Haarlem s Dagblad IjMfd M ff StltiféU ueet$e$ïoti Vier leden der bemanning en twee passagiers gedood De Ijsvogel. Een jubilaresse. Duitsche vluchtelingen op Schiphol. De Haarlemsche financiën .Narcissen -embargo- opgeheven. 56e Jaargang No. 16995 Uitgave Lonrens Coeter, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 A dm in. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EIS ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dinsdag 15 November 1938 Abonnementen per «reek f0.2ft p maand f 1.10. per .1 maanden I 3.25 tranen per post f 3.55. losse nummer» 6 cent per ex. Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel. Regelabonnementotarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elka regel meer f 0.15. Groentje» cie rubriek. Sinds anderhalf jaar was er geen ramp bij de K.L.M. geschied. Nu is de Ijsvogel gevallen. Vlak bij Schiphol is. het gebeurd en daarom herinnert dit ongeluk aan dat met de Kwik staart, nu enkele jaren geleden. Dat vliegtuig, een F. 22, vertrok op een stralenden Zondag morgen naar Malmö, raakte onmiddellijk na de opstijging onklaar, sloeg neer tegen een dijk en vloog in brand, waarbij velen omkwa men. Piloot was de Duitscher Silberstein en het is een wonderlijk toeval dat nu Duitschers van denzelfden naam tot de passagiers be hoorden van de Ijsvogel, die eveneens vlak bij het vliegveld, maar bij terugkeer uit Ber lijn bezweek. Het is wel zeer tragisch dat zij tot de slacht offers van dit ongeluk behoorden: mevrouw Silberstein werd g'edood, haar man zwaar ge wond. Zij, en wellicht anderen, behoorden kennelijk tot degenen die in de huidige om standigheden Duitschland ontvluchtten. Hun noodlot achtervolgde hen. Intusschen zijn al weer andere vluchtelingen, die in andere toe stellen veilig, maar zonder voldoende papieren Schiphol door de lucht bereikten, op last onzer regeering naar Duitschland teruggezonden. Eenigen zijn, toen hun werd medegedeeld dat dit ook hun lot zou zijn, in een toestand van hevige overspanning geraakt en hier ge houdenDe ramp van de Ijsvogel heeft zich afgespeeld temidden van andere men- schelijke tragedies. Tot dusver is de oorzaak van het verschrik kelijke vliegongeluk niet duidelijk gebleken. Er zijn gelukkig vele overlevenden, maar het eenige overlevende lid der Nederlandsche be manning van het toestel, de steward D. Eys, die licht gewond werd, is ook juist de eenige niet-technicus. Evenmin als de passagiers zal hij, die zich trouwens niet in de cabine be vond, veel afdoende verklaring kunnen ge ven. Er was een plotseling opkomende mist. Er wordt verondersteld dat de radio-installatie defect was. Er wordt de mogelijkheid geop perd dat een der motoren is afgeslagen, het geen piloot Duimelaar tot een noodlanding zou hebben kunnen nopen. Maar met zekerheid kan tot dusver geen oorzaak worden aange geven en op grond van ervaring is men ge neigd te veronderstellen, dat dit nu ook later wel niet meer gebeuren zal. Duimelaar had een vliegersloopbaan van zeventien jaar achter den rug en gold als een der bekwaamste gezagvoerders van de K.L.M. Hij had 25 Indische vliegreizen op zijn naam. De eveneens omgekomen kapitein-vlieger Van Gemeren, die als tweede bestuurder op de Ijsvogel meevloog, was commandant van de vliegschool te Soesterberg. Als twee mannen van zoo groote ervaring en kunde een onge luk niet kunnen voorkomen moet men -wel aannemen dat het aan een noodlottig toeval, een plotseling optredend defect of iets derge lijks, te wijten is geweest. Fouten in hun be leid kan men moeilijk aannemen Het blijft een handicap van de luchtvaart, dat de oorzaak van ongelukken maar zoo zel den met nauwkeurigheid is vast te stellen. De middelen tot het voorkomen ervan worden bij de K. L. M. ongetwijfeld met groote zorg toege past. Goedgeschoold personeel, goed materieel, scherpe controle daarop, onmiddellijke toe passing van verbeteringen in de techniek voor dat alles wordt gezorgd. Niettemin blijft het risico, dat de feilen van ieder menschen- werk meebrengt. Dat is niet uit te schakelen en wij kunnen slechts met droefheid vaststel len, dat ook de Ijsvogel daaraan ten prooi moet zijn gevallen. Bij de enorme uitbreiding van het aantal dienstvluchten, die de laatste tien, vijftien jaren hebben gebracht, is het on gelukken-percentage nog altijd zeer laag. R. P. (Mei. A. Smit te Ulrum, heeft Zondag j.l. den dag dat zij 70 jaar iverd tevens gejubileerd als bakkerskorfloopster, melkventster en dorpsomroepster, alles sinds 50 jaar en telegrambestelster sinds 25 jaar). O beste brave juffrouw Smit, Ik heb u op uw feest vergeten, En hoe bijzonder spijt me dit, Maar 'k heb het niet vooruit geweten. En als ik eerlijk zeggen mag, Ik wist zelfs van mijn levensdagen, Niet waar uw woonplaats Ulrum lag, Tot ik het nu heb nageslagen. Maar Ulrum, naar 'k veronderstel, Heeft u wel hartelijk gehuldigd, Want dat is ongetwijfeld wel Een heeleboel aan u verschuldigd. Een halve eeuw kwam u met melk En daaglijksch brood op Ulrum's stoepen, Een halve eeuw hebt u voor elk Nog in 't voorbijgaan omgeroepen. En of u 't niet voldoende vondt, Die heele reeks van werkzaamheden, Brengt u nog telegrammen rond, Sinds vijfentwintig jaar geleden. U kunt, en ik begrijp het wel, Waarschijnlijk niet zooveel vertellen - Van het groot wereldsche bestel, Als van het Ulrumsche bestellen. Maar ook al is dan uw terrein Slechts van een zeer beperkte orde, Daarop zijt gij dan ook in 't klein. Naar ik vermoed, he^l wijs geworden. En daarin zit 'm maar de kneep, Wanneer we eens gaan vergelijken, Zoo menigeen die hooger greep. Heeft dat nooit weten te bereiken. Al moet het zijn dat ik het doe. Als mosterd na uw maal, als 't ware, 'k Wensch u en Ulrum hierbij toe Gelukkig samenzijn, nog jaren. P. GASUS. I N het zicht van de haven is Maandagavond om ruim zeven uur het K. L. M.-toestel „Ijsvogel", een D. C. 3, gezag voerder J. Duimelaar, verongelukt. Het kwam neer in een drassig weiland, op ongeveer 500 meter afstand van den Rijksweg naar Schiphol, en brak na de botsing met den grond in tweeën. Bij deze rampdie ongetwijfeld herinneringen ivekt aan het verongelukken van de Kwikstaart99zijn zes menschen om het leven gekomen: gezagvoerder J. J. EDuimelaar kapitein-vlieger W. van Gemeren, mecanicien W. J. van Huutf marconist CJ. W. Surber en de passagiers mevr Schneider en mevrSilberstein, beiden uit Berlijn. Van de overige passagiers, onder wie zich geen Nederlanders be vonden, werden er vier zwaar- en acht lichtgewond. Ook de steward Eys werd licht gewond. Het gedeelte van den Riekerpolder, waarin de machine was neergeko men, bevindt zich tusschen den Schinkel en den Rijksweg van Am sterdam naar Den Haag, dicht bij de plaats waar deze bij den Ouden Sloterweg begint. Ten Zuiden wordt het begrensd door de Cein tuurspoorbaan. Tusschen deze spoorbaan en een breede sloot, waar het wrak tegenaan ligt, be vindt zich een smallere sloot. Waarschijnlijk heeft de machine het eerst bij deze smalle sloot den grond geraakt. Daar althans vond men een der motoren en een ge deelte van den afgeknapten rech tervleugel. Het rechterwiel vond men tweehonderd meter verder, zoodat men kan aannemen, wat trouwens ook te verwachten was, dat het landingsgestel reeds uit was. Na deze botsing is de machine doorgeschoven tot voor de breede sloot, waar de romp practisch in tweeën werd gevouwen. Zij maakt een halven slag om en cockpit en voorste deel van de cabine kwamen onder het achterstuk van het wrak terecht. Het was alsof met een groot mes de cabine achter de vleugels door was gesneden. Alleen het staart stuk was nog intact. De linkervleu gel en andere wrakstukken waren naar den overkant van de breede sloot geslingerd, evenals, zooals later bleek, een aantal slacht offers. De toestand van de gewonden liet zich in het algemeen in den loop van den ochtend iets gunsti ger aanzien dan men aanvankelijk durfde hopen. Niettemin blijft de toestand van de zwaarst-gewonden nog zorgelijk. (Vervolg op pag. 3 eerste kolom). Eenige verwarring en vertraging ontstonden Maandagmorgen op Schiphol, toen tien Duit- sche vluchtelingen, wier papieren door de politie en den Vreemdelingendienst van het vliegveld niet in orde bevonden werden, op order van de instanties te Den Haag naar Duitschland moesten worden teruggezonden, nadat hun aanvankelijk was toegezegd, dat zij totMaandagavond op Nederlandsch grondge bied zouden mogen verblijven. Drie hunner geraakten bij het vernemen van deze mede- deeling, volgens de Tel.. in een dusdanig over spannen toestand, dat de stationsdienst van de K.L.M. weigerde hen per vliegtuig naar Berlijn te vervoeren, omdat zulks met het oog op de veiligheid der andere passagiers niet verantwoord zou zijn. Men deelde het blad mede, dat het hier betrof een van de vele gevallen, waarin vluch telingen, die geen geldige papieren bezitten, naar hun land worden teruggezonden. De tien Duitsche vluchtelingen, waarmede men in het onderhavige geval te maken had. waren Zaterdagavond uit Berlijn en Hamburg op Schiphol aangekomen. Hun papieren werden niet in orde bevonden, weshalve de politie van Haarlemmermeer hen, zooals te doen gebrui kelijk is, in een hotel te Hoofddorp onder bracht, in afwachting van de nadere beslis sing der autoriteiten te Den Haag. De vluch telingen, die meenden over een geldig visum te beschikken, hadden in werkelijkheid slecht? een toezegging van de Duitsche regeering, dat zij over eenigen tijd wel eens een visum zou den kunnen krijgen. Slechts één hunner had een doorgaand visum naar Lydda en gaat Dinsdag a.s. met de K.L.M. naar Palestina Van alle anderen stond te voren reeds vast. dat zij zouden worden teruggezonden, tenzij men in Den Haag anders besliste. Deze be slissing viel echter niet anders uit. En zoo moesten met de gewone lijnmachine Maan dagmorgen negen vluchtelingen worden teruggezonden. Een vrouw, die ook tot 't ge zelschap behoorle, was echter in den loop van den nacht ziek geworden en onder be handeling van twee artsen gesteld, die Maan dagmorgen overbrenging naar een kliniek te Amsterdam adviseerden. De bij haar be- hoorende familie kreeg toen toestemming hier te blijven tot de gezondheidstoestand der vrouw verbeterd was. Een jongedame kon eveneens blijven, omdat op Schiphol een Hol- landsche verloofde op haar te wachten stond met wien zij nog Maandag zou huwen, het geen haar de Nederlandsche nationaliteit zon verschaffen. Gevallen als deze komen In de laatste In kleine, selecte examenklas kunnen enkele serieuze candidaten RADIO TECHNICUS geplaatst worden. Inlichtingen WOENSDAGMIDDAG van 2-4 uur. RADIO TECHNISCHE SCHOOL - ZIJLWEG 23. (Adv. Ingez. MedJ Virgilius: Wijk niet voor het ongeluk, maar ga er des te moediger tegen in. maanden en vooral in de laatste dagen, sedert de gebeurtenissen in Duitschland, zeer veel voor. De terugzending brengt dan de noodige moeilijkheden mede, omdat de passagiers geen retourbiljetten hebben en niet over geld beschikken om zich een zoodanig biljet aan te schaffen, aangezien het hun slechts ge oorloofd is een bedrag van 10 Mark mee te nemen over de grens. Na eenige telefoongesprekken met de re geering te Den Haag kon door familieleden in zooverre wijziging in de situatie worden gebracht, dat tw.ee der emigranten de voor- loopige toezegging hebben gekregen, dat zij op hun visum mogen wachten. De derde persoon, die bereids in een auto onderweg was naar de grens, werd daar opgehouden, alwaar hem de verblijfstoezegging werd gedaan. Hij is daarna naar Amsterdam teruggekeerd Zooals men zich herinneren zal sloot de begrooting van Haarlem van 1938 met een tekort van 1.067197. Daarom heeft de ge meente aan de regeering gevraagd een extra bijdrage uit het Werkloosheidssubsidiefonds van P 583.661 en een extra belastingbijdrage van 483.534. Dit aanvankelijk geraamde tekort op de be grooting wordt verminderd doordat Haarlem, op aandrang van de regeering. de opcenten op Personeel van 185 op 195 bracht en alsnog de opcenten op de Gemeentefondsbelasting van 55 op 75 zal verhoogen. Deze verhoogde opcenten zullen voor 1938 vermoedelijk aan belastingontvangsten 200.000 opbrengen. De gemeente Haarlem zal nu over 1938 van de regecring ontvangen een extra bijdrage uit het Werkloosheids subsidiefonds van 583.661 en een extra belastingbijdrage van 261.234, totaal dus 844.895. Per 15 Augustus 1939. De Algemeene Vereenlging voor Bloem bollencultuur te Haarlem heeft uit Amerika het volgend telegram ontvan gen: „Ingaande 15 Augustus 1939 wordt narcissen-embargo opge heven. Geen speciale behandeling voorgeschreven. Narcissen kun nen op dezelfde wijze als tulpen en hyacinten geïmporteerd wor den." Een VULPEN voor Uw leven, Kan DANTUMA U geven ZIJLSTRAAT 90. HAARLEM, TELEF. 11161. (Adv. Ingez. Mea.j HEDEN: 12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag. Haarlem krijgt over 1938 van de regecring als extra bijdrage uit het Werkloosheids subsidiefonds een extra belastingbij drage van f 844.895. 1 Nadere bijzonderheden over de Koningin Wilhelmina kliniek, die op den hoek van de Dreef en de Ilazepatersiaan te Haar lem zal worden gebouwd. 2 Er komt te Haarlem een afdceling voor neu- ro-chirurgie 2 BINNENLAND. Het narcissen-embargo is door de Ver. Staten opgeheven 1 De „Ijsvogel" is Maandagavond vlak bij Schiphol verongelukt. 1 en 3 Economsiche en industrieele verdedigings voorbereiding in ons land. 3 Voor dienstweigeraars wordt een kamp In Drente gemaakt. 3 BUITENLAND. De scholen in Duitschland zijn in het ver volg voor de Joden gesloten. 5 Smetona is herkozen als president van Litauen. 5 Chamberlain heeft in het Lagerhuis ge zegd de Jodenvervolging in Duitsch land te betreuren. 5 SPORT. In de gisteravond te Haarlem gespeelde schaakpartijen tusschen de grootmees ters is slechts één beslissing gevallen. 6 ARTIKELEN enz. R. P.: De Ijsvogel. j Bijzondere correspondentie: Anti-semie- tische excessen in het grensgebied. 5 K. de Jong: Liederen- en duettenavond 11 J. B. Schuil over „Wintersport". n De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op g

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1