Roosevelt diep getroffen door
de gebeurtenissen in Duitschland.
Plaatsing van vluchtelingen in studie.
Hoe in Berlijn huisgehouden werd.
Duitsche persaanvallen op Engeland
en Amerika.
RADIO.
PROGRAMMA
WO E N S DS"G Ï6 NOVEMBER 1938
H A A R E EM'S D'A GBIiAD'
5
Roosevelt heeft in 'n Dinsdag ge
houden persconferentie gezegd, dat hij
nauwelijks kon gelooven, dat de anti-
Joodsche campagne in Duitschland
zich kon voordoen in de twintigste
eeuw der beschaving.
De president onthulde, dat hij zelf
het voorstel had gedaan tot den terug
keer van Wilson, die naar Washington
is ontboden voor overleg.
Het de laatste dagen uit Duitschland
ontvangen nieuws heeft de openbare
meening in de Vercenigde Staten diep
geschokt, aldus de president. Derge
lijk nieuws, afkomstig uit eenig deel
der wereld, zou onvermijdelijk een
zelfde diepe reactie teweegbrengen bij
het Amerikaansche volk en in iedere
groep der natie.
ROOSEVELT.
Teneinde uit de eerste hand te worden in
gelicht over den toestand in Duitschland,
aldus de president, heb ik den minister van
buitenlandsche zaken verzocht den ambas
sadeur te Berlijn op te dragen direct terug
te keeren om rapport uit te brengen en over
leg te plegen.
Roosevelt onthulde niet hoe lang Wilson te
Washington zal blijven. Hij legde zorgvuldig
uit, dat in diplomatieke taal gezegd moet
worden, dat de ambassadeur naar huis ont
boden is en niet, dat hij werd -teruggeroe
pen.
Roosevelt zeide verder, dat de regeering der
Vereenigde Staten te Berlijn niet heeft laten
protesteeren, hetzij over de den Joden aange
dane behandeling, hetzij over de aan Ameri
kaansche bezittingen toegebrachte schade.
De president zeide niet te weten, wat
gebeurt in verband met berichten uit
Londen, dat ambassadeur Kennedy
probeert een gemeenschappelijke actie
tot stand te brengen van Groot Brit-
tannië en de Vereenigde Staten om
hulp te bieden aan de Duitsche
Joden.
Het intergouvernementeele vluchtelingen
comité te Londen, aldus vervolgde Roosevelt,
gaat voort met te trachten hulp te verleenen
om den toenemend moeilijken toestand het
hoofd te bieden.
Roosevelt zelf heeft er ernstig zijn
gedachten over laten gaan, op welke
wijze, Duitsche vluchtelingen ge
plaatst zouden kunnen worden Hij
achtte den tijd echter niet rijp om
reeds eenige verklaring daarover af te
leggen.
Wel verklaarde hij, dat niet overwogen
wordt wijziging te brengen in het Amerikaan
sche stelsel der quota voor immigranten.
Naar uit Berlijn vernomen wordt, zal Wilson
hedenavond vertrekken.
Definitieve oplossing nog niet gevonden.
Naar United Press uit Londen meldt, heeft
Engeland in antwoord op Kennedy's oor
spronkelijke vraag, geantwoord, dat het
gaarne bereid is, voorloopig onderdak te ver
leenen aan Joodsche vluchtelingen, indien
andere landen later permanent onderdak
•kunnen geven. Kennedy moet daarop gezegd
hebben, dat de Ver. Staten aan de immi
gratiequota gebonden zijn, die voor Duitsch
land reeds vol zijn tot Juli 1939. Kennedy
moet daarop het denkbeeld geopperd hebben,
dat er in dun bevolkte streken van het empire
misschien wel wat ruimte te vinden zou
zijn
Van Engelsche zijde antwoordde men, dat
er toch al wat meer vluchtelingen zijn toe
gelaten dan officieel wordt gezegd en het
moederland is dan ook vrijwel „verzadigd". In
Noord-Rhdesia, Kenya en misschien in Tan
ganyika kunnen nog wat gezinnen worden op-
Een nieuw kabinet Imrédy in
Hongarije.
Wijziging in dc ministeries van handel,
industrie, landbouw en defensie.
Havas meldt uit Boedapest, dat minister
president Imrédy een nieuwe regeering heeft
gevormd, welke gelijk is aan de vorige regee
ring met de volgende wijzigingen: de minister
van handel, Kinder, zal ook de leiding van
het ministerie van industrie op zich nemen,
ter vervanging van den afgetreden minister
Bornemisza; Graaf Teleky zal ministers
Sztranyavszky opvolgen in het ministerie van
landbouw; de minister van justitie Mikecz
zal worden opgevolgd door Tasnasinagy; in
het ministerie van landsverdediging zal gene
raal Bartha vervangen worden door generaal
Ratz. Verder zal de leider van de Hongaarsche
partij in het bij Hongarije gevoegde deel van
Tsjecho Slowakije, Jaross, als minister zonder
portefeuille in het kabinet zitting krijgen.
genomen, maar die mogelijkheden zijn be
perkt. Australië neemt wel vluchtelingen op,
doch Zuid-Arika en Canada weigeren.
Voor de andere Europeesche landen
eveneens het verzadigingspunt bereikt en
Latijnsch Amerika kan slechts landbouwers
opnemen. De meeste vluchtelingen komen uit
de stad en bovendien is alle hoop die Rublee
gekoesterd had, dat den vluchtelingen werd
toegestaan, toch wat bezit mee te nemen
thans vervlogen.
Zoo is men nog niet verder gekomen dan te
constateeren, dat tijdelijk onderdak wel wordt
aangeboden, in de eerste plaats wel door Ne
derland en voorts ook door Engeland, doch
dat geen enkele uitweg naar een dèfinitieve
oplossing te vinden is
Koning Carol en kroonprins
Michael te Londen.
Aankomst der hooge gasten door den mist op
het Kanaal vertraagd.
Aan boord van den Britschen torpedojager
„Sikh" zijn koning Carol van Roemenië en
kroonprins Michael gisteren te 14.15 uur van
Boulogne te Dover aangekomen. Boven het
Kanaal hing een dichte mist, zoodat de jager
en de begeleidende schepen eerst in zicht kwa
men toen zij de 1 pier reeds dicht genaderd
waren. De „Sikh" kwam drie kwartier later
dan verwacht werd aan. De gasten werden be
groet door saluutschoten van de batterijen te
Dover.
De hertog van Kent en de Roemeensche
gezant begaven zich aan boord om de vorste
lijke bezoekers te verwelkomen. Na den jager
verlaten te hebben, inspecteerde Carol de
©erewacht aan de kade.
Aan het Victoriastation te Londen werden
koning Carol, die gekleed was in een donker
blauwe uniform met een lange goud met witte
cape over den linkerschouder en kroonprins
Michael, in een grijze militaire uniform met
baret verwelkomd door den koning, den
hertog van Gloucester, Chamberlain, Hali
fax, Hoare, Backhouse en vele andere hoog
geplaatste persoonlijkheden. Onderweg naar
Buckingham Palace werden de Koninklijke
bezoekers geestdriftig door de bevolking toe
gejuicht.
In het paleis werden de gasten begroet door
de Engelsche koningin en de prinsessen Elisa
beth en Margaret. Later hebben zij een be
zoek aan koningin Mary gebracht.
Ongeveer 160 gasten, o.a. de eerste minister,
de leden van het kabinet en alle zestien am
bassadeurs, die geaccrediteerd zijn bij het
hof van St. James, namen des avonds deel
aan het banket, dat de koning en de koningin
op Buckingham Palace gaven, aangeboden
ter eere van koning Carol en kroonprins
Michael. Attlee, Pirow en de Roemeensche ge
zant waren eveneens aanwezig.
Tijdens het -banket hield koning George een
rede waarin hij voorstelde te drin
ken op de gezond!1 vd van koning Carol en
kroonprins Michael, alsmede op de welvaart
en voorspoed van het Roemeensche volk. Hij
vestigde verder den aandacht op de nauwe
betrekkingen tusschen beide landen tijdens
den oorlog en hij verklaarde te vertrouwen
dat de goede betrekkingen zullen blijven be
staan en dat de belangen van den vrede, welke
door beide volken zoo wordt verlangd, zullen
worden gediend.
Koning Carol antwoordde, dat hij gelukkig
is door dit bezoek de gelegenheid te hebben
de banden van vriendschap welke beide lan
den steeds hebben verbonden, te versterken.
Officieel wordt nog medegedeeld, dat de
koning van Engeland koning Carol heeft be
noemd tot ridder in de Orde van den Kouse
band, en aan kroonprins Michael het groot
kruis van de Victoria-orde heeft verleend.
KONINGIN VAN NOORWEGEN ZAL TE
LONDEN EEN OPERATIE ONDERGAAN.
LONDEN, 15 November. (Havas-A.N.P.) De
Daily Express meldt, dat Koningin Maud van
Noorwegen, die sedert vier dagen ziek is, giste
ren is onderzocht door vier geneesheeren, die
een chirurgisch ingrijpen onvermijdelijk acht
ten. Ingevolge dit besluit heeft de Koningin
den Koning van Noorwegen telegrafisch verzocht
om over te komen. Koning Haakon is daarop
gisteravond van Oslo vertrokken en morgen
wordt hij te Londen verwacht.
KABINETSHERVORMING IN AMERIKA
OP TIL?
WASHINGTON, 15 November. Hooge regee-
ringsambtenaren hebben United Press medege
deeld dat een kabinetsreorganisatie voor de
deur staat. Roosevelt schijnt nog voor zijn ver
trek naar Warmsprings het aftreden van den
procureur-generaal Cummings te zullen aan
kondigen. Hij zou opgevolgd worden door den
advocaat-generaal Robert Jackson.
Sedert de verkiezingen loopen geruchten over
hervorming van het kabinet. Er zouden wijzi
gingen plaats vinden ten aanzien van de mi
nisteries van Justitie, Handel, Arbeid en Ma
rine.
(United Press).
ITALIAANSCH HOOGLEERAAR VOORSPELT
AARDBEVINGEN IN TURKESTAN EN
KLEIN-AZIë.
ROME, 14 Nov. Professor Raffaele
Bendandi, die te Faenza vertoeft, heeft de Uni
ted Press in een interview per telefoon mede
gedeeld. dat hij op Woensdag en Donderdag
16 en 17 November a.s. verwacht, dat zich in
Turkestan en Klein Azië hevige aardschok
ken met de rampspoedige gevolgen daarvan
zullen doen gevoelen.
Deze self-made astronoom. die reeds een
groot aantal aardbevingen, welke zich ge
durende de laatste jaren voordeden, voor
spelde, heeft de geleerde wereld reeds verbaasd
over de nauwkeurigheid waarmede hij dit
wat datum en plaats betreft heeft ge
daan.
Wat de aardbevingen op 16 en 17 November
a.s. betreffen voegde Professor Bendandi in
zijn interview er nog nog aan toe, dat een aan
tal minder hevige schokken in den Balkan en
in 't centrum van de Middellandsche Zee ge
voeld zullen worden. (United Press.)
Pauselijk orgaan veroordeelt de
Italiaansclie rassenwetgeving.
„Het Concordaat verbroken."
Het orgaan van het Vaticaan, de Osservatore
Romano, acht de door de nieuwe rassen
politiek ontstane breuk zeer pijnlijk, gezien
het feit, dat de Paus eigenhandig een schrij
ven gericht heeft aan het hoofd der Italiaan-
sche regeering en aan den koning, voordat de
nieuwe wetten waren aangenomen. In een,
officieel uitziende, aanteekening wijst het
blad voorts op de tegenstelling tusschen de
nieuwe fascistische wetten en het kanonnieke
recht. De kerk heeft altijd huwelijken ontraden
tusschen katholieken en personen van een
ander geloof, doch haar optreden was geens
zins dwingend.
De nieuwe wetten nu vormen een
verbreking van het concordaat, waar
van artikel 34 de burgerlijke waarde
van het kerkelijk huwelijk erkent.
De Osservatore Romano merkt echter op,
dat de nieuwe wetten betrekking zullen heb
ben op een tiental huwelijken per jaar, terwijl
dank zij het concordaat jaarlijks 300.000 hu
welijken gesloten worden. Het blad besluit:
„De fatsoenlijke menschen zijn smartelijk ver
rast nu zij de concordaatsverplichtingen ver
broken ziende beginselkwestie is van
kapitaal belang."
GEEN NIEUWE DEVALUATIE VAN POND
STERLING.
WASHINGTON, 15 November. (Havas) Om
een einde te maken aan de geruchten volgens
welke het binnenkort te verwachten Britsch-
Amerikaansche handelsverdrag een nieuwe de
valuatie van het pond sterling zou behelzen,
wordt van bevoegde zijde te kennen gegeven,
dat het verdrag „slechts de gewone z.g. veilig
heidsclausule zal bevatten, welke herziening der
teksten moelijk maakt als er in den koers dei-
deviezen belangrijke wijzigingen zijn, doch dat
het geen enkele clausule inhoudt, waarbij een
koers voor het pond wordt vastgesteld".
IN FEBRUARI ALGEMEENE VERKIE
ZINGEN IN ENGELAND?
De Londensche correspondent van
de Manchester Guardian verneemt
van verscheidene kanten, welke hij
voor welingelicht houdt, dat thans
besloten is begin Februari alge-
meene verkiezingen te houden.
ITALIAANSCHE PRINSES VERLOOFD.
Officieel wordt te Rome de verloving van
Prinses Maria, de jongste dochter van den
Koning van Italië met Prins Lodewijk van
Bourbon bekend gemaakt.
Triest schouwspel in de groote winkelstraten
ROTARY IN ITALIë ONTBONDEN.
De secretaris van de Fascistische Partij in
Italië heeft kennis genomen van de beslui
ten van de Italiaansche Rotaryclub, zich te
ontbinden.
(Van onzen correspondent).
EZER dagen had dr. Goebbels ons
telefonisch naar het propaganda-
ministerie laten roepen om daar
zijn lezing aan te hooren van „het
vergeldingswerk der Duitsche natie".
Hij protesteerde tegelijkertijd „tegen de
matelooze overdrijvingen en leugens van een
zeker deel der kwaadwillige buitenlandsche
pers" en verzocht ons „op loyale wijze en
naar waarheid over de gebeurtenissen der
laatste dagen te berichten".
Wij voldoen gaarne aan zijn verzoek in het
volle bewustzijn van het groote belang eener
eerlijke berichtgeving bij gebeurtenissen, die
moeten gelden, als „uitbarsting der kokende
volksziel" en die zooveel leed brengen aan dui
zenden, wier eenige schuld is te behooren tot
het ras, wiens leed een onmondig rasgenoot
wilde wreken door den waanzinnigen moord,
waarvan een sympathieke jongeman het on
schuldig slachtoffer is geworden.
Wij nemen van harte deel in het leed der
ouders om het verlies van een zoon, uit wiens
vriendelijken open blik heel zijn beminnelijk
wezen straalde. Oprechte betuigingen van
deelneming als deze en van afschuw van den
moord zijn al reeds tot „phrase" gestempeld
omdat ze niet vergezeld gingen van een ver
oordeeling van eiken Jood. Wij herinneren aan
Rathenau's moeder, die na den moord op haar
zoon, de moeder van een zijner moordenaars
bezocht om het haar dien door te beweenen.
Wij onthouden ons van beschouwingen en
houden ons aan de feiten, die wij op loyale
wijze en naar waarheid zullen weergeven.
De persbureaux zonden u al berichten over
synagogen, die van Hamburg tot Weenen
in lichtelaaie stonden, over stuk gesla
gen vensters en plunderingen. Als ooggetuige
kan ik niets van plunderingen vertellenwel
om te beginnen van de kleine glas
scherven, die ik in de Leipzigerstrasse net
jes samengeveegd zag tot groote hoopen
dicht tegen eiken winkel, waar de „wraak
oefening" plaats had gehad. De etalages waren
leeg en ook netjes uitgeveegd niet, zooals
mij later bleek door den winkelier of zijn
personeel! Dezelfde tooneeltjes in de Frie-
drichstrasse. Het gaf den indruk, alsof een
woedende volksmenigte 's nachts of vroeg in
den morgen haar woede gekoeld had en voor
daglicht en politie de wijk had genomen.
Overal leege etalages, waarvan de ingesla
gen ruiten tot de laatste scherf waren weg
genomen. Maar verderop bleek het oprui-
mingswerk nog in vollen gang te zijn. Goed
gekleede jongelui ruimden, om gevaar voor de
voetgangers te voorkomen, stuk geslagen
glas weg en veegden de vernielde waren uit de
etalages den winkel in, waar evenmin een
stuk was heel gebleven. Kostbare kunstvoor
werpen, goud, zilver en juweelen, klokken,
horloges, bijouterieën, kleeding en al die
schatten, die in de etalages van voorname
winkelstraten te bewonderen zijn, werden
vernietigd en als vuilnis weggeveegd naar
achteren toe, de winkelruïne in. Geen stuk
kwam op straat, in dit centrum der groote
stad, met zijn druk internationaal verkeer.
Van verwoesting naar verwoesting trok men
voor het opruimingswerk. Vooraf ging
Op zonden van het eigen land" gewezen.
De Duitsche pers zet haar heftige
campagne voort tegen de Engelsche
kringen, die de door Duitschland ge
nomen anti-semietische maatregelen
critiseeren, aldus meldt Havas uit
Berlijn. Zij gaat verder voort Groot
B'rittannië aan te vallen over haar
Palestijnsche politiek en probeert een
vergelijking te trekken tusschen de
„vergeldingsmaatregelen" tegen de
Joden en de onderdrukking van den
Arabischen opstand in Palestina.
De „Angriff" schrijft: Het is niet de eerste
keer in de geschiedenis, dat de Engelschen
koloniseeren met de wapens in de hand, doch
nimmer is de cynische huichelachtigheid van
hun politiek en de brutaliteit van hun regime
zoo duidelijk aan het licht getreden als thans
in Palestina.
De Berlijnsche vertegenwoordiger van Ham
burger Fremdenblatt verklaart: Dat men juist
in de Angelsaksische landen het geheele ge
wicht ten gunste van het Jodendom in de
waagschaal werpt, is het duidelijkste bewijs,
dat zooals vroeger een groote psychologische
klove bestaat, die snelle vorderingen langs
den weg van bijv. de Duitsch-Engelsche over
eenstemming steeds opnieuw moeilijkt maakt.
Menigen Britschen imperialist, aldus het
blad, komt het zeer gelegen met een verwij
zing naar den anti-semietischen koers in
Duitschland den „roof" der Duitsche koloniën
te probeeren te rechtvaardigen. Ook de ge
heele openbare meening der Vereenigde Staten
wordt met een lastercampagne overgoten.
Amerikaansche persagentschappen, aldus
vervolgt het Hamburger Fremdenblatt, bewe
ren te kunnen melden, dat officieele kringen
te Washington een diplomatieke krachtproef
tusschen Engeland, Amerika, en Duitschland
overwegen waarbij de economische afhanke
lijkheid van het Britsche Rijk van de Ver
eenigde Staten als kostbare factor wordt
geboekt. De Joodsche kwestie is voor al deze
ophitsers slechts een welkome aanleiding om
opnieuw het ideologische conflict te ontkete
nen, dat sinds München voor een poos ten
minste tot zwijgen scheen te zijn gebracht.
Deze kringen mpet men de zonden van het
eigen land voor den geest roepen. Hoe Amerika
pleegt om te gaan met rasminderheden in het
eigen huis leert de geheele geschiedenis sinds
de stichting der Vereenigde Staten. Rechter
Lynch, die kleurlingen teert, in veeren rolt en
opknoopt, is een volkomen eigen product van
Amerika.
De zegen der beschaving, welke door de
oorlogsschepen van de Vereenigde Staten werd
verbreid over Panama. Nicaragua, Mexico of
andere staten van Midden Amerika, wordt door
deze zelfbewuste volken geenszins als een ze
gen gevoeld.
De „Fairness", welke Duitschland tegenover
Engelsche gebeurtenissen, bijv. tijdens het
constitutioneele conflict aan den dag legde,
vindt in Engeland niet op overeenkomstige
wijze weerklank. Klaarblijkelijk bestaan er in
Engeland maar al te veel kringen, die er be
wust van afzien in Duitsche aangelegenheden
fair te zijn.
Niemand, die het anti-semietisme van het
derde rijk kent, heeft eenig recht er verwon
derd over te zijn, dat een volk van tachtig
millioen langs evolutionnairen weg een vreemd
lichaam van 600.000 menschen van vreemd ras
verwijdert, nadat uit deze minderheid het Pa-
rijsche schot tegen de Duitsche natie werd
afgevuurd.
De uitsluiting der Joden uit het
zakenleven.
Tijdens de installatie van den nieuwen
leider van de Duitsche industrie, Zangen,
heeft de Duitsche minister van Economische
Zaken, Funk, een rede gehouden, waarin
hij zich ook bezig hield met het Joden
vraagstuk. Hij zeide o.a. dat men de Joden
niet uit het leven van den staat kan uitscha
kelen en ze toch in het economische leven
laten bestaan.
Van het op grond van de verplichte
aanmelding van het vermogen vast
gestelde netto-vermogen van de Joden
in Duitschland van ongeveer zeven
milliard rijksmark is reeds twee mil
liard overgegaan in Duitsch bezit,
zeide hij.
De tot nu toe genomen maatrege
len zullen het mogeüjk maken de
Joden binnen eenigen tijd uit het
Duitsche zakenleven te verwijderen
en het nog in Joodsche handen zijnde
bezit in Duitsche handen over te la
ten gaan tegen een rente-regeling.
Hierbij zal er op worden gelet, dat de in
verband met het vierjarenplan zoo gewich
tige en waardevolle voorraden zonder vermin
dering aan waarde of hoeveelheid ten goede
komen aan het Duitsche volk. Verhinderd
moet verder worden, zoo besloot Funk, dat
door het vastleggen van groote kapitalen
voor het „arisch maken" de kapitaalmarkt
voor de noodzakelijke leeningen te zeer be
perkt wordt.
Het Joodsche kapitaalbezit, volgens
Duitsche schatting.
Het Duitsche Nieuwsbureau bericht:
Naar omtrent de vermogenspositie der Ber
lijnsche Joden bekend wordt, hebben de Joden
op grond van een verordening van 26 April
1938 aangifte moeten doen van hun vermogen.
Te Berlijn waren in totaal 35.802 Joden aan-
meldingsplichtig. d.w.z. dat zij een vermogen
van 5.000 mark of meer hadden.
Het resultaat van het onderzoek berust uit
sluitend op de eigen aangiften van de aan-
meldingsplichtige Joden en de getallen zijn
derhalve eerder te laag dan te hoog.
Na aftrek van loopende schulden bezitten
894 Berlijnsche Joden een vermogen van
300.000 mark en meer. Hiervan bezitten er 346
een vermogen van meer dan een half millioen,
125 een vermogen van meer dan een millioen,
37 een vermogen van meer dan 2 millioen. 17
een vermogen van meer dan 3 millioen, 7 een
vermogen van meer dan 4 millioen, 8 een ver.
mogen van meer dan 5 millioen, en 5 onder
scheidenlijk een vermogen van meer dan 6, 7,
8, 10 en 12 millioen mark.
een groep van ongeveer 10 man. die het ver
nietigingswerk verrichtte. Als sloopers van
het vak gingen zij kalm van winkel tot win
kel, waarvan de eigenaar Jood is. Unter den
Linden zag ik ze rustig aan het werk in een
bijouterie-winkel, die zelf een keurig bijoute
rie-kastje leek en den Hollandschen firma
naam „Van Santen" voerde. Het is van bui
ten en van binnen geheel verwoest niet
met dc- woede van een heftig bewogen volks
menigte, maar met het kalm overleg van den
slooper. De eerzame slooper-van-het-vak
vergeve mij deze vergelijking, die als alle
vergelijkingen mank gaat.
Het was Donderdagmiddag half twee, toen
van Santen aan de beurt was. Ik meende
toen al. genoeg te hebben gezien om het ka
rakter dezer „wraakoefening van een belee-
digd volk" te leeren kennen. Er stond hier en
daar een Schupo op post niet om 't werk
der wrake tegen te gaan of een zaak onder
zijn hoede te nemen, maar om, zooals in de
Kronenstrasse, voorbijgangers te waarschu
wen voor het gevaar, dat van stuk geslagen
vensters in eer. bovenverdieping dreigde, om
dat de kozijnen geen houvast meer schenen te
hebben. Aan den overkant werd een kruide-
nierswinkeltje gesloopt en vlogen pakjes
koek, bonbons en zeep naar buiten.
Op hoog bevel moeten de Joden nu nog zelf
de schade betalen, die is aangericht aan per-
ceelen. die zij voor woning of zaak hadden
gehuurd. Het is den maatschappijen bij wie
zij zich hadden verzekerd, verboden, hun ook
maar een pfennig uit te betalen. Allen te
zamen moeten zij „een milliard boete" be
talen. Bovendien mogen zij aan het maat
schappelijk leven in 't geheel niet meer deel
nemen.
Er is geen openbare meening, die het alge
meen gevoelen over deze dingen weergeeft.
Doch wat baten hier en over de grenzen
alle betuigingen van medelijden met een ge
kweld volk, dat in alle richtingen vluchten
moet en nergens toevlucht vindt. De groot
machten hebben in een gewichtige confe
rentie hun bezwaren tegen doorgrijpende
hulpmaatregelen breed uitgemeten, „en lieten
de zaak zooals zij was".
En toch zal ten spoedigste een actie moeten
beginnen hoe moeilijk ook een oplossing
zal te vinden zijn dit volk in zijn onbe
schrijfelijke ellende te helpen.
(Inmiddels is van Nederland daadwerke
lijke actie uitgegaan. Red.)
H. L.
DONDERDAG 17 NOVEMBER.
HILVERSUM I, 1875 en 451.5 M.
8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00
KRO. 2.00—12.00 NCRV.
8.00—9.15 Gramofoonmuziek (om 8.15 be
richten). 10.00 Gramofoonmuziek. 10.15 Mor
gendienst. 10.45 Gramofoonmuziek. 11.30
Godsdienstige causerie. 12.00 Berichten. 12.15
KRO-orkest (12.45—1.00 en 1.30—1.40 Gramo
foonmuziek). 2.00—2.55 Handwerkuurtje. 3.00
Voor de vrouw. 3.30 Gramofoonmuziek. 3.45
Berichten, hierna: Bijbellezing. 4.45 Gramo
foonmuziek. 5.00 Handenarbeid voor de jeugd.
5.30 NCRV-Harmonie-orkest en gramofoon
muziek. 6.45 Causerie namens het C.N.V. 7.00
Berichten. 7.15 Journalistiek weekoverzicht.
7.45 Gramofoonmuziek. 8.00 Berichten ANP,
herhaling SOS-berichten. 8.15 Koorconcert.
9.00 Causerie: Onderwijsproblemen van onze
tijd. 9.30 Fluitduo, piano en gramofoonmuziek.
10.00 Berichten ANP, actueel programma. 10.30
Gramofoonmuziek. 10.45 Gymnastiekles. 11.00
Pianovoordracht en gramofoonmuziek. 11.30
Gramofoonmuziek. 11.50—12.00 Schriftlezing.
HILVERSUM II, 301.5 M.
AVRO-uitzending.
8.00 Gramofoonmuziek (om ca. 8.15 berich
ten). 10.00 Morgenwijding. 10.15 Orgelspel (gr.
pl.) 10.30 Voor de vrouw. 10.35 Orgel- en piano-
soli. 11.10 Declamatie. 11.30 Omroeporkest en
soliste (om ca. 12.15 berichten). 12.30 AVRO-
Amusementsorkest en het duo „Ja". 1.15 Gra
mofoonmuziek. 2.00 Causerie: De gezondheid
van onze kinderen. 2.30 Cellovoordracht met
pianobegeleiding. 3.00 Cursussen voor de
vrouw (om ca. 3.45 berichten). 3.45 Gramo
foonmuziek. 4.00 Ziekenhalfuur. 4.30 Orgel
spel (opn.) 5.00 Week-Kaleidoscoop. 5.20 Ge-
lukwenschen. 5.30 AVRO-Aeolian-orkest. 6.30
Sportpraatje. 7.00 Voor de kinderen. 7.05
AVRO-Dansorkest. 7.30 Engelsche les. 8.00 Be
richten ANP. Radiojournaal. Mededeelingen.
8.20 Omroeporkest en solist. 9.05 Radiotooneel
met muziek. 10.20 AVRO-Vaudeville-orkest,
solisten en gemengd koor. 11.00 Berichten A
NP, schaaknieuws. Hierna tot 12.00 Winia Far-
berow's ensemble.
DROITWICH 1500 M.
12.05 Orgelspel. 12.50 BBC-Welsh orkest en
soliste. 1.502.20 Het Norbert Wethmar Trio.
3.15 Declamatie. 3.35 «Stedelijk orkest van
Bournemouth en solist. 5.05 Voor moeders. 5.20
Het Gershom Parkington kwintet en solist.
6.20 Berichten. 6.40 Landbouwpraatje. 7.00
Zang. 7.20 BBC-Theaterorkest. 8.05 Billy Cot
ton en zijn Band. 8.50 Causerie over Turkije.
9.20 Berichten. 9 45 Viool en piano. 10.20 Korte
Avondwijding. 10.40 Uit Amerika: Mainly
about Manhattan, causerie. 10.55 BBC-orkest
en solist. 11.35 Jack Jackson en zijn Band.
11.5012.20 Dansmuziek (gr. pl.).
RADIO-PARIS 1648 M.
9.00, 10.00 en 11.20 Gramofoonmuziek.
12.30 Zang. 1.05 Frad Adison's orkest. 2.35 Gra
mofoonmuziek. 3.30 Zang. 3.45 en 5.25 Gramo
foonmuziek. 6.35 Viool en piano. 7.00 Gramo
foonmuziek. 7.20 Cantrelle-orkest. 8.35 Zang.
8.5012.05 Uitzending uit het Théatre Natio
nal de rOpéra-Comique.
KEULEN 456 M.
5.50 Gramofoonmuziek. 6.30 Omroeporkest.
7.50 Omroepkleinorkest. 9.209.50 Volksliede-
renconcert. 11.20 Omroepdansorkest en piano
duo. 1.30 Populair concert. 2.30 en 2.50 Gramo
foonmuziek. 3.20 Leo Eysoldt met zijn orkest
en solisten. 6.20 Verzoekconcert. 7.30 Omroep
orkest, Akensch Domkoor en solist. Hierna:
Omroeporkest en solist. 9.35 Gramofoonmu
ziek. 9.50—11.20 Will Glahe's orkest.
BRUSSEL 322 M.
12.20 en 12.50 Gramofoonmuziek. 1.30 Gra
mofoonmuziek met. toelichting. 1.50—2.20 Gra
mofoonmuziek. 5.20 Omroepdansorkest. 6.50
Gramofoonmuziek. 8.20 Omroeporkest. 10.30—
11.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 1.00 en 1.30 Om
roepkleinorkest. 1.50—2.20, 5.20. 6.35 en 7.35
Gramofoonmuziek. 8.20 en 9.35 Omroepklein
orkest en gramofoonmuziek. 10.30—11.20 Gra
mofoonmuziek.
