Hongaarsche Ministers confereeren te Berchtesgaden. Hongarije s verlangens in Tsjecho-Slowakije besproken. Ernstige incidenten aan de Tsjechisch-Duitsche grenzen. Chamberlain morgen naar Godesberg. WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1938 HA'ARGEM'S DAGBEAD 5 Initiatief voor ontmoeting schijnt van Hitier te zijn uitgegaan. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit Berchtesgaden: „De Hongaarsche minister-president, Imredy, heeft Dinsdag in gezelschap van den Hongaarschen minister van buitenlandsche zaken, Von Kanya, den chef van den Hongaarschen ge- neralen staf, generaal Keresztes- Fischer en staatssecretaris Fataky, een bezoek gebracht aan den Führer en Imrédy, rijkskanselier. Ook de minister van buitenlandsche zaken, Von Ribben- trop, was bij het onderhoud op den Obersalzberg aanwezig. Besproken zijn de onhoudbare toestanden in Tsjecho- Slowakije. Terwijl de Führer een uit eenzetting gaf van de Duitsche vraag stukken, spraken de Hongaarsche mi nisters uitvoerig over de eveneens on wrikbare eischen van het geheele Hon gaarsche volk tot het verkrijgen van zelfbeschikking voor ide onderdrukte volksgenooten in Tsjecho Slowakije." Blijkens nadere berichten zijn Imredy en Von Kanya in den loop van den middag weer naar Boedapest teruggekeerd. De ontmoeting was volgens Havas zoowel in IDuitschland als in Hongarije streng geheim gehouden tot de beide Hongaren van Berchtes gaden waren vertrokken. Men meent in zekere Berlijnsche kringen te weten, dat Hongarije geen zuivere gebiedsafstand zou eischen, doch een plebisciet, gevolgd door autonomie in het kader van den Tsjecho Slowaakschen staat. Men kon niet te weten komen, of de Hon garen een dergelijk standpunt inder daad hebben uiteengezet. Von Kanya. Het Hongaarsche Telegraafagentschap meldt, dat Imredy bij zijn terugkeer van Berchtesgaden verklaard heeft, dat zijn on derhoud met Hitier en Von Ribbentrop uit sluitend geloopen heeft over het Tsjecho Slo- waaksche vraagstuk. Het agentschap voegt hieraan toe: De be sluiten van onze rasgenooten in Tsjecho Slo wakije hebben een krachtigen weerklank in geheel Hongarije gevonden. De Hongaarsche regeering kent haar plicht, om met alle mid delen hun verlangen, vrij over zichzelf te be schikken, te ondersteunen. In deze uren, die van historische beteekenis zijn, kent elke Hon gaar slechts één plicht: eenheid en discipline. Havas meldt voorts uit Berlijn, dat de (Duitsch-Hongaarsche besprekingen de leven dige belangstelling van de Duitsche politieke •kringen hebben opgewekt. Het orgaan der Wilhelmstrasse schrijft: „Het nationaal- socialistische Duitschland denkt natuurlijk in de eerste plaats aan zijn landgenooten, maar eerbiedigt ook de rechten van andere volken. Naast de verwezenlijking der Duitsch eischen, moet dus een bevredigende oplossing gevonden worden voor de andere volksgroepen, met name voor de Polen en Hongaren, waardoor in Mid den-Europa een tijdperk van vrede en vrucht bare samenwerking kan worden geopend". Er is volgens Havas reden om aan te nemen, dat Hongarije ronduit de vraag is voorgelegd, wat de houding van dit land zou zijn ingeval Duitschland „gedwongen zou zijn, tot een militair ingrijpen in Tsjecho Slowakije". Het schijnt, dat men van Duitschen kant in ondubbelzinnige bewoordin gen te kennen heeft gegeven, dat .hij, die niets waagt, niets wint". Alles schijnt erop te wijzen, dat de Hon gaarsche staatslieden besloten hebben, om „indien de noodzakelijkheid zich mocht voordoen" aan de zijde van Duitschland te staan, e Naar Havas verder verneemt hadden Im redy en Von Kanya zich in het vliegtuig van Hitier zelf naar Berchtesgaden begeven, op uitnoodiging van den rijkskanselier, die daar toe besloten zou hebben na een onderhoud tusschen Goering en den Hongaarschen rijks bestuurder. Ook Horthy in Duitschland? In doorgaans goedingelichte Berlijn sche kringen wordt vernomen, dat rijksbestuurder Horthy in Oost Prui sen is aangekomen als gast van Goe ring. die hem heeft uitgenoodigd voor een jachtpartij in het Rominton- bosch. Het verluidt, dat ook de Poolsche mi nister van buitenlandsche zaken, Beek, daar wondt verwacht. In welingelichte kringen te Warschau acht men het zeer goed mogelijk, dat Goering ook den Poolschen president. Moscicki, tot een jachtpartij te Rominten heeft uitgenoodigd. Het bericht is niet officieel bevestigd. Overigens wordt nog bekend, dat ook de Poolsche ambassadeur te Berlijn, Lipski, gis teren door Hitier ontvangen is. Von Ribben trop was bij het onderhoud tegenwoordig. Poolsche actie neemt grooter omvang aan. Inmiddels duiden berichten uit War schau er op, dat de anti-Tsjechische houding in Poolsche politieke kringen, pers en openbare meening voortdu rend sterker wordt. In een zichtbaar geïnspireerden commentaar schrijft het agentschap „Lskra", „dat Polen bereid is 200.000 Polen in Silezië den weg naar hun vaderland te openen. Indien dat niet op andere wijze bereikt kan worden, zal Polen het met geweld verwerven. In Maart van dit jaar was het noemen van de gewapende macht reeds voldoende om het conflict met Littauen te regelen. Wij zijn evenals toen bereid, schrijft het agentschap. Verder wordt te verstaan gegeven, dat de nieuwe grenzen van Tsjecho-Slowakije niet door Polen gegarandeerd zullen worden, indien Overste Beek. Silezië niet aan Polen terugvalt." Uit alle deelen des lands komen berichten binnen over bijeenkomsten, die gewijd zijn aan het lot van Teschen. In een bijeenkomst van het kamp der Na tionale Eenheid te Gdingen is een resolutie aangenomen, waarin gezegd wordt, dat Teschen, welke ook de loop der gebeurtenissen moge zijn, naar Polen moet terugkeeren. De Poolsche en Hongaarsche minderheden. Volgens Poolsche bronnen zou de Poolsche minderheid in Tsjecho Slowakije 200.000 man bedragen, volgens Tsjechische bronnen 100.000, Deze minderheid aldus United Press woont opeengehoopt in een betrekkelijk smal gebied in het kolenmijnendistrict aan de Sile- zische grens rond de steden Teschen en Mora visch Ostrau. Deze streek is de rijkste op het gebied van kolenmijnen in Tsjecho Slowakije. Jaarlijks leveren deze mijnen 12 millioen ton nen kolen van bijzonder goede kwaliteit die overal zeer gezocht zijn. Oorspronkelijk was deze strook gronds aan Polen afgestaan, doch de Tsjechen hebben het in 1920 bezet toen de Polen hun handel vol hadden om de Sovjet troepen af te slaan. De Hongaarsche minder heid wordt door 800.000 Hongaren vertegen woordigd (dit getal is afgeleid van Hongaar sche en Tsjechische cijfers). 700.000 van deze Hongaren leven op een gebied de „Grosse Schütt" genaamd ten Zuidoosten van de Slo- waaksche hoofdstad Bratislava in de Donau- vallei. Verder wonen er in een smal strookje langs de Slowaaksche en Hongaarsche grens. Zij houden zich voornamelijk met landbouw bezig. In tegenstelling met de Sudeten vor men Hongaren en Polen geen „eilanden" in de Tsjechische en Slowaaksche districten. Treinbotsing in Californië. Elf dooden en honderd gewonden. Een trein uit Los Angeles is giste ren bij Tortula in Californië in botsing gekomen met een trein uit New Or leans. Beide locomotieven en verschei den wagons sloegen om. Er zijn elf dooden en honderd gewonden. Ilet Sudeten Duitsche legioen in actie? Tsjechen melden overvallen van Duitschland uit. Het Tsjecho Slowaaksche telegraaf agentschap Ceteka meldt d.d. 20 Sep tember: In den afgeloopen nacht heb ben uit Duitschland gekomen gewapen de benden verschillende aanvallen ge daan op de Tsjecho Slowaaksche gren- Vanochtend om even over tweeën heeft een bende van ongeveer vijftien man, gewapend met geweren en revol vers, een aanval gedaan op het douane kantoor te' Neusorge bij Braunau. Drie Tsjechische tolbeambten, die zich in wettigen staat van zelfverdediging be vonden, hebben gebruik gemaakt van hun vuurwapenen en twee handgrana ten geworpen. Toen versterkingen wa ren ontboden, vluchtten de aanvallers naar Duitschland. Een tweede overval werd door onbe kenden uitgevoerd bij Dauba. Dezen hebben steenen geworpen naar een sol daat, die licht gewond werd. Tegen drie uur vanochtend heeft een bende van twaalf man, die uit Duitsch land was gekomen en voorzien was van wapens en granaten van Duitschen oorsprong, een overval gepleegd op Ebersdorf bij Friedland. De aanval was eerst gericht op de douane en later op het postkantoor. Tenslotte probeerde de bende de plaats te bezetten. Van Tsjecho Slowaaksche zijde namen een afdeeling gendarmerie, een compagnie soldaten en politie, gesteund door pantserauto's deel aan den strijd. Van de soldaten en beambten wer den zes personen gewond. Ook de aanvallers hebben gewonden, doch dezen werden naar Duitsch grondgebied overgebracht. Men heeft vastgesteld, dat de aanvallers le den waren van het Sudeten Duitsche legioen. Op het oogenblik is het in de plaats kalm. Gendarmerie en militairen hebben verschansingen ingericht. Vannacht heeft zich nog een vierde incident voor- gedaan. Het douanekantoor te Kleine Aupa (district Marchendorff) werd in brand gestoken. De aanval werd van Duitsch gebied uitgeleid en tot twee malen aan toe herhaald. De eerste maal, om half vier, duurde de aan val ongeveer een uur. Om vijf uur gingen de aanvallers opnieuw tot den aanval over. Ook hier heeft men te doen met leden van het Su deten Duitsche leigioen. Zij waren voorzien van granaten en machinegeweren van Duitsch fa brikaat. Twee beambten werden gewond. In de stad is het nu kalm. Tweede onderhoud met Hitier begint Donderdag middag om 3 uur. WAAR CHAMBERLAIN EN HlTLER ELKANDER ONTMOETEN KEULEN R ió nDl AND SIEGBERG (vp) bonn% yrJ GODESBERG 3857) c,ie& 1 ukoningswinter] LONDEN. 20 Sept. Officieel wordt medegedeeld, dat Chamberlain en Hitier besloten hébbende te Berch tesgaden begonnen besprekingen Don- derdagjniddag 3 uur te Godesberg te hervatten. Vernomen wordt, dat Chamberlain wederom vergezeld zal zijn van Hor ace Wilson en Strang. Hitler en Von Ribbentrop zijn gis teravond 23.15 uur per trein naar Godesberg vertrokken. Naar Reuter meldt, kan aangenomen wor den, dat Chamberlain, toen hij zijn vertrek naar Godesberg aankondigde, reeds kennis had genomen van de hoofdtrekken van het Tsjecho Slowaaksche antwoord. Rusland bereid zijn verplichtingen na te komen. Als Frankrijk het ook doet. GENèVE. De Sovjet delegatie deelt mede, dat de Russische regeering Tsje cho Slowakije de verzekering gegeven heeft, dat Rusland zal vechten, indien Frankrijk eveneens bereid is de wapens op te nemen. Op de desbetreffende vraag der Tsjechische regeering heeft Rusland geantwoord, dat het zijn ver plichtingen zal nakomen, indien Frank rijk hetzelfde doet (United Press). Japan verwerpt artikel 17. Geen vertegenwoordiger naar den Volkenbondsraad TOKIO, 21 September. Het Japan- sche kabinet heeft besloten de uitnoo diging van den Volkenbond tot toepas sing van artikel 17 van het handvest van den Volkenbond, dat door China is geëischt, van de hand te wijzen. Er zal dus geen vertegenwoordiger naar den Volkenbondsraad gaan Mussolini prijst de kracht van Italië aan. Italiaansche volk zou niet terugdeinzen voor een nieuwe vuurproef. Mussolini heeft Dinsdag een bezoek ge bracht aan de stad Udine en daar opnieuw een redevoering gehouden De Duce werd be groet door het gebeier der klokken. Staande op het balkon van het regeeringspaleis hield hij een toespraak, waarin hij een schets gaf van de Italiaansche geschiedenis der laatste decennien. Hij zeide: „Onze grenzen zijn be veiligd; wij hebben Libye heroverd, wij heb ben de diplomatieke kwesties geliquideerd, die hangende waren gebleven: wij zijn mach tig te land, ter zee en in de lucht. Wij geven er de voorkeur aan, dat men ons vreest. In de laatste zestien jaar", aldus zeide de Duce, hebben andere volken crises ge kend, doch het Italiaanscfie volk heeft zijn kalmte niet verloren, want twintig jaar trijd en een fascistische revolutie hebben van de Italiaansche ziel een blok metaal ge maakt. Als het volk morgen weer voor een vuurproef zou worden geroepen, zou het geen minuut aarzelen" De woorden van den Duce werden luide toegejuicht. Tsjecho-Slowakije en de voornaamste nationaliteiten, waaruit de bevolking van dit land bestaat, resp. Duitschers, Tsjechen, Slowaken, Hongaren, Polen, Russen en Roemenen. Attlee verzoekt bijeenroeping van het Engelsclie parlement. Chamberlain acht het tijdstip thans nie£ geschikt. In een brief aan den minister-president ver klaart de leider der Britsche Labour-oppositie Attlee. dat met het oog op den aard der aan de regeering van Tsjecho Slowakije voorgeleg de voorstellen, welke de ontbinding beoogen van een souvereinen staat op dictaat van den heerscher van Duitschland, Groot Brittannië er toe brengt in de toekomst waarborgen te geven voor grenzen op het vasteland. Hij acht het strikt noodzakelijk, dat aleer Groot Brittannië overgaat tot deze ernstige afwijking van de verklaarde Britsche politiek het parlement zonder verder uitstel wordt ge raadpleegd. In zijn antwoord op Attlee's verzoek zegt Chamberlain o.a.: „Ik ben thans bezig met moeilijke en delicatie onderhandelingen met het doel een vreedzame oplossing te vinden voor een probleem, dat. indien het niet met de uiterste zorg behandeld wordt, ernstige ge volgen voor Groot Brittannië zou kunnen heb ben. Het parlement thans bijeenroepen en mij aan de debatten laten deelnemen, terwijl deze onderhandelingen nog gaande zijn, zou mijn taak onmogelijk maken, doch gij kunt er zeker van zijn, dat de noodige stappen zullen worden genomen tot bijeenroeping van een speciale zitting van het parlement, zoodra de zaak zoo ver gevorderd is, dat ik een volledige verkla ring kan afleggen." Moordenaar maakt negen slachtoffers. Vreeselijk drama op Cuba. In de oostelijke provincie van Cuba heeft een boer met een kapmes zijn moeder, zijn oom en zijn zeven broers onthoofd, en daarna de boerderij in brand gestoken. Politie en militairen zoeken de omliggende velden af om den massamoordenaar op te sporen. Hoofdpijn, Kiespijn. altijd een poeder of cachet van Mijnhardt. Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct Doos 45 ct. Cachets.genaamd..Mijnhardtjes" 2st. 10ct. Doos50ct. (Adv. Ingcz. Med.) DONDERDAG 22 SEPTEMBER. HILVERSUM 1, 1875 M. A.V.R.O.-uitzending. 8.00 Gramofoonmuziek (om 8.15 Berichten). 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 Omroeporkest en declamatie (om 12.15 berichten). 12.30 Gramofoonmuziek. 1.15 De Palladians. 2.00 Interview. 2.30 Ensemble Jon- ny Kroon en gramofoonmuziek. 4.00 Voor de zieken. 4.30 Vioolvoordracht met pianobegelei ding. 5.00 Voor de kinderen. 5.30 AVRO-Amu- sementsorkest. 6.30 Sportpraatje. 7.00 AVRO- Dansorkest mmv. soliste. 7.30 Causerie: Is Pan-Arabië het levenswerk van Ibn-Saoed een utopie? 8.00 Berichten ANP. Mede- deelingen. 8.15 Omroeporkest, de Koninklijke Oratariumvereeniging „Kerkgezang" en solis ten. 9.15 Radiotooneel. 9.45 Avro-Amusements- orkest mmv. soliste. 10.30 Gramofoonmuziek met toelichting. 11.00 Berichten ANP, Gramo foonmuziek. 11.4512.00 Orgelspel. HILVERSUM II, 301,5 en 415,5 M. 8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 2.00—12.00 NCRV. 8.009.15 Grarnofoonmuziek (om 8.15 Be richten). 10.00 Gramofoonmuziek. 10.15 Mor gendienst. 10.45 Gramofoonmuziek. 11.30 Gods dienstige causerie. 12.00 Berichten. 12.15 Gra mofoonmuziek. 12.30 KRO-orkest. (1.001.20 Gramofoonmuziek) 2.00 Handwerkuurtje. 3.00 Gramofoonmuziek. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Gra mofoonmuziek. 5.00 Cursus handenarbeid v. d. jeugd. 5.30 Orgelspel (6.006.05 Pauze) 6.30 Gramofoonmuziek. 7.00 Berichten. 7.15 Jour nalistiek weekoverzicht. 7.45 Reportage, even tueel gramofoonmuziek. 8.00 Berichten A.NP. Herhaling SOS-berichten. 8.15 NCRV-orkest. 8.30 Causerie: Waarom een Christelijke Pad- vindersvereeniging?' 8.45 Vervolg concert. 9.05 Causerie over het werk van de Nederlandsche Chr. Vereeniging van Padvinders. 9.20 Vervolg concert. 9.45 Gramofoonmuziek. 10.00 Berich ten ANP. 10.05 Vervolg concert. 10.45 Gymnas tiekles. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.50*—12.00 Schriftlezing. DROITW1CH, 1500 M. 11,25 Het Keltische Trio. 11.50 Orgelspel. 12.35 Gramofoonmuziek. 12.50 Vioolvoordracht 1.20 Gram. muziek. 1.50 Pianovoordracht. 2.20 Gramofoonmuziek. 2.50 Roland Powell's kwin tet. 3.20 Zang en piano. 3.35 Het stedelijke orkest van Bournemouth mmv. solist. 5.05 Gramofoonmuziek. 5.50 Het Norbert Wethmar Trio. 6.20 Berichten. 6.45 BBC Harmonie-or kest. 7.40 Peter Yorke en zijn orkest. 8.20 Juri dische causerie. 8.35 BBC-symphonie-orkest en solisten. 10.00 Berichten. 10.25 Korte Kerk dienst. 10.45 BBC-orkest, -koor en solisten. 11.40 Joe Loss en zijn Band. 11.5012.20 Dansmuziek (gr. pl.). RADIO PARIJS, 1648 M. 8.109.20 en 10.30 Gramofoonmuziek. 12.40 Het Bailly-orkest. 2.35 Gramofoonmuziek. 3.20 Pianovoordracht. 4.20 Zang. 4.35 Gramofoon muziek. 5.20 Radiotooneel. 7.20 Pianovoor dracht. 7.35 Gramofoonmuziek. 8.35 Zang. 8,50 Nationaal orkest mmv. soliste. 10.5011.05 Gramofoonmuziek. KEULEN 456 M. 6.50 Gramofoonmuziek. 7.30 Otto Fricke's or kest. 8.50 Omroepdansorkest. 10.20 Volkslie- derenconcert. 12.20 Omroeporkest. 2.30 Popu lair concert. 3.40 Gramofoonmuziek. 4.20 Amu sementsorkest mmv. solisten. 6.50 Zang en piano. 7.20 De „Drei Musikanten". 8.30 Om roeporkest en koor. 10.35 Gramofoonmuziek. 10.50 Omroepkleinorkest. Balalaikaorkest en solisten. 12.203.20 Danziger Landesorkest en solist, BRUSSEL, 322 M. 12.20 en 1.302.20 Omroeporkest. 5.20 Om roepdansorkest en gramofoonmuziek. 6.50 en 7.23 Gramofoonmuziek. 8.20 Omroeporkest en gramofoonmuziek. 10.3011.20 Omroepdans orkest. BRUSSEL, 484 M. 12.20 Gramofoonmuziek. 1.00 en 1.30 Om- foonmuziek. 6.35 Omroepkleinorkest. 7.35 en 8.50 Gramofoonmuziek, 9.20 Omroensympohnie orkest mmv. soliste. 10.30—11.20 Gramofoon muziek. DEUTSCHLANDSENDER. 1571 M. 8.30 Berlijnsch Philharmonisch orkest (9.20 —9.35 Declamatie). 10.20 Berichten. 10.50 Cello en piano. 11.05 Berichten. 11.20 Gramofoon muziek. 12.20—2.20 Nachtconcert (1.15—1.26 Tijdsein).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 9