ir u y
HET TOONEEL.
DINSDAG 6 SEPTEMBER 1938
HAARDE M'S DAGBLAD
6
Ofitocht in aantocht.
Een optocht is in aantocht. Eigen
lijk is ze al wekenlang onderweg. Uit
het brein van Herman Moerkerk ont
sproten vond ze haar weg door de
werkplaatsen van costuumnaaisters
decorateurs, schilders, timmerlieden,
wagenmakers, naar hetKrelagehuis.
In dat huis was de optocht gisteravond
aangekomen. En gisteren was ze ook voor het
laatst in aantocht.
Vandaag is de optochtoptocht. Van
daag trekken de wagens van den stoet van
symbolen, die de deugden van onze Koningin
uitdrukken, door Haarlem's straten. In volle
glorie. Als de belichaming van gedachten.
Maar gisteren was het nog niet zoover.
Toen was de optocht nog in aantocht. In het
Krelagehuis werd des avonds de laatste hand
aan het werk van weken gelegd. In de ga
rage stonden de wagens achter elkaar opge
steld De zonnewagen, de vredeswagen, de wa
gen voor Frans Hals, de hooiwagenEn
het is te hopen dat de zon van die zonnewa
gen niet de eenige zon is, die we vandaag
zullen zien.
Bloemen en planten werden aangedragen.
Haarlem is de bloemenstad. En de wagens
werden volop met bloemen versierd. Niet te
vol. Daar zorgde de ontwerper van den stoet, de
heer Moerkerk wel voor. Overladen werd geen
een wagen. Letterlijk en figuurlijk krijgen ze
niet meer te dragen dan ze dragen kunnen.
Het helwitte licht van de lampen maakte het
werk van de menschen in dubbelen zin lich
ter. Nijvere hamerkloppen klanken in de groo-
te hal. Aanwijzingen werden gegeven, op
drachten uitgevoerd. Hier kwam 'n mand met
bloemen, daar een pot, op genen wagen werd
nog een krans bevestigd, aan een'andere werd
een slinger gehangen. Zoo werden de wagens
in hun costuum van bloemen en planten ge
stoken. En het stond al wat aardig.
In de veilingzaal binnen heerschte ook be
drijvigheid. In een hoekje stonden al de at
tributen gereed voor den grooten dag. Kronen
waren er voor den optocht, die de kroon zal
zetten op Haarlem's feestweek. En harpen
stondep er bij, en paletten om het symbol te
vormen van de kunstzinnigheid van onze Ko
ningin. Wapens en schilden rusten tegen den
muur. Verderop waren de costuumnaaisters
bezig om de costuums allen op hun plaats te
leggen. De optocht stond eigenlijk in de
enorme hal al gereed. In het vierkant was een
lange, heel lange en breede rij stoelen opge
steld. en vandaag komen de deelnemers op die
stoelen te zitten, precies in de volgorde als ze
in den optocht meeloopen en zitten. En die
stoelen zijn genummerd en ze correspondee-
ren met de costumes. Op die manier hoopt
men de aankleeding zoo vlug mogelijk te la
ten verloopen.
De heeren B. Engelenberg en D. J. van El-
linckhuysen, leden van de optochtcommissie,
staken de handen uit de mouwen en waren
in teamverband in de weer om al de costuums
in elke cabine op de goede plaats te bezorgen.
En daarvoor hadden ze een besteldienst ge
organiseerd. Want die afstanden in de hal vie
len niet meer. En ze duwden derhalve opge
wekt achter zoo'n handig wagentje aan u
weet wel, zooals we ze op het station ook heb
ben waar je zoo fijn een koffer mee
„scheppen" kan. En dat ging opperbest. De
besteldienst van de firma Engelenberg en El-
linckhuysen werkte perfect. Zooals u trou
wens op bovenstaande foto ziet.En de costuums
de laarzen en de hoeden werden tijdig in de
verschillende hokjes afgeleverd. Er was nog
meer dat er op duidde dat men van .service"
hield. Er was een soort van ijlbode. Die snelde
op de fiets door de zaal heen en weer, dan
hier dan daar heen. En een ieder fungeerde
er op z'n beurt voor. Voor op de fiets zat een
groot plakkaat. „Stilte" stond er op. En er
was stilte, niet omdat het erop stond. Het zou
anders ook wel zoo zijn geweest. Want er
werd hard gewerkt.
Aan de wanden hingen de costuums, elegan
te toiletten en de hoeden.
Vandaag hangen ze er niet meer. De optocht
is niet meer in aantocht. Vandaag is de groote
dag aangebroken, waarop de optocht
optocht wordt.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO-CENTRALE OP
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1938.
Programma I: Hilversum II.
Programma II: Hilversum I.
Programma III: 8.00 Keulen. 10.20 Diversen.
12.05 Radio P.T.T-Nord. 12.20 Ned. Brussel.
2 20 Keulen. 3.20 Londen Regional. 4.20 Keulen
5.20 Parijs. 6.20 London Regional. 7.20 Ned.
Brussel. 7,50 Diversen of Gramofoonmuziek.
8.20 Fransch Brussel 9.35 London Regional.
9.55 Ned. Brussel of diversen. 10.30 Pauze. 10.35
Kprogramma IV: 8.00 Ned. Brussel. 9.20 Di
versen. 10.35 Londen Regional. 11.50 Droit-
Programma V: 8.00—7.00 Diversen. 7.00-
8.00 Eigen gramofoonplatenconcert. DanSmU-
Ztefc- -7
1 I gotta see a man about a gin.
The Masquraders.
2. Dill Pickles. Harry Roy.
3. Moonburn, Maurice Winnick.
4 Mad about the boy. The blue Lyres
5. The London Fire Brigade. Billy Botton.
6. Senenata, Canaro's Arg. Orkest.
7. Rhvmes, com. foxtrot, Jack Hylton.
8. If Harlem came to Mayfair, The Krakajax.
9 On with the wiltz, Don Sebastian
Gipsy Orch.
10 Jump on the wagon,
The Masquraders.
11. The younger generation, The blue Lyres
12 Goombay Rumba Drums, Harry Roy,
13! A. ciuple of April fools. Maurice Winmci'
14. A. Bed-time story, Billy Cotton.
15 Diez Anos, Canaro's Arg. Orkest,
16. Limehouse Blues, The Krakajax.
17. Moonlight, Victor Sylvester.
8.00—12.00 Diversen.
PERSONEEL VAN DE RIJKS-
TELEFOON PROTESTEERT.
Waarom iveduwe- en weezen-
pensioen bijdragen voor
ongehuwden?
J.4ARLIJKSCHE REÜNIE TE HAARLEM.
In de groote muziekzaal van restaurant
Brinkmann is de jaarlijksche reünie van het
telefoonpersoneel gehouden.
Afgevaardigden uit alle telefoondistricten
waren aanwezig.
De bijeenkomst werd geleid door den heer
H, van Giessel, algemeen-secretaris van den
Centralen Bond van Nederlandsch Post-, Te
legraaf- en Telefoonpersoneel (C.B.P.T.T.) te
's-Gravenhage. Hij gaf een overzicht van de
in het afgeloopen jaar gevoerde acties en be
reikte resultaten.
De heer H. T. van Engen electrotechnisch
ambtenaar der T. en T. te Haarlem, hield daar
na een voordracht over ..de automatiseering
van den telefoondienst en haar gevolgen".
Er volgde een geanimeerde gedachtenwisse-
ling.
In de middagvergadering sprak de heer H.
B. Berghuys, algemeen-secretaris van de Ne-
derlandsche Vakcentrale over het onderwerp:
„De aantasting van de vrije beschikking van
de vrouw op beroepsarbeid". Hij concludeerde
als volgt:
„Tegen het voorontwerp-Romme zijn ernsti
ge bezwaren in te brengen en wel om de vol
gende redenen:
le. het gaat uit van prlncipieele opvattin
gen over de taak der vrouw, die wij niet kun
nen onderschrijven.
2e. het beperkt de persoonlijke verantwoor
delijkheid van man en vrouw tegenover eigen
gezin, zonder de noodzakelijkheid van dit in
grijpen te hebben aangetoond.
3e. het zal in de practische uitwerking daar,
waar van nood gesproken zou kunnen worden,
geenerlei nuttig effect hebben.
Neem 'n AKKERTJE
bij Rheumatische pijnen, Spierpijn enz.
(Adv. Ingez. Med.)
4e. het accepteeren van de beginselen van
den minister leidt er toe in de toekomst niet
enkel den arbeid van de gehuwde vrouw te
beperken, maar ook de ongehuwde uit allerlei
betrekkingen te weren, omdat zij er in dezen
gedachtengang „van nature" eigenlijk niet
thuis hoort, piaar haar taak uitsluitend be
hoort te vinden in het gezin, of zoo zij niet
trouwt, in de z.g. vrouwelijke beroepen".
Na eenige discussies vereenigde de verga
dering zich met deze conclusies.
Daarna kwam in bespreking de betaling der
pensioenpremie.
De ambtenaren betalen jaarlijks 10 pet. van
het salaris voor later te ontvangen pensioen;
5y2 pet. is bestemd voor het weduwen- en
weezenpensioen. De ongehuwden voelen het
als een onbillijkheid dat ook zij die geen
weduwe of weezen nalaten toch daarvoor
moeten bijdragen. Zij wenschen, dat tegen
over dezen be taai-plicht een ontvang-recht
wordt gesteld.
Met algemeene stemmen is een resolutie
aangenomen, waarin aan de regeering wordt
verzocht wel te willen, bevorderen dat de pen
sioenwet 1922 (Staatsblad no. 240) worde aan
gevuld als volgt:
„De ambtenaar of gepensionneerde''ambte
naar, die ongehuwd, weduwnaar of weduwe is,
kan een meerderjarig huisgenoot(e) aanwij
zen. die in aanmerking komt voor een pen
sioen. gelijk aan het weduwen-pensioen.
Voor dit pensioen zijn de regelen van het
weduwen-pensioen van overeenkomstige toe
passing.
De aanwijzing wordt nietig, bij het huwelijk
van de(n) ambtenaar".
De voorzitter sloot daarna deze druk be
zochte reünie, met een opwekkend woord en
het uiten van den vurigen wensch, dat de
vrede in Europa niet verstoord worde.
1813.
Gala-voorstelling door het Residen-
tie-Tooneel onder auspiciën van
„De Nieuwe Haarlemsche Kunst
kring".
Door de benoeming van Cor van der Lugt
Melsert tot eersten bespeler van den Amster-
damschen Stadsschouwburg is er een einde
gekomen aan het langdurige en dikwijls roem
ruchte bestaan van het Rotterdamsch-Hof-
stadtooneel. Een deel van het ensemble volg
de den leider naar de hoofdstad, de overigen
schaarden zich om Dirk Verbeek en vormden
met hem het Residentie-Tooneel. Wij kennen
deze groep als de „Afdeeling-Verbeek", die
onder Van der Lugt ook herhaaldelijk samen
werkte en voortreffelijke voorstellingen als:
Komedianten, Des Duivels Prentenboek,
Scherzo en andere uitbracht. Versterkt met
krachten als Ph. la Chapelle en Richard Flink
begint zij thans een zelfstandig bestaan en
opent haar repertoire met een gelegenheids
stuk van Johan de Meester en Mevr. Ranucci-
Beckman, getiteld „1813".
Wat het meest treft in de gebeurtenissen
van het „jaar onzer vrijwording" is het gebrek
aan durf bij velen en de onbaatzuchtige moed
van zeer enkelen. Vrees voor den Franschen
Keizer hield de groote massa van Nederlan
ders zoo in haar ban dat zij zich roeren noch
keeren durfde. Zelfs na den terugtocht van
Napoleon uit Rusland, zelfs na den slag bij
Leipzig (in October 1813) bleef het rustig in
Nederland. Het scheen wel dat 's Keizers be
dreiging: „Laat men in Holland zijn verstand
gebruiken: men moet wel weten dat ik liever
de dijken zal laten doorsteken om het land
aan den Oceaan prijs te geven dan het af te
staan", haar uitwerking niet had gemist. Wa
re toen Gijsbert Karei van Hogendorp niet
op zijn post geweest, ons land zou ongetwij
feld door de mogendheden zijn bezet. Hoe die
over ons zouden beschikken, moesten wij dan
maar afwachten. Van Hogendorp heeft dit
gevaar niet alleen tijdig onderkend, maar ook
zijn vrijheid, ja wellicht zijn leven in de waag
schaal gesteld om het te bestrijden. Met Van
In een hoekje van het Krelagehuis stonden gisteravond reeds
allerlei attributen voor den allegorischen optocht van heden gereed.
Kronen, een harp, een palet, de laatsten om de kunstzinnigheid van
de Koningin uit te beelden. De decorateur Jan Kraakman is bezig met
de laatste toebereidselen.
In het Krelagehuis waren de wagens van den optocht, die heden
door Haarlem's straten trekt, gisteravond reeds „klaar voor den
start" opgesteld.
De laatste hand werd gelegd aan de plantaardige bekleeding van
den zonnewagen.
Feesten in Haarlem's Omgeving.
Te Bloemendaal.
Maandag heeft de Bloemendaalsehe school
jeugd op bescheiden wijze feest gevierd.
In de eerste plaats werd uitgereikt een „Va-
derlandsch lied" aangeboden door het gemeen
tebestuur op fraai papier, een gedicht van Dr.
J. D. Bierens de Haan, gedrukt en verlucht met
houtsnede van André van der Vossen.
Iedere school heeft verder haar feest op
eigen wijze gevierd. Aan de leerlingen der
Christelijke school werd naast een tractatie
een speldje of broche als aandenken gegeven.
Op de Bornwater^chool trad des mor
gens een snelteekenaar voor de jon
geren op en verder werd een mooi
verhaal met lantaarnplaatjes verteld en
's middags wachtte de leerlingen der 4e, 5e en
6e klassen een opvoering van het fraaie schim
menspel „Nederland en Oranje" van de Waag-
spelers uit Haarlem. De voorstelling viel bij
de jeugd zeer in den smaak
Alle kinderen werden verder onthaald.
De feesten der buurtvereenigingen
De buurtvereenigingen meenden en te
recht, dat de uitvoeringen van het openlucht
spel op Elswout niet de eenigste uiting van
feestvreugde mochten zijn en daarom organi
seerden zij met bescheiden middelen een feest
voor allen.
De voetbalwedstrijd.
Dat begon met een gecostumeerden voetbal
wedstrijd op de nieuwe terreinen van de B. V.
C. Bloemdenaal.
Sursum haalde de elftallen met muziek af
en al bij den ommegang schaterde het talrijke
publiek om de dolle costuums.
Die vreugde werd nog grooter. toen de strijd
ontbrandde, met de gerechtigheid en haar
weegschaal als scheidsrechter.
Juffrouw Snip en Snap, Jan van Riemsdijk,
jolige verpleegster, gezellige baker, Marker.de
agent, soldaat, Kozak enz. enz. speelden om 't
hardst, zoodat het jammer was dat een re
genbui de wedstrijd onderbrak.
Niettemin was het een aardig intermezzo.
Om half zeven verzamelden de feestvieren
den zich bij het station, waar Sursum een Va-
derlandsch concert gaf onder leiding van den
heer Meng en Volkszang mooie liederen zong
onder leiding van den heer P. de Nobel. Vooral
het mooie Wilhelmus klonk krachtig uit hon
derden kelen.
Inmiddels was de duisternis gevallen, wer
den de lampions ontstoken en werd de optocht
geformeerd.
De honderden deelnemers van de B. G. V.,
BI. Red. Brigade. BI. Tooneel. Padvinders,
Volkszang, Driehoeksmeisjes, De Graal, Ver
kenners en de Jolly Jokers, met Sursum aan
het hoofd trokken langs de honderden toe
schouwers naar Overveen, een lange vurige
slang.
Helaas trad ook nu de regen als spelbre
ker op.
Samen met een stoet uit Overveen, trok men
naar den Zeeweg, waar op het Overveensche
kopje aen vreugdevuur zou worden ontstoken.
De Blremendalers kwamen evenwel net te
Iaat.
Gelukkig was het droog bij de filmvoorstel
ling, waar een Oranjefilm en een komische
film werden vertoond., met muzikale bege
leiding. Een talrijk publiek woonde de uitvoe
ring bij.
Hierop volgde in Vreeburg, dat feestelijk
versierd was, een gezellig samenzijn.
Te Overveen.
Terwijl de feestgangers buiten gisteravond
besproeid werden door een serie fiksche re
genbuitjes zaten anderen droog en gezellig
in de geheel „uitverkochte" zaal van het ge
bouw Domi, waar het comité Katholiek Over
veen een feestavond georganiseerd had ter
herdenking van het 40-jarig regeeringsjubi-
leum van H. M. de Koningin. Het a Capella
koor van de R.K. Oratoriumvereeniging te
Haarlem, onder leiding van den heer Frans
Pielage verleende hierbij zijn medewerking.
Het zong o.a. twee coupletten van het „Wil
helmus". „Wilt heden nu treden". „Merck toch
hoe sterek". Ook werd een fiimvertooning ge
geven waarbij fragmenten uit- het leven van
H. M. de Koningin en Haar Koninklijk Huis
op het witte doek verschenen.
De heer Bouwman, voorzitter van het Co
mité Katholiek Overveen, hield de openings
rede en prof. W. Nolet hield een feestrede over
.Nederland en Oranje".
In deze rede bracht spr. groote hulde aan
Willem van Oranje, waarvan hij o.a. zeide,
dat geen mensch in de Nederlandsche ge
schiedenis grooter verdiensten heeft voor ons
land dan deze man, die rijkdom en talenten
in dienst heeft gesteld van het Nederlandsche
volk, die de Spaansche macht heeft bestreden
bij haar pogingen om de geloofsvrijheid te on
derdrukken, die zijn eigen belang in overeen
stemming wist te brengen met het belang van
het volk.
Over de Koningin en haar regeeringstijd
sprekende, merkte spr. op dat vooral twee
dingen tot uiting komen: le de saamhoorig-
heid van het Nederlandsche volk is vergroot,
waardoor een Brabander en een Limburger
zich thans ook Nederlander voelen.
2e. De band Oranje-Nederland is geweldig
versterkt. In dit verband brengt spr. een
eerbiedig saluut aan wijlen koningin Emma,
die het werk van onze Koningin heeft voorbe
reid.
Verschillende groepen, die eertijds afzijdig
van Oranje stonden, zijn tot Oranje terugge
keerd. toen bedreiging der vrijheid aanstaan
de scheen.
Op deze rede volgde een spontaan en langdu
rig applaus.
Nadat de zangvereeniging zich nog had doen
hooren, werd door allen staande het Wilhelmus
gezongen.
Te Haarlemmermeer.
Op initiatief van dé Hoofddorpsche Pad
vindersclub, die zich in optocht met muziek
naar de hooge over de Hoofdvaart gelegen
geniesluis begaf, werd aldaar Maandagavond
een groot vreugdevuur ontstoken: met de
weerspiegeling in het water een indrukwek
kend schouwspel, dat door vele belangstel
lenden werd gadegeslagen
Hedenmorgen werd door eenige honderden
schoolkinderen voor het raadhuis te Hoofd
dorp, die aldaar te ongeveer 9 uur met het
onderwijzend personeel waren bijeengekomen,
een aubade gebracht met muziek en zang.
Het dagelijksch bestuur van deze gemeente
en het bestuur van de Oranjevereeniging wa
ren hiex-bij tegenwoordig.
Hierna ging 't in optocht met de muziek
oorop naar het gemeentelijk concoursterrein
aan welken optocht een wedstrijd voor ver
sierde fietsen was verbonden. Op het terrein
werden de schoolkinderen der laagste klas
sen getrakteerd en met eenige spelen bezig
gehouden. De grooteren uit de hoogere klas
sen komen Woensdagochtend aan de beurt.
Verder zal hedenmiddag door het dorp een
groote gecostumeerde optocht worden ge
houden waarvoor fraaie prijzen bechikbaar
worden gesteld.
Na afloop hiervan heeft er een kanowed
strijd plaats in de Hoofdvaart
Te Heemstede.
Het was in Heemstede Maandag al feest.
Reeds in de morgenuren trok de schooljeugd
naar het kermisterreintje om eenige gratis
ritjes te maken in den draaimolen.
Om 2 uur kwamen de ongeveer 2100 school
kinderen onder de vroolijke tonen der muziek
van de plaatselijke corpsen naar Groenen-
daal voor de traditioneele spelen. Rondom het
groote terrein konden de talrijke ouders de
spelen gadeslaan. En het mag gezegd worden,
dat het onderwijzend personeel weer vele
nieuwe spelen had uitgedacht.
In groote groepen trokken de kinderen naar
de tentjes, waar ze volop getrakteerd werden
en wa ai-bij rappe dameshanden zich zeer ver
dienstelijk maakten. Een regenbui was even
spelbreker, doch dit was maar voor een kort
oogenblik.
In den bekenden speeltuin, daarvoor wel
willend afgestaan door de directie van 't Ver-
verschingshuis Groenendaal, traden ter af
wisseling artisten op van het theaterbureau
Theo BouwmeesterBimbo en August, die
wel handig waren in het snelteekenen, maar
van wie de organisatoren, naar wij vernamen,
grootere verwachtingen hadden gekoesterd.
Alles bijeen is het een prettige middag voor de
jeugd geweest en de ouders kwamen mede in
de feeststemming, dank zij de muzikale mede
werking van de gezamenlijke muziekcorpsen,
die den geheelen middag vroolijke marschen
en vaderlandsche liederen ten gehoore brach
ten
Des avonds heerschte er een vrij drukke
stemming langs den weg en langs de verlichte
straten en winkels. Vooral de Zandvaartkade
met haar feëerieke verlichting trok de aan
dacht, evenals het verlichte raadhuis. De
Dreef met de talrijke lichtbakken in nationale
kleuren, ziet er feestelijk uit, evenals de Abr.
Kuyperstraat, die prijkt in een rijke versie
ring.
Een fiksche regenbui maakte om 10 uur een
eind aan de kermisstemming.
BENNEBROEK
SIMULTAAN DAM-SEANCE BIJ E. M. S.
Op Woensdag 7 September zal door E. M. S.
ter opening van het nieuwe damseizoen een
simultaan-seance gegeven worden in haar
nieuwe clublokaal aan den Binnenweg in het
gebouw van Freule Willink.
ZANDVOORT
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Truus, dochter van R. Hakhoff
en T. v. Duivenboden, Kanaalweg 35: Corne
lls, zoon van J. Koper en G. Koper, Stations-
stx-aat 3.
Ondei-trouwdH. C. L. van der Laan en L.
J. v. Toombergen, BI. de Favauge 41.
Gehuwd: W. Harder en E. Terol, Rozen-
prieelstraat 41 zw„ Haarlem; A. C. Molenaar
en E. Kleinhout, Strandweg la.
Overleden: F. J. Duynstee, oud 43 jaar, wo
nende te Amsterdam: A. C. v. d. Weyden, oud
47 jaar, wonende te Haarlem
der Duyn van Maasdam nam hij, toen bijna
iedereen zich terugtrok of uitvluchten zocht,
alle verantwoordelijkheid op zich. 20 Novem
ber vaardigden beide mannen de beroemde
proclamatie uit, waarin zij verklaarden het
Algemeen Bestuur op zich te nemen tot de
komst van Zijne Hoogheid. Door deze moedige
daad heeft het „Driemanschap" Van Lim
burg Stirum stond als Gouverneur van Den
Haag zijn beide vrienden trouw ter zijde
de onafhankelijkheid van Nederland gered en
het is dan ook te begrijpen dat een stuk dat
tot titel draagt: 1813, niets anders kon wor
den dan het epos van G. K. van Hogendorp
en de zijnen. Zijn persoon beheerscht het blij-
eindend drama, dat zich in zijn woning aan
den Kneuterdijk afspeelt, volkomen.
De auteurs zijn er in geslaagd een meerma
len boeiend tooneeistuk te schrijven dat als
gelegenheidsspel zeker geslaagd mag heeten,
al toont het ook duidelijk de tekortkomingen,
die dergelijke stukken plegen aan te kleven.
Vooral is dat laatste het geval in het derde
bedrijf, waarin Van Hogendoi'p en Van der
Duyn hun pogingen een voorloopige regeering
tot stand te brengen, zien schipbreuk lijden
door de angst en de zelfzucht zoowel van
Patriotten als van Oranje-gezinden. Daar mag
nog wel eens flink in gekapt worden. Wij ver
trouwen dat het allemaal precies zoo gebeurd
is telkens blijkt dat de auteurs zich duchtig
in de stof hebben ingewerkt maar daarom
is het nog geen „tooneel". De lange mono- en
dialogen in dit bedrijf vermogen de belang
stelling niet altijd gaande te houden. Daarte
genover maakt het eerste bedrijf, waarin Wil-
le'm van Hogendorp gedwongen wordt zich als
Garde d'Honneur in Napoleon's leger te laten
inlijven, een frisschen en levendigen indruk.
En ook het tweede, dat het oogenblik van den
opstand behandelt, heeft veel goeds. Op mij
maakte het een wat zonderling effect, dat het
moedige besluit der zonen van Van Hogen
dorp zich met oranje getooid op straat te ver-
toonen hier ontspruit aan het romantische
brein hunner zusjes.
Dat verkleint de waarde van die daad. die
de vrucht van rijpe overweging en van kloek
hartigheid was, niet van een opwellende ge
dachte in een paar meisjeshoofdjes. Het best
geslaagd leek mij het laatste bedrijf, waarin
het optreden van den Kozak algemeene
hilariteit verwekte, zoowel op het tooneel als
in de zaal. Maar ook hier moet wel erg veel
verteld worden. Dirk Donker Curtius vei-vult
zoo ongeveer de rol van den Bode uit de
Gijsbrecht, al is zijn verhaal minder gruwe
lijk en minder aanschouwelijk dan in Von-
del's stuk. Maar tegenover deze bezwaren
moet dadelijk gezegd worden, dat het stuk
talrijke scènes telt die de routine der schrij
vers verraden en het dan ook voortreffelijk
„doen". Vooral het laatste bedrijf ontlokte
herhaaldelijk open doekjes aan de uitermate
dankbaar gestemde zaal. Trouwens de ge-
heele voorstelling boeide het publiek dat. in
zeer grooten getale was opgekomen en aan
het slot het Wilhelmus met luider stemme
meezong. De voorstelling stond over het al
gemeen dan ook op hoog peil. Verbeek be-
heerschte zijn zware rol volkomen en had,
ofschoon hij xxiet geheel bij stem was. vele
voortreffelijke momenten. De andere leden
van 't Driemanschap, gespeeld door Adolphe
Engers en Richard Flink, zijn door de schrij
vers minder forsch geteekend en bleven daar
door wel wat in de schaduw van den hoofd
persoon. Uitstekend was de Fransche Pré-
fect De Stassart van Chapelle. Geestig en
toch volkomen beheerscht, vooral in het too
neel met den Politiecommissaris Ampt, de
aanvankelijk zoo mysterieuze figuur, die
Dick van Veen sober wat al te sober
speelde. Het wemelt verder van allerlei hee
ren op het tooneel, die vooral in het derde
bedrijf gelegenheid kregen tot aardige typee
ringen en daarvan dan ook goed gebruik
maakten. Voor de dames is het stuk niet ge
schreven (ik bedoel voor de dames op de
planken) maar toch wist Fie Carelsen te ont
roeren in een korte scène met Van Hogen
dorp en gaf Adrienne Canivez een zuivere uit
beelding van zijn dochter Hester. En dan
moet natuurlijk nog het aardige travestie
rolletje van Enny Meunier genoemd worden.
Zij kon ons den scheepsjongen van Georgette
Hagedoorn in Eenheid door Oranje wel niet
doen vergeten, maar het was toch fleurig en
frisch.
Ik sprak al van den vollen schouwburg, die
bovendien nog feestelijk versierd was. Maar
er moet over de zaal zelf toch ook nog iets
gezegd worden. De nieuwe bekleeding der
stoelen is gereed en wij rusten thans in plaats
van op saai grijs op mooi wijnrood. Dat is
een belangrijke verbetering. Johan de Meester
auteur-regisseur had er ook nog voor
gezorgd dat het décor er in de puntjes uitzag
en zoo werd dit een allerprettigste avond te
midden van zooveel nieuws. Wij wenschen
het gezelschap van Verbeek niet slechts toe
dat de volgende avonden de schouwburg even
goed bezocht moge zijn als gisteren, wat èn
stuk èn voorstelling verdienen, maar ookdat dit
nieuwe gezelschap in den harden strijd dien
de tooneelspeelkunst thans te strijden heeft,
evenveel doorzettingsvermogen en vertrou
wen op de uiteindelijke overwinning zal heb
ben als de hoofdpersoon van „1813".
P. H. SCHRÖDER.
HERDENKINGSDIENSTEN IN DE
KERKEN.
Maandagavond en hedenochtend werden in
verscheidene kerken in Haarlem herdenkings
diensten gehouden ter gelegenheid van het
40-jarig regeeringsjubileum der Koningin.
In de Groote Kerk.
In de Groote Kerk was ds. P. W. Foeken
voorganger. Het gemeentebestuur werd ver
tegenwoordigd door den heer E. v. d. Wall,
wethouder van financiën. De kerk was zeer
goed bezet.
Ds. Foeken heeft een gloedvolle rede gehou
den naar aanleiding van Psalm 72, bevattende
de teekening van den idealen koning.
Pontificaal Lof in de Kathedraal.
In de kathedrale kerk aan de Leidschevaart
werd Maandagavond een plechtig pontificaal
Danklof gecelebreerd door den Bisschop van
Haarlem mgr. J. P. Huibers, ter gelegenheid,
van het 40-jarig regeeringsjubileum. de kerk
was stampvol.
De plechtigheid werd o.a. bijgewoond door
Deken Son daal. mr. J. N. J. E. Heerkens Thijs-
sen, oud-lid der Eerste Kamer; den heer W. J.
B. van Liemt, wethouder en verschillende leden
van den Haarlemschen Raad.
Een vaandel wacht van jeugdorganisaties
haalde den Bisschop in en deed hem uitge
leide.
KINDERVOORSTELLING IN HET
FRANS HALS THEATER.
Om 10 uur hedenmorgen werd door de
directie van Frans Hals Theater in overleg
met de besturen vaxx de Ox-anjevereenigingen
van Haarlem-Noord aan de kinderen van die
vereenigingen een filmvoorstelling in het
Frans Hals Theater aangeboden.
De film „De kinderen van kapitein Grant"
werd vertoond en het behoeft geen betoog dat
het jorxge volkje danig in zijn schik was. Ook
de Polygoonfilm „40 jaren Koningixx" werd
geprojecteerd
