Haarlem's Dagblad WANDGEDIERTE Op de Fiets. Dysenterie in Heer Hugowaard? Man schiet op zijn moeder. Vliegtuig breekt doormidden. Jean Batten in ons land. 56e Jaargang No. 16928 Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor Couraut-L'itgavenen Algem. Drukkerij N.V, Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Maandag 29 Augustus 1938 Abonnementen per week f0.25. p maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertcntiën1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regal. Regelabonncmentstarieven op aanvraag. Vraag en aaubod 1-4 regeU f 0.60, elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek- De geheele wereld weet dat wij Nederlan ders groote fietsers zijn. Wij gelden als het fietsendste volk van gansch den aardbol. Maar tusschen de dagelij ksche tweewielige evoluties van den doorsnee-Nederlander en het behalen van een wereldkampioenschap op de korte baan ligt toch nog een geweldige afstand. Nederland weet ook dien te over- peddelen. En het geschiedt zelfs met stijgend succes. Sinds 1920 hebben wij veertien wereld kampioenschappen op de 1000 M. gewonnen: zeven voor amateurs en zeven voor beroeps renners en gisteren na jaren weer eens bij een wielerwedstrijd verwijlend aanschouwde ik in het Amsterdamsche Stadion een nieuwe vaderlandsche fietstriomf: voor het eerst wonnen wij beide titels in één jaar. Het is niet gering en toen ik de beide stoere jonge kerels die ons ten deze vertegenwoordigden.. Jef van der Vijver en Arie van Vliet zwaar-bekranst hun eererondje zag rijden dacht ik aan dat gansche wielervolk dat ach ter hen staat of liever gezegd: rijdt, en aan de machtige traditie van ons fietswezen. In welk ander land zou het voorkomen dat man nen van diep in de zeventig zich nog schier dagelijks zonder vrees per fiets in het moder ne verkeer begeven? Er zijn er meer, maar ik denk nu aan één die een nobelen staat van dienst achter zich heeft in de ontwikkeling van het Nederlandsche toerisme op den weg en van de Nederlandsche sport: aan onzen stadgenoot Bert Koolhoven een der laatste nog levende oprichters van den A. N. W. B. en een man die nog zoo jong van hart is dat deze dubbele Nederlandsche f ietsglorie hem ertoe zou kunnen brengen er een schepje op te leggen. Laat hij nu voorzichtig wezen! Waarom we nu juist op de korte baan zoo goed zijn en in de lange baan-races maar wei nig presteeren weet ik niet zeker. Wat is een sprinter? Een man met een venijnigen spurt in zijn beenen, een snel-beslissend tacticus en bovendien een acrobaat. Wat is een stayer? Een man met groot uithoudingsvermogen, die zijn krachten op de juiste wijze weet te ver- deelen en te sparen en den tijd heeft voor be dachtzaam overleg. Op vrijwel ieder gebied toont de Nederlan der zich een voortreffelijk stayer en een zeer matig sprinter. Op de fiets is het net anders om, hetgeen" weer eens bewijst hoe voorzich tig men moet zijn met algemeenheden over volksaard. Misschien worden onze sprint eigenschappen op de fiets ontwikkeld door de nauwheid van onze stads-straten, in te genstelling met die der buitenlandsche ste- den. Ik héb vroeger ai eens opgemerkt dat de trams van den heer Burgersdijk korte af- stands-renners kweeken door de fietsers in Gierstraat en Koningstraat voort te jagen. Het is in al onze steden zoo. Het verkeer in de nauwe steden kweekt den venijnigen spurt, de snel-beslissende tactiek, den acrobaat. Dit is de eenige verklaring die ik voor het zonderlinge verschijnsel vinden kan. Maar zou zij misschien niet de gansche waarheid be vatten? Toen ik Zondagmiddag den Haarlem mer Ooms, amateurkampioen van Nederland, de verrassendste manoeuvres zag volvoeren en hem bovendien een minuut of vijf lang stil staand zag balanceeren op zijn karretje schoot mij met plotselingen trots te binnen wat m'n schoolmakkers en ikzelf een jaar of dertig geleden al voor toeren op fietsen uithaalden en ik dacht: Ooms, ik weet in welke straten jij het veege lijf hebt moeten redden met die trucs! Onze beide wereldkampioenen zijn nog wat sneller dan hij. Van Vliet reed eenmaal 113/5 seconde over de laatste 200 M. en het was of de Duitscher Richter kroop in vergelijking met zijn sprint. Die Van Vliet is een heel rus tige jongen. Hij draagt een bril en doet uiter lijk ietwat denken aan den Nederlander, die kort geileden nog wereldkampioen in de traagste aller sporten was: dr. Euwe. Die nou weer een echte stayerHet blijkt wel dat we onze Euwes in soorten hebben. Van der Vijver, een stoere blonde Brabander, gaf den Italiaan Loatti tweemaal geen kans nadat hij met een nieuw Hollandsch rennertje, Derksen, vrij wat moeite had gehad. Die Derk- sen, zei het Stadion, is ook alweer een toekom stig wereldkampioen. Daarna kwamen de lange afstands-renners achter de brullende motoren in de baan, en daar verloren we weer. Het is toch een beetje wonderlijk. R. P. Twee Fransclie vliegtuigen tijdens nachtvlucht verongelukt. Acht dooden. PAU, 27 Augustus. Tijdens een nachtvlucht zijn twee toestellen ver ongelukt. In beide toestellen bevonden zich vier personen die allen om het leven kwamen. Strandtragedie aan de Portugeesche kust. Zeven inzittenden van bootje verdronken. LISSABON. 29 Aug. (Havas). Nabij het strand van Poz Douro is met een groote golf een bootje met elf personen omgeslagen. Drie volwassenen en vier kinderen zijn verdronken. Motorongeluk op den nieuwen Rijksweg. Een zwaar en een licht gewonde. Zondagmiddag omstreeks 12 uur reed op den nieuwen Rijksweg in Haarlemmermeer nabij Abbenes met groote snelheid een mo torrijwiel, bestuurd door den 45-jarigen heer uit Amsterdam op de duo zat de heer G. Plotseling raakte een band defect, met het gevolg, dat S. het stuur niet meer meester kon blijven; de motor over den kop sloeg en de be rijders tegen den grond werden geslingerd. De bestuurder S. bekwam verschillende hoofd wonden en een hersenschudding en werd, na door dr. B. voorloopig verbonden te zijn, in ernstigen toestand met een ziekenauto over gebracht naar het Wilhelminagasthuis in Am sterdam. De duorijder G. liep ook op verschil lende plaatsen verwondingen op, die echter niet vari ernstigen aard bleken te zijn. Het motorrijwiel werd deerlijk gehavend. De politie was spoedig ter plaatse om een onderzoek in te stellen. Runciman en Henlein confereeren Zaterdag heeft Lord Runciman opnieuw een onderhoud gehad met Henlein. Na afloop der bespreking, die op kasteel Rothenhaus plaats vond, heeft een der mede werkers van Runciman verklaard: Tijdens de bespreking werd besloten, dat zeer binnenkort een nieuwe conferentie zal worden gehouden, mogelijk reeds in den loop dezer week. De ontmoeting van vandaag is een goed voor teeken voor de komende besprekingen. Men kan zeggen, dat de atmosfeer wat verbeterd is en hopen, dat de spanning, welke de laatste week heeft gekenmerkt, zal verminderen, in dien zekere voorwaarden vervuld zijn". Beslissing in de komende dagen". Henlein zou het woord voeren op een oogst feest door zijn partij georganiseerd te Ober- leutendorf. Hij werd echter vervangen door afgevaardigde Frank, die verklaarde: Gij allen weet, dat in de komende dagen de laat ste strijd zal worden gestreden. Gij weet ook, dat tijdens dit laatste gevecht beslissende za ken op het spel staan en dat de gymnastiek meester uit Asch, dien de Tsjechen zoo be spot hebben, dan de eindoverwinning zal heb ben behaald". Eén familie zwaar getroffen. In de gemeente Heer Hugowaard heerscht sedert Zaterdag groote onge rustheid over een aantal ziektever schijnselen van zeer ernstigen aard. Een kind uit het gezin T., dat in den loop der vorige week plotseling ern stig ziek werd., is Zaterdag begraven. Naar vermoed wordt, had het kind ge leden aan dysenterie. In het laatst van de vorige week is een kind uit hetzelfde gezin eveneens ernstig ziek geworden en Zaterdagochtend moes ten er zelfs drie kinderen naar het ziekenhuis te Alkmaar worden ver voerd, terwijl Zondagochtend de ove rige drie kinderen uit hetzelfde ge zin naar het ziekenhuis zijn overge bracht. In den loop van Zaterdag ble ken ook twee kinderen uit het gezin van de familie D. uit Heer Hugo waard door een ernstige ziekte te zijn aangetast, zoodat hun opneming in het ziekenhuis noodzakelijk was, ter wijl Zondagavond uit een derde fa milie ter plaatse een 17-jarige jongen en een 20-jarig meisje in het zieken huis werden opgenomen. Aan twee van de kinderen der familie T. en één van de familie D. zijn de laatste sacramenten toegediend. Him toe stand is zeer ernstig. Bij de zes an dere patiënten zijn de ziektever schijnselen van minder ernstigen aard en bestaat geen direct levens gevaar. Naar verluidt zouden het hier gevallen van dysenterie betreffen. (A. N. P.) Toestand van de vrouw ernstig. REUVER, 29 Augustus. Gister avond omstreeks half zes heeft de 31- jarige A. van der V. eenige schoten op zijn moeder gelost waardoor de vrouw ernstig werd gewond. De 58-jarige weduwe van der V. heeft zich eenige dagen geleden in ondertrouw begeven met een 31-jari- gen jongeman, hetgeen den zoon niet welgevallig was. Gisteravond was de vrouw alleen op weg naar haar kosthuis. Op den Keul- scheweg heeft de jongen zijn moeder opgewacht en eenige schoten op haar gelost. Ernstig gewond viel het slacht offer neer. Omwonenden waren op het geluid der schoten naar buiten ge komen en vonden de vrouw in deer- niswekkenden toestand. Nadat geneeskundige hulp was ont boden, is het slachtoffer naar het R.-K. Ziekenhuis te Venlo overge bracht. De dader heeft zich na zijn daad bij de marechaussee aangemeld. Hij is op gesloten. De verkeerszondaars te Haarlem. Eb en vloed. De politie heeft in de laatste jaren een zeer belangrijke taak gekregen wat het regelen van het verkeer betreft. In het aantal processen- verbaal dat opgemaakt moet worden, komt dit ook tot uiting. Voor alle andere wetten en verordeningen tezamen, de misdrijven daarbij gerekend, worden tezamen nog niet zooveel processenverbaal opgemaakt als voor de Motor- en Rijwielwet en de gemeentelijke verkeersvoorschriften. Wij geven hier een staatje van het aantal verbalen tegen verkeerszondaars: Inzet <ler nationale feestelijkheden Wapenschouw van de Nederlandsche weer macht voor H. M. de Koningin. 's-GRAVENHAGE, 29 Aug. De feesten ter gelegenheid van het 40-jarig regeeringsjubi- leum van H.M, de koningin zetten vandaag in den lande in met de groote troepenrevue van het Nederlandsche leger te land en ter zee. Ongeveer 15.000 manschappen zullen voor H.M. de koningin defileeren, waarbij dan ge rekend de huzaren, de artillerie, de wielrij ders. Vijftienduizend militairen zullen van middag op de Van Alkemadelaan voorbij mar- cheeren, terwijl 90 vliegtuigen van uit de hoogte hun saluut brengen, om de Koningin te eeren bij haar regeeringsjubileum. Wij hebben enkele oogenblikken op het per ron gestaan en maakten daar de aankomst van den trein uit Den Helder mede: de matro zen stonden in een oogwenk in secties gereed, commando's weeidclonken en in voorbeeldige discipline marcheerde de troep, door de pij pers begeleid, aan de achterzijde via den Rijs- wijkscheweg en langs wijk zeven naar het Malieveld. Zoo werden de manschappen uit alle zeven treinen, welke aan het station H.S.M. binnen kwamen, door Den Haag begroet. Den Haag verwacht thans het Nederland sche leger en op de Van Alkemadelaan zitten duizenden menschen voorloopig op de randen dertrottoirs, totdat zij straks achter de af zetting een plaats moeten vinden. Hiervan kunnen zij zeker zijn en voorloopig houden zij zich zoet met de muziek der straatmuzikan ten en de versnaperingen, die te koop worden aangeboden. Het gemotoriseerde gedeelte van de weer macht had zich ln de ochtenduren in Scheve- ningen opgesteld en wel bij de beide binnen havens en op het zuidelijk gedeelte van de boulevard. Hierdoor had de Scheveningsche bevolking een prachtige gelegenheid om dit zeker lang niet minst interessante gedeelte vait ons leger in oogenschouw te nemen en daar werd dan ook een druk gebruik van gemaakt, vooral door het jeugdige gedeelte van de be volking. 1930 2881 1931 2869 1932 4584 1933 8919 1934 10608 1935 9025 1936 7391 1937 7881 Er kan dus van eb en vloed in den proces- senverbaalstroom gesproken worden. De jaren 1930 en 1931 waren laag, 1932 gaf al een be langrijke stijging, waarna het in 1933 nog meer naar boven ging, zoodat in 1934 een top bereikt werd. Daarna nam de vloed weer wat af. De verklaring van deze aanvankelijke toe neming ligt natuurlijk in de uitbreiding van het aantal voorschriften. Hoe meer voorschrif ten hoe meer overtredingen! In de eerste zes maanden van 1938 zijn 3893 processenverbaal opgemaakt, tegen 3727 in de eerste twee kwartalen van 1937. Als het 2e halfjaar van 1938 gelijk wordt aan het eerste zal de politie dus in 1938 nog beneden de 8000 blijven. De Albatross, een vliegtuig dat een tocht over den Atlantischen Oceaan zou maken, is Zondag in tweeën gebroken bij daling op het Britsche vliegveld Hat field. De Albatross had juist de laatste proef vlucht gemaakt voor een grooten tocht over den Oceaan zou worden onderno men. Er zijn geen persoonlijke ongeluk ken gebeurd. Het toestel had een lading benzine in genomen, wélke ongeveer het dubbele ivas der hoeveelheid, icelke als maximum was toegestaan. Op vacantiereis. Het woord is aan. Wi'inaendts Francken: Wie in een debat zijn onge lijk weet te bekennen geeft een bewijs van geestelijke voornaamheid. De Wereldkampioenschappen Wielrennen. Nederland heeft er nu zestien op de korte baan behaald. Uit een totaal van tachtig. Sinds de instelling der wereldkampioen schappen wielrennen is het korte baan- kampioenschap voor amateurs 42 maal ver reden, dat voor professionals 38 maal, to taal dus 80. Negen maal won een Nederlander het kam pioenschap der amateurs, zevenmaal won een Nederlander dat der beroepsrijders. In totaal dus zestien overwinningen, of twintig procent. Veel hooger is het percentage van het Ne derlandsche succes in de jaren na den oorlog, want vóór 1921 had nog nimmer een Ne derlander het wereldkampioenschap der profs gewonnen en vóór 1920 konden wij bij de amateurs alleen maar bogen op twee over winningen van Jaap Eden. In de periode 1920—1938 behaalde Neder land dus veertien wereldkampioenschappen op de korte baan. uit een totaal van achten dertig. Dat geeft een percentage van 36.8. Sinds 1920 behaalde Nederland derhalve meer dan een derde succes op de korte baan. het geen de kracht van onze wielrenners In de sprint wel afdoende bewijst. Achter motoren en in wegwedstrijden hebben onze landge- nooten evenwel maar heel zelden wereld kampioenschappen behaald. De lijst der Nederlandsche wereldkampioe nen op de korte baan ziet er uit als volgt: Amateurs: 1894 Jaap Eden, 1895 Jaap Eden, 1920 Maurice Peeters. 1925 Jaap Meyer, 1929 Mazairac, 1933 van Egmond, 1936 Van Vliet, 1937 Van de Vijver, 1938 Van de Vijver. Professionals: 1921 Moeskops, 1922 Moeskops 1923 Moeskops, 1924 Moeskops, 1926 Moeskops, 1938 Van Vliet. Natuurlijk werden meermalen tweede, derde en vierde plaatsen door Nederlanders bezet. Bij de beroepsrijders was Harry Meyers in 1900 en in 1902 'tweede en Guus Schilling in 1901 derde. In 1903 was Harry Meyers derde. Moeskops was na zijn vijf wereldkampioen schappen nog tweemaal vierde (1927 en 1928) en tweemaal tweede (1929 en 1930). Bij de amateurs wemelt het na 1920 van Nederlandsche tweede, derde en vierde plaat senteveel om hier op te noemen. Voor liet eerst gebeurde het Zondag dat Ne derland de beide wereldkampioenschappen op de korte baan behaalde. Het verslag van deze wedstrijden vindt men in dit nummer. Zondagmorgen om 9 uur vertrok het mannenkoor „Caecilia" met autobussen naar de Ardennen. Hier zien we het gezelschap even voor het vertrek voor de pleziertocht op de Groote Markt verzameld. Jean Batten. De bekende Nieuw-Zeelandsche vliegster Jean Batten is Zondagmid dag om 5.32 uur met haar toestel, de Percival Gull, G-A.D.P.R. op het vlieg veld Ypenburg geland, nadat zij om 4.06 (Ned. tijd) van het vliegveld Lympne in Engeland was vertrokken. Daar haar aankomst reeds een uur eerder was verwacht, awren op het vliegveld de vele bezoekers, die met dit mooie weer een uitstapje naar Ypen burg hadden gemaakt, langen tijd in afwachting van haar komst. Toen om ongeveer kwart over vier het be richt kwam dat zij uit Engeland was vertrokken, besloten de meesten van hen op het vliegveld te blijven om de aankomst van de vliegster af te wachten. Tegen half zes ontwaarde men een sierlijke, zilveren machine, welke men aan de groote snelheid, die ontwikkeld werd, dadelijk als dat van Jean Batten herkende. Met een grooten boog zwenkte de laagdekker over het vlieg veld om ten slotte daarop neer te strijken. Mevrouw Plesman bood de vliegster een bouquet donkerroode anjers aan en na eenige hartelijke begroetingen zette het gezelschap zich op het terras van de aeroclub neer. Na een kopje thee verklaarde Jean Batten zich bereid een en ander aan de aanwezige journalisten te vertellen. Geen nieuwe recordplannen. Men weet, dat Jean Batten recordhoudster is niet alleen van vele vrouwelijke, doch ook van absolute vliegrecords. In 1934 vloog zij in veertien dagen en twee en twintig en een half uur van Engeland naar Australië, in 1935 maakte zij deze vlucht in 17 dagen en 15 uur. in hetzelfde jaar vloog zij ook van Engeland naar Brazilië in ruim twee dagen, maar haar groote jaar was tenslotte 1936 toen zij in we reldrecordtijd van Engeland naar Nieuw-Zee- land vloog in 11 dagen en 45 minuten, het geen de eerste directe vlucht EngelandNw.- Zeeland was. Daarbij maakte zij tevens een record EngelandAustralië, door dezen af stand in 5 dagen en 21 uur te vliegen. De terugweg vloog zij in 5 dagen en 18 uur en dit was de eerste tocht in deze richting door een vrouw ondernomen. Natuurlijk vroegen we haar allereerst of ze plannen had voor nieuwe recordvluchten doch daar kregen wij een ont kennend antwoord op Voorloopig dacht zij er niet aan om nieuwe records te gaan breken. De vlucht naar ons land is een vacantiereisje, die haar een en ander van ons land zullen laten zien. WEEKBERICHT. COöP. VOORUITGANG U. A. HAARLEM Appelmoes van goudreinetten per 1 /I blik 25 ets. Roomboter per pond 75 ets. Suiker per pond 22 ets. Slaolie per flesch 6V2 maatje45 ets. Pindakaas per pot 12' - ets. Lucifers per pak 4Vj ets. MET niVIDENOBOISS. (Adv. Ingez. Med.) Wij garandeeren U ABSOLUTE VERDELGING onder geheimhouding en schriftelijke garan tie, volgens speciale beproefde methode. Zuiveringsonderneming „RADICAAL", GEN. CRONJéSTRAAT 135 - TELEF. 11657. (Adv. IngezMed.) HEDEN: 12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pa«. Motorongeluk op den nieuwen rijksweg, een zwaar en een lichtgewonde. 1 Een wilde autobusdienst Haarlem-Am sterdam. x De verkeerszondaars te Haarlem. Eb en vloed in den stroom processen-verbaal. 1 Hedenmiddag vergadert de Alg. Ver. voor bloembollencultuur. 2 Het Noordzeekanaal wordt bij Velsen aan zienlijk verbreed. 3 BINNENLAND. Te Reuver heeft een jongen enkele revol verschoten op zijn moeder gelost. 1 Zondagmorgen Ls een leeuw te Sittard een kerk binnengewandeld cn heeft een groote paniek veroorzaakt. 3 BUITENLAND. Sir John Simon heeft Zaterdag in een groote rede het standpunt van Engeland ten opzichte van het Tsjecho Slowaak- sche vraagstuk uiteengezet. 4 Volgens een bericht ui£ Londen, zou het Britsche kabinet, na zijn beraadslaging van heden cn morgen, krachtiger taal tot Duitschland laten hooren. 4 De Italiaanschc autoriteiten hebben de Fransche inwoners van het grensplaatsje Isola gelast te vertrekken. 4 Het Japansche offensief op Hankau stuit op heftig Chineesch verzet. 4 Een Zwitsersch escadrille is in het berg land verongelukt, zes personen kwamen om het leven. 4 SPORT. Zoowel van der Vijver als van Vliet win nen een wereldtitel sprinten. 5 Velox wint den zilveren molen van Groe- nendaal. 5 Capt. Eyston rijdt met een snelheid van 556 K.M. e ARTIKELEN. R. P.: Op de fiets. j De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen on g

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1