AKKERTJES
i
«BREEMEN
Auto in volle vaart tegen betonnen
trammast gebotst.
Regelingen voor het onderwijs.
Regeering gaat nieuwe spelling gebruiken.
HET
GEHEIM.
Monopolieheffingen
op granen worden
weer hooger
UW VOORDEEL
LIGT VOOR DE HAND
Twee jongens doodgereden
Twee inzittenden gedood
en twee ernstig gewond.
MAANDAG 21 NOVEMBER 1938
H A A R t E M'S DAGBLAD
3
De regeering' is voornemens binnenkort de nieuwe schrijfwijze
van woorden te gaan toepassen in de van haar uitgaande stukken.
Minister Slotemaker de Bruine doet hiervan mededeeling in de
Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer in de volgende
bewoordingen
Medewerking in de richting, dat onze taal op den duur „geslachtloos" worden
zal ,is op meer dan één grond van den minister niet te verwachten.
De regeering heeft met betrekking tot het woordbeeld besloten, de nieuwe
schrijfwijze in de van haar uitgaande stukken te gaan toepassen nadat zij
omtrent eenige ter zake bestaande onzekerheden zal hebben beslist aan de
hand van een advies, daaromtrent aan haar uitgebracht door de commissie-
Fockema Andreae
Het gewenschte advies kan in deze maand worden tegemoet gezien.
Voorts verwacht de minister een advies omtrent de schrijfwijze der bastaard
woorden en der samengestelde woorden, welk advies niet zonder nauw contact
met een door de Belgische regeering aangewezen commissie zal dienen te
worden uitgebracht.
Inzake geslacht en voornaamwoord handhaaft de regeering de schrijfwijze-
De Vries en Te Winkel. Indien op den duur op dit gebied wijziging wenschelijk
mocht blijken, zal deze niet worden overwogen dan eveneens in nauw contact
met België.
HAARLEM -
TELEFOON 10070
HEEMSTEDE -
TELEFOON 29280
(Adv. Ingez. Med.)
Noch minder lesuren, noch ver
vroegde pensionneering voor
leeraren.
Kosten zijn te hoog.
Aangaande den aandrang, op den minister
van Onderwijs uitgeoefend met betrekking tot
de vermindering zoowel van het getal lessen,
voor het maximum-salaris van een leeraar
vereischt, als van het maximum-getal leer
lingen, voor klassensplitsing gevorderd, merkt
de minister in zijn Memorie van Antwoord
op, dat hij gaarne bij deze ontwerp-begrootini_
maatregelen zou hebben voorgesteld in die
richting. Hij betreurt, dat de toestand van 's
lands schatkist hem dit heeft belet.
Alleen reeds op hetzelfde bezwaar dat der
kosten moet vooralsnog de invoering van
vrijwillige pensionneering van leeraren op 60-
jjarigen leeftijd afstuiten.
Prinselijke Familie weer op
Soestdijk.
Zaterdagavond te circa half tien is H.K.H.
Prinses Juliana met Prinses Beatrix uit
Duitschland te Baarn aangekomen, waar Prins
Bernhard haar op hartelijke wijze bij aan
komst op het station heeft begroet. Prinses
Beatrix lag in het rieten reiswiegje, dat van
boven was afgedekt zoodat zij voor de toe
schouwers niet zichtbaar was.
Daar de aankomst van de Prinses in het
dorp onbekend was gebleven en H.K.H. boven
dien met een trein reisde, welke gewoonlijk
niet in Baarn stopt, waren er maar weinig rei
zigers op het perron en was er vrijwel geen be
langstelling van de zijde van het publiek.
De moordaanslag te Brunssum.
Weer het mes in het geding.
Omtrent den moordaanslag te Brunssum in
verband waarmee de 28-jarige M. werd gear
resteerd, vernemen wij nader, dat de zuster en
de zwager van M., die bij hem inwoonden,
eveneens zijn gearresteerd.
Voordat eenige arrestatie was verricht, was
Öe broeder van de vermoorde vrouw, een zekere
S. uit Overhoven bij Sittard. overgekomen. Hij
was woedend over het gebeurde en stak de
zuster van M. met een mes in het achterhoofd.
De man werd gearresteerd, doch is later door
de politie vrijgelaten.
In het ziekenhuis te Heerlen is sectie ver
richt op het stoffelijk overschot van het
slachtoffer.
Gestelde richtprijs
nog niet bereikt
Veehouderijcentrale koopt
ook varkens
Van bevoegde zijde wordt ons het volgende
medegedeeld:
In weerwil van de verschillende regeerings-
maatregelen heeft de roggeprijs nog niet het
peil bereikt, hetwelk de regeering in uitzicht
had gesteld. Ook de ingevoerde denaturatie-
regeling heeft niet den gewenschten prijs op
geleverd. De prijs voor gerst is slechts bereikt
doordat de Nederlandsche Akkerbouwcentrale
een belangrijke hoeveelheid uit de markt heeft
genomen, terwijl ook de prijs van haver nog
te wenschen overlaat.
De minister van economische zaken
heeft daarom besloten, met ingang
van 20 November de heffing op gra
nen, met uitzondering van die on
gerst, dus op rogge, haver, mais en
tarwe en de derivaten van deze, met
f 0.50, of voorzoover de derivaten be
treft met een overeenkomstig bedrag
te verhoogen. De zeer lage prijzen,
waarvoor voertarwe wordt aangebo
den, doen het gevaar, dat dit graan,
als voedergraan gebruikt, een optrek
ken van de prijzen der overige granen
zal beletten, toenemen.
Als bezwaar van deze beslissing moet worden
erkend, dat de prijs van mais in afwijking van
dien van de andere granen betrekkelijk wei
nig is gedaald. Het resultaat van den geheelen
maatregel zou evenwel onvoldoende zijn, in
dien ook niet de heffing op mais werd ver
hoogd.
Tegelijkertijd heeft de minister be
sloten, naast den steun aan den prijs
van het rundvee door het uit de markt
nemen van bepaalde categorieën
rundvee, ook over te gaan tot het uit
de markt nemen van varkens, speciaal
varkens in het bacongewicht. Ge
hoopt wordt, dat aan de daling der
varkensprijzen op deze wijze een vol
doende rem zal worden aangelegd en
dat het mogelijk zal blijken een ver
dere prijsdaling der baconvarkens te
voorkomen.
Aan de Nederlandsche Veehouderijcentrale
is dan ook opgedragen, met ingang van heden
met deze afname tegen de prijzen, zooals die
de vorige week bekend zijn gemaakt, een aan
vang te maken.
Lichamelijke oefening zal nog niet
verplichtend worden gesteld.
De leden, die met betrekking tot de lichame
lijke opvoeding in de school vier en een half
uur verplicht willen gesteld zien en vakonder,
wijzers evenals assistent-inspecteurs willen
benoemd zien, verzuimen de primaire vraag
te beantwoorden, door den minister meer dan
eenmaal opgeworpen, namelijk: of het ver
dedigbaar is in een tijd van budgetaire zorgen
en terwijl verlaging der begrooting eerder dan
verhooging moet worden nagestreefd, terzake
van de lichamelijke opvoeding nieuwe of
meerdere offers van de publieke kassen te
vragen. De minister beantwoordt deze vraag
ontkennend.
Op den genoemden grond is de minister niet
voornemens een wijziging van artikel 195 der
Lager Onderwijswet 1920 bij de Staten-Gene-
raal aanhangig te maken in dien zin, dat dit
vak reeds voor 1 Januari 1941 voor alle open
bare en bijzondere lagere scholen verplicht
zou worden gesteld. Intusschen merkt hij op,
dat een zoodanige wijziging niet zou beteeke-
nen, dat in de wet werd neergelegd, hoeveel
uren per week aan dit onderwijs zou moeten
worden gegeven. Het opnemen van een derge
lijke bepaling acht de minister in strijd met
de vrijheid, welke gemeente- en schoolbestu
ren ten aanzien van de regeling van het on
derwijs hebben. Dat het onderwijs in de licha
melijke oefening in de hoogste klassen van
de lagere scholen aan vakonderwijzers zou
moeten worden toevertrouwd, kan de minister
niet toegeven. Hij is van oordeel, dat zij, die
bij het examen voor de lagere akte hun be
drevenheid in de lichamelijke oefening hebben
bewezen, ook voor het geven van onderwijs
in die leerjaren geschikt kunnen worden ge
acht.
SrtUMÏ&lS'
U heeft er één extra. En
U heeft ze dan altijd in huis
bij nacht en ontij, bij plotseling
opkomende Hoofdpijnen, Kies-
Migraïne, Rheumatische
jn, Kou, Griep en Koorts,
helpen snel en zeker
Let goed op het AKKER-merkl
Pip,
KOMEN ALTIJD VAN PAS
(Adv. Ingez. Med.)
Te werk stellen van jonge onder
wijzers.
De interdepartementale commissie, aan
welke is opgedragen na te gaan of en, zoo ja,
op welke wijze werklooze jonge onderwijzers
van regeeringswege zouden kunnen worden
geholpen langs andere wegen dan die van
normale tewerkstelling in de school, heeft de
bestudeering van dit vraagstuk met voortva
rendheid ter hand genamen. De commissie is
er nog niet in geslaagd een oplossing te vin
den, althans niet in dien zin, dat de oplossing
bevredigend mag worden geheeten. In het licht
van de wel zeer moeilijke materie valt dit ove
rigens niet te verwonderen. De minister van
Onderwijs is daarom tot zijn leedwezen niet
in staat op dit oogenblik nadere mededeelin-
gen aan de Staten-Generaal te doen.
Joodsche kinderen uit Duitschland
Dwaalden langs de grens.
De Joodsche perscommissie voor bijzondere
berichtgeving schrijft ons:
Van de Nederlandsch-Duitsche grens wordt
ons van zeer betrouwbare zijde, het volgende
medegedeeld:
Sinds eenige dagen dwalen in de bosschen
lang de grens en ook verder in de omgeving
Joodsche kinderen rond, die waarschijnlijk
vader- en moederloos uit onbekende steden en
dorpen hierheen zijn geloopen. Wanneer zij
aan de Nederlandsche grens komen worden zij
door de Hollandsche grensbewaking in veilig
heid gebracht.
Voor de betrouwbaarheid van dit bericht
staan wij volkomen in.
Ernstig ongeluk door
het dempen van
autolichten.
Op den rijksstraatweg tusschen
Harderwijk en Ermeio is Zaterdag
avond een ernstig ongeluk voorgeval
len, dat aan twee jeugdige knechts
van den melkboer D. het leven heeft
gekost. Beide knechts, een van veer
tien en een van vijftien jaar, hadden
plaats genomen op een tweewielige
transportfiets, waarop een ledige
melkbus en gingen in de richting
Ermeio. Zij werden ingehaald door een
personenauto, bestuurd door den heer
A. uit Nunspeet, die zijn groote lich
ten moest dempen voor een tegen
ligger, waarvoor hij ook moest uitha
len. In het niet verlichte gedeelte,
waarin de heer A. toen kwam te
rijden heeft hij de fiets met de beide
personen niet opgemerkt, met het
noodlottig gevolg, dat hij hen aan
reed. Een der slachtoffers kwam
links, de andere rechts van den weg
terecht. Beiden waren op slag dood.
Uw
Raadgever
voor de wintersport
is onze
WINTERSPORTCOURANT
Gratis verkrijgbaar. Vraagt daarom!
REISBUREAU LINDEMAN
Barteljorisstraat 3 Telef. 12678/9.
IAdv. ingez. Med.j
I Noodlottig ongeluk op den Haarlemmerweg, j
Omtrent oorzaak tast men nog
in het duister.
Op den Haarlemmerweg tusschen Halfweg
en Haarlem heeft in den nacht van Zaterdag
op Zondag, ter hoogte van de Liedebrug, een
zeer ernstig auto-ongeluk plaats gehad, waar
bij twee dooden te betreuren vielen, terwijl twee
personen, die ernstig gewond waren, in allerijl
naar de Haarlemsche ziekenhuizen moesten
worden overgebracht.
Omstreeks kwart over twee naderde een
luxe auto van een Amsterdamsche taxi-on
derneming met groote snelheid de Liedebrug.
Door tot nu toe onopgehelderde oorzaak
vloog de auto, die bestuurd werd door den
chauffeur J. v. d. Klis uit Amsterdam, in volle
vaart tegen een betonnen steunmast van de
N. Z. H. T. M.
De gevolgen waren ontzettend.
De auto drong met het voorstuk in de mast,
welke ontzet werd en scheef over de trambaan
kwam te staan. De motor schoof naar achte
ren, terwijl het stuurrad op een eigenaardige
manier ontwricht werd, waardoor het op zij
uit den vernielden wagen naar buiten stak. De
carrosserie werd nagenoeg geheel versplinterd.
De brokstukken lagen overal in den omtrek
verspreid, terwijl de inzittenden, de heer en
mevrouw Hendrikse uit Heemstede en mr. O.
ter Haar eveneens uit Heemstede zwaar gewond
werden evenals de chauffeur van der Klis uit
Amsterdam. De echtgenoote van den heer Ter-
haar was slechts licht gewond.
Direct werd van alle kanten hulp geboden.
Dokter R. J. P. Muller van den Gemeentelijken
Geneeskundigen Dienst uit Haarlem, die toe
vallig passeerde, verleende de eerste hulp. Ook
dr. Kuiper uit Halfweg was spoedig ter plaatse
evenals de ongevallendienst en brancards van
Mathot's Ziekenvervoer .uit Haarlem. Mevr.
ter Haar bleek er behoudens enkele lichte
verwondingen, het best te zijn afgekomen. Na
door Dr. Muller verbonden te zijn werd zij per
De heer S. W. F. Hendrikse.
auto naar haar woning te Heemstede vervoerd.
Mr. O. Terhaar werd in zeer ernstigen toe
stand naar het Diaconessenhuis te Haarlem
overgebracht. Hij heeft een schedelbasis frac
tuur en een ernstige hersenschudding opge-
loopen. Zondagmorgen is hij aan zijn kwet
suren overleden.
De chauffeur J. v. d. Klis had een rechter
enkelbreuk en verder vermoedelijk een lichte
hersenschudding en klaagde voorts over hevige
pijnen in de borst. Hij werd eveneens naar het
Diaconessenhuis te Haarlem vervoerd.
De heer S. W. F. Hendrikse uit Heemstede
bleek zóó zwaar gewond te zijn, dat hij tijdens
het transport naar het St. Elisabeths Gast
huis is overleden.
Zijn vrouw werd, eveneens tamelijk ernstig
gewond, naar het St. Elisabeth's Gasthuis
overgebracht. Zij heeft vermoedelijk een lich
te hersenschudding opgeloopen.
De vernielde auto, die door de gemeente
politie van Haarlemmerliede in beslag werd
genomen, werd naar een garage te Halfweg
gesleept.
De politie, die spoedig ter plaatse verscheen
stelde een uitgebreid onderzoek in.
Het tramverkeer ondervond den geheelen
Zondag vertraging, aangezien de draden on
klaar waren geraakt, zoodat men de plek op
enkel spoor moest passeeren.
De heer S. W. F. Hendrikse, die bij dit auto-
ongeluk op zoo'n noodlottige wijze om het le
ven is gekomen, was lid van de directie der
N.V. Nederlandsche Stoomvaart Maatschappij
„Oceaan" en der N.V. Meyer en Co's Scheep
vaart Maatschappij te Amsterdam. Deze func
tie had hij op 1 Januari jJ. aanvaard. Hij was
Minister Slotemaker de Bruine deelt in zijn Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer mede, dat het Kon. Besluit tot aanvulling en wijziging
van het academisch statuut in verband met het economisch hooger onderwijs
spoedig zal worden gepubliceerd. Een voorziening inzake het middelbaar
onderwijs voor meisjes en inzake meerdere vrijheid bij het middelbaar
eh voorbereidend hooger onderwijs zijn opgenomen in een ontwerp van
wet tot regeling van het voorbereidend hooger en het algemeen vor
mend middelbaar onderwijs, dat op het punt staat het departement te
verlaten.
Mr. O. ter Haar.
in 1920 in dienst van de maatschappij getre
den, was gedurende vele jaren chef van de
afdeeling algemeene zaken en daarna procu
ratiehouder. Als directeur was hij speciaal be
last met de leiding van den nautisch-techni-
schen dienst. De heer Hendrikse was op
scheepvaartgebied een bekende persoonlijk
heid, die in tal van commissies zitting had.
Ook voor de watersport heeft hij zich verdien
stelijk gemaakt. Hij was bestuurslid van de
Koninklijke Nederlandsche roei- en Zeilver-
eeniging en commissaris van het matrozenin-
stituut dezer vereenigïng (opleidingsschip
„Pollux") Voorts was de heer Hendrikse be
stuurslid van de vereeniging voor nijverheids
belangen „Amsterdam-Noord". Voor hij in het
scheepvaartbedrijf kwam was de heer Hen
drikse zeeofficier. Hij was te Vlissingen gebo
ren en bereikte den leeftijd van 51 jaar.
De teraardebestelling zal Donderdag a.s. te
half twee op de Alg. Begraafplaats te Heem
stede plaats vinden.
Mr. O. ter Haar.
De heer ter Haar, die een der directeuren van
't bijkantoor Haarlem der Twentsche Bank was,
werd in 1898 te Amsterdam geboren en be
reikte den veertigjarigen leeftijd. Hij was een
zoon van den oud-wethouder van Amsterdam,
den heer J. ter Hear.
Mr. ter Haar studeerde in Utrecht en kwam
na zijn promotie op 23-jarigen leeftijd bij de
Twentsche Bank in dierst. Hij was eerst eeni-
gen tijd werkzaam in Dordrecht doch werd la
ter overgeplaatst naar het bijkantoor aan de
Prins Hendrikkade te Amsterdam In 1923 ging
hij naar het hoofdkantoor en in Juli '29 werd
hij belast mtt de leiding van het bijkantoor in
de van Baerlestraat te Amsterdam. In Januari
1936 volgde zijn benoeming tot bestuurder van
het bijkantoor te Haarlem. Mr. ter Haar, was
voorts secretaris van de afd. Heemstede—
Bennebroek. van het Ned. Bijbel Genootschap.
(Adv. Ingez. Med.)
Huldiging van Lodewijk van
Deyssel.
Eenige bewonderaars der werken van Lode
wijk van Deyssel uit Haarlem en omstreken,
hebben het voornemen opgevat den kunste
naar te huldigen, door een buste in brons van
hem te doen vervaardigen.
Reeds werden zij in staat gesteld de buste in
gips te laten maken, gemodelleerd door de
Haarlemsche beeldhouwster Nel Bakema.
Om de buste in brons te laten uitvoeren
verzoeken zij medewerking door het storten
eener bijdrage op Postgiro no. 342600 van het
comité.
Het comité bestaat uit: H. F. Boot, voorzitter,
mevr. H. Dingemans-Numans. penningmeeste-
resse, Spruit en Boschstr. 7; Jac. P. van den
Bosch; Herman Moerkerk; Dr. P. H. Schroder;
Heyme Vis en Jan D. Voskuil, secretaris, van
Heythuizenweg 7.
