IBIS3MS
Haw De fturoper
BIJB. DIORAMA'S
H "A" A R L E M'S DAGBEAD
if
Dr. J. F. M. Sterck 80 jaar.
Op 3 Januari a.s. hoopt Dr. J. F. M. Stei-ck,
de oud-inspecteur van het L. O., zijn 80sten
verjaardag te vieren. Hij werd 3 Januari te
Amsterdam geboren; hij bezocht het gym
nasium te Rolduc en studeerde van 1877 tot
1880 rechtswetenschappen aan de Universi
teit te Amsterdam. Wegens ziekte moest hij
echter deze studie staken. Later kreeg hij les
van Prof. Jos. Alberdingk Thijm in Neder-
landsche letteren en kunst. Van 1889 tot 1903
maakte hij deel uit van de Amsterdamsche
Uitgeversfirma C. L. van Langenhuyzen. In
1892 werd de heer Sterck arrondissements
schoolopziener te Amsterdam. In 1910 vertrok
hij naar Haarlem in dezelfde functie; van
1916 tot 1921 was hij hier districts-schoolop-
ziener e/i daarna was hij nog drie jaar werk
zaam als inspecteur van het L. O. in de in
spectie Haarlem.
In 1919 benoemde de Universiteit van Am
sterdam den heer Sterck tot doctor honoris
causa in de Nederlandsche letteren. Hij ge
niet als Vondel-kenner nationale en inter
nationale vermaardheid. Ook van Bilderdijk's
leven en werken maakte hij een diepgaande
studie.
Na zijn afscheid als inspecteur van het L.O.
heeft Dr. Sterck zich te Aerdenhout geves
tigd.
,,De geheimen van de wereld
ruimte".
Voordracht van den heer F. G. Geerling.
Woensdagavond hield de heer F. G. Geerling.
lid der Soc. Astr. de France, in de tuinzaal van
het Gem. Concertgebouw een voordracht over
de geheimen van het heelal, geïllustreerd met
lichtbeelden en films. De zaal was geheel bezet,
en de aanwezigen volgden de voordracht ken
nelijk met groote belangstelling.
De telescoop, de fotografische plaat, de spec-
troscoop en de film zijn de voortbrengselen der
menschelijke techniek, die vele geheimen van
het heelal ontsluieren.
De zon, die voor de aardbewoners zooveel be-
teekent, vormde ook het eerste hemellichaam,
dat in de voordracht van den heer Geerling in
het middelpunt van onze belangstelling kwam
te staan. De zon is meer dan een millioen maal
zoo groot als onze aarde, en bestaat uit één
golvende vuurzee. De z.g.n. zonnevlekken zijn
als het ware kolken, deelen van groote be
roering. De magnetische stormen op aarde ont
staan doordat de zon ons werelddeel uit de
z.g.n. zonnevlekken met electronen bombar
deert. Om de elf jaren ontstaat er een maximum
aantal van zulke zonnevlekken. Door erupties
op de zon worden de zonnevlammen veroor
zaakt. Door middel van een film,
van den Astronoom B. Loyt, welker ver
tooning in Haarlem voor ons land een primeur
beteekende, werden ons deze uitbarstingen op
de zon getoond.
Een prachtige opname van het Noorderlicht
verscheen ook op het witte doek; dit natuurver
schijnsel houdt eveneens verband met de z.g.n.
zonnevlekkenvorming. Een film toonde ons ook
de fasen van een zonsverduistering; op het mo
ment van de totale verduistering wordt de ,,coro
na", een stralenkrans, welke de zon omgeeft,
zichtbaar. Na de zon behandelde de heer Geer
ling het hemellichaam, de naam. We willen hier
ook niet onvermeld laten hetgeen volgens spr.
een jongen eens tot zijn vader zei: „De maan
is eigenlijk veel belangrijker dan de zon, want
de maan schijnt 's nachts als het donker is, en
de Ion schijnt overdag als 't toch al licht is!"
In feite is het schijnsel van de maan niets
anders dan weerkaatst zonlicht. De maan is
een koud en vast lichaam, met een volume van
1/50 der aarde. Doordat de maan zooveel dich
ter bij ons staat dan de zon weten we zeer veel
van het oppervlak van dit hemellichaam. Door
prachtig scherpe lichtbeelden werd ons het
maanlandschap getc*>nd; de lichte vlekken zijn
de bergen, de donkere worden gevormd door
woestijnen. Doordat de maan geen dampkring
heeft is dit hemellichaam zeer duidelijk te foto
grafeeren.
De planeet Mars vormde vervolgens het on
derwerp der populair-astronomische bespre
king. Mars heeft minder water dan de aarde
doch meer land,, meestal woestijn. Het is een
droge koude planeet met een zeer dunne atmos
feer. De z.g.n. Marskanalen schijnen volgens de
laatste waarnemingen door de Mount Wilson-
sterrenwacht op gezichtsbedrog te berusten.
Eenig direct bewijs voor leven op deze planeet
bestaat derhalve niet. Dit wil echter niet zeggen
dat er geen leven is of geweest is.
Na de pauze werd door filmopnamen op po
pulaire wijze een beeld gevormd van de enor
me afstanden, die in het heelal heerschen. Ver
scheidene hemellichamen passeerden ook nog de
revue; o.a. de Betelgeuse, die 25 millioen maal
zoo groot is als de zon en Hercules.
De heer Geerling legde in woord en beeld uit
dat de Melkweg geen nevel is, doch een opeen-
hooping van sterren, die wij in perspectief zien.
Geen enkele ster staat stil, aldus spr. ze be
wegen zich alle met enorme snelheden door
het heelal. En toch zien wij menschen ze steeds
op dezelfde plaats aan den hemel staan, ja
zelfs op dezelfde plaats waar onze voorouders
hen zagen. En dat komt omdat wij menschen,
als we naar den sterrenhemel zien, geen actueel
beeld zien, doch een beeld van het verleden,
van wel eeuwen en eeuwen geleden. Dat houdt
verband met de enorme afmetingen van het
heelal en de afstanden, waarop de sterren van
de aarde verwijderd zijn, waardoor haar licht
pas na jaren en jaren tot ons komt. Aan de
hand van populaire voorstellingen gaf de heer
Geerling ons een indruk hiervan. Van deze
zeer interessante voordracht, die op dezen
avond zeer veel belangstelling trok, wordt
Donderdagavond 15 December een herhaling
gegeven.
Chr. Fanfarecorps „Arti et
Religioni".
Tienjarig bestaan herdacht met receptie en
feestavond.
In de muziekzaal van hotel „De Leeuwerik"
hield het Christel. Fanfarecorps „Arti et Keli-
gioni" gistermiddag een receptie, die gezien het
ongewone uur zeker goed bezocht mag worden
genoemd.
Onder hen, die het dagelijksch bestuur, dat be
staat uit de heeren G. Beudeker, voorzitter, J.
Bossaans, secretaris, J. Wagner, penningmeester,
kwamen gelukwenschen noemen we o.a. wethou
der E. v. d. Wall, die mede namens het gemeen
tebestuur in eenige hartelijke woorden zijn ge-
lukwenschen aanbood. Verder waren er verte
genwoordigers van de Harmonie Crescendo uit
Spaarndam terwijl ook de heer J. van Heerden,
voorzitter van de Chr. Oranje Ver. Prins Willem
I het bestuur kwam feliciteeren. Ook de nestor
van den Raad, den heer M. de Braai gaf van zijn
belangstelling blijk.
Talrijke bloemstukken waren ingekomen, o.a.
van Schoten's Chr. Gem. Koor en het kinderkoor
Zanglust, Chr. Gymnastiekver. Kracht en Vriend
schap, de Commissie van Ouden van Dagen, het
Mannenkoor Proza en Poëzie, den directeur van
Arti et Religioni, den heer F. A. Dekker, Chr.
Or. Ver. Prins Willem I, het fanfarecorps Cres
cendo en van eenige anderen.
Ook vele schriftelijke gelukwenschen o.m. van
het bestuur en de directie van het Diaconessen-
huis, Chr. Gem. Koor Zang en Vriendschap, de
Harmonie Crescendo te Haarlem, waren gezon
den terwijl de muziekvereeniging Juliana uit
IJmuiden Oost een geluksktelegram had ge
zonden.
Des avonds was er eveneens in „De Leeuwe
rik" een feestavond, die eveneens bijzonder goed
geslaagd is. Medewerking werd verleend door
Henk Smal en Leo van Norden die met hun con
ferences en voordrachten bijzondei- veel succes
hadden. Ook het revue-gezelschap „10 Jarig be
staan" en, niet het minst de jubileerende ver-
eeniging zelf hadden een groot aandeel in het
welslagen van dezen avond die door den eere
voorzitter, Dr. J. J. Wallien werd geopend.
Dr. Wallien bood het .-bestuur zijn hartelijke
gelukwenschen met het tweede lustrum aan.
In de 10 jaar van haar bestaan, heeft
„Arti et Religioni" zich krachtig ontwik
keld en dank zij de bekwame leiding van
den directeur, den heer F. A. Dekker is op
kunstzinnig gebied zeer veel bereikt. Moge deze
bloei ook in de komende jaren steeds toenemen,
zoo besloot spreker.
BEETHOVEN'S „MISSA SOLEMNIS"
Op 19 Januari hoopt de Christelijke Oratorium
Vereeniging te Haarlem een uitvoering te geven
van de „Missa Solemnis" van Ludwig van Beet
hoven.
De uitvoering van dit geniale koorwerk van
den grooten meester, waaraan behalve het koor
der C. O. V., solisten en orkest hun medewerking
verleenen, belooft een gebeurtenis in Haarlem's
muziekleven te worden, temeer daar het vele ja
ren geleden is, dat dit werk in onze stad ten ge-
hoore werd gebracht.
(Adv. Ingez. Med.)
OPMERKINGEN VAN LEZERS.
DE VERONTREINIGING DER STRATEN.
Een onzer lezers in Haarlem-Noord juicht
het toe, dat procesverbaal wordt opgemaakt
tegen personen, die de straat verontreinigen
door er papier op te gooien. Tcch vindt spre
ker dit niet de ergste verontreiniging; hij
vraagt zich af waarom de gemeenteraad niet
tegelijkertijd strafbaar heeft gesteld personen
die hun honden de straten (in dit geval de
trottoirs) laten bevuilen. Wanneer onze lezer
de Generaal Cronjestraat passeert, moet hij
al zijn aandacht aan het plaveisel van het
trottoir wijden, (inplaats van aan de étalage-
kasten der winkels), om zijn schoenen niet
te bevuilen. Hij hoopt tenslotte, dat de Raad
ook nog eens aan dit euvel zijn bijzondere
aandacht zal willen besteden.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO-CENTRALE
VRIJDAG 16 DECEMBER
Progr. I Hilversum I
Progr. II Hilversum II
Progr. 3: 8.Keulen 9.20 Parijs Radio 9.30
Radio P. T. T. Nord 9.50 Pauze 10.Parijs Radio
10.40 Radio P. T. T. Nord 11.20 Keulen 12.20
Ned. Brussel 2.20 Danmarks Radio of Diversen
2.40 Radio P. T. T. Nord 4.20 Diversen 4.50 Droit-
wich 5.20 Fransch Brussel 6.20 Ncd. Brussel
6.35 Keulen 7.15 Pauze 7.20 Droitwich 7.50
Straatsburg 8.20 Keulen 9.35 Fransch Brussel
10.20 Ned. Brussel 10.30 Leipzig 11.20 Parijs
Radio.
Progr. 4: 8.00 Ned. Brussel 9.20 Diversen 10.35
London Regional 12.35 Droitwich 1.20 London
Regional 5.20 Droitwich 6.40 London Regional
7.20 Diversen of gramofoonmuziek 9.20 Droit
wich 9.40 Straatsburg 10,05 Droitwich
Progr. 5: 8.007.00 Diversen. 7.008.00 Eigen
gramofoonplatenconcert. Opera en Operette.
1. Aïda, Koor der Staatsopera en orkest.
2. Grafin Maritza. Odeon Künstler Orkest
3. Ouverture Martha, Staatsoperaorkest van
Berlijn.
4. Les cloches de Corneville, Koor en orkest.
5. Faust Selectie, Band of the Goldstream
Guards.
6. Der Zigeunerbaron, Sol., koor en orkest.
7. La Traviata, Symph. Orkest.
8. Komm' Zigany, G. Boulanger.
houden U 40 min. In spanning en ont
roeren U diep. Dagel. 35 en 79 uur
(behalve Zo. en Vr.).
SCHOTERSINGEL 117 A.
(Adv. Ingez. Med.)
De Openbare Scholen te Haarlem
Kregen een naam.
B. en W. van Haarlem hebben thans aan
de openbare lagere scholen (die tot voor
heen met een letter werden aangeduid) na
men gegeven. De volgende namen zijn geko
zen:
Anslijnschool Fr. Varkenmarkt 22
Beatrixschool Croesenstraat
Mr. A. Bruohsohool Karolingenstraat
61 (Zuid
J. P. Coenschool Gijsbrecht van
Aemstelstraat 118
Dag-Openluchtschool Middenweg 220
Floraschool Wilhelminastraat 43a
Fuhrhopschool Overtonstraat 42
Frans HaLsschcol Schoterstraat 2
Prins Hendrikschool Pr. Hendrikstraat 1
Corn. Houtmanschool Weltevredenplein 1
Junoschool Junoplantsoen 30
P. H. v. d. Leijschool Rijksstraatweg 374
Jan Ligthartschool Botermarkt 8
Linnaeusschool Wilgenstraat 81
Linschotenschool LinschotexLtraat 57a
Lorentzschool Leidscheplein 33
Montessorischool Bakkerstraat 11
Van der Palmschool Soendastraat 41 (O.
Prinsenschool 41 (w.:
Spaarneschool p0l 18 (Spaarndam)
Tetterodeschool Tetterodestraat 6
Teylerschool Haarl.merliedestr. 29
Mr. J. H. Thielschool Karolingenstraat
6-1 (Noord)
Wouwermanschool Wouwermanstraat 53
Van Zeggelenschool All. Piersc-nstraat 25
Centr. School No. I Weltevredenplein 1
Centr. School No. II Linschotenstraat 57a
Centr. School No. III Fr. Varkenmarkt 22
Dr. Huetschool Prinsen Bolwerk
School „Buitenrust" Buitenrustlaan 9
De drie U-L.O.-scholen blijven nog een let
ter dragen.
OPENBARE VERGADERING.
Op Zondagmorgen 18 December wordt in
„Odeon" Jansstraat 50 door de Vrijdenkers-
vereeniging „De Dageraad" een vergadering
gehouden waarin als spreker zal optreden de
heer Gé Nabrink uit Den Haag met het on
derwerp: Het ontstaan van de pogroms in
Duitschland.
CHRISTEN VROUWENBOND
De afd. Haarlem en Omstreken van den Ned.
Christen Vrouwenbond hoopt Donderdagavond
22 December in het Wijkgebouw Ged. Oude
Gracht 104, een Kerstwijding te houden. Mevr
A. Tromp-de Jong, uit Zandvoort zal spreken
en het zangkoor zal een Kerstzang ten gehoore
brengen.
OP NIEUWJAARSDAG GEEN
OUD-INTERNATIONALS AAN DE
SPANJAARDSLAAN.
Wij vernemen dat ditmaal op Nieuwjaars
dag, die op Zondag valt, op het terrein aan
de Spanjaardslaan geen voetbalwedstrijd tus-
schen H. F. C. en elf oud-internationaals ge
speeld zal worden.
KI P. I. B. Bo« 6 Cop«
Onvervaard reed Hans, op z\jn bok, de zaal binnen, galoppeerde II van zijn hoofd, stapte af en zei: „O, 0, wat is het hier ontzettend
over den looper tot vlak bij de prinses. Beleefd nam hij zijn muts warm. Zoo iets heb ik nog nooit van m'n leven medegemaakt.
Hoe kunt U het in zoo'n benauwde zaal uithouden?"
„Och", zeide de prinses, „U moet weten, dat ik jonge haantjes
aan het braden ben. En dat kan alleen, als de kachel gloeiend
heet is!" „Dat treft", zei Hans met een diepe buiging, „dan kunt
U meteen voor mij deze kraai braden!' Meteen hield hij de doode
kraai, die hij onderweg had gevonden, omhoog. „Dat genoegen wil
ik U wel doen", antwoordde de prinses. „Maar hebt U misschien
iets, waarin ik de kraai kan braden? U moet weten, dat ik potten
noch pannen bezit".
„O, daar ontbreekt het mij niet aan", riep Hans vroolijk uit.
„Hier is een beste braadpan, met koperbeslag". En met een
lachend gezicht hield hij den klomp omhoog en legde de kraai er
m. „Dat zal dan wel voldoende zyn voor één maaityd", zei de
prinses. „Maarnu moeten we nog de saus maken. Hoe doen
wij dat dan?"
(Wordt vervolgd).
Dobkel-maTm.Jekker.inan!
(Adv. Ingez. Med.)
Prov. Staten van Zuid-Holland.
Motie inzake het Centrale Vliegveld.
Prov. Staten van Zuid-Holland hebben.
Dinsdagmiddag zonder hoofdelijke stemming
een motie aangenomen, waarin gezegd wordt
dat een centrale luchthaven moet gelegen
zijn in het centrum van de grootste bevol-
kings-agglomeraties, dat Schiphol aan dien
eisch niet voldoet en waarin gedeputeerde
staten wordt verzocht op de totstandkoming
van een werkelijk centraal gelegen vliegveld
bij de regeering aan te dringen.
Verzet tegen de voorgestelde
F orensenbelasting.
Besturen van 25 gemeenten adresseeren aan
de Tweede Kamer.
De besturen van 25 gemeenten o.w. Bloemen-
daal en Heemstede hebben in een uitvoerig
adres aan de Tweede Kamer hun groote, onover
komelijke bezwaren geformuleerd tegen de wets
ontwerpen inzake een nieuwe forcnsenb^lasting.
Hierin wordt o.m. gezegd, dat niet alleen de
forensen, maar de inwoners in het algemeen van
een buitengemeente, thans een groot deel van
hun belastingen betalen, ten behoeve van de
werkgemeenten, zoodat er dus geen enkelen re
den meer is tot het invoeren van een direct over
hevelende belasting, daar indirect die overheve
ling reeds zulke kolossale afmetingen heeft aan
genomen. De invoering van de forensenbelasting
zal bovendien gepaard gaan voor de forensen
gemeenten met een ontwrichting van hun huis
houding in zeer veel gevallen, in enkele zelfs zal
zij desastreuse gevolgen hebben en de gemeen
ten noodlijdend maken.
Het adres spreekt het vertrouwen uit, dat de
Kamer de wetsontwerpen niet zal aanvaarden.
EXAMENS.
Academische opleiding.
Bevorderd aan de Gem. Universiteit van
Amsterdam tot doctor in de wis- en natuur
kunde op proefschrift: „Over de stofwisseling
van 35 dijodotyrosine en eenige derivaten
bij Basedow en niet-Basedow patiënten" mej.
L. J. Bouwman, geb. te Amsterdam, en op
proefschrift: „Die Aneurinbestimmung mittels
der Thiochrommethode und ihre Anwendung
auf einige Lebensmittel", de heer J. A. Wie-
gand, geb. te Amsterdam.
VRIJZINNIG DEMOCRATISCHE VROUWEN
CLUB.
Men schrijft ons:
Omtrent de praktijk der steunverleening
bestaat nog heel wat onbekendheid en niet
minder misvatting. Daarom was het goed
gezien, dat de Vrouwenclub der afdeelingen
Bloemendaal, Haarlem en Heemstede van
denVrijz. Dem. Bond 'n vergadering belegde om
door een bevoegd spreker zich te laten voor
lichten over de moeilijke materie der steun
verleening.
De inleider, de heer A. Jongbloed, begon
met onderscheid te maken tusschen Maat
schappelijk Hulpbetoon en Steunverleening,
daarbij aangevende welke groepen door deze
verschillende organen behandeld worden. De
positie der wevkwoozenkassen werd bekeken,
alsook hoe die werken. Wat uitgetrokkenen en
dubbeluitgetrokkcnen zijn werd met voor
beelden duidelijk gemaakt. Natuurlijk werd
ook behandeld het vraagstuk van de controle
op de gesteunden en de werking daarvan.
Geen onderdeel der steunverleening en wat
daarmee samenhangt of het werd belicht en
met voorbeelden duidelijk gemaakt, zooals:
spaargeldregsling. ruimer armslag, steun in
natura. verminderde ziekenfondspremie, enz.
De omvang der werkloosheid en de uitgaven
hiermee verband houdende werden met en
kele sobere, maar welsprekende cijfers gede
monstreerd.
Behalve de steunverleening voerde spreker
nog even in het kort aan de werkverschaf
fing, 't werkfonds, ontwikkelingscursussen en
werkkampen.
Na de inleiding was er eenig debat en hierin
kwam duidelijk naar voren, dat het den spre
ker gelukt was aan de vergadering een helder
inzicht te geven omtrent „de praktijk der
steunverleening."
Een der leden declameerde op uitstekende
wijze zeer tot genoegen der aanwezigen. Het
was een welgeslaagde avond.
Alle betalende abonnés van Haarlem's
Dagblad zijn GRATIS TEGEN ONGEVALLEN
VERZEKERD, op voorwaarden welke koste
loos bij de administratie verkrijgbaar zijn
en welke op geregelde tijden in ons blad
worden gepubliceerd De uitkeeringen
ziin bij: levenslange ongeschiktheid
f 2000, overlijden 400, verlies van een
hand voet of oog f 200; beide leden van
een duim f 100; één lid van een duim
f50 alle leden van een wijsvinger f 60;
één of twee leden van een wijsvinger
25. alle leden van een anderen vinger
f 15; één of twee leden van een anderen
vinger 5; arm of beenbreuk ƒ30; enkel
breuk f 15. polsbreuk f 15 Alles indien
het gevolg van een ongeval Voor de
abonnés od het Geïllustreerde Zondags
blad bestaat nog een afzonderlijke ver
zekering De voorwaarden daarvan zijn
eveneens bij de administratie verkrijgbaar
