Hoe het laatste onderhoud
Hitler-Chamberlain verliep
Militaire bedrijvigheid
in Beieren.
Een Mijnhardtje o„
Dampo geneest alle verkoudheden
Na het onderhoud
Hitler—Chamberlain.
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1938
HAAREEM'S DAGBEAD
7
(Vervólg van pag. 1).
Tijdens het onderhoud, dat de Fransche
minister Bonnet gistermiddag met den Brit-
schen ambassadeur heeft gehad, heeft hij
mededeeling gedaan van de inlichtingen, ont
vangen over de besprekingen te Godesberg.
Uit deze inlichtingen maakt men op, dat de
gedachtenwisseling tusschen Hitler en Cham
berlain nog al vaag zou zijn gebleven.
Chamberlain.
Eenige door Hitier opgeworpen kwesties
zijn op reserves van Chamberlain gèstuit.
Bevestigd wordt, dat een der belangrijkste
moeilijkheden werd gevormd door den eisch
van Hitier, dat de Duitsche troepen een zóne
in Tsjeche Slowakije zouden bezetten, voor er
verdere besprekingen gevoerd zouden worden.
Daarentegen zou Hitier er in toegestemd
hebben, dat de definitieve grenzen door een
internationale commissie zouden worden
vastgesteld. Hitier schijnt geen onmiddellijke
inwilliging van de Poolsche en Hongaarsche
eischen te hebben verlangd. Verder schijnt
hij geen onoverkomelijk bezwaar gemaakt te
hebben tegen een eventueele garantie der
nieuwe grenzen zoowel door de andere mo
gendheden als door Duitschland.
Chamberlain wilde echter een nauwkeuri
ger omschrijving van de Duistche eischen en
de strekking daarvan hebben en gaf daarom
de voorkeur aan een voortzetting der onder
handelingen door uitwisseling van nota's.
Daarom zond hij Hitier een brief, waarin
hij aanvullende inlichtingen vroeg over de
punten, welke den dag te voren waren opge
worpen.
Hitier
Een speciale correspondent van
Havas meldt uit Godesberg:
Nadat Hitier geweigerd had zijn in
stemming te verleenen op basis van
het Britsche regelingsvoorstel, heeft
Chamberlain, zoo meldt men in Brit
sche kringen, op zich genomen, aan
Praag de Duitsche oplossing voor te
leggen, inhoudende een veel groote
ren en veel spoediger gebiedsafstand,
en zonder Duitsche verplichtingen.
Het pessimisme bij sommige leden
der Britsche delegatie is te wijten
aan den duidelijken indruk, dat de
Tsjecho Slowaaksche regeering deze
voorstellen niet zal kunnen aanvaar
den. De voorstellen zijn vannacht
ook medegedeeld aan Parijs en andere
hoofdsteden.
Den geheelen nacht, zoo meldt Reuter, heb
ben de leden der Britsche delegatie het me
morandum van Hitler over de Tsjechische
kwestie bestudeerd. Wegens het late uur,
waarop de minister-president zich ter ruste
begaf, werd besloten het vertrek uit hotel
Petersberg uit te stellen tot 9 uur 30, heden
morgen, zoodat hij vanmiddag ongeveer 12
uur in Londen zal aankomen.
De ontkenning van Chamberlain,
dat de nieuwe toestand een misluk
king kan genoemd worden en de ver
klaring welke hij aflegde, toen hij
zich naar zijn slaapkamer begaf, n.l.
„het woord is thans aan de Tsjechen"
vertegenwoordigen het hier heer-
schende algemeene gevoelen. Volgens
Duitsche kringen was het laatste on
derhoud tusschen beide staatslieden
hartelijk van toon.
Den geheelen dag passeer
den troepen naar de
Tsjechische grenzen.
Terzelfdertijd als het mobilisatie
bevel in Tsjecho-SIowakije, bereik
ten ons berichten over groote mili
taire bedrijvigheid in Zuid-Duitsch-
land.
Stefani meldt, dat Vrijdag onop
houdelijk troepen in de richting van
de Tsjecho-Slowaaksche grens wer
den vervoerd. München biedt een
ongewonen aanblik. Den geheelen dag
zijn troependetachementen gepas
seerd, voor het grootste deel gemoto
riseerde afdeelingen in oorlogsuitrus
ting. Het vervoer geschiedt ook met
behulp van opgeëischte particuliere
voertuigen. Op verschillende punten
van de stad is luchtdoelgeschut ge
plaatst. De schuilplaatsen voor de be
volking zijn duidelijk kenbaar ge
maakt
Volgens Reuter was het geheele verkeer in
München ontwricht door de troepenbewegin
gen. In de stad heerscht een atmosfeer van
bezorgdheid en spanning. Vrachtauto's, veld
geschut en honderden opgeëischte personen-
en vrachtauto's rijden langs de wegen.
Laat in den middag vlogen verscheidene
escadiïlles bombai-dementsvliegtuigen boven
de stad in Noord-Oostelijke richting. Op den
Grooten Beierschen weg zijn vex-scheidene
gemotoriseerde afdeelingen gezien: de regi
mentsnummers waren van de uniformen ver
wijderd.
Henlein's antwoord op het
mobilisatie-bevel.
Henlein heeft tot de Sudeten Duitschers den
volgenden oproep gericht:
„Benesj heeft in zijn hazardspel de laatste
kaart uitgespeeld. Hij heeft, steunende op een
in strijd met de grondwet zijnde militaire re
geering, de algemeene mobilisatie afgekondigd.
Gij, mijn volksgenooten in liet vaderland,
weet waarom het gaat. Geen Duitscher zal op
Duitschers schieten, geen Hongaar op Hon
garen, geen Pool op Polen. Benesj heeft niet
het recht, u tot een vreeselijken broedermoord
te dwingen. Aan zijp mobilisatiebevel zal geen
Duitscher gevolg geven.
Over korten tijd zult gij vrij zijn".
Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijnen, Spit,
Rheumatiek, Kou en Maandbezwaren.
Eén „Mijnhardtje" 5 ct. 12 stuks 50 ct.
(Adv. Inge3. Med.)
Generaal Faucher stelt zich ter
beschikking van de Tsjechische
strijdkrachten.
Generaal Faucher, het hoofd der Fransche
militaire missie in Tsjecho Slowakije heeft
bij de Fransche regeering zijn ontslagaanvrage
ingediend en gevraagd van zijn functies ont
heven te woi'den. Tezelfdertijd wordt medege
deeld dat hij zich ter beschikking heeft ge
steld van de Tsjechische strijdkrachten.
De Tsjecho-Slowaaksche legatie bevestigt,
dat generaal Faucher ontslag heeft gevraagd
en Tsjecho-Slowaaksch burger is geworden.
Fransche regeering roept
reservisten op.
Aanvullingsmaatregelen voor de grens-
verdediging.
PARIJS, 24 September (Havas/
A.N.P.) In geheel Frankrijk is van
morgen aan de gemeentehuizen een
biljet aangeplakt, waarbij de reser
visten van sommige lichtingen ter
stond worden opgeroepen. Deze maat
regelen vullen de voor de dekking van
de grens noodzakelijke strijdkrachten
aan. Het is een der laatste veiligheids
maatregelen vóór de algemeene mo
bilisatie.
Polen antwoordt op Russische
démarche.
Maatregelen gaan uitsluitend de
Poolsche regeering aan.
Het Poolsche telegraaf-agentschap publi
ceert het volgende communiqué:
„De vice-voikscommissaris van Buitenland-
sche Zaken. Potemkin. heeft den Poolschen
zaakgelastigde te Moskou het volgende me
degedeeld: Uit verschillende bronnen heeft
de Sovjet Regeering berichten ontvangen, vol
gens welke aan de Poolsch-Tsjecho Slowaak
sche grens Poolsche troepen worden bijeen
gebracht. die zich voorbereiden met geweld
een deel van 't Tsjecho Slowaaksche gebied
te bezetten. De Poolsche regeering heeft deze
berichten niet tegengesproken. De Sovjet re
geering verwacht, dat een dergelijke tegen
spraak onverwijld wordt bekend gemaakt.
Indien dat niet zou geschieden en de Poolsche
troepen gebied van de Tsjecho Slowaaksche
republiek zou bezetten, zou de Sovjet regee
ring het noodig achten de Poolsche regeering.
mede te deelen. dat krachtens artikel 2 van
het non-agressiepact van 1932 de Sovjet re
geering verplicht zou zijn dit pact zonder
waarschuwing op te zeggen wegens de daad
van agressie.
De Poolsche zaakgelastigde heeft opdracht
gekregen het volgende te antwoorden: Maat
regelen met betrekking tot de verdediging
van den staat gaan uitsluitend de Poolsche
regeering aan, die niemand daar van uitleg
schuldig is. De Poolsche regeering kent den
tekst der door haar gesloten overeenkomsten
volledig. Verder heeft de zaakgelastigde order
gekregen uiting te geven aan zijn verwonde
ring over den Russischen stap, aangezien aan
de Russische grens geen enkele speciale
maatregel vati Poolsche zijde is genomen."
Beraadslagingen in Polen.
Vrijdag is op het koninklijk slot een be
langrijke conferentie gehouden, waarbij pre-
siden Moscicki, de chef van het leger, maar
schalk Smigly-Rydz, minister-president
Skladkowski en de minister van Buitenland-
sche Zaken, Beek, tegenwoordig waren. In
een officieele mededeeling, na de conferentie
uitgegeven, wordt gezegd, dat „de loopende
zaken" besproken zijn.
Rusland en Tsjecho-SIowakije
In de politieke commissie van den Volken
bond heeft Litwinof verklaard, dat de Tsjecho-
Slowaaksche regeering, nadat zij het Duitsch-
Fransch-Engelsche ultimatum reeds aanvaard
had, gevraagd heeft, of de Sovjetregeex-ing zich
nog gebonden achtte door het verdrag met
Tsjecho-SIowakije, indien Duitschland nieuwe
eischen zou stellen, de Britsch-Duitsche onder
handelingen zouden mislukken en Tsjecho-
SIowakije zou besluiten zijn grenzen met de
wapenen te verdedigen. De Sovjet-i'egeering,
aldus Litwinof, heeft geantwoord, dat, wan
neer Frankrijk in deze omstandigheden hulp
zou bieden, het verdTag in werking zou treden.
Litwinof heeft 'gisteravond een onderhoud
gehad met den Britschen lord-grootzegelbe-
waarder graaf de la War.
Een verklaring van Daladier.
Bij een onderhoud tusschen Dala
dier en een delegatie der radicaal-
socialistische partij, maakten eenige
gedelegeerden een toespeling op de
mogelijkheid, dat de besprekingen met
Duitschland zouden worden vex-daagd
of zelfs verbroken. De minister-presi
dent zeide daarop, dat Frankrijk en
Engeland zouden moeten beraadslagen
over eventueele maatregelen. Wanneer
Tsjecho-SIowakije het slachtoffer zou
worden van een niet uitgelokten
aanval, zou Frankrijk onmiddellijk de
noodige hulpmaatregelen nemen. Op
een andere vraag verklaai'de Daladier,
dat, als de omstandigheden het noo
dig maakten, het parlement zal wor
den bijeengeroepen om tezamen met
de regeering verantwoordelijkheden op
zich te nemen.
Blum herinnert aan het Fransch-
Russisch-Tsjechische pact.
Léon Bluxxx schrijft in de „Populaire": Gaat
de Führer zijn leger bevel geven datgene te
overschrijden, dat nog de Tsjecho Slowaak
sche grens is? Zoo hij het doet, ondanks de
Engelsch-Fransche voorstellen, ondanks het
offer, dat Praag zich getroost heeft, dan zou
het Fransch-Tsjechische pact in werking tre
den. Daladier heeft het gisteravond ver
klaard. Het Tsjechisch-Russische pact zou in
werking treden. Litwinof heeft het verzekerd.
Engeland zou er noodzakelijk aan te pas ko
men. Heeft Chamberlain zich daartoe niet
verplicht door de nieuwe eischen van den
Führer als onaanvaardbaar te verwerpen? Ik
durf er zelf niet op te antwoorden.
Laat Roosevelt, de grootste autoriteit ter
wereld toch eens spreken. De tijd gaat voorbij
en elk uur telt.
Aan de Poolsch-Tsjecho-Slowaak-
sche grens.
Aan de Poolsch-Tsjechische grens schijnen
zich geen noemenswaardige wijzigingen meer
te hebben voorgedaan. De troepenbewegingen
schijnen te zijn gestaakt. Verschillende een'
heden, die Donderdag in het grensgebied ge-
stationneerd waren zijn oxxdergebracht in tal
rijke dorpen aan den hoofdweg, die langs de
Tsjecho Slowaaksche grens loopt. De Poolsche
troepen zijn in staat van alarm in afwachting
van de ontwikkeling vair den internationalen
toestand.
Britsche admiraliteit neemt maat
regelen.
Naar Vrijdag te Londen werd vernomen,
worden door de admiraliteit bepaalde voor
zorgsmaatregelen genomen buiten die welke
reeds zijn aangekondigd.
Deze maatregelen omvatten het terugroepen
van een aantal manschappen van verlof en
het op volle sterkte bi-engen van de beman
ning van een paar schepen.
Sudetenland thans geheel door
de Tsjechische troepen bezet,
Aanvankelijke tegenstand der
Sudeten-Duitsche vrijcorpsen.
Rust weer hersteld.
In den namiddag werd gisteren te Praag op
winding veroorzaakt door het bericht van een
algemeene invasie in het Sudeten Duitsche
gebied. Uit officieele mededeelingen bleek
echter later, dat de vorige berichten overdre
ven waren, hoewel zich een aantal incidenten
load voorgedaan.
In een officieele Tsjechische mededeeling
werd melding gemaakt van de volgende fei
ten: in het district Schluckenav hadden zich
groepen SA. en S.S. mannen gemengd tus
schen de opstandelingen, die verscheidene
kilometers in Tsjecho Slowakije binnendron
gen. Uit het feit, dat te Castehamry tien Tsje
chische grenswachten door Duitsche grensbe
wakers gevangen waren genomen, zou men
kunnen opmaken, dat de Duitsche autoritei
ten de opstandelingen in sommige gevallen
steunden. Te Gotesgab zijn qchttien douane
beambten door opstandelingen gevangen ge
nomen, te Weipert is een grensbeambte gedood.
Te Vitrava in Silezië zijn vier menschen ge
dood en twaalf gewond. Te Bolasni Kladryly
vielen opstandelingen militairen aan, die
grensbeambten te hulp kwamen. Daar- werden
vier menschen gedood en acht gewond. In het
district Plana is een soldaat uit een hinder
laag doodgeschoten. In Graslitz werd een
■grensbewaker aangevallen. Er volgde een ge
vecht; waarbij twee menschen gedood en vier
gewond wei-den. In een ander district wei-den
verscheidene aanvallen van Gorkau in Saksen
gedaan, twee gendarmes werden zwaar ge
wond. De meeste opstandelingen hielden zich
op in Asch, Rumberg. Schluokenau en Warns-
dorf. In Eger hebben de Sudeten Duitschers
eenige bureaux, die zij bezet hadden, ontruimd.
In Aussig was het volkomen rustig. De Tsje
chische autoriteiten handhaafden de orde in
het geheele gebied. Zij traden met de grootste
omzichtigheid op en hadden opdracht onnoo-
dige botsingen te voorkomen.
Intusschen is Vrijdag de toestand in het
Sudeten Duitsche gebied geheel veranderd
Nadat de Sudeten Duitschers Donderdag vrij
wel het geheele Sudeten Duitsche gebied in
handen hadden hebben de Tsjecho-Slowaak
sche troepen Vrijdag een aanvang gemaakt
met de herbezetting van het Sudetenland. Hier
en daar stuitten zij op tegenstand van gewa
pende Sudeten-Duitschers. Vooral in de buurt
van de grenssteden Asch in het Westen en
Rumberg en Wamsdof in het Noorden was de
toestand gespannen.
Werd aanvankelijk melding gemaakt van
ernstige gevechten, die zouden hebben plaats
gehad, later werden deze geruchten niet be
vestigd. Wel staat vast dat generaal Sirovy het
leger bevel heeft gegeven de werkelijke grens
met Duitschland te bezetten. Aanvankelijk
hadden de Tsjechen zich tot op de Tsjechische
Maginotlinie, die op 8 tot 32 K M. van de grens
ligt, teruggetrokken.
Ook in de stad Eger is het bestuur van de
bij groot en klein, snel en radicaal. Groote doos 30 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
(Adv. Ingez. Med.)
Een foto van betoogingen van Tsjechen te Praag.
Opluchting was te
Godesberg merkbaar.
Hitler's memorandum het
laatste „vredesaanbod"?
GODESBERG. 24 September (A.N.P.)
Semi-offlcieel wordt medegedeeld:
Het communiqué over het onderhoud
van gisteren tusschen den Führer en
den Britschen minister-president heeft
hier een bijzonder gunstlgcn indruk ge
maakt. De stemming na afloop der be
sprekingen staat in opvallende tegen
stelling tot de zenuwachtige spanning,
welke gisteren onder de journalisten
heerschte, toen de ontmoeting tot later
op den dag werd uitgesteld.
De bijzonderheden van het slotcommuniqué
zijn terstond aandachtig bestudeerd. Een zeer
goeden indruk vooral heeft het gemaakt, dat
de slotbesprekingen tusschen Hitler en Cham
berlain niet minder dan drie uur geduurd heb
ben en in vriendschapeplijken geest gevoerd
zijn. De Führer kreeg het bericht over de mo
bilisatie in Tsjecho-SIowakije terstond na het
begin der besprekingen met den Britschen mi
nister-president en bracht zijn gast hiervan ter
stond op de hoogte. Chamberlain zou door de
mededeeling zichtbaar ontsteld geweest zijn.
Niettemin vermocht dit alarmcerende bericht
de besprekingen der beide staatslieden niet op
te houden of te storen.
Algemeen schijnt men zich thans be
wust te zijn, dat 't Duitsche memoran
dum, met welks overdracht aan Praag
de Engclsche regeering zich belast heeft
en dat opgebouwd is op grondslag van
de in Godesberg voortgezette besprekin
gen van Berchtesgaden, een laatste vre
desaanbod van den Führer aan Tsjecho-
SIowakije vormt.
Sudeten Duitschers weer door de Tsjechische
autoriteiten overgenomen. De Tsjechische
troepen zijn geconcentreerd in de voorsteden
van Eger en het vliegveld.
Spoorioegverbindingen in Noord-
Bohemen verbroken.
In eenige deelen van Noord-Bohemen tus
schen Tannendorf en öberkreibitz, in het ge
bied van Rumberg en tusschen Lbau en Trau-
tenau, is de spoorwegverbinding onderbi-oken.
De speciale correspondent van Reuter in het
Sudeten Duitsche gebied meldde Vrijdag
avond, dat de politie te Gablonz, waar de Su
deten-Duitsche partij gisteren de overhand
had. is teruggekeerd De Sudeten Duitschers
staakten hun politiedienst, zonder dat net tot
incidenten kwam.
Regeering is den toestand meester.
De vertegenwoordiger van Havas,
die een tocht heeft gemaakt door het
Sudeten Duitsche gebied van Usti tot
Liberec (Reichenberg) meldt, dat het
overal rustig is. De boeren werken op
het veld en de kinderen spelen op
straat. Nergens worden incidenten ge
meld. De regeering is den toestand
volkomen meester. De staat van beleg
is uitgebreid tot het district Kaplice in
Zuid-Bohemen.
De Amerikaansche gezant der Vereenigde
Staten te Praag heeft gisteravond allen Ame
rikanen aangeraden Tsjecho Slowakije te ver
laten.
Duitsche pers-aanvallen op Praag
duren voort.
Het officieele communiqué over de bespre
kingen te Godesberg was te laat bekend voor
de Duitsche bladen om er nog commentaar op
te kunnen leveren, De ochtendbladen zetten
inmiddels, naar Havas uit Berlijn heden
morgen meldde, haar felle actie tegen de
Praagsche regeering voort. De „Völkischer Be-
obachter" publiceerde op de eerste pagina een
groote karikatuur, voorstellende den nieuwen
minister-president van Tsjecho Slowakije met
het onderschrift: ..de moordenaar Sirovy,
schepsel van Moskou".
Het vertoog van Potemkin, den waarnemend
volkscommissaris van bultenlandsche zaken,
bij den Poolschen zaakgelastigde, lijkt de
Duitsche pers steric te verontrusten, zij blijft
althans op verachtelij ken toon over Sovjet-
Rusland spreken.
Tsjechisch-Poolsclie grens gesloten
Havas meldt d.d. heden uit Cieszyn. dat,
ingevolge de in Tsjecho Slowakije afgekon
digde militaire maatregelen, de Tsjechlsch-
Poolsche grens te middernacht is gesloUa
JOHN'. T. SCHEEPERS f.
Te New-York is overleden de bekende Ne-
üerlandsche bloembollenexporteur John T.
Scheepers.
Hij kwam tijdens de tentoonstelling „Flora"
te Heemstede naar ons land als leider van
een gezelschap Amerikaansche tuinbouwllef-
hebbers. Scheepers heeft voor onze blombol-
len in Amerika propaganda gemaakt op een
buitengewoon doeltreffende wijze. Hii sticht
te o.a. een proeftuin te New-York, om de
Amerikaneen de Hollandsche bollen te leeren
kennen en deed ook zeer veel voor de onper
soonlijke reclame.
Van zijn hand verschenen verschillende
publicaties.
DOODELÏJK ARBEIDSONGEVAL.
Vrijdagmiddag heeft de 50-jarige arbeider
Beens uit Koolhorn. die werkzaam was bij den
aanleg van den provincialen weg van Langeres
naai- Opmeer onder de gemeente Hoogwoud,
door het breken van een staaldraad een ijzeren
bak met zand op het lichaam gekx*egen. Do
man was op slag dood