Te weinig geld voor monumentenzorg.
Golvend en reinigend gaat het actieve Ivorol-schuim
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
3
Hulp van het Werkfonds bepleit.
„Hendrik de Keijser" vergadert
De vereeniging „Hendrik de Keyser" is in
algemeene vergadering bijeengekomen in huize
Van Brienen aan de Heerengracht te Amster
dam.
Na een openingswoord van den vice-voorzitter,
ir. J. Gratama bracht mr. H. Westermann zijn
jaarverslag uit, dat weinig optimistisch was. In
het jaar 1937 verwierf de vereeniging geen
nieuwe eigendommen. De restauratie van het
Gothische huis der vereeniging aan de Turf
markt te Goes kwam gereed, enkele andere
restauraties werden voorbereid. Met een aantal
plaatselijke vereenigingen is ook in 1937 con
tact gezocht en verkregen. Vele perceelen zijn
doch in geen enkel geval werd tot aankoop
aan de vereeniging ten verkoop aangeboden,
overgegaan. Soms hadden de onderhandelingen
geen resultaat, dan weer was de vraagprijs te
hoog, zoodat niet tot onderhandeling kon wor
den overgegaan. Het verslag besluit als volgt:
„Het algemeene beeld van 1937 was zeker niet
gunstiger dan dat van 1936. Veel werd in 1937
gedaan, meer moest achterwege blijven, weinig
werd bereikt. De vooruitzichten voor onzen ar
beid waren en zijn niet hoopvol. Het dagelijksch
bestuur wil echter als zijn meening te kennen
geven, dat men den moed niet behoeft te ver
liezen, het streeft er naar om zoo spoedig mo
gelijk voor de vereeniging en haar arbeid nieu
we, meer hoopvolle perspectieven te openen".
Monumentenzorg.
Mr. dr. E. J. Beumer uit Utrecht, oud-lid der
Tweede Kamer, hield vervolgens een inleiïdng
over het restaureeren van oude bouwwerken.
In zijn betoog stelde hij voorop, dat het geens
zins zijn bedoeling was een campagne te be
ginnen tot verhooging van de rijksuitgaven, hij
wilde blijven binnen het kader van de rijksbe-
grooting, en slechts pleiten voor een bepaalde
wijze van besteding van de door de regeering
aangevraagde gelden. Hij stelde tegenover de
vele honderden millioenen in de rijksbegrooting
aangevraagd, meer in het bijzonder tegenover
de vele millioenen, besteed en te besteden in
het belang der werkverruiming, het bescheiden
bedrag van f 480.000 uitgetrokken voor de res
tauratie van monumenten, waarvoor in 1931 nog
negen ton beschikbaar was. Hierbij neme men
ook in aanmerking, dat sinds de devaluatie de
materialenprijs belangrijk gestegen is.
Restauratie van oude bouwwerken is aanbe
velenswaardig, omdat zij loonintensief is. Spr.
stelde de vraag, onder welke voorwaarde de
medewerking van Werkfonds of werkverschaf
fing te verkrijgen is. De regeling waarbij van
den beginne af 2 y2 pet. rente in rekening ge
bracht wordt voor de voorschotten uit het Werk
fonds en van terugbetaling van rente en aflos
sing in 40 annuïteiten, noemt spreker voor den
ai-beid van den rijksdienst voor de monumenten
zorg onaannemelijk, tenzij de post van 4.8 ton
met de hierboven bedoelde bedragen verhoogd
wordt anders zal deze post door de annuïteiten
spoedig geblokkeerd zijn.
Is verhooging van den post niet mogelijk, dan
zou men een oplossing hierin kunnen zoeken,
dat rente en aflossing niet betaald, immers niet
gevorderd worden. Werkverschaffing en Werk
fonds zullen meer tot één geheel gemaakt wor
den, welnu bij werkverschaffing bestaat ver
leening van steun a fonds perdu tot een bedrag
van 100 of 80 pet. van de uitgekeerde loonen.
Het betreft dan dikwijls subsidies voor werk,
dat natuurschoon vernietigt zonder nieuw te
scheppen, terwijl de verruiming van de blijven
de werkgelegenheid uitloopt op het voortbren
gen van een groote hoeveelheid producten, waar
voor tegen loonenden prijs geen afzet is, zoodat
het Landbouwcrisisfonds bij moet springen. Het
is dan redelijk ook voor restauratie van bouw-
welken steun a fonds perdu te verleenen uit
het Werkfonds of uit de werkverschaffings-
posten.
Op de vraag, aan wie gelden voor restauratie
verstrekt mogen worden, antwoord spr.: De
staat kan zijn eigendommen in orde brengen.
Verder komen in aanmerking provincies, ge
meenten, kerkelijke gemeenten en vereenigin
gen als „Hendrik de Keyser", ook particulieren
wil spr. niet uitsluiten. Het bouwwerk moet
echter voorkomen op de inventarisatie van mo-
Auto tegen boom gebotst.
Twee ernstig: gewonden.
Maandagmiddag omstreeks twaalf uur is op
den rijksweg Woudenberg—De Klomp, even
voor het dorp Renswoude, een ernstig ver
keersongeluk gebeurd. Een personenauto, be
stuurd door den heer van Ommeren uit Am
sterdam, vertegenwoordiger van een film
maatschappij, moest achter een paar melk
wagens blijven om een tegenligger te laten
passeeren. Door de groote snelheid, waarmede
gereden werd, kon de heer van O. niet tijdig
meer remmen. Hij gooide het stuur met een
ruk naar links om, waardoor de wagen tegen
een boom vloog. De zijkant van het voertuig
werd geheel weggerukt. Dokter Aghina uit
Amersfoort verleende de eerste hulp, later
bijgestaan door dokter Renken uit Scherpen-
zeel. De heer van O. bleek ernstige hoofdwon
den en inwendinge kneuzingen te
hebben opgeloopen, zijn mede-inzit
tende, was er erger aan toe. Met een schedel-
basisfractuur en zware inwendige kneuzin
gen, werd hij in zorgwekkenden toestand per
ziekenauto naar „Lichtenberg" te Amersfoort
vervoerd, waarheen ook de heer van O met
een tweede ziekenauto werd getransporteerd.
Besmet slootwater gedronken.
Veehouder aan ziekte van Weil overleden.
De 57-jarige veehouder C. Straathof te
Alphen a. d. Rijn, is vermoedelijk door het
drinken van besmet slootwater in den Riet-
veldschen polder door de ziekte van Weil aan
getast. De patiënt is overgebracht naar het
Academisch Ziekenhuis te Leiden, waar hij is
overleden.
Dc lucktverbindingen met
Midden-Europa.
Maandag op normale wijze uitgevoerd.
De diensten, welke de K.L.M. onderhoudt
tusschen Londen en Midden-Europa, zijn
Zondag en Maandag op normale wijze uitge
voerd.
De Tsjechische luchtvaartmaatschappij,
welke op deze lijn met de K.L.M. samenwerkt,
heeft heden de door haar waargenomen dien
sten volgens schema gevlogen. Haar vliegtui
gen zullen zich voorloopig uitsluitend bepalen
tot het traject LondenRotterdam—Praag v.v..
zoodat de landingen te Weenen en Boedapest
voor deze maatschappij vervallen.
numentenzorg en ook zou men met de draag
kracht der eigenaars rekening moeten houden.
Bestuursverkiezing.
Bij de bestuursverkiezing werden als j)e-
stuurslïd gekozen de heeren J. Croockewit
W.Azn., Amsterdam; mr. Chr. P. van Eeghen,
Amsterdam; J. van Hasselt, Bloemendaal; dr.
J. Kalf, 's-Gravenhage; H. C. Rehbock, Amster
dam; ir. M. E. H. Tjaden, Amsterdam; mr. H.
K. Westendorp, Amsterdam en W. B. Buma,
Aerdenhout.
Herkozen werden de heeren: J. Th. Boelens,
Amsterdam en jhr. A. van Lennep, Amsterdam.
Staking in werkverschaffing.
Zevenhonderd arbeiders legden het werk neer.
Maandag is bij de werkzaamheden voor de
omlegging van de Aa, onder de gemeente
Aarle-Rixtel, welke onder leiding van de
Grontmij. voor het waterschap de Aa in werk
verschaffing worden uitgevoerd, een conflict
uitgebroken, waarbij ruim zevenhonderd man
zijn betrokken.
Een tweehonderdtal tewerkgestelden uit
's-Hertogenbosch weigerde aan den arbeid te
gaan, omdat een wijziging in het ploegenstel-
sel was gekomen. Zij oefenden op de andere
tewerkgestelden een zoodanige pressie uit, dat
ook deze het werk neerlegden. Een groep van
zeventig man uit Helmond, die 's ochtends
voor het eerst onder Aarle-Rixtel aan het
werk zouden gaan, keerde heel spoedig naar
Helmond terug, waar zij zich aan de arbeids
beurzen vervoegden en mededeelden, dat zij
niet met- het werk durfden te beginnen.
Op het oogenblik ligt het werk stil. Een
groep Bosschenaren heeft zich later naar de
werkverschaffing aan de Aa, nabij sluis 9,
onder Stipdonk, begeven, waar zij de daar te
werkgestelden eveneens wisten over te halen,
het werk neer te leggen.
Ongeregeldheden hebben zich niet voorge
daan.
BERUCHT RAMPOKKER BIJ BATAVIA
GEARRESTEERD.
De politie arresteerde in de benedenstad te
Batavia den beruchten rampokker „Hadji
Doellah" uit Buitenzorg. Deze werd in verband
met eenige roofpartijen aldaar en tevens voor
het uitzitten van een straf van drie jaar, ge
zocht.
HONGAARSCHE ONDERSCHEIDINGEN.
Naar wij vernemen heeft de Hongaarsche
rijksbestuurder aan prof. dr. J. R. Slotemaker
de Bruine, minister van Onderwijs, Kun
sten en wetenschappen, het grootkruis van
de Hongaarsche orde van verdienste verleend.
De versierselen daarvan werden heden aan
den minister door den Hongaarschen gezant
te 's-Gravenhage overhandigd.
Voorts vernemen wij, dat het grootofficiers
kruis van dezelfde Hongaarsche orde aan de
heeren prof. dr. A. Noordtzij, hoogleeraar te
Utrecht en aan prof. dr. H. Th. Obbink, hof
prediker, hoogleeraar te Utrecht, verleend
werd.
(Adv. ingez Med.j
Eind 1940 Dieseltractie in Indië?
Naar de Semarangsche correspondent van
het Soer. Handelsblad vernam, zal vermoede
lijk in November 1940 de dieseltrein op de
N.I.S.-lijn SemarangSoerabaja loopen. Over
enkele maanden wordt *en begin gemaakt met
de voorbereidingen neoaig voor de nieuwe
tractie. Deze voorbereidingen zullen o.m. be
staan uit het lasschen van de rails op een
afstand van 50 a 60 meter waardoor het mo
gelijk wordt een grootere snelheid te ontwik
kelen dan op het oogenblik.
Voorts zullen de rails met licht profiel tus
schen Kradenan en Soemberwates verzwaard
worden. Het wachten is nog op de reeds be
stelde iasch- en andere machines. we}ke over
een maand of twee in Indië verwacht Kunnen
worden, waarna direct met de werkzaamheden
een aanvang wordt gemaakt.
Hoewel het niet in de bedoeling ligt Diesel
tractie op de lijn Semarang—Djokj a toe te
passen, zal toch in de nabije toekomst de hui
dige snelheid van de stoom-locomotieven be
langrijk opgevoerd worden.
Onderzoek of regeering maatregelen tegen
herhaling kan nemen.
Ten vervolge op de beantwoording van vra
gen van den heer Van der Weijden. naar aan
leiding van de in het verslag der algemeene
rekenkamer over 1937 gedane mededeeling
omtrent frauduleuze reisdeclaraties heeft de
minister van Justitie medegedeeld, dat hem
bij onderzoek is gebleken, dat het hier niet
betreft reisdeclaraties van een ambtenaar,
doch van een functionaris in dienst van een
particuliere instelling, welke in het genot van
rijkssubsidie is. De onregelmatigheden hingen
samen met onbekendheid met de ter zake gel
dende voorschriften, terwijl alleszins aan
nemelijk werd. dat kwade trouw niet aanwezig
was; de mogelijkheid van persoonlijk voordeel
was reeds van den aanvang af uitgesloten.
Het bedoelde geval geeft, gelijk uit het
medegedeelde blijkt, geenerlei aanleiding tot
een indruk, als zoude het opmaken van on
juiste reisdeclaraties ten eigen voordeele of
anderszins te kwader trouw gemakkelijk wor
den ondernomen.
De minister stelt zich voor, over de vraag
of hij kan toezeggen, het treffen van maat
regelen te bevorderen, welke ertoe leiden, dat
in den vervolge elk geval van valschheid in
reisdeclaraties in handen van de justitie zal
worden gesteld, ter beoordeeling van de vraag
of aanleiding voor een strafvervolging aan
wezig is. nog in overleg te treden met zijn
ambtgenoot van financiën, die met de uitvoe
ring van het reisbesluit is belast.
Parkeeren van auto's
den nacht.
'edurende
Volgens geen enkele wettelijke bepaling
strafbaar.
Iemand, die gedurende den nacht zijn auto
op den openbaren weg in Utrecht onbeheerd
had laten staan, werd door de rechtbank al
daar veroordeeld tot een geldboete van l gul
den wegens het gebruik van den openbaren
weg als bergplaats, hetgeen bij artikel 41 der
politieverordening is verboden.
In cassatie heeft thans de procureur-gene
raal bij den Hoogen Raad overwogen, dat het
desbetreffende artikel niet geldt voor motor
rijtuigen aangezien het des nachts laten staan
van een auto valt onder het begrip parkee
ren, dat reeds door den hoogeren wetgever is
geregeld.
Het onderhavige parkeeren is derhalve niet
strafbaar op grond van de Utrechtsche ver
ordening en naar de meening van den procu
reur-generaal ook niet volgens eenige andere
wettelijke bepaling.
De procureur-generaal concludeerde dan
ook tot vernietiging van het veroordeelend
vonnis en requireerde, dat de Hooge Raad den
automobilist alsnog zal ontslaan van alle
rechtsvervolging.
Het arrest werd bepaald op 31 October.
Frauduleuze reisdeclaraties.
Bedienden in liet scheepvaart-,
expeditie- en veembedrijf
vergaderden.
Conferentie met Belgische collega's.
Zondag is te Rotterdam een bijeenkomst
van Belgische en Hollandsche gedelegeerden
van personeel, werkzaam op reederijen, enz.
in België en Holland, gehouden.
De conferentie, welke gepresideerd werd
door den heer W. Brouwer Jr., voorzitter van
den Algemeenen Nederlandschen Bond van
Handels- en Kantoorbedienden, heeft zich
uitvoerig bezig gehouden met den toestand
van het bedrijf zelve, alsmede met de positie
van de administratieve werkers in dit bedrijf.
Aan de hand van officieele gegevens kon
worden aangetoond, dat de bedrijfstoestand
zéér gunstig kan worden genoemd, hetgeen
ook geldt voor de bedrijfsuitkoensten, speciaal
die over het jaar 1937, dat voor het reederij-
bedrijf als een gouden jaar staat aange-
teekend.
In tegenstelling tot deze gunstige bedrijfs
situatie en -uitkomsten werd aan de hand van
ter beschikking staande cijfers geconstateerd,
dat speciaal in Nederland de positie der be
dienden voor het overgroote deel nog alles te
wenschen overlaat, dat van eenigen regel geen
sprake is, in tegenstelling tot België, waar
sedert 1936 in een aantal bedrijven collectieve
arbeidsovereenkomsten bestaan, welke in over
leg met den vakbond van bedienden zijn
vastgesteld.
Het behandelde in deze conferentie zal in
de respectieve bondsbesturen onderwerp van
beraadslaging uitmaken, waarna verder over
leg met de personeelen zal plaats vinden.
over en tusschen Uw tanden en geeft een werkelijk wonder van reiniging. Ivorol-tandpasta (Nieuw recept) tube 60, 40 en 25 cent.
Op de begrooting van het Verkeersfonds 1939
is voor onderhoud en verbetering van den
Rijkswegen in totaal circa 36 millioen gulden
uitgetrokken, waarvan bijna 27 millioen gul
den op den Kapitaaldienst en de rest op den
Gewonen Dienst.
Het totaal bedrag komt vrijwel overeen met
het overeenkomstige van 1938. De verdeeling
over Kapitaaldienst en Gewonen Dienst is
evenwel in zooverre gewijzigd, dat dit jaar in
tegenstelling met het vorige het geheele wet
telijke minimum, dat jaarlijks uit te geven is
voor de verbetering der Rijkswegen, op den
Gewonen Dienst is gebracht. Dit minimum be
draagt 3/10 van de opbrengst van de Motor
rijtuigen- en Rijwielbelasting, welke opbrengst
voor 1939 geraamd is op 32 millioen gulden.
Sedert het vorige jaar wordt hiervan een
post voor inning in mindering gebracht, welke
thans geraamd is op f 1,280.000. waardoor men
op een wettelijk minimum van f 9.216.000
komt, aldus deelt de A. N. W. B. mede.
Op den Kapitaaldienst komt- voor de brug
gen met toeleidende wegen een totaalbedrag
van bijna 9J/2 millioen gulden voor, waarbij
vooral in het oog valt een post van f 1.200.000
voor een brug over de Merwede te Gorin
chem en een post van 1 millioen gulden voor
een tunnel te Velsen.
Bijgaand kaartje geeft een overzicht van de
verdeeling van het totaal bedrag over de ver
schillende Rijkswerken, voor zoover dit de
meer belangrijke posten betreft.
Mijdreclitsche millioenenzaak
eindeloos?
Nu weer nieuwe getuigen en nieuwe
documenten?
In de nog steeds niet geëindigde Mijdrecht-
sche millioenenzaak is door de Haarlemsche
advocaten mr. ten Bokkel en mr. Venhui
zen een aanvullend revisie-onderzoek inge
diend.
Er zijn n.l., naar verzekerd wordt, twee nieu
we getuigen op het tooneei verschenen. Bo
vendien heeft zich onlangs nog een merkwaar
dige gebeurtenis voorgedaan, nl. het vinden
van een geheime bergplaats in de woning van
de overleden mevr. van Wieringen-van Soest.
Bij testamentaire beschikking vermaakte
mevrouw van W. haar villa aan de gemeente
Mijdrecht. Deze villa zou kunnen dienen als
gemeentehuis. Er werd echter een clausule in
opgenomen, dat de villa tien jaren leeg zou
moeten staan en dan.... moest worden af
gebroken. Sedert 1932, het jaar. waarin mevr.
van W. overleed, staat de villa leeg. In het
park mag men wandelen met goedvinden van
B. en W. De eertijds zoo statige villa komt
echter steeds meer in verval en het vanda
lisme der jeugd heeft geen grenzen. Er is geen
ruit meer heel.
Het was echter de jeugd niet alleen, die aan
de vernieling schuldig is. ook ouderen hebben
hiertoe het hunne bijgedragen. Tijdens de
behandeling van de Mijdrechtsche millioenen
zaak voor de rechtbank werd er steeds ge
zinspeeld op geheime bergplaatsen en er was
groote animo, iets van deze geheimen te ont
sluieren. Dit schijnt thans gelukt te zijn aan
eenige kermisexploitanten, die in het park
van de villa attracties hadden ingericht bij
gelegenheid van de feesten om het regeerings-
jubileum van H. M. de Koningin. Losse stee-
nen werden uit hun voegen gehaald en nauw
keurig werd gespeurd, of er iets bijzonders te
ontdekken viel. Toen men buiten met het on
derzoek klaar was. werd dit binnen voortgezet.
Het geheele huis werd nagesnuffeld, zelfs
het behang werd op verschillende plaatsen
van den muur getrokken.
Documenten gevonden.
In de kleedkamer van wijlen mevr. W. trof
fen zij een schoorsteenblad aan, dat los zat.
Het schoorsteenblad werd weggenomen, het
cement werd'stuk gemaakt en men vond in
derdaad een opening. Hierin zagen de snuf
felaars een bundeltje papieren liggen, dat met
groote nieuwsgierigheid werd opengemaakt.
Dit werd al spoedig bekend in het dorp en
de geruchten eromheen namen zelfs fantas
tische vormen aan. Een der vinders heeft zich
daarop naar den veldwachter begeven, om
een en ander af te geven. De veldwachter was
echter op dat moment niet thuis en daar de
vinder een officieele verklaring wilde hebben,
dat hij een en ander had afgegeven, wilde
hij de papieren aan de vrouw van den veld
wachter niet afstaan. Daarop is hij verder ge
trokken en op dit oogenblik is nog niets om
trent zijn verblijfplaats bekend.
Al klinkt het verhaal van de twee opgedo
ken getuigen nog niet zoo erg overtuigend, de
vondst der documenten kan misschien den
sluier over het mysterie van Mijdrecht oplich
ten. De kweeker Broerse rekent er vast op,
dat hij in de gelegenheid zal worden gesteld,
nader aan te toonen, dat hij zijn aanspraken
op de erfenis met het volste recht kan laten
gelden.
Flamingo-ramp onopgelost.
Zelfs waarschijnlijke oorzaak niet te vinden.
Een commissie uit den Raad voor de lucht
vaart, als bedoeld in artikel 6 der Lucht
vaartrampenwet, heeft, na kennis te hebben
genomen van de uitvoerige rapporten van het
vooronderzoek, door de Belgische en Neder-
landsche deskundigen ingesteld met betrok
king tot het ongeval, op 28 Juli 1937 nabij
Brages (België) overkomen aan het vlieg
tuig PM—ALF (Flamingo), besloten, dat door
den Raad voor de luchtvaart een nader onder
zoek met betrekking tot het ongeval niet zal
worden ingesteld.
Het is bij het vooronderzoek in België
waarbij talrijke mogelijkheden onder het oog
zijn gezien, niet gelukt zelfs de waarschijn
lijke oorzaak van het ongeval vast te stellen.
Daar alle opvarenden bij het ongeval om
het leven zijn gekomen, acht de commissie
het uitgesloten, dat door een nader onderzoek
de oorzaak van den brand, welke het vlieg
tuig heeft doen neerstorten, zal komen
vast te staan. De commissie is geneigd, met
betrekking tot de vraag of als meest waar
schijnlijke oorzaak van den brand de con
structie der benzinestandaanwijzers dan wel
een onbekend gebeuren in de kajuit mag
worden aangemerkt omtrent welke vraag
de deskundigen van meening verschillen
zich te scharen aan dc zijde van hen. die
laatstbedoelde meening zijn toegedaan. Vast
staat, dat de intensiteit van den brand is
verhoogd, doordat de materialen van de te dien
tijde gebezigde DC—2 vliegtuigen een ge
ringe „brandbelasting" niet konden verdra
gen. Der commissie is inmiddels gebleken,
dat door den luchtvaartdienst na het ongeval
maatregelen zijn genomen teneinde in de Uvj
de K. L. M. in gebruik zijnde vliegtuigen zox
gering mogelijk brandbare materialen te doen
bezigen. Tevens heeft de K.L.M. ter vermin
dering van de kans op brand eenige wijzi
gingen in de installatie aangebracht.
Katholieke Land- en Tninhouw-
onderwijzers vereenigen zich.
Zaterdagmiddag J.l. is een vereeniging van
katholieke land- en tuinbouwonderwijzers
opgericht in het bisdom Haarlem.
De leiding der vergadering was bij den
heer C. P. Vergouwen te Voorhout..
De besprekingen hadden een zeer geani
meerd karakter en het pleit tot oprichting
door den voorzitter gehouden, werd uit de
vergadering herhaaldelijk krachtig onder
steund. Bijzonder werd een nauwer contact
met den L. T. B. en de katholieke jongeren
organisatie noodzakelijk geacht.
Alle aanwezige heeren oordeelden niet
alleen de oprichting noodzakelijk, doch ga
ven zich ook allen als lid der vereeniging op.
Omdat hier sprake is van een interdioce
sane organisatie werden bij de bestuursver
kiezing slechts drie leden aangewezen om
voorloopig zitting te nemen in het bestuur.
Utrecht wijst dan twee andere leden aan.
De heer Vergouwen gaf daarom de leiding
over aan den heer B. Machielse te Beverwijk
terwijl voorloopig secretaris werd de heer P.
H. Merkies, M. H. Trompstraat 37 huis, Am
sterdam-West.
De heer Segers, lid van het federatieve
bestuur der organisatie gaf verschillende toe
lichtingen. prof. A. Cleophas. voorzitter der
onderwijsvereeniging L. T. B., alsook de hee»
C. A. J. van Baar, secretaris van den L. T.
B. zegde volle medewerking toe..
