Haarlem's Dagblad
boven Haarlem en Omstreken
HAGEL ALS
DUIVENEIEREN
Het belangrijkste
56e Jaargang No. 16912
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. I'ostgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 10 Augustus 1938
Abonnementen pier «reek f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25 franco per
post f 3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertenticni 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelnbonuemcntstarieven op auiivruug.
Vraag en uanbod 1-4 regels f 0.60. elks
regel meer f 0.15. Groentjes tie rubriek.
Hoedweet C
Bliksem sloeg in trein- en
tramleiding. - Overstrooming
in theater. - Kweekerijen lijden
schade. - Broeikasruiten ge
broken. - Straten stonden blank
Lord Ruiiciman.
Het woord is aan
eerste plaats noodzakelijk, want de klove tus-
schen twee partijen, die elk, van hun stand
punt beschouwd, voor een groot deel gelijk
hebben, is niet te overbruggen als de aange
wezen bemiddelaar niet een man is die toont
Van Amerikaansche zijde.
Het noodweer, dat gisterenavond
omstreeks half elf boven Haarlem en
omstreken woedde, kwam als een vol
komen verrassing. De lucht was wel
iswaar reeds den geheelen avond be
wolkt geweest, en regen dreigde
voortdurend, doch het zag eerder uit
naar een flinken zomerschen plas
regen. dan naar het noodweer, waar
in het oogenschijnlijk rustige aan
zicht van de lucht zich eensklaps
ontpopte. Buiten zweefden de mist
wolken over het land. De mensohen.
die zich omstreeks half elf aan de
grens van de stad bevonden, hebben
de bui niet eens zien aankomen. Uit-
Zuid-Oostelijke richting zette het
noodweer op, zwermde uit over Haar
lem en omgeving en verdween in de
richting Zandvoort naar de zee.
Hagelsteenen zoo groot als duiven
eieren kletterden op de daken
en tegen de ruiten der huizen. Blik
semschichten doorkliefden de lucht
en met donderend geweld sloot de
lucht zich achter hen.
Tot dusver komen er dagelijks gunstige be
richten over het verloop van den bemidde-
lings-arbeid van Lord Runciman te Praag.
Het blijkt dat deze ervaren Engelsche staats
man, die een zoo groot deel van zijn leven als
bewindsman heeft uitgeblonken, zoowel bij de
Tsjecho-Slowaaksche regeering als bij de lei
ders der Sudeten-Duitschers volledig vertrou
wen heeft weten te wekken. En dat was in de
Beecher:
De smart maakt de men-
schen oprecht.
NA HET NOODWEER Rechts: Menige boom heeft in den stormwind van gisteravond zijn kruin geschud over het noodweer, dat
de planten zooveel schade toebracht. Hier zien we het resultaat de massa afgevallen blaren doet ons reeds bijna aan den herfst denken
Links Niet alleen de kasplant is teer, maar ook het kasglas. Menig ruitje van de kassen der kweekerijen in Haarlem en omgeving,
moest het gisteravond afleggen tegen den stormaanval der hagelkogels.
beide standpunten te begrijpen en te eerbie
digen.
De Engelsche regeering is in den laatsten
tijd wel zeer gelukkig met het werk van haar
bemiddelaars. De benoeming van Lord Hali
fax tot minister van Buitenlandsche Zaken
is een onbetwistbaar succes gebleken, Lord
Perth heeft te Rome goed werd gedaan en nu
blijkt ook Lord Runciman de ware man voor
zijn zeer moeilijke taak te zijn. Mocht die on
verhoopt toch nog mislukken, hetgeen even
wel niet waarschijnlijk lijkt, want de wind is
uit anderen hoek gaan waaien in Centraal-
Europa, dan zal dat niet aan hem liggen.
Ik zou er buitendien de aandacht op willen
vestigen dat deze zending van een Engelschen
bemiddelaar in dergelijke omstandigheden wel
een zeer bijzonder geval is. Feitelijk weer iets
nieuws in de historie der internationale ver
houdingen, evenals indertijd het Saar-plebis-
ciet een merkwaardig novum was. En evenals
de oprichting van den Volkenbond, zijn ge
slaagde bemiddelingen in een aantal conflic
ten en zijn nog steeds voortdurende coördi-
neerende arbeid op velerlei gebieden nieuwe
verschijnselen in de wereldgeschiedenis zijn.
Men kan die gemakkelijk schouderophalend
negeeren en alleen de vele mislukkingen zien.
Veel menschen zijn daartoe geneigd. Maar
verstaan zij hun tijd wel als zij dat doen? Het
is natuurlijk heel gemakkelijk altijd maar te
zeggen: L'histoire se répètede geschie
denis herhaalt zich. Maar deze dooddoener
voor ieder nieuw initiatief van beteekenis
stemt niet met de waarheid overeen. De
waarheid is dat de geschiedenis zich in veler
lei verschijnselen herhaalt maar in zeer vele
andere nietomdat de omstandigheden
altijd weer anders zijn en nieuwe stroomlngen
tot uiting gaan komen 'die hun niet te stuiten
invloed doen gelden. Dat oude fouten herhaal
delijk weer tot uiting komen bewijst wel dat
de menschheid traag leert, maar niet dat zij
onveranderlijk is. Wie meer van de geschie
denis weet dan een reeks jaartallen betref
fende koningen en veldslagen, wie bepaalde
tijdvakken met ernst bestudeerd heeft en dus
tot vergelijkingen is gekomen, weet dat alles
voortdurend verandert, dat er tijden van in
zinking en van herleving zijn bovendien en
dat de arbeid van de strevers naar beter ver
houdingen in de, samenleving nooit verloren
is geweest. Altijd werden zij in den aanvang
als utopisten beschouwd, altijd werd hun werk
door volgende geslachten voortgezet. En in
vele, zeer vele gevallen, die ik niet behoef te
gaan opsommen, leidde het tot groote werke
lijke uitkomsten.
De bemiddeling van Lord Runciman is
merkwaardig omdat Engeland haar aange
durfd heeft, omdat Tsjecho-Slowakije haar
heeft aanvaard, omdat Berlijn haar heeft ge
slikt. Ware een dergelijk wespennest een halve
eeuw geleden ontstaan, het zou volslagen on
mogelijk geweest zijn het op een dergelijke
wijze te pogen uit te roeien. Ondanks al zijn
mislukkingen heeft het instituut der interna
tionale bemiddeling mogelijkheden verwor
ven die het nimmer tevoren in de historie
heeft bezeten. Daarmee is inderdaad een bres
ia de wapenrusting van Mars geschoten. Wij
weten niet hoe het nageslacht in verschillen
de opzichten over dezen tijd zal oordeelen.
Maar het schijnt wel zeker dat het, temidden
van al de verwording en de hevige schokken
die niet te loochenen zijn, een groeiproces van
nieuwe verhoudingen zal vaststellen. Hoever
dit proces nu gevorderd is zal de toekomst
eerst kunnen bepalen. Wij kunnen ook dat
niet doen. Onzekerheid temidden van schom
melende machtsverhoudingen doet ons soms
vreezen, dan weer hopen. Het is een zeer
spannende tijd. Maar hij biedt zijn kansen, hij
beproeft nieuwe wegen, hij levert zijn nieuwe
gebeurtenissen op. Zulk een tijdvak is nim
mer glad verloopen. Als men het met meer
wijsgeerigheid en onbevangenheid zou kunnen
zien zou men ook hoopvoller gestemd zijn.
Maar het is moeilijk dat steeds te doen, als
men er middenin zit en voor de toekomst van
zijn kinderen beducht is.
R. P.
De gezondheidstoestand van de
Dionne-vijfling.
CALLANDER (Ontario), 10 Aug. (Reuter).
De gezondheidstoestand van de vijfling is. naar
dr. Dafoe heeft medegedeeld, beter. Emilie, die
geïsoleerd werd gehouden, omdat zij er
slechter aan toe was dan haar zusjes, heeft
toestemming gekregen weer bij de anderen te
komen, aangezien allen dit verlangden.
Dr. Dafoe voegde hieraan toe, dat binnen
kort het publiek weer bij de vijf zusjes zal
worden toegelaten. Hij acht het niet noodig,
dat de amandelen worden weggenomen.
Men heeft becijferd dat de Ame
rikaansche vrouwen elk jaar meer
dan zeshonderd miUioen gulden
aan zijden kousen uitgeven.)
De statistiek, daar kun je toch van leeren,
Wanneer men u bijvoorbeeld nu eens vroeg,
De Yankee vrouw op kousen te taxeeren,
Dan schatte u die schat nooit hoog genoeg.
Daar staat het dan, zeshonderd millioen
gulden,
En dat voor zijden kousen slechts alleen,
Ofschoon 't haar beenen wel zijn die ze vulden,
Ziet d' Amrikaansche vrouw daarin geen boen.
Ik zal m' er niet aan wagen om te ramen.
Hoeveel de vrouw daarginds er elk jaar koopt,
Maar zeker is, dat zij alles tezamen,
Behalv' in zij, in de papieren loopt.
Het zijn me bij elkaar een massa paren.
Daar wordt, als je eens rekent, zachtgezegd,
Door elke vrouw, al heeft het niets van sparen,
Een aardig sommetje „op zij" gelegd.
Het leger mannen dat ervoor moet dokken,
Verbleekt er letterlijk figuurlijk bij,
Dat is het groote heldenheir op sokken,
Van wol, katoen, of mooghjk ook van.zij.
Maar zeker worden vrouwen aller staten
Door d' Amrikaansche vrouw royaal geklopt,
Zij 't zeer figuurlijk, in de groote mate
Waarin zij kapitaal in kousen stopt.
P. GASUS.
Nog steeds de voorrangskwestie.
Weer twee autobotsingen.
De verkeersongelukken zullen niet ophou
den, zoolang er nog autobestuurders zijn, die
tegen één der belangrijkste regels van het
verkeer zondigen, namelijk het niet verleenen
van voorrang.
Dinsdagmorgen acht uur ontstond een bot
sing op den hoek van de Groote Houtbrug en
den.Raamsingel. De chauffeur S. uit Haarlem
reed met een auto van de brug in de richting
van het Plein en van den Raamsingel na
derde de auto van den slager K. uit Amster
dam. S. veiieende geen voorrang. Zijn wagen
werd aan de rechterzijde vernield en de auto
1 van K, kreeg alleen schade aan het
voorspatbord. Tegen S. werd natuurlijk pro
ces-verbaal opgemaakt.
De tweede botsing had Dinsdagavond
zeven uur plaats op den hoek van den Jans-
weg en de Parklaan. De reiziger K. uit Am
sterdam reed in de richting van de Hooimarkt
en de instructeur K. uit Haarlem naar het
Stationsplein. De eerstgenoemde K. verleende
geen voorrang, zoodat de wagens tegen elkaar
botsten en beide beschadigd werden. Tegen
den reiziger werd proces-verbaal opgemaakt.
KORPS MOTORDIENST.
De dienstplichtigen van de lichtingen 1932
en 1934 die bij het korps voor herhalings
oefeningen onder de wapenen waren sedert
25 Juli, zijn heden met groot verlof vertrokken.
Van 22 tot 26 Augustus a.s. zullen de beide
compagnieën van het korps, uit het garnizoen
Haarlem, een kamp betrekken te Teriet.
Binnen korten tijd stonden vele straten in
Haarlem. Heemstede, Overveen, Aerdenhout
enz. blank. De rioolputten konden het regen
water niet zoo spoedig verwerken en hier en
daar stroomden ze over.
Uiteraard werden daarvan minder aange
name gevolgen ondervonden, die echter zel
den bepaald schadelijk bleken. Vele ruiten
van huizen braken door het gewicht van de
hagelsteenen.
De brandweer ontving vele verzoeken om
ondergeloopen kelders uit te pompen, doch
wegens gebrek aan materieel kon daar niet
aan worden begonnen. Vele lekkages werden
eveneens gemeld, doch ook daarvoor kon
niet worden uitgerukt.
Tramvertraging.
De bliksem sloeg in de tramleiding
tusschen Groenendaal en Hillegom,
waardoor het tramverkeer tusschen
de v. Merlenbrug bij den Zwemvijver
in Groenendaal en Hillegom van 11
uur tot kwart voor twaalf gestagneerd
werd.
Op andere trajecten viel de stroom niet uit
en werd derhalve ook geenerlei vertraging
ondervonden. De autobussen bleven ook
op tijd loopen.
Trein bleef staan.
Het treinverkeer bij Haarlem on
dervond ook nadeelige gevolgen van
het noodweer. De bliksem sloeg in
verscheidene bovenleidingen en daar
door bleef een trein, die op weg was
naar Rotterdam op het viaduct bij de
Delft staan. Ze moest naar het sta
tion worden teruggesleept. Het ver
keer van en naar Rotterdam, werd
gedurende den geheelen nacht over
een spoor geleid. Hedenmorgen om
kwart over 6 trad de normale toe
stand weer in.
Kasruiten moesten het ontgelden.
Op verscheidene kweekerijen zijn
vele gewassen vernield. Aan de Leid-
schevaart bij het eindpunt van lijn 4
werden niet alleen vele dahlia's tegen
den grond geslagen, doch braken ook
vele ruiten van de kassen door de
kracht van de hagelsteenen.
Op andere kweekerijen werd ook veel scha
de aan de planten toegebracht doch moesten
de ruiten van de kassen het wonder boven
wonder niet ontgelden.
Aan den Zijlweg liep een kweekerij geheel
onder water. Hier werden in de planten gaten
geslagen, kennelijk afkomstig van de hagel
steenen. Hieruit blijkt wel de enorme kracht
van de steenen.
Gisteren stonden de kooltjes nog pronkend, sappig-groen op het veld Vandaag
liggen zij troosteloos terneer, kapotgeslagen door de kracht van de hagel. Vele
andere gewassen op de velden in Haarlem en omgeving, hebben het lot van de
kool moeten deelen. Het noodweer van gisteravond heeft zijn vernielend
werk gedaan
HEDEN: 10 PAGINA'S
Planten „onthoofd".
Deze wordt ook geïllustreerd door
het feit dat bijv. in een tuinderij aan
den Kinderhuissingel planten, als het
ware „onthoofd" werden doch recht
op bleven staan. Een stuk werd er
eenvoudig afgeslagen zonder dat de
plant in haar geheel knakte. Ook een
bewijs voor de „scherpte" van de ha
gel.
Vele jonge zaadplanten spoelden door de
watermassa weg. In vele particuliere tuinen
werd ook aanzienlijke schade aangebracht.
Vele boomen in de parken en aan de lanen
hebben menige „veer" moeten laten. Naar de
massa afgevallen bladeren, die zich allerwe
gen verspreid had, te oordeelen zou men zich
reeds in den herfst kunnen wanen.
Boom ontworteld.
De kracht van het noodweer in aanmer
king genomen mag het verwondering wekken
dat slechts één boom ontworteld werd. en wel
op den hoek van de Pijlslaan en de van 't
Hoffstraat. Op het Sophiaplein werd van een
boom de kruin afgeslagen.
In het perceel Overtonstraat 67 sloeg de
bliksem in de lichtleiding. waardoor de
hoofdstop kapot werd geslagen.
Overigens moesten de storingsdiensten van
de electriciteit en de telefoon geen noemens
waard groote activiteit ontplooien.
Bioscoopbezoekers door angst
bevangen.
In het Rembrandttheater werd het publiek,
dat zich vermaakte met de dolzinnige grap
pen van Eddie Cantor, door het geluid van
de hagelbui, dat duidelijk tot de zaal door
drong, zoo angstig dat eenige personen de
zaal uitliepen. De vestibule van he>t theater
stond blank, want de afvoerbuizen op het
platte dak van de lichtbak konden de water
massa niet vlug genoeg verwerken, waar
door het water door de kieren van dat dak
heendrong. Hulpvaardige bioscoopbezoekers
hielpen mede de vestibule uit te hoozen.
Ook in Palace Familie-theater ontstond
ldkkage, eveneens buiten de zaal. Het pu
bliek merkte hier evenwel niets van, aange
zien het bij het uitgaan van de bioscoop
langs een anderen uitgang werd geleid.
(Vervolg op pag. 2.)
HAARLEM EN OMGEVING.
Het noodweer, dat gisteravond boven
Haarlem en omgeving woedde, heeft
veel schade en ongerief teweegge
bracht. 1 _en 2
Voor den aanleg van de trambaan bij
Sassenhcim is een millioen M3 zand
verwerkt. 5
Met de asphaltcering van de Ged. Oude
Gracht wordt pas in het voorjaar be
gonnen. 2
BINNENLAND.
Ds. J. L. Bleeker, nestor der Ncderland-
sche theologen, is overleden. 5
Een statistiek van de politie wijst aan.
dat in 1936 623.000 processen-verbaal
werden gemaakt. 5
De Raad voor de Scheepvaart heeft in de
kwestie van de Parklaan de bemanning
in het gelijk gesteld. 3
BUITENLAND.
De Russische artillerie heeft het dorp
Tsjangkoefeng in brand geschoten. 4
Het jongste bombardement op Kanton
heeft verscheidene honderden dooden
geëischt. 4
De bekende Duitsche Afrika-reiziger prof.
Leo Frobenius is overleden. 4
SPORT.
Nederland heeft den polowedstrijd tegen
Duitschland met 32 verloren. 7
Bij de Europecschc zwemkampioenschap-
pen is de 100 M. borstcrawl door Ragn-
hild Hveger gewonnen. 7
ARTIKELEN.
R. P.: Lord Runciman. 1
Hoe gevaar van het onweer te voorko
men is. 2
Speciale correspondentie: Nog een jaar
burgeroorlog in Spanje. 4
J. H. de Bois: Nog een bezoek aan dc ten
toonstelling van Fransche kunst. 3
H. D. Vertelling: „Te veel excuus" door
Anton Tsjechow. 5
L. S.: Cactussen. 5
Van een specialcn medewerker: Waar is
het goud van de Lutine? 9
Door de Koninklijke Begeer te Voorschoten
wordt ter gelegenheid van het regeerings-
jubïleum van H. M. de Koningin een gedenk
penning uitgegeven, waarvan wij hierbij voor-
en achterzijde afbeelden.
