Sandler constateert Duitsche
inmenging inZweedsche zaken
Droeve stoet trok door de straten van Oslo.
RADII)
VRIJDAG 9 DECEMBER 1938
H'AA'RL'EM'S D'AGBE'AD
,,De grens van het toelaatbare overschreden.
Overmoed worde niet met
zwakheid beantwoord,
adviseert de minister.
De Zweedsche minister van buiten-
landsche zaken, Sandler, heeft te Go
thenburg een rede gehouden, waarin
hij verschillende vraagstukken van de
buitenlandsche politiek bezag. Hij zeide,
dat de kleine Europeesche mogendhe
den haar onafhankelijkheid beslist wil
len behouden. Zij willen, aldus Sandler,
haai- zaken zelf regelen zonder zich te
plaatsen onder de economische of poli
tieke hegemonie van een of anderen
grooten staat.
De staten van de Balkan-Entente en de Oost-
zeestaten hebben verklaard een neutraliteits
politiek te willen volgen, die analoog is aan die
der Noordsche staten. Al deze landen, met in
begrip van Nederland, België en Zwitserland,
zien zich genoodzaakt steeds meer aandacht te
wijden aan het verzet tegen de neiging der
groote mogendheden, die een ongepasten invloed
op hen willen uitoefenen. Tegelijkertijd streven
zij er naar normale en vriendschappelijke be
trekkingen met alle groote mogendheden te
onderhouden. Onpartijdigheid en gematigdheid
zijn daarbij noodig.
Sandler keerde zich tegen inmengin
gen en pogingen tot beïnvloeding van
buitenaf van de meening in een vrij
land en sprak uitvoerig over „zekere
pogingen der Duitsche autoriteiten om
buiten de Duitsche grenzen een arisee-
ring tot stand te brengen." Zweedsche
firma's, die zaken doen met Duitsch-
land, hebben de mededeeling gekregen,
dat het haar niet past niet-arisch per
soneel in dienst te hebben. Zekere in
Zweden gevestigde filialen van in
Duitschland ingeschreven maatschap
pijen zijn uitgenoodigd inlichtingen te
geven over het ras van hun personeel.
„Hier", aldus Sandler, „heeft men de
grens van 't toelaatbare overschreden."
De firma's, die weigeren aan deze pogingen
gevolg te geven en hun bedrijf te „ariseeren'
nebben recht op instemming van de openbare
meening en op steun van de regeering. Spreker
verklaarde te weten, dat dikwijls helaas het
tegenovergestelde het geval is en daarom spoort
hij de Zweedsche leiders aan het beginsel te
huldigen.dat in Zweden alleen de Zweedsche
wetten gelden. Op overmoed te beantwoorden
met zwakheid is geen goede methode.
Ten aanzien van de beslissing van de Zweed
sche regeering een agent naar Burgos te zen
den stelde spreker vast, dat de regeering zich
alleen liet leiden door de belangen van Zweden
en dat die niets anders inhoudt dan de erkenning
dat Franco meester is in het grootste deel van
Spanje, Reeds eerder heeft spreker het besluit
van de regeering medegedeeld, uit de niet-
inmengings-commissie te treden, aangezien zij
teleurgesteld was door de houding van deze
commissie. Sandler wees erop, dat België een
gelijke houding heeft aangenomen als Zweden
Zweden heeft dezen maatregel genomen om niet
betrokken te worden in maatregelen van de
groote mogendheden, waarin Zweden niet
wenscht betrokken te worden.
PALESTINA SCHREEUWT OM
IMMIGRANTEN.
Onmiddellijk werk voor
50.000 arbeiders
MERKWAARDIGE MEDEDEELINGEN VAN
DE JEWISH CHRONICLE.
Gezien van zuiver economisch standpunt
zoo bericht de Palestijnsche correspondent
van de Jewish Chronicle (..De Joodsche Kro
niek") aan zijn blad kan Palestina met ab
solute zekerheid thans tenminste 50.000 nieu
we Joodsche immigranten opnemen, wier
diensten dringend noodig zijn in vele takken
van openbaar, agrarisch, industrieel en han
delsbedrijf.
Meer dan 17.000 menschen zijn tewerk ge
steld bij het plukken en de verpakking van
de citras-oogst. De duizenden, die men hier
voor bovendien nog noodig heeft, kunnen niet
bij dezen arbeid worden ingeschakeld wegens
een tekort aan werkkrachten. Waarschijnlijk
zullen belangrijke ondernemingen in de steden
hun productie moeten verminderen, teneinde
arbeiders naar de kolonies over te hevelen.
Bovendien worden groote projecten onder
nomen, waarbij eveneens behoefte zal be
staan aan veel meer Joodschen arbeid dan
thans beschikbaar is. Zoo zal nog deze maand
een aanvang worden gemaakt met den bouw
van een petroleumraffinaderij in de omge
ving van Haifa, die twee jaar in beslag zal
nemen.
In öe Joodsche nederzetting is geen sprake
van werkloosheid; integendeel, er kan werk
worden verschaft aan vele duizenden emi
granten, wier aantal met hun gezinsleden
50.000 kan bedragen. Hun vestiging zou bin
nen weinig maanden geregeld kunnen wor
den; het is niet noodig, eerst het terrein in
kaart te brengen, of een overzicht op te stellen
van de bestaande mogelijkheden, gelijk zulks
voor Britsch-Guyana of Tanganyka noodza
kelijk is; dat alles is in Palestina natuurlijk
bij ervaring bekend. Men heeft aan nieuwe
mannen en vrouwen behoefte als een be
langrijk deel van het economische leven der
Joodsche nederzetting in de stedelijke en
landelijke gebieden, in de havensteden en op
de vlakten en 't gebrek aan deze menschen
beteekent een ernstige hindernis voor de nor
male ontwikkeling.
Het schijnt een ironie, dat, terwijl andere
landen zich bezig houden met het vraag
stuk. hoe zij een beperkt aantal Joodsche
vluchtelingen op philantropische basis kunnen
toelaten, er tegelijkertijd in Palestina een
schreeuwende behoefte bestaat aan deze
nieuwkomers, wier opname een kwestie van
economische noodzakelijkheid is!
Indien zoo besluit de Jewish Chronicle
de Britsche regeering hiertoe den moed en het
noodige inzicht bezat, zou zij elke politieke
moeilijkheid, welke naar zij thans voor
wendt in Palestina zou bestaan, met een
handgebaar kunnen overwinnen. Op deze
grootsche geste wachten thans honderddui
zenden wanhopige menschen....
1 De medewerking van Zweden aan de niet-
inmenging omvat drie punten:
Ten eerste: Het besluit den uitvoer van wa
penen en munitie te verbieden, genomen
in Augustus 1936.
Ten tweede: Het besluit tot samenwerken
met de niet-inmengingscommissie, genomen in
September 1936.
Ten derde: De verkiezing van Zweden tot lid
van de subcommissie.
Ten aanzien van al deze punten kan Zweden
zijn houding wijzigen en de regeering behoudt
zich het recht voor naar omstandigheden te
handelen.
Vervolgens behandelde Sandler nog
het vraagstuk van de beperking der
bewapening en in verband hiermede
deelde hij mede. dat er reden is om aan
te nemen, dat binnenkort de ondertee-
kening zal volgen van een vlootver-
drag tusschen Groot Brittannië en de
Scandinavische staten.
Ten aanzien van de denkbeelden tot hervor
ming van den Volkenbond, geuit door Smuts,
zeide Sandler, dat men, omdat de tijden moei
lijk en onzeker zijn, moet vasthouden aan de
overtuiging, dat het systeem van interna
tionale samenwerking moet worden gewijzigd.
De Noord-Amerikaansche republiek zal dan een
zeer belangrijke rol kunnen vervullen.
Staking in de grootste zilvermijn
ter wereld.
Onteigening het gevolg.
PACUCA (Mexico), 8 Dec. Ondanks de
moeite, die de regeering zich heeft gegeven
om de staking in de grootste zilvermijn ter
wereld „Real Delmonte" te voorkomen, is deze
toch uitgebroken nadat de directie van de
maatschappij de looneischen heeft verworpen.
De mijn behoort aan de „United States
Smelting and Refining and Mining Company'
met hoofdkantoor te Boston ((Massachussets).
In sommige kringen meent men te voorzien,
dat de mijn tengevolge van de staking ont
eigend zou worden. De arbeiders vroegen oor
spronkelijk een loonsverhooging per jaar tot
een gezamenlijk bedrag van 5 millioen pesos,
welk bedrag zij gedurende de onderhandelin
gen tot 3 millioen reduceerden. De maat
schappij van haar kant bood tot 2 millioen
pesos per j aar.
Dit is het belangrijkste arbeidsdispuut sedert
vorig jaar, toen de arbeiders van ide petro
leummaatschappijen staakten, waarna het tot
onteigening daarvan is gekomen.
(United Press).
Tsjecho-Slowakije verloor bijna
30 pCt. van zijn gebied.
Bevolking nam met een derde deel af.
PRAAG, 7 Dec. Volgens de jongste offi-
cieele cijfers, welke zoo juist gepubliceerd zijn,
bedx-aagt in Tsjecho-Slovakije het totale verlies
aan gx-ondgebied sedert de overeenkomst van
München 41.600 vierkante kilometer of 29.6 pro
cent van het geheele territorium der republiek.
Het tegenwoordige oppervlak bedraagt 98.900
vierkante kilometer. De bevolking is als ge
volg van dit gebiedsverlies afgenomen met
4.922.000 zielen of wel een derde deel. De huidi
ge bevolking bedraagt 9.807.000 zielen.
Van de afgescheiden gebieden kreeg Duitsch
land 28.700 vierkante kilometer en 3.580.000 in-
wonei's, Hongarije 11.800 vierkante kilometer
met 1.090.000 inwoners. Polen 1100 vierkante
kilometer met 250.000 inwoners. Van de tegen
woordige bevolking zijn 6.454.000 Tsjechen,
2.056.000 Slowaken, 512.000 Roethenen, 378.000
Duitschers, 126.000 Jo'den, 100.000 Hongaren en
4000 Polen. (United Px-ess).
Fransche Kamer bijeen.
Communisten verlangen onmiddellijke
opheffing der decreten.
In de bijeenkomst van de Fransche Kamer is
gisteren o.a. het woord gevoerd door Fei-nand
Laurent van de republikeinsche federatie, die
constateerde, dat het volksfront failliet is, hoe
wel het faillissement nog niet is uitgesproken
Laurent verheugde zich er over, dat Daladier
het gezag der regeering terug heeft gevonden.
De 30ste November is z.i. de overwinning van
het gezonde verstand geweest. De betreurens-
waai'dige incidenten in Italië leveren een bewijs
voor de noodzakelijkheid, dat alle menschen.
die van odrde houden, zich vereenigen. De repu
blikeinsche fedei-atie zal zich daarbij aanslui
ten, indien men verzekerd kan zijn van een
leider en een programma. Het pi'ogramma be
helst de afschaffing van alle parasiteerende
staatsoi'ganen en het ondergeschikt maken van
het andere aan de nationale verdediging en
hervorming van het kiesrecht. De federatie zal
Daladier volgen op den weg, die recht vooruit
leidt.
Na Fernand Laurent sprak de onafhankelijk
ï-adicaal Chateau. Hij keurde de buitenlandsche
politiek van de regeering goed, doch hij leverde
critiek op het financieel beleid. Ook vroeg hij
amnestie voor de stakers. Vervolgens zeide de
rechtsch-onafhankelijke Dommange, dat hij be
reid was de regeering te volgen, mits zij niet
halverwege bleef steken. Hij verlangde o.a. ont
binding van de communistische partij.
De socialist Marcel Régis zeide, dat de decre
ten vooral de ai'beidei'sklasse treffen terwijl het
kapitaal wordt bevoordeeld. Hij verlangde, dat
de offers gelijkelijk worden verdeeld en door
het volksfront zullen worden aanvaard.
Hierna kreeg de secretaris der communisti
sche partij, Jacques Duclos, het woord. Hij
eischte onmiddellijk opheffen van de decreten,
welke volgens hem onrechtvaardig zijn en niet
in staat zijn het economisch herstel te bewerk
stelligen.
Duclos verweet Daladier thans zich op te
werpen als verdediger van de orde, terwijl deze
nooit door de arbeidersklasse werd bedreigd.
Door het leger tegen het volk te zetten, heeft
men het leger beleedigd. Deze woorden van den
communist waren aanleiding tot interrupties.
Vervolgens beklaagde Duclos zich over „de mee-
doogenlooze politiek tegen de arbeiders en de
zachtheid ten aanzien van het fascisme". Hij
verlangde, dat men thans het land moet laten
spreken. Hier werd hij zoowel door uiterst
rechts als door uiterst links toegejuicht. Ook
minister-president Daladier applaudisseerde.
HOOGERHUIS OVER HET
PALESTIJNSCHE PROBLEEM.
Wijziging van immigratie
bepalingen kan volgens de
regeering de komende conferentie
in gevaar brengen
SAMUEL JUICHT DE UITNOODIGING AAN
DE ARABISCHE LEIDERS BUITEN
PALESTINA TOE.
Lord Snell, de leider der Labour-oppositie
in het Hoogerhuis, heeft gistermiddag de
debatten over Palestina geopend. Hij noemde
het beheer van Palestina een beleediging van
de Britsche geschiedenis.
Wat in de eerste plaats noodig is, is het
herstel van de orde. Verder moet de regeerin;
vastberaden en definitief duidelijk maken, dat
de verklaring van Balfour niet is ingetrokken
en dat het mandaat den Joden een speciale
positie geeft, welke wij moeten erkennen en
eerbiedigen, tei-wijl de Britsche politiek voorts
niet alleen duidelijk en logisch moet zijn, doch
ook moet worden versterkt zonder rekening
te houden, wat de een of andere partij of
groep ambtenaren denkt. Snell juichte toe,
dat een conferentie zal worden gehouden.
Herbert Samuel.
Snell acht het juist, dat ook Arabische lei
ders van buiten Palestina zijn uitgenoodigd,
doch hij zou ook gaarne de Vereenigde Staten
ter conferentie vertegenwoordigd zien. Snell
hield staande, dat Palestina direct een oplos
sing van het vluchtelingenvraagstuk zou kun
nen geven. Tienduizenden gekwelde mensche-
lijke wezens kloppen aan onze deur. die wij
weigeren te openen. Joodsche families in Pa
lestina willen tienduizend Joodsche kinderen
opnemen en toch heeft de Britsche regeering,
voor zoover spreker bekend is, geen antwoord
op dit beroep gedaan.
Lord Herbert Samuel, die de eerste hooge
commissaris van Palestina is geweest, was ook
van meening, dat de uitnoodiging aan Ara
bische leiders uit de omliggende landen een
verstandige daad was. Het zijn ervaren staats
lieden, die een matigenden invloed zullen uit
oefenen.
Bovendien toont deze uitnoodiging aan,
dat de regeering Palestina niet als een plaat
selijke aangelegenheid beschouwt. Arabieren
en Joden zijn volgens Samuel vaak hardnek
kige af dingers. Toch hopen wij, dat beide
partijen ter conferentie hun onverzettelijk
heid niet te ver zullen voeren, omdat met een
politieke regeling een snel economisch herstel
zou intreden en de welvaart spoedig zou terug-
keeren.
De aartsbisschop van Canterbury betreurde
het, dat de conferentie niet vroeger is gehou
den. Hij hoopte, dat ook Arabische christenen
en vertegenwooi'digers der niet-Zionisten ter
conferentie zullen worden uitgenoodigd.
Hij hoopte, dat geen hinderpaal zal worden
in den weg gelegd aan het aanbod der Jood
sche gemeenschap in Palestina de verantwoor
delijkheid te aanvaarden voor 10.000 Joodsche
kinderen, daar de omstandigheden dezer hul-
pelooze kinderen de algemeene sympathie
oproepen.
Lord Harlech, die als Ormsby Gore minister
van koloniën is geweest, zeide, dat de kern
van het Palestijnsche vraagstuk nog steeds de
wederzijdsche vrees voor de toekomst is. Spre
ker is er van overtuigd, dat de eenige hoop
op vrede bestaan kan, wanneer het duidelijk
zal zijn, dat het Britsche beheer in Palestina
zal voortduren. Hij geloofde niet, dat zelfbe
stuur uitvoerbaar is
Ten aanzien van den moefti zeide Lord Har
lech, dat deze niet ter conferentie behoorde
te worden toegelaten, daar hij .er van over
tuigd is. dat de moefti zijn eigen dynastiek
spel speelt, dat ongetwijfeld beoogt, dat hij
niet alleen souverein van Palestina wenscht
te worden, doch leider van Palestina en
Transjordanië en geheel Syrië om als zoo
danig de Arabische wereld te beheerschen.
De onderstaatssecretaris voor de koloniën,
de markies van Dufferin and Ava, sprak na
mens de regeering. Hij zeide. dat de moefti
is uitgesloten van de conferentie van Londen.
De partij van den moefti dient volgens de re
geering echter behoorlijk ter conferentie ver
tegenwoordigd te zijn.
De Britsche regeering begint de besprekin
gen in het volle bewustzijn van en gebonden
door de verplichtingen van de verklaring van
Ifour en het mandaat. Mocht de met beide
partijen bereikte overeenkomst op een basis
zijn, welke het noodig zou maken wijziging
te brengen in het mandaat, dan zou de regee
ring, naar de meening van den onderstaats
secretaris niet aarzelen den passenden stap
te nemen om deze wijziging te verkrijgen. De
kwestie van federatie kon besproken worden
en de regeering zou niet tegengaan, dat deze
aan de orde zou komen, doch de regeering
meent, dat de kwestie van federatie een aan
gelegenheid voor de Arabische staten zelf is
en wij zijn niet bereid hun advies of leiding
te geven in deze zaak.
Spreker gelooft, dat een wijziging der im
migratiebepalingen de conferentie in gevaar
zou brengen. Ik vraag al degenen, die deze
verschrikkelijke kwestie der Jodenvervolgingen
in Duitschland ter sprake brachten deze te
zien als een zaak welke voor het oogenblik
buiten het Palestijnsche vraagstuk omgaat.
Het eerste doel moet zijn de conferentie bijeen
te brengen.
Spreker vreest, dat hoewel over de
zaak nog steeds onderhandeld wordt,
het moeilijk zou zijn zelfs deze tien
duizend kinderen toe te laten, wanneer
dat zou beteekenen, dat de conferentie
niet zou doorgaan.
Ik vrees, aldus spreker, dat het maai- al te
waar is, dat Palestina in geen geval de vol
komen oplossing zal brengen van het probleem
der Duitsche Joden of der Poolsche Joden.
Geen Joden op de conferentie?
Na het debat in het Hoogerhuis over
de Palestijnsche kicestie heeft een
woordvoerder der Britsche Zionistische
Federatie de mogelijkheid aangekon-
Noorsche volk bracht een laatsten
groet aan zijn Koningin.
Rouwdienst in de kathedrale kerk
OSLO. 8 December. De lijkkist met het
stoffelijk overschot van de Noorsche koningin
is gisteravond uit het oude kerkje van kasteel
Akershus naar de Kathedrale kerk van Oslo
overgebracht. Duizenden hebben te Akershus
langs de lijkbaar gedefileerd. Alleen gedekt
met een krans van den koning is de kist in
alle stilte naar de kerk vervoerd. Twee geeste
lijken hebben de lijkbaar vannacht bewaakt.
De kathedrale kerk is een eenvoudig Gods
huis in rooden baksteen. Oslo heeft n.l. geen
mooie Gothische kerken als Dronthem en Sta-
vanger. Het was evenwel de wensch van den
koning, dat de begrafenisplechtigheid een
voudig verloop zou hebben. Aangezien Konin
gin Maud echer een groot bloemenliefhebster
was, had men de kerk rijk versierd met roode
en witte bloemen.
Cadetten van de militaire academie wezen
den 1600 genoodigden voor den uitvaartdienst
van hedenmorgen hun plaats in de kerk aan.
Onder hen bevonden zich de voorzitters van
het Storting en vele parlementsleden, de minis
ters, vele burgerlijke en militaire autoriteiten,
de leden van het diplomatieke corps en par
ticuliere vrienden van de koninklijke familie.
Een dichte menigte stond in de straten opge
steld en troepen van alle wapenen bevonden
zich langs den weg van de kathedrale kerk
naar Akershus.
Tegen één uur kwam de stoet bij de kerk
aan, t.w. de koning, het kroonprinselijk gezin
prins Karei van Zweden als vertegenwoordiger
van den koning, prinses Ingeborg, de koning
en koningin van Denemarken, de hertog van
Kent als vertegenwoordiger van den Engel-
schen koning, prins Geoi-ge van Griekenland
als vertegenwoordiger van koning George, e.a.
Nederland was vertegenwoordigd door den
Nederlandschen zaakgelastigde, mr. dr. G. A.
Scheltus. De koninklijke familie en haar gas
ten werden bij den ingang der kerk door de
geestelijkheid ontvangen.
Onder het „Requiem" uit Gounod's „Mors
et Vita" voor koor en orkest namen de vor
stelijke personen hun plaatsen in, waarna de
plechtigheid een aanvang nam.
De lijkrijde werd uitgesproken door den
bisschop van Oslo, Eivind Berggrav, primaat
der Noorsche kerk, die o.a. zeide: „Koningin
Maud leeft thans nog sterker en inniger te
midden van ons dan ooit te voren. De eenvoud
van haar leven is ons dierbaar geworden. Wij
danken haar voor de geti-ouwheid, die haar
zoo eigen was. Noorwegen dankt Engeland,
digd, dat de Joden niet zullen deelne
men aan de conferentie.
Hij gaf uidrukking aan ang
stige voorgevoelens over de verklaring van
Dufferin en betoogde, dat het wereldjodendom
de houding der regeering ten zeerste zou be
treuren, het verzoek der Palestijnsche Joden
direct 10.000 Duitsche kinderen te mogen op
nemen, nog niet te hebben ingewilligd?
Hij verklaarde, dat het bestuur der Britsche
Zionistische Federatie tegen Maandag a.s. is
bijeengeroepen om de geheele situatie onder
oogen te zien.
SOCIALISTISCHE MINISTERS
BLIJVEN IN HET BELGISCHE
KABINET.
Besluit der Werkliedenpartij.
MINISTER DIERCKX SCHORT ZIJN
BESLISSING OP.
Na een vergadering in het Paleis der Natie
te Brussel is gisteren de volgende mededeeling
gepubliceerd:
„De leden van het bestuur der Belgische
Werkliedenpartij, in vergadering bijeen met
de gedelegeerden van het bestuur van het
vakvereenigingsverband en de voorzitters en
secretarissen der socialistische fracties in
Kamer en Senaat, hebben geconstateerd een
stemmig van meening te zijn, dat de beslis
sing van het congres van 5 December betref
fende Burgos gerespecteerd moet worden.
Zij hebben kennis genomen van het
aanbod der socialistische ministers,
onmiddellijk af te treden. Zij zijn
echter, met het oog op het belang
van het land en de arbeidersklasse
van meening, dat onder de bestaande
omstandigheden er geen aanleiding
voor is, dat de socialistische ministers
uit de regeering treden, aangezien de
voorwaarde, door 't congres voor dit af
treden gesteld, niet verwezenlijkt is".
Minister-president Spaak heeft gisteravond
een onderhoud gehad met Dierckx, die zijn
ontslag had ingediend als minister van onder
wijs.
Over dit onderhoud werd de volgende mede
deeling verstrekt:
,De heeren Max en Henricot, de voorzitters
van de links-liberale parlementsfracties, zijn
evenals de minister-president van oordeel,
dat het wenschelijk is, dat de heer Dierckx
voorloopig zijn medewerking aan de regeering
blijft geven en zijn beslissing opschort totdat
zeer binnenkort de politieke atmosfeer ophel
dert en de kalmte zal zijn weergekeerd in de
gemoederen, zoodat dan de vertegenwoordi
ging van de liberalen in de regeering kan wor
den geregeld overeenkomstig hun invloed in
het parlement en hun waardigheid".
De Kamer heeft met 121 tegen 26 stem
men bij 7 onthoudingen gisteren de gewone
begi-ooting en het legercontingent voor het
volgende jaar aangenomen.
Taifoen raast over de Pliilippijnen.
Duizenden dakloozen.
Reuter meldt uit Manilla, dat de zuid-ooste
lijke provinciën der Philippijnen geteisterd zijn
door een geweldigen taifoen. Minstens 19 men
schen zijn om het leven gekomen, terwijl dui
zenden dakloos zijn. Groote oppervlakten zijn
overstroomd, terwijl de verbindingen verbroken
zijn.
dat ons zijn dochter schonk. Nog inniger dan
ken we haar, die wij eeren als ae koningin van
Noorwegen".
Twee minuten stilte in het
geheele land.
De plechtigheid duurde drie kwartier. Daar
na di-oegen tien vroegere adjudanten van den
koning de lijkkist naar buiten en terwijl zij
op den rouwwagen geplaatst werd, weerklon
ken van het slot Akershus 42 schoten. In het
geheele land werd twee minuten stilte in acht
genomen. Voorafgegaan door een militair or
kest trok de stoet weer naar kasteel Akershus.
Vóór de lijkbaar liep de bisschop van Oslo en
onmiddellijk daarachter volgden de koning
en de vorstelijke personen. Eerbiedig bracht
de bevolking een laatsten groet aan haar
koningin. In de kapel van Akershus werd nog
een particuliere rouwdienst gehouden, onder
leiding van den bisschop. Alle klokken van
Oslo luidden. De scholen en zaken waren
gesloten. In alle Noorsche kerken zijn vandaag
rouwdiensten gehouden.
Uit alle deelen der wereld waren kransen
ontvangen, o.a. van koningin Wilhelmina.
,(A.NP.)
Ongeluk tijdens plechtigheid te
Oslo.
Jongelui door een dak gestort.
Kort voor het begin van den uitvaartdienst
in de kathedrale kerk te Oslo is het dak van
een huisje, waarop vele jongelui geklauterd
waren, ingestort. Een van de deels zwaar ge
wonde slachtoffers is kort na aankomst in het
ziekenhuis bezweken.
PROGRAMMA
ZATERDAG 10 DECEMBER 1938.
HILVERSUM I. 1875 cn 415.5 M.
KRO-Uilzending.
8.009.15 Gi'amofoonmuziek. (Om 8.15 Be-
ï-ichten). 10.00 Gi'amofoonmuziek. 11.30 Gods
dienstige causei-ie. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-
Oi-kest. 1.00 Gramofoonmuziek. 1,20 KRO-Me-
lodisten, m.m.v. solist. 2.00 Voor de rijpere jeugd.
2.302.40 Gramofoonmuziek. 2.45 Voor de kin
deren. (Om 4.00 Berichten). 4.00 De KRO-Melo-
disten, m.m.v. soliste. (4.455.00 Gramofoon-
muziek). 5.30 Esperantonieuws. 5.45 KRO-
Nachtegaaltjes. 6.15 Gramofoonmuziek. 6.20
Journalistiek weekovei'zicht. 6.45 Berichten,
gx-amofoonmuziek. 7.00 Berichten. 7.15 Causerie
over Maurice Blondel. 7.35 Actueele aetherflit-
sen. 8.00 Berichten A. N. P.. mededeelingen. 8.15
Meditatie met muzikale omlijsting. 8.35 Gramo
foonmuziek. 8.50 KRO-Orkest. 8.00 Russisch ge
mengd koor. 9.15 Causei'ie „Cadeaumaand". 9.25
Radiotooneel. 9.55 Vervolg orkestconcert. 10.15
Veiwolg koorconcei't. 10.30 Berichten A. N. P.
10.40 Internationale sportrevue. 10.55 Gramo
foonmuziek. 11.0012.00 Adventsprogramma
(Gr.pl.) In de pauze: declamatie.
HILVERSUM II. 301,5 M
VARA-l'itzending. 10.0010.20 v.m. en 7.30
—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.15 Berichten).
10.00 Moi'genwijding. 10.20 Uitzending voor ar
beiders in de Continubedrijven. 12.00 Gramo
foonmuziek. 12.15 Berichten. 12.17 VARA-
Orkest. 1.00 Gramofoonmuziek. 1.15 De Ram
blers. 1.45 Gramofoonmuziek. 2.00 „Esmeralda",
m.m.v. soliste. 2.30 Causerie over geestelijke en
gewapende geweldenarij. 2.503.00 Gramo
foonmuziek. 3.05 Reportage. 3.30 Het Residen
tie-orkest, m.m.v. soliste. 4.30 Esperanto-uitzen-
ding. 4.50 Vervolg concert. 5.30 Filmland. 6.00
Orgelspel. 6.28 Berichten. 6.30 Groningsche uit
zending. 7.00 VAR A-Kalender. 7.05 Gi'amofoon-
muziek. '7.10 Politiek-radiojournaal. 7.30 Bijbel-
vertellingen. 8.00 Herhaling SOS-Berichten. 8.03
Berichten A. N. P. en VARA-Varia. 8.15 VARA-
Orkest, m.m.v. solist 9.00 Schaaknieuws. 9.01
Causerie „De VARA opnieuw vooruit!", hierna
gramofoonmuziek. 9.15 ..En nu.... Oké", geva
rieerd programma. 10.30 Berichten A. N. P.
10.35 Gramofoonmuziek. 11.00 De Ramblers,
11.3012.00 Gramofoonmuziek.
DROmVICII, 1500 M.
11.20 Orgelspel. 11.50 BBC-Welsch-orkest. 12.50
Gramofoonmuziek. 1.20 Alfred van Dam en zijn
State-orkest. 2.20 Voordracht. 2.35 Gramofoon
muziek. 3.20 Orgelspel. 3.50 Mantovani en zijn
Tipica-orkest. 4.20 BBC-Variété-orkest, en so
listen. 5.20 Billy Cotton en zijn Band. 6.20 Be
lichten. 6.50 Sportpi-aatje. 7.05 Pianovoordracht.
7.50 Actueele uitzending. 8.20 Variété-progi'am-
ma. 9.20 Berichten. 9.45 Uit Amerika: Ameri-
kaansch overzicht. 10.00 BBC-Theater-orkest
11.05 Declamatie. 11.20 Jack Harris' Band en so
listen. 11.5012.20 Dansmuziek (Gr.pl.)
RADIO PARIS, 1648 M.
9.05. 10.00 en 11.20 Gramofoonmuziek. 12.30
Zang. 1.05 F. Gras' orkest. 2.40 Gramofoonmu
ziek. 2.50 Zang. 3.30 en 5.20 Gramofoonmuziek.
5.35 Fluit en piano. 7.25 Het Andolfi-orkest. 8.35
Zang. 8.50 Radiotooneel. 10.10 Variété-program
ma. 10.25 Symphonieconcert. 10.50 Gramofoon
muziek. 11.2012.50 Dansmuziek.
KEULEN, 456 M.
5.50 Gramofoonmuziek. 6.30 Hans Rallies'
orkest. 7.50 Danziger Landesorkest. 11.20 Om-
i'oemkleinorkest. 1.30 Gramofoonmuziek. 3.20
Otto Dobrindt en Kurt Hohenberger met hun
orkesten en solist. 4.204.30 Gramofoonmuziek.
6.40 Gramofoonmuziek. 7.30 Omroepkleinorkest,
solisten en vroolijk trio. 9.35 Gramofoonmuziek.
9.50 Omroeporkest. In de pauze: Gramofoon
muziek. 11.20 Gramofoonmuziek. 1.202.20
Nachtconcei't.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Omroep
kleinorkest. 1.50 en 2.25 Gramofoonmuziek. 2.50
Gramofoonmuziek met toelichting. 3.50 Conser-
vatorium-ox'kest te Gent, en solisten. 6.20 Om
roepkleinorkest, solisten en gramofoonmuziek.
8.20 Operette „Viktoria und ihr Husar". In de
pauze. Gramofoonmuziek. 11.5012.20 Omroep-
dansorkest.
BRUSSEL, 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Het
Luc Darcy-orkest. 1.50 en 2.55 Gramofoonmu
ziek. 3.20 Programma, gewijd aan Chili. 4.20
Pianovoordx-acht. 4.35 Gramofoonmuziek. 5.35 en
en 6.00 Paul Godwin en zijn orkest. 6.35 Gra
mofoonmuziek met toelichting. 7.35 Gramofoon
muziek. 8.20 Omroeporkest en -koor, solisten
en fluitseptet. 10.30 Jean Omer's orkest, m.m.v.
solist. 11.2012.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Barnabas von Geczy en zijn orkest, e.a.
9.20 Berichten. 9.50 Pianovoordracht. 10.05 Be
i'ichten. 10.2012.10 Berlijnsch Omroepklein
orkest en solisten (Opn.).
