Negrin vormt een nieuw
Spaansch kabinet.
Dickie slaateen raad in den wind
Mgr. Hlinka overleden.
Japansche vliegtuigen
bestoken Hankau,
Woetsjang en Hanjang.
Malaria en cholera onder
de Japansche troepen.
fcADH)
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1938
HAARDE M'S DAGBEA'D
4
Na oneenigheid met den Catalaanschen
minister Ayguade en den Baskischen
minister Irujo.
Catalanen en Basken
blijven in de nieuwe
regeering.
Onverwacht is het Spaansche repu-
blikeinsche kabinet gisteravond afge
treden. De regeeringscrisis ontstond
door een verschil van meening tus-
schen den Catalaanschen minister van
arbeid Ayguade en den Baskischen
minister der republiek Irujo eenerzijds
en de andere leden van het kabinet
anderzijds over de decreten tot regle-
menteeering van de oorlogsindustrie
en het justitieel beheer.
In den loop van den nacht is een
nieuwe regeering gevormd onder lei
ding van minister-president Negrin.
Ayguada en Irujo zijn afgetreden en
vervangen door Regas, lid van de Ca-
talaansche Socialistische Partij en
Thomas Bilbao Hispitalet, minister
zonder portefeuille, lid van de Spaan
sche Socialistische Partij. Tot nu toe
was Hospitaiet Spaansch consul te Per-
pignan.
Nadat de hervorming van het kabinet tot
stand was gekomen, is een nota gepubliceerd,
waarin wordt gezegd, dat de regeering nog
maals verzekert, dat zij de persoonlijkheid en
de rechten van de autonome gebieden zal eer
biedigen. Zij is verheugd, dat de Catalanen
en Basken in de nieuwe regeering vertegen
woordigd blijven, „waardoor de regeering haar
karakter van nationale vereeniging handhaaft;
de regeering wil de onafhankelijkheid en het
voortbestaan van Spanje handhaven."
In een officieel communiqué wordt verder
medegedeeld, dat de regeering van de ver
schillende partijen brieven heeft ontvangen,
waarin zij hun aanhankelijkheid aan de re
geering betuigen.
Leider der Slowaaksche
autonomisten.
Mgr. Andreus Hlinka, de leider der
Slowaaksche autonomisten in Tsjecho
Slowakije, die reeds eenigen tijd ziek
ivas, is Dinsdagavond op 74-jarigen
leeftijd te Ruzomberok overleden.
Wijlen mgr. Hlinka.
De geneesheeren, die mgr. Hlinka behan
delden, hadden kort voordat de' dood intrad
een communiqué van den volgenden inhoud
uitgegeven:
„Vanmiddag is de gezondheidstoestand van
mgr. Hlinka ernstig achteruitgegaan. De hart
slag is minder gewoi'den. De polsslag is niet
meer waar te nemen, er hebben zich compli
caties met het hart en de longen voorgedaan.
De ademhaling gaat moeilijk. De zieke heeft
opnieuw het bewustzijn verloren."
Dr. Jakschin had des morgens reeds ver
klaard, dat geen hoop op herstel meer be
stond. De zieke ijlde toen, niemand werd bij
hem toegelaten.
Andreus Hlinka werd in 1864 geboren. In
1389 werd hij tot priester gewijd. Als leider
der Slowaaksche katholieken speelde hij een
belangrijke rol in het politieke leven De Hon-
gaarsche regeering heeft hem indertijd ge
vangen gezet wegens nationalistische propa
ganda. Hij streed voor autonomie van Slowa
kije, doch was tegen de campagne van Lord
Rotliermere voor een herziening van het ver
drag van Trianon. Hlinka was lid van het Huis
van Afgevaardigden en president van de Lu-
dova Baka. Voorts was hij directeur van de
„Slowak", een te Bratislava (Pressburg) ver
schijnend dagblad. Hij was voorzitter van de
Slowaaksche Parlementaire Club. rector van
de parochie Ruzomberok en protonotarius
apostollcus (A.IP.)
DE HERTOG EX DE HERTOGIN VAN KENT
IN ITALIë.
De hertog en de hertogin van Kent zijn in
Napels aangekomen. Zij werden door den
kroonprins ontvangen, die de Engelsche gas
ten vergezeld op een uitstapje op den Vesu-
Bismarck als propagandist voor de
„Mare Nostrum".
Italiaansch blad publiceert een brief van 1SG8.
Onder den titel ,De Middellandsche Zee de
zee van Italië" publiceert aldus meldt Ste-
fani het Italiaansche blad „Tribuna" een
nog niet uitgegeven brief, in 1868 door Bis
marck gezonden aan den Duitschen ambas
sadeur te Florence, die het schrijven moest
overhandigen aan den Italiaanschen Pa
triot Guiseppe Mazzini. Het blad schrijft,
dat deze brief Italië den voorrang in de
Middellandsche Zee toekent, dien door het fas
cisme wordt geëischt en dat het schrijven op
het oogenblik van groot belang is, zoodat
publicatie gewenscht is. In den brief wordt
gezegd, dat Frankrijk en Italië in de Mid
dellandsche Zee altijd rivalen zullen zijn.
Frankrijk benijdt Italië zijn mooie kust en
zijn vele goede havens en Italië mag niet
toestaan dat Frankrijk meester in de Middel
landsche Zee wordt. Het keizerrijk aan de
Middellandsche Zee, aldus het document, moet
de voortdurende gedachte' van Italië zijn.
Tachtig dooden,
tweehonderd gewonden.
Volgens officieele berichten uit
Hankau hebben zes-en-vijftig Japan
sche vliegtuigen Dinsdagmiddag Han
kau, Woetsjang en Hanjang gebom
bardeerd, Tachtig personen werden
gedood, tweehonderd gewond,
vius.
Spaansche vliegtuigen passeerden
de Fransche grens.
Na waarschuwingsschoten der Fransche
batterijen teruggekeerd.
Havas meldt uit Perpignan, 16 Aug.: Van
morgen om 10 uur vlogen vier vliegtuigen de:
Spaansche regeering over de Fransche grens
nabij Bourg Madame. Onmiddellijk openden
de luehtafweerbatterijen te Manuja het vuur.
Zij losten vijf waarschuwingsschoten, waarop
de toestellen terstond terugkeerden.
Lindbergh arriveert vandaag te
Moskou.
Tegenwoordig bij de demonstraties van de
Russische luchtmacht.
MOSKOU, 16 Augustus. De Russische omroep
maakte vandaag bekend, dat de Amerikaansche
Oceaanvlieger Lindbergh met zijn echtge-
noote morgenmiddag te vier uur per vliegtuig
te Moskou zal aankomen. De beide Amerikaan
sche gasten zullen als toeristen een bezoek
brengen aan de Sovjet Unie en aanwezig zijn
bij de groote parade van het Russische lucht-
wapen op het Toesjinovliegveld bij Moskou.
Deze parade is het grootste Russische lucht
vaarteven ement en ieder jaar komen er dui
zenden toeschouwers. Het hoogtepunt der de
monstraties die hoofdzakelijk 'een militair
karakter hebben is de massale 'daling der
infanterie per parachute en het omlaagwer-
pen van mitrailleurs en ander oorlogsmateriaal
eveneens per parachute. Het echtpaar Lind
bergh zal eenige dagen te Moskou blijven om
dan eenige vluchten over Ru^-rod te maken.
(United Press.)
Manoeuvres in Duitschland in
voorbereiding.
Reeds een millioen man in de legerkampen
aanwezig.
BERLIJN, 16 Augustus. Het aantal sol
daten, dat naar de oefenkampen stroomt,
neemt nog steeds toe. Vandaag waren het
reeds ongeveer een millioen man. De eerste
dagen zullen gebruikt worden voor aanvul
lende oefeningen om de troepen geschikt te
maken voor de komende manoeuvres. Buiten
de oefenkampen en garnizoenen is echter nog
niet veel te zien van de „oorlogsoefeningen".
In de kampen zelf neemt de activiteit echter
nog steeds toe. Een groot gedeelte der oefe
ningen van dit jaar zal streng geheim wor
den gehouden, vooral wat de nieuwe reserve
divisies betreft. Zoo zijn bijv. geen gegevens
verkrijgbaar over het werkelijke aantal op te
roepen reservisten en het aantal te vormen
divisies en de uitrusting der reserve-afdee-
lingen. Enkele militaire deskundigen nemen
aan, dat tijdens de laatste twee jaren uit de
geregeld opgeroepen divisies vierendertig
nieuwe mitrailleurdivisies en achttien nieuwe
divisies zwaar geschut werden gevormd, waar
door de overdracht van een groote hoeveel
heid oud geschut aan de nieuwe reservedi
visies mogelijk werd gemaakt. De militaire
waarnemers merken verder op, dat dit jaar
voor het eerst reserves en uitrusting in vol
doende mate ter beschikking staan.
In tegenstelling tot de verklaring van het
departement van oorlog, dat de thans onder
dienst zijnde geregelde lichtingen, zooals ge
bruikelijk onmiddellijk na de beëindiging
der manoeuvres huiswaarts mogen trekken, ne
men buitenlandsche kringen aan. dat deze
lichtingen, die reeds de tweejarige dienst
plicht hebben volbracht, onder de wapenen
zullen worden gehouden, totdat de internatio
nale situatie gekalmeerd zal zijn, uiterlijk
tot de maand November (United Press).
Protestanten in Italië krijgen een
waarschuwing.
Regime Fascista laakt hun belangstelling
voor de rede van den Paus.
Het Italiaansche blad Regime Fascista zet
den strijd tegen allen, die het niet eens zijn
met het rasbeginsel en het anti-semitisme,
voort. Thans keert het blad zich tegen de Pro
testanten, die veel belangstelling hadden voor
de rede van Z.H. den Paus, waarin deze de
nieuwe leer veroordeelt. Het evangelische or
gaan La Luce zoo schrijft de Regime Fascista,
heeft dezer dagen heete tranen vergoten over
de zonen Israëls. aan wie de menschheid alles
dankt. Ook de" Italiaansche Protestanten wa
ren geroerd door de woorden van den Paus en
ook zij verklaarden tegen de rassenleer te
zijn. Nu de Protestanten hun meening in deze
zaak bekend hebben gemaakt, zal men ze
nauwkeurig in het oog moeten houden.
Mexicaansche bandieten houden
trein aan.
Zes en twintig arbeiders neergeschoten.
MEXICO. 16 Augustus (Havas). Zaterdag
ochtend is een trein, waarmede dertig arbei
ders aan den Chapparo-spoorweg in den staat
Michoacan naar hun werk werden gebracht,
door een gewapende bende aangevallen De
trein werd tot staan gebracht en de aanval
lers schoten 26 arbeiders, die lid waren van
een bepaalden vakbond, neer. De overigen
werden vrijgelaten.
Men veronderstelt, dat de bandieten waren
gehuurd door een concurreerende vakvereeni-
ging.
Duitscli schip tengevolge van
botsing gezonken.
150 Chineezen verdronken.
SJANGHAI, 16 Augustus. (D.N.B.) Tenge
volge van een botsing met het Britsche schip
..Tangwell" op de Hoangho is vanochtend het
tweeduizend ton metende Duitsche schip
„Hansa" gezonken De kapitein en het groot
ste deel van de bemanning en de Chineesche
passagiers zijn door de .Tangwell" aan boord
genomen.
Naar nader wordt gemeld, zijn bij het ver
gaan van het Duitsche schip „Hansa" hon
derdvijftig Chineesche passagiers verdronken.
Alleen de kapitein en dertien Chineezen zijn
red.
Verder wordt gemeld, dat de Britsche ka
nonneerboot „Scarab" tijdelijk de „Victoria"
heeft verlaten om deel te nemen aan het red
dingswerk.
Divisie van generaal Franco
vernietigd?
Na vier dagen strijd aan het front van
Gandesa.
Naar Reuter uit Barcelona meldt, deelt, de
generale staf van het Spaansche regeerings-
leger mede. dat de vierde Navarreesche di
visie der opstandelingen vernietigd is in de
bergen van Pandols, ten zuiden van Gan
desa, na een strijd, die vier dagen heeft ge
duurd. De overlevenden der divisie zijn uit de
frontlinie teruggetrokken om gereorganiseerd
te worden.
Vier arbeiders bevinden zich nog
in de Feldfundmijn.
Redding uitgesloten geacht.
Het is den reddingsmanschappen mogen ge
lukken verscheidene der mijnwerkers, die na
het ongeluk in de Feldfundmijn in Saksen
van de buitenwereld waren afgesloten, in vei
ligheid te brengen. Ofschoon de reddingspo
gingen nog worden voortgezet schijnt het
onmogelijk de vier arbeiders, die zich thans
nog in de mijn bevinden, te redden. Zij moe
ten als verloren beschouwd worden.
Duizenden patiënten.
Onder de Japansche troepen aan de
Jangtse heerschen cholera en malaria,
tengevolge waarvan de operaties tegen
Hankau belemmerd zouden kunnen
worden, aldus een Reuterbericht uit
Sjanghai.
Een tot oordeelen bevoegde persoon
lijkheid, die juist uit Kioekiang is
teruggekeerd, schat het aantal Japan
sche militairen, dat ziek is op 5000.
Volgens een andere schatting van
welingelichte zijde zouden in geheel
China 25000 man Japansche troepen
lijdende zijn aan cholera en malaria.
Ook te Nansjang is cholera uitgebro
ken.
De Chineesche autoriteiten hebben
zooveel mogelijk voorzorgen genomen.
Ooslenrijksche rechters ontslagen.
Omdat zij nationaal-socilalisten te streng
hadden bestraft.
WEEfNiEN, 16 Augustus. (Reuter) Vijf
Oostenrijksche rechters zijn ontslagen, omdat
zij tijdens het bewind van Schuschnigg te
strenge straffen hebben uitgesproken over
nationaal-socialisten. Zij vullen geen pensioen
genieten. Alle vijf waren deze rechters werk
zaam in Stiermarken en Karinthie.
Verder wordt gemeld, dat aan de presiden
ten van de verschillende gerechtshoven een
vertrouwelijke mededeeling is gedaan, waarin
de macht van de Gestapo uiteen wordt gezet.
Hieruit blijkt, dat de Gestapo arrestaties kan
verrichten zonder gerechtelijk vonnis.
Personen, die voor een gewoon misdrijf door
de Gestapo zijn gearresteerd, mogen niet zon
der toestemming van de Gestapo uit de hech
tenis worden ontslagen, zelfs wanneer zij on
schuldig worden bevonden door den rechter.
Alléén de Gestapo heeft het recht over het lot
van deze menschen te beslissen.
Ook wordt gezegd, dat de Gestapo zijn ge
vangenen kan onderbrengen in de gewone ge
vangenissen.
De mededeeling is onderteekend door der.
Oostenrijkschen minister van Justitie, Iluber
als vertegenwoordiger van den rijksminister
van Justitie.
Mijn onder Madrileensche
Universiteitsstad ontploft.
Er zouden talrijke slachtoffers onder de
bezettingstroepen zijn.
MADRID, 16 Augustus. De geheèle
stad schudde vanmorgen, toen een
door de regeeringstroepen aange
brachte mijn onder een gebouw der
universiteitsstad tot ontploffing kwam.
Men gelooft, dat bij de ontploffing
talrijke dooden en gewonden zijn ge
vallen onder de rechtsche bezettings
troepen. (Reuter).
Duitsche versterkingswerken
langs de Tsjechische grens.
Tal van dorpen zullen verdwijnen.
Een dertigtal dorpen ten noorden van Wee-
nen bij de Tsjecho-Slowaaksche grens ge
legen, is, naar Havas uit Weenen verneemt,
opgeruimd.
Er worden thans versterkingswerken aan
gelegd.
De bewoners dezer dorpen zijn overgeplaatst
naar Burgenland, waar een groot landgoed
van graaf Esterhazy is verkaveld.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC
Wat was dat nou voor een rare sinjeur? vroeg Snorretje, toen ze
den kabouter verlaten hadden
Die draaide alles om, wat hij zei en verbeterde het dadelijk
daarop! lachte Dickie. Snapte je dat dan niet?
Nee, ik verstond hem niet eens! grinnikte Snorretje. Alles om
draaien! Ik ga het ook eens probeeren! Het lijkt me wel leuk!
Ik zou maar oppassen, want vroeg of laat zeg je iets geks en
dan schaam je je! bromde Dickie, terwijl hij snel voortliep. Ik
moet zeggen, dat het een heel eind om is, wat we nu geloopen hebben
Niets van aantrekken. zei Snorretje. We hebben tijd genoeg.
Nou, tijd genoeg, tijd genoeg, bromde Dickie. Dat is wel heel
mooi. maar natuurlijk wordt oom Mopperniet weer ongerust en dan
komt Thijs ons natuurlijk zoeken.
Niets erg voor Thijs, zei Snorretje. Het kan hem geen kwaad
doen. een eindje loopen. Anders wordt hij leel te vui, ik zeg veel
te lui!
De twee vrienden schaterden het uit. En op het plaatje zien jullie
wel. dat ze bij het meer zijn aangekomen.
Laten we die roeiboot maar weer nemen, stelde Snorretje voor.
Dickie vond het natuurlijk best.
Dan maar weer mot torgen, ik zeg tot morgen, kinderen!
Chef van de Fransche luchtmacht
in Duitschland.
Generaal Vuillemin gisteren te Berlijn
aangekomen.
Generaal Vuillemin.
De chef van den gcneralen staf van de
Fransche luchtstrijdkrachten, generaal Vuille
min, is voor zijn aangekondigd bezoek aan
Duitschland, gisteren op het Berlijnsche vlieg
veld Staaken, aangekomen.
Op het vliegveld werd de generaal verwel
komt door den Franschen ambassadeur, den
Franschen luchtvaartattaché en den Fran
schen militairen attaché, terwijl van Duitsche
zijde namens den rijksminister van luchtvaart,
Goering, verschenenen was de generaal der
luchtvaart Milch, luitenant-generaal Stumpf
en verscheidene andere hooge officieren. Na
de begroeting inspecteerde generaal Vuillemin
de eerecompagnie, waarna hem in het Casino
een déjeuner werd aangeboden,
Des avonds bezichtigde hij Berlijn en om
streken, waarna hij aanzat aan een maaltijd,
die te zijner eere werd gegeven door den
Franschen luchtvaart attaché.
Vandaag zal generaal Vuillemin het jacht-
eskader Richthofen in Döberitz bezoeken en
vervolgens de vliegtuigfabrieken te Leipzig be
zichtigen. Des avonds wordt een receptie ge
houden in het „Huis der Vliegers".
Ontploffing op een Amerikaansche
duikboot.
Het Amerikaansche ministerie van marine
heeft medegedeeld uit Honoloeloe bericht te
hebben ontvangen, dat zich aan boord van de
duikboot Nautilus een ontploffing heeft voor
gedaan, waarbij vijf personen werden ge
wond.
DONDERDAG 18 AUGUSTUS.
HILVERSUM I, 1875 M.
AVRO-uitzending.
8.00 Gramofoonmuziek (Om 8.15 Berichten)
10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Omroeporkest en solist. 12.00 Alfredo
Spezialettl's ensemble. (Om 12.15 Berichten).
12.45 Secco Gitano's. 1.15 Vervolg van 12.00.
2.00 Declamatie. 2.20 Kovacs Lajos' orkest en
soliste. 4.00 Voor zieken en thuiszittenden. 4.30
Pianovoordracht. 5.00 Voor de kinderen. 5.30
Gramofoonmuziek. 6.30 Sportpraatje. 7.00 Or
gel en viool. 7.30 Het Wiener Maxim-kwartet.
8.00 Berichten A,N.P. Mededeelingen. 8.15
Kovacs Lajos' orkest, mmv. soliste. 9.15 In
leiding volgende uitzending. 9.30 Uit Salzburg:
3de acte opera „Falstaff". 10.15 Gramofoon
muziek. 11.00 Berichten ANP, hierna Bert van
Dinteren's ensemble. 11.3512.00 The Jolly
Britanneders.
HILVERSUM II, 301,5 en 415.5 M.
8.00 -9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00
KRO. 2.00—12.00 NCRV.
8.009.15 Gram. muziek (om 8.15 Berich
ten) 10.00 Gramofoonmuziek. 10.15 Morgen
dienst. 10.45 Gramofoonmuziek. 11.30 Gods
dienstig halfuur. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-
orkest en gramofoonmuziek. 2.00 Gramofoon
muziek. 2.30 Trioconcert. In de pauze: gram.
muziek. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Gram. muziek,
ziek. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Gramofoonmuziek.
5.00 Handenarbeid voor de jeugd. 5.30 Zang
en piano. In de pauze: Gramofoonmuziek.
6.00 Gramofoonmuziek. 6.30 Vervolg concert,
7.00 Berichten. 7.15 Boekbespreking. 7.45 Re
portage. 8.00 Berichten ANP, herhaling SQS-
beriehten. 8.15 Orgelconcert. 9.00 Causerie
Christelijke Werkmansbond en het platteland.
9.30 Gramofoonmuziek. 10.00 Berichten ANP.
10.05 Kamerorkest Ars nova et antiqua". In
de pauze: Gramofoonmuziek. 11.25 Gramo
foonmuziek. 11.5012.00 Schriftlezing.
DROIIlCH 1500 M.
11.25 Cello en piano. 12.05 Het BBC Northern
Ireland Orkest. 1.00 Pianovoordracht. 1.20
Gramofoonmuziek. 1.50 Leonardi's Weensch or
kest 2.20 Gramofoonmuziek. 2.50 Philipp Mar-
tell's orkest. 3.35 Stedelijk Orkest Bourne
mouth mmv. solist. 5.05 Gramofoonmuziek. 5.20
Zang. 5.40 Kantrovitch's orkest. 6.20 Berich
ten. 6.45 Kamermuziek. 7.20 Michaeloff en
zijn orkest. 7.56 Radiotooneel. 8.20 Operette
„The three-cornered hat", 9.35 Radiotooneel.
10.00 Berichten. 10.25 Causerie over luchtbe
scherming. 10.40 Het BBC-orkest. 11.30 O.
Rabin en zijn band. 11.5012.20 Dansmuziek
(Gr. pl.).
RADIO-PARIS 1648 M.
8.10, 9.00 en 10.10 Gramofoonmuziek. 12.35
Giardino-orkest. 2.35 en 3.05 Gramofoonmu
ziek. 5.20 Radiotoneel. 6.50 en 7.20 Gramofoon
muziek. 8.35 Zang. 8.50 Symphonieconcert. 10.50
—11.05 Gramofoonmuziek.
KEULEN 456 M.
6.50 Gramofoonmuziek. 7.30 Omroeporkest.
12.20 Omroeporkest en solist. 2.30 Omroepsex-
tet en solisten. 3.20 Boerenkapel en solisten.
*.20 Omroep-Amusementsorkest. 6.20 H. Fröh-
lich's orkest en solisten. 7.20 Uit Salzburg:
Opera „Falstaff". 11.00 en 12.203.20 Omroep-
kleinorkest en solist.
BRUSSEL 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 Max Alexys'
orkest. 1.502.20 Gramofoonmuziek. 5.20 en
6.50 Gramofoonmuziek. 8.20 Koninklijke Har
monie „Apollon" 9.20 Symphonieconcert. 11.00
11.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 Omroep-
kleinorkest. 1.502.20 Grammuz. 5.20 Muzikale
Causerie (met gramofoonmuziek'. 6.35 Het
Omroepsalonorkest. 7.35 en 8.20 Gramofoon
muziek. 9.0C Reportage. 9.20 Symphonieconcert.
11.0011.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCIILANSENDER 1571 M.
8.35 Bont programma. 10.27 Berichten. 10.40
—11.00 Sportreportage. 11.05 Berichten. 11.20
Frankforter Omroepkleinorkest en solist. 12.20
2.20 Het Nedersaksen-orkest en solisten (Van
1.15—1.26 Tijdsein).