Haarlem's Dagblad Het regeerings-jubileum Feestvieren. Twintig dooden op Spaansch oorlogsschip Kinderverlamming breidt zich uit. Algemeene aanval op Hankau begonnen teu uteili^e fhidda# 56e Jaargang No. 16927 Uitgave Lourens Costcr, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algein. Drukkerij N. V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaurne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15034 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EIS ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Zaterdag 27 Augustus 1938 Abonnementen per week f 0.25. p mnand f 1.10. per 3 maanden f3.25 franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertentiên1-5 regels f 1.75. elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regel. Regelabonnementslnrieven op uunvroag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Grocutjes «ie rubriek. Wij gaan feestvieren en ik wou dat er meer volken waren die het deden. Het zou goed voor de heele wereld zijn. Nu zijn de tegenstellin gen schril. Terwijl wij Nederlanders een veer tigjarig regeeringsbeleid gaan huldigen, dat ons met dankbaarheid jegens de draagster daarvftn vervult, zullen de Spanjaarden door gaan met elkaar te vermoorden, de Japanners en de Chineezen elkaar om zeep blijven bren gen en de Tsjechen en de Sudeten-Duitschers elkaar dermate tergen en haten dat de heele wereld zijn hart vasthoudt hoe dit af moet loopen. Een en ander wordt geaccompagneerd door groote mogendheden die elkaar wantrou wen, en meer geld dan zij bezitten aan be wapening uitgeven, en door onruststokerij in tallooze vormen. Hoeveel wijzer en hoeveel beter is het, feest te vieren!' Daarmee wil ik niet zeggen dat wij Neder landers het beste en wijste volk ter wereld zijn want ruzie, zij het dan zonder bloedver gieten, is ons ook niet bepaald vreemd. De wijsgeer Bolland heeft gezegd dat de beste regeeringsvorm niet bestaat en ik meen dat hetzelfde gezegd kan worden van het beste volk. Maar daarom kunnen wij de heilzaam heid van feestvieren wel erkennen. Gelukkig het volk dat van harte kan feestvieren in ge meenschappelijke aanhankelijkheid aan een Landsvrouwe, in wie het onbeperkt vertrou wen stelt. In Europa missen met name de Spanjaarden en de gemengde bevolking van Tsjecho- Slowakije, een twintig jaar bestaand allegaar tje van verschillende volken en rassen, dit vertrouwen in een opperste landsleiding ge heel. Zoowel Spanje als Tsjecho-Slowakije zijn daardoor ontwricht. Gebrek aan houvast heeft verwarring gesticht, waarin buitenland- sche belanghebbenden zich zijn gaan mengen. Dat heeft de zaken niet verbeterd. In het Praagsche geval is Lord Runciman nu aan het bemiddelen op onverdacht-onpartijdige wijze zelfs Berlijn uit geen wantrouwen jegens zijn persoon maar tenslotte zal hij niets kunnen bereiken als in het volk zelf de wil niet tot uiting komt, die eenheid en verzoe ning nastreeft. En dat is zeer moeilijk voor het volk omdat een politieke of staatkundige of nationale theorie niet voldoende zijn. Dat moeten wij, nu wij zelf kunnen gaan feest vieren in een tijd als deze, toch wel heel diep beseffen. Het zijn geen politieke programs en evenmin staatkundige belangen die een volk op den duur bijeenhouden. Het heeft behoefte aan een hooger ideaal dat boven deze tijde lijke, verstandelijke formules uitgaat en zich handhaaft door de stormen der tijden heen. Wij bezitten dat en het heeft ons door tal looze stormen heen geholpen. Daarom kon H.M. de Koningin het indrukwekkende woord „Wij willen ons zelf zijn en blijven" spreken. Het vond weerklank in ons geheele volk om dat wij allen voelden dat het waarheid is en dat wij onszelf kunnen zijn en blijven. Al thans zoolang een overmachtige aanval op ons land ons bespaard blijft. Gij kunt er zeker van zijn dat de Span jaarden en de bewoners van Tsjecho-Slowakije die in de komende dagen in hun dagbladen zullen lezen over de eendrachtige viering van het veertigjarig regeeringsjubileum in Neder land, het Nederlandsche volk benijden zullen. Niet alleen de Spanjaarden en de Tsjecho- Slowaken. Er zijn er meer. Ons is inderdaad veel gegeven dat anderen tot hun onnoemelijk leed en beproeving missen. In het twistende, wantrouwende, van haat vervulde Europa zijn wij overigens geenszins veilig. Maar als wij een groote mogendheid vorm den zouden we dat evenmin zijnhet won derlijke feit doet zich thans zelfs voor dat on der de bevolkingen van Frankrijk, Duitsch- land, Engeland en Italië meer ongerustheid heerscht dan onder ons. Angstpsychosen schij nen weinig vat op ons te hebben. Wij gaan feestvieren. Wellicht zal Europa het met eenige verwondering aanschouwen. Werd het er maar door geïnspireerd tot beter dingen! Als dat wonder zich eens voltrekken kon! R. P. Ernstige aanrijding op den nieuwen Rijksweg. 61-jarige motorrijder op slag gedood. Vrijdagmiddag wilde de bestuurder van een motorrijwiel, de 61-jarige heer Z., makelaar, wonende te Hillegom, van den Venneperweg af nabij het viaduct den nieuwen Rijksweg op draaien, terwijl aldaar een groote vrachtauto naderde (een z.g. truck met aanhangwagen), bestuurd door den heer d. J. uit Amsterdam. De heer Z. had deze auto aan z'n rechter hand. had dus voorrang moeten verleenen, doch reed met een flinke vaart door, met het gevolg, dat hij tegen het achterste gedeelte van de vrachtauto opreed, onderstboven sloeg en op slag werd gedood. De heer H., die op de duo van den motor was gezeten en het gevaar zag aankomen, wist er intijds af te springen. Dr. S. uit Niewvennep, die evenals de politie spoedig ter plaatse was, kon bij Z. ook slechts den dood constateeren. Het lijk werd eerst naar de algemeene begraafplaats en later naar de woning in Hillegom over gebracht. VERSIERING VAN DEN ZIJL WEG EN DE PIETER KIESSTRAAT. Li een ledenvergadering van „Het Zijlweg- kwartier" (omvattend: Zijlweg en Pieter Kies- straat) werd besloten den Zijlweg en de Pie te i Kiesstraat gedurende de Jubileumweek feeste lijk te versieren. De bewoners van deze om geving' hebben hun medewerking toegezegd. EEN INTERESSANTE TENTOONSTELLING VAN HAARLEM'S DAGBLAD f EDURENDE de a.s. Feestweek ter gelegenheid van het 40-jarig Regeeringsjubileum van H. M. de Koningin organiseert Haarlem's Dagblad in de Tijdingzaal van zijn kantoren Groote Houtstraat 93 een tentoonstelling. Deze tentoonstelling geeft een interessant chronologisch beeld van het leven van Hare Majesteit in een zeer groot aantal fotografieën op groot formaat, betrekking hebbende op openbare functies door de Koningin tijdens haar regeerings- periode vervuld, op bezoeken, welke zij aan tal van plaatsen in ons land heeft gebracht, op velerlei gebeurte nissen uit haar leven. Maar daarnaast kunnen wij, dank zij de groote welwillendheid van vele abonnés, nog een uit gebreide collectie souvenirs exposeeren, prachtige herinne ringsborden, bekers, plaquettes, penningen, programma's van feestelijke gebeurtenissen, prentbriefkaarten, enkele gedenkboeken enz. Deze zeer interessante tentoonstelling wordt Dinsdagmiddag 30 Aug. a.s. om 2 u. voor het publiek geopend en is verder dagelijks te bezichti gen van des morgens 9 u. tot des namiddags half zes. Op Zondag is de tentoonstelling gesloten. Trouwen en kleine ergernissen. Een middel om de laatste te voorkomen. Het Haarlemsehe Stadhuis is te klein. Dat is dan ook de reden waarom de nieuwe vleugel in de Koningstraat gebouwd wordt, terwijl bovendien de huisvesting der administratie- diensten in het bestaande deel van het gebouw gewijzigd zal worden. Met een en ander zal evenwel, meer dan een jaar gemoeid zijn. De trouwplechtigheden ondervinden wel zeer sterk de nadeelen van de inrichting van ons Stadhuis zooals het nu is. Daardoor ontstaan kleine ergernissen. Eenige willen wij noemen. Het komt voor dat als er huwelijken in de hal voltrokken worden, de groote deuren van de trap geopend moeten worden om een nieuwe trouwstoet binnen te laten. Dat geeft natuurlijk stoornis, die niet alleen voor den ambtenaar van den Burgerlijken Stand on aangenaam is, maar nog meer voor de trou wenden, die immers een plechtig moment in hun leven doormaken. Dan komt het voor, dat trouwstoeten moeten wachten waar?, een behoorlijke wachtgelegenheid is er niet om dat ze nog niet aan de beurt zijn. Er wordt op drie plaatsen in het Stadhuis getrouwd, le in de hal, 2e in de wachtkamer en 3e in de oude raadszaal. Er zijn wel twee ambtenaren van den Burgerlijken Stand beschikbaar, maar gelijktijdig trouwen gaat niet, omdat er slechts één boek is waarin de akten worden geschre ven. Bij de nieuwe indeeling van het Stadhuis zal dus ook gedacht moeten worden aan een betere regeling voor de trouwende paartjes. Het zou intusschen al veel gewonnen zijn en dat behoeft niet te wachten tot het ver- groote Stadhuis er is als door overleg met de trouwlustigen verkregen kon worden, dat er een opeenvolging van huwelijksplechtig heden werd verkregen die zooveel speelruimte laat, dat men elkaar niet- in den weg loopt. Menschen die gaan trouwen verkeeren meestal in een goede stemming, zoodat die wel gene gen zullen zijn om wat te schikken. Daardoor zouden ook kleine ergernissen voorkomen worden. Hevig gevecht in de Straat van Gibraltar. GIBRALTAR, 27 Augustus (Reuter) De „Jose Luiz Diez" een torpedoboot- jager der Spaansche regeering, die eenige dagen geleden uit Le Havre was vertrokken na daar gerepareerd te zijn, is vanochtend vroeg in de haven van Gibraltar binnen geloopen na een verwoed gevecht van twee en een half uur met oorlogsschepen van de vloot van Franco in de Straat van Gibraltar. De jager, die zeer bescha digd was, kwam op eigen kracht bin nen. Uit betrouwbare bron wordt gemeld dat twintig man aan boord van de „Jose Luiz Diez" om het leven geko men zijn. Veertien opvarenden zijn in het ziekenhuis opgenomen. De meeste slachtoffers zijn in het voor schip verdronken. MODERNE HEERENHUIZEN TE HUUR, bij de Hyacintenlaan—Zijl weg 7 kamers, prachtig vrij uitzicht, centr .verwarming. Huur ƒ50.p. mnd. Hoekhuizen met garage en koelkast ƒ58.p. mnd. Te bevragen o. h. werk en bij S. VELDKAMP, Van Dortstr. 90, Telefoon 16373. (Adv. Ingez. Med.j STEUN AAN NOODLIJDENDE KUNSTENAARS De Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen schrijft ons: Verleden jaar verleende de Nederlandsche Regeering aan den Kunstschilder Piet van der Hem opdracht een schilderij te vervaardigen van de plechtige inzegening van het huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard.in de Groote Kerk te 's-Gravenhage. Toen dit tot stand was gekomen en als documentair kunst werk geslaagd bleek rijpte het denkbeeld de weergave van deze gebeurtenis, waarin Ne derland zoo van ganscher harte heeft mee geleefd, in een kleurenreproductie binnen het bereik van de geheele Natie te brengen .en dit te doen op zoodanige wijze, dat daardoor tevens steun zal kunnen worden geboden aan diegenen onzer kunstenaars, die helaas nog altijd in moeilijke omstandigheden verkeeren. Particuliere offervaardigheid zorgde ervoor, dat een oplage, onder het persoonlijk toezicht van den schilder in de natuurlijke kleuren uit gevoerd, is ontstaan, die geheel kosteloos be schikbaar wordt gesteld, zoodat de bruto- opbrengst onverminderd voor het sympathieke doel zal kunnen worden aangewend. Mogen vele duizenden exemplaren door onze landge- nooten worden gekocht. De verpleging in de Haarlemsehe ziekenhuizen. Groepeering van cijfers. In het le halfjaar van 1938 werden in de Haarlemsehe ziekenhuizen iets meer patiën ten geheel of gedeeltelijk voor rekening dei- gemeente verpleegd dan in hetzelfde tijdvak van 1937. Het aantal verpleegdagen over de verschil lende inrichtingen was: le halfjaar le halfjaar 1937 1938 St. Elisabeths Gasthuis 28439 29714 Diaconessenhuis 34417 36131 Mariastichting 23064 23340 St. Johannes de Deo 18320 16801 Totaal 104.220 105.986 Een vermeerdering dus van 1766 verpleegda gen of ongeveer ly2 pet. Opmerkelijk is evenwel dat het aantal ver pleegdagen in het St. Elisabeth's Gasthuis met 1275 toenam en in het Diaconessenhuis met 1714. Daarentegen was de stijging in de Ma riastichting slechts 276, terwijl de Deo een achteruitgang had van niet minder dan 1519 verpleegdagen. Er is ook nog iets anders uit de ziekenhui zen-statistiek op te maken. Het aantal ver pleegdagen van particuliere patiënten daalde in dat halfjaar, vergeleken bij 1937. in het St. Elisabeths Gasthuis van 21982 tot 21775. een achteruitgang dus van 207. Daarentegen steeg het aantal verpleegdagen van particu liere patiënten in de Mariastichting in dat zelfde tijdvak van 18921 tot 19549, een ver meerdering dus van 628. De Deo zag ook het aantal verpleegdagen van particuliere patiënten dalen van 4844 tot 3773, dus met 1067. De Mariastichting publi ceert geen cijfers over de verpleging van par ticuliere patiënten. Hor thy belooft Hitier „welwillende neutraliteit". In geval van oorlog met Tsjecho-Slowakije. BERLIJN. 26 Aug. (Reuter). Horthy heeft tijdens zijn bezoek aan Hitier verklaard voor het geval van een con flict met Tsjecho Slowakije niet meer te kunnen beloven dan een welwillen de neutraliteit. Ook gevallen in Rotterdam en Leeuwarden. De "besmettelijke ziekte kinderver lamming breidt zich over ons land uit. Niet alleen in Gouda en omliggende plaatsen, maar ook in Enschedé, Leeuicarden en Rotterdam hébben zich gevallen voorgedaan. Het gemeente bestuur van Rotterdam is door deze ziektegevallen voor ernstige moeilijk heden geplaatst. De herdenking van het veer tigjarig regeeringsjubileum van HM. de Ko ningin immers brengt met zich mede, dat tal van kinderen uit verschillende deelen van de stad te zamen zullen komen. Zoo zijn er o.a. bioscopen, die speciaal voor kinderen middag voorstellingen hebben belegd. Een en ander is voor B. en W. van Rotter dam aanleiding geweest, het houden van die voorstellingen te verbieden. Ook zullen de scholen tot 12 September gesloten zijn. Het Leeuwarder patientje, een vijfjarig knaapje, is overgebracht naar het St. Boni- facius-hospitaal. Zijn toestand laat zich niet ernstig aanzien. Het woord is aan. Jacques Perk Uw roeping is zooals gij zijt te zijn. TOKIO, 27 Augustus (D.N.B.) Vol gens een officieele mededeeling is de algemeene aanval op Hankau van-' ochtend te zes uur begonnen. Opruk kend van de posities ten westen van Kioekiang en ten westen van het Po- jangmeer, hebben de Japansche troe pen de linie bereikt, die Hankau te gen een aanval van het Pojangmeer uit moet verdedigen. Tegelijkertijd zijn Japansche afdee- lingen ten noorden van den Jangtse in de streek van Loetsjau naar het Zuid-Westen opgerukt, eveneens met het doel Hankau aan te vallen. Theeschenkerij (Adv Ingez. Med.) HEDEN' 16 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag. Het aantal patiënten in de Haarlemsehe ziekenhuizen. Meer patiënten voor ge meenterekening, minder voor particu liere rekening. 1 Trouwen te Haarlem. Hoe kleine erger nissen daarbij voorkomen kunnen worden 1 Gistermiddag is een 6I-jarige motorrijder, van den Venneperweg af de viaduct van den nieuwen Rijksweg op draaiend, in botsing gekomen met een vrachtauto en gedood. 1 De verminderde scheepvaart le Haarlem. Van de scheepvaart die er in 1931 was is nog slechts de helft over. De massale zang- en muziekuitvoering op de Groote Markt te Haarlem. 5 Bioscopen. 8 BINNENLAND. Eon Fransch vliegtuig is gisteren in 68 minuten van Schiphol naar Parijs ge vlogen. 3 BUITENLAND. Bij een zeegevecht in de Straat van Gibral tar zijn twintig opvarenden van een Spaanschen torpedojager gedood. 1 De Japansche troepen hebben vanmorgen een algemeen offensief op Hankau ingezet l De Sudeten Duitschers hebben het parool tot „zelfverweer" uitgegeven, hetgeen door Praag een schending der wet wordt genoemd. 4 Amerika protesteert te Tokio tegen den aanval op het Chineesche verkcerstoestel 4 In een vergadering der radicaal socialisten heeft de Fransche premier Daladier ge zegd. dat in zijn regeeringsverklaring niets te veranderen is. 4 SPORT. Sport in 't Kort. 6 Mevrouw Roodzant is schaakkampioene van Nederland. 6 Zal H. C. C. I of H. C. C.II het cricketkam pioenschap behalen? 6 ARTIKELEN. R. P.: Feestvieren. 1 Mr. E. Elias: De zorgelijkheden des Kruis woorden. 2 P. v. d. Hem: Plaat van de week: De beurs van heden. 3 Van onzen Weenschen correspondent: Oostenrijk onder Nazibewind. 4 Ilenry A. Th. Lesturgeon: Van Atlanlischen Oceaan tot Middeilandsche Zee. 5 Dr. W. G. N. van der Sleen: Per auto en boot door Zuid-Afrika 7 J. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningen. 7 H. D. Vertelling: De Brutale. 7 v. II.: De nationale film zeer geslaagd. 3 Financieel Economisch Overzicht: Toene mende bedrijvigheid in Amerika. 9 Dr. P. H. Schroder over het spel „Eenheid door Oranje". n De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op 13

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1