De Nationale film zeer geslaagd.
BEURSBERICHT VAN HEDEN.
In 68 minuten van
Amsterdam naar
Parijs.
ZATERDAG 27 AUGUSTUS 1938
H A A R t E M'S DAGEEAD
3
Een snelle zwierige vogelvlucht van 85
minuten door 40 jaren van ons volksleven
Cees Laseur en Lily Bouwmeester als Dr. v. Meerle uit Amsterdam en de vrouw van den
jabrikant v. Maasdonk uit Brabant.
Première in filmstad.
Gistermiddag heeft de nationale film „40
jaren" in de studio van Filmstad in Den Haag,
op de plaats waar ze ontstond dus, het licht
der publiciteit aanschouwd. En dat niet alleen.
De film heeft ook een bekrachtiging ontvan
gen van de officieele interesse, waaruit ze
eigenlijk voortgesproten is, want onze minister
president Dr. H. Colijn en vele ministers en
nog meer autoriteiten vereerden den cinemato
grafische!} doop met hun aanwezigheid.
Er is vóór de première van de film weinig
over de hoedanigheid ervan uitgelekt. Gezien
de vele slechte ervaringen in het verleden met
nationale filmproducten opgedaan verkoos men
ditmaal, waarschijnlijk mede met het oog op
het officieele karakter van de film, niet de
groote reclametrom te roeren, d.w.z. niet over
de kwaliteit van de film, m.a.w. men is zijn
filmwaar dit keer niet gaan aanprijzen. Met
betrekking tot den opzet van de film, het ver
haal en de actrices en acteurs is evenwel reeds
veel geschreven, en ook in dit blad werd een
reportage aan de opnamen in filmstad gewijd,
en in een interview met den scenarioschrijver
Ben van Eysselstein
werd de inhoud van
de nationale film
weergegeven. Ieder
een weet nu zoo
langzamerhand dat
deze film de ge
schiedenis weer
geeft van de Bra-
bantsche familie
van Maasdonk, in-
dustrieelen, en de
Amsterdamsche fa
milie. de van Meer
le's. Iedereen weet
ook dat de produc-
Ben van Eysselstein, de SS?,
schrijver van het see- °^ldd^
nario van „40 jaren*. Fnranlc£e^ur
mond Greville. Maar
een ieder heeft tot nog toe geheel in het onge
wisse verkeerd omtrent de kwaliteit van de
film-kant-en-klaar. Aan die ongewisheid is
nu een einde gekomen.
Alleraardigst is de scène, waarin de geboorte
Van Prinses Juliana wordt aangekondigd. Een
melkboer zegt „We hebben een prinses", de
dienstmeid zegt het voort, mevrouw, meneer.
de dochter herhalen het in koor en zoo gaat
de tooverformule weer de straat op en zet het
volk in vuur en vlam.
Lily Bouwmeester toont in haar rol van me
vrouw van Maasdonk haar bijzondere film-
kwaiiteiten. juist door haar onopvallende spel.
Het komt allemaal zoo vanzelf bij haai'.
Paul Steenbergen overtuigt als artistieke
zoon van den Brabantschen industrieeel in de
latere periode van zijn leven beter dan in de
eerste. Zijn vrouw is Myra Ward. In de jongere
rollen zien we ook nog Martha Posno en Cor
van der Lugl Melsert Mzn.. De laatste is wel
een beetje zwak om de ondernemingslust van
jong Holland te symboliseeren
Deze jongeling zegt als een consequentie
van het draaiboek wel dat hij vervuld is van
den geest der Oost-Indische Compagnie dan
in de lucht getransponeerd maar die woor
den zijn in tegenstelling tot zijn figuur. Neen,
met hem is het ondernemende deel van Hol
land geen eer aangedaan.
Er zijn meer zwakke punten in de film.
Maar het lijkt ongewenscht om met „de ba
jonet op de pen" te gaan critiseeren.
Jhr. van Lidth de Jeude, voorzitter van het
comité, dat de nationale film organiseei'de. zei
het heel goed in zijn speech vooraf; men kan
zich blind staren op de tekortkomingen doch
men kan ook zien naai- hetgeen, in weerwil
van die tekortkomingen, bereikt werd. En er
is in deze film wat bereikt. „40 jaren" is een
film. waar een ieder, die oog heeft voor het
opbouwende, ook in de Nederlandsche film
industrie, met genoegen naar zal kijken. Het
stemt tot verheugenis dat onze nationale film
industrie bij deze bij uitstek nationale gelegen
heid zoo uitstekend, voor haar doen, tevoor
schijn komt.
v. H.
„40 Jaren" zal in de komende feestweek in
Haarlem in drie bioscopen worden vertoond,
namelijk in het Rembrandt Theater,
in het Palace Familietheater en in
het Frans Halstheater.
In totaal zijn van de film 51 afdrukken
vervaardigd. Op Vrijdag 2 September zal de
nationale film dan ook haar première in
geheel Nederland in 51 bioscopen tegelijkertijd
beleven.
In de daaropvolgende weken zal de film in
ruim 100 theaters in andere plaatsen ter ver
tooning worden gebracht, terwijl wanneer
de film in alle plaatsen van ons land waar
bioscopen zijn, vertoond is een groot aantai
reizende bioscoop-ondernemingen de vertoo
ningen zal verzoi-gen in die plaatsen, waar
geen bioscoop is.
De vertooningen voor vereenigingen, patro
naten etc. meegerekend omvat het gebied
dezer distributie ongeveer 40.000 voorstellin
gen.
Er zijn reeds tal van gemeenten in ons land
waar het college van B. en W. besloten heeft
om van de vertooningen der Nationale Film
geen vermakelijkheidsbelasting te heffen. Ook
het arrangeeren van voorstellingen voor
schoolkinderen is in tal van plaatsen ter hand
genomen. Zoo zullen in Rotterdam 60.000 en
in Den Haag 40.000 schoolkinderen de film
gaan zien.
Machinist tusschen locomotief en
mijnwagen bekneld.
NEDERLANDSCHE
HAN0EL MAATSCHAPPIJ, N.v,
AGENTSCHAP HAARLEM
Gr. Houtstr.'Gr. Markt
Tel. 13990 (3 lijnen)
VACANTIE-SEIZOEN
Wij leveren reischeque's voor Honga
rije, loego-Slavië en Tsjecho-Slowakije.
Vraagt ons alle gewenschte inlichtingen
Slachtoffer aan verwondingen overleden.
Vrijdagmiddag is in de ondergrondsche
werken van de staatsmijn Maurits de 46-
jarige locomotief-machinist A. A. Zonneveld
te Horn, tusschen een locomotief en een mijn-
wagen bekneld geraakt.
De man kreeg dusdanige verwondingen
dat hij enkele uren later overleed. Het slacht
offer was gehuwd en vader van vier kinderen
KAPITALE BOERDERIJ AFGEBRAND.
Vrijdagavond omstreeks half zeven brak
door hooibroei brand uit in de kapitale boer
derij. eigendom van jhr. H. J. Laman Trip en
bewoond door den heer G. Jimmink, aan de
Langevliet in den polder Koegras.
In een oogwenk stond het gebouw in lich
ter laaie. De landbouwer was op het land aan
het werk en zag plotseling de vlam uit de
oude Noord-Hollandsche boerderij waar woon
huis en hooiberg, onder een dak zijn, slaan.
Zijn vrouw en beide kinderen moesten ijlings
een goed heenkomen zoeken. De voorraad van
80.000 K.G. hooi, alsook de geheele inboedel,
werd een prooi der vlammen.
De schade, die op 14.000 gulden wordt ge
schat, wordt door verzekering gedekt.
(Adv. Ingez. Med.j
Record-vlucht van Fransche machine.
De Air France heeft sedert de vorige
week op de lijn ParijsAmsterdam,
welke zij in samenwerking met de
KL.M. en de A.BA. vliegt, haar
nieuwste en snelste verkeersmachine.
die op al haar Europeesche ljjnen
vliegt, de Bloch 220, in dienst ge
steld. Het Bloch-toestel dat Vrijdag
middag te 12.08 uur van Schiphol
naar Parijs vertrok, bestuurd door den
gezagvoerder Laulhé, landde reeds te
12.56 uur Fransche tijd (is 1.16 Ned.
tijd) op Le Bourget en heeft der
halve het traject AmsterdamParijs
afgelegd in den recordtijd van 1 uur
8 minuten.
Ook een recordvlucht
WaalhavenLe Bourget.
De Bloch 220, bestuurd door den Franschen
piloot Chatlard. welke te 15.33 van Waalhaven
vertrok, landde om 16.15 uur Fransche tijd
16.35 Ned. tijd) op Le Bourget. Het heeft
dus het traject Rotterdam—Parijs afgelegd in
één uur en twee minuten. Dank zij den gun-
stigen wind hebben de beide Fransche ma
chines, die een maximum snelheid van 340
K.M. en een kruissnelheid van circa 300 K.M.
hebben gevlogen met een gemiddelde grond-
snelheid van pl.m. 400 K.M. per uur.
IJscoman-burgemeester.
De burgemeester van Dierr.cn jhr. mr. L. E.
de Geer van Oudegein is met vacantie en
dientcneevolge treedt de de
heer Westerbeek, als lore -meester op.
Donderdag evenwel, aldus he) "dbl was
ook de heer Westerbeek niet ^i°men, even
min als zijn collega, de heer Staal.
Bij ontstentenis van het ge.heele college van
B. en W. wordt het b:ic «meestersambt door
het oudste raadslid waargenomen Te Diemen
is dit de heer J Horstman in de plaats zij
ner inwoning een bekende en populaire ijs
coman.
Toen Donderdag eenige stukken geteekend
moesten worden, ging een eemecnte-ambte-
naar er mee naar het Diemensche ijssalon
netje. waar de eigenaar met rechtmatigen
trots zijn ioco-burgemcesterlijke handteke
ning plaatste.
Heel Diemen had er plezier over.
De nationale film „40 jaren" is zeer
geslaagd gebleken. En het ziet ernaar
uit dat ze, ook indien ze niet in Jubi-
leumverband vertoond zou worden,
toch tot één der zeer weinige succes
volle producten der Nederlandsche
filmindustrie zou behooren. De meest
in het oogspringende kenmerken zijn
een prachtig volgehouden vaart in de
film, die ervoor zorgt, dat de toeschou
wers geboeid blijven en geen moment
het gevoel krijgen van ,.toe schiet nu
eens op", een zwierige behandeling
van de fihnstof en een vaak zeer na
tuurlijk aandoende speeltrant der
hoofdfiguren.
Cees Laseur is in het begin een beetje dik
voor zijn leeftijd, maar later groeit hij in zijn
postuur, en als Dr. van Meerle eerst en nog
beter naderhand als professor v. Meerle vormt
hij een zeer aannemelijke figuur in het histo
risch tableau. Ank v. d. Moer is zijn beschei
den en lieve vrouw. Misschien zullen de Bra
banders betwisten dat een Brabantsche fabri
kant in werkelijkheid zoo is als de van Maas
donk van Matthieu van Eysden in deze film,
maar in ieder geval is deze van Maasdonk
voor den gemiddelden Nederlander een aan
nemelijke kerel, 'k Gebruik met opzet dat
woordje „aannemelijk". Het is niet overdreven
en teekent precies den aard der figuren in de
film. Eigenlijk is deze mate van waardeei-ing
het beste compliment, dat men Nederlandschen
tooneelacteurs en -actrices, die in films spe
len, geven kan. In de meeste Nedeiiandsche
films lag ,,'t er allemaal zoo duimenöik boven
op". In deze niet. De dialoog vloeit, de woor
den worden niet overdreven gezegd, de gebaren
zijn beheerscht. en achter het spel zit vaak
leven, iets van dat gevoel met hart en ziel op
te moeten gaan in de rol. Men kan zien er
is met liefde aan deze film gewerkt, door
allen.
In 't kort gekarakteriseerd; de film
is een snelle zwierige vogelvlucht door
40 jaren van ons volksleven. En die
vlucht duurt 85 minuten.
Geen wonder dat de film steeds een
„vlucht" blijft, de gebeurtenissen uit
ons volksleven als de mobilisatie, de
sociale hervormingen enz. aanstipt
doch er nooit dieper op in gaat. Aan
deze beperking dankt het product echter
voor een groot deel zijn succes. Op alleraar
digste en logische wijze wordt steeds de ver-
bondenheid van ons dagelijksche volksleven
aan het leven van ons Koninklijk Huis. Zijne
vreugden en Zijne droefheden, getoond.
ielrijdster was in gedachten
verzonken.
Bij botsing met auto op slag gedood.
De 27-jarige onderwijzeres aan de Neder-
landsch Hervormde School te Hoogeveen. mej.
M. H. Krikke. reed Vrijdagmiddag, van het
Zuiden komende, aan den linkerkant (dus
verkeerde zijde) van de Hoofdstraat te Hoo
geveen nabij de Noordsche brug. terwijl van
het Noorden een luxe zespei-soons wagen van
de garage Kip naderde.
Op het laatste oogenblik wilde de chauf
feur van dezen wagen de wielrijdster nog
ontwijken, waarbij hij een verkeerspaal mee
sleurde. Mej. Krikke werd van haar fiets ge
worpen en is daarbij zoo ongelukkig op de
straat terecht gekomen, dat de dood spoedig
intrad. Haar rijwiel kwam onder het voor
ste gedeelte van de auto terecht.
Waai-schijnlijk was het slachtoffer in ge
dachten verzonken, waardoor zij niet vol
doende aandacht aan de naderende auto
heeft geschonken. Mej. Krikke was pas van
een ziekte hersteld.
Speciale gelukstelegrammen voor
H .M. de Koningin.
In verband met het regeerïngsïnbileum.
Ter gelegenheid van haar 40-jarig regeerings
jubileum zullen aan H.M. de Koningin .uit
sluitend gedurende het tijdvak van 29 Augus
tus tot en met 5 September as. gelukstele
grammen kunnen worden verzonden, welke
op een voor deze gelegenheid vervaardigd,
bijzonder toepasselijk luxe-formulier zullen
worden afgeleverd.
Dit formulier is ontworpen door mevrouw
L. van Lier—Steffens te Amstelveen.
Voor deze speciale gelukstelegrammen
geldt een verlaagd tarief.
Voor de prijsberekening blijven de woor
den van het adres en de dienstaanwijzing
buiten beschouwing, zoodat alleen de woor
den van Inhoud en onderteekening medetel
len.
Aflevering van deze telegrammen zal zoo
veel mogelijk op den jubileumdag geschie
den.
De afzender van een speciaal gelukstele
gram kan desgewenscht tegen betaling van
een recht van 10 cent per 50 berekende woor
den 1 of meer afschriften van het telegram
op het speciale luxe formulier, verkrijgen.
Geringe fluctuaties in de leidende fondsen. Belangrijke hausse in feestartikelen.
