Haarlem's Dagblad Werkloosheid te Haarlem. Vogeltrek. J. MUIJS Ochtendbeurs Amsterdam Een reden tot echtscheiding De Kommiezenhuisjes bij de Houtbrug. Welke voorschriften men in acht moet nemen. Berucht type te Eindhoven vermoord Dader over de grens gevlucht? Het belangrijkste 56e Jaargang No. 16971 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algcm. Drukkerij N. V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkuntoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drnkkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dinsdag 18 October 1938 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden t' 3.25. franco per post f3.55. losse nummer» 6 cent per ex. Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 035. Reclames f 0.60 per regeL Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Een niet ongunstige tendenz. Objecten voor Werkfonds en Werkverschaffing. In de afgeloopen week steeg het aantal werk- loozen te Haarlem met 81. In dezelfde week van 1937 bleef het cijfer gelijk. Dit is dus op zich zelf genomen een ongimstige week ge weest, maar daartegenover staat, dat de vorige weken iets gunstiger waren dan verleden jaar. Het blijft op de Haarlemsche arbeids markt op het oogenblik schommelen, maar in het algemeen is de tendenz toch niet ongunstig te noemen. Er zijn thans 424 werkloozen min der dan in 1937, 1162 minder dan in 1936 en 584 minder dan in 1935. Het juiste aantal werkloozen te Haarlem is nu 5410. Alles hangt af van de vraag hoe groot de stijging van het aantal in den komenden winter zal zijn. Daarover vallen natuurlijk nog geen vooi-spellingen te doen. Van veel belang is ook de quaestie of gauw met verschillende objecten voor Werkfonds en Werkverschaffing kan worden begonnen. Er is wel veel op dit gebied in aantocht, maar op dit oogenblik zijn er weinig werken in uitvoe ring. Voor het Werkfonds alleen den bouw van een nieuwen vleugel van het Stadhuis en voor de Werkverschaffing het omleggen van de Oost- singelgracht. Er komt evenwel veel meer. Wij noeinen als Werkfondsobjecten de verkeersver- betering op het punt KenauparkSchotersingel '(in de voorbereiding van dit plan is eenige ver traging ontstaan) en de uitvoering van het groote rioleeringsplan. Er wordt vooral met verlangen uitgezien naar het tijdstip waarop dit laatste werk zal worden begonnen, want al ligt het dan ook in de bedoeling om de 5 mil- lioen gulden in ongeveer 8 jaar te laten ver werken, het brengt toch gemiddeld 6 a 7 ton werk per jaar. In Werkverschaffing zijn voorbereid de vol gende werken: graven van een sporthaven aan het Noorder Buiten Spaarne, ophoogen van sportterreinen aan den Schalkwijkerweg en aanleggen van sportterrein aan de Kleverlaan. De raad heeft alle desbetreffende voorstellen al eenige maanden geleden aangenomen, maar tot een begin van uitvoering is het nog niet gekomen. Over het laatste werk is, zooals wij reeds mededeelden een moeilijkheid gerezen in verband met de gehouden aanbesteding. Daarover wordt met Den Haag ondex'handeld. Door de bijzondere ligging van Haarlem is het in het'algemeen niet gemakkelijk voldoen de objecten te vinden die zich leenen uitgevoerd te worden in Werkverschaffing. Uit pas gepu bliceerde jaarverslagen blijkt, dat de gemeente Utrecht (die slechts 25 pet. inwoners meer heeft dan Haarlem) in het jaar 1937 gemiddeld 375 arbeiders in de Werkverschaffing heeft te werk gesteld. Te Haarlem is dit aantal onder de 100 gebleven, wat dus in verhouding veel minder is. Daarom is het van beteekenis, dat B. en W. er thans in geslaagd zijn verschillende objec ten voor Werkverschaffing te vinden. Hoeveel Haarlemmers werken in Duitschland? Er is gemeld, dat thans 45000 Nederlanders in Duitschland werken. Op het eerste gezicht is dat een zeer groot aantal, maar daarbij moet bedacht worden, dat er ook in normale tijden ongeveer 20.000 Nederlandei-s uit de grensstre ken arbeid in Duitschland vonden. Maar er zijn er nu in elk geval toch nog 25000 extra. Het is niet met zekerheid te zeggen hoeveel Haarlemmers naar Duitschland zijn vertrok ken, omdat een deel hunner op eigen gelegen heid is gegaan, dus zonder bemiddeling van de Arbeidsbeurs. Met vrij groote zekerheid is evenwel aan te nemen, dat het aantal Haar lemmers dat in Duitschland werkt onder de honderd blijft. Dit komt omdat er in Haarlem geen arbeiders wonen die bekend zijn met het boerenbedrijf. Haarlem kon dus alleen bouw vakarbeiders en monteurs zenden. De vorige week heeft Duitschland nog een aanvraag aan Nedex-land gedaan voor 1100 ar beiders, maar het is de vraag of er nog vol doende gegadigden zullen komen, want nu zijn de voorwaarden veranderd. Voorheen moch ten de Nederlanders die in Duitschland werkten 85 pet. van hun loon naar huis sturen. Nu is evenwel bepaald, dat de eene helft van het verdiende loon in Duitschland moet besteden, terwijl men de andere helft slecht 42^ pet. van het loon naar huis mag sturen. Zelfs voor den laatsten oproep zullen wel alleen ongehuwden in aanmei-king kunnen komen, want van 42 y2 pet. van het loon kunnen vrouw en kinderen van gehuwden hier niet leven. BENESJ AANVAARDT UITNOODIGING VAN DE UNIVERSITEIT TE CHICAGO. De president der universiteit van Chicago heeft bekend gemaakt, dat Benesj de uitnoo- dlging tot het geven van een aantal lezingen aan de universiteit heeft aanvaard. De da tum waarop Benesj zal aankomen, is nog niet vastgesteld. Onderzoek naar bombardement op Britsche scbepen. Reeders confereeren deze week op het Foreign Office. Het comité van Britsche reeders, die op Spanje varen, hebben de uitnoodiging aan vaard van het Foreign Office, op 20 dezer een onderhoud te hebben met den onderstaats- secretaris ter bespreking van de jongste aan vallen op Britsche schepen en den vorm van het onderzoek, dat men wil instellen naar het bombardeeren dezer schepen. Het comité be weert dat sedert de totstandkoming van het accoord van München elf aanvallen zijn ge daan. waarvan de opzet in de meeste gevallen duidelijk was. (Het vogeltrekstation Texel heeft medegedeeld, dat de weersomstan digheden thans gunstig zijn voor de trekwaameming). De vogels trekken op de vlucht, Naar zuidelijker, milder streken, Het trekken is niet van de lucht, Of wel juist, letterlijk bekeken. De winter kondigt zich weer aan, De vogels hebben maar voor 't kiezen. Zij trekken zich er niets van aan, Dat zij ons en wij hen verliezen. Bij ons, gebonden aan ons huis, Kan dat wel jaloezie verwekken. Wij krijgen onze trekken thuis, Om aan het kortste eind te trekken. Helaas, wij gaan niet op de wiek, En als wij trekken met de beenen, Dan is het van de rheumatiek, Of mooglijk van de winterteenen. De arbeid houdt ons vast, de plicht, Gemis van vleugels om te strekken, Wij trekken straks een lang gezicht En krijgen slechts een niet te trekken. De vogels trekken op de vlucht, Nu vocht en koude weer gaan dreigen, Wij zien ze heengaan met een zucht, Omdat w' er zelf vaak trek in krijgen. P. GASUS. Specialiteit in PAPIERWAREN en AANVERW. ARTIKELEN CELLOPHANPAPIER ZAKJES, BONBONZAKJES. GED. OUDE GRACHT 103, TELEF. 11723. (Adv. Ingez. Medj De Bakenessergracht. Over de quaestie der demping. Naar wij vernemen is ter voorlichting van de Raadsleden door het gemeentebestuur van Haarlem een kleine tentoonstelling georgani seerd van teekeningen van de Bakenesser gracht in ouden en nieuwen toestand. Het Raadslid de heer Joh. Visser heeft daarvoor ook eenige schetsen gemaakt. Verder vernemen wij, dat de heer Joh. Vis ser in de raadsvergadering, waarin het voor stel van de meerderheid van het college van B. en W. tot demping van de Bakenesser gracht te besluiten, wordt behandeld, zal voor stellen niet tot demping over te gaan, maar te bepalen dat op de beide kaden van de gracht één-richting verkeer zal worden in gevoerd. Daardoor zal, naar hij meent, het bezwaar dat de rijwegen te smal zijn voor een groot deel ondervangen worden. Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam van heden van 10.30 uur tot 11,25 uur. Kon. Olie 325—8. H.V.A. 466—7. Amst. Rubber 232. Philips 2235. AKU 42'/2—3/4. Unilever 142% Java-China-Japan Lijn 85 Beth. Steel 46 3/4—7 3/16. U. S. Steel 46 3 4—7 1/16. Republic Steel 14 7/165/8 Anaconda 29 9/163/4. Shell 101/2—5/8. Tidewater Ass. Oil. 9 5/83/4. General Motors 371/8. North. Am. Aviation 9 5/8—3/4. Kennecot Copper 36%. North American Comp 18 3/4. Commonwealth 1%. Illinois Central 10. Bewapeningsprogram van adem benemende afmetingen". Duitschland verantwoordelijk voor Amerika's bewapening, constateert David Lawrence. WASHINGTON, 17 October (Reuter) „Amerika staat op het punt, te begin nen met de uitvoering van een be wapeningsprogram van adembe nemende afmetingen, waarvoor het Duitschland verantwoordelijk acht", aldus schrijft de publicist David Law rence in een artikel, dat overal in de Vereenigde Staten in de bladen is ge publiceerd. Lawrence schrijft, dat de regeering der Ver eenigde Staten Duitschland als een aanval- lersstaat beschouwt, en bereid is, de sterkste luchtmacht op te bouwen, de grootste vloot, en een stelsel van reserves, dat de mogelijk heid biedt tot vorming van een der grootste legers ter wereld. Geen intimidatie van de Duitsche pers, hoe groot ook, zal dit kunnen voorkomen. Alleen daden, niet slechts woorden, van de Duitsche regeerders, zullen de wereld er van overtuigen, dat voor de regeling van geschil len op recht kan worden vertrouwd. Lawrence schrijft verder nog, dat de Ver eenigde Staten zich niet inlaten met zuiver territoriale kwesties in Europa, doch niet onverschillig kunnen blijven tegenover de groeiende willekeur ter wereld, die den oor log slechts onvermijdelijk kan maken. Demobilisatie in Duitschland begonnen. Honderdduizenden reservisten naar huis. BERLIJN 18 October (Havas-A. N. P.) Vandaag is een aanvang gemaakt met de de^ mobilisatie van honderdduizenden reservis ten, die tijdens de internationale crisis onder de wapenen waren geroepen en van de sol daten, die na hun diensttijd in dienst waren gehouden. De demobilisatie zal ongeveer veertien dagen duren: vele transportmiddelen van ver schillenden aard moeten daarvoor gebruikt worden. In de voorsteden van Berlijn is het autobusverkeer voorloopig gestaakt. ROME ACCOORD MET BENOEMING VAN PONCET. De Italiaansche regeering heeft haar agré- ment verleend tot de benoeming van Fran- gois Poncet tot ambassadeur van Frankrijk te Rome. Koopen in Joodsche winkels: FRANKFURT A. D. MAIN 18 October (Reu ter). Hier heeft een man echtscheiding verkregen, omdat zijn vrouw in Joodsche winkels kocht. Ondanks zijn uitdrukkelijk verzoek het na te laten, was de vrouw in Joodsche zaken blijven koopen. Hij zeide, dat hierdoor voortdurend twisten ontstaan wa ren en de vrede van het huwelijksleven ver stoord was. Met zulk een vrouw, zoo zeide hij, kon hij niet verder samenleven. Bij de om schrijving van de uitspraak, zeide de rech ter: In het nationaal socialistische Duitschland is een huwelijk onmogelijk, in dien een der partijen voortdurend en welbe wust handelt tegen de principieele natio naal socialistische wereldbeschouwingen en daarmede ernstig inbreuk maakt op het huwelijksleven. 25 jaar geleden werd voor het eerst tot afbraak besloten. Het is thans 25 jaar geleden dat de Haar lemsche gemeenteraad zijn eersten aan val heeft ondernomen op de Kom miezenhuisjes bij de Houtbrug. In het najaar van 1913 werd namelijk in beginsel besloten om deze gebouwtjes af te breken. Maar..*., daarmee kwam nog niet aanstonds de sloo- per. Integendeel! In 1917 werd dit beginsel besluit omgezet in een definitief besluit. Vier jaar heeft men er dus over moeten doen om dit beginsel besluit in een definitief besluit om te zetten. Doch ook toen mocht de slooper nog niet komen, want dit defitieve besluit werd door de Kroon vernietigd. Acht jaren la ter nam de raad nog eens het besluit om de huisjes af te breken en eerst toen ging men er in den Haag mede accoord, nadat men een jaar lang nog gewikt en gewogen had. Nu de nieuwe Houtbrug eenmaal gebouwd is en op dat punt een zeer groote verkeers- verbetering verkregen is, zal niemand de huisjes terug wenschen. De verduisteringsproef Hedenavond van 9 tot 10 uur zal dus te Haarlem, Heemstede, Bloemendaal, Zandvoort en Ben nebroek een luchtbeschermingsoefening worden gehouden, bestaande uit een algehee- le verduisteringsproef. Wij laten hier nogmaals de voornaamste voorschriften, die men in acht moet nemen, volgen De geheele straatverlichting zal worden ge doofd tusschen 9 en 10 uur; voor het door gaand verkeer zullen in Haarlem de hoofd wegen voorzien worden van speciaal daarvoor ingerichte lantaarns welke op den weg zullen worden geplaatst. Lantaarns met een witte gleuf, geplaatst op de trottoirs, zullen dienen als richtlijnen voor het verkeer; lantaarns met een paarse gleuf wijzen een verkeers heuvel aan, terwijl lantaarns met een roode gleuf voor zooveel mogelijk aan de waterzijde zullen staan. De bevolking zal door het tegengaan van lichtuitstraling uit de huizen voor een be langrijk deel kunnen medewerken, waarop dan ook ten volle wordt gerekend. De bewoners c.q. beheerders van perceelen en daarbij behoorende open en gesloten aan- hoorigheden moeten-er voor zorgdragen: a. dat geen licht uitstraalt uit huizen, ge bouwen, portieken, open plaatsen e.d. hetzij aan de voor-, hetzij aan de achterzijde, als door dakvensters e.d. Dit gebod betreft tevens van buiten af zichtbaar zijnde voorwerpen, als lichtreclames automaten, benzinepompen, klokken enz., alsmede woonwagens, woonschepen, stilstaan de voertuigen enz.; b. dat ook bij het openen der buitendeuren geen licht naar buiten schijnt. Het gebruik buitenshuis van lantaarns, fak kels enz., is verboden. Motorrijtuigen, rijwielen en rij- en voertui gen mogen geen licht voeren; dit geldt ook voor achterlichten en richtingaanwijzers. Op genoemd uur mogen motorrijtuigen en rij- en voertuigen alleen op parkeerplaatsen worden geparkeerd. De snelheid moet zoodanig zijn, dat de vei ligheid van het verkeer niet in gevaar wordt gebracht. Het verkeer te water wordt geheel verboden en gestremd. Bruggen, sluizen, enz. worden niet bediend, nog verlicht. Ter voorkoming van verkeerson gevallen is het aan voetgangers ver boden buiten noodzaak op den open baren weg te vertoeven, terwijl het staan voor de geplaatste richtlam- pen eveneens verboden is. Geenerlei aansprakelijkheid wordt aanvaard voor schade, die van deze voorschriften het gevolg kan zijn. Een ieder, die zich gedurende ge noemden tijd op straat begeeft, on danks verbod, doet dit geheel op eigen risico. Proefnemingen van Brandweer en Geneesk. Dienst. Van de gelegenheid, dat hedenavond van negen tot tien uur de stad in volslagen duisternis gehuld zal zijn, zal de Geneeskun dige Dienst gebruik maken om een nuttige proefneming te doen, want het kan immers wel eens voorkomen, dat een ziekenauto moet uitrijden juist op een oogenblik, dat door een defect aan de lichtleiding een sti-atencomplex in het donker gezet wordt. De directeur van den Geneeskundigen Dienst zal aan eenige leden van den Ongevallendienst opdracht ge ven, per ziekenauto, waarvan de lampen, met blauw papier afgeschermd zullen worden, twee of drie menschen te gaan halen, die op ver schillende punten van de binnenstad staan opgesteld. Er zal natuurlijk heel voorzichtig en langzaam gereden worden. Verder zal de Geneeskundige Dienst natuur lijk de noodige maatregelen nemen, wanneer in het uur van de verduisteringsproef wer kelijk hulp geboden moet worden, bijvoor beeld wanneer een voetganger bij het over steken van een straat struikelt of aangereden wordt. Dan gaat de ziekenauto er eveneens met afgeschermd licht op uit; dan zal aan een huis in de nabijheid worden aangescheld met het verzoek of de patiënt daar binnen even behandeld mag worden. Op tien punten in de stad worden twee le den van den Ongevallendienst geposteerd om eventueel hulp te verleenen. Ook de brandweer doet een proefneming. Op een gegeven oogenblik zal een motorspuit met afgeschermd licht een korte route door de donkere stad rijden, natuurlijk ook heel voorzichtig. Men is er benieuwd naar. of de bemanning van een vliegtuig uit de lucht de brandweer-auto dan kan zien rijden. Heemstecdsche hulppolitie. De burgemeester van Heemstede maakt be kend, dat de leden der hulppolitie, die in deze gemeente tijdens de verduisteringsoefening controlediensten zullen verrichten, kenbaar zijn aan een witten band met zwarte letters L. B. D. om den linker arm, terwijl zij boven dien voorzien zijn van een gewaarmerkt legi timatiebewijs, het laatste om te voorkomen, dat onbevoegden zich als hulppolitie bij de bewoners zouden kunnen aanmelden. ATATURK LIJDT AAN EEN LEVERZIEKTE. Er heerscht eenige ongerustheid over den toestand van Ataturk, den president van Turkije, die reeds geruimen tijd aan een lever ziekte lijdt. In het laatste communiqué over zijn toe stand wordt gezegd, dat een lichte verbeteiïng in zijn toestand te constateeren valt. ARRESTATIE WEGENS ZEDENMISDRIJF TE ZANDVOORT. De Zandvoortsche politie heeft gistermor gen zekere M. in zijn woning gearresteerd. De arrestatie werd verricht op vermoeden van zedenmisdrijf op uitgebreide schaal. Een groot aantal getuigen is reeds een verhoor afge nomen. Het woord is aan. Douwes Dekker: Ik wou mezelf gaarne eens ontmoeten, om te weten hoe ik me beviel; maar ik moest goed gehumeurd zijn dien dag, want ik houd niet van onaangenaamheden. In den afgeloopen nacht omstreeks half twee werd de politie in Eind hoven meegedeeld, dat in de Hemel rijken een man was doodgestoken. Onmiddellijk ging men naar de aangeduide plaats, waar men het levenlooze lichaam vond van den 34-jarigen gehuwden L. A. Sanders, een berucht type uit Veldhoven. Het bleek, dat het slachtoffer, na sluitings tijd van een café in de Hemelrijken, plotse ling op een groep café-bezoekers, die op straat nog wat stonden na te praten, was losgestoi'md. Hij had zich tevoren op de achterplaats van het café voorzien van enkele bierflesschen en hiermede gewapend stoof hij, zonder dat daartoe eenige aanlei ding bestond, op den motorrijder J J. van der Velden uit Zeelst af, die ook tot de be zoekers had behoord. Er ontstond een vechtpartij, waarbij Van der Velden, even eens een oude bekende van de poiitie, zijn mes trok en Sanders met een steek in de hartstreek het leven benam. Van der V. sprong daarop op zijn motor en reed in volle vaart weg. Het is niet uitgeslo ten, dat de man de wijk naar België heeft genomen. Als smokkelaar is hem de streek zeer goed bekend. JAPANNERS VERWACHTEN VAL VAN KANTON BINNEN VEERTIEN DAGEN. Hevig gevecht woedt op 70 K.Jf. van de stad. HONGKONG, 18 October (Reuter/ A.N.P.). De bladen bevatten versla gen over een hevig gevecht bl.1 Tsanghsing, 70 K.M. ten oosten van Kanton. Zij zeggen, dat de Chineezen de Japansche troepen daar reeds 36 uur hebben tegengehouden, doch Reuter verneemt uit betrouwbare bron, dat de Japanners hun opmarsch naar Kanton snel voortzetten zonder op veel tegenstand te stuiten. Te Hongkong gelooft men, dat Kan ton eerder dan Hankau zal vallen en in Japansche kringen wordt de ver overing der stad binnen veertien da gen verwacht. ^ÜROENTJES in Haarlem's Dagblad zijn een instelling geworden, die jaar lijks tienduizenden helpt en profijt be zorgt. HEDEN: 14 PAGINA'S. HAARLEM EN OMGEVING. pag. De werkloosheid te Ilaarlem. Objecten voor Werkfonds en Werkverschaffing. Hoeveel Haarlemmers werken in Duitschland? 1 De Bakenessergracht niet dempen, maar op beide wegen langs de gracht één richtingverkeer invoeren? 1 BINNENLAND. De directeur van Openbare Werken te Bergen op Zoom is ontslagen wegens het schrijven van een brochure. 3 De belastingen brengen meer op dan de raming. 3 Tegen een apothekers assistente is, we gens overtreding der opiumwet drie maanden gevangenisstraf gecischt. 3 BUITENLAND. In een interview bepleitte de Iersche mi nister-president De Valera een vereenigd Ierland. 5 In het spionnageproces te New-York zijn mededeelingen gedaan over de uitge breide activiteit der spionnen. 5 In Jeruzalem heeft het optreden der rebel len ernstige afmetingen aangenomen. 5 ARTIKELEN. Neville Chamberlain: Mijn streven als staatsman. 5 E.: Tooneelvereeniging .Herman Heyer- mans": „Zij roepen om werk". 7 J. B. Schuil over „Lessen in laster". 7 De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op g

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1