. en W. werd
aangenomen met 5 stemmen tegen.
Benoemingen.
Benoemd werden:
Tot lid van het bestuur der Vereeniging voor
Nijverheidsonderwijs Fr. P. J. van Swieten.
Tot onderwijzeres aan school 23 mej. P, J.
v. d. Berg.
v.Tot onderwijzers (essen) bij het openbaar la
ger onderwijs mej. C. C. H. Luynenburg, d€$
heer G. Hoekstra en de heer E. Gottschal.
