Haarlem's Dagblad
Onze Gouddelvers.
Een nieuwe beslaglegging
van de Mexican Eagle.
Nieuw soort propaganda
voor Haarlem.
Het belangrijkste
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DE ARABISCHE KROONPRINS IN LONDEN. Emir Saoed, de kroonprins en
minister van Buitenlandsche Zaken van Arabië, brengt thans met groot gevolg
een bezoek aan Londen, waar hij, naar verluidt, eenige geneesheerèn wil consul
teeren. Men ziet hier den kroonprins (tweede van rechts) met zijn broeder en
eenige leden van zijn gevolg.
56e Jaargang No. 16919
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Conrant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
A dm in. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
De emmers van de Karimata loopen weer
netjes op de ladder en vandaag zou het bag-
germonster zijn taak hervatten, met al die
„schier-ondragelijke spanning" die er volgens
een Amsterdamschen collega bij pleegt te
heerschen. Als dat werkelijk zoo is, geloof ik
dat het heilzaam is geweest voor onze goud
delvers dat zij eens eventjes in de haven op
hun verhaal hebben kunnen komen. Het kan
niet goed zijn voor den mensch, maandenlang
in zoo'n toestand op een baggermolen te zit
ten. Het is toch al geen leuk verblijf. Wij allen
die met vacantie zijn geweest hebben het
allemaal veel beter gehad dan onze gouddel
vers, die wel eens met een afgunstig oog naar
de onbezorgde vacantiepret op Terschelling
geblikt zullen hebben en gedacht: „Had die
Engelsche schipper indertijd niet een beetje
verder van de kust kunnen blijven?dan
was al deze ellende ons bespaard gebleven".
Intusschen is er altijd nog maar één gou
den staaf boven gebracht, ter waarde van ze
venduizend gulden. De spijkers, de kanonnen,
de brokstukken van den toren van Becker en
zelfs de enkele Spaansche matten vormen
daarbij niet eens een schralen troost. Om het
goud is het te doen en volgens mijn bovenbe
doelden Amsterdamschen collega houdt de
vraag, of het al dan niet opgehaald zal wor
den, duizenden in hevige spanning. Daar zijn
dan ook wat assurantiemakelaars en een
troepje particulieren bij, die meegegokt heb
ben in de verzekering en vrijwat geld kunnen
verliezen als het bij dat ééne stuk goud blijft.
Nu, dat zij zich benauwd maken kan ik me
voorstellen. Maar waarom zouden die overige
duizenden zich toch eigenlijk zoo bezorgd ma
ken? Mochten dezulken zich onder de lezers
van dit blad bevinden, dan beveel ik* hun be
rusting aan. Wat mij betreft: de goudschat
van de Lutine heeft mij nog geen seconde
slaap ontroofd en mij geen moment van be
nauwdheid bezorgd. Tenslotte ligt het geval
er voorzoover niet eerder opgevischt nou
al 140 jaar. Krijgen wij het restant niet om
hoog, dan is het troostend te beseffen dat het
onzen voorvaderen ook niet gelukt is en dat
we zulke flinke kinderen hebben, die het met
tertijd nog wel eens probeeren zullen als het
ditmaal niet lukt.
Ik zou nog verder willen gaan. De natio
nale eer staat bij deze zaak niet op het spel.
We slaan geen figuur als we dat oude Engel
sche goud niet te pakken krijgen.
En ik zou nog verder willen gaan. Is hét
er wel? Natuurlijk hebben we allemaal die
cijfers gelezen omtrent de goudlading van de
Lutine en de hoeveelheden die al' eerder opge
haald waren. Daar bleek precies uit welk
overschot er nog liggen moet. Maar we weten
allemaal dat voorzichtigheid met statistiek
gewenscht is. En als we niet in een toast-
stemming zijn rijst ook wel eens eenige twij
fel omtrent de voorvaderen. Natuurlijk niet
omtrent allen maar wel aangaande sommi
gen. Het schijnt niet te loochenen dat zelfs
onder dat koren een hoeveelheid kaf gescho
len heeft. Is het onmogelijk dat gezegd kaf
wel eens veel meer heeft opgehaald dan het
verantwoordde en zonder dat de veldwachter
van Terschelling het heeft gemerkt? Ik weet
het: van de dooden niets dan goeds. Maar er
zijn altijd menschen geweest die zich verre
kenden en die veldwachter kon toch ook niet
overal bij wezen!
„Ja, maar die ééne baar goud dan", zegt u.
Stel u nou eens even voor dat ze indertijd er
éénenveertig ophaalden en met z'n tweeën
ruzie kregen over de verdeeling. Ook de voor
vaderen hadden wel eens ruzie. Is het on
denkbaar dat voorvader Iks zich zoover ver
gat dat hij voorvader Zet de éénenveertigste
baar naar het hoofd smeet, waarop deze tijdig
Ineendook en het edelmetaal in zee ver
dweenterug naar de Lutine? Neen, het is
niet ondenkbaar.
Nu vind ik het ook geen prettige gedachte,
dat het Nederlandsche volk en de Billiton
Maatschappij en de gouddelvers-in-persoon al
het spektakel zouden hebben kunnen beleven
zonder dat er goud is. Maar gelukkig zullen
we daar nooit zekerheid van krijgen als er
niets meer gevonden mocht worden. En dat
is ook al weer een kalmeerende gedachte.
Dan zeggen we: „nou ja, het is zeker honderd
meter in den zeebodem gezakt en daar kun
nen we nou eenmaal niet bij".
Tenslotte zou ik een paar onaardige dingen
over goud willen zeggen. Het is al lang uit de
geld-circulatie en als de Karimata nu nog
eens twaalf millioen ervan ophaalt komt het
er nog niet in. Dat wil in het algemeen zeg
gen: u en ik krijgen het toch niet. De Billiton
Maatschappij en Lloyds kunnen allebei den
tegenvaller met gemak verwerken. Maak u
vooral niet ongerust over het lot dezer firma's.
De groote verzekerings-gokkers overleven het
ook wel en de kleine zijn dom geweest.
Men moet in het algemeen niet teveel waar
de aan goud hechten, zeker niet als het (mis
schien) in den zeebodem begraven ligt. De
kelders van de Nederlandsche Bank zitten er
overigens vol mee. Daar ligt een schat in be
graven oneindig grooter dan de Lutine-lading
ooit geweest is. En wat hebben wij er voor
plezier van? De deskundigen zeggen dat er te
veel is. En de gouden standaard hebben we
indertijd allemaal moeten loslaten. En goud
maakt immers toch ook niet gelukkig? Er is
veel meer behoefte aan arbeid!
De tijd schiet nu op. Eind Augustus moet de
Karimata met het delven uitscheiden. Slokt
het monster nog goud opmij goed. Ik vind
het best. Vindt het niets meer, dan spijt het
mij voor de menschen die er zoo op gehoopt
hadden. Maar mijnentwegenou! Ik hoop,
dat u het mij niet kwalijk neemt. Maar er
zijn zooveel belangrijker, mooier en aardiger
dingen.
R. P.
Thans op een partij olie in de
Rotterdamsche haven.
Naar wij vernemen heeft de Mexi
can Eagle, die reeds onlangs te
Dordrecht beslag legde op twee la
dingen Mexicaansche olie, thans
met verlof van den president van de
Arrondissementrechtbank te Rotter
dam als eigenaresse, ook beslag gelegd
op een lading Mexiteiansche olie,
die zich aldaar bevindt aan boord
van den tankllchter Groot Ammers
no. 5.
Het Julianapark blijft taboe.
Hoewel het hekwerk wordt weggehaald.
Tusschen den bij het Soendaplein samen-
vloeienden Schoterweg en het Julianapark
(een straat) ligt een door harmonicadraad af
gerasterd grasveld, dat den naam van „Ju
lianapark" draagt. Dit park heeft in den loop
der jaren nog al eenige wijziging ondergaan.
Vroeger was dit het eenige park in het voor
malige Schoten. Kort na de geboorte van
Prinses Juliana werd er door den toenmaligen
burgemeester van Schoten, den heer Fuhrhop
een boompje in geplant, de Julianaboom. die
thans tot een looverrijken boom is uitge
groeid, midden in het grasveld staande, zijn
takken breed uitspreidt. Het park was vroe
ger ook voor het wandelend publiek toegan
kelijk en zelfs stonden er een paar banken.
Maar de jeugd vond er tegelijk een gewilde
speelplaats, waarvan de sporen wel merkbaar
waren.
In de jaren kort na den oorlog liet het
gemeentebestuur van Schoten door den wo
ningnood gedwongen, eenige noodwoningen
bouwen op het breede gedeelte van het stuk
grond. Toen deze noodwoningen eindelijk
weer konden worden opgeruimd heeft men
ook eenige aandacht besteed aan het park en
toen het onder Haarlem's gebied kwam werd
er een rasterwerk om heen geplaatst. Het park
werd grasveld en niemand kon of mocht er een
voet inzetten. Dat rasterwerk is nu aan één
zijde, aan de zijde van de straat, die óók
Julianapark heet. door Hout en Plantsoenen
weggenomen, terwijl het andere hekwerk ook
zal verdwijnen.
De bedoeling is niet dat het publiek nu vrij
toegang tot het grasveld zal krijgen en dat
de jeugd er vrij zal mogen spelen. Integen
deel. Wanneer blijkt, dat het grasveld als speel
terrein of als wandelplaats wordt gebruikt, zal
er weldra weer een hekwerk om worden ge
plaatst. Dat dit hekwerk nu is weggehaald is
geschied omdat naar het oordeel van des
kundigen het park veel meer „toont" zonder
hekwerk. Men probeert thans of het hekwerk
kan verdwijnen zonder dat dit voor het park
gevolgen zal hebben. Gehoopt wordt op mede
werking van het publiek, want wegneming van
het hek doet het .aanzien" veel verbeteren.
Er is echter een ..maar"een ..maar",
welk uitspreken ieder die in de omgeving
woont of het park passeert kan voorkomen
door te zorgen, dat hij geen voet op het gras
zet.
BOTSING TUSSCHEN BROCKWAYBUS EN
BAKFIETS.
Woensdagmiddag kwart over vijf had in de
Dubbele Buurt een botsing plaats tusschen
een Brockwaybus en een bakfiets, geladen met
fruit en bestuurd door den 50-jarigen fruit
koopman J. O., beiden rijdende in de richting
Schalkwij kei-weg. De botsing ontstond doordat
de bestuurder van de autobus bij het inhalen
niet voldoende naar links kon uithalen, om
dat van de tegenovergestelde richting een
wielrijder naderde. De bakfiets werd omver
gesmeten en een hoeveelheid fruit ging ver
loren, maar O. kreeg geen letsel. Tegen den
autobuschauffeur werd proces-verbaal op
gemaakt
PAVILLOIS RICHE - Z.41SOVOORT
ZATERDAG 20 AUGUSTUS A.S.
GROOT WELDADIGHEIDSFEEST
ten bate van het Badhuis „ZEEDUIN",
Herstellingsoord voor minvermogenden van
alle gezindten.
Voorzitter de Heer K. VAN ALPHEN,
Burgemeester van Zandvoort.
GALA CABARET DANSANT
Met medewerk, van de „NELSON REVUE"
Avond- en nachtvoorstelling
Entrèe 1.25 ïncl. bel.
DE CABARETNUMMERS WORDEN AFGE
WISSELD DOOR DANSEN OM FRAAIE
PRIJZEN
(Adv. Ingez. Med.)
De Mahomedanen zijn verbolgen
op H. G. Wells.
Passages over Mahomed in „Korte Wereld
geschiedenis" staan hun niet aan.
LONDEN, 18 Augustus. De Mahom ,e-
danen hebben besloten, bij het huis van H. G.
Wells te gaan „posten" als hij uit zijn „Korte
Wereldgeschiedenis" niet zijn critische op
merkingen over Mahomed wil schrappen.
Vandaag zullen de Mahomedaansche orga
nisaties zich naar het India-house begeven en
den Hoogen Commissaris om hulp vragen,
waarop zij naar Well's huis in Re
gentspark zullen gaan. De organisatie Jumait
UI Museimin leidt deze demonstratie. Zij
heeft aangekondigd, dat een vijfde van alle
Mahomedanen in Engeland aan den tocht
deelneemt.
Wells heeft van de Koran geschreven, dat
die „de beweerde Goddelijke inspiratie" on
waardig is. (United Press.)
Stadgenooten zal eigen
stad ivorden getoond.
Rondritten na de feestweek.
Goede propagandisten zijn alleen zij. die
volkomen op de hoogte zijn van en liefde heb
ben voor hetgeen zij aanprijzen. Deze waar
heid wordt ook door Haarlem's Bloei onder
schreven en aangezien zij nooit genoeg mede
werkers kan hebben, streeft zij ernaar zooveel
mogelijk medestrijders te kweeken. Zij is daar
bij uitgegaan van de gedachte, dat. als de
Haarlemmers zelf volkomen goed weten hoe
veel schoons eigen stad herbergt, zij ontzag
lijk veel propaganda voor hun woonplaats
kunnen maken. En hiermee is zeker evenveel
zoo niet meer te bereiken, als met het
verspreiden van folders, reclameplaten enz.
Dies heeft men thans plannen om na de feest
week rondritten door Haarlem te organisee-
ren, waarbij men in de gelegenheid wordt ge
steld de stad in haar uitgestrektheid en met
haar bezienswaardigheden onder deskundige
voorlichting te bekijken. Dan zal men kunnen
ontdekken voorzoover men het nog niet
wist dat er in Haarlem veel meer stads-
schoon is dan ooit vermoed. Volgens de thans
bestaande plannen zal een rondrit, welke per
bus geschiedt, ongeveer twee uur duren. Om
zooveel mogelijk belangsgtellenden te trek
ken zal de ritprijs laag worden gesteld.
Mr. C. Ridder van Rappard
bij auto-ongeluk ernstig
gewond.
Ongeluk gebeurde nabij Buckeburg.
Mr. C. Ridder van Rappard de Ne
derlandsche gezant te Berlijn is gis
teravond bij een auto-ongeluk nabij
Bückeburg ernstig gewond. De ge
zant is met een ernstige schedelbreuk
en inwendige kneuzingen in het zie
kenhuis te Bückeburg opgenomen.
Hedennacht om half twee was het
bewustzijn nog niet teruggekeerd.
De wagen van den gezant werd be
stuurd door zijn chauffeur, die slechts
enkele onbeduidende kwetsuren op
liep. Het ongeluk gebeurde doordat
een vrachtauto tegen de auto van den
heer Ridder van Rappard botste met
het gevolg dat deze geheel vernield
werd.
De juiste toedracht van het ongeluk
is nog niet bekend.
(United Press).
DonilorJap 18 Xupustus 1938
Abonnementen per week f 0.25. p. mnnnd
f 1.10. per 3 uianntlen f 3.25. franco per
pos» f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 rebels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelabonnementstarieven op aanvrang.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes rie rubriek.
Het woord is aan
Ferguut:
Blode man quain noit te
hogher sake.
Weer plannen voor een wandel pier
in Zandvoort.
Zal met den bouw voor het eind van dit jaar
begonnen worden?
Naar wij vernemen heeft Haarlemsche ar
chitect A. Koster plannen uitgewerkt voor den
bouw van een Zandvoortsch wandelhoofd.
Er zijn in den loop der jaren veel plannen
voor een wandelpier in Zandvoort gemaakt,
doch tot nog toe werden zij niet verwezen
lijkt; stuk voor stuk verdwenen zij weer van
ae baan.
Thans is een combinatie gevormd die zich
er voor beijvert om een nieuw ontwerp van
den heer Koster te verwezenlijken.
De wandelpier is volgens het ontwerp van
den heer Koster geprojecteerd voor het Ca
sino. Van het Casino-terras zou over de Bou
levard en het strand een ongeveer 20 M.
breede brug worden gebouwd. De geprojec
teerde lengte van de pier van den Boulevard
af bedraagt 375 M. De breedte 12 M. Aan het
einde is een rotonde van 60 M. doorsnee,
waarop een paviljoen van drie verdiepingen.
In dit paviljoen zou ruimte zijn voor een
café, een restaurant en een concertzaal.
De kosten voor de uitvoering worden ge
raamd op l millioen gulden.
Van de zijde van de combinatie, die de
plannen tot uitvoering wil brengen, vernemen
wij dat de financiering van het project in
ieder geval in orde komt. Het benoodigde
kapitaal is grootendeel reeds voor handen en
de situatie t.a.v. het resteerende bedrag is zoó
gunstig dat men er niet aan twijfelt of ook
dit zal gefourneerd worden.
Van Engelsche zijde heeft de combinatie een
aanbieding gekregen om het project te finan
cieren, doch men was van meening dat Ne-
derlandsch kapitaal voorkeur verdiende, en
derhalve werd dat aanbod afgeslagen. Men is
van zins nog voor het eind van dit jaar met
den bouw van de pier te beginnen.
Het is de bedoeling deze in beton uit te
voeren.
Wij vestigen er de aandacht op, dat reeds
vroeger wel eens is gebleken, dat een deel
van den Zandvoortschen raad afwijzend
tegenover pier-plannen staat, omdat men
van meening is, dat een pier het strand niet
mooier maakt. Een ander deel van den Zand
voortschen raad stond niet afwijzend tegen
over deze plannen. De combinatie zal ech
ter in elk geval toch den gewonen weg moeten
bewandelen en een verzoek bij den Zand
voortschen raad moeten indienen. Die» zal
dan hebben te beslissen of hij aan den bouw
zal kunnen medewerken.
Hot Prinselijk Paar in Venetië.
Men meldt ons van officieele zijde, dat
H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bern-
hard op hun reis in Venetië zijn aangekomen
en afgestapt zijn in het Grand Hotel aldaar.
HEDEN: 12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Het hekwerk om het Julianapark in Haar
lem-Noord wordt weggehaald, maar
men mag niet op het grasveld loopen. 1
Een nieuw soort propaganda voor Haarlem
zal bestaan in het houden van rondritten
door de stad voor stadgenooten. 1
Er bestaan nieuwe plannen voor een wan
delpier in Zandvoort. 1
In het Krelagehuis wordt in September een
hondententoonstelling gehouden. 2
BINNENLAND.
De Nederlandsche gezant te Berlijn, mr. C.
Ridder van Rappard, werd bij een auto
ongeluk in Duitschland ernstig gewond. 1
De Mexican Eagle heeft thans in de Rot
terdamsche haven beslag laten leggen op
een partij olie. 1
Het Prinselijk Paar is te Venetië aange
komen. i
Verscheidene ernstige ongelukken hebben
zich gisteren voorgedaan als gevolg van
het negceren der verkeersregelen. 3
BUITENLAND.
De Sudeten Duitschers hebben verklaard
met de nieuwe voorstellen van Praag niet
tevreden te zijn. 4
De Spaansche premier Negrin neemt na
de kabinetsreorganisatie een machtiger
positie in. 4
Franco's antwoord op het Engelsche vrij-
willigei'splan wordt „hoopgevend" ge
noemd. 4
SPORT.
Sport in 't kort. 6
ARTIKELEN.
R. P.: Onze gouddelvers. j
De bloembollenteelt, een eeuwenoude cul
tuur die in den laatstcn tijd veel veran
derd is. 3
Lutinescliatgraverij alscamouflage. 3
L.: Zijderups bestrijdster der werkloos
heid? 5
H. D. Vertelling: „Speelschuld" 5
Voor de Vrouw. g
Dr. E. van Kaalte: Zwitserland, toeristen
oord bij uitnemendheid. u
De Burgerlijke stand van Haarlem is op
genomen op f
Reusachtige eerebogen zullen den Dam te Amsterdam versieren bij de
jubileumfeesten. De stellages van een der bogen aan het Damrak in
wording