DANSCLUBJE
OLD FINISHED KRONEN
THIJS IJS EN DE TOOVERPIJP
Garage „Americain", Spaarne96, Tel. 21502
INTIMA", KRUISSTR. 42
H. KWEKKEBOOM
D T "S" DAG 4 OCTOBER 193S
HAARLEM'S DAGHEMD
Provinciale Werk verschaf fins
En werkverruiming.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben aan
Prov. Staten verslag uitgebracht van hetgeen
sinds de laatste mededeelingen ter zake van
29 September 1937, van provinciewege op het
terrein van de werkverschaffing en werk-
verrruiming is geschied.
Aan dit verslag ontleenen wij het volgende:
Ontginningsmaatschappij Noord-Holland
Wegen- en Boschplan:
Aanleg van 36.5 K.M. zandweg en bebos-
sching van 190 H.A. in het Provinciaal duin
gebied onder Bergen, Egmond en Heemskerk.
Bij dit object is in 1937 regelmatig doorge
werkt, zij het met een wisselend getal arbei
ders.
Gedurende het eerste halfjaar hebben ge
middeld 55 werkloozen uit Zaandam en 10
uit Castricum daarbij werk gevonden, gemid
deld 18 werkloozen uit Velsen gedurende twee
en gemiddeld 40 Haarlemsche werkloozen ge
durende ruim drie maanden.
Gedurende het tweede halfjaar 1937 be
droeg het aantal bij dit object te werk gestelde
Zaandammers tot November gemiddeld 25 en
in de maanden November en December gemid
deld 50, terwijl het aantal werkloozen uit
Haarlem, bij dit object geplaatst, in die periode
schommelde van 25 tot 50; het aantal te
werk gestelden uit Castricum bleef ook ge
durende het tweede halfjaar van 1937 gemid
deld 10 bedragen.
In totaal werd bij dit werk in 1937 uitge
geven 88.255.95. Gedurende het veiioopen
gedeelte van het jaar 1938 is bij dit object met
een pauze van enkele weken regelmatig door
gewerkt. en wel met 30 arbeiders uit Velsen,
10 uit Castricum en 2550 uit Zaandam.
In totaal was bij dit werk op 1 Juli 1938
uitgegeven 346.528.32, waarvan 284.000.64
aan arbeidsloon enz.
Het spitten, bezaaien met lupinen en serra-
della en daarna bebosschen van pl.m. 80 H.A.
verlaten bouwland onder de gemeenten
Heemskerk. Castricum, Bakkum en Egmond.
Bij dit object, dat in 1937 gedurende rond
twee maanden heeft stil gelegen, hebben ge
durende het overige gedeelte van dat jaar ar
beiders uit de gemeente Haarlem gewerkt,
wisselend van 20 tot 70 en uit Westzaan (5).
In 1937 is bij object verwerkt 48.106.55.
In 1^38 is het werk regelmatig, zij het met
een wisselend getal arbeiders, voortgezet.
Gedurende ongeveer ze weken hebben daar
bij rond 45 Haarlemsche arbeiders gewerkt,
gedurende zeven maanden 5 arbeiders uit
Westzaan, gedurende zes maanden rond 25
arbeiders uit Zaandam en gedurende enkele
weken rond 30 uit de gemeente Velsen.
In totaal was op 1 Juli 1938 bij dit object
verwerkt 82.812.07, waarvan 64.959.94 aan
arbeidsloon enz.
a. Verwijderen van dood en onderdrukt
hout en het bewerken van den grond in de
beboschte terreinen onder Castricum, Bak
kum, Egmond en Bergen.
b. het verbeteren van enkele toegangs
wegen tot het duinterrein te Castricum ter
lengte van pl.m. 450 M.
Bij deze werken zijn begin Mei 1937 rond 15
werkloozen uit Beverwijk te werk gesteld, die
daarbij gedurende ongeveer zes weken werk
hebben gevor.den en einde Mei van dat jaar
rond 30 werkloozen uit de gemeente Zaandam,
welk getal geleidelijk is opgeloopen tot rond
70 in October en daarna weer is gedaald tot
25; ook hebben nog gedurende een tweetal
maanden arbeiders uit de gemeente Haarlem
bij dit object werk gevonden.
Bij het onder b genoemde object is in 1937
verwerkt een bedrag van 4.269.71 en bij het
onder a omschrevene 33.671.06.
In 1938 hebben bij dit werk van het begin
van het jaar tot begin April Zaandamsche
arbeiders gewerkt ten getale van 26 tot 76,
terwijl van half Juni tot nu toe een aantal
werkloozen uit die gemeente, wisselend van
25 tot 50. daarbij is geplaatst geweest.
In totaal was bij deze objecten op 1 Juli
1938 uitgegeven 54.933.79 waarvan 47.234.77
aan arbeidsloon enz.
Fruittuin Haarlemmermeer.
In September 1937 heeft de Ontgïnnings-
maatschappij een opdracht van de Provincie
aanvaard tot het aanleggen van een demon-
tratie-terrein voor de fruitteelt te Haarlem
mermeer.
De kosten van dit werk zijn geraamd op
15.000 aan arbeidsloon, welk bedrag van
Rijkswege als overheidssubsidie beschikbaar
is gesteld, en op 11.500 aan andere kosten,
welk bedrag de Provincie voor hare rekening
heeft genomen.
Half November 1937 is met de uitvoering
van dit werk begonnen met rond 60 werk
loozen uit de gemeente Haarlemmermeer, ter
wijl in 1937 aan dit object is verwerkt 5.531.13.
Van het begin van 1938 tot half Maart
hebben bij dit object werkloozen uit Haar
lemmermeer gewerkt tot een wisselend getal
van 8 tot 76, Daarna is het werk voor eenigen
tijd stop gezet om begin Juni weer te worden
hervat. Met een wisselend getal te werk ge
stelden (11 tot 25). Tot 1 Juli 1938 was bij dit
object in totaal verwerkt 16.568.76, waarvan
11.476.25 aan arbeidsloon enz..
Het herstellen en vastleggen van duinen in
het terrein Bakkum.
Een twintigtal werkloozen uit Beverwijk
heeft gedurende 6 weken bij dit object werk
gevonden.
Daaraan is verwerkt aan arbeidsloon
2.702.60, welk bedrag door het Rijk als over
heidssubsidie beschikbaar is gesteld en
401.08 aan andere kosten. Het geraamde be
drag aan andere kosten is van provinciewege
beschikbaar gesteld, terwijl dit werk door de
ontginningsmaatschappij in opdracht van P.
W. N. is uitgevoerd.
Het doen egaliseeren van een weg en het
afgraven en afrasteren van een terrein onder
Heemskerk in het Provinciaal duingebied.
De geraamde kosten aan arbeidsloon ad
f 12.000, zijn door het Rijk ten volle als
overheidssubsidie toegekend, terwijl de op
f 3.000 geraamde andere kosten door het
Provinciaal Waterleildingbedrijf worden be
taald. i.
Daar genoemd bedrijf door de uitvoering
van dit werk in de omgeving van het hoofd
pompstation te Heemskerk de beschikking
krijgt over een geëffend opslagterrein en bij
die uitvoering dus een bedrijfsbelang betrok
ken is. zijn bovengenoemde bijkomende kos
ten door het bedrijf voor zijn rekening geno
men.
In begin Maart zijn bij dit object rond
20 arbeiders uit de gemeente Heemskerk te
werk gesteld en een gelijk aantal uit de ge
meente Zaandijk, welke arbeiders daar tot
begin Juli werk hebben gevonden. Op 1 Juli
1938 was bij dit object in totaal uitgegeven
f 11,839,17, waarvan f 10.468,79 aan arbeids
loon.
Uitbreiding kampeerterrein te Bakkum.
De kosten van deze werken zijn voor wat
het arbeidsloon betreft geraamd op f 44.000
en voor wat de bijkomende kosten betreft
op f 28.000.
Eind April is met dit werk begonnen met
arbeiders uit Zaandam, die tot een wisselend
aantal van 16 tot 50 daarbij tot eind Juni
werk hebben gevonden.
Luxe verhuur zonder chauffeur.
1ste klas wagens
(Adv. Ingez. Med.)
Met het oog op de seizoen drukte zijn de
werkzaamheden alstoen tijdelijk gestaakt.
Op 1 Juli 1938 was bij dit object verwerkt
f 8,339,38, waarvan f 6.691.85 aan arbeidsloon.
Voorts kan worden medegedeeld dat in
1937 en in het begin van 1938 in de Provin
ciale duinterreinen onder technische leiding
van het P. W. N. de volgende w reken door
jeugdige werkloozen werden verricht:
a. het aanleggen van een speelveld:
b. het maken en plaatsen van naamborden
voor de wegen in het Provinciaal duinterrein
„Bakkum" en
c. het verstevigen van de taluds rond het
duinmeer te Bakkum.
In totaal is met deze werken f 16,879,53 ge
moeid geweest.
Mededeelingen omtrent de werkzaamheden
van de Rijkscommissie van Advies voor
Werkverruiming en Werkverschaffing in
Noord-Holland.
In de periode van midden September 1937
midden September 1938 heeft de Rijks
commissie van Advies voor Werkverruiming
en Werkverschaffing in Noord-Holland o.a. de
volgende werkverschaffingsplannen van ge
meenten, waterschappen en particulieren be
handeld en daaromtrent advies uitgebracht
aan den minister van Sociale Zaken.
Haarlemmermeerpolder. Verbreeden
Venneperdwarsweg. Loonen f 93.000. Andere
kosten f 163.000.
N.V. Ontginningsmaatschappij „Noord
holland". Herstellen en vastleggen van
duinen in terrein ..Bakkum". Totale kosten
f 3850. waarvan f 3000 aan arbeidsloonen e.d.
Egaliseeren van een weg langs de Nieuwe
Bonnaleiding en afgraven en afrasteren ter
rein nabij het Hoofdpompstation en duinter
rein te Heemskerk.
Totale kosten f 15.000 waarvan f 12.000 aan
arbeidsloon e.d.
In natuurlijke formatie brengen van zand-
stort en afgegraven helling en taluds, alsmede
bewerken van duingrond in Provinciaal duin
terrein Castricum.
Totale kosten f 10950, waarvan f 8500 aan
arbeidsloonen e.d.
Zandvoort. Aanleggen van 7.12 H.A. duin-
bebossching enz. Totale kosten f 20.000 waar
van f 16.000 aan arbeidsloonen e.d.
Zandvoort. Maken van twee waterbas-
sinds. Loonen f 14.500. Andere kosten f 2600.
Haarlemmermeerpolder. Opruimen
van grond in de Hoofdvaart en verbeteren van
langs die vaart gelegen hoofdwegen met de
uitkomende specie. Loonen f 2000. Andere kos
ten f 400.
Zuid- en Noord-Spaarndammerpolder.
Verbreeden en verdiepen Ringsloot. Totale
kosten 2700 waarvan f 1800 aan arbeidsloo
nen e.d.
Haarlemmermeer. Diepspitten voor par
ticulier. Loonen f 4800.
Velsen. a. Kappen eikenhakhout in
Burg. Rijkenspark en Velserbeek en be
planten.
Totale kosten f 913,46, waarvan f 792 aan
arbeidsloon e.d.
b. Verbeteren plantsoen Koningsplein.
Totale kosten f 979.90, waarvan f 867,40 aan
arbeidsloonen e.d.
c. Bijplanten strook plantsoen bij Rooswij-
kerlaan. Totale kosten f 325.90, Waarvan
f 711,60 aan arbeidsloonen e.d.
Velsen. Anleggen van plantsoen. Totale
kosten f 4243.48 waarvan f 1648,60 aan ar
beidsloonen e.d.
Zandvoort.
Aanvullen en afwerken terreinophoogingen
aan de Vondelstraat.
Loonen f7.500,—. Andere kosten f 1,150.
Haarlemmermeerpolder.
Verbeteren en uitdiepen van tochten.
Loonen f 47.800,Andere kosten f 10.600,
Haarlem.
Uitvoeren van werkzaamheden aan -plant
soenen, parken enz.
Totale kosten f 24.004,waarvan f 21.500,
aan arbeidsloonen e. d.
Beverwijk.
Aanleggen vuilnisbelt met bijkomende
werken.
Totale kosten f 26.822,25, waarvan f 20.382,50
aan arbeidsloonen e. d.
Haarlemmermeer.
Graven tochten en waterpartijen te Bad
hoevedorp en verwerken vrijkomenden grond.
Loonen f 43.000,Andere kosten f 6.200,—.
Maken nieuwe vuilnisbelt bij Nieuw-Vennep.
afdekken van de oude belt en verwerken vrij
komenden grond.
Loonen f 12.500.Andere kosten f 2.300,
Extra onderhoud plantsoenen en beplan
tingen.
Loonen f 8.200,Andere kosten f 1,200,
Haarlem.
Omleggen Oostersingelgracht c.a.
Totale kosten f 89.550,—, waarvan f 44.300,—
aan arbeidsloonen e. d.
Rijnland.
Uitbaggeren gedeelte Houtvaart te Haarlem.
Totale kosten f 9.675,waarvan f 8,000,—
aan arbeidsloonen e. d.
Velsen.
Maken voet- en rijwielpad in „Neethof" te
Santpoort.
Totale kosten f 6.100,waarvan f 3.100,—
aan arbeidsloonen e. d.
Haarlem.
Maken van banken en pergola aan den
vijver in het Noordersportpark.
Totale kosten f 6.200,waarvan f 2.017,50
aan arbeidsloonen e. d.
a. Spitten en beplanten terrein aan Vergier-
deweg aan de Oostzijde van de Alg, Begraaf-
b. Uitbaggeren vijvers op de Alg. Begraaf
plaatsen.
c. Spitten van bosschen in den Hout en op
de Bolwerken en schoonmaken der bosschen
in het Haarlemmerhoutpark.
d. Reorganiseeren spoorsloot enz. aan het
Prinsen Bolwerk.
e. Afwerken en aanleggen van braakliggen
de gedeelten van sportpark aan de. Mr. Jan
Gerritszlaan.
f. Reorganiseeren van braakliggend terrein
aan de Joh. van Oldenbarneveldtlaan.
g. Spitten, bezoden, enz. van het terrein
langs de Frederik Hendriklaan.
h. In orde maken en aanleggen van ruiter
paden in den Hout.
i. In orde maken van ijzeren en houten ter
reinafscheidingen om gemeentelijke sport
terreinen.
Totale kosten f 25.534,waarvan f 22,430,—
aan arbeidsloonen e. d.
Zandvoort.
Aanleggen grasveld met aangrenzende be
plantingen.
Loonen f 35.000,Andere kosten f 7.500,
IN VEILIGHEID
Die laatste twee woorden
heeft de wijsgeer vergeten,
maar voor de meeste men-
schen op straat kan het
geen kwaad om ze er nog
even bij te zetten!
LETTERKUNDE-CURSUS VAN DE VOLKS
UNIVERSITEIT
In verband met het vorige berichtje over den
Letterkunde-cursus van de Volksuniversiteit
dient nog te worden meegedeeld, dat het be
stuur den aanvangsdatum van dezen leergang
een week heeft uitgesteld. Het Bestuur hoopt,
dat middelerwijl het aantal cursisten nog zoo
veel mogelijk oploopt.
G. BEUNINGH.
Bij beschikking van den Minister van Fi
nanciën is de ontvanger der directe belastin
gen, enz. G. Beuningh verplaatst van het kan
toor der directe belastingen te Groningen naar
het kantoor dier middelen te Haarlem.
De heer Beuningh is nu ongeveer een jaar
te Groningen ontvanger en was daarvóór werk
zaam te Bergen op Zoom.
NED. VEREEN. VAN FABRIEKSARBEIDERS.
De Ned. Vereen, van Fabrieksarbeiders
(sters) geeft een kunstavond op 28 December
a.s. „De Jonge Spelers" voeren dan op
„Kromme Lindert" van A. M. de Jong.
Deze avond wordt gehouden in de tooneel-
zaal van Hotel „De Leeuwerik", Kruisstraat
GROOTSTE SORTIMENT
TEL. 10311
OVER DE HEMA
(Adv Ingez. Med.)
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING
Den volgenden dag, dadelijk nadat hij wakker geworden
was en zich in een boschbeekje gewasschen had, ging hij weer op weg.
Zoo liep Thijs voort, uren en uren.
De Beerenberg was heel ver weg, minstens vijf dagen ioopen had
oom Mopperniet gezegd. Thijs moest dus nog veel verder, want hij was
pas twee dagen onderweg.
Wanneer Thijs honger had, zocht hij wat boschbessen of bramen.
En dorst hoefde hij niet te lijden .want er waren beekjes genoeg.
Na twee dagen kwam Thijs in een droge, zonnige streek. Veel
boomen stonden er niet en de kleine Thijs liep eenzaam over de kale
zandvlakte. Tot hij eensklaps-iets vreemds zag....
Het kleine Broertje
door BAS VAN DEILEN.
TINEKE voelde zich zwaar verongelijkt
omdat moeder er met onverbiddelijke
strengheid op had gestaan, dat ze de
zen ijsvacantiemiddag op haar broertje zou
passen. Han, die nog maar zeven jaar was,
moest zich de eerste beginselen van de
schaatsensport nog eigen maken. Tineke wist
van te voren, dat er niet veel terecht, zou ko
men van haar geliefkoosde baantjesrijden. En
nu had ze juist 's middags afgesproken met
Frits van de M.T.S., haar eerste groote liefde,
om met niemand anders dan met hem te rij
den. 't Was lam.
Opgetogen huppelde Han naast zijn groote
zus, die kribbig tegen hem deed en nauwe
lijks antwoord gaf op zijn drukke vragen.
Frits stond al bij den vijver te wachten; ze
merkte wel hoe zijn gezicht betrok en hoe hij
het jochie verwenschte.
Tineke maakte bonne mine a mauvais jeu;
haar aanbidder getroostte zich Han met een
vaderlijk gebaar te begroeten en broer en zus
hun schaatsen onder te binden. Ze namen het
ventje tusschen zich in en probeerden over
zijn geijsmutst hoofd heen de conversatie aan
den gang te houden. Kleine Han genoot en
kraaide van plezier: dat was nog eens een
aardige jongen, en zus scheen hem al net zoo
lief te vinden als hij
Na het derde baantje, dat na veel botsingen
en valpartijen ten einde werd gebracht, begon
Frits er merkbaar genoeg van te krijgen. Hij
werd al stiller en stiller, en zijn vroolijke aan
moedigingen aan het adres van Tineke's broer
werden hoe langer hoe meer afgewisseld door
nijdige aanmerkingen. Het meisje merkte het
en piekerde er over hoe ze den middag nog
zou kunnen redden. Een paar pogingen om
Han te overtuigen, dat het goed voor hem zou
zijn eens een poosje aan den kant te gaan
zitten om uit te rusten, liepen op niets uit.
Verontwaardigd wees het kereltje haar aan
bod van de hand: het ging nou net zoo fijn.
hij begon het al zoo goed te leeren. Frits werd
er wanhopig onder; als hij de ingeving van
zijn hart had gevolgd, zou hij Tineke op sleep
touw genomen hebben, zonder verder nog een
oogenblik naar hun beschermeling om te kij
ken. Maar hij begreep wel, dat z'n aangebe
dene al even mistroostig was als hijzelf, en
daarom probeerde hij zijn kalmte te bewa
ren.
Natuurlijk was het Tineke en niet hij die
tenslotte met vrouwelijke scherpzinnigheid, op
een geweldig idee kwam. Aan het einde van
den vijver, waar de voortsnellende rijders al
naar hun vaardigheid met een stoutmoedi-
gen zwaai of een erbarmelijke buiteling
stilhielden, stond uitlokkend een koek-en-
zoopje. Als bij ingeving combineerde de „gou
vernante", tegen wil en dank dit feit met
Han's ongewenschte aanwezigheid. Een kop
chocola deed met succes dienst als lokmiddel;
wel kwam er bij Tineke een vage herinne
ring op die haar deze lekkernij deed verge
lijken met een schotel linzen, maar de onge-
duldig-aandringende blik in de oogen van
Frits maakte dat ze zich geen tijd gunde voor
verdere bedenkingen. Na de haastige belofte
dat hij niet lang alleen hoefde te blijven, lie
ten de jongelui den kleinen baas. aan zijn
lot over en maakten zich uit de voeten. Nu
was de opgekropte ergernis van den heelen
middag gauw vergeten; heerlijk genietend
van het alleen zijn, reden Frits en Tineke
samen een baantje, en nog één, en toen nog
één
Het eerste kwartier gaf het meisje zich over
aan de zaligheid van het gezelschap van den
knappen, donkeren jongen. Toen begon er
langzamerhand een beetje wroeging bij haar
boven te komen; het was toch ook wel erg
sneu voor die kleine lieve Hanneman om
daar nu zoo heelemaal in zijn eentje te moe
ten wachten. Frits begreep wel wat er in haar
omging; listig wist hij het telkens weer zoo
te laten uitkomen, dat zij him draai niet
maakten aan het eind van de baan, maar er
gens onderweg, op een eerbiedigen afstand
van de noodlottige plek. Toen werd het Ti
neke tenslotte te erg; er knaagde een hevig
verwijt in haar: stel je voor, dat broertje in
zijn eentje aan het scharrelen gegaan was
en ondersteboven werd geredenof in een
wak raakte. Een akelig kil gevoel beving
haar; bijna smeekend vroeg ze Frits of hij
het erg vond, dat ze maar weer terugging.
Misschien zouden ze straks samen nog wel
ééns gelegenheid hebben een baantje te rij
denHij moest het vooral goed begrijpen:
ze zou dolgraag nog veel langer zijn geble
venhet ging juist zoo fijn met hem sa
menmaar hij moest begrijpen, dat ze
moeder beloofd had Han niet alleen te laten.
Frits was er toch niet boos om?
De jongen zei kortaf, dat hij het niets erg
vond; o nee, volstrekt nietHij begreep
alleen maar niet, waarom ze zoo stom was
geweest, om zich met dat kleine ongeluk te
laten opschepen; Tineke beet fel haar kleine
tanden in d'r onderlip: dat zei Frits tegen
haarFrits, die altijd even aardig was!
Nu was het al zóó ver, dat Frits koel tegen
haar deeden dat alles om die nare Han,
die nou ook altijd haar plezier moest beder
ven. Waarom kon-ie niet met zijn eigen
vriendjes naar het ijs gaan, als-ie er dan met
geen geweld was vandaan te houden!
Zwijgend, met haastige streken, reden ze in
de richting van het tentje, Frits woedend
over zijn bedorven middag, Tineke met tra
nen in haar oogen. Zoodra ze voor den ingang
van de donkere ruimte waren aangeland,
voelde het meisje alle ongerustheid van zich
afvallen: kleine Han zat met een zielsverge
noegd gezicht voor zich uit te staren, precies
zooals ze hem een half uur te voren hadden
achtergelaten.
„Dag, Han: daar zijn we weer! Wat wil je:
nog een baantje rijden, of wil je liever al
naar huis?", vroeg Tineke, en Han gaf te ken
nen dat hij er genoeg van had en naar
huis verlangde.Frits had een inwendïgen strijd
te verduren tusschen zijn verontwaardiging
en z'n gevoel van ridderlijkheid, waarin het
laatste tenslotte overwon: met een effen ge
zicht trok hij zijn beurs en telde vijf centen
uit voor den baas van het kraampje ter beta
ling van de consumptie van zijn aanstaanden
zwager. Toen gebeurde het onverwachte. De
man keek verwonderd naar de vijf centen en
lachte een beetje beleedigend. „Daar zal u
niet ver mee komme, meneer!" zei hij zakelijk.
„De jongeheer hier is al aan zijn vierde kop
chocola bezigda's al twintig spieen
dan verderzeg vrouw, wat heb-ie verder
allemaal gehad?"
„Verder?" zei de vrouw van den gérant
.verder heb-ie 2 pijpies drop gehad, da's
samen acht centen, en een groot stuk specu
laas. da's twintig en drie reepen.
,Nee, geen drie: vier!" interrumpeerde haar
echtgenoot, twee melkreepen en twee hazel
noot.... da's samen ook twintig en nog
acht, da's samen acht-en-zestig cente alsje
blieft! Zal u zelf nog wat gebruiken?"
Tineke hield zich heel flink; toen ze haar
restant weekgeld en al haar baancenten had
betaald, ontbraken er nog twee centen, die
Frits zoo vriendelijk was bij te passen. Zon
der onderweg een woord te zeggen, sleurde ze
den kleinen zondaar mee naar huis, maar er
stond een fel blosje op haar wangen en haar
oogen schitterden heel anders dan gewoonlijk.
En thuis gaf ze den kleinen jongen, in de gang
nog een f linken draai om zijn ooren zoodat
er een helsch lawaai ontstond, waar moeder
verschrikt op kwam afhollen. Op al haar vra
gen kreeg ze echter niet anders aan een ver
ward verhaal aan te hooren, waarvan de wan
hopige slotzin was: „En ik zag, hoe Frits er bij
stond te kijken, en die moet nu wel denken,
dat ik ook zoo'n vraat ben als die misselijke
jongen!"
(Nadruk verboden. Auteursrecht voorbehou
den.)
VERMINDERING PRESENTIEGELD.
Het gemeentebestuur van Haarlem heeft
aan de verschillende voorzitters, leden en
plaatsvervangende leden van de verschillende
stembureaux de volgende rnededeeling ge
zonden:
Bij raadsbesluit van 14 April 1937 werd U
benoemd tot (voorzitter, lid, plaatsverv. lid)
van een stembureau ten dienste van even-
tueele stemmingen voor leden van de Tweede
Kamer der Staten Generaal, van de Provin
ciale Staten en van den Gemeenteraad en
wel voor de vierjarige periode van 15 April
1937 tot 15 April 1941
Destijds was het presentiegeld vastgesteld
op f 7 per persoon per zittingsdag, bij vervan
ging te verrekenen naar den maatstaf van
f 0.50 per uur.
Als gevolg van den zorgelijken financieelen
toestand van de gemeente werd. op aandrang
van hoogerhand. bij de behandeling van de
begrooting voor 1938 het presentiegeld ver
minderd tot f 4 per persoon per zittingsdag,
met dien verstande, dat bij vervanging deze
vergoeding onderling worde verrekend naar
den maatstaf van f 0.28 per uur.
Gehoopt wordt dat het hier slechts een tij—
delijken maatregel geldt.
Bij een clubje M. T. S.'ers kunnen nog eenige
DAMES zich aansluiten, leeftijd pl.m. 20 jaar.
Inlichtingen bij
NIEUWE GRACHT 98.
(Adv. Ingez. Med.)
HET TOONEEV
HET NEDERLANDSCH TOONEEL.
OP VRIJE VOETEN.
Het tooneelstuk „Op Vrije Voeten", waarvan
de première in den Stadsschouwburg te Am
sterdam is gegaan, is van gegeven en ge
dacht zeker belangrijk. Maar de Fransche
schrijver Jean Anouilh is nog jong, wat
in de uitwerking wel duidelijk blijkt.
Anouilh laat een man, die 15 jaar in ge
vangenschap van de wereld afgezonderd is
geweest, terugkeeren bij zijn vrouw en vroe
gere vrienden en bij die ontmoeting komt hij
tot de ontdekking, dat hij in die jaren geeste
lijk gegroeid is en dat zij, die in de wereld
hebben geleed, zijn blijven stilstaan. Niet
zij, die den ontwikkelingsgang van het
menschdom hebben meegemaakt, zijn veran
derd, maar hij, die in de eenzaamheid tot
volle rijpheid is gekomen.
Een gegeven dus. dat zeker de moeite waard
is, om er een stuk op te bouwen. „Op vrije
Voeten" zou diepen indruk hebben gemaakt,
wanneer de omgeving, waarin Ludovic de
ontslagen gevangene terugkeert, minder
caricaturaal ware geteekend en hijzelf min
der geëxalteerd ware geweest. Zoo is Adeline,
Ludovic's vrouw, niet veel meer dan een mal
loot en zij werd ook als zoodanig door Helène
Berthé gegeven. Peine, de vader van den
ontslagen gevangene, staat op den rand van
kindschheid en kunnen wij dus ook moeilijk
au sérieux nemen. Guillaume Barricault, de
millionnair, op wiens jacht Ludovic ontvangen
wordt, is een schurk en de eenige, dien wij een
mensch kunnen noemen, n Marcellin, door
de Bree ook menschelijk eenvoudig gespeeld.
Het gesprek tusschen Ludovic en Marcellin.
waarin Ludovic volkomen ontgoocheld wordt
in zijn vriend, omdat deze in die 15 jaar v.et
heeft „geleefd", integendeel geestelijk is olij
ven staan, is dan ook het beste deel van het
stuk. Ludovic is totaal verslagen en hij
voelt de vrijheid, welke hij heeft herkregen,
als een beklemming. Hij was gelukkiger in
de eenzaamheid van zijn cel dan te midden
van zijn familiekring', die hem aan banden
wil leggen. In de gevangenis was hij zich
zelf, in de „vrije wereld" voelt hij zich een
gevangene en hij besluit daarom te vluchten
met den eenigen hem overgebleven vriend, den
stommen tuchthuisboef, die 1U jaar lang in
zijn afzondering zijn buurman is geweest.
Anouilh heeft dit zeker interessante ge
geven in de uitwerking wel sterk geforceerd
en overtuigt daardoor slechts zelden. Van
den innerlijken groei van Ludovic merken wij
te weinig, ook doordat de omgeving al te on
belangrijk nu en dan zelfs op den rand
van het dwaze en caricaturale is.
Toch boeide „Op Vrij Voeten" wel, vooral
ook door het spel. Theo Frenkel kreeg ge
legenheid als Ludovic, den ontslagen ge
vangene. tot gespannen, romantische", nu en
dan wat geëxalteerde actie, waarvan hij
dankbaar gebruik heeft gemaakt. Het was
van Frenkel een sterke creatie, waarmee
hij bij het publiek veel succes had. Louis de
Bree trof door zijn fijnheid van spel in de rol
van den wat onbeteekenenden maar zuiver
menschelijken vriend Marcellin. Frits van
Dijk en Helène Berthé hadden als de half-
kindsche vader en de mallotige vrouw ruim
schoots hun portie in het carricaturale. dwaze
deel van het stuk en lieten niet na dit ook in
hun spel te accentueeren. Roemer gaf een
millionnair van verdachte reputatie heel
knap en kleurrijk hier uitgesproken zui
delijk weer.
Hans van Meerten wist van de stomme rol
van den tuchthuisboef iets heel suggestiefs te
maken.
De voorstelling vond bij het première-pu
bliek Zaterdag een dankbaar onthaal. Vooral
aan het slot. toen aan Frenkel vele bloe
men werden aangeboden, was het applaus
zeer warm.
J. B. SCHUIL.
